I TWEEDE BLAD VAN DE PROVINCIALE ZEEUWSCHE MIDDELBURGSCHE COURANT VAN VRIJDAG 13 MEI 1932. Ne. 112. DE TARWETEELT IH ZEELAND IN 1932. iziger Rott 'oens- s om varen. [01 P FEUILLETON. HARTENAAS EN RUITENDRIE. BINNENLAND. HET PACHTVRAAGSTUK. WIJZIGING IN HET GEVANGENIS- BESTUUR. CIGARETTES-COCKTAIL CIGARETTES-COCKTAIL CIGARET SCOCKTAIL CIGARETTES - COCKTAIL CIGARETTES - COCKTAItf (Ingez. Med.) KUNST EN WETENSCHAP. Laatste besïoten Kunstfilm avond. Electro. RECHTZAKEN. ging' USMOMUOKSBOM! KRING. Uitgez. tarwe Uitgezaaide tarwei uitgedr. in pCt Oogst 1931 Oogst 1932 van de van het bedr.gr. bouwi. Bedrijfs- grootte 1932 Bouwland Aantal leden 1932 1931 1932 goed- >d met door sweg. 9 9!- O. Z. Vlaanderen ;4126.— 7533.09 24.2J 30.— 31146.61 25113.89 1171 1710 W. Z.{Vlaanderen 2716.— 6044.06 24.6 27.7 24516.78 21844.17 872 1276 j Zuid-Beveland 3140— 4702.44 18.4 23.6 25524.19 19899.26 1290 1731 Noord-Beveland. 825.— 1498.25 22.7 25.8 6630.03 5882.38 271 410 Walcheren. 895.— 1613.54 11.4 20.9 14179.97 7787.60 1371 1665 Thólen, ;St. Philips]> 975— 1426.61 14.5 17.8 9858.76 8052.43 331 456 Schouwen-Duivel. I860— 2864.98 18.9 25.3 15189— 11329.84 745 1041 België 63-— 295.03 21.- 24.5 1409.20 1277.33 18 111 Totaal 14600— 25978.— 20.23 25.66 128454.54 101186.90 6069 8400 Qeze tarwe7wordtjverbouwd door Belgen op Ned. grondgebied. Het secretariaat der Gewestelijke Tarweorganisatie voor Zeeland schrijft ons: Bovenstaande cijfers vertoonen wel is waar een belangrijke uitbreiding van de tarweteelt, doch deze is zoo groot niet als de losse geruchten wel deden vermoeden. Hadden de slechte weers omstandigheden in het najaar 1930 de uitzaai niet bemoeilijkt, dan zou de op pervlakte tarwe in 1931 reeds grooter zijn geweest en was de vermeerdering der uitzaai meer geleidelijk gegaan. De uitbreiding van het ledental met 2400 (d. i, 40 pet.) beteekent reeds een ver meerdering der bebouwde oppervlakte van 6000 a 7000 ha. De uitbreiding en van het ledental en van de bebouwde oppervlakte illustreert den toestand van den akkerbouw in on ze provincie en is verklaarbaar, omdat: le. de tarwe het eenigste product is, dat bij behoorlijke opbrengst, met zekerheid rendabel kan worden verbouwd; 2e. de suikerbietenteelt, als gevolg van de steunmaatregelen, die betrekking hebben op 80 pet. van de gemid delde verbouw in de jaren 1928 1930, circa 20 pet. is ingekrompen, hetgeen beteekent, idat plm. 4600 ha voor andere gewassen beschik baar kwam; 3e. de vlasteelt absoluut niet loonend is, ondanks de in uitzicht gestelde maatregelen. Hierdoor moet voor plm. 5000 ha „iets anders" worden gezocht. 4e. de andere handelsgewassen als blauwmaanzaad (1930: 1321 ha), koolzaad (1930: 554 ha), geel mos terdzaad (1930: 731 ha), karwij (1930 521 ha) alsmede uien (1930: 2120 ha) eveneens ingekrompen zullen zijn, omdat de teelt steeds specula tief is en de tijd er niet naar is om veel te risceeren; 5e, de haver- en gerstprijzen zoo laag zijn, dat deze teelten niet rendabel zijn en daarom zeer belangrijk in gekrompen zullen zijn, waardoor naar schatting 5000 a 7000 ha be schikbaar kwam voor andere ge wassen. (Deze omstandigheden zijn plaatselijke verschillend,doch gelden voor het Zeeuw- sche zaaiplan.) Het bovenstaande leert, dat er dus 14000 a 16000 ha beschikbaar kwam, die niet loonend bebouwd kan worden, en waarvoor andere dan de gebruikelijke gewassen gekozen moeten worden, of die braak zouden moeten liggen. Er i6 reden om aan te nemen, dat de land bouwers hun keuze hebben bepaald bij tarwe en aardappelen. Van dit laatste product is veel meer uitgepoot, naar schatting 5000 ha. (Zoolang de offi- cieele cijfers niet bekend zijn, blijven dit ramingen). Had de mogelijkheid van deze uitbrei ding niet bestaan, dan zou er reeds meer gebraakt zijn, daar dit veelal min der nadeelig is dan jaar in, jaar uit ge wassen te verbouwen, die verlies opleve ren. Mocht de tarweverbouw beperkt moeten worden, dan kan men zeker ver wachten, dat een volgend jaar veel meer gebraakt zal worden. 