TWEEDE BLAD VAN DE PROVINCIALE ZEEUWSCHE MIDDELBURGSCHE COURANT VAN DINSDAG 19 APRIL 1932. No. 92. ZEELAND OP HET FILOLOGEN-CONGRES TE GENT. FEUILLETON. HARTENAAS EN RUITENDRIE. BINNENLAND. BEGRAFENIS DR. J. TH. DE VISSER. DE RIJN-SCHELDE VERBINDING. 1INVOER CQNTINGENTEERING VAN BOTER. DE INVOER VAN BELGISCHE BAKSTEEN. WILDE STAKING IN DE OVERIJSSELSCHE VENEN, ZEELAND. WALCHEREN. SCHQUWEN-DUIVELAND. STUKKEN VOOR DEN GEMEENTE RAAD VAN MIDDELBURG. Verhaal pensioensbijdragen c.a Gemeentepersoneel. (Wordt vervolgd.) Men schrijft ons: De Nederlandsche bladen, ook de Middelburgsche Courant, hebben hun lezers reeds ingelicht over de belang rijke wetenschappelijke congressen, deze maand te Gent gehouden. Hier moge nog een en ander meer in het bijzonder van het filologencongres, medegedeeld wor den. Aan 'n lezing, gehouden door mej. dr. H. C. M. Ghijsen te Domburg over „Het dialectonderzoek in Zeeland", ontleenen we het volgende: Sedert ongeveer drie jaar wijdt de Zeeuwsche dialectvereeniging zich aan georganiseerd onderzoek van het dialect over geheel Zeeland, inclusief Goeree en Overflakkee. Wel heeft er vroeger ook belangstelling bestaan voor het dialect en is er studie van gemaakt, maar steeds was dit het werk van enkelingen. Er be staat een verzameling van Walchersch dialect van H. M. Kesteloo uit de twee de helft der 19e eeuw en uit denzelfden tijd een woordenboek voor het Zuid- Bevelandsch door J. Steketee. J. Ka- land stelde een Westkappelsch idioticon samen. Dr. A. Verschuur houdt zich be zig met een woordenboek van het Noord-Bevelandsch dialect. Dit alles is in handschrift. Evenzoo een woorden lijst voor het westelijk deel van Z. Vlaanderen, die dr. J. de Hullu te Cad- zand voor onze jeugdige Zeeuwsche Ver eeniging voor Dialectonderzoek samen stelde. In druk verschenen een lijstje voor Goeree en Overflakkee van Boers, reeds in 1843, een woordenlijst van J. Dek voor Kruiningen in Arch. Zeeuwsch Genootschap 1928 en in de N. R. C. in 1929 twee artikelen van L. J. Bol: Taal antiquiteiten en -rariteiten van Oostflak- kee. Hiernaast bestaan verschillende lite raire bronnen, dialectteksten, waarvan vooral de oudere met omzichtigheid ge bruikt en opnieuw getoetst moeten wor den. Toen de Z. V. D. O. besloot een Zeeuwsch woordenboek samen te stel len, werd als eisch gevoeld, dat dit niet moest zijn plaatselijk, maar algemeen. Wat er aan materiaal bestaat, wordt aangevuld door een steeds vloeiende bron van lijsten, ingevuld door leden en andere belangstellenden, alle practische dialectkenners, waardor een controle over geheel Zeeland bestaat. In overleg met de sinds kort ingestelde dialectcom missie der Koninklijke Academie van Wetenschappen zullen de door deze commissie uitgegeven systematische lijsten ter beschikking van onze ver- eeniging staan, voor zoover het Zee land betreft; naast onze alfabetische lijs ten een mooie aanvulling, waarvan de uitgave voor de Zeeuwsche vereeniging te kostbaar zou zijn. Ook de betrekkin gen door prof. Blancquaert vanwege het Gentsch Phonetisch Laboratorium aan geknoopt, zullen zeker voor de vereeni ging goede resultaten opleveren. Spr. trad vervolgens in een nadere be schouwing van het Zeeuwsche klankstel sel, daarna van grammaticale eigenaar digheden. Voor de verspreiding van woorden en uitdrukkingen in verschil lende Zeeuwsche streken wees spr. o.a. op een aantal synoniemen in verschil lende deelen van de provincie, waarvan wij slechts noemen: aerpels en petaten; aelebessen, jenievers, wienbeiers en tronkesbezen. Mej. Ghijsen eindigde met de verwachting uit te spreken, dat de vereeniging nog veel belangrijk werk zal verrichten, dank zij de belangstelling en medewerking, die zij allerwegen onder vindt. De lezing van de secretaresse der Zeeuwsche dialectvereeniging vond groote waardeering bij de aanwezige professoren uit Nederland en Vlaande ren, dialectologen en studenten. 