STATEN-GENERAAL.
SINNENLAND.
WEER EN WIND.
Het einde.
m
ELECTRO TECHN. BUREAU FA WOLDERS - MIDDELBURG
i a'^e
\2.
NUMMER 35,
TWEE BLADEN.
VRIJDAG
10 FEBRUARI 1933.
EERSTE BLAD.
176e JAARGANG.
Wij noodigen U beleefd uit tot een bezoek aan onze
op heden geopende
ZIE ONZE ETALAGE. TOONZAAL
Het nieuwste op het gebied van Electr. Verlichting,
„Western" en „Waldorp" Radio, Verwarming enz.
OVERGAVE
„DE ZEVEN PROVINCIËN".
Verwachting tot Morgenavond:
Hoog- en Laagwater te Vlissingen.
-m.,
:,nse
d.;
van
De
en
z.;
d.;
P.
Iijse
pin-
|sse
Jlrie
|ote
39
lie.
i\V.
|dh
ran
|rd,.
|ier-
7 il-
de
/an
|ier-
en
J.
18 j.
foen
ge-
De-
snde
bij
igs-
Irent
|ngs-
/oor
Iring
iden
Ikels
na-
|king
zij
tans,
leurd
liuari
lied,
1933.
Itter.
taris.
cend,
laten
|hou-
aan
luwe
laats-
ruari
lo en
van
een
iri.
-4.30
ken-
Dór 1
zijn
rzuim
ge-
istaat
•ijken
op
rt, 13
Juni,
en 14
van
imge-
maar
kun-
ester.
Seer.
'burg.
I i&twitvcifite
MIDDELBURGSCHE COURANT
Dagblad Voor Middelburg, Goes en agent
schap Vlissingen 2.30, elders f 2.S0 per
kwartaal Week-abonn. in Middelburg en
Goes 18 ct. p. w. Advertentiën 30 ct. per
regel, Ingez. mededeelingen 60 ct. p. r.
BÖ contr. voor beide veel lager; tar. op aanvr.
GOtSCHE COURANT^
Uitgeefster: Naamlooze Vennootschap „De Middelburgsche Courant"; Bureaux: Lange Sint Pieterstraat te Middelburg.
Telefoon: Redactie 269, Administratie 139. Postrekening no. 43255 Kantoor te GOES: Turfkade, telefoon 17.
Aangesloten bjj bet Bureau voor Publiciteitswaarde der Vereeniging de Nederlandsche Dagbladpers.
I
Familieberichten en dankbetuigingen 1—7
regels 2.10, elke r. m. 30 ct. Rubriek
„Kleine Advertentiën", ten hoogste 6 regels,
a 75 ct. by vooruitbetaling Adv. mei
„Brieven" of „Bevragen bureau dezer cou
rant" 10 ct. extra Bewgsnommers 5 cent.
Voor zoover de voorhanden berichten
dat, op het oogenblik waarop wij dit
schrijven, veroorloven, is het einde van
de muiterij op „De Zeven Provinciën"
aldus geweest:
Het eskader dat ter onderwerping
van het muiterschip, van de zuidpunt
van Celebes naar den Indischen Oceaan
bewesten Sumatra werd gedirigeerd, en
dat bestond uit Hr. Ms. „Java", twee
flottilje-leiders en een aantal Dor-
nier-Wal-vliegbooten, met bommen be
wapend, heeft hedenmorgen 9 uur het
muiterschip bereikt.
De eskadercommandant heeft „De
Zeven Provinciën" toen gesommeerd tot
onvoorwaardelijke en onmiddellijke
overgave, waarop de muitelingen, vol
hardend in hun dwazen vakvereenigings-
stijl-waan, geantwoord hebben door te
verwijzen naar hun bekende proclama
tie: „overgave op voorwaarde dat geen
slachtoffers zullen vallen".
Door zich aldus niet aan het wettig
gezag te onderwerpen, dwongen zij dit
tot het gebruik van de machtsmiddelen,
waarover het beschikt. Een Dornier-
Wal-bombardementsvliegboot heeft hier
op een 50 kg.-bom op het schip gewor
pen. Daardoor ontstond een lichte
scheepsbrand, terwijl 18 schepelingen
gedood werden. Hiervan waren 15 In
landers ert 3 Europeanen: de tamboers
Bakker en De Bree en de marinier 2e
kl. Kroeskop. Verder zou de luitenant
ter zee 3e kl. Baron de Vos van Steen-
wijk licht gewond zijn.
