„ARNHEM"
MUNDUS
^Provinciale Ke
f52.50
(D
No, 78.
Drie bladen.
ZATERDAG 2 APRIL 193 2.
Eerste Blad.
175e Jaargang.
Jaarvergadering
Liberale Staatspartij.
EEN PRACHTFIETS
STATEN-GENERAAL.
Draagt Heider's Britten.
uffT
WEER EN WIND.
BINNENLAND.
LEVENS
VERZEKERING
MAATSCHAPPIJ
8?
sbouw ver-
tm openen,
staan. De
Idroeg naar
Len schrijft
lutph. Crt."
Ie Duitsche
en vrouw
een kind-
bh dat niet
n pop met
lichaampje
Ideze week
Ze kwam
grens, een
voor haar
tommiezen
nvang der
was met
wekte al
[commiezen
ze rouwde
haar siga-
>ms smok-
ouw werd
liezen aan-
I visiteeren.
Ie visitatie
lt 2000 si-
kwamen
den dag.
it Dinsdag
een ke
en en den
gekregen.
Izweken.
lelmina bij
|fabriek is
]t. Hij laat
na.
|ige A. M.
straat te
He koffie
>t kind is
le Twijn
end uitge-
gelegen
taan door
voner van
lam bezig
van was.
het pand
tldaar op-
vernield,
bekwa-
van de
ite
It, van N.
ilti, ijsco-
;tr- C 28;
eisweg R
Ttzij, van
J. J.
/an Am-
litmeester
Bree E
Iker, van
lBerthold,
Vrkt C 9;
.O.-Indië,
ienstbode
I 247; J.
ioudeker-
"astenau,
C. Cal-
avenhage,
Iburg, sla-
1 Veersche
IVeersche
200; A.
at I 225,
:rg; J. B.
47 naar
|tra, K 32,
Griep
Iche weg
geb. Ce-
[lissingen,
^aet geb.
laar Ede
Voogd,
52, naar
1. P. W.
-kplein O
60; J. de
[72, naar
Nieuwe
L Molstr.
ïesserlaan
Posthuma,
isterdam,
School
ed. Oost-
1115, naar
at A 104;
K 336-8,
/an Kuijk,
(.agteker-
a, Verwe-
Oost-In-
Veersche
lexander-
BOBRp
MIDDELBUPGSCHE COURANT
Dagblad Abonnementsprijs voor Middelburg en 't agentschap Vlissingen
2.30, elders 2.50 per kwartaal. Week-abonnementen in Middelburg
18 cent per week. De advertentieprijs is, voor de gewone advertentiën
30 cent per regelvoor ingezonden mededeelingen 60 cent per regel.
Bij abonnement voor beide veel lager. Men vrage daarvoor de tarieven.
UITG.N.V. DE MIDDELBURGSCHE COURANT
Lange St. Pieterstraat, Middelburg
Telefoonnummers:
Redactie 269 Administratie 139
Postcheque en Girorekening 43255
Familieberichten en dankbetuigingen: van 17 regels 2.10; elke regel
meer 30 cent. In de rubriek „Kleine Advertentiën" worden, mits uitdruk'
kelijk daarvoor opgegeven, advertentiën, tot niet meer dan 5 regels opge
nomen a 85 cent bij vooruitbetaling, Advertentiën onder „Brieven" of
„Bevragen bureau dezer courant" 10 cent extra. Bewijsnummer 5 cent.
m
De Nederlandsche Libera
len te Leeuwarden bijeen
Economische tegenstel
lingen tusschen liberalis
me en socialisme Qua
dragesima Anno en de li
beralen.
Hedenmiddag te half drie werd de
Algemeene Vergadering van de Libera
le Staatspartij „De Vrijheidsbond" in
zalen „Schaaf" te Leeuwarden geopend
met een kort woord uitgesproken door
den partijvoorzitter mr. D. Fock.
