GOESCHE COURANT^
BINNENLAND.
NUMMER S.
DRIE BLADEN.
VRIJDAG
6 JANAURI 1933.
EERSTE BLAD.
176e JAARGANG.
Materieel en organisatie
•VAM MELLE'S-
GOESCHE
OMTBYT-KOEK
PROVINCIALE STATEN VAN
ZEELAND.
MER EN WIND.
Verwachting tot Morgenavond:
Hoog- en Laagwater te Viissingen.
Hoogwater.
Laagwater.
Hoog-
en
Laagwater te Wemeldinge-
Hoogwater.
Laagwater.
X0VÏUCÏHU
ELBURGSCHE COURANT
Voor Middelburg, Goes e» agwst-
sebup Vlissingen 2.30, elders 2.50 per
kwartaal Week-abonn. in Middelburg en
Goes 18 ct. p. w. Advertentiën 30 ct. per
regel, Ingez. mededeelingen 60 ct. p. r.
0tj ecmtr. voor beide veel lager; tar. op aanvr.
Uitgeefster: Naamlooze Vennootschap „De Middelburgsche Courant"; Bureaux: Lange Sint Pieterstraat te Middelburg.
Telefoon: Redactie 269, Administratie 139.Postrekening no. 43255 Kantoor te GOES: Turfkade, telefoon 17.
Aangesloten bij het Bureau voor Publiciteitswaarde der Vereeniging de Nederlandsche Dagbladpers.
Familieberichten en dankbetuigingen 17
regels 2.10, elke r. m. 30 ct. Rubriek
„Kleine Advertentiën", ten hoogste 6 regels,
a 75 ct. bij vooruitbetaling Adv. met
„Brieven" of „Bevragen bureau dezer cou
rant" 10 ct. extra Bewijsnommers 5 cent.
We doen het niet graag, maar het be
lang van de zaak dwingt ons tot een
frapper, frapper toujours
WijRjten in de Prov. Overijselsche en
ZwolsfcSfe Courant van Woensdag 4 Ja
nuari:
„Omstreeks zeven uur gister
avond werd de brand [in het groote Do-
minicanerklooster] geconstateerd
Onmiddellijk heeft men de hulp van de
brandweer ingeroepen, door de p o 1 i-
t i e te alarmeeren, die op haar
beurt de brandweer op
de hoogte bracht.
Inmiddels was de politie reeds met
een -wagen met slangen verschenen en
begon met de bestrijding van het vuur
Tegen achten kwam de motorspuit in
werking en toen kon, vanuit de Assen-
dorperstraat, met vier stralen water
gegeven worden,
Het bleek spoedig, dat aan blusschen
met zoo we i" n i g m a t e r i-
a a 1 niet te denken viel en toen werd
de hulp van de brandweer van Zwol
lerkerspel ingeroepen. Inmiddels was
ook 'n tweede spuit van Zwolle, de mo
torspuit door „paardekracht" voortbe
wogen, verschenen, die het vuur met 2
stralen aan de achterzijde aantastte. Na
eenigen tijd verscheen ook de spuit van
Zwollerkerspel en toen kon met meer
succes de brand aangepakt worden."
Voor den onbevangen beoordeelaar,
die ditmaal nu eens in geen enkel op
zicht met persoonlijke gevoeligheidjes
rekening behoeft te houden, blijkt uit het
vorenstaande zonneklaar, Kat aan de
lange en droevige rij der Nederlandsche
brandweerschandalen er helaas weer
een ig toegevoegd.