43). HOOFDSTUK XVIII. Den volgenden morgen zat Enid in den Chesterfield in de studeerkamer en keek onrustig naar haar vader, die ze nuwachtig heen en weer over het haard kleed liep. Zoo had hij met een enkele afwisseling in de richting geloopen se dert hij van het politiebureau een beet je na twee ur was teruggekeerd. Zijn gedachten waren vol van een donker voorgevoel en zijn humeur was uitgera feld tot een dun uitgeplozen draadje. Zijn haar viel in verwarde grijze lok ken over zijn voorhoofd; zijn lorgnet met het breede lint verward in zijn das, zat scheef op zijn neus; zijn oogen wa ren bijna verborgen onder zijn gefron ste wenkbrauwen; zijn onderkaak stak vooruit en zijn lippen hingen boos neer; zijn handen staken diep in zijn broek zakken, en zijn stijf overhemd, dat over al gekreukt was, puilde uit als een berg over zijn ingezonken borst uit; zijn toon was kort, luid en boos en zijn krachtige adjectieven waren niet in overeenstemming met zijn maatschap pelijke positie, en jammerlijk onvoldoen- Op de aan het congres verbonden ten toonstelling was aan de Zeeuwsche in zending een goede plaats ingeruimd. Daar waren o.a. te zien: exemplaren van het Vereenigingsnieuws 115, kaarten uit het kaartsysteem van het Zeeuwsch Woordenboek, bevattende typische woorden en uitdrukkingen, teksten uit verschillende deelen van Zeeland van Zwigtman, Boers, Beunke, Poldermans, De Hullu, Bol e.a. Het is goed, dat Zeeland, ook op deze wijze, deelgenomen heeft aan de zoo ge slaagde Vlaamsche congressen. Nog zij vermeld, dat het in de bedoe ling van het bestuur der dialectvereeni ging ligt, de tentoonstelling ook te Mid delburg voor leden en belangstellenden te houden op den dag van de algemeene vergadering, 30 April a.s. Gistermiddag om half drie is op de begraafplaats Crooswijk te Rotterdam onder enorme belangstelling ter aarde besteld het stoffelijk overschot van oud minister dr. J. Th. de Visser. Ds. J. de Visser uit Middelburg was de eenige spreker in de aula. Hij zou volgens de laatste wilsbeschikking de eenige zijn die aan de baar het woord zou voeren. Ds. de Visser zeide dat de overlede ne hem had opgedragen een woord aan zijn graf te spreken, dat kort en een voudig moest zijn. Hij legde daarmede een taak op mij die, hoe vereerend ook onder andere omstandigheden, en die, getuigend van zieleverwantschap uit gaande boven bloed en zelfs geestver wantschap, mij de zwaarte in alle kracht deed ondervinden. Voor ons blijft de ledige plaats die menschen niet kunnen vervullen. Wij staren daarop niet zonder dank baarheid jegens God, die hem den leef tijd der sterken deed overschrijden en hem dat sterke leven schonk. Hij was een beminnelijk man en zijn eenvoud trok ons aan, evenals zijn werkkracht. Onvermoeid was hij bezig voor zijn vorstin en land, Staat en kerk, school en zending. Hetgeen ons in hem trof was zijn veelzijdigheid op alle gebied. Man van studie, stond hij met beide voeten in de practijk van het leven en voelde hij ook den nood van onzen tijd. Zijn uitgebreide kennis van de historie en de liefde tot de historie leerde hem de lessen voor het heden en de toe komst. Geen wonder dat van verschil lende zijden voor de meest uiteenloo- pende belangen zijn steun werd inge roepen. Hij was een man van de synthe se, die de bron had gevonden waaruit al de stroomingen konden worden ge voed. De stuwkracht van zijn rijke leven was zijn geloof. Te midden van de felle slagen die hem niet gespaard zijn ge bleven werd