Beschermingiegen griep,
TWEEDE BLAD VAN DE PROVINCIALE ZEEUWSCHE MIDDELBURGSCHE COURANT VAN WOENSDAG 13 APRIL 1932. No. 87.
NEN.
tel, ge-
Zater-
Boar.
STAD EN PLATTELAND.
J, Mondeel.
FEUILLETON.
HARTENAAS EN
RUITENDRIE.
J. K, Mesu Jr.
BINNENLAND.
EEN VERBODEN
A.V.R.O.-UITZENDING.
DE STAATSBOSCHKWEEKERIJ.
DE STERRENHEMEL 13—20 APRIL 21 h M,T,
ZEELAND.
ZUID-BEVELAND.
De locaalspoor op Zuid-Beveiand.
(Wordt vervolgd.)
ïten.
nedea-
)oster-
bij de
Haatr
lart.
terdam
>en.
Vee
boot
NA"
>ril.
Rott
8.—
8.—
8.—
(foens-
ïs om
varen.
te:
leming
VOS.
S.
JOUT.
JHEK.
De heer J. K. Mesu Jr. heeft van de
vele vraagstukken, waarover de wereld
tobt, bovenal belangstelling voor den
tegenwoordigen toestand van het land
bouwbedrijf. Het valt toe te juichen dat
uw lezers omtrent deze belangrijke tak
van ons bedrijfsleven worden voorgelicht
en ware het niet, dat de heer Mesu bij
zijn beschouwingen uitging van een m.i.
niet bestaande tegenstelling tusschen
stad en platteland, ik zou geen aanlei
ding hebben, zijn opvattingen, zooals
deze voorkomen in uw blad te bestrijden
De hatelijkheidsjes (even zooveel dom
heden), welke de schrijver zich veroor
looft jegens de S.D.A.P. zal ik daarbij
voorbijgaan; men kan over den land
bouw schrijven zonder met klompen
over andermans denkbeelden te loopen.
Als mijn partijgenoot De Miranda
spreekt over het handhaven van het
levenspeil der arbeidersklasse, dan
wordt daarbij natuurlijk ook gedacht aan
de landarbeiders. Welk belang heeft
de arbeidersklasse bij een slecht be
taalde plattelandsbevolking, die een
voortdurende bedreiging vormt van het
loonpeil in de steden? En omgekeerd
toen het levenspeil in de steden, voor
de actie der arbeidersbeweging, lager
was dein nu, had de landarbeider het
toen zooveel beter?
Men misleidt het platteland wanneer
men zegt, dat het levenspeil in de ste
den aansprakelijk is voor den nood in
den landbouw. Men stort den landbou
wer in een avontuur, waarbij hij slechts
verliezen kan, wanneer men hem
opzet tegen de stad en hem spreekt van
„de dag van afrekening, die weieens
dichtbij kon zijn". Dergelijke bombastica
siert den schrijver niet.
Gelijk iedere voortbrengingstak, staat
ook de landbouw thans voor de taak
evenwicht te brengen tusschen voort
brenging en afzetmogelijkheid. En hier
bij helpen geen valschelijk geconstrueer
de tegenstellingen tusschen stad en
platteland.
Ik ben 't in zooverre met mijn ge-
achten opponent eens, dat de tegen
stelling tusschen stad en platteland, zoo
als men die in vroeger tijden kende, ge
lukkig niet meer bestaat, maar dat
neemt niet weg, dat de tegenstelling
tusschen beide in betaling voor gepres-
teerden arbeid zich in dezen crisistijd
des te scherper demonstreert.
Want is het geen scherpe tegenstel
ling, dat een bouwvakarbeider bij een
acht-urigen werkdag van de gemeente
Amsterdam 55 gulden per week aan
loon ontvangt, terwijl een paarden
knecht op het land toch ook een man
met vakkennis die om 4 uur 's mor
gens moet opstaan en 's avonds om 7
uur van zijn werk thuis komt, 12 tot 15
gulden per week verdient?
En nu het verschil: de gemeente Am
sterdam kan het hooge loon van den
bouwvakarbeider verhalen op haar be
lastingbetalers, maar de boer het loon
van zijn paardenknecht in dezen tijd
feitelijk op niemand.
Dat de arbeidersklasse in de steden
geen belang heeft bij de slecht betaalde
plattelandsbevolking wil ik aannemen,
maar de boer en de landarbeider heb
ben er w e 1 belang bij, dat de loonen in
de industrie niet zoo hoog boven die op
het platteland uitsteken, wijl zij dan de
industrieproducten goedkooper zullen
kunnen inkoopen.
