ZEELAND. Man en vrouw zijn een DE „KROONPRINS OLAV" TE WEMELDINGE. MIDDELBURG. WALCHEREN. 1UID-BEVELAND» lossing geven. En men is ook in den Raad niet vrij van eenige breedsprakigheid en al gaat men prat op een zekere welspre kendheid toch ontvloeit wel eens iets aan den mond dat onbeholpen is van vorm dat onduidelijk is van uitdrukking Dan echter heeft spr. den burgemeester meermalen met bewondering gade gesla gen, dan wist deze zoo meesterlijk met een paar woorden samen te vatten, dat de heer die en die had willen zeggen, dat en dat en dat. In dat opzicht was de bur gemeester werkelijk onovertrefbaar en de spreker begreep meermalen dan eerst pas volkomen wat hij eigenlijk had wil len zeggen. En wanneer men het woord voerde, dan was het zoo'n prettige sen satie, dat men voortdurend met den voorzitter contact had, dat deze mede leefde met den spreker en door een be grijpend knikken, door een instemmen- den blik te kennen gaf, hoe hij den spre ker volgde. Spr. weet niet of de burgemeester zich hiervan bewust is geweest, dat hij daar door de leden bezielde met warmte te strijden voor hun zaak. En wat heeft men zonder het belang der zaken uit het oog te verliezen dik wijls gul uit en hartelijk gelachen om de gevatheid en komische kwinkslagen van den burgemeester. Spr. kan zonder overdrijving met vol komen overtuiging niet slechts namens zichzelf, maar namens den geheelen raad verklaren, dat het een voorrecht was hier nimmer die raadsvergaderin gengen te hebben gehad die men in an' dere plaatsen wel heeft, waaruit men verbitterd, verhit, en met roode hoof den huiswaarts gaat. Zoo was het nooit. Hier was het altijd prettig, hier heersch- te altijd een gulle spheer en mocht ook in principieele kwesties de toon fel ver ontwaardigd hebben geklonken, de ha mer, die het einde aankondigde, was nog niet gevallen of lachend welwillend stroomde men te samen en zonder eeni ge rancune gingen de tegenstanders van zoo even gezamenlijk in pais en vrede naar huis toe. Dat alles was niet de ver dienste der leden, dat alles was het werk van den voorzitter, dat kwam door de wijze waarop men onder diens in vloed, onder diens bekoring kwam, dat kwam door de wijze, waarop de bur gemeester wist te leiden. Zoo zou spr. verder kunnen gaan met het ophalen van verschillende episodes uit de raadsvergaderingen, die echter allen steeds weer het bewijs zouden le veren van de voortreffelijke voorzitters kwaliteiten van den heer Dumon Tak, en zoo zal deze dan ook in de herinne ring van de raadsleden blijven leven als diegenen, die door bijzondere gaven niet slechts op niet te strakke wijze de zen raad wist te leiden, maar die boven al een spheer wist te scheppen van wel willendheid en gemoedelijkheid, die de behandeling der zaken vergemakkelijkt en deze beter tot hun recht doet ko men. Wanneer spr. zich het laatst tot den heer Tak richt als voorzitter, dan doet hij dit in de eerste plaats met een wensch, met den wensch, dat zij, die hem al deze jaren zoo voortreffelijk heeft ter zijde gestaan, die spr. noode bij dit af scheid mist en die hij zoo gaarne ook hier had gezien om in het woord aan den burgemeester ook den voor haar bestemden dank aan te voelen, voor wat zij deed voor Middelburg, met den wensch, dat zij, dat mevrouw Dumon Tak spoedig weer hersteld met haar echtgenoot de nieuwe woonplaats kan gaan betrekken en dat deze in opge wektheid en vol levenslust van een 65- jarigen, waarmede spr, nog zeer in het bijzonder gelukwenschen aanbiedt, met prettige herinneringen mag denken aan het vele voortreffelijke werk dat hij heeft gedaan als voorzitter van den Mid- delburgschen raad. Vervolgens nam de heer PAUL het woord en sprak'ongeveer als volgt: Waar de leden van den raad onder ling zijn overeen gekomen dat behalve wethouder