hij gebogen maar niet ge broken. In diepe droefheid buigen wij thans het hoofd en stamelen „Heer Uw wil geschiede". Onze gedachten gaan uit naar zijn echtgenoote die hem thans zoozeer zal missen en naar zijn kinderen, die een vader in hem hadden, die in elk opzicht hun voorbeeld was. De gedachten gaan uit naar hem van de talloos velen, die in hem een raadsman en een leidsman hadden. En willen wij iets medenemen van den ontslapene, laten wij dan gehoor geven aan den oproep, die van hem steeds uit ging, om Hem toch te zoeken en te die nen, Dien onze ontslapene van zijn prille jeugd af heeft liefgehad. Nadat ds. de Visser gesproken had, klonk gezang van de kinderen van de Martha-stichting, waarna door de aan wezigen gezongen werd Gez. 123. Daarop werd het stoffelijk overschot de voor zijn tegenwoordige behoeften. Bloemengeur, vermengd met sigaren rook, kwam in golven de kamer binnen door het open raam en een lachende zon wierp 'n rechthoek van schitterend licht op het karpet binnen en scheen vriendelijk op Meadowbank buiten, waar hij op een petroleumvat bij de deur van de garage zat, het laatste eind je van zijn laatste „emolumenten" op- rookend. De zon scheen ook op den chauf feur, die naar iets zocht in het gras, dichtbij, maar de chauffeur was niet in de stemming om den zonenschijn te waardeeren. Bijna tien minuten lang was het stil geweest in de studeerkamer, behalve het geluid van sir Peter's voetstappen, want Enid was tijdelijk het spoor bijs ter. Haar vader had ieder denkbeeld van haar met groote minachting ver worpen en haar ooren brandden onder zijn bijtend sarcasme. Spencer kwam zwijgend uit den salon binnen, liep naar de tafel en nam het aschbakje, dat vol was met half opge rookte sigaren. Wil U nu Uw bad nemen, sir Pe ter? vroeg hij met een zekere onrusti ge zorg, terwijl hij weer naar de deur ging. Ga uit mijn oogen! klonk het lui de, lompe antwoord. naar de laatste rustplaats vervoerd. Aan de groeve heeft een zoon van den overledene, mr. J. A, de Visser, een woord van dank gesproken. Bij de begrootingsdebatten in den Ant werpsehen gemeenteraad heeft burge meester Van Cauwelaert ook even de Nederlandsch-Belgische betrekkingen aangeroerd, meldt de Antwerpsche cor respondent van de Maasbode. De bur gemeester wees er op, dat, hoe hard nekkig Antwerpen zijn belangen verde digt, dit nimmer is geschied in een geest van naijver ten opzichte van Rotterdam. De onderhandelingen met Nederland moeten in een geest van overeenstem ming gevoerd worden, niet met het doel om de Nederlandsche havens te becon- curreeren, noch om de reeds lang ver geten geschillen opnieuw op te rakelen. De natuurlijke hinderpalen moeten niet blijven bestaan, want zij die zulks mee- nen, zijn geen Groot-Nederlanders en bevorderen zeker de vriendschap niet tusschen beide landen. De natuurlijke hinderpalen moeten met kalmte en ver trouwen worden weggenomen en niet door strijd. De gebeurtenissen van 1830 zijn sinds lang voorbij en een nieuw tijd perk dient ingeluid. Voor het welzijn van beide havens is een steeds inniger wor dende eenheid noodig. (Langdurige toe juichingen). De heer Van Cauwelaert wees er dan op, dat Gent en Luik met Antwerpen een eenheidsfront moeten behouden in zake de onderhandelingen met Neder land. Op het verzoek van het liberaal ge meenteraadslid Baelde een motie aan te nemen inhoudende dat bij de onder handelingen men toch niet het groote nut van een directe RijnSchelde-ver- binding uit het oog zou verliezen, ver klaarde de burgemeester, dat deze motie overbodig was, wijl de onderhandelaars deze zaak zeker niet zouden vergeten. Met ingang van heden wordt de in voer van boter voor drie maanden be perkt