DE FIJNE CUSTARD
TWEEDE BLAD VAN DE PROVINCIALE ZEEUWSCHE MIDDELBURGSCHE COURANT VAN VRIJDAG 24 JUNI 1932.
No. 147.
BINNENLAND.
STEUN AAN DE VARKENSHOU
DERIJ.
De stijging van den vleeschprijs.
DE TARIEVEN-OVEREENKOMST.
DE WEGENWET.
ZEELAND.
FEUILLETON.
HARTENAAS EN
RUITENDRIE.
Kamer van Koophandel te Middelburg.
MIDDELBURG.
NOORD-BEVELAND.
Gemeenteraad van Kortgene.
LANDBOUW,
De beteelde oppervlakte.
(Ingez. Med.)
Stand der landbouwgewassen.
ONDERWIJS.
m
Verschenen is de Memorie van Ant
woord op het Voorloopig Verslag der
Tweede Kamer, inzake den steun aan
de Varkenshouderij.
De minister wijst er daarin o.m. op,
dat geen regeling er in kan slagen een
eenigszins loonenden prijs te bezorgen,
indien de hoeveelheid varkens ongehin
derd kan toenemen. Vervolgens is in
stand houden van den export voor het
heden en voor de toekomst moeilijk
anders denkbaar, dan wanneer alle uit
voer in één verband wordt gebracht.
Bemoeienis met de verhouding tusschen
productiekosten en prijzen is hier on
getwijfeld aanwezig.
Doch betwist moet worden dat ook
zoodanige bemoeienis in het algemeen
niet uitblijven kan.
In hoofdaanleg bedoelt het ontwerp
den prijs van het varkensvleesch te
brengen op het met den maisprijs over
eenkomstige prijspeil. Slechts bijkomstig
en, naar zich laat aanzien, slechts tijde
lijk beoogt het ontwerp een kleinen toe
slag van den export tot zekeren om
vang te behouden.
Taxeeren van het gewicht der ge
slachte varkens zal niet mogelijk zijn.
Wégen zal mogelijk zijn.
Hier te lande zal de prijs van het var
kensvleesch door den toeslag omhoog
gaan met een bedrag, dat berekend kan
worden uit het verschil van den toe-
komstigen binnenlandschen prijs, welke
bij de tegenwoordige maisprijzen kan
worden gesteld op 17 a 19 cent, en
den op de internationale markt gelden
de prijs, met dien verstande, dat aan
vankelijk zal zijn te rekenen met een
verhouding van 1 Yï voor resp.
binnenlandsche consumptie en uitvoer.
Van een eenig/szins loonenden prijs
der varkens is te verwachten een meer
bevredigend gebruik der in eigen bedrijf
gebouwde rogge.
Deze regeling nog te bezwaren met
een afzonderlijken steunmaatregel voor
de rogge acht de minister niet geraden.
Het ligt in de bedoeling bij de Ne-
derlandsche Varkenscentrale een com
missie van advies in het leven te roe
pen, waarin de verschillende groepen van
belanghebbenden, welke niet recht
streeks Jn het bestuur vertegenwoor
digd zijn, hunne stem kunnen doen gel
den.
In overeenstemming met den titel van
de wet tot hulpverleening aan de melk
veehouderij is thans gekozen de titel;
Crisis-V arkens wet.
Het Tweede Kamerlid de heer Kor-
tenhorst heeft aan den minister van
Buitenlandsche Zaken gevraagd, of de
minister bereid is den tekst van het te
Lausanne geparafeerde ontwerp trac-
taat met België en Luxemburg open
baar te maken.
Het Tweede Kamerlid de heer Kee
stra heeft aan den minister van Water
staat gevraagd:
of de minister niet van oordeel is,
dat een spoedige inwerkingtreding der
Wegenwet uit een oogpunt van werk
verruiming in dezen tijd, van belang is,
omdat dan de eenvoudige procedure
voor onteigening van toepassing wordt,
en. .dientengevolge plannen tot aanleg
en verbetering van wegen eerder tot
uitvoering kunnen komen.
