HEffilHK OM IN HUIS TE/HEBBEN TWEEDE BLAD VAN DE PROVINCIALE ZEEUWSCHE MIDDELBURGSCHE COURANT VAN VRIJDAG 29 APRIL 1932. No. 101. MOEILIJKHEDEN IN HET OESTERBEDRIJF. FEUILLETON. BINNENLAND. DOMBURG ZEELAND. HARTENAAS EN RUITENDRIE. De toestand in het centrum van den Nederlandschen oesterhan- del; een onderhoud met den bur gemeester van Ierseke; de op brengst der oesters dit jaar tot op de helft gedaald. Het aantal maanden met de door visch- liefhebbers zoozeer gewaardeerde „r" loopt ten einde, en het slot van het oes ter-seizoen van dit jaar is in zicht. Dat het nu bijna afgeloopen seizoen voor het Nederlandsche oesterbedrijf verre van gunstig is geweest, is geen geheim. Ook in dezen tak van onze welvaart heeft de algemeene crisis zich doen gel den, hetgeen vooral in het centrum van den binnenlandschen oesterhandel, in Ierseke, tot uiting is gekomen. Een on zer medewerkers heeft dezer dagen een onderhoud gehad met den burgemeester van Ierseke, den heer H. C. J. Gunning, die, alvorens de tegenwoordige moei lijkheden in het bedrijf te bespreken, een overzicht van vroeger perioden gaf. ,,De oester-cultuur is altijd een wis selvallig bedrijf geweest", aldus conclu deerde de burgemeester. Op zich zelf is een laag prijsgemiddelde nog zoo erg niet, mits dit, zooals normaal is, verband houdt met een grooten omzet. De seizoenen tusschen '21 en '31 gaven gemiddeld 25 millioen oesters en 2 mil- lioen gulden, of 80 per duizend. De schommelingen in het quantum waren toen vrij groot, maar zij werden geni velleerd door de prijzen. Het afgeloopen seizoen geeft echter een productie, iets beneden het gemid delde tegen een prijs van slechts de helft, zoodat de opbrengst op 1 milli oen gulden kan worden geschat. Dat is de groote strop, waarbij nog komt, dat de oorzaken voorloopig geen hoop op verbetering geven. De oorzaken im mers zijn de sterfte onder de oesters en de malaise, voornamelijk die in En geland. De sterfte wordt teweegge bracht door den zgn. „doorn." Door een mysterieuzen invloed, misschien zwakte van den oester, ontstaan donkere vlek ken in het paarlemoer van de schelp. Dit kwaad vreet verder in, er komt een gat in de schelp, en de oester sterft. Een merkwaardigheid is daarbij, dat de oesters, die niet of weinig zijn aan getast, dit jaar juist van superieure kwaliteit zijn. Ik heb nooit zulke goede oesters gegeten als dezen winter. Maar van de 60 millioen in 1931 voor de con sumptie uitgezaaide oesters zijn er maar 30 millioen overgebleven, als het niet nog minder is. Dit was bij het begin van het sei zoen reeds bekend; de prijzen werden flink opgezet, zoodat we onze normale 2 millioen gulden hadden kunnen be reiken. Ook de stoot door den val van het Pond werd tamelijk wel opgevan gen. Maar weldra bleek dat er geen afname was. Vooral de vraag naar groote oesters, die anders vooral naar Engeland gaan tegen 150 tot 200 per duizend, en die het geld in het laatje brengen, bleef uit. Wanneer men zijn voorraad ziet uit sterven en de prijzen ziet dalen ont staat de gedachte: opruimen. Zoo moest de ramp wel komen. De markt liep tot beneden de helft terug en ze blijft zak ken, want nog kan men den geringen voorraad niet kwijt, en dat is het ergst men blijft met de groote soor ten zitten. Tot overmaat van ramp heft Engeland van 27 April af 30 pet. in voerrecht. Wat er tegen te doen? Concurrentie beteugelen zeggen velen. Al is de po ging van niemand minder dan Treub met de verkoop-centrale de „Coczo" totaal mislukt, dan desnoods maar met dwang. Neen, zeggen anderen, zonder concurrentie waren er lang geen 24 mil lioen