Vervolgens werden uitgebracht de
jaarverslagen van secretaris en penning
meester, waarna een drietal inleidingen
werden gehouden door de heeren mr.
H. F. van Leeuwen, prof. dr. G. M.
Verrija Stuart en mr. Joh. J. Belin-
fante.
De inleidingen van prof. V e r r ij n
Stuart te Rotterdam droeg tot titel:
„Economische tegenstellingen tusschen
liberalisme en socialisme" De spreker
behandelde hierin de vraag, of de grond
slagen der huidige economische orde
als ondeugdelijk moeten worden verla
ten of herzien. Dit is te belangrijker
voor de liberalen, omdat deze grondsla
gen i* wezen, die van het liberalisme
zijn.
Tegenover het op liberalen grondslag
berustende huidige stelsel wordt o. m.
van socialistische zijde kritiek uitge
oefend. In de eerste plaats wordt be
weerd, dat de productie, die volgens
het liberale beginsel gericht is op het
behalen van een zekeren winst in de
voor het ruilverkeer werkende onder
nemingen. en die men dus als „winst
productie" kan aanduiden, onmaat
schappelijk,. is en zich meer dan thans
het geval is, moet richten op de behoef
ten en niet op de winst, dus een „be-
hoefteproductie" moet worden. In de
tweede plaats wordt aan het huidige
productiestelsel verweten, dat het zou
leiden tot een groote mate van ver
kwisting van productieve krachten, En
voorts wordt aan de huidige productie
wijze verweten, dat zij „chaotisch" is en
dat een „planmatige" productie in de
plaats van de huidige ongebreidelde
voortbrenging zou moeten treden; in
dit laatste verband wordt inzonderheid
op de huidige depressie gewezen als af
schrikkend voorbeeld van de misstanden
waartoe een op winstproductie geba
seerd stelsel zou voeren.
Het verwijt, als zoude de winstpro
ductie niet met de behoefte rekening
houden is ongegrond, aangezien deze
zich richt op de vraag der consumen
ten en het miskennen of overschatten
van de vraag noodwendig voeren moet
tot de noodige correctie van het pro
ductieproces.
Dat nog zeer vele menschelijke be
hoeften thans onbevredigd zijn, zal met
alle erkenning van de geweldige wel
vaartevermeerdering, die de winstproduc
tie aan het menschdom heeft gebracht,
door niemand worden geloochend. Dit
vraagstuk wordt echter niet opgelost
door te gaan produceeren ten behoeve
van thans minder welvarende volken
of volksgroepen, doch moet zijn oplos
sing vinden door het opvoeden van zul
ke volken tot nuttige producenten, die
met het resultaat van hun productie de
voortbrengeselen van anderen zullen
kunnen afnemen.
huidige productiewijze tot
noodelooze verkwisting zou leiden,
moet worden ontkend. Juist de nood
zaak. die zich bij winstproductie voor
doet, om zoo nauwkeurig mogelijk de
opbre®gst van het product te schatten
en op grondslag daarvan de belooning
van de verschillende productiefactoren
va?^ 'f stellen, waarborgt een zuinig
gebruik van dej beschikbare goederen
en arbeidskrachten.
Hei „chaotische karakter van een
productie, geleid door particuliere on
dernemers, die met elkander concurree-
ren, wordt door de critici van het huidi
ge productiestelsel inzonderheid naar
voren gebracht in verband met de pe
riodiek voorkomende depressies. Opge
merkt moge daartegenover worden, dat
de ernst der depressies zeer veel ver
groof wordt door verkeerd „interven-
tionisme van de soort, waarvan hierbo
ven reeds sprake was. De werking van
j "^rhtmechanisme wordt daardoor
verlamd en de ontwrichting van de pro
ducts neemt daardoor grootere vor
men aan, dan onder een 6telsel van vrij
heid mogelijk zou zijn.
