TWEEDE BLAD VAN DE PROVINCIALE ZEEUWSCHE MIDDELBURGSCHE COURANT VAN VRIJDAG 8 JULI 1932. No. 159. BINNENLAND. de vredesactie en de geneesheeren. textiel-industrie in ned.-indie, ZEELAND. DE BRUID VAN HET GLOMDAL ONDERWIJS. electrisch koken en de nieuwe vastrechttarieven der „p.z.e.m." LEGER EN VLOOT. De algemeene vergadering van de Ne- derlandsche maatschappij tot bevor dering der geneeskunst heeft de volgen de motie aangenomen en naar Genève geseind: De Nederlandsche maatschappij ter bevordering der geneeskunst, bestaande uit 4200 doktoren, verzoekt den diplo maten ter ontwapeningsconferentie de gelegenheid moedig te benutten om de wereld eindelijk te bevrijden van de ge varen van de oorlogsvoorbereiding, waardoor het leven en de gezondheid der volkeren worden bedreigd. Het telegram was geteekend door dr. Mauritz en dr. Roorda, In verband met de plannen tot op richting van een textielfabriek in Ned. Indië verneemt Aneta-Holland, dat de Internationale Crediet- en Handelsver- eeniging te Rotterdam zich tot de Indi sche regeering heeft gewend met het ver zoek aan deze bedrijven steun te ver- leenen. De Internationale heeft verzocht, de invoerrechten op garen af te schaffen. MIDDELBURG, Vreemdelingenbezoek. De dit jaar nog zeer verergerde tijds omstandigheden hebben de verwachtin gen ook op het gebied van het vreem delingenbezoek niet hoog gespannen doen zijn en al is het dan tot nu toe heel wat minder dan vorige jaren, toch mag men nog verheugd zijn, dat er nog steeds herwaarts komen, Wel was gisteren het aantal met de Provinciale boot vervoerde personen nog niet de helft van den overeenkom- stigen Donderdag van 1931, maar ook op andere wijze kwamen velen een bezoek aan onze stad brengen en dan wijzen wij op de verschillende autocars, waaronder een zeer groote,die uit twee „verdie pingen" bestond en op een drietal boo ten, die aan den Blauwendijk en de Los- kade meerden en een groot aantal Bel gen aanvoerden, die op hun wijze wat leven in de brouwerij, brachten en al moge het dan geen groote bedragen zijn, toch ook ieder eenige verteering maakte. Bij het vertrek hadden verscheidenen te kampen met het verschil in tijd en kon den alleen door dat de boot die aan den Blauwendijk lag, iets later vertrok nog op deze in plaats van op hun eigen boot een plaatsje krijgen voor de terugreis naar hun vaderland, Heden was weer een groot gezelschap van uit België van eenige honderden aangekondigd en een der gidsen zegde gisteren toe Zondag met een 125 tal personen speciaal naar Middelburg te komen om hier.... de winkels gesloten te vinden, ZEEUWSCH-VLAANDEREN W.D. Gemeenteraad van Aardenburg, AARDENBURG, Onder voorzitter schap van den wethouder Catsman, kwam de raad Woensdagavond in spoedvergadering bijeen. De Voorzitter deelde mede, dat de burgemeester wegens ziekte verhin derd was de vergadering bij te wonen, en zijn verdere ambtsbezigheden te verrichten. Verder sprak hij de hoop uit op een spoedig herstel. Namens den Commissaris der Konin gin werd medegedeeld, dat aan den bur gemeester 3 weken ziekenverlof was toegestaan. ïi. Eindelijk keek zijn zoon op. Glimlachend zag hij zijn vader aan. De vad'er glimlachte eveneens. Die was slecht te spreken, zei hij. De zoon spuwde in zijn handen en nam de bijl weer op. O, hij wordt wel makker, antwoord de Tore, Daarna hakte hij zoo hevig, dat de aarde rondom de wortels opvloog. De oude Jakob Braaten stond een poos zwijgendl Zou je denken? zei hij. De zoon hakte. Dat