KING TWEEDE BLAD VAN DE PROVINCIALE ZEEUWSCHE MIDDELBURGSCHE COURANT VAN DONDERDAG 21 APRIL 1932, No. 94. NIEUWS UIT BELGIE. FEUILLETON. HARTENAAS EN RUITENDRIE. ZEELAND. GEZONDHEID PEPERMUNT (Van onze eigen correspondente). Als generaals in het strijd perk tredenNa de ontruiming van Antwerpen Bevelen van het groot hoofdkwartier in strijd met de inzichten van den Ko ning. Een proces waarin voortdurend vrij onbewimpeld sprake is van den Koning, de hoogste autoriteit in het land, is voorwaar geen alledaagsche gebeurte nis en daarom is het wel interessant even na te gaan, nu de uitspraak ge vallen is, hoe het „proces der generaals" zich heeft voorgedaan, het proces dat door een extremistisch orgaan werd in geleid bij zijn lezers onder den titel „Eindelijk zijn zij aan het vechten Het betreft het proces van generaal Lantonnois van Rode, gewezen bevel hebber van de 6e legerafdeeling, tegen generaal Galet den huidigen chef van den generalen staf, auteur van het werk „S. M. Le Roi, Albert devant l'Invasi- on." Men moet begrijpen, welke reus achtige herrie het boek Galet heeft te weeg gebracht in sommige militaire mi lieux en ook bij sommige politieke vij anden van Generaal Galet, die een pro testant is en die hevig is aangevallen in verband met de militaire plannen, een jaar geleden, om door te dringen in de atmosfeer van dit proces, In de zitting zaal hing een strijdlustige atmosfeer. Het kostte den voorzitter heel wat moei te om de heeren advocaten bij den grond van het debat te houden. Om aan te toonen, dat het proces heel wat verder ging dan de zaak van generaal Lanton nois n.l. tot alle oud-strijders, had de generaal twee advocaten gekozen, oud strijders, die onder zijn bevel hadden gediend, toen zijn legerdivisie, met de 4e divisie van generaal Michel, een po sitie innam op de Schelde, teneinde de verbinding van Antwerpen met de zee te verzekeren en verder het veldleger tegen een Duitschen flankaanval te be hoeden. Maar meer dan ooit heeft dit proces geleerd, dat de heeren generaals ook dan wanneer zij aan het hoofd van hun troepen front moesten maken, te gen een vijand hun onderlinge geschil len niet vergaten en hoe intrigue en wedijver, samen met het verlangen om aan een bepaalde verantwoordelijkheid te ontsnappen, een van hun grootste bezorgdheden is geweest. Men weet hoe de Antwerpsche ves ting als de nationale Belgische vesting werd beschouwd door den Koning. Zijn opvatting was, dat het leger zich in Ant werpen moest nestelen, tot wanneer geallieerde hulp de Belgen kwam ont zetten. Maar toen bleek, dat de zware Duitsche artillerie de Belgische forten eenvoudig in gruis schoot, en nadat was uitgemaakt, dat de Belgische troepen, zelfs versterkt door de Britsche marine divisie niet tot een offensieve beweging tegen het Duitsche leger in staat waren, toen wijzigde hij zijn opvattingen. Hij gaf het bevel, begin October dat het gros van het Belgische leger op den linkeroever van de Schelde zou wor den gebracht, terwijl de 2de Belgische legerdivisie in de Antwerpsche vesting blijven zou, met de Britten. Maar dit bevel was geen aftocht. De bedoeling was het leger een nieuwe positie te ver schaffen, beschermd door waterloopen en overstroomingen, om daar het hoofd te bieden aan een Duitschen aanval. De Duitsche artillerie kon er minder verwoesting aanrichten onder de Belgi sche troepen. Deze inzichten waren niet begrepen door het groot hoofdkwartier dat werd meegesleept door de alles meerukken- de beweging naar de zee, om aan den Duitschen druk te ontsnappen en dich 45). Dat is dus zoo, ging hij voort, zijn handen