Te loochenen valt het echter niet, dat
ook zonder zulk 'n verkeerd interventio-
nisme zekere schokken in de ontwik
keling als gevolg van grooten expansie
drang van de ondernemers, snellen tech-
nischen vooruitgang en overmatige cre-
dietverleening in hausseperioden, voor
komen, die als zoodanig een der scha
duwzijden van het huidige productiestel
sel vormen. Deze schokken zijn echter
op velerlei wijze te verzachten: preven
tief door strenge controle op het schep
pen van nieuw crediet in hausseperio
den, uit te oefenen door de centrale
banken; repressief o.a, door het bevor
deren van een soepele loonvorming,
waardoor loonsverstarring wordt verme
den, De rol, die de Overheid ten aanzien
van de in depressies noodwendig stij
gende werkloosheid speelt, is hier van
het grootste belang. Té groote werkloo-
zensteun, ter handhaving van een een
maal bereikt peil van geldloonen maakt
het loon los van de waarde der ar
beidsprestatie en bevordert het voort
duren van depressies in plaats van deze
tegen te gaan.
De plannen tot invoering van nieuwe
productiestelsels in de plaats van het
bestaande munten gemeenlijk uit door
zekere vaagheid.
Voorzoover niet een volledige „plan
huishouding naar Russisch voorbeeld
wordt bepleit, wordt gewoonlijk een
geleidelijke „vermaatschappelijking" der
voortbrenging voorgestaan.
Internationale „plan-huishouding is 'n
utopie. Nationale plan-huishouding is
slechts mogelijk in landen met geringen
internationalen handel en om die reden
voor een land als Nederland wel in de
allerlaatste plaats te aanvaarden. Inter
nationale planmatige productie met be
trekking tot enkele bedrijfstakken is
tot dusverre onuitvoerbaar gebleken, en
uiteindelijk schadelijk.
De taak van het liberalisme op 't ge
bied der economische politiek is thans
tweeledig: 'n negatieve in den vorm-van
strijd tegen het verderfelijk interventi-
onisme op tal van gebieden; een posi
tieve in den vorm van het beramen van
maatregelen tegen de groote fluctuaties,
die zich ook zonder het overdadige in-
treventionisme van onze dagen in de
economische ontwikkeling kunnen voor
doen.
Het gepraat over „planhuishouding"
kan blijven, wat het thans is: een ver
toog van niet meer dan academisch be
lang en gespeend van allen werkelijk
heidszin.
Mr. Joh. J. Belinfante heeft een
rede gehouden over: de Encycliek „Qua
dragesima Anno" en de liberale begin
selen.
Spr. bracht in herinnering, dat deze
Encycliek van Paus Pius XI, welke,han
delt over het herstel der maatschappe
lijke orde en hare vervolmaking vol
gens de wet der Evangelies, ten vori-
gen jare, op 15 Mei, is uitgevaardigd
naar aanleiding van de viering van den
veertigsten verjaardag van de Encycliek
„Rerum Novarum" van Paus Leo XIII.
Zij geeft richtlijnen aan voor de prak
tische politiek en de radicale elemen
ten onder de Katholieken hier te lan
de, de z.g. katholieke democraten,
trachten op deze Encycliek een politiek
van diepgaand ingrijpen van den Staat
in het maatschappelijk en economisch
leven te baseeren, waarbij de concur
rentie geheel onmogelijk wordt gemaakt
en met het z.g, kapitalistische stelsel
radicaal wordt gebroken. Zich beroe
pende op deze Encycliek verwijt men
zelfs de Regeering in dezen benarden
crisistijd rekening te houden met de
eischen der economie. Het loont de
moeite na te gaan, of hun streven, dat
nauw aan de socialistische politiek ver
want is, steun vindt in de Encycliek.
Ook is van belang na te gaan in hoe
verre de Encycliek ingaat tegen het li
beralisme, zooals dit heden ten dage
in Nederland in beginsel- en werkpro
gram der Liberale Staatspartij „De Vrij
heidsbond" is belichaamd en in de prac-
tijk door de voormannen dier partij in
de wetgevende lichamen wordt verwe
zenlijkt.