Wanneer ons goede vaderland slechts
tot den prijs van een Verseput, een Gro
ninger academie, een Zutphensche
Wijnhuistoren, een Dominicanerklooster
bereid is aan zijn plichten op brand-
weergebied te voldoen, dan voorzien
wij dat er in Nederland nog héél wat
zal moeten platbranden, vóór dat een
bevredigende toestand zal zijn ontstaan,
Zwolle, de hoofdstad van Overijsel,
meer dan twee malen zooveel inwoners
als Middelburg tellendehet oude,
oer-oude liedje van een politie die met
een tweepijps-slangenwagentje op een
grooten uitslaanden brand in een gewel
dig gebouw lostrekt.... ongeveer een
uur!! na het ontdekken van den brand
treedt één motorspuit in werking. Dan
als heel de zaak in lichtelaaie staat,
komt men tot het inzicht dat m e t z o o
w e i n i g materieel aan blusschen niet
te denken valt en dan wordt de hulp
van.... Zwollerkerspel ingeroepen. In
middels zoo gaat het prachtverhaal
voort.... is er warempel nóg een heu-
sche motorspuit ten tooneele versche
nen, weliswaar met paarden naar den
brand gezeuld, maar hij kwam er dan
toch. Die gaf óók met zoo'n 2 stralen
water.
Wij moeten helaas herhalen: het lijkt
wederom nergens naar.
Het is méér. dan erg.
Drie dingen moesten we hier in Ne
derland nu toch eindelijk eens leeren.
In de eerste plaats: dat de openbare
meening, voorzoover zij eenig inzicht
in brandweerzaken heeft, zich krachti
ger dient te laten gelden dan tot dus
verre geschiedde.
In de tweede plaats: dat elke gemeen
te naar haar grootte, inwonertal, brand
gevaarlijke gebouwen etc., 'n relatief b e-
h o o r I ij k uitgeruste brandweer moet
hebben.
In de derde plaats: dat bij een brand
weer organisatie alles is.
Wat het eerste betreft: de romanti
sche macht des vuurs en het heroïsche
pogen van den mensch dit te bestrijden,
werken zoozeer op onze sentimentaliteit,
dat wij daardoor ons nuchter oordeel
verliezen. Wie het waagt na zulk een
brand critiek uit te oefenen op het sy
steem, wordt uitgekreten voor een har-
telooze, gespeend van alle waardeeren-
de gevoelens voor de menschen, die zoo
hun best deden.
Dit is onzin.
Iedereen doet z n best bij een brand.
Men kan alle waardeering hebben
voor het werk der brandweer lieden
en niettemin schande roepen over een
gebrekkige organisatie. Zooals in vele,
heel vele plaatsen het geval was en
nóg is. In die laatste plaatsen wacht
men slechts op een harde klap van den
rooden haan, om zich te beteren. Want
in putten dempen vóór dat kalveren
verdronken zijn, is men op brandweer-
gebied in Nederland niet sterk.
Wat het tweede aangaat: men vreest,
dat zij die, als wij, pleiten voor een aan
redelijke eischen voldoende mate-
rieele uitrusting van de brandweer, al
tijd op overdaad uit zijn. Dat is óók niet
waar. Wij pleiten slechts voor op peil
brengen van wat daar verre beneden
is. Zooals men dat steeds doet en nu
natuurlijk in Zwolle ook zal gaan doen
na een harde klap.
En wat het derde punt aangaat: het
besef van de hooge belangrijkheid der
personeels organisatie is nog al
lerminst doorgedrongen in de hoofden
van hen, die het zouden behooren te be
seffen.
Snelheid; doeltreffendheid; doelbe
wuste leiding; kalmte; beheerschen van
den toestand; overzicht; orde; geen
overdaad van bewegingen; mechanisatie
van handgrepen tot zij reflectorische be
wegingen worden en niet fout meer ge
daan kunnen worden; militair bewust
zijn van de beteekenis van orders en
derzelver stipte uitvoeringZiehier
enkele punten uit het ruime begrip der
organisatie, waaraan nog véél meer vast
zit.
Men zal vragen: wat w ij nu met dien
Zwolschen brand te maken hebben?
Niets. Het gaat ons niet aan.
De Zwollenaren zullen hun eigen
boontjes wel doppen.
Hij was ons slechts sprekende, schreeu
wende aanleiding om nóg eens te wij-
zzen op het groote belang van een
goede materieel- en personeelsorganisa
tie voor een stedelijke brandweer.