Dat er evenwicht in de voortbrenging
en de afzetmogelijkheid moet worden
gebracht, daarvan ben ook ik overtuigd,
maar dit moet niet geschieden op de
wijze, die de sociaal-democraten voor
staan, dus niet door socialisatie van den
grond en de landbouwbedrijven, omdat
38
Enid liep langzaam door de kamer,
met knikkende knieën en oogen groot
van angst, en bleef op eenigen afstand
van den liggenden man staan.
Spencer ging eerbiedig voor haar op
zijde; zijn houding was die van angstige
zorg.
Hijhij is toch niet dood? zei ze
bevend.
Het licht was heel slecht, mijn
beste, verontschuldigde haar vader zich.
Ik deed het zoo goed ik kon in de ge
geven omstandigheden. Houd de lantaarn
hier, Spencer.
De butler hield de lantaarn zoo, dat
het flikkerende licht op het bewuste-
looze gelaat viel. Afschuwelijk met een
dunnen stroom bloed, die zich over 't
voorhoofd en de rechterwang verspreid
had. Door het licht werd de snel klop
pende pols in de keel zichtbaar.
Enid staarde met van afgrijzen ver
vulde oogen en hield haar adem in.
Eric! hijgde zij eindelijk. De kaars
viel op het karpet en rolde onder de
tafel, toen zij haar borst met beide han
den vastgreep. Eric!
Een oogenblik later lag zij op haar
de landbouwers en de landarbeiders
daar niets bij te winnen hebben.
Wat tenslotte de opmerking van mijn
geachten tegenstander over hatelijk-
heidjes aan het adres van soc.-dem.
voormannen betreft, ik kan 't niet hel
pen, dat hij waarheden voor hatelijk-
heidjes en domheden aanziet.
keelontsteking en verkoudheden
Bij apothtker* «a drogisten
(lngez. Med.)
In het Algemeen programma van Hil
versum, verzorgd door de Avro, stond
Maandagavond: „De deur van de bad
kamer", vroolijk spel in één bedrijf
onder leiding van Kommer Kleyn. De
omroeper, de heer Weitzel, deelde me
de, dat de algemeene-programma-com
missie de uitzending had geweigerd: in
het belang van de openbare orde!
Een beroep op den minister van wa
terstaat had geen resultaat. Het tooneel
stukje is niet uitgezonden en de open
bare orde heeft geen gevaar geloopen!
In plaats van het gewraakte spel is wat
anders uitgezonden.
Het Hdbld. schrijft dienaangaande:
Het vaderland kan gerust zijn, de
censoren waken
Niet, dat er iets op het blijspel valt
aan te merken. Daarvoor is ons èn de
A.V.R.O., die het algemeen programma
verzorgde, èn het feit, dat dit stukje
door en voor jonge leerlingen der mid
delbare scholen pleegt opgevoerd te
worden, volkomen borg. Een volkomen
onschuldig niemendalletje, dat even on
schuldig amusement geeft.
Toch waken de censoren.
Maar ze waken op formeele gron
den.
Want inplaats van veertien dagen,
was in dit geval de tekst eerst zes da
gen tevoren bij de Alg. Programma
commissie ingediend, een termijn,
waaraan de commissie zich echter in
andere gevallen niet gehouden heeft.
Er zijn immers theorie en practijk
Klaarblijkelijk leidde het woord bad
kamer tot gestreng vasthouden aan de
theorie. Ondanks een uitgebreide tele
grammenwisseling tusschen Avro en
radio-instanties. Zelfs seinde Vrijdag de
heer Vogt aan den minister met een be
roep op de strenge maatstaven van be
oordeeling, welke de A.V.R.O. steeds
toepast.
Maar neen, zes en veertien dagen
en de algemeen-programma-commis
sie bleef op haar besluit en noodigde de
A.V.R.O. uit op een vergadering op....
18 dezer ter bespreking van deze uit
zending (van den 11 en)!
In verband met het formeele van de
quaestie bleek de minister geen nadere
beslissing te kunnen nemen, zelfs toen
de spelleider, de heer Kommer Kleyn
zich nog tot hem had gewend en er borg
voor wilde staan, dat het stukje niemand
kon kwetsen.
Ten slotte kon de algemeen-program
ma-commissie de uitzending niet afbre
ken en vandaar dat de Radio Omroep
Controle Commissie optrad.... en de
uitzending van dit blijspelletjein
knieën naast hem, het bloed van zijn ge
zicht zacht wegwisschend met de zijden
voering van haar mantel, zijn naam snik
kend uitsprekend en hem smeekend
iets toe haar te zeggen,
Kan ik iets doen, miss Enid? vroeg
Spencer zacht.