Onderdijk en het oudste lid in jaren, de heer Heemskerk, ook de voorzitters van de commissies van fi nanciën en fabricage het woord zullen voeren, zij het mij vergund als voorzit ter dezer laatste commissie enkele woorden tot den burgemeester en over hem te zeggen. Het zal zijn over de leiding, die hij als voorzitter van den raad aan de le den heeft gegeven, maar in hoofdzaak over het werk, dat hij in het belang van de gemeente en hare inwoners in de straks af te sluiten periode van zijn burgemeesterschap heeft verricht door hetwelk de commissies meermalen met hem contact hadden. Spr. zou meer iets naar voren wil len brengen van datgene wat ook door hem als raadslid is medegemaakt en ook willen uitspreken de waardeering *die men heeft voor de leiding die de burgemeester aan de raadsvergaderin gen gedurende een reeks van jaren heeft gegeven. Nimmer heeft men kunnen be merken, dat de heer Tak als voorzitter de vergadering partijdig zou hebben ge leid. Integendeel heeft men altijd van hem ondervonden, dat hij alle richtingen en denkwijzen op geestelijk en maat schappelijk gebied ten volle recht heeft gedaan en steeds belangstelling toonde wanneer een lid de belangen van de gemeente voordroeg op de wijze, zoo als hij meende te moeten doen. Het is den voorzitter zeker niet altijd makke lijk gemaakt om de vergaderingen te leiden, zooals zij zijn geleid en de be sprekingen te doen voeren zooals zij zijn gevoerd. In de eerste plaats is de samenstelling van den raad sinds de benoeming van den heer Tak meerma len gewijzigd en is er onder de leden slechts één raadslid (wethouder Onder- dijk) die zitting had bij de aanvaarding van het burgemeestersambt door den heer Tak. Daardoor zijn natuurlijkerwij ze ook de meeningen in den raad over gemeentezaken meermalen anders ge weest dan vroeger. Met bewonderens waardige aanpassing aan datgene wat de raad wénschte, is een geschil van eenige beteekenis tusschen den voor zitter en den raad nimmer voorgeko men. Waardeering heeft spr. zeer voor den burgemeester, voor de wijze waarop hij als het noodig bleek, de leden, wanneer de strijd over gemeentezaken wat al te scherp werd gevoerd en zou dreigen te ontaarden in een debat, waarbij het za kelijke uit het oog werd verloren, met eenige woorden (wilwillend en zelfs meermalen met een kwinkslag) in het goede spoor bracht. Wanneer spr. eeni ge onderwerpen zou opsommen, waar bij hij allesbehalve volledig is, die me de door den burgemeester in burg. en weth. voorbereid en in den raad bespro ken zijn, dan zou hij willen wijzen op zaken, die ook de commissie van fabri cage raken als het in eigen beheer ne men van den Reinigingsdienst, het be vorderen van den bouw van flinke com plexen arbeiderswoningen in wijk W en het Bagijnhof, het bouwen van woningen in den Karelsgang, het bouwrijp maken van bouwterreinen bij den Noordsingel, de aankoopen van Poelendale en de Griffioen, het stofvrij maken der singels, bouw van een reservoir voor de water leiding, uitbreidings- en verbeterings- werken voor de waterleiding bij Oran jezon, verbouwing gasfabriek met alles wat daarmede samen hing, groote rio- leeringswerken in de buitenwijken, grondige verbetering in Volderijstraat en Volderijlaagte, aanschaffing van sproeiwagens, bouw Koepoortbrug, ver betering algemeene begraafplaats, Nieu wen Vlissingschen weg en Veerschen weg, aanleg sportterreinen, reorganisa tie der brandweer enz., terwijl a^(h ver schillende zaken, die nog hangende zijn, door den burgemeester is gewerkt, als de verbetering van Poelendale singel en Blauwendijk, bouw van een abattoir, enz. Het blijkt wel, dat het den raad spijt, van den burgemeester afscheid te moe ten nemen, hij heeft de vergaderingen uitstekend geleid, maar toch kan men het zich indenken, dat de heer Tak uit