NIVEA ONDERWIJS. HANDEL EN NIJVERHEID. LEGER EN VLOOT. RECHTZAKEN. keering uit de werkloozenkas wordt genoten, wordt doorbetaald. Een mededeeling van den minister dat met de werkverschaffing voorloopig kan worden doorgegaan tot en met 25 Fe bruari, dat de subsidie na 1 Januari nog niet kan worden opgegeven. Het ingekomen verzoek van de ge meente Ambt Hardenberg om adhaesie aan haar adres aan de regeering, om het bedrag van de belastbare opbrengst der ongebouwde eigendommen lager te stellen, werd voor kennisgeving aan genomen. Eveneens een schrijven van Kerke- rade, inzake vermindering van het in artikel 205 ded L.O. wet 1920 genoemde percentage van uitkeering aan de Bij zondere Lagere Scholen. Ingekomen is verder een schrijven van den Pensioenraad om nadere vast stelling van den pensioengrondslag van den op 16 Augustus 1932 eervol) ont slagen onderwijzer M. Dieleman aan de Openbare Lagere School. Een schrijven van de gemeente Vlissingen, dat Westkapelle over 1931 voor 5 maanden ingevolge het bezoe ken door een leerling van het N. O., heeft te betalen 66.55, Een schrijven van het Polderbestuur van Walcheren dat aan de gemeente als bijdrage in de kosten van de verharding der binnen wegen, wordt uitgekeerd 3091.991) Voor de tweede maal kwam daarop in behandeling een adres van H. Heyt om ontheffing van het betalen van schoolgeld om reden, dat hij werkeloos is. Besloten werd dit schrijven te behan delen in een volgende vergadering. Een verzoek van H. Westerbeke om 100 roeden van het Noordervroon, ten noorden van de hofstede van den heer Brouwer te mogen pachten tegen een prijs van 22.50 per gemet. De bedoeling van Westerbeke is, de ze plek grond te bewerken voor den aanplant van wisschen. Na eenige be spreking werd mia.s. besloten het ver zoek in te wiligen, onder voorwaarde dat deze plek niet gebruikt mag wor den voor wei; dat bij opzegging van de pacht den grond in denzelfden staat wordt gebracht als voordien, en verder onder nadere goedkeuring van het Kroondomein. Een verzoek van enkele onderhouds plichtigen van voetpaden om deze van den legger af te voeren, werd afgewe zen, op grond, dat dit heel Wat formali teiten en kosten meebrengt en ook, omdat ingevolge de Wegenwet voor 31 Juli 1935 alle liggers gewijzigd moeten worden, zoodat mettertijd deze paden kunnen worden afgevoerd. Het kohier hondenbelasting dienstjaar 1933 werd vastgesteld op aangifte van 51 honden, met een totaal bedrag van 127.50). Een verzoek van het bestuur der Bijz. Lalg. School om voorschot op de gemeentelijke vergoeding, bedoeld in art. 101 der L.O.-wet voor 1934 werd inge willigd en toegekend 627.81. Een ver zoek om vergoeding ingevolge art.; 101 der L. O.-wet van het bestfuur der Bijz. lagere school over 1932 kan niet behandeld worden, aangezien de ge- meentereking 1932 nog niet was goed gekeurd. Organisatie brandweer. Daarop had een bespreking plaats over de nadere organisatie van de brandweer. In 't kort weergegeven, deed de voorzitter mededeeling, dat een overeenkomst was aangegaan met 16 vrijwillige brandweermannen en vier brandmeesters. In het eerste jaar zou den 4 keer oefeningen gehouden worden waarbij de vergoeding zou bepaald wor den op 50 cent per uur, bijeen groote oefening in het eerste jaar op 75 cent per uur. Aangeschaft zouden worden 2 rookmaskers, 2 oliepijpen en jassen, overeenkosten zouden aangegaan wor den met Domburg en Zoutelande. De voorzitter stelde voor ook 't brandweerpersoneel tegen ongevallen te verzekeren. Daarop