Opdat de berichten „Groote brand'
te...." zooveel mogelijk uit onze ko
lommen zullen kunnen verdwijnen, om
vervangen te worden door korte mede
deelingen, beginnende met „Een begin
van brand werd door het spoedig ingrij
pen der brandweer gebluscht"
Dat is het eenige doel waarnaar wij
streven.
Men bluscht geen brand met ijver en
goeden wil.
Men bluscht een brand met blusch-
water.
Dat in den kortst mogelijken tijd er
moet zijn.
•DEN-S0ETEH1 NVAL; SEDERT 132.S-
(Ingez. Med.)
HERDENKING PRINS WILLEM I.
In het groot Auditorium der
Lefdsche Universiteit.
In het Groot Auditorium te Leiden
had hedenmiddag in tegenwoordigheid
der heele Koninklijke familie, van vele
autoriteiten en genoodigden de plechtige
herdenking plaats van het 4de eeuwfeest
der geboorte van Prins Willem van
Oranje.
Na de ontvangst van Koningin, Konin
gin-Moeder, Prinses Juliana en Prins
Hendrik, met gevolg, een kort welkomst
woord van den Rector Magnificus Prof.
Huizenga, en zang van 't dubbelstuden-
tenkwartet heeft Prof. Colenbran
der een groote historische rede gehou
den. Hij typeerde Oranje als de wegbe
reider der Christelijke vrijheid, grond
vester der Chr. verdraagzaamheid, maar
tegelijk als een aantrekkelijk, nobel
mensch, toonbeeld van kiesche humani
teit in een tijd, die gromt van wreedheid.
Spr. roep de vijf gestalten, waarin de
prins ons achtereenvolgens verschijnt:
die van den Brusselschen edelman, den
vorst-bevrijder, den rebel, den ruwaard
van Brabant, den martelaar.
Uitvoerig staat spr. dan stil bij het be
gin van het conflict tusschen Philips II
en de Nederlanden: 't negeeren van den
Raad van State, de ergernis der Neder
landers over de Spaansche regimenten
in het land, en bij de gebeurtenissen van
1566. En de rol van Oranje in den strijd
tegen de Spaansche tyrannie. De Prins
wordt rebel onder de rebellen. Spr. be
Eet is niet gemakkelijk altijd recht
vaardig te zijn. Maar het te willen
zijn is reeds een goed stuk van het
resultaat, omdat men, bij een derge
lijke geestesgesteldheid, op den dag,
dat een onrecht begaan wordt, zich
alle moeite geeft, het te herstellen.
sprak de mislukte veldtochten van 1568
tot 1572.
Die vier jaar der rebellenconfederatie
onder Oranje als „hooge overheid", heb
ben een glans die dien van andere tijd
perken van den 80-jarigen oorlog over
straalt. Oranje's talenten blijken, hier
eigenlijk voor het eei'st, wonderwel op
de mogelijkheden te passen. Een ding
hebben de opgestane gewesten vóór: -zij
kunnen op het achterland een geweldi
gen economischen druk uitoefenen, zon
der dat hun eigen dagelijksch bedrijf
door Alva, die weinig scheepsmacht en,
vooral, geen scheepsvolk heeft, kan wor
den aangetast. Zij kunnen hunne vracht
vaart voortzetten en, nu zij Antwerpen
noch Amsterdam bezitten, zelf markten
openen in Zeeland, aan den Maas
mond, in het Noorderkwartier. Zal de
handel den oorlog voeden, dan zijn twee
dingen strikt noodzakelijk: er moei orde
heerschen op die markt, volstrekte han
delsveiligheid; en er moet stipte orde
heerschen in de financiën; het krijgsvolk
dat men aanneemt, moet zóó geregeld
worden betaald, dat het een gewillig
werktuig blijft instede van een gevaar te
worden. Bewonderenswaardig zijn de
snelheid en volkomendheid, waarmede
Oranje beide doeleinden heeft bereikt
De rebellen confederatie verstevigt
zich tot 'n staat, voorlooper van de re
publiek der Ver. Nederlanden, waarvan
HollandZ e e 1 a n d steeds de kern zijn
gebleven.