63. '1 Ik zal Uw hoed laten halen, mijn heer Aimsbury, zei hij. Hoed? vroeg Aimsbury met een af wezige stem. Waarvoor heb ik een hoed noodig? Hij bleef staan met zijn hand op den deurknop en keek rond, alsof hij op een geheel vreemde plaats was. Hij was niet sterk, ondanks zijn lengte en deze laatste schok had hem zoo getroffen, dat hij voelde dat zijn verstand bedreigd werd. Spencer kwam naar hem toe en klop te hem bemoedigend op den schouder, terwijl Enid naar Eric ging en haar han den in zwijgenden sympathie op zijn arm legde. Houd moed, Aimsbury! raadde Spencer op dien eigenaardig krachtigen toon, die sir Peter vroeger in den mor gen bedwongen had. Ga aan je zaken en vergeet deze zaak tot Mei. Aimsbury richtte zich wat op en er kwam een beetje kleur in zijn wangen. Het was alsof een toegevend meester hem uitstel van een verdiende straf ver leend had, met een zwijgende belofte zijn vergrijp met toegevende oogen te Er zijn reeds uitingen in de pers ver schenen, dat deze uitzaai zeer veront rustend was, eendeels omdat bij een maalpercentage van 25 pet. alle tarwe niet zou kunnen worden opgenomen, an derdeels omdat de werkgelegenheid op de bedrijven belangrijk zou inkrimpen. Wat het eerste betreft, hierover kan men pas oordeelen, wanneer alle cijfers uit Nederland bekend zijn en dan zal men moeten afwachten, wat te dezer zake besloten wordt. Wat het tweede betreft, mag worden aangenomen, dat de~ uitbreiding van een tarweteelt voor namelijk ten koste is gegaan van de in krimping van de haver en gerst, waardoor er geen wijziging in de werk gelegenheid is gekomen en van het vlas, hetgeen zijn oorzaak vindt in de abso luut onvoldoende steunmaatregelen. In dit verband mag er op gewezen worden, dat de graanteelt in de jaren 1913 en 1914 (de beide jaren voor den oorlog) resp. bedroeg 35.265 en 37.287 H.A. of wel 32 en 34 pet. van het bouw land, terwijl dit in 1921 nog 35.598 H.A. (33 pet.) bedroeg en nadien steeds is af genomen, doch steeds nog 28 pet. van het bouwland bedroeg. De inkrimping van de suikerbieten teelt wordt volledig gecompenseerd door de uitbreiding van de aardappelteelt, waardoor aan werkgelegenheid niet ver loren is. Met bieten en aardappelen wa ren in 1930 bebouwd 33.383 H.A. (ge middeld gedurende 1921 t/m '30 36.565 H.A.) hetgeen dit jaar zeker bereikt zal worden. Bij dit alles mag niet vergeten worden dat wanneer de toestand niet spoedig verbetert, het meerendeel der landbou wers door geldgebrek gedwongen zal worden de intensiteit van het Zeeuw- sche akkerbouwbeddijf belangrijk te verminderen om op deze wijze tot een sluitende rekening te komen, waarnaar ieder landbouwer moet trachten te ko men, wil hij niet ten gronde gaan. Door den steun aan de tarwe en de bieten al leen zullen zeer velen er nog niet kun nen komen, wanneer niet alle maatre- geelen, die hem ten dienste staan, geno- ftien worden. Vaak wordt er een overdreven voor stelling gegeven van de financieele re sultaten van den tarwesteun. Men dient echter wel te bedenken, dat de richt prijs van 12.50 (waarin de bewaarpre- mie is begrepen) berust op de productie kosten en de prijzen gedurende de laatste 10 jaar. Het bedrag dat er netto voor den boer overschiet, kan de verliezen op an dere producten in zeer vele gevallen niet goed maken, vooral nu de gemeng de bedrijven ook in het gedrang zijn