had een uitvoerige bespreking plaats, wat betreft het aanbrengen van bakken of putten. In beginsel werd be sloten tot het aanbrengen van putten. M. a. s. werd besloten tot deze orga nisatie van de brandweer te komen, waarbij de heer H. C ij s o u w aantee- kening wenschte tegen het sluiten van verzekering te zijn. Daarop had een bespreking plaats over het sluiten van een nieuw lichtcon- tract met de P.Z.E.M. De raad ging vervolgens over in 'n be sloten vergadering, ter behandeling van ingekomen bezwaarschriften tegen de baatbelasting. Daarop werd nog besloten als grens voor de werkverschaffing toegelaten .2 H.A. in gebruik in totale gezin, waarbij het grondgebruik over vorig jaar. Besloten werd ook hen, bij de werk verschaffing uit te sluiten voor eenigé weken, die bepaalde inkomsten ver zwijgen. Bij de rondvraag vroeg de heer K. C ij s o u w, of geen verbetering aange bracht zou kunnen worden aan Joosse's weg. De V oorzitter merkte evenwel op, dat de gemeente niet onderhouds plichtig was, zoodat verbetering aange bracht moet worden door de aangelan de aan dien weg. De heer L. Minderhoud zou gaar ne zien, dat de leden inzage konden heb ben van de ingekomen stukken. De voorzitter zei, dat de leden daartoe zeker het recht hebben, en zal de convocatiebiljetten een week voor de te houden vergaderingen rondzenden. 1UID-BEVELAND. RAAD VAJN S'-HEER ARENDSKERKE s'-HEER ARENSKERKE. In de Don derdagmiddag gehouden vergadering van den raad waren alle leden behalve de heer D. W. Lindenbergh aanwezig. Uit de mededeelingen bleek o.a. dat het aantal inwoners dezer gemeente op 31 Dec. j.l. bedroeg 4083, wat een ver meerdering was van 75 inwoners in '32. Op verzoek werd adhaesie betuigd aan het bekende adres van Notarissen en Advocaten in Z. en N. Beveland om door den kantonrechter van Middel burg zitting te doen houden te Goes, Het verzoek van de Nationale Com missie tegen het Alcoholisme betref fende beperking van verloven der drankwet werd voor kennisgeving aan genomen, evenzoo het verzoek om ad- haesiebetuiging aan het bekende be sluit van den raad van Ambt-Harden- burg. Het verzoek van de afd. Nieuwdorp van den Chr. Boeren- en Tuindersbond om vermindering van havengeld werd in handen van B. en W. gesteld om ad vies. Op verzoek van C. Brand en J. de Jonge om een woonstraatje aan te leg gen te Lewedorp werd gunstig beschikt. Daar genoemde heeren den benoodig- den grond kosteloos afstaan en het straatje ter lengte van 120 m en ter breedte van 3% m met klinkers op hun kosten zullen bestraten, werd besloten het onderhoud voor de gemeente te nemen. Overeenkomstig een wensch van Ged. Staten werd een wijziging gebracht in de verordening op de heffing van op centen op de gemeentefondsbelasting. Aan het eind der vergadering deelde de Burgemeester jhr. U, E. Lewe van Nijenstein mede, dat hij aan de Ko ningin met ingang van 15 April a.s. ont slag uit zijn functie had gevraagd. Met een gevoelvol en waardeerend woord beantwoordde wethouders Hom mes deze mededeeling, die een diepen indruk had gemaakt. 