Ten teek en van overgave werden
toen aan boord witte vlaggen geheschen,
terwijl een deel der bemanning in de
booten trachtte te vluchten of het schip
te verlaten.
Hr. Ms. „Zeven Provinciën" is toen
weder onder commando der officieren
gesteld.
Zonder twijfel zullen nog velerlei be
langwekkende bijzonderheden volgen,
terwijl het naspel nog lang zal duren:
de muitelingen voor den krijgsraad, dis
ciplinair onderzoek naar het gedrag van
den commandant der „Zeven Provin
ciën", met al den nasleep van het een
en het ander.
Maar de episode op zichzelf is thans
afgesloten.
Het spreekt vanzelf, dat wij ons, met
alle goede vaderlanders en Nederlan
ders, van harte verheugen dat dit droe
vig avontuur beëindigd is.
De vraag blijft echter: had het niet
anders gekund?
En deze vraag moeten wij helaas be
vestigend beantwoorden. Dit heele ge
val had gemakkelijk zonder bloedver
gieten kunnen afloopen. De 18 schepe
lingen, 3 Europeanen en 15 Inlanders,
zijn gedood door een waan, in een ver
peste atmosfeer geboren: de miskenning
van den aard des Gezags, der hoogheid
van de overheid, heeft hun het leven
gekost.
Aan wie de schuld?
Aan hen, die deze pestkiemen hebben
uitgezaaid. 5 De nationalisten-commu
nisten, die ons gezag in Indië ondermijn
den, èn de roode vakvereenigingsman-
nen in Nederland en in Indië, die den
geest van opstand schiepen of er on
voldoende tegen in ging en, d e-
ze twee samen hebben den
dood hunner kameraden vo 1-
e d i g op hun geweten.
Wij hooren nu reeds de hoonende
aal, waarin de roode pers in Nederland
s raks zal losbarsten tegen de autori-
ei en, -wij zien reeds de sensationeele
koppen, waarin zij Van „verdwaasd mi-
htainsme gewagen, wij zien reeds al
die leugenachtige, spottende, tartende,
domme en schunnige opschriften, pro
testen en heel die verderfelijke sante-
kraam meer, waarvan de roode politie
ke organen zulke welvoorziene arsena-
len hebben
Maar wij stellen daar tegenover dit
eene, onomstootelijke feit: dat het Recht
in geen enkel opzicht aan den kant der
muitelingen was, en dat zij op Genade
niet de minste aanspraak meer konden
maken, toen zij aan de sommatie tot
overgave niet onmiddellijk en volledig
gevolg gaven.
Indien bij de muitelingen ook nog
maar een grein begrip van de beteeke-
nis van het Gezag was overgebleven,
dan zouden zij geweten hebben dat hun
proclamatie met voorwaarden niets an
ders was dan een dwaasheid en een on
duldbare uittarting. Dan zouden zij ge
weten hebben, dat het eenige antwoord
op de sommatie van den eskadercom
mandant kón zijn: de wapens neer, de
witte vlag in top.
Maar zij wisten dit niet. Of niet meer.
Dan was er geen andere weg mogelijk
dan: wie niet hooren wil, moet voelen.
Dat heeft dooden gekost.
Dat is droevig.
Maar het is n i e t de schuld van hen,
die staan aan den kant des Gezags. Het
is de schuld der revolutionaire idee
dus van hen, die deze ideeën op de
vloot brachten.
Dat men d i t steeds goed in het oog
houde!
TWEEDE KAMER.
Opheffing rechtbanken en kan
tongerechten. Motie-Boon
tot schorsing der beraadslagin
gen aangenomen.
Voortgezet wordt de behandeling der
wetsontwerpen betreffende wijziging van
de indeeling der rechterlijke macht.
Minister D o n n e r verdedigt het ont
werp. De cijfers wijzen uit, dat vermin
dering der Gerechten zonder te veel be
zwaar mogelijk is. In 1877 zijn er 11
rechtbanken en 46 kantongerechten op
geheven. In het zoo vreemd, dat nu iets
dergelijks wordt ter hand genomen? De
Staat stelt geen rechtbanken of kanton
gerechten in om eigenaars van huizen
enz. te bevoordeelen of in kleine plaat
sen centra van beschaving te stichten.