Na een degelijke beschouwing van
den inhoud der Encycliek kwam spre
ker tot zijn conclusie. Door zijn onder
zoek waren z.i. twee dingen voldoende
duidelijk geworden.
Vooreerst dat, al mogen vele passa
ges in de Encycliek voedsel geven aan
de gedachte, dat de Paus practisch zeer
dicht bij de socialistische opvattingen
staat, en dat derhalve ook de Katho
lieken zich in de praktijk nog meer dan
tot dusver in socialistische richting zul
len hebben te oriënteeren, de werkelijk
heid toch deze is, dat de Paus-ondanks
de ietwat schampere wijze, waarop hij
zich op menige plaats over het libera
lisme uitlaat, een opvatting van de
Staatstaak huldigt, welke in vele op
zichten identiek is met die van het mo
derne liberalisme, dat dan ook feitelijk
nergens in de Encycliek bestreden
wordt.
En in de tweede plaats, dat de radi
cale katholieken, al trachten zij deze
Encycliek zooveel mogelijk ten bate van
hun opvattingen uit te buiten, toch wei
nig reden zullen hebben om zich over
dit Pauselijk document te verheugen,
aangezien het verschillende van hun
stellingen, die moeten leiden tot onder
mijning van de grondslagen onzer tegen
woordige samenleving en tot diepgaan
de staatsbemoeiing ter vervorming van
onmaatschappelijk herstel, uitdrukkelijk
verwerpt en den Staat bij de verbete
ring van de toestanden slechts een zeer
bescheiden secundaire taak toedenkt,
terwijl op den voorgrond wordt gesteld
een hervorming der zeden in Christelij-
ken geest.
Thans staat dus vast, merkte spreker
op, dat de Roomsch-Katholieke Staats
partij en de Liberale Staatspartij „De
Vrijheidsbond" op den grondslag van
deze Encycliek practisch vruchtbaar
kunnen samenwerken, mits eerstge
noemde slechts in acht neemt de ver
maning van den Paus om zich te ont
houden van ingrijpende wettelijke maat
regelen tot verandering van de maat
schappelijke of economische structuur,
zoolang niet de gansche samenlevinig
doortrokken is van den geest van recht
vaardigheid en naastenliefde.
Tenslotte stelde spreker in het licht
dat de Paus ook tegenover het socia
lisme de persoonlijke vrijheid hoog
houdt. Zoo reiken katholieken en libe
ralen elkander de hand in de eerbiedi
ging en verdediging op staatkundig ter
rein van de persoonlijke vrijheid als het
hoogste goed van den mensch.
Mr. H. F. v an Leeuwen hield een
rede over Bankwezen en politiek.
Deze twee, aldus spr., verdragen el
kaar niet. Bankwezen wil beoefend
worden, los van partij-godsdienstige of
sectarische invloeden, en de geschiede
nis is er om met voorbeelden aan te
toonen, dat het aan financieele instel
lingen, gedreven vanuit een sectarischen
gezichtshoek, veelal slecht is vergaan.
Slechts
Let goed op!: Dit is: met kast, met vrij-
wiel en zonder (k. en vr.) 49.
(Ingez. Med.)
EERSTE KAMER.
Buitenlandsche Zaken.
Antwoord Minister Beelaerts.
Gistermiddag kwam zooals we on
der laatste berichten al hebben gezien
de minister van buitenlandsche zaken
aan het woord.
De minister betoogde dat niet alle
critiek op zijn beleid gerechtvaardigd
was. De critiek van den heer v. Emb-
den moet hij onvoorwaardelijk terugwij
zen. Een andere samenstelling van de
delegatie naar de ontwapeningsconferen
tie ware nog geen betere geweest. Hij
meent dat juist militairen, die in het vak
doorkneed zijn, het best kunnen pleiten
voor vermindering van de bewapening.