Ja, snauwde sir Peter, nog voordat
het meisje kon antwoorden, houd de
lantaarn wat stiller!
Nu, zei hij, Enid zachtjes op den
schouder kloppend met den mond van
den revolver, wat vind je nu van je bis
cuit-fabrikant? Geschoten terwijl hij be
zig was mijn brandkast leeg te halen
Maar het meisje hoorde hem niet.
Eric! Zij streek het haar weg van
het vochtige voorhoofd en boog tot vlak
bij de zwijgende lippen. Eric, waar
om..? Zij hield opeens stil, toen zij een
zwakke beweging van de gesloten oog
leden zag en zij wachtte met kloppend
hart tot het zich weer herhalen zou.
Hoeveel straf staat er voor zoo
iets, Spencer vroeg sir Peter boosaardig
terwijl hij onverschillg den kandelaar
opraapte en op de tafel zette.
Een langdurige gevangenschap, sir
Peter, antwoordde Spencer met tegen
zin. Maar er is zeker een misverstand?
voogde hij er hoopvol bij.
Spencer! Haal water en verband!
riep het meisje en haar stem klonk hor
tend van een oneindige opluchting.
Laat hem maar aan den gevangenis
strijd met de openbare orde verklaarde.
Het telegram was onderteekend: mr.
Werker, wnd. voorzitter, Weber, se
cretaris.
Censorenwaan triomfeerde, achter
de deur van de badkamer wacht de dou
che!
Op de vragen van den heer ir. Van
der Bilt betreffende een niet doorgaan
met den aanleg der Staatsboschkwee-
kerij, zulks in het belang van het boom-
kweekersbedrijf, heeft de minister van
waterstaat geantwoord, dat de meening,
dat de boomkweekers ten gevolge van
export moeilijkheden thans zouden zijn
voorzien van boomen van zoodanige
maat als geschikt wordt geacht voor be
planting langs Rijkswegen, op een mis
verstand moet berusten.
De uitvoer' heeft in de eerste helft
van 1931 op normale wijze plaats gehad.
Eerst in het laatst van het jaar hebben
zich moeilijkheden doen gevoelen. Voor
het kweeken van boomen op de ge-
wenschte maat, zijn echter eenige ja
ren noodig, zoodat de uitvoermoeilijk-
heden nog geen invloed van beteeke-
nis op het voor de wegbeplanting be
schikbare materiaal hebben kunnen
oefenen.
De redenen, die tot het inrichten van
een eigen kweekerij hebben, geleid, zijn
nog steeds van kracht. Opheffing van
deze kweekerij verdient dan ook geen
aanbeveling. Aangezien (alle boomen,
die langs de Rijkswegen worden geplant
voor de opneming in de kweekerij bij
Nederlandsche kweekers worden ge
kocht, kan niet worden erkend, dat door
de inrichting van de kweekerij aan de
bedrijven ernstige schade wordt toege
bracht.
In de vorige raadsvergadering der
gemeente Roosendaal en Nispen werd 'n
verzoek van de Kanalencommissie voor
West-Brabant en Zeeuwsch-Vlaanderen
om een subsidie groot één cent per in
woner, ten behoeve van de actie dezer
commissie met 9 tegen 8 stemmen af
gewezen.
In de vorige week gehouden raads
vergadering kwam opnieuw dit voorstel
van B. en W. ter tafel, om het verzoek
in te willigen.
Na uitvoerige discussie werd het thans
met 14 tegen 5 stemmen aangenomen.
GOES. Gistermiddag werd wederom
in het Schuttershof te Goes op uitnoo-
diging van B, en W. van Goes een ver
gadering gehouden van vertegenwoordi
gers van gemeente- en polderbesturen,
die betroken zijn bij'de locaalspoor op
Zuid-Beveland.
De vergadering, die !druk bezocht
was, werd ook bijgewoond door de le
den van de Ged. Staten, de heeren Stie-
ger en Van Bommel van Vloten, door den
heer Verschoor, vertegenwoordiger der
Ned. Spoorwegen, den heer Massee,, lid
van den Spoorwegraad, en den stations
chef te Goes.
De burgemeester van Goes deelde
mede, dat vertegenwoordigd waren 19
gemeente- en 29 polderbesturen. Ver
der herinnerde spr. aan de in de ver
gadering van 2 Febr. j.l. aangenomen
motie, waarin o.a. wordt te kennen ge
geven, dat aan inkrimping van den
dienst op de locaalspoor ook dient ge
paard te gaan een gelijkmatige vermin
dering van subsidie.