verzonden; daardoor juist hebben we België als groot-afnemer herwon nen. Mis repliceeren de eersten; België winnen is geen kunst, dat land neemt altijd af als de prijzen laag zijn. Bij min der verzending, hadden de prijzen zoo veel hooger kunnen zijn, dat totaal meer zou zijn opgebracht. In '25 op '26 was de omzet slechts 14 millioen, maar de opbrengst toch 1.5 millioen gulden. Toen kon men betalen, beweren anderen, nu niet, getuige de overgeble ven groote oesters. Bovendien zou bij geringer omzet minder werkgelegen heid in het bedrijf zijn geweest. Zooals meestal hebben beide partijen gelijk.. H. voor een doel. Meer samen werking zou in het algemeen stellig be tere resultaten geven, maar ook zal ei gen initiatief, geprikkeld door concur rentie, steeds veld doen winnen. Ik geloof echter, niet, dat het thans hierom gaat; betere organisatie zou de malaise niet overwinnen. De steenfa brieken b.v. hebben een prachtige orga nisatie in hun verkoop-centrale de „Vlamoven", en toch liggen ze nu stil. En als het oesterbedrijf in Ierseke ook eens stil of bijna stil zou moeten lig gen, aldus burgemeester Gunning, waar moet ik dan met mijn 4000 zielen heen? Zeker, meer samenwerking zou be ter zijn, maar men is wel wat al te gauw geneigd de oesterboeren de schuld te geven. De „Coczo'" is mislukt de kleintjes konden het er niet in uithou den, konden het niet uitzingen, en on der de grooten waren er, die schanda lig knoeiden en zich ten koste der me deleden bevoordeelden, terwijl anderen er hun voordeel in zagen buiten de „Coczo" te staan en den afzet naar zich toe te trekken, waardoor zij kapitalen verdlienden. Een groep ongeschoolden in een vrij jong bedrijf, die de eeuwenlange trai ning van den gevestigden koopman stand mist, kan men er geen verwijt van maken, dat zij onder die omstandighe den het spoor in den warwinkel kwijt raakt. Er is jarenlange oefening noodig om tot samenwerking te kunnen komen. Die weg is nu ingeslagen; het succes is matig, maar het matige, dat er is geeft toch hoop voor de toekomst. Die toe komst ligt echter ver, en inmiddels zit ten we in het moeras. Als een somber spook dreigt de sterfte, en nog som berder dreigt de malaise waarvan wij de gevolgen de eerste jaren nog zullen hebben te dragen. Dat bij een opbrengst van 1 millioen de pacht der oester-per- ceelen ad 600.000 en de verdere ex ploitatie-kosten niet betaald kunnen worden, althans niet op den duur, dat spreekt vanzelf. Een bescheiden beroep is reeds op de regeering gedaan ten ba te van enkele zwaar getroffenen, en het is te vreezen, dat wij dat in de naas te toekomst zullen moeten herhalen, 't wegnemen der Engelsche handelsbe lemmeringen zou een groote stap in de goede richting zijn. De regeering heeft als groot-verpachter overigens 't meeste belang bij een niet verarmden pachter stand. Dankbaar gedenken we het vele, dat de regeering op allerlei gebied in vroegere jaren al deed. Inmiddels zoeken we nieuwe banen; we trachten o.a. het eigen land voor oesters te winnen. Men denkt hier bij oesters nog te veel aan champagne, en men vergeet, dat men bij een glas bier voor een gulden kan smullen van een portie sublieme Zeeuwsche oesters. U moet het vast eens probeeren. Abonnementen en Advertentiën voor dit blad worden aangenomen door den Agent W. TRIELLER CONTINGENTEERING VAN TEXTIELGOEDEREN. Naar het Corr. Bureau verneemt zal een dezer dagen een Kon. besluit af komen, waarbij de contingenteering van textylgoederen verlengd wordt. De percentages worden vastgesteld voor wollen en half wollen stoffen 65 pCt. gerekend op een basis van den