tot 100 pCt. van dij gemiddelden invoer in de jaren 1928, 1929 en 1930. Een delegatie van steenbakkersbazen uit de Rupelstreek, met den burgemees ter van Boom, het Kamerlid De Schut ter, aan het hoofd, heeft naar de cor respondent van de N. Rott. Crt. meldt, een onderhoud gehad met den Belgischen minister-president, wien zij mededee- ling deed van haar vrees, de Neder landsche regeering tot een contingen- teering van den invoer van baksteen te zullen zien overgaan. Nadat hij navraag had gedaan bij het departement van buitenlandsche zaken, meende minister president Renkin een geruststellende verklaring te kunnen doen, daar de be palingen van het huidige handelsver drag met Nederland zich tegen een dergelijke contingenteering verzetten. Maandagmorgen is een wilde staking uitgebroken in de Overijsselsche venen, die eenige duizenden arbeiders omvat. Hoewel de hoofdbesturen der drie sa menwerkende landarbeidersorganisa ties hadden besloten het voorstel van den rijksbemiddelaar te aanvaarden, zijn. de arbeiders toch in sta king gegaan. Het voorstel van den rijks bemiddelaar omvat een voorloopige loonsverlaging van 10 pCt. zou worden aanvaard. De hoofdbesturen hebben 's middags met de stakers te Vroomshoop gecon fereerd, doch het is niet gelukt de ar beiders te bewegen weer aan den arbeid Spencer maakte een stijve buiging en ging heen. Waarom volgt die kerel me zoo? vroeg sir Peter aan Enid. Hij volgt U niet, vader, antwoord de Enid zacht. Dat doet hij wel. Hij heeft een of ander voorwendsel om ieder oogenblik hier te komen! Wat wil hij daarmee? U Vergist U vader. Hij vervult al leen zijn gewone plichten. Hij doet geen kwaad Hij doet ook geen kwaad. Ik ben hier baas en Spencer zal doen wat hem gezegd wordt! Enid zuchtte gelaten, vouwde haar handen achter haar hoofd en ging ge makkelijk zitten, om haar vader nieuws gierig aan te kijken en het werd weer stil. Er moet iets gedaan worden! zei sir Peter eindelijk met nadruk, terwijl hij voor Enid staan bleef en boos op haar nederzag. Enid sloeg langzaam haar oogen op. Nu, wat wilt U doen? vroeg zij. Hoe kan ik dat weten? viel hij uit. Nu, vader Blijf me niet vragen, wat ik van plan ben te doen! Zit je daar niet te verkneukelen over mijn ongeluk. Hij keerde zich weer om en hernam zijn rusteloos op en neer loopen; thans te gaan. Ook Dinsdag zal het werk stil liggen. Te Utrecht zullen de hoofdbe sturen Dinsdagmiddag nader hun hou ding bepalen. ZOUTELANDE. Zaterdagmiddag ver gaderde de gemeenteraad alhier. De heer Maljaars was afwezig. Over het voorstel van B. en W. om he* "bekende adres van Ooststeliiingtvverf voor kennisgeving aan te nemen, staakten de stemmen. De heeren Stroo, Maas en Adamse stemden voor. De rekening Van de Gezondheid'sboim- missie te Veere over 1931 is ingekomen en sloot met een voordeelig saldo van f 792. De rekening wordt goedgekeurd Het kohier hondenbelasting 1931 wordt vastgesteld met een totaal be drag van f 48. Vervolgens wordt een verordening voor het agentschap der arbeidsbemid deling in deze gemeente vastgjesteld. Het voorstel van B. en W.. om1 den correspondent der arbeidsbeurs1 in 't vervolg tot agent der arbeidsbemidde ling te benoemen werd met 5 tegen 1 1 stem verworpen. De heer Stroo stem de voor. Er zullen dus sollicitanten wo- den opgeroepen. Besloten wordt 340 vierk. m bouw grond liggende ten Zuid-Oosten van de baan naast den heer Thorenaar te ver- koopen aan den heer W. H. Smits te Kloetinge voor f2.25 per vierk m.' sn velrband met 'de gewijzigde ge meentewet wordt de wenschelijkheid be sproken om eenige bevoegdheden aan B. en W. over te dragen. De raad besloot al 'haar bevoegdhe den te. behouden. Op aanvraag van de provincie Zee land wordt besloten tot verkoop van zand uit het gemeentevroon voor de wegsverbetering. Prijs f 0.25 per kub. m. De provincie heeft ongeveer 2000 kub. m noodig. Bij de rondvraag zegt de heer Koppe- jan ,dai de rijksontvanger voortaan hier geen zitting meer zal 'houden, om de belastingen te innen. Hij acht dit een groot ongerief voor het publiek en zou een actie willen voeren om dfeze gele genheid om belasting te betalen te oe- houden. Besloten wordt, eerst inlichtingen in te winnen omtrejnt dfe nieuwe re geling. ZUID-BEVELAND. 