Het karakter van kleine plaatsen wordt
ook niet in de eerste plaats bepaald
door de al of niet aanwezigheid van een
gerecht. Spr. ontkent dat bezuiniging
even goed op andere wijze ware te ver
krijgen.
Andere eventueele bezuinigingsmoge
lijkheden moeten niet in de plaats van,
doch naast hef voorgestelde worden
overwogen.
De voorgestelde bezuiniging is reëel
en niet door iets anders te vervangen.
Het ware den ministers wel heel gemak
kelijk de zaak aan een commissie over
te laten. De regeering moet de Kamer
echter ernstig ontraden de wetsontwer
pen af te wijzen.
Er volgen replieken.
De heer Boon (lib.) overweegt een
motie in te dienen, om de beraadslagin
gen te schorsen. a
Mevr. Bakker-Nort (v.d.) repli
ceert.
Mej. K a t s (c.h.) is niet overtuigd,
dat de door den minister ingeslagen weg
de eenig mogelijke is.
De heer Schaper (s.d.) acht een
eenvoudige bezuinigingsmotie geen ar
gument voor de regeering om met af
treding te dreigen.
Minister Donner acht
een.andere wijze van be
zuiniging niet mogelijk.
Het kabinet zou in een aanneming van
een schorsingsmotie niet kunnen berus
ten.
De heer Boon (lib.) diende een
motie in om de beraad
slagingen te schorsen.
De heer Goseling (r.k.) betoogt
dat de motie kan veroorzaken dat er
voorloopig niets gebeurt.
De heer B e u m e r (a.r.) zegt dat de
motieverwerping der wetsontwerpen
bedoelt. Hij kan er niet vóór stemmen.
De heer Marchant (v.d.) acht de
aangelegenheid te onbeduidend voor 'n
kabinetsquaestie.
De heer Knottenbelt (lib.) zegt
dat de Kamer zich niet mag laten beïn
vloeden door 's ministers verklaring.
Mej. K a t z (ch) komt op tegen de
uitlegging, door den heer Beumer aan
de motie gegeven.
De heer W ij n k o o p (comm.) is vóór
de motie.
De moti e-B oon wordt aange
nomen met 50 tegen 38 stemmen (rk.
en a.r.).
De vergadering werd gesloten.
NA DE AANNEMING DER
MOTIE-BOON.
Geen Kamerzittingen.
De aanneming der motie-Boon tot
schorsing van de beraadslaging over de
■wetsontwerpen tot bezuiniging door ge
wijzigde indeeling van de rechtsgebie
den en opheffing van een aantal recht
banken en kantongerechten, had tot ge
volg, dat de behandeling van aangele
genheden, bij welke de aanwezigheid
Wanneer ge twijfelt of ge iets al of
niet moogt doen, vraag u zelf dan af:
„zal ik het aan moeder durven vertel
len?", Is het antwoord ,,neen", laat
het dan liever na!
van een of meer Kabinetsleden gevor
derd wordt, voorloopig zal worden ge
schorst.
M. a. w. voorloopig geen Ka
merzitting.
Gisterenavond ontvingen we een te-
telegram van den volgenden inhoud:
„De Tweede Kamer heeft hedenmid
dag aangenomen een motie-Boon tot
schorsing van het debat over het
wetsontwerp betreffende de nieuwe in
deeling van rechtbanken en kantonge
rechten.
Minister Donner had te kennen ge
geven, dat bij aanneming van deze motie
het kabinet de verantwoordelijkheid
niet langer zou kunnen dragen."
Uit den vorm dezer mededeeling kon
niet anders worden afgeleid, dan dat 'n
Kabinetscrisis of Kamerontbinding voor
de deur stond.
Geen ontslag van het Kabinet.
Edoch:
Een nader telegram van het C. B. te
Den Haag meldde:
„Naar ons uit inlichtingen uit de bes
te bron gebleken is, zijn alle gevolg
trekkingen ten aanzien van de regeering
verbonden aan het voorgevallene in de
Tweede Kamervergadering van gister
middag, voorbarig. Met name de con
clusie van ontslag van het kabinet is
absoluut in strijd met de waarheid.
Nu, hedenmorgen werd de woordelij
ke tekst van hetgeen minister Donner
zeide bekend gemaakt,
„Niet te verwachten is, dat het kabi
net in het gebrek aan medewerking, dat
zich in de terzijdestelling van dit voor
stel al dan niet bij wege van motie
zal betoonen, zal kunnen berusten".
De koningin heden terug.