gemid delden invoer van de jaren 1929, 1930 en 1931, voor tricotgoederen 70 pCt. gerekend op een basis van den gemid delden invoer in de jaren 1929 en 1930, voor confectiegoederen 6214 pCt. gere kend op een basis van den gemiddel den invoer in de jaren 1929, 1930 en 1931 en voor rubberconfectie 75 pCt. gerekend op een basis van den gemid delden invoer in de jaren 1930 en 1931. Deze contingenten zijn van kracht voor het tijdvak van den lsten Februari 19321 Februari 1933. R,K, STAATSPARTIJ EN DE RIJNSCHELDEKWESTIE. De R.K. Kieskring-organisatie Til burg heeft een ad es gericht tot het Partijbestuur, meldt het „D. v. N.-Br. waarin ze verklaart de hoop te koeste ren, dat de verwezenlijking van het z.g. Eendrachtsk-.naal, van Dintelsas tot Bath, in een open zeehaven aan den Brabantschen wal ei digend, tot een punt van het werkprogram der R.K. Staatspartij voo- de eerstvolgende ver kiezingen van leden der Staten-Generaal zal worden verklaard. De Rijkskieskring-org^nisatie wordt daarbij geleid door de volgende over wegingen .- 1. Het kanaal van ir. E. van Konij nenburg is noodzakelijk voor ons gewest; 2. Het dient groote nationale belan gen. 3. Het is van internationaal stand punt de beste oplossing van het vraag stuk der verbetering van de verbinding tusschen Westerschelde en Rijn. CONFLICT STROOCARTONNAGE- FABRIEK GEËINDIGD. De samenwerkende organisaties van arbeiders in de stroocartonindustrie heb ben aan de bemiddelingscommissie be richt ingezonden, dat de stakers met groote meerderheid hebben besloten op door de bemiddelingscommissie mede gedeelde voorwaarden den arbeid te hervatten. Het conflict in de stroocar tonindustrie, dat vele weken duurde, kan hiermede als geëindigd worden be schouwd. De fabrieken zullen binnen enkele da gen v/eer in bedrijf worden gesteld. mmsK (Ingez. Med.) De gemeenteraad van Amster dam heeft hedennacht het voorstel van B. en W., om over te gaan tot een tijde lijke korting der loonen van de gemeen tewerklieden, gemiddeld 5 pet., verwor pen met 23 tegen 21 stemmen. Op 1 Juni a.s. komt de electrische lijn AmsterdamPurmerend in gebruik, op 1 Juli die naar Monnikendam. Verwacht wordt, dat de A. T. O. voorloopig het monopolie voor perso nenvervoer over den afsluitdijk tusschen N. Holland en Friesland zal krijgen. De opbrengst van de Emfmabtoem- collecte. welke Dinsdag te Den H a a g is gehouden bedraagt ruim f 9500. De Koningin-Moeder heeft, door de stad' rijdende, op verschjeidene plaat sen een aantal gouden tientjes voor de collecte gegeven. 52. HOOFDSTUK XXI. Er volgde een verbluffende stilte. Sir Peter bleef midden in een adem haling steken, en hij stond met uitpuilen de oogen, hangende onderkaak, zijn handen verstijfd, terwijl hij ze balde en zijn deftigheidsgevoel blijkbaar alle aan genomen theorieën tartend. Enid hield op met haar ellebogen te wrijven, en hield haar hoofd op zijde, alsof zij de herhaling van een wonder wachtte, waarvan zij zeker was, dat het niet gebeurd kon zijn. Wat? Sir Peter kwam langzaam weer bij en zijn stem was als een verbaasde gil. Hij bracht zijn gezicht in een fitdruk- - king van groote ongeloovigheid, en keek zijn butler aan, alsof hij verwachtte dat die achtenswaardige dienaar tot eer loos stof zou verbrokkelen als een don derende vergelding van den beleedig- den persoonlijken God van het Huis Brace. Maar Spencer verbrokkelde niet, en gaf ook geen blijk, dat hij binnen eenigen tijd zou verbrokkelen. Hij scheen zich integende.el te ontwikkelen, en toen hij zich kalm tot sir Peter wendde, kregen zijn grijze oogen bijna 'n biologleerende