beteekenisvol uitspreidend. Wat wil dat zeggen? vroeg sir Peter Waarom sloop hij in het donker om het huis? Ik weet het niet. Misschien zocht hij naar gloeiwormen. Sir Peter snoof verachtelijk en liep naar het andere eind der kamer, waar hij deed of hij de titels der boeken op de planken bestudeerde. Ik zal u eens laten zien, hoe zeker men kan zijn van zaken op inbrekersge- bied, ging Clinton voort, zich wendend tot den rug van den verontwaardigden baronet. Luister maar eens even. Hij keerde zich tot Spencer, die eerbiedig naast de salondeur stond. Kom eens hier. Spencer kwam ernstig vooruit en ging staan op de plek, die Clinton's reus achtige vinger aanwees. Behalve dat hij wat bleeker zag en een iets stijver hou ding dan gewoonlijk had, liet hij niets merken van de kwetsuur die hij gekre gen had en Enid ten minste schreef de kleine verandering in zijn houding toe aan een natuurlijke zenuwachtigheid in tegenwoordigheid van een man van het gerecht, 1 ter bij de geallieerden te zijn, weg uit den val tusschen de Nederlandsche grens en de Schelde, achter welke rivier n.l, tusschen Leie en Schelde, een Duitsch leger opmarcheerde naar de kust. Het is een oogenblik van tragi sche, historische beteekenis [geweest, dat hier werd opgeroepen, een oogen blik waarop is gehandeld door het groot hoofdkwartier in strijd met de bevelen van den Koning. De bescherming van het operatiege bied van het Belgische leger, ten Noor den van de Schelde was opgedragen aan de 6e en 4e legerdivisies, die op de Schelde, op het front LokerenDen- dermonde waren genesteld. Deze divi sies hebben op 8 October hun stellingen ontruimd om post te vatten achter het kanaal Gen tT erneuzen. Dat was het proces: de operaties van 8 October en de omstandigheden waarin zij wer den uitgevoerd. Want generaal Galet schrijft in zijn boek, dat deze ontruiming, deze aftocht, absoluut in strijd was met de gegeven bevelen en dat de Duit- schers hierdoor alle gelegenheid hadden om de verdedigers van Antwerpen van het gros van het leger af te snijden. Daar de twee legerdivisies onder bevel stonden van generaal Lantonnois van Rode, heeft deze de uitlating sma delijk geacht en herstel verlangd, in den vorm van een verklaring in de bla den, met verbetering in de volgende edities van het boek. Des te meer zoo meenden zijn advocaten, daar de niet ingelichte lezer den indruk krijgt, dat de divisies hun stellingen hebben verla ten, zonder strijd en tegen de bevelen van het hoofdkwartier in, waardoor juist alle voorwaarden vereenigd zijn die door het wetboek van militair straf recht worden vereischt om een gene raal te doen fusileeren! Hiertegen werd door generaal Galet aangevoerd, dat hij generaal Lantonnois zelfs niet heeft ge noemd in zijn boek en dat uit het alge meen verband duidelijk blijkt, dat de be velen tot ontruiming van de positie op de Schelde werden gegeven door het groot hoofdkwartier. Hierover is uit voerig gepleit. De advocaten heben ge legenheid gehad om het leger-archief te onderzoeken, speciaal de bevelen voor den dag van 8 October. Hierdoor is dan uitgemaakt, ook door de partij Galet, dat generaal Lantonnois geen en kel verwijt treft. Generaal Lantonnois heeft op 7 October 1914, een bevel ge kregen om stand te houden. Dit bevel gold voor 8 October, waardoor de af tocht van de twee legerdivisies werd voorgeschreven, naar aanleiding van nieuwe berichten, speciaal omdat een Duitsch leger marcheerde tusschen Leie en Schelde en nabij Gent reeds in voe ling was gekomen mei Belgische troe pen. Slechts het eerste bevel was goed gekeurd door den Koning. Het tweede niet. En