De critiek op den Volkenbond acht
de minister niet geheel juist. Men moet
bedenken dat men te doen heeft met een
zeer jonge instelling, waaraan teleurstel
ling echter niet gespaard is gebleven.
Het denkbeeld, dat mr. Fock opperde,
zal hij overwegen.
De minister geeft toe dat vergelijking
van onzen consulairen dienst met buiten
landsche diensten wel eens kan uitval
len ten nadeele van den onzen. In 't al
gemeen voldoet de dienst aan de eischen.
Een corps van uitsluitend beroepscon
suls zou onze financieele krachten te bo
ven gaan. Op uitbreiding blijft de minis
ter bedacht.
Den heer Van Citters antwoordde hij,
dat het Ned.-Belgisch protocol alleen be
trekking heeft op oeconomische ver-
keersbelemmeringen. Andere regelingen
kunnen daarin niet worden opgenomen.
Het protocol doet niets af aan de uit-
:f Wij volgen de prijsverlagingen en
blijven het laagst in prijs.
i! I
(Ingez. Med.)
voering van de Contingenteeringswet.
Inzake de
onderhandelingen met België
zeide de minister:
Inzake het overleg met België over de
herziening van de verdragen van 1839,
hebben verschillende leden zich over de
zwijgzaamheid der regeering beklaagd.
Het is onverstandig, over waarschuwin
gen de schouders op te halen, ook al zijn
zij overbodig.
Eén der sprekers heeft gezegd, dat de
regeering geen aanraking zoekt met
vooraanstaande mannen uit handel en
scheepvaart en met andere specialisten.
Maar meermalen is op hun adviezen
een beroep gedaan, en overleg gepleegd
met vertegenwoordigers van Kamers van
Koophandel enz. De regeering zal voort
gaan, voorlichting te zoeken, wanneer
zij die noodig heeft. Als het mogelijk
was door uitvoerige mededeelingen mo
gelijke misverstanden weg te nemen op
dit oogenblik, zou dat voor den minister
aangenaam zijn.
De publiceering van het Witboek in
1929 bewijst wel, dat de regeering niet
afkeerig is van publicaties. De regeering
zal verstandig doen, rekening te houden
met de stemmen uit de Staten-Generaal,
maar zij is niet de mandataris van de
Kamers. Alleen zij beschikt over de ge
gevens om te beoordeelen, of deelneming
aan de discussies door haar in 's lands
belang is. Op het oogenblik kan zij haar
positie alleen gebruiken om het publiek
buiten de Kamer te waarschuwen, niet af
te gaan op allerlei geruchten. Men
kweekt daardoor onrust. Overigens is de
aangelegenheid slechts van betrekkelijk
aetueelen aard. Beide landen hadden ge
hoopt, de zaak tot een oplossing te kun
nen brengen vóór de verkiezingen in bei
de landen van het volgende jaar. Maar
moeilijkheden zijn gerezen, die nadere
overwegingen voor beide regeeringen
wenschelijk maken, mede in verband
met de oeconomische moeilijkheden van
thans.
Urgenter dan deze quaestie is die der
oeconomische toenadering. Het sluiten
van een handelsverdrag is van veel ge
wicht en de moeilijkheden voor de beide
landen kunnen slechts gemakkelijker op
gelost worden, als het den beiden lan
den gelukt zal zijn, elkaar op oecono-
misch gebied te vinden.
Bij de replieken zeide o.a. prof. de
Savor n in Lohman nog, dat de
minister had kunnen verklaren, dat voor
de ongerustheid geen aanleiding bestaat.
Tot die ongerustheid heeft de minister
zelf aanleiding gegeven door zijn ant
woord op zijn interpellatie. Voor 1933
zal er nu niets decisiefs gebeuren. De
heer Lohman is nu in zoover gerust, dat
het gevaar tot na de verkiezingen van
1933 van de lucht is.