uitdrukking, terwijl de trek om zijn mond niet die was, welke men van den volmaakten butler verwachtte of ver langde; en toen hij sprak, was het met een rustige overmacht, over de druk kende atmosfeer van machtige emoties, welke de kamer bijna zichtbaar vulden, Ga zitten! beval hij, met zijn lin kerhand naar een stoel naast de tafel wijzend. Sir Peter verstijfde weer. Bij deze enorme on-eerbiedigheid voor zijn ge slacht was hij zich vaak bewust, dat zij den eeuwenlangen slaap der Olympi sche goden had verstoord, want een ge rommel van onweer werd in de verte gehoord, en de zon werd plotseling ver duisterd door een snel naderbij komen de stormwolk. Maar de cosmische verschijnselen wa ren lang zoo merkwaardig niet als de houding van sir Peter Brace, want hij ging langzaam terug van Spencer, en toen de achterkant van zijn knieën in aanraking kwam met den rand van den stoel, waarheen de butler nog steeds wees, viel hij er in neer en staarde den naderbij komenden Spencer aan, alsof hij den origineelen draak ontdekt had! Enid's oogen gingen zoo wijd moge lijk open, en haar open mond getuigde van den schok harer verbazing; want de hedendaagsche jonge dame opent haar mond niet ver, behalve in oogen- blikken van de diepste emotie, of wan neer zij tijdelijk-interessante zanglessen neemt. Spencer stond voor den starenden en schijnbaar verlamden baronet, en zijn blik bleef niet minder biologeerend. Ik heb alles wat ik van plan was te verdragen van U verdragen, sir Pe ter, zei hij rustig, en wij zullen de zaak van de inbraak, en mijn aandeeel daar aan, op een vriendschappelijker manier behandelen dan U zich had voorgesteld. Sir Peter keerde zich afgemat naar Enid. Enid, beval hij, met een poging om zijn gezag te herstellen, roep Lee Wang! Als U maar eenigszins denk aan Lee Wang's lichamelijk welzijn, zal U hem op dit oogenblik niet roepen, dreigde Spencer ernstig, voordat het meisje antwoorden kon. Sir Peter stond half van zijn stoel op Blijf zitten! Sir Peter ging zitten, en klopte met zijn handen op zijn stoelleuningen op een buitengewoon hulpelooze manier. 1 Ik zal Lee Wang niet roepen, zei Enid. Sir Peter verschrikte onder de koel heid van deze openlijke uitdaging, en zijn woede was de twistzieke woede van den zieke, die tegen zijn geneesmiddel strijdt. I Tart jij me, Enid? vroeg hij met MIDDELBURG. De Chr, muziek-vereen. „Oefening na den Arbeid" zal op Zaterdag 30 April 's avonds half negen ter gelegenheid van den verjaardag van Prinses Juliana een muzikale wandeling door de stad ma ken. De route is als volgt: vertrek Buiten tuin, Langeviele, Markt, Gortstraat, Var- kensmarkt, Hoogstraat, de Kaden, Ba teau Port, Dam, Korte- en Lange Delft, Burg, Balans, Abdij, Balans, Wagenaar- straat, Hofplein, Korte Noordstraat, Noordpoortstraat, Klein Vlaanderen, Seisstraat, Krommeweele, Vlasmarkt, Markt, Langeviele, Schuitvlot, Buiten tuin. Op den Dam, Abdij en Markt zal halt gehouden worden en enkele nummers ten j gehoore worden gebracht. i Voor de afd. Walcheren van de Ned. Chr. Reisvereeniging hield het Hoofdbestuurslid van die vereeniging, ds. W. F. M. Lindeboom van Serooskerke, Woensdagavond in de Bogardzaal een lezing over een reis naar Palestina en Egypte. Eerst rijden we door Zwitser land naar Genua, waar we aan boord gaan van de „Monte Rosa", die ons in Beiroeth aan wal brengt. Van Haifa bij het Karmelgebergte sporen we naar Tell-Aviv, een stad uit den laatsten tijd, waar uitsluitend joden wonen en het Hebreeuwsch de spreektaal is. In Jaffa 't oude Joppe bezoeken we het huis van Simon den lederbei^ider, be kend uit de