toen 's anderendaags de Ko ning in den nieuwen zetel van het groot hoofdkwartier, Selzate, aankwam, was de aftocht van de twee legerdivisies begonnen, tot groote verbazing van den Koning, die dit niet had gelast en steeds het oog hield op algemeene stra tegische belangen. De aftocht stuiten was niet meer mogelijk. Op den eisch van generaal Lanton nois, voor het proces, heeft generaal Galet niet kunnen ingaan, ten eerste omdat hij meende, dat zijn boek tot geen verkeerde gevolgtrekkingen aanleiding gaf en ten tweede omdat hij wist, dat er op ingaan zooveel zou beteekenen als een capitulatie ten opzichte van al degenen, die door zijn boek min of meer in het gedrang zijn gebracht en het nu op hem hebben gemunt. Capituleeren doet een generaal nu eenmaal niet.... Doch zij, die heben gemeend de histo rische waarheid van het boek aan te tasten door deze zaak, hebben zich ver Spencer, begon Clinton op zijn strengsten toon, zijn woorden afbijtend en den butler scherp en achterdochtig aankijkend. Je naam is immers Spencer, hé? Voor zoover ik weet, ja antwoord de Spencer eerbiedig. Clinton trok één oog op. Niet Troggy Bowers of Basher For- sythe van Surrey Hills?, vroeg hij, Spen- 'cer hief zijn hoofd een weinig op. Neen mijnheer, antwoordde hij trotsch. Ik ben een rechte afstammeling van den dichter van de Faerie Queene. Enid's oogen gingen wijd open en zij hield met moeite een glimlach tegen. Sir Peter keek over zijn schouder alsof hij opgeschrikt was, toen keerde hij, zijn schouder ophalend, weer terug tot het bekijken van de boekentitels. Clin ton wist niet of er eenige humor in het antwoord lag of dat de butler inderdaad letterkundige voorvaderen had; maar daar hij nooit van de Faerie Queene gehoord had, liet hij het antwoord onop gemerkt voorbijgaan. Nu Spencer, vroeg hij op eens, waarom heb je gisterenavond de dra den van het electrische licht doorge sneden? Waren die doorgesneden? vroeg Spencer met schijnbaar echte verba zing. Ik had begrepen dat een van de voornaamste zekeringen los gelaten had. Wie heeft je dat gezegd? De electricien, die het herstelde, gist want de juistheid der feiten, die zijn aangehaald, is zelfs door de tegen partij bewezen, (Zie ook onder Buitenland.) MIDDELBURG. Een 25-taf sigarenwinkeliers .al hier, hebben zich'x tot de léden van dén raad gewend met een adresi, waarin zij' te kennen geven: dat zij hebben kennis génomén Van het voorstel van den heer A.. Jeronimus' in zake rijkswinkélisluiting per 1 Mei a.sl dat zij eenigszins verwonderd staan van dit voorstel' als zoodanig; dat zij van meening zijn, dat dit voor stel van geen beteekenis is, gezien het feit, dat de meeste winkeliers, behalve dan de sigarenwinkels en enkele snoep winkels, des 'Zondags toch zijn gesloten, dat den snoepwinkels bij deze~wet nog vier uur de gelegenheid wordt gegeven des Zondags te verkop pen en zij atzoo geen .groot nadeel1 zullen helbben van die (Winkelsluiting; dat de sigarenwinkeliers over 't al gemeen olm) verschillende reden een vrij en Zondag toejuichen en niet gaarne zouden zien, dat hun dezen dag "door aanneming van .genoemd voorstel zon worden ontnomen; redenen, waarom zij beleefd doch mfet (gepaste aandrang verzoeken meerge noemd Voorstel niet aan te nemén. De ordening der wereldproductie. Voor een geheel met belangstellen den gevulde bovenzaal van de Verge noeging trad gisterenavond voor de af- deeling der S.D.A.P, en het Instituut voor Arbeidersontwikkeling als spre ker op de heer dr. F. M. Wibaut uit Amsterdam met bovengenoemd onder werp. Na een kort openingswoord van den heer L. Onderdijk, ving de