TWEEDE BLAD VAN DE PROVINCIALE ZEEUWSCHE MIDDELBURGSCHE COURANT VAN DINSDAG 19 JULI 1932. No. 168. BINNENLAND. DE BRUID VAN HET GLOMDAL KUNST EN WETENSCHAP. LANDBOUW. vol- 2.50. 4.90. ssens. kap. E 4. rdass e« >ot 9.— 9.— 9!— eni- OK ircn. DE ECONOMISCHE TOESTAND DES LANDS. Ministerieele radio-rede. We herinneren er aan dat minister jhr. mr. Ch. M. Ruys de Beerenbrouck om 7,30 N.Z.T. over de beide Nederlandsche omroepstations een réde zal houden, ge titeld: De oeconomische toestand des lands. BELGIë EN DE RIJNVAART. Naar de Maasbode verneemt, gaat België weer een nieuwe premie in het Rijnvaartverkeer toepassen.'Het betreft nu metaalproducten, afkomstig van den Rijn en bestemd voor den doorvoer over Belgische zeehavens. Besloten is om vanaf 1 Augustus e.k. (datum van vertrek der schepen uit Ruhrort) en voor een proeftijd van 3 maanden, een premie toe te kennen van 2 frcs. per ton, voor ladingen, uitsluitend bestaande uit metaalproducten, afkom stig van den Rijn, stroomopwaarts Em merik, vervoerd met schepen over Bel gische zeehavens en bestemd voor den uitvoer ter zee. Voor het toekennen dezer premie, ko men de volgende producten in aanmer king: ruw ijzer en staal, in staven of niet; bewerkt ijzer en staal in staven of banden; bouwstukken voor bruggen; platen uit ijzer, staal of blik; nagels en bijbehoorenden; ijzeren dwarsliggers voor spoorwegmateriaal; buizen en zui len uit ijzer of staal; ijzer- en staaldraad; alle andere ijzer- en staalproducten. BOND VAN JONGE LIBERALEN. Het door den Bond van Jonge Libe ralen betrokken kamp bij Maarn is be sloten met een landdag, waarheen de plaatselijke afdeelingen waren opge trokken, aldus lezen we in de N.R.C. Kleurige autobussen vormden een vroo- lijken stoet. Bij de middagvoordracht was o.a. aanwezig de voorzitter van de liberale partij, mr. D. Fock. De voorzitter van het Jong-liberale propagandafonds, mr. H. 's Jacob uit Den Haag heeft een inleidende beschouwing gehouden over de waarde en de noodza kelijkheid van politieke scholing. Daarna hield prof. mr. C. W. de Vries een toespraak over het onderscheid tus- schen de conservatieve de liberale en de radicaal-democratische staatsgedach- te. Telkens aldus deze spreker wordt de noodzakelijkheid van een liberale poli tiek weer erkend, zoo ook nu weer in Amerika (de democraten), in België, in Engeland, in Frankrijk (de middenpartij en,) In Duitschland zal de liberale ge dachte weer opleven, zoo goed als in 1815, in 1848/1849, in 1871 en in 1884. De liberale gedachte vliegt van ge slacht op geslacht. Daarom is zij nooit conservatief of reactionnair. Groote staatslieden zullen haar opnieuw bele ven, alleen de jeugd kan haar bezielen. De voorzitter der partij mr. D. Fock vertelde van zijn parlementaire ervaring, waaruit bleek hoe moeilijk de politieke strijd dikwijls is. De voorzitter van den Bond van Jon ge liberalen heeft een slotwoord gespro ken, waarin hij de jongeren op het hart bond vastheid van beginsel te toonen. Het hoofdbestuur zal in het komend win terseizoen de afdeelingen oproepen voor het voeren van een krachtige actie voor den vrijhandel, in dezen tijd wellicht het voornaamste beginsel, waarvoor de li beralen te sfrijden hebben. CONVENTIE VOOR VERLAGING VAN DE DOUANETARIEVEN. Het volgende communiqué is ver strekt: De internationale conventie voor ver laging van de douanetarieven, die te tosr, 20. Toen de nacht viel en de koele stroom der Glom, met haar eeuwig ruischen, door de stilte van het dennewoud voor bij de hoeve gleed, sliep Berit Glom- gaarden in de zolderkamer met het