zijn ambt wil treden. Zelf stond hij op het standpunt, dat iemand van den leef tijd van den heer Tak goed doet om zich uit zijn betrekking terug te trekken en als eerste burger der stad geeft hij het voorbeeld. Van 1901 heeft de heer Tak als raads lid, als wethouder en als burgemeester de gemeente gediend en hij heeft er recht op om zijn taak nu eens op de schouders van een ander te zien leggen. Hij heeft in den raad gedurende zijn bur gemeesterschap wel geen beslissende stem gehad, maar zijn raadgevende stem heeft zeer zeker steeds veel invloed ge had bij het nemen van die besluiten, die in het belang der gemeente zijn geno men. De raadsleden zullen aan hem blijven denken als een raadsvoorzitter die een juiste opvatting had van zijn taak, en zij weten in zijn geest te handelen wanneer zij onder leiding van zijn opvolger zullen trachten naar hun beste vermogen de belangen van degenen, namens wie zij zitting hebben, ook in deze moeilijke ja ren te behartigen. Spr. durft ook uit te spreken, dat de heer Tak met belangstel ling het wel en wee van Middelburg zal blijven volgen en hij zich van harte zal verheugen wanneer betere tijden zullen aanbreken. Spr. wenscht den burge meester nog vele jaren van rust toe met de zijnen en hoopt dat hij zijn verdere jaren in goede gezondheid, te midden van degenen, die hij gaarne om zich ziet, moge doorbrengen. Op al deze van groote waardeering getuigende redevoeringen klonk applaus zoo wel van de raadsleden als van hen, die op de publieke tribune een plaats hadden. De BURGEMEESTER, thans het woord nemende, zeide het wel begrijpe lijk is, het spreken hem ditmaal niet mak kelijk viel. Spr. wilde beginnen met alle leden met den secretaris hartelijk dank te brengen door het prachtige geschenk, dat steeds een blijvend aandenken aan allen zal blijven. Tot wethouder Onder- dijk, die speciaal ook het samenwerking in B. en W. besprak verzekerde spreker dat hij altijd met dankbaarheid zal blij ven denken aan wijlen wethouder De Veer, wethouder Onderdijk en den secre taris, omdat de samenwerking met hen in het college hem steeds vreugde heeft gegeven. Men heeft in het college steeds getracht homogeen te zijn, maar zonder opoffering van eigen principes en men trachtte ook dikwijls door uitstel van een zaak tot overeenstemming te komen. Spr. is zeer getroffen door alle tot hem gerichte woorden. Hij heeft het ambt 18 jaar geleden durven aanvaarden omdat hij geboren en getogen Middelburger was en omdat hij zich tot het ambt voelde aangetrokken. Als hem iets gelukt is, dan is dit groo- tendeels a*hn de medew.erking van den raad te danken. De voorstellen zijn steeds op aangename wijze behandeld en was er eens een opwelling, dan wist spr. dat het betrokken lid het toch goed be doelde. Het contact met den raad, dat altijd heeft mogen bestaan, heeft goed gewerkt. Spr. heeft steeds het systeem toegepast de leden te laten uitpraten. Hij hoopt, dat ook zijn opvolger zal be grijpen, dat allen in den raad zitten in het belang der gemeente. Spr. hoopt ver der dat allen erin mogen slagen de goe de stad Middelburg door de moeilijke tij den heen te helpen en zal steeds het wer ken van den raad volgen, want zijn hart blijft aan Middelburg hangen. (Applaus). Hierna stelde de heer ONDERDIJK voor de hoofdambtenaren der gemeente tot de vergadering toe te laten, waar te- I gen niemand bezwaar had. j De heer VERMEULEN hield daarop als oudste in dienstjaren, de reeds in 't vorige nummer vermelde toespraak. Ook hierop volgende blijken van in stemming, waarna de BURGEMEESTER andermaal het woord nam, en zeide diep getroffen te zijn voor deze woorden en het aangeboden geschenk, de ets van 't Stadhuis. Het was wel niet noodig als herinnering aan dat gebouw, want dat spreker nooit vergeten zal. Spr. wees er