BINNENLAND.
KERKNIEUWS.
VERKEERSWEZEN P. T. T.
KUNST EN WETENSCHAP.
HANDEL EN NIJVERHEID.
RECHTZAKEN.
LEGER EN VLOOT.
LANDBOUW.
TWEEDE BLAD VAN DE PROVINCIALE ZEEUWSCHE MIDDELBURGSCHE COURANT VAN DONDERDAG 13 OCTOBER 1932.
No. 242.
NA DE OPERATIE.
WETSONTWERP
OP DE BEDRIJFSRADEN.
De K. v. K. en Fabrieken voor de
Geldersche Vallei heeft een adres ge
zonden aan de Tweede Kamer inzake
het wetsontwerp op de instelling van
Bedrijfsraden, waarin zij haar stand
punt uiteenzet en de Kamer in over
weging geeft het ontwerp uit te stellen
tot betere tijden.
Zij acht het o.a. een bezwaar dat de
bedrijfsraad ingesteld wordt van hoo-
gerhand, door den minister in plaats
van op aanvrage van het bedrijf zelf.
Bovendien acht zij het ontwerp te vaag
en is van meening dat de materie te
belangrijk is, om in deze abnormale tij
den zoo haastig behandeld te worden
LUCHTBESCHERMINGSDIENST.
In eene voordracht, over de taak van
den burgemeester eener gemeente op
het platteland voor de bescherming te
gen luchtaanvallen, die gisteren te Assen
werd gehouden, voor de afdeeling Dren
te der Vereeniging van Nederlandsche
Gemeenten, deed de heer jhr. L. C. van
Panhuijs, burgemeester van Vuren, een
krachtig beroep op zijne ambtgenooten
om zelf in de gemeente met daartoe aan
gewezen instellingen en personen, zoo
als brandweerkorpsen en geneesheeren,
de eventueel bij luchtaanvallen te nemen
maatregelen te bespreken, om de bevol
king voor schade en lijfsgevaar te kun
nen behoeden. Hij wees op het ter zake
in Frankrijk bestaande voorschrift, dat
burgemeesters tot een dergelijke voor
bereiding verplicht, terwijl het hier te
lande aan den burgemeester vrijstaat
zulke maatregelen (die voor iedere ge
meente verschillend zijn) al dan niet te
nemen. Hij lichtte zijn voordracht toe
met een van den directeur der militaire
gasschool te Utrecht verkregen schema
tische voorstelling van den gang van za
ken bij een luchtaanval.
De daaropvolgende voordracht over
de nieuwe Woningwet door den heer
Gualtherie van Weezei, Inspecteur der
Volksgezondheid te Groningen, were
door de talrijke aanwezigen eveneens
met veel aandacht aangehoord. Op beide
inleidingen volgde een levendig debat.
LIFTEN-VEILIGHEID.
In een vergadering der Hinderwetver-
eeniging te Amsterdam, is medegedeeld
dat een Rijkscommissie, de Liften-com-
missie, thans een nieuwe regeling heeft
ontworpen, waarbij alle liften, zoowel
wat constructie als staat van onderhoud
betreft, aan bepaalde eischen zullen heb
ben te voldoen. In afwachting van deze
Rijksregeling heeft Amsterdam reeds een
gemeenteverordening vastgesteld, die
het toezicht op liften in hotels, wonin
gen, enz. regelt.
RAUWE REUZEL EN RAUW VET.
Het Nederl. Correspondentiebureau
in Den Haag meldt:
Naar aanleiding van de mededeeling
van den regeeringscommissaris voor de
hulpverleening aan de melkveehouderij
inzake, de prijsverhoogingen van rauwe
reuzel en van rauw vet verzoekt men
ons van belanghebbende zijde er de
aandacht op te vestigen, dat er voor
deze prijsverhoogingen wel een redelij
ke grond bestaat. De heffing op vetten
hing reeds eenigen tijd in de lucht en 't
publiek, dat over eenig geld kon be
schikken, is dan ook al eenigen tijd be
zig meer vet bij den slager te koopen,
dan voor direct gebruik noodig is. Daar
door zijn zeer vele slagers verplicht,
vetten bij te koopen en door deze groo-
tere vraag worden de prijzen williger.