's-HEER ARENSKERKE. Woensdag avond hield de hier gevestigde afdee- ling „Het Groene Kruis" haar gewone voorjaarsvergadering. Uit het verslag van den secretaris bleek dat in het af- geloopen jaar de vereeniging weer nut tig heeft gewerkt voor haar leden. Uit de rekening van den penningmeester bleek dat in 1932 werd ontvangen f 154 en uitgegeven f 774 wat ongeveer f 20 meer is dan het vorige jaar. Uit het ver slag van den Diaconie-arbeid over '32 bleek, dat de verpleegster in het atge- loopen jaar 1379 bezoeken bij zieken had afgelegd. Tot afgevaardigdigden naar de vergaderingen van de Groene Kruisvereenigingen en naar die der Provinciale Zeeuwsche vereeniging tot bestrijding der tuberculose werden be noemd de heeren M. Mol en z. De Rui ter Fz. en tot plaatsvervanger de heer K. Janse. Staande de vergadering gaven 16 per sonen zich op voor het volgen van een cursus in Eerste Hulp bij Ongelukken. WOLPHAARTSDIJK. Dinsdagavond hield de afd. van den Bijz. Vrijw. Land storm haar jaarlijksche bijeenkomst. De Voorzitter behandelde met 'n enkel wotord hetgeen in Nederlandsch- Indië is |gebeurd, ml. op den oorlogsbo dem de „Zeven Provincincien". De twee eerste coupletten van het „Wilhelmus" werden gezongen. Ook overste Bierman commandant van het verband Zeeland wees op het gebeurde aan boord van de „Zeven Provinciën". De heer W. A. van Wijck, hoofd ded bijzondere school be sprak vervolgens de ernstige tijisomstan- digheden en uitte zijn voldoening kennis te mogen nemen met het instituut van de Bijz. Vrijw. Landstorm en wekte de jongens op zoo noodig paraat te zijn. De heer Laernoes hield een rede in verband dat het in de maand Apriil a.s. 400 jaar geleden zal zijn, dat Prins Willem van Öroanje geboren werd. Overste Bierman reikte aan een 13- tal leden het brevet van scherpschutter uit, n.l. aan J. van der Linde, H. Kraak, Jo Bliek, D. Zweedijg, C. Remijnse, A. Hoebeke, J, Zegers, G. van Strien, Mq C. van de Kreeke, A. Kallemein, F. Flipse, N. 0- van der Schaaf en H. van der Linden,. Een 4-tal films werden ver toond, De aanwezigen werden onthaald op thee en gebakjes. TH0LEN. STAVENISSE. Woensdagavond hield de afd. Schuttevaer alhier hare jaarver gadering. De rekening van den penning meester wees aan een goed slot van 128.38. Als bestuursleden werden her kozen Buijze, Wielaard en C. Dorst. Als 1 a 2 afgevaardigden naar de alg. vergadering te Enkhuizen werden aan gewezen die leden, die zich daarvoor nader opgeven. Uitgesproken werd de wensch voor een verzoek om een licht op den havendam te Ooltgensplaat; de wensch om meer dan 2 toeslag per week te krijgen voor schoolkinderen. Besproken werd de diepgang der sche pen; de verlichting der peilschaal aan de Moerdijksche brug; het in- en uit klaren te Sas-van-Gent; de Axelsche brug; het werpen van vuil op de nieu we kade alhier. fiii team. wuuiffm ÏÏcur. 20-90 (Ingez. Med.)} Het Gidsartikel van Prof. Colenbrander. De hoogleeraren Kernkamp, Gosses en Brugmans, die door curatoren der Leid- sche Universiteit waren aangezocht om een onderzoek in te stellen naar de ge grondheid van de beschuldigingen van plagiaat, welke door prof. Geyl en dr. Van Eyck zijn geuit in een open brief aan het adres van prof. Colenbrander te Leiden, naar aanleiding van diens arti kel in de Januari-aflevering van de „Gids" van dit jaar, hebben de vraag of deze beschuldigingenjuist waren, in hoofdzaak bevestigend beantwoord. Daarentegen hebben zij ontkennend geantwoord op de tweede hun gestelde vraag, namelijk of de geuite beschuldi gingen ook op de op 6 Januari j.l. door prof. Colenbrander in het Groot Audi torium te Leiden gehouden redevoering betreffen, waarbij wordt opgemerkt, dat prof. Colenbrander daarbij natuurlijk zijn voordeel heeft gedaan met de kennis, welke hij na het schrijven van zijn „Gids"-artikelen had vergaard,, maar dat zoowel naar inhoud als naar vorm van deze rede mag worden getuigd, dat zij het merk van zijn persoonlijkheid draagt en