hangt geheel van haar af, ant woordde Tore, De oude Jakob Braaten zei niets meer; peinzend keerde zij terug naar huis en trad binnen. Maar op de stoep keerde hij zich nog eens om en keek naar zijn zoon, die hakte en hakte. En toen hij de kamer in kwam, waar Kari, de moeder, zat te spinnen, glimdlachte hij, terwijl hij naar den haard slenterde en ging zitten. Hij is toch een verduiveld ferme kerel, onze jongen, zei hij. Kari keek op van haar spinnewiel. I Ja, er zit pit in, antwoordde zij. Het jaar ging voorbij. Tore en Berit ontmoetten elkaar zeldzamer dan tevo- Opcenten gemeentefonds- en vermogensbelasting. Aan de orde was het voorstel van B. en W., om, in afwijking van het in de vergadering van 26 April, waarin beslo ten was op de gemeentefondsbelasting 15 en op de vermogens en personeele belasting elk 20 opcenten te heffen, over te gaan tot heffing van 80 opcenten op de gemeentefonds en 50 opcenten op de vermogensbelasing. Voor B. en W. zegt de Voorzitter, is het allerminst plezierig, in dezen tijd met zoon buitengewoon hooge heffing te komen, doch de omstandigheden dwingen er toe. De posten, op de begrooting uitge trokken, voor steunregeling, uitkeering aan werkloozen, en bijdragen in de kos ten voor Nijverheidsonderwijs blijken zooals reeds nu te zien veel te laag ge raamd, terwijl ook de post verlies op het gasbedrijf veel et laag was geraamd, dit verlies blijkt, zooals voor kort is ko men vast te staan, over 1931 3800 te hebben bedragen. De raming voor dit jaar is 2400. In verband met de hoogere ramingen die voor bovengenoemde posten wen- schelijk werden geacht, en in verband met den wensch van Ged. Staten, dat de begrooting sluitend moet wezen, zijn B. en W. thans genoodzaakt, deze hoo gere belastingvoorstellen te doen. Mevr, v. d. Broecke meent, dat er wel niet veel aan te doen zal wezen dan goedkeuren. De heer W ij f f e 1 s vraagt of B. en W. geen ander middel weten, om dit te kort te dekken. De voorzitter zegt, dat er nog wel eens gesproken is over een verma kelijkheids- en een straatbelasting, doch beide zullen weinig opbrengen, doch wel veel discussie in het leven roepen. De verhooging der opcenten op de per soneele belasting kan voor dit jaar niet veel meer opbrengen. Als in October of November gasleve ring door Brugge zal geschieden, zal er het volgend jaar ook geen verlies meer op de exploitatie der gasfabriek zijn, zoodat we hopen, dat dan ook weder die opcenten kunnen vervallen. Als de begrooting niet klopt, keuren Ged. Staten deze niet goed. De heer W ij f f e 1 s wil het geld van de leening voor de traverse gebruiken. Dien weg vindt hij maar luxe. De voorzitter zegt, dat die uitga ve niet van invloed is op de begrooting, daar de weg op den kapitaaldienst komt, en het hier gaat om een tekort op den gewonen dienst. Als B. en W. een ande ren weg zagen, zouden ze dien gaarne volgen. De heer De Backere wil de trot toirs belasten; de voorzitter zegt dat dit niet veel opbrengt. De 80 pet. die thans geheven worden, mogen slechts in bijzondere gevallen overschreden wor den. De heer De Backere verwondert er zich over, dat het tekort nu in eens te berde komt. De heer W ij f f e 1 s zegt dat het ge meentebestuur een slechte huishouding gevoerd heeft. De voorzitter antwoordt hierop, dat men dan eerst moet onderzoeken, wie hier het huishouden gevoerd heeft. De heer Hollebrand zegt, dat de heer Wijffels zelf schuld is aan die slech te huishouding. Bij de begrooting heeft spr. reeds