Op de groote abattoirs wordt voor run-
dersslachtvet 1 tot 1.10 per k.g. en
voor bladreuzel 0.65 per k.g. betaald.
Van deze opmerkingen hebben wij
den regeeringscommissaris in kennis ge-
Door Dr. Jan Walch,
64.
Wilt u dat misschien nog eens na
gaan?" vroeg Clara; die toch te zeer
onder den indruk van het sensationeele
geval was, om het zoo ineens maar op
te geven. En ze keek den dokter een
oogenblik dringend-vragend aan.
Dat beloof ik u". Hij kon tegenover
zoo'n vraag al niets anders zeggen. En
nu ja, hij zou de tijdschriften wel eens
even doorloopen. „Als ik iets vind, bel
ik u wel even op".
Clara haastte zich naar huis. Toen ze
de buitendeur opendeed, hoorde ze bo
ven de jeugd al rumoeren. En er was
een donkere mannestem, die rustig het
®en en ander ordonneerde; waarop dan
de baldadige schateringen van Nico en
de helle piep-lachjes van de Muis jui
chend uitschalden. Ze bleef even stil
staan, vóór ze de deur achter zich sloot;
en luisterde. In-éénen herkende ze de
mannenstem. „Kees", zei ze, heel blij
verrast, in zieB ze]f( Wat een dag van
emo ïes. Maar dit was 'een volkomen
1 '1 e emotie. En, waarom wist ze niet,
maar ze had meteen de overtuiging: dat
eren keerpunt beduidde. Dat z& van
nu ai een beteren tijd" tegemoet ging.
steld. Hij bleef echter van meening, dat
voor prijsverhoogingen van rauw rund
en varkensvet geen enkele redelijke
grond bestaat. De hefting betreft alleen
gesmolten vetten. Rauwe vetten zijn
onbelast en blijven onbelast. Voor prijs-
verhooging is dus geen enkele reden.
HET DES NACHTS STILZETTEN VAN
HET CARILLON TE GRONINGEN.
B. en W. van Groningen hebben
advies uitgebracht op de verschillende
verzoeken om des nachts het carillon
van den Martinitoren niet te doen spe
len. Zij komen tot de conclusie, dat hier
voor aanleiding bestaat en stellen een
„rusttijd" voor na 12 uur des nachts tot
6 uur 's morgens. Dit zal automatisch
worden geregeld. Tegelijkertijd zal de
electrische speeltrommel van een elec-
trische aandrijving worden voorzien. De
kosten zullen in totaal 975 bedragen.
Na des morgens bevestigd te zijn
door prof. G. Wisse uit Apeldoorn,
hoopt de candidaat W. A. Laman uit
Leiden op Zondag 30 October a.s. des
avonds zijn intrede te doen in de Chr.
Geref. Kerk te Middelburg.
Na een vacature van negen maan
den is Zondag de in de Ned. Herv. ge
meente te Niezijl beroepen predikant
ds. H. Huizinga van W aterland-
kerkje door den consulent ds. Vlieg
van Grijpskerk in den voormiddagdienst
aan de gemeente verbonden. Des na
middags deed de nieuwe leeraar zijn in
trede.
Toespraken werden gehouden door
ds. Smits van Aduard, namens den ring
Zuidhorn en door den heer J. v. d. Gul
den, die namens de gemeente, ds. Hui
zinga en gezin welkom heette.
Zoowel 's morgens als 's middags was
het kerkgebouw geheel gevuld met be
langstellenden.
OPZEGGING DER VERVOERCON-
TRACTEN DOOR DE POSTERIJEN.
De opzegging brengt niet
de minste verandering in
het verzenden en ontvan
gen van de post,
(Van onzen Haagschen medewerker.)
Het bericht, melding makend van
de opzegging door de posterijen van alle
vervoercontracten met tramwegonder
nemingen tegen 1 Januari a.s. liet de
mogelijkheid open te veronderstellen,
dat deze opzegging voor een aantal, aan
tramwegen gelegen gemeenten, in den
aanvoer en in de verzending van post
stukken wederom verandering ten kwa
de zou brengen.