De Koningin die, zooals men weet in
Zwitserland vertoeft, is gisterenmid
dag telegrafisch op de hoogte gebracht,
van hetgeen er in de Tweede Kamer is
voorgevallen.
Naar de Maasbode verneemt heeft
de Koningin in verband met de politieke
situatie, haar verblijf in Lenzerheide be
ëindigd. H. M. is op de terugreis en
wordt heden in Den Haag verwacht.
Donderdagochtend is in den ouder
dom van 76 jaar in Den Haag overle
den de heer J. E. G. C. Offerhaus, oud
directeur der Nederlandsche Staatslo
terij, oud-inspecteur der Registratie en
domeinen.
De Brusselsche correspondent der
Maasbode meldt dat de heer Louwers
consul-generaal van België te Rotter
dam met pensioen gaat. Hij zal in zijn
functie worden opgevolgd door den heer
van Haute, consul-generaal van België
te Shanghai.
De uitslag van de stemming over
de groslijst voor candidaatstelling der
S. D. A. P. in de kieskringen Noord-
Brabant, Limburg en Zeeland is:
1 W. H. Vliegen; 2. W, Drop; 3. Ch.
van der Bilt; 4. C. J. van Lienden; 5.
A. M. Overhoff; 6. F. Rippen. In het
advies van den Partijraad is dus geen
verandering gebracht. „Volk".
De bevolking van 's-G raven-
h a g e is in de maand Nov. 1932 toege
nomen met 283 zielen. Zij bestond op
1 Dec. uit 211.467 mannen en 248.135
vrouwen. Er werden 298 jongens en 251
meisjes geboren. Er overleden 152 per
sonen van het mannelijk en 186 per
sonen van het vrouwelijk geslacht. Het
aantal nieuw gevestigden bestond uit
910 mannen en 1121 vrouwen; 763 man
nen en 1198 vrouwen vertrokken. Er
werden evenals in Nov. 1931 283 hu
welijken gesloten.
Nadat de directie en de commis
sie van advies ingaande 1 Jan. 1932 10
pet. van haar inkomsten uit de Bank
hadden afgestaan en ten aanzien van
het personeel met ingang van 1 April
1932 tot een korting van 5 pet. werd
besloten, zullen naar V. D. verneemt,
alle aldus gereduceerde inkomsten,
met ingang van 1 April 1933 bij de Ne
derlandsche Bank opnieuw met 3 pet.
worden gekort.
Med.)
De B. B. N., Bond van BedjrijfsatUtöH
houders in Nederland^ hfceft zijne in(-
stemming betuigd met het aan den
Minister van Waterstaat gericht ver
zoek van het gemeentebestuur vam
Clinge tot het verlieenen van rijks:-,
steun voor de verbetering van den weg
Hulst-Nieuw Namen.
BATAVIA. Aneta seint:
Aneta's speciale correspondent aan
boord van den kruiser Java, seinde he
denmorgen 7 h 30 Indische tijd:
Het eskader heeft,, De Zeven Provin
ciën" in zicht gekregen. Om 10 h 45
seinde de correspondent: De comman
dant sommeerde „De Zeven Provinciën"
tot onvoorwaardelijke overgave, anders
zou geweld worden gebruikt. Hij deelde
mede, dat de vlag moest geheschen en
een wit kleed moest getoond op het
zonnedek, terwijl het schip 10 minuten
bedenktijd kreeg.
„De Zeven Provinciën" antwoordde
conform het vroeger gemeld radio-tele
gram, toevoegend: „Val ons niet lastig".
v Hierop wierp een vliegmachine eerst
een bom naast het muiterschip.
„De Zeven Provinciën" ga! zich over
om 9 h 18 Indische tijd, nadat aan boord
van het schip, door een bom uit een
Dornier vliegtuig getroffen, brand was
uitgebroken.
De bemanning verlaat het schip en
gaat in de booten. De brand is blijkbaar
niet ernstig, daar de „Zeven Provin
ciën" voortgaat radio-telegrammen te
zenden.
De Atjeh-correspondent seint nader:
De achtergelaten Europeesche man
schappen van de „Zeven Provinciën
weigerden patrouille te loopen op be
vel van den militairen commandant te
Atjeh. Allen zijn gearresteerd.
18 DOODEN EN 25 GEWONDEN BIJ
DE OVERGAVE VAN
„DE ZEVEN PROVINCIËN".