Hij vraagt een spoedige inwerking
treding te bevorderen, of, indien moge
lijk, het tijdstip der inwerkingtreding
reeds ten naastenbij mede te deelen, of,
indien niet, wat aan een spoedige in
werking treding in den weg staat.
98.
Spencer zweeg, nam een paar hand
schoenen uit een zak van zijn overjas
en trok ze zorgvuldig aan, De anderen
keken hem zwijgend en wantrouwend
aan.
Het geval van Frutmann, den ju
welier van Karangahape Road, ging
Spencer peinzend voort, is merkwaar
dig, omdat het een zedeles in zich sluit.
Hij was vroeger president-commissaris
van het Weezenfonds en hij misbruikte
het geld. Ik ontving zes maanden gele
den terugbetaling en zond hem een
Schoppen zéven ,als quitantie. Schop
pen zeven herstel. Dat kunt ge zien
door de handleidingen te raadplegen.
Maar ik begrijp niet, klaagde Har-
ker zwak.
Maar ik wel!
Sir Peter's scherpe stem deed plot
seling de aandacht op hem vestigen en
Spencer zag zich weer bedreigd door
den mond van den revolver, die zes
maanden geleden bijna de oorzaak van
zijn dood geweest was!
Wij hebben hem, Harker! Wij heb
ben den oorspronkelijken Ruiten Aas
gevangen en'den Decker!
Spencer keek vreemd in de dreigen
Verschenen is het jaarverslag 1931
van de Kamer van Koophandel en Fa
brieken voor de Zeeuwsche eilanden te
Middelburg, waaruit o.a. blijkt, dat op
31 December 1930 waren ingeschreven
2410 zaken. Gedurende 1931 werden in
geschreven 104 en opgeheven 64, zoodat
er op 31 December 1931 2450 waren in
geschreven. Verder hadden nog 389 wij
zigingen plaats.
Het aantal mondelinge en schriftelijke
inlichtingen, dat in 1922 resp. 489 en 28
bedroeg, steeg geregeld en was in 1931
resp. 3319 en 191.
Verder bevat het verslag uitvoerig
wat door de kamer, zoowel als door het
bureau in het afgeloopen jaar is ver
richt en dat grootendeels reeds vroeger
door ons is gemeld, en een overzicht van
den toestand van Handel en Nijverheid,
dat over het algemeen in mineur is ge
steld, evenals dat over den landbouw en
veeteelt.
Betreffende de visscherij wordt ge
meld, dat 1931 over het algemeen als
een goed jaar washaan te merken. Nadat
ook de belangrijkste verkeersmiddelen
zijn genoemd, volgt een kort overzicht
van de scheepvaart, dat ook van een
zeer slecht jaar gewaagt en o.a. een op
merking inhoudt, dat de beurtvaart nog
wel loonend is, doch in de toekomst ook
door het toenement snelverkeer te land
in gedrang zal komen.
Het drukke bezoek aan de tentoon
stelling van door de leerlingen der
meisjesschool aan de Haringplaats ver
vaardigde voorwerpen, welke verleden
jaar plaats had, is zeker mede aanlei
ding geweest voor het hoofd en het
verder onderwijzend personeel om op
dezen weg voort te gaan. Gisteren had
weer zulk een tentoonstelling plaats
en ook nu hebben vele belangstellen
den, o.m. wij opmerkten den burgemees
ter en mevrouw Dumon Tak, een kijkje
genomen in het gymnastieklokaal. Gaar
ne hebben ook wij ons onder de bezoe
kers begeven en ons overtuigd, dat hier
in keurige schikking bijeen waren tee-
keningen van leerlingen uit de verschil
lende klassen, waaronder zeer goede
pastel en andere gekleurde. In fraaie
handwerken, zoowel als in nuttige, met
name kinderkleertjes, was veel moois
te aanschouwen. Maar ook ander en
meer modern handwerk wordt hier ge
doceerd, wat bleek uit goed vervaardigd
lederwerk, kraalsnoeren en dergelijke.
Het meeste is geheel volgens eigen
keuze en initiatief der leerlingen ver
vaardigd, wat nog meer toont hoe den
goeden smaak hier wordt bevorderd.