gezegd, dat de posten voor steun, en onvoorzien veel te klein wa ren, doch niemand steunde hem heirbij. De heer Wijffels is dus mede schuldig. Dus, zegt de V o o r z,, U hoort het mijnheer Wijffels er zijn meer schuldi gen, door de begrooting goed te keu ren. In alle geval staan we nu voor het feit, de huikhoudschuld aan te zuive ren. De opcenten werden z.h.st. goed gekeurd,. De begrooting van het alge meen armbestuur in ontvangsen met ren, want haar vader paste daar wel op, In het dorp vertelde men, dat er op de Glomgaard spoedig bruiloft gehouden zou wordfen en wanneer iemand er recht op den man naar vroeg, spraken de lui van Glomgaarden het niet tegen. Op Hangsett liep Gjermund als iemand naar wien geen .meisje meer omkeek en de menschen begrepen aan alles, dat er weldra iets van komen zou. De oude Hangsett had de hoeve aan zijn zoon overgelaten en was naar d'e opkamer verhuisd, maar de zoon huurde geen meid- Het was duidelijk, dat hij op iets wachtte. Tot eindelijk de dag aanbrak, waar op de huwelijksafkondiging plaats zou moeten hebben. Den Zondag, waarop de eerste afkon diging van den preekstoel af gedaan werd, waren Ola Glomgaarden en Karen, zijn zuster, beiden naar het dorp geko men. Ze zaten naast de familie in de Hangsett-bank en daarmee was voor de dorpelingen de zaak afgedaan. Maar Berit was er niet bij. Ze had zelfs geen flauw vermoeden van hetgeen plaats had en wist niet dat haar vader haar en Gjermund in het dorp zoo zeer over de tong wilde brengen, dat er om der schande wille niets meer aan de zaak te veranderen zou zijn. Maar toen vader en tante uit de kerk thuis kwamen, en haar vader zich onder 10513 en in uitgaven met 10349 slui tende werd goedgekeurd z.h.st. Over stopzetten steunregeling. B. en W, stellen voor vanaf 15 Juli voorloopig geen steun meer uit te kee- ren, omdat het, naar hun meening, we gens het loskomen van vele werkzaam heden in het landbouwbedrijf, het dan niet meer noodig zal wezen. Mocht blij ken dat het toch nog gewenscht is, dan kan de raad weder voorstellen daartoe doen. De heer Hollebrand meende, dat afgesproken was, dat gedurende eene zekere periode, hij dacht acht maanden, steun zou worden verleend. Is die ter mijn nu al voorbij vroeg hij. Bij onder zoek bleek, dat er in totaal zes maan den steun kon worden genoten, steun regeling en werkloozen-ondersteuning volgens de werkloozenregeling. Spr. zegt, dat er nog maar betrekkelijk wei nig is uitgekeerd, en hij zou het jammer mer vinden, dat als er menschen zijn, die werkelijk door de crisis geen werk kunnen krijgen, deze van steun zouden worden uitgesloten. Ik weet wel, dat er ook zijn die lie ver niet werken, ze mogen me dat kwa lijk nemen, al dan niet, ik wil dat hier best uitspreken, doch voor de goeden zoude ik het ophouden der steun niet goed keuren. De heer De Backere is ook van meening, dat er half Juli werk genoeg zal zijn. Hij heeft gehoord, dat er aan werkeloozen gevraagd was om [kruis bessen te plukken, doch dat ze voor zoon beetje geld hun handen niet wil den prikken. Hij meent, dat de comm. die de gel den van het Gast- en Weeshuis beheert, ook wel een beetje helpen kan. Ze heb ben geld genoeg en men ziet er niets van. Waar gaat al dat geld naar toe? Mevr. v. d. Broecke vraagt, of de steuntrekkers reeds aan hun 6 maanden toe zijn. Als er dan toch zoo veel werk los komt waarvoor is het dan noodig dat de steunregeling tijdelijk wordt ge staakt? De Voorzitter zegt, dat als er straks werk is, er