Spr. memoreerde den moeilijken strijd
dier dagen, dan het beleg en ontzet van
Leiden, de beteekenis van de paficica-
tie van Gent, het verschil van opvatting
tusschen Noord en Zuid, de groote in
tocht van den Prins te Brussel.
De eerste Unie van Brussel wordt
door een tweede vervangen, die de pa
cificatie in den zin der verdraagzaam
heid interpreteert. Oranje schijnt het
wezenlijke te bereiken van hetgeen
waarvoor hij jaren strijdt: Nederland te
vereenigen door er den geloofshaat aan
banden te leggen.
Tenslotte behandelt spr. uitvoerig de
oorzaak, hoe dit droombeeld is te niet
gegaan.
Oranje is de vader van dit ons kleine
vaderland, dat groot bleek te kunnen
zijn in wat Oranje's generaliteit ont
brak: burgertucht en christelijke ver
draagzaamheid. Wij hebben zijne les
niet versmaad. Ons volksleven heeft
deel aan eene gedachte, die grooter was
dan het Holland, grooter dan de Neder
landen van zijn tijd, die Europa ver
overd heeft," die wij nog ten huidigen
dage niet kunnen missen. Wat in ons
waarde heeft, het is in vrijheid gegroeid,
en in de sfeer der vrijheid alleen zal Ne
derland leven. Wat hij in zijn volk, in zijn
huis heeft ontvonkt, het is ons kracht
geworden zonder wederga, ons beider
kostbaarste goed nog heden.
Hierna zong het kwartet nog een
lied van Valerius.
Na een slotwoord van den rector,
werd de thee gebruikt in de Senaatska
mer.
DE V. A. R. A. EN HET WILHELMUS,
De heer G. J. Zwertbroek, algemeen
leider van de uitzendingen der V.A.R.A.
deelt aan de „Avondpost" mede, dat de
V.A.R.A. het verzoek had ontvangen
van het hoofdbestuur P.T.T., om de rede
van den gouverneur-generaal uit te zen
den. Aan dat verzoek werd voldaan. Bij
dat verzoek werd echter niet medege
deeld, dat er Op de rede nog muziek (in
casu het Wilhelmus) zou volgen. Toen
dus de rede geëindigd was en de omroe
per de eerste muziek-klanken hoorde,
heeft hij, zijn opdracht om „de rede" uit
te zenden letterlijk opvolgend, afgebro
ken, mede, omdat de overeengekomen
tijd verstreken was. Iedere demonstra'
tie tegen het Wilhelmus is zoo verze
kerde de heer Zwertbroek hieraan
vreemd geweest. Bij een vorige gele
genheid is óók het Wilhelmus doorge
zonden. Had de omroeper mij advies ge
vraagd aldus de V.A.R.A.-leider
dan zou ik ongetwijfeld gezegd hebben,
dat er niet moest worden afgebroken.
Ook de omroeper heeft aan het blad
verklaard, dat het hier een samenloop
van omstandigheden was.
HET CONFLICT TE YMUIDEN.
De vakgroep vischknechts van de
Ymuider federatie heeft Donderdag
avond besloten, Vrijdagmiddag een ver
gadering te beleggen voor alle in den
afslag werkzaam zijnde vischknechts. In
die vergadering zal worden voorgesteld
de door de reeders eigenhandig geloste
visch, besmet te verklaren. Wordt dit
voorstel aangenomen, dan zal van Za
terdag af, de visch van de nog op zee
zijnde 50 trawlers niet worden verwerkt.
(Vervolg van het Tweede Blad.)
Afwezig thans ook de heer Edelman
wegens lichte ongesteldheid.
Bestendiging dienst Vlis
singenNeuzen.