Na deze vergadering ontving spr. een
uitnoodiging om eens in Utrecht te ko
men praten maar het was niet zoo ge
dokter over, mijn kind, ried haar va
der boos aan.
Het meisje keerde zich woedend tot
hem.
Jij gevoelloos onmensch stoof zij
op, Ik haat je!
Prachtig! mompelde sir Peter, toen
de huisbel krachtig klonk.
Laat ze binnen, Spencer, beval hij
met iets van zegepraal.
Spencer aarzelde.
Het licht, sir Peter, zei hij onrustig
de lantaarn wat hooger houdend met
één hand, die hevig beefde.
Sir Peter begreep hem met opzet ver
keerd.
Blijf hier, beval hij minachtend,
terwijl hij naar de deur liep, een half
doode man zal je geen kwaad doen!
Enid wachtte tot zij het toornige ge-
moppel van haar vader, terwijl hij tas
tend door de hall liep, niet meer hoorde.
Toen richtte zij zich onrustig tot Spencer.
Spencer, help mij hem weg te bren
gen! fluisterde zij,
Het spijt me, miss Enid, begon
Spencer met zachte stem,
Hij is geen dief, Spencer, hield zij
dringend aan. Hij heeft iets zeer dwaas
gedaan, maar hij is geen dief!
Het zou niets geven, miss Enid,
zei de butler verdrietig, De politie is
al in huis!
De politie!
Een Harten drie werd maar een
O EERSTE KV:
VOLLE MMN
(J LAATSTE KVftKUER
NIEUWE MMN
Sterretijd 10 h 27 min. Den 19en
bereikt Venus haar grootste Ooste
lijke e 1 o n g a t i e, d.w.z. dan staat zij
het verst van de zon af. De maan staat
makkelijk een deputatie samen te stel
len, die algemeen bevrediging zou wek
ken.
Intusschen werd spr. toegezonden een
tijdschrift over spoor- en tramwegwe
zen, waarin de geschiedenis van den
locaalspoor op Z.-Beveland werd gere-
leverd. Medegedeeld wordt daarin,
dat de aanlegkosten zeer zijn tegenge
vallen. De 62 km lange tramweg kost
80.000 per km. Ook wordt melding
gemaakt van de concurrentie met den
autobus.
Later ontving spr. een schrijven van
de spoorwegdirectie, waarin de wensch
wordt uitgesproken, dat vanuit de streek
voorstellen zouden worden gedaan ten
aanzien van een vermindering van sub
sidie. Spr. zou nu graag wenschen en
voorstellen uit de vergadering hooren.
De heer Lenshoek, te Kloetinge
stelt voor een commissie van zeven
heeren te benoemen, die kan onderhan
delen met de N. S. Spr. stelt verder
voor deze commissie aldus samen te
stellen: de heeren Stieger en Van Bom
mel van Vloten, leden van Ged. Staten,
de burgemeesters van Goes en Hein-
kenszand, de dijkgraven van de Breede
Watering bewesten Ierseke en den
's-Heer Arendskerke-polder en een
burgemeester uit Noord-Beveland. Kan
deze commissie voorstellen aanbieden
dan kan er weer een vergadering wor
den gehouden.
De heer Schouten te 's-Graven-
polder wil de leden van deze commissie
bij stemming aanwijzen. Er zit b.v. geen
enkele wethouder in.
De vergadering gaat echter accoord
met het voorstel-Lenshoek. Alleen wordt
op voorstel van den heer Ermerins aan
de commissie toegevoegd de burgemees
ter van Borsselen, als vertegenwoordiger
van de zak van Zuid-Beveland. Spr.
meent, dat de toestanden op autobus-
gebied daar niet zoo schitterend zijn en
vreest, dat wanneer de tram verdwijnt
ook de autobussen zullen volgen en de
streek weer tot haar vroeger isolement
terugvalt.
De heer M. Meulenberg Cz. (Elle-
woutsdijk) dringt bij de commissie op
spoed aan. In Mei vergaderen de meeste
waterschappen, zoodat dan misschien
paar minuten geleden door een bijzon
deren bode afgegeven, miss, en sir Peter
heeft onmiddelijk de politie er van ver
wittigd. U heeft van den Decker ge
hoord, miss, Enid?
Het meisje knikte zwijgend. Eric zou
toch niet zulk een dwaze grap hebben
uitgehaald?
Eric Zij schudde den gewonden
man met zachten aandrang. Eric! Heb
jij 't gedaan?
Misschien als U zijn hoofd een
beetje optilde, miss Enid, zei Spencer
zachtjes.