ge komen. Het Kon. Nederlandsch Landbouw- comité schrijft in een adres aan den mi nister van economische zaken en arbeid: Het zal algemeen duidelijk zijn gewor den, dat aan ons huidig pachtstelsel fou ten kleven, welke correctie behoeven. Inzonderheid geldt dit ten aanzien van beschouwen. Hij draaide zich om en boog voor de anderen. Een scherpe kreet kwam uit de hall en de schelle protesten van Lee Wang vulden het huis, terwijl hij achteruit liep naar de studeerkamer, gevolgd door een luidruchtig verontwaardigden Clin ton. Maak dat je weg komt, gele heiden! brulde Clinton, den Chinees met harde hand over den drempel duwend. Houd je mond! voegde hij er dreigend bij, toen Lee Wang een stroom van Chineesche vloeken uitstiet. Als ik je weer betrap dat je me een mes voorhoudt, zwijn, zal ik je den nek breken ,om den beul werk te besparen! Deze Chinees wilde me uit het huis houden! zei hij op beleedigenden toon tot de anderen. Had de brutaliteit een keukenmes voor mijn gezicht te hou den! En hij wierp een woedenden blik op den sidderenden Lee Wang. Spencer lachte. Dat is een aardige gewoonte van Lee Wang, vertelde hij kalm. Hij wil na tuurlijk geen twijfelachtige vreemdelin gen op het domein van zijn meester heb ben. Clinton keek Spencer boos aan en zijn lippen krulden zich sarcastisch, maar hij antwoordde niet. Als U mij verontschuldigen wilt, zei Henry Aimsbury zal ik nu heengaan. Neen, mijnheer Henry Aimsbury, de positie van den pachter, waar deze bloot staat aan onredelijke pachtopzeg- ging van de zijde van den verhuurder. Het Koninklijk Nederlandsch Land- bcuwcomité acht het dan ook zeer ge- wenscht, dat de regeering ten spoedig ste bij de Tweede Kamer een wetsont werp aanhangig maakt, waarbij de pacht overeenkomst opnieuw wordt geregeld en met name voorzieningen worden ge troffen ingeval van onbillijke pachtop- zegging door den verpachter. Een re geling, waarbij in dergelijke gevallen aan den pachter een recht op schade vergoeding wordt gegeven, zal ongetwij feld een zeer gunstige preventieve wer king uitoefenen, waardoor het tenslotte toch ook met een continuatierecht be oogde doel, n.l. meerdere bestaansze kerheid voor den pachter, ten zeerste v/ordt bevorderd. Daarnaast veroorlooft het Comité de aandacht te vestigen op een stelsel van huur en verhuur, waarbij de jaarlijksche huursom niet wordt uitgedrukt in een vast bedrag in geld, doch wisselt met de prijzen van de producten. Vooral in dezen tijd, nu aLs gevolg van het zeer ongunstige prijsverloop van de landbouw producten, het. in vele gevallen niet wel mogelijk is, dat partijen óver een pacht som in geld tot overeenstemming ko men, trekt de hierboven aangeduide wij ze van verpachting steeds meer belang stelling. In verschillende landsgedeelten zijn reeds eenige landbouwbedrijven ver huurd op dezen venn van pacht, de z.g. mobiele pacht. Tot dusverre is echter de pachtover eenkomst in dezen vorm op geen enkele wijze wettelijk geregeld, hetgeen aan de verbreiding van de toepassing niet bevorderlijk is geweest. In verband met de verwachting, dat een meer algemeene toepassing van het verhuren op z.g. mobiele pacht een gun- stigen invloed zal hebben op de ver houding tuschen verpachter en pachter, valt zulks te betreuren. Resumeerende verzoekt het Kon. Ned. Landb. Comité den minister wel te willen bevorderen, dat spoedig een wetsont werp inzake een nieuwe regeling van de pachtovereenkomst in den zin als bo venbedoeld bij de volksvertegenwoordi ging aanhangig worde gemaakt en daar bij tevens aandacht worde geschonken aan het besluit der mobiele pacht. In het Staatsblad is opgenomen een K. B„ waarbij een nieuwe gevangenis maatregel wordt