op dat hij steeds aangenaam met de hoofdambtenaren heeft gewerkt en nim mer te vergeefs een beroep op hen heeft gedaan. Spr. bracht allen dank voor hun toewijding. Spr. richtte nu een bijzonder woord tot den secretaris, met wien hij dagelijks samenwerkte en bracht hem dank ook voor den goeden raad hem meermalen gegeven. Ook bracht spr. dank aan alle ambtenaren der gemeente van den hoogste tot den laagste voor de wijze waarop zij onder hem werkte. Daarna richtte spr. zich ook tot de aanwezige vertegenwoordigers der pers en bracht hen dank voor het goed ver slaan der raadsvergaderingen, wat allen op hoogen prijs stelden. De pers kan vol gens spr. veel goeds doen maar ook wel eens iets bederven. Spr. wilde ten slotte de vergadering sluiten op dezelfde wijze als hij dit zoo vele jaren achtereen de laatste verga deringen in een jaar deed en wenschte de raadsleden en den secretaris met hun gezinnen een aangenamen oudejaars avond toe. in hun lof over ,Z,ij"-crême. Zij is inder daad even onmisbaar voor de verzorging van huid en teint der vrouw, als voor den man die op pijnloos, spiegelglad en onberispelijk scheren gesteld is. In prij zen van 2075 cent. (Ingez. Med.) De brug over het kanaal. De A. N. W. B. en de K. N. A. C, heb ben in een adres aan den Minister van Waterstaat medegedeeld, dat zij op 5 April 1929 verzochten om, aangezien de verbetering van den verkeerstoestand ter plaatse zeer noodig werd geacht, den bouw van een nieuwe brug over het ka naal door Walcheren te Middelburg zoo veel mogelijk te bespoedigen. Hierop ontvingen zij op 3 Juni 1929 bericht, dat bereids opdracht was gegeven een ont werp voor een nieuwe brug te maken. Inmiddels bereiken de Vereenigingen bij voortduring klachten over dit verkeers obstakel; naar aanleiding van gehouden onderzoekingen is ook gebleken, dat het landverkeer aldaar herhaaldelijk gedu rende korteren of langeren tijd wordt ge stremd door het openen van de brug ten behoeve van de scheepvaart. Nu bekend is, dat van electrificatie van de bestaan de brug is afgezien, zoowel wegens de daaraan verbonden belangrijke kosten, als omdat zulks nóch voor het landver keer nóch voor de scheepvaart noemens waardige voordeelen zou opleveren, is de bouw van een niuw brug met electri- sche beweging en verlfchting voor het steeds toenemende verkeer wel zeer ur gent, weshalve aan den Ministter ander maal is verzocht den bouw van een zoo danige brug zooveel mogelijk te willen bespoedigen. Winterclub. DOMBURG. Donderdag j.l. trad in de Winterclub alhier op de heer C. Romijn, biol. doet. uit Utrecht, met het onder werp: „Biologie van de zeekust". Als geboren Domburger voor Domburgers optredend was het vooral de Domburg- sche, althans de Walchersche kust, waarlangs de heer Romijn zijn hoorders yoerde. Voor den bioloog omvat het begrip zeekust een wijder gebied dan het strand, het bestrijkt de zee van de kust tot een diepte van 200 m. Deze grens is niet wil lekeurig, ze houdt verband met het door dringingsvermogen van het zonlicht, dat gemiddeld 200 m bedraagt. Het verschil tusschen flora en fauna boven en bene den deze grens is groot. Eronder begint de bathyale of diepzee-zone (2001000 m), daaronder de abyssale, waar bij absolute duisternis en ijskoude slechts een zeer arme fauna en flora voorkomt. Kenmerkend voor de kustzone is de overvloed van micro-organismen in het zeewater, eerst bij sterke vergrooting waar te nemen, deels plantaartig, deels tot de dierenwereld behoorend. Een en kele druppel zeewater geeft onder de microscoop reeds een aantal gevarieer de en mooie vormen te zien. Al deze or- Verleden week is te Wemeldinge via de Noordzee/Ooster-Schelde een zee boot uit Noorwegen aangekomen met een 1800 ton kalksalpeter voor den Kunstmesthandel van de firma Kostense te Kruiningen. Dit