enkelen, die niet werken willen, om steun zullen komen, •en dan moet het orgaan, dat door den raa in het leven is geroepen, dien steun weigeren, met als gevolg allerlei klach ten. De Voorzitter wil liever, dat de raad den steun intrekt. Hij wil echter wel beloven, dat, als de organisaties met bewijzen komen, dat er geen werk is te krijgen, B. en W. bereid zullen zijn weder voor te stellen steun te verleenen. Na deze toezeegging werd het voor- sel zonder hoofdelijke stemming goed gekeurd. Eindexamen r.h.b.s. Geslaagd voor het eindexamen der R.H.B.S. te Goes afdeeling A, L. Du- vekot, L. J, de Jongh, J. Rijn, H. Sinke, te Goes, en T. M. Geluk te Wemeldinge. De Senaat der Rijksuniversiteit te Utrecht heeft een viertal besluiten ge nomen die alle ten doel hebben de be- teekenis der universiteit voor de maat schappij te verhoogen. Naar aanleiding van de bekende bro chure van prof. Kruyt „Hoogeschool en Maatschappij" heeft de Senaat een com missie ingesteld samengesteld uit verte genwoordigers van alle faculteiten met het doel een aantal zaken in behande ling te nemen welke in staat zullen zijn het nuttig effect van het werk der uni versiteit te verhoogen. De door den Senaat genomen beslui ten betreffen: a. organisatie ter opleiding van toe komstige leeraren; b. het geven van technische weten- het avondeten tot haar wendde en zei: Ja, nu is he huwelijk van jou en Gjermund vandhag afgekondigd, toen werd ze zoo wit als een doek. Ze keek naar haar tante. Toen lachte ze. Haar tante zei geen woord!, maar Ola Glomgaarden sloeg op de tafel. Daarover valt niet te lachen, schreeuwde hij. Daarna stond hij op en ging van tafel. Een oogenblik zat Berit doodsbleek ter neer. Ze keek haar tante aan, die de oogen neersloeg. Toen steeg het bloed als een gloeiende stroom weer terug naar Berit's gelaat. Ze stond op en ging naar haar vader, die, met den rug naar haar toe, bij den haard stond! Ik geloof, dat je je verstand verlo ren hebt! zei ze. Hij keerde zich naar haar om. Ja, jij of ik, antwoordde hij. Snel wendde hij zich af en liep naar buiten. Berit was weer bleeker geworden en trad nu op haar tante toe. En dlaaraan heb jij meegeholpen! zei ze toonloos. Karen Glomgaarden keek Berit aan. Het is zoo het best. Je houdt toch van hem, zei ze. De zaak loopt anders toch verkeerd! Daarna zat ze v^eer voor zich te kijken. schappelijke opleiding aan studenten voor research- en bedrijfsarbeid in Ne derland en Koloniën; c. de opleiding der hulpkrachten en practische niet wetenschappelijke werk krachten wier werk in verband staat met dat van de beroepen waartoe de universiteit opleidt; d. organisatie, ten einde het den af gestudeerden te vergemakkelijken door vacantiecursussen, wetenschappelijke cursussen enz. hun kennis op het peil van den stand der wetenschap te hou den. i Men schrijft ons: Is ejectrisch koken een nieuwigheid, vraagt men. Ja, dit is het zeker en toch kookt men sinds jaren electrisch. Het verschil is, dat voor enkele jaren het electrisch koken nog niet algemeen toe te passen was; alleen groote inrichtin gen als keukens van hotels, warenhui zen, schepen, enz, maakten gebruik van electriciteit. Hoe komt het, dat tegenwoordig een ieder zijn maal dan wel electrisch kan klaar maken, vraagt men. Er zijn drie factoren. De eerste is wel, dat de elec- triciteitstarieven op het oogenblik zoo zijn, dat de kosten geen bezwaar meer zijn. Ten tweede worden thans, dank zij verschillende vindingen, kook platen en fornuizen