Zij lichtte Eric's hoofd op en legde het
zacht op haar knie. Eric! kreunde zij
in wanhoop.
Eric opende langzaam zijn oogen en
zijn wenkbrauwen trokken zich in pijn
samen. Een paar oogenblikken staarde
hij wezenloos naar het gezicht boven
hem, toen ging zijn hand naar zijn slaap.
Hallo, Enid riep hij licht verbaasd.
Wat de.er?
Hij probeerde rechtop te gaan zitten
en Spencer zette dadelijk de lantaarn op
den grond en steunde zijn arm met een
krachtige hand.
Gaat het nu beter, mijnheer?
Enid was op het punt weer te gaan
snikken. De opluchting was bijna even
pijnlijk als de eerste schok van afschuw,
Eric, zei ze hakkelend, waarom
heb je het gedaan? De politie is hier.
Waarom heb ik wat gedaan? vroeg
VENUS
MAPS©
JUPITEB©
SATURNUS
den 13en vlak bij P o 11 u x van de Twee
lingen; 16 nabij Regulus van den
Leeuw en 19 nabij S p i c a van de
Maagd.
deze zaak daar wel besproken kan
worden.
De heer Verschoor zegt, dat de
Directie der Ned. Spoorwegen de heeren
reeds deze of volgende week kan ont
vangen.
De heer Schouten wil, dat de com
missie ook eens goed nagaat de voor
waarden waarop subsidie is verleend
door gemeenten en polders. Spr, is nog
van meening, dat te veel subsidie betaald
wordt. Dat zal uit de stukken wel
blijken.
De heer Verschoor antwoordt, dat
de subsidieberekening is gebaseerd op
een rente van 6V> pet. Later is geleend
kunnen worden tegen 5 pet. Dat was een
voordeel voor de N.S. Maar daartegen
over staat, dat het jaarlijksch tekort op
de exploitatie een ton bedraagt.
De directie is echter bereid een sub
sidievermindering met 15 pet, toe te
staan en aldus de subsidie te baseeren
op een rente van 5 pet.
De heer Schouten leest voor, uit
de subsidie voorwaarden, dat wanneer
de leening tegen een lagere rente dan
6 ki pet. zou kunnen worden afgesloten,
dit ten goede zou komen aan de gemeen
ten en polders en noch de Staat, nóch de
Provincie, noch de Ned. Spoorwegen
daarvan voordeel zouden genieten.
De heer Verschoor: Dus u wilt
terugbetaling over al die jaren hebben?
Die toezegging kan ik niet geven. De
commissie kan het bespreken.
De heer Schuilwerve (Kortgene)
zegt, dat in de voorwaarden voor Kort
gene staat, dat, wanneer de dienst bin
nen 20 jaar mocht worden gestaakt, de
subsidie ophoudt.
De heer V erschoor: Staking van
reizigersvervoer is geen staking van ex-
plotatie.
De heer Schuilwerve: Maar Kort
gene heeft alleen belang bij het reizigers-
vervoer.
De heer Verschoor: Ook dit is
dan een pdnt van bespreking met de
commissie. Ook vestigt spr. er de aan
dacht op, dat de eene gemeente 20 en
een andere weer 50 jaar lang subsidie
moet betalen. Dat maakt de zaak ook
niet gemakkelijker.
De heer S 1 e g t (Hoedekenskerke)
hij met zwakke stem, maar zonder eeni
ge belangstelling.
De politie is hier, Eric! drong Enid
aan, met wanhopige inspanning om hem
den dringenden toestand van het oogen
blik duidelijk te maken.
Wel aardig, zei hij zwak, en hij
sloot zijn oogen, om te trachten de wal
ging te overwinnen, die zich van hem
meester maakte.
vEric! Toe! Och, toe!
Het meisje wrong haar handen in een
uiterste angst en keerde zich smeekend
tot Spencer toen een luide, ongeloovige
stem en zware voetstappen in de hall
gehoord werden.
Spencer schudde hulpeloos het hoofd.
Sir Peter trad de kamer binnen en het
krachtige licht van de zaklamp van zijn
metgezel viel dadelijk over de groep bij
het raam.
Nu, zie maar voor U zelf, noodigde
hij met geveinsde onverschilligheid. H'm.
Hij is wakker, zie ik, voegde hij er bij,
toen Eric zijn oogen opende.
De chef-detective Clinton stuurde
zijn reusachtigen omvang door de kamer
heen en stond boven den liggenden man
gelijk een kolos en Eric sloot zijn oogen
weer, toen het schitterende licht zijn
hoofd ondragelijk pijn deed.