voor wiens wetenschappelijken ar beid zij grooten eerbied hebben. Curatoren hebben zich met het rap port vereenigd. De Oesterverzending uit Ierse- k e over Januari 1933 bedroeg naar Ne derland 190.732; België 994.295; Duitsch- land 255.915; Engeland 896.775; Frank rijk 47.200; diversen 14.150. Totaal 2.399.067. In Januari 1932 was het 3.146.533. De sergeant-torpedomaker J. A, Messerschmidt wordt overgeplaatst van de „Douwe Aukes" naar het wachtschip té Vlissingen en de sergeant-tor pedomaker J. H. Gerrits van de „Schor pioen" naar het torpedo-atelier te Hel- levoetsluis. De reserve luitenants P. Ros en F. W. C. Schotel van het 3e reg. inf. en H„ Pieterse van hjet 14e reg. inf. zoomede de vaandrig; F. van der Walle van dit korps, zijn thans voor het verrichten van werkelijken dienst bij hun korps onder de wapenen gekomen. De adjudant-onderofficier a dm.1 J. P. Timmermans van het detachement 14e reg, inf. is met ingang van hfeden werkzaam gesteld bij den regimentsstaf te Middelburg in verband met de a.s. reorganisatie. Oneerlijke Penningmeester. Het O, Ml bij de Haagsche rechtbank heeft Dinsdag tegen den vroegeren pen ningmeester van het Centr. Isr. Door- gangs- en Weeshuis te Leiden, die ten nadeele van deze instelling ongeveer' HERINNERINGEN door P. LINDENBERGH, te Wemeldinge. Te voren zij opgemerkt dat gedurende langen tijd de Ambachtsheeren in het burgerlijke veel ge zag hadden, maar ook in het Kerkelijke hun invloed krachtig deden gelden, 1. Ghelein Adriaans was de eerste Pre dikant, van 1578 was hij hier werkzaam tot zijn overlijden in 1580, De naam Adriaans komt later dikwijls voor onder de gemeenteleden, waarschijn lijk waren het afstammeling van dezen Herder en Leeraar. 2. Pieter Orliëns kwam in 1580 over van Terneuzen en overleed alhier 9 December 1605. 3. Jacobus van der Veste was hier werk zaam van 1606 toen hij van Waarde overkwam, tot zijn overlijden 4 Juli 1616. 4. Jacobus Plateel kwam hier van 's-Gra- venpolder en 's Heer Abtskerke c.a. in 1617 en bleef hier werkzaam tot zijn emeritaat in 1643. 5. Maurits Lieman kwam hier als propo nent, in 1644 en vertrok naar Hulst in 1647. Hij had zijn beroep naar Hulst aangenomen, maar de Kerkeraad verklaarde, dat hij hen zoo waardig en aangenaam was, dat hij hem niet wilde laten ver trekken, voor en aleer een ander bekwaam man in zijn plaats was bevestigd. In zijn tijd werd door den Kerkeraad bepaald, dat ouderlingen, die met lof en eere dit ambt had den bediend, niet mochten worden verkozen tot Diaken, alzoo het schijnt, meende men, dat zulks tot vermindering hunner eere zou strekken. 6. Johannes Teelinck Wz., kwam alhier in 1647 van de Engelsche Gemeente te Middelburg, waar hij hulpprediker was en vertrok in 1649 naar Vlissingen. Bij den aanvang zijnere bediening is Cattendijke van Wemeldinge gescheiden en kreeg ir 1648 een eigen Predikant. Ds. Teelinck was een zeer geleerd man en heeft verschillende Theologische boeken geschreven. Te Utrecht kwam hij in onmin met de regeering en hoewel hij het recht aan zijne zijde had, is hij met bewijs van goed zedelijk gedrag ontslagen als Predikant. Ds. Teelinck is hier beroepen door Van der Streene, rentmeester van Zijne Excellentie van Breederode, mitsgaders twee gedeputeerden uit den Magistraat Steven Mejonck als Schout en Dignus Mejonck als secretaris, waarbij kwamen twee Ge deputeerden van de Eerw. Classis van Zuid-Beve land. Niet zelden werd in die dagen de beroeping be moeilijkt door den Rentmeester, meestal door wei gering van vergoeding voor noodzakelijke on kosten. Sommige Ambachtsheeren wilden wel eens wat al te veel Heer en Meester zijn, wat hen niet altijd gelukte. 