niet alledaagsche verschijnsel bracht op Wemeldinge en omgeving le ven in de brouwerij. Velen genoten van het binnenloopen van dit zeekasteel. Vlot geschut door de nieuwe (derde) schutsluis te Wemeldinge, lag de „Kroon prins Olav" in een minimum van tijd voor de ruime en groote pakhuizen van de firma Kostense en Woensdagmorgen ging men met man en macht aan den slag om de groote massa uit het schip te halen. De vele werkloozen op Kruiningen en Wemeldinge toonden, dat ze het aan pakken nog niet verleerd waren en Vrij dagavond zou geheel de inhoud over geladen zijn in andere schepen, die té gen den wal kunnen komen. Het was een lust om te zien, hoe de stoere Zuid-Bevelandsche mannen, waar van het grootste gedeelte wellicht nog nooit zulk een groot en ruim schip had den gezien, droegen en sjouwden om den kostbaren last „boven" te krijgen, want ook hier is tijd geld. Het is der firma Kostense dan gelukt om, ondanks de vele te overwinnen moeilijkheden, thans een ferme zeeboot ter lossing in ons Zuid-Bevelands ka naal te krijgen, hetgeen voorwaar een kranige prestatie is. De twee firmanten ganismen behooren tot 't plankton; het plantaardige of phytoplankton bestaat uit een groot aantal wiersoorten, tot het dierlijke plankton behooren behalve vele microscopische soorten ook grootere zeedieren, voorzoover zij geen eigen ver mogen tot verplaatsing bezitten, doch hiervoor van strooming enz. afhankelijk zijn; zoo bijv. de kwallen, die zich in verband met de zeestromoingen in Juli in grooten getale aan de Walchersche kust vertoonen. Het plankton, levend of dood, is van enorme beteekenis voor de voeding der zeedieren. De planktoneters behooren tot de meest uiteenloopende soorten: zoo is de zeepok een 'typische planktoneter; de haring voedt er zich uitsluitend mee, en eveneens de grootste der zeezoogdieren, de baardwalvisch. Talrijke dieren levend aan den zeerand of op de platen die bij eb droogvallen, zijn eters van levend plankton, o.a. de als 'n weelderigen plantengroei bijeenleven- de poliepen, de oesters en mossels. De bekende kokkel voedt zich gedeeltelijk met afgestorven plankton; geheel afval- eter is o.a. de zeepier, de sabella, de garnaal. Van verscheidene dezer dieren verdui delijkte spreker aan de hand van tee- keningen, hoe de voedselvoorziening in zijn werk gaat en op welke wijze zich de „kustbewoners" onder hen bij eb voor uitdrogen behoeden, en gaf daarbij ver schillende bijzonderheden uit eigen waar neming. Tegenover de planktoneters staan de zeeroofdieren, levend van grooter prooi. Merkwaardig zijn hieronder bijv. de platvisschen wegens hun buitengewoon vermogen van kleurverandering. Hoe groot het aanpassingsvermogen dezer visschen is bewijst de proef met het schaakbord. Hierop gelegd vertoon de platvisch na eenigen tijd zwarte en witte vierkanten over het geheele lichaam en deze wisselen in grootte, naar gelang van zijn voorbeeld. Verschillende proe ven hebben bewezen, dat de visch de kleurverandering van zijn omgeving, waarop hij reageert, met de oogen waarneemt. Onder de roovers behooren ook be kende bewoners van het Walchersche strand, als zeeanemonen en zeesterren. De laatste is een gevreesde vijand van mossels en oesters. Een zeester omklemt mossel of oester en de zuiging van zijn pooten verlamt onherroepelijk zij het soms eerst na eenige dagen de sterke sluitspier dezer schaaldieren. Na de pau ze bevestigde 'n aantal lantaarnplaatjes nog den indruk van het gehoorde. In de eerste plaats door den interes santen inhoud, maar ook door de gemak kelijke en levendige wijze waarop de heer Romijn sprak en de bijzonderheden door teekeningen verduidelijkte, werd de lezing met de grootste belangstelling gevolgd, wat ook bleek uit de vele vra gen aan het slot tot den spreker gericht, waarbij