'S HEER ARENDSKERKET Zaterdag middag hield de Coöp. Boerenleenbank te 's Heer Arendskerke haar algemeene vergadering waarin aanwezig of verte genwoordigd waren 138 leden. Uit het verslag van den kassier bleek, dat in het afgeloopen jaar de spaargelden door ver schillende oorzaken waren teruggegaan en het bedrag per 31 Dec. j.l, bedroeg 368.242. In 1931 waren aan voorschot ten verstrekt 55.200 en terugbetaald 31.438, zoodat op 31 Dec. nog uitstond 255.357. In loopende rekening had de bank op 31 Dec. te vorderen 288.915 en was verschuldigd 200.879, terwijl gedurende 1931 was ontvangen een be drag van 1.102.502 en uitgegeven een bedrag van 1.021.354. De rekening sloot met een winst van 3.581. Het aftredend bestuurslid de heer D. W. Lindenbergh werd herkozen, terwijl in plaats van den heer J. J. de Jager, die wegens voortdurende ongesteldheid niet meer in aanmerking wenschte te komen, de heer Chr. Minderhoud te Nieuwdorp werd gekozen. 's-HEER ARENDSKERKE. Vrijdag avond hie'd de hier gevestigde afdeeling van de Vereeniging voor Ziekenhuis- verpleging op Z. en N. Beveland hare jaarvergadering. tusschen het raam en het haardkleed. De hemel weet waarom ik je niet op straat zet met je beestachtige com munistische denkbeelden, voegde hij er, over zijn schouder heen, bij. U vergist U, als U denkt, dat ik mij verkneukel over Uw ongeluk, vader.... Dat doe ik niet! Sir Peter draaide zich om en snauwde haar toe: den ge- heelen morgen heb je mij behandeld als of ik een voorwerp op een tentoonstel ling van zonderling gevormde menschen was! schreeuwde hij. Je kijkt me aan alsof je ieder oogenblik verwacht, dat ik tegen de gordijnen op zal klauteren en op de kroonlijst zal gaaan zitten bab belen! En hij wees driftig in de richting van het plafond. Jij zit daar en verwacht dat ik iets zal doen! Iets doen! Bah! Hte zou in de gegeven omstan digheden het natuurlijkste zijn, ant woordde Enid vlug. U doet er niets goeds mede met op het haardkleed te loopen en te vloeken. Bah! De eerste detective Clinton kwam binnen door het open venster en wierp zijn zachten vilten hoed met een breed gebaar op tafel. Alles aan den eersten detective Wil liam Clinton was ongewoon groot. Zijn persoon, zijn houding en zijn denkbeel den omtrent zijn eigen bekwaamheid. Hij was gewoon te pochen over de wij ze, waarop hij uit de gelederen was op- Uit de rekening van den penning meester bleek, dat in 1931 was ontvan gen met inbegrip van het goed slot over 1930 1.161 en uitgegeven 847 waar door dus een goed slot ontstond van 314, waarin begrepen wa6 de reserve ad 30. Besloten werd dit jaar aan de reserve toe te voegen een bedrag van 20. Het aantal leden bedraagt 470,waar van 408 betalende. De aftredende be stuursleden de heeren D. W. Linden bergh en Jacs. de Schipper werden herkozen. HAAMSTEDE. De eigenaar van het bekende Hotel Bom heeft langs den ge- heelen zijkant zijner inrichting een plm. 20 m lang en binnenwerks 2 m breed ter ras doen aanbrengen. Het is voorzien van roodcementen vloer, stevige en fraai bewerkte balustrade, waarop ver schillende bloembakken geplaatst zijn en geeft uitzicht op de lange en breede