7. Jacobus de Cl ij ver mag wel blijver hee- ten want hij kwam als Proponent in 1649 en over leed in 1680. 8. Wilhelmus Eversdijk kwam hier in 1680 als Proponent en vertrok naar Oostzaan in 1684. Hij behoorde tot de Voetsianen en had een uit nemend verstand en een stalen geheugen. Hij preek te zeer geleerd. Tijdens zijn verblijf alhier is zijn woning afge brand, hij kon niets redden dan zijn leerrede voor den volgenden dag. 9. Anthonius van Vierssen kwam hier als Proponent in 1684 en vertrok in 1688 naar Sas van Gent. 10. Sebastiaan van Schalkwijk kwam hier alsi Proponent in 1688 en overleed hier in 1733. Het was een lange dienst, 45 jaar. Hij genoot veler achting en was gedeputeerde van de Classis van Zuid-Beveland. 11. Johan Philips Bellusheim kwam hier in 1733 als Proponent van Marburg in Nassau. Hij genoot veler achting en was lid van het Classi caal Bestuur van Goes en overleed alhier in 1764. In 1746 is het Koor door een schot met deuren van de Kerk gescheiden op kosten van Ambachts heer Coomans. 3 Mei 1747 uit vrees dat Frankrijk het land zou invaderen verdeelden Dominee en Kerke- raadssleden de bezittingen der Diaconie, om terug te geven zoodra de zaken des lands een gunstigen keer ter veiligheid zouden nemen. Bij den Predi kant berustte toen; de obligatiën en vijftien pond Vlaams, alsmede de documenten. Bij ieder Ker- keraadslid was vijftien pond Vlaams in bewaring, In 1751 zijn de borden tot aanwijzing der te zin gen Psalmen in de Kerk aangebracht. Het dorp had toen 123 huizen en een koornmolen. 12. Jan te Water kwam hier van Vrouwen polder in 1765 en overleed alhier in 1793. In het jaar 1767 is door expresse order van den Ambachtsheer Coomans een geschikt en bekwaam kerkepad door keien verhard, om daardoor h'et voorwendsel van een onbegaanbaren weg naar de Kerk weg te nemen. Dit geschenk van den Am bachtsheer is een bewijs van groote belangstelling in de Kerk en de Gemeente van hem en zijn op volgers in zijn familie. Verscheidene giften en le gaten getuigen daarvan. Deze belangstelling strek te zich ook uit tot het Burgerlijk Armbestuur, dat daardoor in een gunstige positie kwam. Het trekt de aandacht, dat er van begunstiging der Diaconie geen bewijzen te vinden zijn. 13. Jan Berkers was hier in 1795 gekomen van Sint Kruis in Vlaanderen tot 1799 toen hij ver trok naar Koudekerke in Walcheren. Tijdens zijn beroep naar hier bevond hij zich te Middelburg, dewijl zijn Gemeente in Vlaanderen in zorgvolle omstandigheden en in blijkbaar gevaar verkeerde om door den vijand overvallen te wor den. Wij kunnen dat niet beoordeelen, maar het stelt den Herder, die zijn kudde verlaat in een bij zonder licht. 14. Jacob Cornelis Pols na het tweede beroep kwam hij hier van 's Heer-Arendskerke in 1800 en werkte er tot hij; vertrok in 1803 naar Poe- derooijen. 15. Willem Haringh Oudkerk kwam hier van Cloetinge in 1804 en bleef hier werkzaam tot zijn emeritaat 1810. Den 9den November hield hij een leerrede n.a. van 1 Cor. 14 vers 15b ten einde de Gemeente gun stig te stemmen voor het zingen der ingevoerde Evangelische gezangen. Deze leerrede is opgedra gen aan de Gemeente Wemeldinge en gedrukt en uitgegeven bij L. E. Altorffer te Middelburg. Met ingang van 1807 zijn de gezangen met ge noegen ingevoerd en gezongen. Den 2den Augustus 1809 zijn de Engelschen hier geland en hebben Kerk, Koor en Consistorie inge nomen voor magazijn der troepen. 