Bij informatie is evenwel gebleken,
dat zulks niet het geval is, en dat de
opzegging der bestaande vervoercon
tracten in de bestellingen ten platte-
lande niet de minste wijziging zal ver
oorzaken. De oude vervoercontracten
hadden voor de posterijen na Juli geen
reden van bestaan meer, daar na die
maand, tengevolge van de invoering der
bekende bezuiniging op het aantal post
bestellingen per dag, per trein en per
tram aanzienlijk minder post vervoerd
werd dan voorheen. Volgens de oude
contracten moesten de posterijen beta
len voor tal van vervoer-gelegenheden,
die sedert Juli niet meer plaats vinden.
Teneinde de dus op een te hooge basis
gevestigde contracten aan den 'nieu
wen toestand te doen aanpassen werd
besloten de bestaande overeenkomsten
met de spoorwegen en tramwegen één
Januari te beëindigen, van welk besluit
de belanghebbenden 1 October mede-
DERDE BOEK.
TWINTIGSTE HOOFDSTUK.
We zijn er nog niet,
—Stil eshoorde ze zeggen.
„Daar is Moeder!het was Kees stem,
die dit constateerde,» en ze hoorde er
vreugde in. Maar dat kon zijn, omdat bij
tegen de kinderen sprak....
Ze kwamen alle drie de kamer uitge
hold, naar den overloop. „Moeder, d r
is een meneer voor u", zei Nico zacht
jes. 't Was dan ook niet in den haak;
ze mochten geen „vreemde menschen"
binnenlaten, als vader en moeder er niet
waren, en Kees hadden ze te weinig
gezien om hem te kennen. Maar ook
Kees was iemand, die zich niet door
een jongetje en een meisje liet terug
sturen; hij had eenvoudig gezegd: „Niet
thuis? Nou maar, dan zal ik wel even
in jullie gezelschap wachten. En hij had
zich mee op de koffietafel geworpen;
en ze hadden veel pret gemaakt; tot
moeder kwam.
Met haar deed de ernst zijn intrede;
het groote menschen praten; al was die
ernst heelemaal niet drukkend. Integen
deel, want ze waren allebei blij elkaar
weer te zien, dat zag je wel aan hun ge
zichten. Maar met die leuke, gekke
spelletjes, daar die meneer, dien ze
deeling is gedaan.
Na Januari zal de post echter even
goed als vroeger per spoor en per tram
aan en afgevoerd worden, zoodat van
eenigen invloed van de opzegging op de
verzend- en ontvang-gelegenheid van
poststukken geen sprake is.
Deze bezuiniging, voor de posterijen
reeds vrij aanzienlijk, zal nog worden
opgevoerd door het vervoer van de post
niet meer overal door postambtenaren
te laten begeleiden, en door het vervoer
over enkele trajeecten uitsluitend met
post-auto's te verzorgen.
De traditie gebroken.
De traditie is, dat de spelen te Ober-
ammergau elke 10 jaren worden gehou
den, zoodat, wijl de jongste spelen in
1930 plaats vonden, eerst 1940 een her
haling zou mogen zien. Nu doet zich
echter het geval voor, dat in 1934 de
passiespelen te Oberammergau 300 ja
ren bestaan. De bewoners van het dorp
hebben daarom besloten, zoo meldt men
ons, om ook in 1934 de spelen te doen
plaats vinden.
De nood der tijden en de Thoolsche
visschers.
In spoedeischende vergadering kwam
Zaterdagavond j.l. de visschersvereeni-
ging „Helpt Elkander" te T h o 1 e n bij
een, aldus „De Zeeuw". Gezien den
nood der tijden, ook voor dé Thoolsche
visschers, welke op enkele gunstige uit
zonderingen na, dezen zomer met de
botfangst geen loonend bestaan hebben
gevonden, werd besloten het visscherij-
bestuur te verzoeken de vrije gronden
open te stellen voor het vrij visschen
van ulken met de lijn;
2e. door mogen trekken der lijnen tot
de Grevelingen op de onverpachte gron
den, Tevens werd nog besloten, aan het
dagelijksch bestuur dezer gemeente te
verzoeken, dat door den eigenaar der
bankstelling gelegen aan de brug, op de
uiteinden der balken, palen worden aan
gebracht, opdat men kan zien tot hoe
ver deze komen, daar de bestaande toe
stand gevaar oplevert voor de langs de
zen kant passeerende schepen.
In vrijheid gesteld.