Noordstraat en Korenmarkt. Nadat de Tweede Kamer het zgn. kor tingswetje had aangenomen, hebben B, en W. zich tot de Commissie van Over leg gewend met de mededeeling, dat zij overwogen, aan den raad een voorstel te doen, om bedoelde korting te voorko men, waartoe het noodzakelijk zal zijn, het peil der wedden en loonen van per soneel in vasten dienst der gemeente, in begrepen het verhaal van pensioensbij dragen, gedurende het tijdvak van 1 Mei 1932 tot 1 Mei 1935 met tenminste ge middeld 3 pet. te verminderen. Daarbij moet in aanmerking worden genomen, dat de levensstandaard niet onbelangrijk gedaald is, dat de finan- cieele toestand der gemeente van dien aard is, dat eene verhooging van den be lastingdruk, bij de vaststelling der ge- meente-begrooting 1932 toch reeds ver zwaard, talrijke bezwaren medebrengt en dat de werkloosheid van dergelijken omvang is geworden, dat betwijfeld moet worden, of, de tot leninging daarvan op vorengenoemde begrooting uitgetrokken bedragen, toereikend zullen blijken te zijn. Dit een en ander doet B. en W. over hellen tot de opvatting, dat het raadzaam zou zijn, om, ingaande op 1 Mei 1932 het wettelijk toegelaten verhaal van pensi- oens-bijdrage voor weduwen en weezen- pensioen, namelijk 5^ pet. van de wed den van 3000 en daarboven, ingaande op 1 Januari 1933, het wettelijk toege laten verhaal van pensioens-bijdragen voor eigen pensioen, namelijk 3 pet. van de volle wedde, in toepassing te bren gen voor de gemeenteambtenaren, die op 21 October vast of tijdelijk in gemeen tedienst waren en tot heden volkomen vrij van verhaal zijn. Zoodanig verhaal achten B. en W. verkieselijker, dan een weddeverlaging, omdat alsdan de pen sioensgrondslagen onaangetast blijven en bedoeld verhaal nu toch reeds op een aantal gemeente-ambtenaren wordt toe gepast. Dit is het gevoelen van de meerder heid van B. en W., de minderheid is ook van gevoelen, dat de ambtenaren een of fer moeten brgenen maar zou vooralsnog niet verder willen gaan, dan verhaal van bijdragen, met ingang van 1 Mei a.s. tot een zoodanige percentage, dat de daar door te verkrijgen onkosten voldoende zijn, om 3 pet. uit te maken van het be drag der wedden en loonen over 1931. Zij zou zich haar meening over de nood zakelijkheid van een verder gaand ver haal van pensioens-bijdragen willen voorbehouden tot een juist beeld aanwe zig is ten aanzien van de stabiliteit van gekomen, van niets, en hij schreef zijn succes in zijn loopbaan toe aan het be zit van een ongewoon gezond verstand. Hij was gewoon in het gevolgtrekkende vermogen van den detective met ver beelding te kleineeren en hartelijk te lachen over het idee, dat de afdruk van een drietonigen menschenvoet in den sneeuw als aanwijzing iets anders kon zijn dan dat de eigenaar van den voet een bijzonderen stomkop moest zijn om in zulk bar weer zonder voetbedekking rond te loopen. Hij hield vol, dat ge zond verstand het geheim van succes was. Zijn collega's hielden vol, dat puur geluk het geheim van zijn succes was. „Clinton's geluk" was spreekwoordelijk geworden in politiekringen; zelfs zoo, dat de commissaris, verbitterd door het niet slagen van zijn bekwaamste man nen, om den Decker te pakken te krij gen, besloten had, het er mede te wa gen, en sedert eenigen tijd had Clinton zijn reusachtig gezond verstand gewijd aan het probleem. Tot dusver had noch zijn gezond verstand, noch zijn geluk materieele voordeelen op geleverd, maar hij wanhoopte niet. Hij had zijn theorieën, en daar hield hij even hardnekkig aan vast als het paard aan den weg vast houdt, waarvan het weet dat het naar den stal voert.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1932 | | pagina 5