vastgesteld waarin o.m. wordt bepaald, dat naast het gestichts- bestuur voor bepaalde gevallen een ge- stichtsraad bestaat, welke raad advies uitbrengt aan het college van regenten of aan den directeur. Deze raad bestaat uit den directeur als voorzitter, diens plaatsvervanger, de geneesheeren, onderwijzers, bedienaren van den godsdienst en godsdienstonder wijzers, aan het gesticht verbonden of die met te behandelen gedetineerden in het gesticht meer geregeld in aanraking kwamen en verder de subalterne ambte naren, die met de te behandelen gedeti neerden in het bijzonder in aanraking kwamen. Bij elk der rijkswerkinrichtingen te Veenhuizen is een raad van tucht. Deze bestaat uit: den directeur, lid en voor zitter, en vier door den minister aange wezen ambtenaren. De raden van tucht leggen de disci plinaire straffen op. Van de raden is be roep op den hoofddirecteur. Het lezen van nieuwsbladen blijft aan de gevangenen verboden. Tot handha ving van de tucht kunnen door het ge- stichtsbestuur disciplinaire straffen wor den opgelegd. In de bijzondere strafgevangenis te Leeuwarden, kan bovendien de lijfstraf worden opgelegd, hetgeen alleen ge schiedt bij voortdurende verstoring der orde en aanslagen tegen personen. viel Clinton dreigend in de rede, terwijl hij Aimsbury bij zijn jas greep en hem ruw de kamer binnen duwde. Ik heb naar U gezocht en ik wil U een paar vragen doen en ik verwacht eerlijke antwoorden! eindigde hij dreigend. Er ontstond een pijnlijke stilte en Lee Wang hield op met zijn akelig gemompel. Eric kwam vooruit als om zijn vader te beschermen, maar Enid legde terughou dend haar hand op zijn arm. Spencer glim lachte even. Het was hem duidelijk dat Clinton's goede inval zich in een waar schijnlijke oplossing gematerialiseerd had. Wat bedoelt U daarmede, mijnheer? vroeg Aimsbury verontwaardigd, zich van zijn verbazing herstellend. zal wel gauw merken wat ik er mee bedoel, antwoordde Clinton drei gend. Waar is U heengegaan toen U gis terenavond hier vandaan kwam? vroeg hij, op zijn besten detectivetoon, Waarom zou ik U dat zeggen? ant woordde Aimsbury, terwijl zijn bleeke wangen eenigszins kleurden van woede. Omdat ik het U vraag! snauwde Clinton. Waar is U heengegaan? Naar huis natuurlijk. Hm. En U had anderhalf uur noo dig om een halven mijl te loopen! Dat is niet weinig, mijnheer Aimsbury. Kom nu! Wat heeft U gedaan? Op mijn eigen zaken gepast, mijn Deze straf bestaat uit het toebrengen van ten hoogste 25 (vroeger 50) slagen op het achterdeel door middel van bulle pees of rottang. Bij de tenuitvoerlegging zijn een van de gestichtsgeneesheeren en ten minste drie leden van het college van regenten tegenwoordig. (-7-) Een schoon, maar vooral een in teressant slot dezer eerste serie van be sloten kunstfilm-soirée's. Werk van René Clair: Entré acte. Wat met cinematrucs te bereiken is, dus verwordend tot een burlesque van intense dwaasheid (begrafenis bv.!) Dan: Ueberfall, van Ernö Metzner. De Ueberfall, als noodlot; de man met het valsche muntstukje; inderdaad: de eigenlijke dader van den wat erg hard aangekomen slag-op-het-hoofd: pracht- type Jan-Ongeluk, onvermijdelijk „er in loopend. Voortreffelijk geënsceneerd van close-up tot close-up; heel de lugubere omgeving, de rauw-harde decoratie voor dezen overval; het ruiggemeene van dit uitschot-geboefte, wel ontdaan van alle apache- of onderwereld romantiek. En als hoofdschotel: Weltstadt in fle- geljahren, van den cineast-kunstenaar Hauser. Wereldstad. Neen, niet onze metro polen van de oude wereld. Geen Parijs, Londen of Berlijn. Maar de nog jonge „in de vlegeljaren", de jeugdige, veel- wagende, aldurvende, overmoedige. Het steenkolossen