De attentie ook nu de bezoekers een
kopje thé aan te bieden, gaf aan het
geheel een intiem karakter.
KORTGENE. De gemeenteraad ver
gaderde Woensdagmiddag in een vol
tallige zitting. De brandweercommissie
meldt, dat bij de laatste demonstratie de
motorspuit in orde is bevonden, doch
dat een slang onbruikbaar geworden is.
Deze zal door een nieuwe vervangen
worden.
Van de Staatk, Geref. kiesvereeniging
is een adres ontvangen om ten eerste:
een afschaffing van de jaarlijksche ker
mis te verkrijgen, ten tweede om een
dans- en vloekverbod in te voeren; ten
derde om het voetballen te verbieden
en ten vierde om op Zondagen de her
bergen te sluiten. De voorzitter zegt, dat
in 1923 ook een vloekverbod is aange
boden, waarop indertijd afwijzend is be
schikt, Spr, meent, dat nu de Tweede
Kamer aangenomen heeft het smalende
Godslasteren strafbaar te stellen, nu een
plaatselijk verbod overbodig is. Hij zegt
verder, hoewel persoonlijk tegen ge
noemde zaken zijnde, ook geen verbod
van toepassing te brengen op het dan
sen en het sluiten van de herbergen,
daar tot nog toe de orde daarmee niet
verstoord is. Het gaat naar sprekers
meening niet aan, om het idee van en
kelingen op de gemeente vast te leggen.
Zij, die niet aan deze dingen mee willen
doen, doen het eenvoudig niet. De heer
S a 1 o m is het met deze woorden
eens. Het adres wordt voor kennisge
ving aangenomen.
Op een adres van de winkeliers wordt
zóó gehandeld, dat die 21 dagen ont
heffing van de winkelsluitingswet in het
algemeene voordeel komen van de
adressanten.
Daarna wordt de jaarwedde vastge
steld van den te benoemen havenmees
ter op 350 en als marktmeester op
30 en als plaatselijk agent der arbei
ders-bemiddeling 10. Benoemd wordt
in deze drie functies de heer E, de
Korte.
De voorzitter zegt daarna dank aan
de heeren Dorst en Salomé die dit jaar
25 jaar zitting hebben in den gemeente
raad.
Beiden hebben veel tijd en werk
kracht gegeven tot nut en tot heil van
de gemeente.
In verschillende jaren waren beide
heeren ook wethouders. Spreker noemt
het een zeldzaam feit op Kortgene, dat
iemand zoo'n langen tijd achter elkaar
werkzaam is voor de gemeentebelan
gen.
De heeren Dorst en Salomé zeggen
dank voor de vriendelijke woorden van
den voorzitter.
de oogen van den baronet en glimlach
te langzaam,
i En Lee Wang? vroeg hij zachtjes.
Sir Peter's lippen krulden zich.
Lee Wang is een atavisme een
atavisme met de roofzuchtige instinc
ten en buitengewone ijdelheid van zijn
moeders ras. Hij vindt het aardig voor
een dief met een romantische reputa
tie aangezien te worden
Niet bepaald aangezien voor een
dief en een moordenaar! Spencer's koe
le woorden waren staalhard. Ik steel
omdat ik lust heb in het oprichten van
weeshuizen en aan mijn liefde voor
weldadige werken wil toegeven. Ruiten
Aas stal niet van de armen of bijna
armen hij gaf aan zulke menschen.
Maar er kwam een anderen dief, die dit
fijne onderscheid niet begrijpen kon
die van iedereen stal en die de bru
taliteit had Ruiten Aas te gebruiken,
zooals ik gedaan had. Dientengevolge
ondervond mijn naam als een philan-
troop a la Don Quichotte grooten te
genslag en dat beviel mij niet!
Spencer zweeg en keek peinzend
naar den revolver en de anderen be
waarden een eerbiedig en '.verbijsterd
stilzwijgen, behalve sir Peter, die min
achtend snoof.