nog meer merkwaardigs omtrent zijn mannen met optimisme en beloven nog veel tot stand te kunnen brengen. Overtuigend wordt weer eens aange toond en bewezen, hoe hard het noodig is, dat het Zuid-Bevelandsch kanaal ten spoedigste aanmerkelijk verbreed en verdiept wordt en daarmede op de hoogte van zijn tijd wordt gebracht, op dat zoo spoedig mogelijk door steeds meer en meer zeebooten het kanaal kan worden bevaren en de daaraan gelegen plaatsen Hansweert (Kruiningen) en Wemeldinge zich daardoor sterker kun nen ontplooien en ontwikkelen. Het is heel jammer, dat nog zoo betrekkelijk weinigen de groote noodzakelijkheid van de verbetering van het kanaal inzien. Velen, vooral hen die invloed hebben, moeten nog hun schouders onder deze belangrijke en urgente zaak zetten. Ook voor de transportarbeiders en sjouwerlui, die het den laatsten tijd toch al sober hebben, is het te hopen, dat het niet bij de eerste en eene zeeboot blijft, maar dat meer en nog grootere volgen. We wenschen de firma Kostense van harte geluk met haar onderneming en spreken gaarne de hoop uit, dat haar groote ondernemingsgeest, doorzettings vermogen, moed en durf, steeds met 'meer succes zal worden bekroond. Het belooft veel goeds voor het Zuid- Bevelandsche kanaal en voor de bewo ners van de daaraan gelegen plaatsen. B. C. de M. Kr„ 29/12 1932. de „biologie van de zeekust" ter sprake kwam. Met de woorden van waardeering van den voorzitter stemden de aanwezigen van harte in. Als souvenir aan dit eerste optreden in zijn geboorteplaats werd aan den spreker door den heer Van Voorthuijsen de Leeuwenhoek-plaquette in brons aangeboden. Herdenking Prins Willem I. SEROOSKERKE. Evenals op vele andere plaatsen werd dezer dagen ook hier opgericht een comité tot herdenk ing van den 400sten geboortedag van prins Willem I in April a.s. Voor zitter van het Comité is burgemeester P. Dregmans, voorts namen daarin zit ting de heeren Iz. de Buck, L. Cornelis- se, luit. kol. W. N. A. van Es, ds. J. J. Hietkamp, P. W. M. Hoegen vip Hoo- gelander, ds. W. F. M. Lindeboom, se cretaris, P. Melis Wz., dr. D. A. Reijn- ders Schilt; L. A. de Vos penningmees ter en J. de Wolf. In verband met de zorgelijke tijden en de moeilijke economische omstandig-' heden zullen geen feestelijkheden wor den georganiseerd. Wel zal in het groot ste kerkgebouw ter plaatse een her denkingssamenkomst worden gehou den, waartoe een tweetal sprekers van naam zullen worden uitgenoodigd en de medewerking der beide zangvereeni- gingen zal worden gevraagd. Het fanfarecorps zal worden verzocht tevens een nationaal programma in de muziektent te willen uitvoeren. De plannen bevinden zich uiteraard nog in een stadium van voorbereiding, maar verwacht mag worden, dat de na tionale gedenkdag in Serooskerke op eenvoudige, doch waardige wijze zal worden gevierd. KOUDiEKER,KE. In die vergadering van Woensdag j.'ï. besloot de raad o.a. ook aan de weiMoozen, die bij do werk verschaffing zijn geplaatst, een exlra- uitkeering van 2 te doen. De burgem., die reeds uit de ministe- rieele circulaire had opgemaakt dat dit niet toelaatbaar was, heeft ter zake te legrafische inlichtingen aan den mi nister gevraagd, die eveneens telegra fisch antwoordde, dat zulk een uifktee- ring niet zijn toestemming kan verkrij gen. OOSTKAPELLE. De justitie te Mid delburg heeft Zaterdag j.l, aangehouden zekeren J._ C., landbouwersknecht al hier, die er van verdacht wordt in den loop der vorige week aan een landbou wer een schrijven te hebben gericht, waarin bedreigingen voorkwamen tegen het leven gericht. KRUININGEN. Donderdagavond vier- vierde de Chr. Zangver. „Crescendo" haar 14e jaarfeest onder leiding van haar directeur J. J. Fancooys. Behalve een J

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1933 | | pagina 6