De rechtbank te Middelburg heeft in
vrijheid gesteld J. V. en W. V. beiden
landbouwer te Kerkwerve, in voorarrest
als verdacht van goederen onttrekken
aan faillieten inboedel.
Aan lager wal geraakt.
Drie jongemannen van goede huize,
de 17-jarige van der M., de 19-jarige H.
A. V. en de 24-jarige kantoorbediende
H. L. R., de beide laatsten gedetineerd,
stonden Woensdagmiddag voor de recht
bank, verdacht van een serie diefstallen
te Scheveningen gepleegd.
Hun was ten laste gelegd, dat zij heb
ben ingebroken in perceelen aan den
Nieuwe D'uinweg, de Stadhouderslaan,
den Kweekerijweg en den Belvedèreweg,
na verbreking van ruiten en aldaar heb
ben ontvreemd tal van sieraden, alsmede
een tasch inhoudende een bedrag van
1820 aan bankbiljetten, welke laatste
door verdachte V., aan een dame werd
ontrukt.
De drie jongemannen legden ter te
rechtzitting een volledige bekentenis af.
De president merkte op, dat de ver
dachten een goed tehuis hadden, doch
dat zij vermaak zochten in autorijden,
cafébezoek en het dragen van mooie
kleeren.
Met een hoofdknik gaven de verdach
ten zulks toe.
maar „Kees" moesten noemen zoo knap
in was, was het voorbij. En dat was
jammer genoeg; want ze hadden wel
eens behoefte. Nico vooral, aan wat ge-
robbedoes met een man, nu vader altijd
in Amsterdam was. Vader was zooveel
aardiger, zooveel vroolijker, van de reis
uit Italië teruggekomen; echt véél leu
ker dan vroeger; en nu was hij weer
weg.
Zeg jongens, het is tijd om naar
school te gaan.
Jawel;; natuurlijk. Er was nog tijd
genoeg; maar de groote menschen moes
ten weer praten. Hè, wat praten die
groote menschen altijd akelig veel....
Wat vinden ze d'r an! Enfin, je moet ze
hun zin maar geven.... En schoorvoe
tend verdwenen ze.
Het zijn leuke kinderen, zei Kees
„Het treft me altijd, hoe weinig kwaad
jelui hun toch eigenlijk met je opvoeding
doet."
Wat bedoel je? vroeg Clara met
eenigen komischen schrik.
Wel, die kinderen van jullie,
nu ja, die zijn natuurlijk erg in de keu
righeid gedresseerd; o ik vind 't wel
aardig, en wel goed zelfs; tot op zekere
hoogte dan. Zoolang als 't het karakter
niet aantast.
Complimenten-maken 'is nooit je
fort geweest, lachte Clara.
Nee; ik ben slecht opgevoed, zei
Het O.M. achtte, ofschoon de uitge
brachte rapporten spreken van een
roes, de gepleegde feiten hoogst ern
stig.
Hij wilde onderscheid maken tusschen
de drie verdachten. R. is, als oudste
met meer levenservaring, de meeest
schuldige. Hij is het, die het plan tot
den straatroof maakte en de uitvoering
er van aan de andeere jongens, overliet;
wel nam hij het grootste gedeelte van
den gestolen buit 925 (verdachte be
weerde 625) en maakte daarvan in
Parijs goeden sier.
Tegen deze verdachte-eischte spr. dan
ook de zwaarste straf n.l. drie jaar ge-
vangnisstraf.
V., die den straatroof uitvoerde, be
ging hiermede zijn eerste ernstig misdrijf,
spoedig door andere gevolgd, Spr.
vroeg voor V. 2 jaar gevangenisstraf.
Eindelijk de 17-jarige v. d. M.; deze
is in vrijheid gesteld en leert thans een
vak.
Spr. vroeg voor hem een jaar tucht
school.
Vervolgens stond terecht de winkelier
W., uit de Stevinstraat, thans gedeti
neerd, verdacht van heling van verschil
lende door de jongens gestolen voor
werpen.
Het O.M. eischte 5 maanden gevange
nisstraf.
De cadet-sergeant der artillerie
Chr. Dronkers te Veere is aan de
Kon. Militaire Academie te Breda be
vorderd van het eerste naar het tweede
studiejaar.