Twee en twintig jaar geleden, sir
Peter, juist op den dag dat Uw broeder
tot 'gevangenisstraf Jwerd veroordeeld,
deed ik een aanslag op Uw brandkast
en eigende me ongeveer tweeduizend
pond waarde aan verhandelbare obliga-
De Staatscourant bevat een tabel,
waarin naast de voorloopige cijfers
voor het jaar 1932 zijn vermeld de defi
nitieve cijfers, aangevend de opper
vlakten, in 1931 met de onderscheide
ne gewassen beteeld, terwijl ter verge
lijking zijn opgenomen de overeenkom
stige gemiddelden in het tijdvak 1921-
1930.
Evenals in het vorige jaar zijn in 1932
belangrijke wijzigingen in het bouwplan
gekomen. De uitbreiding van "de tarwe-
teelt treedt daarbij het meest op den
voorgrond. De met het betreffende ge
was bezette oppervlakte is bijna 41.000
H.A., of ruim 52 pCt., grooter dan in
1931. De teelt van de andere granen is
zoodanig ingekrompen, dat de totale
oppervlakte granen, ondanks de sterke
uitbreiding van de tarwecultuur, geen
aanzienlijke verandering onderging.
De peulvruchten, welker verbouw in
1931 niet onbelangrijk was uitgebreid,
worden thans aanmerkelijk minder ge
teeld. De veldboonen verminderden met
16 pCt., de erwten met ruim 10 pCt. en
de stamboonen zelfs met ruim 27 pCt
Bij de meeste handelsgewassen valt
eveneens een sterke achteruitgang van
de beteelde oppervlakte waar te ne
men. In totaal verminderde deze groep
met ruim 15.000 H.A. Slechts de karwij-
teelt heeft zich, wat de uitgebreidheid
betreft, geheel op het peil van 1931 kun
nen handhaven. De oppervlakte kanarie
zaad daarentegen is ingeslonken tot on
geveer 11,5 pCt. van die in het vorig
jaar; met vlas zijn nog geen 2000 H.A.
bezet. Voorts verminderde het koolzaad
ties toe. Ik schatte de benadeeling van
mijn naam op dat bedrag. En U zeide
niets toen U alleen een Ruiten Aas op
Uw lessenaar vondt. Waarom?
Ik ben niet van plan daarover te
spreken, begon sir Peter scherp,
Waarom? hield Spencer aanval
lend vol, omdat, ondanks al Uw familie
trots, ge Lee Wang naar de gevange
nis gezonden hebt voor een vervalsching
die hij niet begaan had, overviel hem.
omdat U hem een te slimmen dief acht
te om gevangen genomen te worden.
Hij hield op en zijn oogen knepen
zich onheilspellend samen,
i En omdat ik Freda zei, dat hij
niets dan een onbeduidende dief was
Sloeg ik je met mijn zweep! ein
digde de baronet driftig. God! Ik had
je dood moeten slaan!
Enid slaakte een verschrikten kreet
en deinsde terug voor de verschrikke
lijke woede in haar vaders oogen, maar
Spencer bewoog zich niet, daar hij er
een fanatieke jaloesie in zag! Jaloesie!
Spencer's hart scheen tot zijn keel te
komen bij de gedachte aan de vrouw,
die hij zoo zeer had lief gehad en die
een legaat van bitterheid had nagela
ten 'juist door haar iliefde. Zijn stem
werd weemoedig.
Je was te haastig, Peter, zei hij
rustig. Ik vergeleek een kleinzieligen
dief als Lee Wang met een eerzuchti-
gen zooals ik zelf toen jij kwam
en me zonder waarschuwing neersloeg,
De revolver trilde even en een vage
S3XTDUSTADD
met ruim 36 pCt., het mosterzaad met
46 pCt., terwijl het blauwmaanzaad met
meer dan de helft van de oppervlakte
in het vorig jaar achteruitging.
De teelt van de consumptie-aardap
pelen geeft weder eene uitbreiding te
zien, welke op bijna 8 pCt. kan worden
vertoonen eenige toeneming.
De suikerbieten zijn met bijna 2600
H.A. uitgebreid. De door dit gewas in
genomen oppervlakte bedraagt thans
68 pCt, van de gemiddelde oppervlakte
in de jaren 1928, 1929 en 1930.