heer W i- b a u t aan met te zeggen, dat hij hoop te te kunnen aantoonen, dat het niet waar is, wat wel beweerd wordt, dat een productiestelsel, gericht op een be paald plan, een dwaasheid, een droom, een utopie is, en dus niet voor verwe zenlijking vatbaar. Het is alleen een utopie als men daarmede bedoelt dat 't nog niet bereikt is. Het is noodzakelijk door de groote ontwikkeling der tech niek. Vroeger kon elke natie gericht zijn op de verzorging van eigen stoffe lijk leven. Thans kan dit behalve Sov jet Rusland geen enkel Europeesch land meer en ook voor het groote federale Amerika is het al een onmogelijkheid. De noodzakelijkheid van een productie die er opgericht is in de behoeften van de menschen te voorzien is sedert den wereldoorlog veel sterker op den voor grond gekomen en wordt nog steeds sterker. Er is van de bepalingen van het z.g.n. Vredesverdrag van Versailles nog niet veel verwezenlijkt en dit slaat o.a. op de ontwapening, maar toch verwacht spr. succes van de huidige ontwape ningsconferentie, niet omdat de vredes- gedachte reeds voldoende is door ge drongen, maar omdat de landen moe ten bezuinigen op de militaire uitgaven, die met de aflossing en rente van de oorlogsschulden in verschillende landen de helft van de totale uitgaven over schrijden. Ook van de vrijheid van het verkeer en rechtvaardige regeling van het han delsverkeer is niet veel terecht geko men. Voor 1919 was dat reeds niet goed, maar nu is razernij voor het huidige nog veel te zacht, er is geen woord voor te vinden, de volkeren staan tegenover elkaar op economisch gebied gewa pend tot de tanden. Alom worden hooge tariefmuuren opgetrokken, en als een der oorzaken daarvan noemt spr, het mijnheer, Zoo, zei Clinton sarcastisch. Nu, je weet even goed als ik, Spencer, dat de draden doorgesneden waren, Ik verzeker dat ik het niet wist voor nu, mijnheer, zei Spencer ernstig. Ik klom de trap op naar mijn ka mer gisterenavond, toen de lichten uit gingen en ik sir Peter hoorde bellen. Toen Clinton maakte opeens een beweging met zijn hand. Nu, wat deed deze vouwtang in je kamer? snauwde hij. Spencer keek naar de tang die de de tective hem voorhield en bleef vol maakt rustig. Ik denk dat zij niets deed, toen U ze vond, mijnheer, antwoordde hij met een spottenden glimlach. Ik bewaar ze gewoonlijk in de rechter bovenlade van de kast. Zoo, zei Clinton met een vertrou wenden en gedwongen glimlach. Zoo? Waarom? Waarvoor gebruik je ze? Om draad voor vogelkooien te buigen en door te snijden, mijnheer. Mijn liefhebberij is mooie vogelkooien te maken, Vogelkooien! Waarvoor? Om.... kanaries in te zetten, mijnheer. Ditmaal was Clinton bijna zeker dat de butler probeerde grappig te zijn, want met 'n snellen blik ter zijde, merk aantal nieuwe staten dat geschapen is en die nu ook weer afzetgebied moeten vinden. De economische oorlog heeft zich als de pest verspreid. Van de goe de besluiten op de Economische confe rentie, is niets gekomen. Dit omdat in de volkeren zelf niet de wil leeft om maatregelen te nemen, die verbetering moeten brengen. Men vergete niet dat de Volkenbond geen goocheldoos is, waaruit al het goede komt. De resulta ten zijn nul komma nul. Er is nog nim mer een economische vijandschap zoo groot geweest als in 1932. Nederland moet ook met den stroom medegaan, zie de contingenteering. Het hopeloos willen trachten om het economisch le ven enkel op de nationale voorziening te richten, komt o.a. uit bij de tarwe, die men, nu er steun is, tweemaal zoo veel heeft als vroeger. Bij de onjuiste productie is nu sedert 1929 de crisis ge komen. De steeds