Het muitende schip weder onder
commando der officieren,
Aneta seint nader:
In afwijking van eerdere berichten kan
thans worden gemeld, dat de Dornier
Wal vliegboot niet twee, doch slechts
één bom heeft geworpen. Deze bom
heeft 12 leden van de bemanning ge
dood en 29 gewond.
Bijzonderheden zullen volgen.
Aneta-Holland meldt: In den afgeloo-
pen nacht werd bij de marinestaf op het
departement van defensie de volgende
officieele mededeeling ontvangen:
Heden negen' uur werd de „Zeven
Provinciën" gesommeerd voor Straat
Soenda door een groep vliegbooten tot
onmiddellijke en onvoorwaardelijke
overgave. Hierop werd door de „Zeven
Provinciën" verwezen naar de bekende
proclamatie, waaraan werd toegevoegd,
dat niet gehinderd moest worden. Eeii
watervliegtuig wierp daarop een bom
van 50 kg op de „Zeven Provinciën",
waardoor een lichte scheepsbrand ont
stond. Aan boord werden toen witte
vlaggen geheschen. De „Zeven Provin-
ciën" gaf zich over.
Middelburg 10-II-'33 Vrijdag: hoogste
luchttemperatuur 10.9 °C; (52 °F);
laagste 7.3 °C (46 °F). Heden 9 h: 8.3
°C; 12 h: 9.7 °C. Geen regen of neer
slag. Hoogste barometerstand 766 mm;
laagste 764 mm.
Hoogste barometerstand 771.5 mm te
La Coruna; laagste 737.4 mm te Hapa-
rarida.
Matige N.W, tot N. wind, meest zwaar
bewolkt, regen- of hagelbuien, aanvan
kelijk veel kouder met kans op nacht
vorst.
Zon op: 7 h 28; onder 17 h 01. Licht
op: 17 h 31. Maan op: 17 h 06; onder:
7 h 37. V.M.: 10 Februari.
Westkapelle is 28 min. en Domburg
23 min. vroeger; Veere 38 min, later,
(S springtij).
Februari.
Hoogwater. Laagwater,
Vr. 10 1.18 13.41 7.56 20.05
Za. 11 1.54 14.20 8.35 20.41
Zo. 12 2.27 14.53 9.12 21.11
Hoog- en Laagwater te Wemeldicge,
Februari.
Hoogwater. Laagwater.
Vr. 10 3.13 15.32 8.54 21.10
Za. 11 3.52 16.13 9.30 21.45
Zo. 12 4.27 16.48 10.04 22.16
Alleen uit Duitschland werd in 1932
voor bijna 3 Millioen gulden aan wasch-
middelen geïmporteerd.
Dit had 300 Hollandsche arbeiders
werk kunnen geven enHolland
maakt het thans minstens zoo goed maar
25 goedkooper.
Neemt toch de proef met dat uitste
kend zelfwerkend waschmiddel „1, 2, 3",
17^ cent per pak.
Probeert het en oordeelt zelf.
(Ingez. Med.)
De berichten over de overgave van de
„Zeven Provinciën" waren hedenoch
tend reeds vroeg in Den Haag bekend.
In marinekringen was men algemeen
blij, dat de spanning der laatste dagen
geweken was. Hoewel betreurd werd, dat
de overgave niet geheel en al zonder
geweld had plaats gevonden, stemt het
toch tot voldoening, dat na een lichte
bom de bemanning reeds tot bezinning
was gekomen.
Men vestigt e rnog onze aandacht op,
dat een bom van 50 kg behoort tot het
lichtste geweld dat aangewend kan wor
den.
Hr. Ms. „Zeven Provinciën" is thans
wederom onder commando van de of
ficieren.
De Commandant der Zeemacht in Ned.
Indië verklaarde in den Volksraad in de
vergadering van heden, dat de Europee
sche minderen eveneens heb
ben deelgenomen aan de
m u i t e r ij. De ontvangen telegram
men toonen aan, dat aan boord van de
„Zeven Provinciën" waren 16 officie
ren, 9 Europeesche onderofficieren, 3
inlandsche onder-officieren, 44 Europee
sche korporaals en tninderen; en T84
inlandsche korporaals en minderen.
Bovendien wordt vernomen dat bij de
„Zeven Provinciën" het plan bestond
om, wanneer voedseltekort zou ont
staan, koopvaardijschepen te berooven.
Namen der gedooden.
Aneta-Holland meldt: Blijkens een na-