geleverd van zoo danige kwaliteit, dat deze even betrouw baar zijn als het electrisch strijkijzer, dat een ieder wel zal kennen. De derde factor is het pannenmateriaal. Vroeger gebruikte men een gewone pan, op de kolenkachel of het fornuis; bij een elec- trische kookplaat behoort een pan, ge schikt voor electrisch koken. Feitelijk is deze derde factor niet minder belang- rij dan de eerste factor, want door de ontwikkeling van dit pannenmateriaal kwam plotseling de geheele electrische kooktechniek tot ontwikeling. Wij willen de drie factoren nog eens nader toelichten. Vroeger konden al leen groote inrichtingen electrisch ko ken. De oorzaak was het tarief. Deze groote afnemers konden individueel be keken worden, zoodat gemakkelijk te zien was of electrisch koken al dan niet voordeeliger was dan koken op andere wijze. Voor de kleinverbruikers was de eer ste stap in deze richting het „Vast rechttarief". Het werd de electriciteits- bedrijven duidelijk, dat een lichtstroom- prijs niet juist was voor gebruik in de huishouding b.v. voor stofzuigen, strij ken, enz. Door de electriciteit buiten de licht- uren goedkooper te stellen, ontwikkelde zich het verbruik zeer snel. De oplossing hiervoor was het vastrechttarief, waar bij men een vaste som betaalt en de kWh tegen laag tarief betrekt, terwijl het geheele verbruik over een enkele meter kan betrokken worden. Hoewel de prijs van deze kWh thans 7 cent be draagt, kan de 'elektriciteit nog geen ingang voor electrisch koken vinden. Deze moest dan lager zijn, waarom de ze op 5 cent gesteld werd, een verla ging van circa 30 pet., terwijl de vaste bedragen met slechts 15 pet. verhoogd werden. De tweede factor zijn de kookplaten •en fornuizen. Vroeger kocht men bij den installateur een kookplaat en men koos die, welke de installateur in voorraad had. De cliënt wist het verschil niet tus- schen een open of gesloten kookplaat. Door de Vereeniging van Electriciteits- bedrijven zijn de bezwaren, welke tot voor korten tijd aan kookplaten en fornuizen kleefden, onderzocht. Al spoe dig bleek, dat slechts zeer weinig appa raten aan redelijke eischen voldeden; Berit antwoordde 'iniet. Ze ging de kamer uit en naar boven naar den zolder. In haar kamertje gekomen ging ze op haar bed zitten. Nooit in der eeuwigheid! fluister- dte ze en begon te schreien-. Dienzelfden avond boomde een meisje zich over de rivier, zoodat het water rondom de boot schuimend opspatte. Vlug legde ze de boot vast en draaf de meer dan ze liep noordwaarts. Het was Berit Glomgaarden, Bij Braaten gekomen keek ze wat naar Tore, -of ze hem buiten kon aan treffen, Daar ze hem nergens zag ging ze recht naar bninen. Goedenavond, zei ze geheel bui ten adem. Goedenavond, werd er vol verwon dering geantwoord. Tore, 4'e hij >den haard zat, stond op zonder een woord te zeggen. Hij begreep, dat er iets aan de hand was. Ga zitten, zei Kari Braaten en schoof een stoel aan. Dank je, ik zal maar niet gaan zitten, antwoordde Berit. Ik wilde al leen maar even met Tore spreken. En de twee gingen naar buiten, Ze stond'en buiten tegen den huis muur. SPROOKJES UIT HET DAGELIJKSCH LEVEN. Er was eens een bakkerswinkel met 2 deuren. Wie de eerste deur binnen ging, betaalde voor een broodje 5 ct. meer, dan wie door de tweede deur kwam. De broodjes waren alle precies gelijk en de bediening was dezelfde. Maar die tweede deur was er later bij gemaakt en sommige menschen, die nu eenmaal gewend waren door de eerste deur te