hoofd naar den muur gekeerd en de ar men vermoeid op het dek. Ze was op een gevaarlijken bruidstocht (ver, ver weg in glinsterende sprookjesoorden, terwijl de oude, met rozen beschilderde kist, met haar drie gekrulde letters K. O.D., vast gesloten daarnaast stond en haar gelijkmatige ademhaling 'hoorde In het nieuwe huis lag Tore wakker, met de pijp in den mond en de armen boven het hoofd. Maar in de kamer beneden op Braa- ten sliepen twee wilkrachtige oudjes den lichten slaap des ouderdoms, wa kend over de eer van het nageslacht. Alzoo ging het leven dien zomer op Braaten voort, zonder dat men verder iets hoorde van hen, daarginds aan de overzijde. De boot had Tore op aanra den van Jakob Braaten weer op haar plaats gelegd bij het veer. Maar bezoek van Ola Glomgaarden liet op zich wach ten Er werd ook verteld, dat er on- eenigheid 'was. gekomen tusschen Ola Eriksen en zijn zuster; zelfs beweerde men dat zij dien winter, wanneer de slacht goed en wel voorbij was, weer 'terug zou gaan naar het Elvedal, waar Ouchy op 15 Juni door de vertegenwoor digers van Nederland, Luxemburg en België is geparafeerd, is thans door de belanghebbende regeeringen goedge keurd. Dientengevolge is deze acte 18 Juli te Genève onderteekend. De con ventie zal door de onderteekenende sta ten aan de staten, met welke zij door handelsovereenkomsten gebonden zijn, en aan het secretariaat van den Volken bond worden toegezonden. DE KAMER VAN KOOPHANDEL VOOR WESTELIJK NOORDBRABANT De Kamer van Koophandel en Fabrie ken voor Westelijk Noord-Brabant heeft op verzoeken van de kanalencommissie voor West-Brabant en Zeeuwsch- Vlaanderen om een subsidie van 500 en van het hoogheemraadschap van den Roosendaalschen en Steenberg- schen Vliet om een bijdrage van 500 voor de verbetering van den overloop van Vliet, afwijzend beschikt. Eveneens wees de Kamer af het subsidieverzoek van het genootschap voor reclame. Besloten is aan den bond van bedrijfs autohouders in Nederland te berichten, dat een actie voor verbetering der ter tiaire wegen thans geen succes zou heb ben. De Kamer heeft zich tot de Ned. Spoorwegen gewend met verzoek om betere aansluiting naar het Zuiden op den trein, die 17.58 uit Groningen te Utrecht aankomt; en in samenwerking met de andere kamers in Noord-Brabant tot den Spoorwegraad om verbetering van de treinverbinding Noord-Brabant Twente. Aan de Ned. Kamer van Koophandel in België is het resultaat gezonden van de enquête over de wenschelijkheid van een tolunie met België. Van de 73 inge komen antwoorden waren 45 voor, 13 tegen en 15 zonder bepaalde meening. Aan den minister van buitenlandsche zaken is een verzoek overgebracht van een handelaar in pluimvee om te bewer ken, dat Nederlandsch pluimvee met eigen wagens in België mag worden in gevoerd en vervoerd. Aan Ged. Staten van Zeeland is verzocht om het veer StavenisseAnna Jacoba Polder niet op te heffen. Hongaarsche kunstenaars Kunstzaal-Fey, Lange Burg. (-h) Het is aan te bevelen deze week de kunstzaal-Fey in de Lange Burg eens in te loopen. Want, ja waarlijk: dit i s een keur collectie van werken van Hongaarsche meesters uit den nieuwe- ren en jongsten tijd, een rustige aan- en beschouwing, een bestudeering ten volle waard! Daar is, direct opvallend, een veel- tinteling in rood. Feest haast van rood, van donker bloed, nuanceerend tot frai- se. En karakteristiek ook voor deze ex positie: uit het land van verren horizon, van sombere ongelijkheid, plots uitlaai end in vreugde. Het somber-mystieke: Desider Orban is zoowel met Sneeuw als met Straat hoek