geschiedenis van Petrus; de haven van deze stad is echter minder geschikt. Jeruzalem houdt ons langer op: dit is immers de heilige stad van Chris tenen, Joden en Mohamedanen. Hier bezoeken we het oude Tempelplein met de Omarmoskee, den klaagmuur, waar schijnlijk een overblijfsel van de fonda menten van den tweeden Tempel, den Olijfberg met Gethsemané, Golgotha met de grafkerk, het Kedrondal, de Via do- larosa en andere historische plaatsen. We brengen ook nog een bezoek aan Sichem met de Jakobsbron, Nazareth, Kana, Tiberias, Kapernaüm, Bethlehem met den geboortegrot, alle gewijde plaat sen, en dan gaan we -r- na een korte pauze naar Egypte, het land der Fa rao's. Machtigen indruk maken de gewel dige pyramiden, de begraafplaatsen der koningen, waar de sfynx als een trouwe wachter waakt. We staan ook even stil bij het groote standbeeld nu liggend van den Farao der verdrukking, toen Israël in slavernij verkeerde, zien nog enkele mooie kiekjes van den Nijl, die Egypte vruchtbaarheid schenkt, van Port-Said en Kaïro en verlaten dan het Oosten om weer naar huis terug te keeren. Jaarverslag van den Middelburgschen Bestuurdersbond en van het Bureau voor Arbeidsrecht over het jaar 1931, Moest het bestuur in het vorig jaar verslag een kleinen teruggang in het ledental constateeren, thans kan het een aanmerkelijken groei daarvan ver melden, wat, gezien den slechten econo- mischen toestand waaronder wij leven, een groote vooruitgang beteekent, en zeker een bewijs is, dat het besef bij de arbeiders dat zij georganiseerd moe ten zijn, steeds veld wint. Het aantal aangesloten afdeelingen bevende stem. Enid knikte met het hoofd, en zag hem zonder medelijden aan. Heel goed, knarste hij, terwijl hij de telefoon naar zich toe trok en den hoorn opnam. Heeel goed, wij zullen de politie weeer laten komen. Leg den hoorn neer! beval Spen cer. De politie is te roepen en ik zal ze roepen.... als het noodig is. Leg den hoorn neer! Zenuwachtig als sir Peter was door het vooruitzicht der noodlottige gevol gen, die onvermijdelijk zouden zijn na het verlies der obligaties, nam deze on begrijpelijke opstand van een onderge schikte een omvang voor hem aan, die hij in normale oogenblikken niet zou gekregen hebben, en in zijn geest zag hij een ongekende paniek voor zich. Hij herkende in Spencer een wil, die onein dig veel krachtiger dan de zijne was een dynamische persoonlijkheid, die om een duistere reden, zich in de gedaan te van een butler verscholen had, een macht, die de kracht uit zijn geest en lichaam kon halen een bedreiging! Hij, die geen meester gekend had, hij, die zich onkwetsbaar had gewaand, zag zich nu gedwongen in een toestand te gelooven, die onmogelijk moest zijn in een wereld, die uitsluitend bestond uit het Huis Brace en anderen, en zijn toorn was bitter. Hij trachtte wanhopig zijn meesterschap te handhaven. bleef gelijk. Pogingen om ook de afdee- ling van den Bond van Nederlandsche Onderwijzers te doen aansluiten, had den tot nog toe geen resultaat. Het ledental bedroeg op 1 Januari j.l. 1365. De werkloosheid was dit jaar grooter dan eenig jaar te voren. Niet minder dan 40340 dagen van werkloosheid der leden moest men boeken, waarvan de fabrieksarbeiders wel het grootste aan tal hadden te dragen. Dit is begrijpelijk, daar deze groep ongeschoolde arbeiders slechts op enkele industrieën zijn aan gewezen, in welke ook voor een groot deel de crisis zich sterk doet gevoelen. Naast deze werkloosheid is er nog 'n groot aantal leden welke gedeeltelijk werkloos zijn, door inkrimping van den normalen werktijd. Dat de B.B. in