11 Maart 1810 zijn zij weer vertrokken. Gedurende hun verblijf waren predikdienst en cathechisatie geschorst. Na de Engelschen kwamen hier Hollandsche sol daten en daarna Fransche, die aan den Predikant en den Voorzanger het traktement uit het Geeste lijk kantoor ontnamen. Toen kwam er stortgeld op de zitplaatsen in de Kerk, en later werd in de be hoefte voorzien door vrijwillige bijdragen. 16. CarelleFevre kwam hier van St, Antho- nipolder; in 1811 en vertrok in 1818 naar Bath. 17. Johan Fr e der ik van der Sloot, hij was van 1809 tot 1818 emeritus en kwam in 1818 hier en bleef hier tot zijn overlijden 7 Mei 1819. Van een rijtoer te huis komende trof hem een be roerte, waarop terstond de dood volgde. Zijn werk was tot veler nut en het is verwonder lijk, dat oude menschen 50 jaar na zijn verschei den nog genoten van den diepen indruk, die zij door hem ontvingen en dat bij een verblijf van nog geen vol jaar. 18. Hermanus Johannes Elisa Bur- gerhoudt Jr. kwam hier als candidaat tot den Heiligen dienst in 1822 er was dus een langdurende vacature. Hij vertrok in 1828 naar Noordgouwe. 19. Jan Kamerman kwam hier in 1828 na het tweede beroep van Sommelsdijk en bleef hier werk zaam tot zijn overlijden in 1852. Hij was een zeer ge waardeerd Prediker en velen uit naburige Gemeen ten kwamen onder zijn gehoor. Zijn rechtzinnige prediking was oorzaak, dat de afscheiding van dien tijd hier minder verlies van leden der Kerk veroor zaakte dan in de omliggende Gemeenten. Hij was ongehuwd en hij heeft zijn dienst uiterst getrouw vervuld, in het laatst onder veel lichaams lijden. In het laatst van zijn leven liet hij zich met een slee naar de Kerk brengen. Waarschijnlijk was hij de laatste, die in de Kerk begraven is. Zijn huishoudster juffrouw Beerta maakte een lang gedicht over den toestand in dien tijd. Het be gin luidde: ,,'k Hoop 't zal niet vervelend wezen om te lezen een! zes-elsche rol papier". Jammer dat de rest niet terug te vinden is, al was de dichter lijke waarde vermoedelijk niet groot. Tijdens zijn verblijf is de Pastorie, die het eigen dom der Diaconi was, verkocht aan de Kerkvoogdij voor 2000. Zijn langdurende dienst heeft grooten invloed ge had op de Gemeente. Zijn heengaan werd algemeen diep betreurd. De Zondag na zijn overlijden hield ds. Poppe van Ierseke een lijkrede naar aanleiding van^Genesis 5 vers 22c. „En Henoch wandelde met God". 20. Anthonie Niemeijer kwam van 's Heer Arendskerke en werd hier 7 November 1857 be vestigd door Dr. W. L. van Oosterzee. Reeds einde November van dat jaar nam hij een beroep aan naar Rotterdam, doch op 31 December daarna volgende werd hij benoemd tot Hoogleeraar in de Godgeleerdheid aan de Universiteit te Leiden, waar hij 10 April 1855 is overleden. 1 Mei 1853 nam hij hier afscheid. 21. Simon Hoogerzeil M z. na het tweede beroep kwam hij hier in 1854 van Scherpenisse en was hier werkzaam tot 1855 toen hij vertrok naar Nieuwe Tonge. Hij was een geweldige prediker 22. C h r i s t i a a n Daniel Louis Bahler kwam hier 1 Juni 1856 van Op en Neder Andel en werkte hier tot zijn vertrek naar Poortvliet 25 Januari 1857, waar hij 17 Augustus van dat jaar OV23.lejdo hannes Abraham C h r i st o f f e 1 N o n h e b e 1 J.Pz. kwam hier in 1857 van Anjum en was hier werkzaam tot 1862 toen l?ij vertrok naar Serooskerke in Walcheren. (Slot volgt.) 10)

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1933 | | pagina 6