uit Praag hier wel de representant van. Twee van den ook hier wel zeer be kenden Grünwald, hoe juist hier de duis- ter-blauwe verstilling en tóch dreiging in het zigeunerkamp. Welk een fraai kleurenspel, zijn Bloemstuk! En welk een rust in Vestroczy's blau we raphsodie: de haven van Adria. In een klein bestek veel en velerlei werk! Daarom maakt dit enkel woord evenzoo in klein bestelt geen aanspraak op volledigheid. We willen nog wijzen op Rudolf Nageli's zeer knap paletmes-oeuvre Venetië; op het expressievolle portret in rood van Ele- mer von Vass; de geestige leut in de meisjeskopschets van Lador Istvan. Men geve deze expositie zijn tijdige belangstelling. Ze verdient 't! zij vroeger gewoond had, vóór de vrouw van haar broer stierf. Het was een heldere dag in Septem ber. Een boot werd van Braaten af overgeboomd naar den 1 egnstad-weg. Er zaten een jonge man en een meisje in. De boot legde aan bij het Braatenveer Het meisje keerde weer terug naar de boot. De jonge man, die een 'rugzak droeg, ging alleen den Tegnstad-weg op en verdween op de begroeide berg helling. Het was Tore Braaten, die naar het dorp moest. Het meisje, dat de boot mee terug nam, was Berit. Tore Braaten bleef niet stil staan voor hij Tegnsta den bereikt had. Daar ging hij vlug naar binnen en vroeg om koffie, De huisvrouw op Tegnstad zat recht tegenover hem aan tafel en dronk ook een kop koffie. Het gesprek kwam op hetgeen voor gevallen was en de vrouw was buiten gewoon vroolijk, Ach Tore toch, Tore toch, zei ze. Ja, maar nu moet jij je voor Gjermund in acht nemen! Waarom dan? Glimlachend nam ffore een slok. Hij slaat je dood, wanneer je in het dorp komt. Tore lachte, Dat kan hij niet, antwoordde Tore, O, wat werd hij woedend, toen hij Aangewezen is als rijksambtenaar, belast met het algemeen toezicht van het Pootaardappelenbesluit 1932, de in specteur, hoofd van den Plantenziek- tenkundigen Dienst. Voornoemde inspecteur wordt voor de uitoefening van dit toezicht bijge staan door ir. -W B. L. Verhoeven, phy- topatholoog van den Plantenziektenkun- digen Dienst. Invoer van vruchten in Frankrijk. De rijkstuinbouwconsulent voor Zee land schrijft ons: In het „Journal Officiel" is een de creet en een ministerieel besluit gepu bliceerd, houdende contigenteering van den invoer van aardappelen, fruit en groenten in Frankrijk. De grootte der contingenten werd voorloopig slechts voor de maand Juli vastgesteld. Aangezien de invoer van consumptie aardappelen en groenten uit Nederland nog verboden is, kan met vermelding der aan ons land toegestane contingen ten voor vruchten worden volstaan. Uit Nedeland mogen, naar de rijks- landbouwconsulent dr. Sevenster te Pa rijs mededeelt, in den maand via het grenskantoor Armentieres 110 quintal- len en via het grenskantoor Jeumont 220 quintalen worden ingevoerd. In dit geval wordt het stelsel der invoerver gunning niet meer gevolgd. Wanneer de totale invoer voor een bepaalde catego rie het vastgestelde contingent bereikt heeft, zal het publiek daarvan door een aan de buitendeur van het douanekan toor bevestigde mededeeling in kennis worden gesteld. Daar deze maatregel voor Zeeland wat betreft de afzet van roode bessen van groote beteekenis is, heeft de Pro vinciale commissie der veilingen in Zee land zich Zaterdag telegraphisch tot den minister van Economische Zaken gewend met verzoek ten spoedigste een regeling te treffen noodig om van het toegestane kwantum gebruik te maken. Het ontbreken van een dergelijke re geling, die wel voor andere gecontigen- teerde producten bestaat, maak