De heer DOMINICUS was in de zo-
merzitting tegen het handhaven van de
zen dienst. Vooral komt spreker op het
verschil neer in berekeing sedert de
zomerzitting. Toen een winst van
11.000; nu door den wijzere, den mi
nister, is dit gekomen tot een tekort
van 6500 en het staat niet vast, dat
dit niet meer veranderd. Er moet bezui
nigd worden, maar ieder wil maar lie
ver dat en bij zijn buurman begint. Het
is te begrijpen, dat cle minister niets
voor dezen dienst voelt. Spr. wil ech
ter wel het voorstel steunen, maar spr.
wil bepalen, dat de dienst op Zondag
stil ligt.
Voor hen, die bepaald op Zondag moe
ten reizen, blijven de andere veeren nog.
Gemiddeld per reis 43, w.o. waar
schijnlijk sportbeoefenaars of bewonder
aars, is toch geen aanleiding om de
boot te doen varen. Het personeel zal
er ook mede gebaat zijn.
De heer KODDE sluit zich daarbij
aan, maar daarbij vraagt hij of de dienst
in zijn geheel kan worden voortgezet,
zulks uit financieel oogpunt. Spr. meent,
echter, dat men bijna verplicht is het
aan te nemen ook met het laden van
steenkolen, te Vlissingen. Er is dan intus-
schen tijd om eens na te gaan of auto
busdiensten niet in het verkeer kunnen
voorzien.
Bijv. een dienst geheel voor rekening
van den exploitant. Men kreeg dan veel
meer verbinding, en het zal wel voor-
deeliger zijn voor de provincie.
Spr. stelt een motie voor, waarin een
onderzoek naar de mogelijkheid van 'n
voordeeliger verbinding tusschen Z. VI.
O. D. en Walcheren aan Ged. Staten
verzocht worden.
De heer DE PAAUW zegt, dat het in
de motie in de zomerzitting voorname
lijk ging tegen de Schouwen, en het
heeft spr. getroffen, dat toch dit schip
in dienst gesteld is, en er heerscht daar
over dan ook te Terneuzen ontstemming
over. Uit berichten in de pers blijkt,
dat er hoogstens 3 auto's mede kunnen
en niet 5 zooals Ged. Staten schrijven.
De tweede slag zou zijn niet varen op
Zondag. Men moet de dienst handhaven
zoo zij is om de bestaansmogelijkheid
te kunnen overzien; zoo mogelijk met
een der raderbooten.
De heer GEELHOEDT is ook voor 't
behoud van de raderboot. Spr. betoogt,
dat de eerste boot te laat uit Terneuzen
vertrekt. Men moet oppassen voor ver
keerde bezuinigingen, de weegen kos
ten ook geld; en tekorten op de nood
zakelijke autobusdiensten zal men ook
moeten betalen.
De heer DE FEIJTER wil den dienst
voor één jaar voortzetten en zou gaar
ne de eerste boot eerder van Neuzen
doen vertrekken.
De heer v. d. WART meent, dat
practisch dezen dienst aan zijn einde is.
Het stil zetten op Zondag zal geen fi
nancieel nadeel brengen. Voor behoud is
altijd aangevoerd, rechtbank, bezoek
Commissaris der Koningin, schoolbe
zoek enz.. Geen van allen gelden voor
den Zondag.
De heer MOELKER zegt, dat deze
dienst nu geheel ten laste der provin
cie komt. Als die kosten op den duur te
hoog worden, zal hij zijn stem er niet
aan kunnen geven.
De heer KALLE zegt, dat de reiskos
ten bij opheffing 2 hooger worden.
Particulieren moet men toch ook hel
pen bezuinigen. Een auto kost ook 15
cent per km.
Spr. zet uiteen, dat velen uit Z. Vlaan
deren gaarne op Zondag familie op Wal
cheren bezoeken. Men doet van uit Bel
gië alles om de Zeauwsch-Vlamingen
Middelburg 6-I-'33 Donderdag: hoogste
luchttemperatuur 10.4 °C; (51 °F);
laagste 3.8 °C (39 °F). Heden 9 h: 4.7 °C;
12 h: 8 9.7 mm regen. Hoogste baro
meterstand 769 mm; laagste 763 mm.