De majoor-torpedist C. van der
Weele is bevorderd tot opper-torpe-
dist; de majoor-monteur G. Bakker tot
opper-monteur en de sergeant-zieken
verpleger W. Sanders tot majoor-zie'-
kenverpleger.
Bij Kon. besluit van 8 October zijn,
met ingang van 1 November, in zijn rang
en ouderdom van rang overgeplaatst:
bij het wapen der infanterie, de kolonel
I. H. Reynders, van den generalen staf,
toegevoegd aan den chef van dien staf;
bij den generalen staf: de kolonel J. F.
van der Vijver, van het wapen der in
fanterie; benoemd bij den generalen staf
tot directeur van de Hoogere Krijgs;
school de luitenant-kolonel jhr. J. T.
Alting von Geusau, van dien staf, chef
van den staf der 1ste divisie.
In de afgeloopen week zijn op de
Coöp. Suikerfabriek en Raff. Dinteloord
niet minder dan het kolossale gewicht
van 26.500.000 kg bieten verwerkt.
Afdeeling Veere Z, L. M,
Maandagavond hield de afdeeling
Veere der Z. L. M. een algemeene ver
gadering. De voorzitter opende de ver
gadering en bracht met 'n enkel woord
hulde aan de leden, voor hun standvas
tigheid als trouwe Z. L. M.-ers.
Verschillende ingekomen stukken
nam de vergadering voor kennisgeving
aan. Naar aanleiding van een daarvan
keurde de vergadering de verleening
van 5 ten bate van het fonds voor in
voer van Deensche varkens goed.
Het bestuur deelde mede dat de bas
cule met gewichten is verkocht; dat het
Pontveer is behouden gebleven, waar
voor het dank aan het dagelijksch be
stuur van Veere op zijn plaats achtte;
dat Veere op één na de grootste afne
mer van de coöp. vereen. „Eiland Wal
cheren" is geweest in het afgeloopen
Kees. „Maar ik ben blij, dat ik je weer
eens zie lachen. Het staat 'er dus goed
voor, naar jouw idee...."
Ja;n u de kinderen weg zijn, kun
nen we er wat vrijer over spreken....
Zooals in den Torre al Pino.
Ja Clara bloosde even, haars
ondanks. Het herinnerde haar; maar wat
was er aan te doen?
i Ik geloof, zei ze snel-doorsprekend,
„dat de beterschap begint...."
Liegt hij al? vroeg Kees, Maar
meteen viel het hem op, dat deze luch
tige gesprektoon nu ja, hij was vróó-
lijk, hij was gelukkig, nu hij haar weer
zag! maar: dat die toch beneden de
situatie bleef....
Neen zonder gekheid, zei hij,, zich
zelf naar den ernst moduleerend, „hij
is nu journalist, hè.Toch geen kunst
criticus?"
Neen, zoover heeft hij het niet ge
bracht. Daar heeft hij ook geen ver
stand van
Nu ja, maar het fatale zou zijn,
dat hij dat eerlijk zou zeggenEn het
is een eerste vereischte van een kunst
criticus, dat hij dat niet doet....
Hij is maar gewoon verslaggever.
Clara liet zich niet dadelijk weer van
den ernstigen toon aftrekken „en dat
scheen nogal heel goed te gaan. Maar
nu hebben ze hem moeilijker werk ge
geven; hoe zal ik het zeggen.... werk,
boekjaar dier vereeniging. De voorzitter
hoopte, dat dit een spoorslag zal mogen
zijn tot groote afname. Het aftredende
bestuurslid jW. de Bliek Pz. zag zijn
mandaat met groote meerderheid her
nieuwd. Bij de bespreking der uitvoe
ring der Crisiswetten bleek de vergade
ring het werk der Z. L. M. betreffende
de Crisisvarkenswet op prijs te stellen.
Vele leden waren teleurgesteld, om
dat zij nog niet de beschikking hadden
over hun garantiebewijs voor de te le
veren bieten.
Bij de rondvraag stelde 'een lid de
vraag, of een omzetting tot afdeeling
van den Chr. Boeren- en Tuindersbond
niet mogelijk zoude zijn.
De Voorzitter antwoordde deze vraag
in 't Bestuur te zullen behandelen, al
hoewel het hem speet deze vraag te
hooren..
De Bietencampagne.
Men schrijft aan het Hbld.:
De campagne aan de suikerfabrie
ken te Sas van Gent 'zijn Maandag
begonnen.