het on mogelijk om te exporteeren, omdat men het risico loopt, dat aan de grens het product wordt geweigerd wanneer het toegestane kwantum reeds is bereikt. Nadrukkelijk is gewezen op het groote belang dat de Zeeuwsche fruitteelt bij deze aangelegenheid heeft, daar de laat ste jaren de export naar Frankrijk sterk is toegenomen. De totale uitvoer uit Nederland naar Frankrijk bedroeg voor roode bessen in Juli 1931 239.000 kg terwijl nu slechts een hoeveelheid van 33.000 kg per 10 dagen is toegestaan. De hoeveelheid over de Zeeuw sche veilingen verhandelde roode bes sen bedroeg in 1931 ongeveer 1% mil- lioen kg, zoodat het van grooten invloed op den prijs zal zijn, wanneer nog een regeling tot stand komt waardoor al thans een gedeelte naar Frankrijk kan worden geëxporteerd. Bovenvermelde maatregelen van de zijde der Fransche regeering zouden be doeld zijn als tegenmaatregel in ver band met het invoerverbod van Fran sche producten ingesteld door de Ne derlandsche Regeering ter wering van den Colorado kever. De contingenteering van vruchten door Frankrijk is voorts voor Zeeland nog van beteekenis in het hoorde! Goro Tegnstad sloeg de handen ineen, Zoo? Vertelde jij het hem? Hij keek haar aan. Ja stellig, dat deed ik! Zij lachte. 1 Ja, jij Goro toch. Hij dronk uit en schoof den kop weg, Goro ruimde op. Ja, maar een wonder was het toch, zei ze, Dat zeg je wel! Tore stond op. Waar moet je nu naar toe? vroeg ze. Ze volgde hem naar de deur. Ach, zoo hier en daar, antwoordde Tore Braaten. Ja, ik kan het mij wel indenken! zei Goro Tegnstaden. Het komt wel in orde, met jou en Berit, is het niet? Ze keek hem doordringend aan, Het is al in orde, antwoordde hij glimlachend. Ze staarde voor zich uit. Dat is ook beter voor jou, zei ze. Hij stond nu in het portaal. Maar, mijn beste jongen, wat zegt de oude? vroeg ze, terwijl ze hem uit geleide deed, )[k 'heb he?t hem niet gevraagd, antwoorde Tore. Goro gaf een schreeuw. Neen, nu vraag ik je! riep ze. Ja, dan loopt de zaak beslist averechts ver keerd! Tore lachte. Meer dan op één manier kan ze niet gaan, gaf hij ten antwoord. verband met den uitvoer van peren naar Frankrijk. Voor dit product bleken wat de goede kwaliteit betreft de laatste jaren even eens goede exportmogelijkheden te be staan en de totale hoeveelheid van uit Nederland geëxporteerd bedroeg in 1931 1.203,000 kg. PROVINCIALE STATEN VAN ZEELAND. Vergadering van 19 Juli. Afwezig was de heer v. d. Wart met kennisgeving. Financieele verhouding Provin cieP.Z.E.M. Over de mededeelingen over boven genoemde financieele verhouding zijn in de afdeelingen verschillende opmer kingen gemaakt en vragen gesteld, wel ke Ged. Staten aanleiding geven er in hun antwoord op het algemeen verslag op te wijzen, dat het uiterst moeilijk is antwoord te geven op de vraag, welk bedrag nog noodig zal zijn voor de vol ledige electrificatie der provincie, reeds hierom omdat onder het begrip „alge- heele electrificatie1"' niet steeds hetzelf de wordt verstaan en mede omdat zich in de toekomst geheel nieuwe, thans niet te voorziene omstandigheden kun nen voordoen, die nopen tot min of meer grondige herziening der ramingen. Ook kan moeilijk een stellig antwoord worden gegeven op de vraag of de P.Z.E.M. nog verder een beroep op het crediet der Provincie zal moeten doen. Lettende op den gang van zaken tot dusverre kan men slechts de veronder stelling uitspreken, dat dit niet of al thans nie^; $n groote mate het g|eval zal blijken te zijn. Gelijk in de afdeelin gen reeds terecht werd opgemerkt, komt de tariefsverlaging