Hoogste barometerstand 776.6 mm te
Toulouse; laagste 740.5 mm te Sey-
disfjord.
Matige, tijdelijk wellicht toenemende
Z.W, tot W. wind, gedeeltelijk bewolkt,
aanvankelijk kans op regenbuien met
hagel of natte sneeuw, weinig veran
dering in temperatuur.
Zon op: 8 h 11; onder 16 h 01. Licht
op; 16 h 31. Maan op: 11 h 48; onder;
3 h 21. V.M.: 11 Januari.
Westkapelle is 28 min. en Domburg
23 min. vroeger; Veere 38 min. later.
(S springtij).
Januari.
Vr.
6
9.00 21.42
2.47 15.29
Za.
7
10.06 22.44
3.54 16.36
Zo.
8
11.07 23.34
5.02 17.34
Januari.
Vr.
6
10.31 23.16
3.54 16.27
Za.
7
11.40
5.00 17.35
Zo.
8
0.23 12.47
6.06 18.35
6 NIEUWE RADIOTOESTELLEN,
(N. S. F. en Philips), vanaf 129,Z;et
de etalage. Hoofdagent: J. M. Polder
man, Goes. Tel. 129.
(Ing. Med.)
naar België te trekken economisch, en
zal dit nog meer doen, ais men hen van
boven de Schelde al meer en meer los
laat.
De heer DOMINICUS acht 2 te veel
genoemd en meent men voor 10 cent
per km toch ook wel met een auto kan
rijden.
De heer v. d. WART is het volkomen
eens met den heer Kalle dat Z. Vlaan
deren bij Nederland hoort, maar men
moet het niet voor stellen als of de Sta
ten een deel der geliefde provincie ach
ter wil stellen. Als men dat wilt is er
toch gelegenheid.
De heer KALLE blijft er bij dat de
reis 2 meer zal kosten. Hij wil niet de
menschen voor pretjes laten overvaren.
Maar spr. geeft een voorbeeld van een
reisgezelschap, waarvan velen niet wis
ten, dat Walcheren zoo mooi was.
De heer KODDE meent dat hij niet
als mensch een ander mensch iets mag
opleggen, maar als overheid heeft men
plichten en dit geldt voor de opheffing
van den Zondagsdienst. Zijn motie dient
nu een einde te maken aan de onzeker
heid.
De heer VAN ROMPU zegt, dat vele
over dezen dienst praten, waarmede zij
nooit in aanraking komen.
Spr. verdedigt het behoud van den
dienst. De Schouwen is ingelegd, omdat
het een voordeelig schip in de vaart is.
Stel dat op de dienst 8000 zou ver
loren worden, dan kost hij de provincie
nog niet meer dan in 1932. Als men de
cijfers leest, blijkt dat in 1931 50.000
menschen op deze lijn zijn vervoerd, en
dus behoud alleszins gerechtvaardigd is.
Men moet bezuinigen maar niet op de
zen dienst. Voor het fruitvervoer is deze
dienst ook van zeer groot belang. Tegen
de motie-Kodde heeft spr. geen be
zwaar. Zondags zijn ook nog 5800 men
schen vervoerd en spr. wil ook op dien
dag den dienst behouden.
Men moet de menschen ook op dien
dag niet dwingen een lange reis te ma
ken.
De VOORZITTER neemt namens
Ged. Staten de motie-Kodde over.
De heer DE PAAUW bepleit nog eens
.een ander schip op deze lijn en meent,
dat de tegenstanders weer eens willen
probeeren hun Zondagsheiligingsprinci
pe door te drijven. Men kan zoo wel zeg
gen dat één overgang op Zondag vol
doende is. Als men het voorstel-Domi-
nicus, aanneemt, verwacht spr. dat men
medewerkt om den dienst geheel te doen
verdwijnen.
De heer KALLE meent dat als de