labyrinth, in de laatste heer was het vernietigende antwoord. Maar Clinton liet zich niet vernieti gen. Hij glimlachte grimmig en uit zijn zak de bretels halende, die sir Peter in de documentendoos had gevonden, liet hij ze voor de oogen van Aimsbury heen en weer bengelen. Aimsbury kreeg een kleur van verle genheid en ging haastig achteruit. Nu, begon Clinton nadrukkelijk, Aimsbury met een strengen loenschen blik aanziend. U heeft deze gisterenmid dag bij Bert Maxwell in de Upper Sy- mondsstraat gekocht! Waarom? Aimsbury glimlachte spottend en Clin ton werd nog wat nadrukkelijker. Nu! Vooruit, Aimsbury! Ik ben je op het spoor gekomen. Je kwam terug, sneed de lichtdraden door en forceerde de brandkast! Heb je dat niet gedaan? Hij naderde Aimsbury dreigend en deed Spencer onweerstaanbaar denken aan een reusachtigen St. Bernard, die een zich verdedigende patrijshond zegt, wat hij van zijn soort denkt. Zeg, protesteerde Eric, een stap voorwaarts gaande, en er bijtijds aan denkend Enid's greep niet al te ruw af te schudden. Heb je dat niet gedaan? hield Clin ton vol, zonder op de onderbreking acht te geven. Henry Aimsbury deed iets aan zijn magere borst, die het iets opmerkelijker decennia verrezen, zich immer vernieu wend, immer uitbreidend: Chicago, Chicago, zonder Al Caponery, èn zon der Rockefellery. Alleen maar: de groote, de geweldig en overweldigende groote stad. Zoo eene, die 't nauwelijks aanvaardbaar maakt, dat ook zij toch alleen maar is gemeenschap van individuen. Deze verkeersrimran van treinen bo ven, onder en naast elkaar; deze file dichtheid van auto's en nog eens auto's, en wéér auto's. Deze efficiency van be drijf. Terecht was wel de geprojecteer de vraag: Waar zijn de menschen? De grauwe eentonigheid der faubourgs; de schrille orregelmaat der skyscrapers. Dat alles te samen collectief: het leven van millioenen eigen levens. Met slechts daarvan los, niet de pro minenten, maar de paria's, de wrakken. Triest, juist door dit hoop- en wanhoop- looze „hooren bij het stadsbeeld". Niet dus de activiteit der onderwereldlingen, maar de passiviteit der dakloozen, de stil-stomme wachtenden voor de labour- offices. Dit mede vooral geeft den toeschou wer een blijvenden indruk. Zoo werd het een belangwekkend ein de dezer liga-avonden! De 26-jarige tuinder G. v. 01. M. uit 's-Gravenzande heeft voor de Haag- sche 'rechtbank tereciij-' geslaan wegens valschheid in geschjrifte. Verdachte had den pink van zijn rech terhand 'laten amiputeeren om f 1500 Van de ongevallenmiaatschapipij uitge keerd te Ikrijgen en had daartoe de hand- maakte. Verwacht U, dat ik ja zeg? vroeg hij scherp. Waarom heeft U gisteren deze bre tels gekocht? Antwoord mij! i Waarom koopt iemand gewoon lijk zulke dingen? vroeg Aimsbury, zon der in zijn gerechten toorn op te letten wat behoorlijk was. En ik heb die niet gekocht, mijnheer! Ik kocht deze! Met een kalm gebaar trok Aimsbury een lus van zijn bretels door het armgat van zijn vest en hield die den detective voor. Je merkt dat het patroon hetzelfde is, zei hij. Clinton vergeleek de patronen en glimlachte berouwvol. i Weer een verkeerd spoor, erkende hij eerlijk, terwijl Aimsbury zijn reus achtige hand toestak. Het spijt me dat ik U lastig gevallen ben, mijnheer Aims bury. Aimsbury kon niet anders doen dan de hand van den detective nemen, of schoon Clinton's toon niet zoo vol van spijt was, dat hij geloofde in zijn wroe- Wees wat voorzichtiger, mijnheer, zei lAimsbury streng. U schijnt het twijfelachtige vernuft te toonen, waar mede U het bezoek van den Decker aan mij onderzocht hebt.... (Wordt vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1932 | | pagina 5