aan hen, die op garantieleidingen zijn aangesloten slechts in zooverre ten goede, als het bedrag der garantie wordt overschre den. De gevallen, waarin overschrijding plaats heeft, zijn echter talrijk en bo vendien kunnen deze aangeslotenen, evenals ieder ander, profiteeren van de nieuwe tarieven voor kookdoeleinden. Van pogingen om in het algemeen voor ziekenhuizen een verlaagd tarief te ver krijgen, is aan Ged. Staten niets bekend. Wel is in een tweetal op zich zelf staan de gevallen om verlaging gevraagd. In ieder dier gevallen kon, om redenen buiten de zaak gelegen door den afne mer ten aanzien van de verlaging geen beslissing genomen worden; in het an dere geval werd een verdere verlaging dan met 1 cent per kwh voor verlich ting voor een tarief, dat tot dusverre op ongeveer 12 cent per kwh was uitgekomen, niet doenlijk geacht. De opmerking, die een lid in een der afdeelingen maakte, ten aanzien van de bedrijven der gemeenten, die stroom en gros betrekken, geeft geheel de ziens wijze van Ged. Staten weer. Zij zijn van oordeel, dat zoowel het belang der ge meenten en van de P.Z.E.M. als tenslotte van de gebruikers medebrengt, dat de ze bedrijven aan de P.Z.E.M. worden overgedragen. Zoolang dit evenwel niet is geschied en de P.Z.E.M. door een contract met deze gemeenten is 'ver bonden, bestaat er voor haar geen aan leiding om tot verlaging der contractu eel vastgelegde prijzen over te gaan, op den enkelen grond, dat zij de tarie ven voor hare rechtstreeksche afnemers heeft verlaagd. Alzoo besloten. Toepassing art. 161 der Prov, Wet. De mededeeling van Ged. Staten om trent de door hen genomen besluiten terzake van aankoop van gronden voor 1 Ja, de hoeve krijg je nu niet. Ze riep het hem achterna, Dat komt er niet op aan! ant woordde Tore. Het duurt niet lang of ik heb zelf een hoeve! Hij ging heen. Jij bent een kerel hoor! riep Goro Tegnstaden. Ze stond op de stoep en keek hem na. De dominee zat in zijn studeerkamer. Een beetje ongeduldig zat hij in een preekebundel te bladeren. Hij was bezig stof te verzamelen tot een nieuwe preek voor den Zondag. Er werd aan de deur geklopt; een paar eenigszins plompe tikken. Binnen! Hij lei den preekbundel terzijde en wierp door zijn bril heen een scherpen onderzoekenden blik op hem, die bin nen trad. Het was Tore Braaten. Deze had een nieuw pak aan van baai en een klepmuts op van blauw, doorstikt laken en voelde zich geheel op zijn gemak, want hij had twee pa piertjes van een daalder en nog een markstuk en twaalf schellingen in zijn lederen beurs. Ze hadden in alle stilte toch nog wat op den bodem der kist, de lui op Braaten, zonder dat iemand er iets van wist. Tore trad binnen en deed de deur weer op de klink achter zich. Goedenavond, zei hij. wegsverbetering gaf in de afdeelingen aanleiding tot enkele opmerkingen, doch Ged. Staten vonden geen reden op het algemeen verslag te antwoorden, In de afdeelingen werd wel namens hen of door een der leden van het college op vragen geantwoord, dat een huis te Zonnemair'e aan A. Geelhoed Jzn. is overgedragen in ruil of betaling en scha deloosstelling door overdracht van grond; dat de koopsommen voor bouw land en gebouwen voor den weg Zaam- slagHulst zijn gebaseerd op onpartij dige schattingen en dat de verbetering van den weg WestkapelleMiddelburg hier en daar nog eenige vertraging on dervindt, zoodat wellicht tot gerechte lijke onteigening zal moeten worden overgegaan. Deze mededeeling wer dvoor kennis geving aangenomen. Wijziging Provinciaal Wegen plan en Wegenbelastingveror dening Zeeland. Het