grootere productie is spaak geloopen op gebrek aan koopkracht. Crisissen zullen onafschei delijk verbonden zijn aan het kapita listisch stelsel en zullen blijven bestaan zoolang de productie gericht is op het maken van winst en niet op de behoef ten. Spr, meent, dat ook deze crisis weer voorbij zal gaan, maar acht daarvoor o.a. noodig het grootendeels opheffen der oorlogsschulden. Maar dan is men er nog niet, want dan moeten de volkeren nog gewennen aan een evenredigheid tusschen de voortbrenging en de koop kracht. De rationalisatie kan zeer zeker dik wijls verscherping van een crisis zijn, maar als de menschen verstandig wor den, wordt de rationalisatie een zegen in plaats van een vloek. Men staat nog maar het begin van wat de menschheid kan gebruiken, ge zien de weinige behoeften van sommige volken. Men is gekomen tot een ver wording, waarbij het eigenlijk niemand meer goed gaat. Hoogstens 5 pCt. der menschen hebben direct voordeel bij het huidige stelsel. Sovjet Rusland geeft een voorbeeld van een planmatige regeling der pro ductie maar alleen voor de voorziening van eigen land. Er heeeft daar een ge weldige ombouw plaats, waarbij men niet vergeten mag, dat men in Rusland verre achter was bij de Westersche vol ken. Tot nu toe belette bij velen de ver ontwaardiging over den terreur, te waar- deeren wat er in Rusland ging gebeu ren op economisch gebied, al zijn ook daar fouten gemaakt, wat menschelijk is. Andere landen kunnen niet alléén voor zichzelf deze wijze van werken toepassen, maar zij moet internationaal worden toegepast. Dit is heel gauw ge zegd, maar minder gauw gedaan. Er is echter geen ander middel meer om uit de moeilijkheden te komen, en dit zegt men niet alleen in sociaal-democratische maar ook in vele andere kringen. Deze overtuiging wordt eiken dag sterker, Onder het huidige stelsel zullen perio den van schaarschte steeds worden af gewisseld door periode van armoede en ellende. Men moet eerst komen tot het maken van een plan, waarbij goede leiding noo dig is. Het is gebleken, dat trusts en kartellen geen oplossing voor een be ter productie verdeeling konden bren gen en ook geen crisis konden voorko men. Met een plan is men intusschen nog maar aan het begin, men moet ook aan toonen dat het kan en dat is alleen mo gelijk door een bewegng van heel het volk, behalve wellicht de genoemde 5 pCt. Een omvorming in deze richting zal wellicht in sommige landen met een kleine revolutie gepaard gaan, maar dit mag nooit het algemeene middel zijn. Men moet zoo iets geregeld opbouwen, te hij een flauwen glimlach op Enid's gezicht. Je bent knap, hè? vroeg hij scherp Spencer zijn sterke tanden toonen. Is dat waar, sir Peter? voegde hij er bij, den baronet boos aankijkend. Sir Peter keerde zich brommig om. Hoe kan ik dat weten? gromde hij. Ik stel geen belang in de stokpaardjes van den kerel, Goed, antwoordde Clinton, zich weer tot den butler wendend. We zul len zien hoe je 't vin^t om gevangen te zitten als je niet oppast, Spencer. Hij haalde uit zijn jaszak een paar zwarte gummihandschoenen. Zijn deze ook van jou, Spencer? vroeg hij. Spencer boog toestemmend. Oh. Die gebruik je zeker ook bij het maken van mooie vogelkooien? Neen, mijnheer. Die gebruik ik als ik het zilver en andere dingen poets. Welke andere dingen? snauwde Clinton. i Och., deurknoppen en zoo. Poetsen butlers gewoonlijk de deur knoppen, Spencer? Neen, mijnheer. Ik doe het omdat ik niet veel anders te doen heb. Clinton geloofde het blijkbaar niet. Je hebt zeker een goed baantje, Spencer, zei hij sarcastisch. Zeker, mijnheer, antwoordde Spen cer