gaan, bleven dat doen en betaal den 5 cent meer voor hun broodje. En de bakker leefde lang, tevreden en gelukkig. Dat is een sprookje Zou U behooren tot de menschen die te veel betalen, uit sleur? Er is een zelfwerkend waschmiddel van Nederlandsch fabrikaat waarvan de naam „1, 2, 3" is. Het kost YJx/i cent per pak; dat is 5 ct, goedkooper dan de volkomen gelijksoortige waschmid- delen, die uit het buitenland worden geïmporteerd. De resultaten zijn min stens even mooi, hetgeen U zelf reeds kunt zien bij éénmalig gebruik. Dit is géén sprookje. Het is toch geen tijd elke week 5 ct. meer te betalenuit sleur. Probeert Maandag eens „1, 2, 3." i Nederlandsch fabrikaat en cent per pak. Probeert eensde andere deur. (Ingez. Mod.) geen wonder dus, dat er soms klachten kwamen over de gekochte toestellen. Er ontwikkelde zich door de ervaringen in de proefkeukens opgedaan tenslotte een geheel nieuwe constructie, welke aan de zwaarste eischen voldeed. Ten einde de invoering van ondeug delijk materiaal tegen te gaan, stellen electriciteitsbedrijven door hen onder zochte kookplaten en fornuizen tegen zekere voorwaarden, waarover binnen kort nadere gegevenjs zullen worden gepubliceerd, ter beschikking van hun cliënten. De derde factor is het pannenmate riaal. Vroeger had het geen invloed, of de bodem van een pan hol of bol stond. Er was immers toch reeds een groote afstand tusschen kolenvuur en pan. De warmte moest door meerdere centi meters ruimte tusschen het vuur en de bodem van de pan. Of de bodem eenige millimeters millimeters bol of hol stond deed er niet toe, Electrisch is dit an ders. De electrische kookplaat is volko men vlak en de electrische pan heeft een vlakke bodem, zoodat de warmte van de kookplaat onmiddellijk op de pan overgaat. Er zijn geen verliezen, zooals bij alle electrische apparaten, heeft men ook hier een zeer hoog nut tig effect kunnen bereiken. De drie factoren bij elkaar hebben het electrisch koken voor een ieder mo gelijk gemaakt, niet alleen voor de be ter gesitueerde, doch voor een ieder. Een huisgezin van 5 personen verbruikt ongeveer 0,8 kWh per persoon per dag, dus voor ongeveer 20 cent per dag. In Nederland werden reeds eenige duizenden electrische fornuizen ge- 'plaatst, terwijl om een voorbeeld te noemen, er in Zwitserland in 1931 17090 electrische fornuizen bijgeplaatst werden, zoodat het aantal daar steeg tot 172590 stuks. De officier van gezondheid le kl. bij de zeemacht D. J, Bruining is per 15 Juli a.s. geplaatst aan boord van Hr. Ms, Wachtschip te V 1 i s s i n g e n. Beste, kom je hier heen? zei Tore. Bijna verlegen stond hij haar aan te staren. Zij keek met strakken blik recht voor zich uit. Ja, dat doe ik, antwoordde zij. Nog steeds kon men haar ademhaling hoo- ren. Wat is er dan? Tore zag haar verwonderd aan. Zij keek hem recht in de oogen. Het is nu uit met mij en vader, gaf ze ten antwoord. Wat zeg je! Met groote oogen keek hij haar aan, Het huwelijk van mij met Gjer mund is vandaag afgekondigd, kwam er. Er ging een schok door Tore Braaten. Afgekondigd, riep hij uit. Ja. Het klonk als een fluisterende schrei, Doodsche stilte volgde. Wist jij daarvan? vroeg hij einde lijk zacht. Berit zag bleek, Je kunt toch begrijpen van niet, zei ze boos. Tore greep haar hand. i Ja, ik dacht wel,toen brak hij plotseling af. Wie heeft ooit zoo iets gehoord! zei hij. En weer volgde er stilte. (Wordt vervolgd)

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1932 | | pagina 5