deze het mogelijke deed om den toestand voor de werkloozen nog zoo dragelijk mogelijk te maken, spreekt vanzelf. Geen moeite en tijd werd ontzien om in deze toestanden eenige verbetering te brengen, daar waar het eenigszins mogelijk was. Daar waar dit noodig en mogelijk was, had men steeds de volle medewerking van de S.D. raadsfractie, en meer speciaal van den wethouder be last met de werkloozenzorg. Voor deze medewerking is een woord van dank zeker wel gepast. Hiermede hebben wij, aldus het slot, zij het beknopt, de belangrijkste zaken, welke in dit verslagjaar de aandacht van den B.B. vroegen, weergegeven, al zijn er dit jaar natuurlijk veel meer zaken van kleiner belang behandeld. De werkloozenzorg nam >vel een zeer groot deel van onze aandacht en tijd in beslag, doch wij kunnen dan ook met genoegen op verschillende resultaten van ons werk terug zien. Dit zou nog beter kunnen zijn, als alle leden vol doende begrepen welke moeite meerma len moet worden gedaan om iets te be reiken in het belang der leden. Immers, als dit voldoende werd begrepen, zou den zij meer dan tot heden propaganda maken tot versterking der moderne ar beidersbeweging, daar zeker de sterkte van een Bestuurdersbond voor het ver krijgen van verbetering van belang is. Wel is het zeker een verheugend ver schijnsel dat zelfs in dezen crisistijd het ledental belangrijk steeg, maar bij inten sieve propaganda van meer leden dan tot nog toe, kan dit nog beter worden. Wij hopen dat de werkloosheid dit jaar belangrijk zal verminderen, zoodat in de gezinnen onzer leden meerdere welvaart zal komen. Bij het verschijnen van dit verslag is de afdeeling van den slagersgezellen- bond met 16 leden toegetreden. Dit gaat goed, maar nu allen aan het werk om de 1500 leden te bereiken. De grootmaking van den M. B. B. beteekent meerdere welvaart voor de arbeidersklasse. Dus hieraan mede te werken is aller plicht. Het Bureau voor Arbeidsrecht behan delde in 1930 102, dit jaar 103 zaken. Van het aantal behandelde zaken waren er 37 waarbij hulp werd ver leend en 66 waarbij inlichtingen werden verstrekt. Over dit werkjaar werden er 7 on georganiseerden, in wier vak geen or ganisatie bestaat, geholpen.. Vorig jaar was dit 3. De door het Bureau behaalde resul taten zijn, zoover bekend is geworden: inzake arbeidscontract 114.42; belas tingen ƒ218.11 en Ziektewet (uitkeering 60. Ik laat me niet door een bediende ringelooren! snauwde hij en de klank van zijn stem verleende hem een denk beeldig zelfvertrouwen. Leg den hoorn neer! De kalme stem beukte zijn hersens als met duivelsche hamers en hij voelde dat zijn weerstand als door een wonder uit zijn hart verdween. Hij liet den hoorn op de tafel vallen, kromp terug in zijn stoel en keek onrustig naar den muur, de kloppende polsslag in zijn oogen maakte dat de schilderijen zich spottend opwaarts schenen te bewegen. Goed, zei Spencer rustig. Het woord „lafaard" zuilen we wat later be handelen. Hij wendde zich tot het meis je, dat hem met verbazing aankeek. i Het spijt me dat ik tot dezen stap moest overgaan, miss Enid, zei hij, met een beleefde leugen. Het verwondert me, dat je het niet vroeger gedaan hebt, Spencer! klonk het onverwachte antwoord. Maar aan sir Peter ontging de be- teekenis er van. De tijd was er niet gunstig voor, miss Enid, legde Spencer ernstig uit. Ik zal het hem betaald zetten! Bij den hemel! Hij zal er met zijn harte- bloed voor boeten! Sir Peter mompel de de woorden eentonig, toen Spencer zijn aandacht tot zich riep. (Wordt vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1932 | | pagina 5