De totale oppervlakte bouwland ver
minderde blijkens de opgaven met bijna
6000 H.A.
Aan het in de Staatscourant opgeno
men overzicht van den stand der land
bouwgewassen op 13 Juni ontleenen
wij het volgende:
Behalve in enkele streken, waar
plaatselijke stortregens en soms ook ha
gelslag schade aanrichtten, staan de ge
wassen er over het algemeen goed voor.
De stand van de wintergranen
is veelal iets gunstiger dan van de z o-
mergranen. De eerstgenoemde ge
wassen staan goed tot zeer goed. Z o-
mertarwe en zomergerst staan
goed, de haver goed tot vrij goed.
Uit Zeeland wordt gemeld, dat
sommige perceelen nogal zwaar gegroeid
zijn, zoodat er bij veel regen gevaar
voor legeren bestaat. In deze provincie
wordt bij alle rassen roest aangetrof
fen.
Veel rogge is reeds vóór den bloei,
ten gevolge van zware regens, gaan le
geren. Hoewel het standcijfer met het
oog op de weligheid van dit gewas niet
te hoog is, mag daaraan in verband met
vorenbedoelde omstandigheid geen groo-
te waarde worden toegekend.
De haver heeft in vele streken
eene ongewenschte kleur, welke alge
meen wordt toegeschreven aan de on
gunstige structuur van den bodem, de
koude en de bemesting met zwavelzu
ren ammoniak op daarvoor ongeschikte
gronden. Onder invloed van het thans
heerschende warmere weer begint het
gewas zich echter te herstellen.
De veldboonen staan goed. De
stand van de erwten loopt in ver
schillende streken, vooral in Zeeland
nogal uiteen. Er worden hier 40 pet.
kleine groenen erwten aangetroffen.
De bruine en witte boonen
hadden aanvankelijk van 't koude weer
te lijden. De warmte van den laatsten
tijd is echter aan het gewas ten goede
gekomen, zoodat het standcijfer zich
thans belangrijk boven het gemiddelde
verheft.
De stand van het vlas is eveneens
beter dan gemiddeld in de laatste 10
jaren. In Groningen is ongeveer 50 pCt.
van het gewas witbloem, in de andere
productiegebieden overweegt de wit
bloeiende variëteit in sterke mate. Op
de Zuidhollandsche eilanden behoort
90 pCt, van de geringe oppervlakte
vlas daartoe, In Zeeland, waar thans
meer dan de helft van het hier te lande
verbouwde vlas wordt geteeld, is 95
twijfel kwam een oogenblik in sir Pe
ter's oogen.
Je bedoeltdat Freda 't wist?
vroeg hij langzaam.
Spencer knikte ernstig,
Zij wist het, stemde hij zacht toe.
Zie je, ik had haar juist verteld dat ik
Ruiten Aas was, ging hij kalm voort.
Ik vond, dat zij het weten moest. Dat
is de reden dat zij mij bedankte en
jou trouwde!
Er volgde een oogenblik stilte; toen
keerde de dreigende blik weer terug
op het gelaat van den baronet. Zijn on
derkaak kwam vooruit, zijn wenkbrau
wen trokken zich samen, zijn hoofd
stak over zijn ingevallen borst voor
uit. Bully Brace!"
Was het zoo! spotte hij venijnig.
En ik zou willen weten wat zij zeggen
zou als zij weten kon dat ik haar roman
tische Ruiten Aas gepakt heb?
Spencer lichtte zijn hoofd op en glim
lachte somber.
Zij zou zeggen, antwoordde hij
langzaam en zacht: Dat is heel knap
van je, Peter, en wat ga je nu doen?
Sir Peter's bogen schitterden alsof
hij een slag gekregen had toen schud
de hij krachtig het hoofd als om den
onheimelijken invloed te verdrijven dien
deze kalmen man altijd op hem scheen te
kunnen uitoefenen en zijn snauwen werd
verschrikkelijker dan ooit.
Nu is het mijn beurt, Spencer! De
lang vertrouwde naam liet zich niet
wegduwen. Je hebt me doen kruipen,
pCt. witbloem; in Westelijk Noordbra
bant 75 pCt.