voorstel tot wijziging van het Provinciaal wegenplan en van de We- genbelactingverordening Zeeland, deed in een der afdeelingen een lid de vraga stellen of het niet gewenscht is, de breedte der rijwielpaden te bepalen op 1.80 m. in plaats van op 1.50 m. Een ander lid zeide, het bezwaarlijk te vin den, om dien eisch in de verordening op te nemen, omdat het zal blijken, dat op sommige plaatsen daar geen uitvoe ring aan gegeven kan worden. Andere leden merken op, dat zij de breedte van 1.50 m. zeer voldoende vinden. Z.h.s. aangenomen. Provinciaal Wegenfonds. Het voorstel van Ged. Staten tot wij ziging van de Wegenbelastingverorde ning Zeeland, instelling van een Pro vinciaal wegenonderhoudsfonds, vast stelling van de rekening van het Prov. wegenfonds over 1930 en van de begroo ting van dit fonds voor 1932, ondervond in de afdeelingen over het algemeen wel instemming, maar toch waren er enkele leden die 't met de getrokken conclusies niet in alle opzichten eens waren. Vooral drong men aan op verlaging van het percentage, dat belanghebenb- den voor de wegenverbeteringen moeten bijdragen, bijv. van 25 op 20 of 15 per cent, waarbij een lid een schema over legde, waaruit blijkt dat als 60 pet. uit de wegenbelastingsbijdrage wordt gedra gen, 20 pet. door de provincie en 20 pet. door belanghebbenden in 1944 de ge- heele verbetering is afgeloopen en in 1950 de.schuld van het fonds geheel is gedelgd. Sommige leden wilden mindere bijdragen en desnoodig een langzamer tempo van verbetering. Een ander lid verwacht groote stijging van de kosten van onderhoud binnen 10 jaar en is daarom alleen reeds tegen verlaging. Een lid heeft bezwaar tegen het vor men van een wegenonderhoudsfonds, en wil één fonds handhaven zij het met een gescheiden administratie. Van de zijde van Ged. Staten werd in de afdee lingen opgekomen tegen verlaging van de bijdrage; uit de opbrengst wegenbe lasting kan op niet meer dan 50 pet. ge rekend worden, behoudens een speci aal geval, als het rijk bovendien nog 12y2 pet. bijdraagt. Ook een langzamer tempo raden Ged. Staten af. Van de verdere opmerkingen in de afdeelingen zij nog vermeld, die inzake het te werk stellen van Belgische ar beiders bij jwegsverbeteringen (in het z.g. „Land van Cadzand" en op het feit, dat wekelijks ongeveer 40.000 aan loo- nen de Belgische grens over gaat, en dat geldt dan nog maar alleen voor de industrie-arbeiders. Aangedrongen werd op het opnemen van bepalingen in be stekken, dat aannemers alleen Zeeuw sche arbeiders mogen aannemen en dan zooveel mogelijk werkloozen uit de on- De dominee stond op. Zoo, ben jij het Tore! Er kwam een eigenaardig flauw glimlachje in zijn oogen. Tore bleef bij de deur staan. Ja, ik ben het, antw'oorde hij. De dominee lei zijn bril neer en keek hem pinkoogend aan. Je komt dus toch? vroeg hij. Tore talmde even. Ja, ik moest wel, kwam er een beetje verlegen uit. De dominee schraapte zijn keel. Het was een leelijke geschiedenis, die, zei hij. Ja, dat was het. Diep in Tore's blauwe oogen trilde een licht tartend glimlachje bij dit ant woord. De dominee knipoogde sterker en ging zitten. Dat je tot zooiets kon komen, To re, zei hij. Hij gaf met zijn gebalde hand korte, zachte tikjes op de tafel. Tore keek ernstig. Het moest zoo gaan, zei hij. Zoo als die Ola te werk ging. De dominee zweeg. Keek nu eens naar de preek en dan weer naar Tore. Wanneer twee elkaar willen heb ben, voegde Tore er aan toe. De dominee schraapte zijn keel. (Wordt vervolgd)

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1932 | | pagina 5