Wat dit beteekent voor de omlig
gende plaats,en, blijkt duidelijk, wan
neer men weet, dat de werkloosheid
voor een paar maanden is opgeheven.
Alle valide krachten in de aangren
zende plaatsen hebben, hetzij in de fa
brieken, hetzij bij het inladen, het ver
voer en het rooien der bieten, werk
gevonden, zoodat de gemeenten gedu
rende een aantal weken van den zwa-
ren druk der steunregelingen ontlast
zijn.
Want slechts een klein percentage
der werkloozen viel onder de termen
der rijkssteunvergoeding: n.l, degenen,
die als crisisslachtoffers daarvoor in
aanmerking kwamen. Meer dan 70 per
cent der werkloozen viel buiten dien
steun, zoodat de gemeenten door werk
verschaffing aan de behoeften dezer ca
tegorie moesten zien te voldoen.
Na deze opluchting is evenwel een
nieuwe zwarte wolk aan den werkne-
mershemel komen opdagen.
De groote ammoniakfabriek van het
Cattamini-concern te Sluiskil is er toe
overgegaan om geleidelijk personeel af
te danken, doordat 'zij is toegetreden
lot het consortium, dat tot productie
beperking besloten heeft.
Niet alleen onder het lagere personeel
maar ook onder het leidend personeel
wordt opruiming gehouden, doordat
slechts een derde deel van de fabriek
aan de productie deelneemt.
Van de 1500 man, die eenigen tijd ge
leden nog in het bedrijf werkzaam waren
zijn er nauwelijks een goede 500 over
gebleven, waaronder dan nog een groot
aantal buitenlanders.
Er wordt overigens in dit bedrijf een
vreemdsoortige tactiek toegepast en wel
het successievelijk vervangen van bin-
nenlandsche arbeidskrachten door
vreemdelingen, vooral Italianen,
Ware het niet, dat het bestendig con
tact met de Nederlandsche arbeids-,
bedrijfs- en andere wetten het noodza
kelijk maakten om ook Nederlandsch
personeel te handhaven, zeker zou het
heele bedrijf uitgeoefend worden met
trans-alpische werkkrachten, die syste
matisch geïmporteerd worden.
o
Tegen de Duitsche Contingen-
teeringsplannen.
De secretaris van den R. K. Ned.
Boeren- en Tuindersbond, die den ge-
heelen R.K. Boeren- en Tuindersstand
omvat, heeft den volgenden brief ge
zonden aan minister Verschuur:
„De nieuwe, dezer dagen door den
Duitschen minister van landbouw frh.
von Braun medegedeelde plannen, om
den invoer van land- en tuinbouwpro
ducten in Duitschland nog verder te be
perken, hebben in onze kringen de
grootste ontsteltenis teweeg gebracht.
Indien deze plannen worden uitgevoerd,
lijdt hetgeen twijfel, of onze vaderland
dat meer met de politiek in verband
staat, en zoo.
En....?
Nu, en dat is natuurlijk glad mis
gegaan.
Ja, allicht!.... Maar: je zei toch,
dat er symptomen van beterschap wa
ren
Dat is ook zoo.Hij voelt dat
hem iets ontbreekt. Hij voelt, dat het
beeld dat hij zich van de werreld maakt,
onjuist is.
Hm; dat zouden we allemaal
kunnen voelenBehalve Öan de
menschen die het ware geloof hebben;
één van de ware gelooven....
Jawel maar laten we nu geen
aardige, fantastische redeneerinjkjes
houden.... Ze zei het een beetje
dringend; ook zei voelde wel iets voor
wat uitgelaten schers; met hem....
Maar 't gold toch Henri, haar man; en
een heel ernstig geval....
Al die' andere menschen, in wat
voor dwalingen zij, en wij allemaal, ook
mogen verkeeren hebben toch ver
schrikkelijk veel in hun bekijken van de
wereld gemeen, maar hij staat apart.."
Nu ja, dat weet ik natuurlijk ook
wel, kind, zei hij zachter, ,Kind" noem
de hij haar nu voor het eerst; het was
een reminiscens aan den Florentijnschen
tijd, toen hij ook, vanzelf, haar wel eens
zoo'n liefkozend naampje had gegeven,
lWordt vervolgd)