De overige handelsgewassen
vertoonen een goeden stand, behalve 't
blauwmaanzaad, dat slechts vrij
goed staat. In Groningen is dit gewas
achterlijk, terwijl de jonge plantjes in
Zeeland zijn aangetast door val-
schen meeldauw.
Allerwege worden klachten vernomen
over den ongelijken stand van de
aardappel en. Na het poten is een
koude, natte periode opgetreden, waar
door de ontwikkeling der planten werd
tegengehouden. Zware slagregens heb
ben bovendien in sommige streken door
,korstvorming nog vertragend gewerkt.
Gemiddeld is de stand van de con-
s u m p t i e-a ardappelen goed tot
vrij goed.
Bovenvermelde omstandigheden heb
ben zich bij de fabrieksaardappelen in
versterkte mate voorgedaan. Op meer
dere perceelen lag een groot percenta
ge poters verrot in den grond, zoodat
bijgepoot moest worden of omgebouwd.
Bovendien kwam veel beschadiging door
ritnaalden en emelten voor.
Als gevolg van het late zaaien en door
het ongunstige weer in Mei zijn de bie-
tenvlieg hier en daar voor. In Zee
land worden zeer veel eitjes van dit
insect aangetroffen. In de bladeren tre
den reeds mineerende larven op. Men
vreest in deze provincie voor ernstige
schade van de bietenvlieg.
De uien staan vrij goed. In Zee
land hebben verscheidene perceelen
een te dunnen stand.
De klavers vertoonen een goeden
stand.
Wat het wei- en hooiland aangaat, is
er een groot onderscheid tusschen de
lage en de hoogere perceelen. Door het
koude weer, gepaard met veel regens,
dragen de lage landen minder gras dan
de hooger gelegen gronden. In verschil
lende streken wordt voorts weinig on
dergras aangetroffen in de hooilanden.
Door het warme weer groeit het gras
thans snel, zoodat de stand van wei- en
hooiland goed tot zeer goed kan wor
den genoemd.
Aan de Christelijke Kweekschool
te Middelburg slaagden Donderdag
voor het eindexamen de heeren C. J.
Kooman te Goes; J. de Korte te Tho-
len; J. H. Ligteringen, S. A. Luitwieler,
H. J. Schoenmaker en J. P. Sinke allen
te Vlissingen,
Voor het candidaatsexamen ge
neeskunde slaagde aan de universiteit
te Amsterdam de heer C. J. Dekker;
Aan de R.K. Handelshoogeschool
te Tilburg slaagde voor het propaedeu-
tisch examen in de Handelswetenschap
pen de heer B. Dumoleijn te K1 o o s-
terzande,
Jhr. J. C, Mollerus, secretaris van
de Kamer van Koophandel te Haarlem
zooals je gezworen had, dat je doen
zoudt
En ik moet zeggen, je kruipt vrij
goed, Peter, erkende Spencer eerlijk.
Je hebt mijn broeder naar de ge
vangenis gezonden.
Ik heb er mijn best voor gedaan,
zei Spencer bescheiden. Het was nogal
moeilijk hem te pakken vooral om
dat hij zoo lang verborgen was geweest.
Ik twijfel er zeer aan of ik tot het in-
brekerswerk teruggekeerd zou zijn als
hij weer niet begonnen was zijn azen
rond te deelen. Ik moest mijn reputatie
beschermen en natuurlijk zocht ik hier
naar hem. Ik was begonnen plezier te
krijgen in den wettigen diefstal, die den
naam draagt van geoorloofde zaken
en waarin jij uitmunt, Peter! Lee Wang
heeft me een aardigen duit gekost door
den diefstal van de opbrengst van het
concert en het werkloozenfonds!
Een afschuwelijk grijzenden glimlacht
krulde de lippen van den baronet, ter
wijl hij met verwonderlijk geduld luis
terde, tot de ander uitgesproken had
en de vinger aan den trekker werd
steeds witter.
Harker keek met uitpuilende oogen
naar de langzame wenteling van den
cylinder.
Hij gaat naar het schavot, zei sir
Peter met dezelfde doodsche, eenonige
stem.
Een uitstekende plaats voor hem, Pe
ter, antwoordde de ander onverschillig.
(Slot volgt).