onmiddellijk en met een dankbaren blik naar sir Peter, die zich plotseling '•'i j. In de tegenwoordige zenuwsloopende tijd heeft wel ieder be hoefte aan een dage lij ksch middel ter opwekking en verfris- sching. - Duizenden kiezen hiervoor de origineele KING pepermunt. Aan het edele natuurproduct waaruit is bereid, is de gunstige uitwerking toe te schrij ven. Wie dit éénmaai heeft ondervonden, wil het niet meer missen. (Ingez. Med.) want revolutie brengt de maatschappij juist eerst achteruit, zooals ook Rus land heeft bewezen. Het beste is dan ook de revolutie maar over te slaan, waarmede men niets bouwt. Dr. Wibaut eindigde onder dankbaar applaus. Daar niemand vragen wenschte te stellen, sloot de heer Onderdijk met dank aan spreker en aanwezigen de vergadering. VLISSINGEN. Ving het jaarverslag der Vereeni- ging voor Beroepskeuze over 1930 aan met te constateeren, dat de arbeid der vereeniging rustig zijn voortgang had, het bestuur zou over het verslagjaar 1931 en den arbeid er in verricht be vreesd kunnen worden, dat het rustige van het werk tot een rusten zou kunnen worden. Het aantal aanvragen en daarop uit gebrachte adviezen daalde toch van 33 in 1930 tot 19 in 1931. Zou de algemeene inzinking in het bedrijfsleven, speciaal in de metaalin dustrie een vermeerdering van aan vragen doen verwachten, zoo bleek toch het tegendeel. Het dag. bestuur hield regelmatig zijn vergaderingen om de uitgebreide ad viezen te bespreken. Dr. A. P. Smitt, de schoolarts, ver leende ook dit jaar als steeds zijn ge waardeerde medewerking voor het ge ven van de noodige medische adviezen. Hulp bij plaatsing werd steeds wel willend verleend door het Bureau voor Arbeidsbemiddeling, Meisjes heeft het bestuur dit jaar niet gehad en bepaalde het geven van de adviezen zich tot de jongens. Van dezen wilden er zes timmerman worden, wat ze dan ook is geadviseeerd en dan werk te zoeken bij een burger baas. Electricien was van 5 de keus, waar van 1 ook wel bankwerker wilde wor den; 4 werden in dezen zin geadviseerd en de vijfde den raad gegeven voorloo- pig bij zijn patroon te blijven als loop jongen en tevens uit te zien naar een patroon in het beroep van zijn keus. De laatste opmerking in verband met een geval van een vader, zelf werkloos, die moest gewezen worden op het ver keerde een zoon van de school genomen te hebben, terwijl hij nog niet wist, wat met den jongen aan te vangen. Eén geval deed zich voor van veran- omdraaide om woedend naar de boeken planken te kijken. Clinton hield de handschoen een oogen blik tegen zijn neus; toen liep hij naar de deur der brandkast en rook er aan. Hij kon den geur van metaal-poetsgoed, die aan de handschoenen, merkbaar was, er niet aan ontdekken en hij gromde teleurgesteld. Maar U verdenkt mij toch niet van inbraak? riep Spencer op verdrietigen toon. Het zou me niets verwonderen, antwoordde Clinton droogweg, Dit is pure dwaasheid, Clinton, barstte sir Peter woedend uit, toen hij zich omkeerde en den detective toornig aanzag. Ik weet precies waar Spencer op het oogenblik van den diefstal was. Zoo, ontwoordde Clinton in twijfel. Hij keek Spencer een oogenblik vast aan, toen stak hij de handschoenen en de tang in zijn zak en keerde weer naar het haardkleed terug. i Ga de Fransche kamenier roepen, beval hij den butler. En houd je mond dicht. Spencer boog stijf en verliet de kamer met een uitdrukking van beleedigde waardigheid. U zal binnen enkele minuten zien hoeveel onzin er in deze zaak is, sir Pe ter, beloofde Clinton vol vertrouwen, (Wordt vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1932 | | pagina 5