Na nog eenige replieken werd de be
grooting aangenomen.
De heer Van Embden wenschte
tegenstemmer geacht te worden.
Defensiebegrooting.
Bij de defensiebegrooting klaagde me
vrouw Pothuis-Smit over zeer
lange diensttijden der loodsen. Zij be
pleitte een betere pensioenregeling. In
zake het defensiebeleid blijft zij van mee
ning, dat de regeering den vrede niet
bevordert, integendeel, deelneemt aan
oorlogsvoorbereiding.
De heer Heerkens Thijssen
(r.k.) vraagt naar de positie van den
commandant der Indische vloot, die twee
heeren te dienen heeft, wat hij verkeerd
acht. De heer Van Embden (v.d.)
hield een pleidooi voor grootere bezui
niging op defensieuitgaven.
Minister Deckers zeide in zijn ant
woord dat van overbelasting van lood
sen geen sprake is. Hij komt op tegen
een beschuldiging van mevr. Pothuis
Smit als zou hij zich laatdunkend uitla
ten tegenover de volksvertegenwoordi
gers. De wapenindustrie kan niet wor
den ondergebracht in een Staatsbedrijf.
De positie van den vlootvoogd in Indië
zal niet tot moeilijkheden aanleiding ge
ven, als ieder van goeden wille is. Het
betreft hier echter een staatsrechtelijk
vraagstuk, dat nog niet is opgelost. Op
defensie is reeds 10 a 12 millioen bezui
nigd. Dit wil niet zeggen, dat er nooit
ffit-rwMtiUtèpdetoiuj-
(Ingez. Med.)
temt
20-~50.ctPer
2-IV-'32: Vrijdag hoogste lucht-
temperatuur 8.3 °C; (47 °F); laagste
4.5 °C (40 °F). Heden 9 h: 7.9 °C; 12 h:
10.3 °C. 2.7 mm regen. Hoogste barome
terstand alhier 752 mm, laagste 742
mm.
Hoogste barometerstand 765-9 mm te
Isafjord; laagste 735.7 mm te Shields.
Verwachting tot Morgenavond:
Matige tot krachtige W. tot Z. wind,
zwaar bewolkt tot betrokken, buien met
regen of natte sneeuw, weinig veran
dering in temperatuur.
Zon op: 5 h 34; onder 18 h 34. Licht
op: 19 h 04. Maan op: 4 h 46; onder: 14
h 43.
Zondag 3 April Zon op: 5 h 31; on
der 18 h 36. Licht op: 19 h 06. Maan op
4 h 56; maan onder 15 h 56, N.M 6 April.
Hoog- en Laag water te Vlissingen.
Westkapelle is 28 min. en Domburg
23 min. vroeger; Veere 38 min. later
(S springtij).
April.
Hoogwater. Laagwater.
Za. 2 11.52 5.48 18.09
Zo. 3 0.07 12.36 6.37 18.47
Ma. 4 0.42 13.09 7.13 19.17
Di. 5 1.12 13.35 7.45 19.49
nog verder gaande bezuinigingen zullen
plaats moeten hebben.
De stemming over de begrooting zal
Woensdagavond geschieden.
DE ZOMERTIJD.
Het Tweede Kamerlid de heer Braat
heeft den- minister van binnenlandsche
Zaken en Landbouw gevraagd of de mi
nister bereid is, in spijt van zijn eigen
opvatting over deze materie, een onder
zoek in te stellen bij de directie van de
Nederlandsche Spoorwegen, of afschaf
fing van den zomertijd ten aanzien van
de dienstregeling van de treinen bezwa
ren zou veroorzaken, indien men de
plannen van de regeering dienaangaande
weet vóór de samenstelling der dienst
regeling.
NEDERLANDSCHE KOLEN NAAR
BELGIE.
Uit Heerlen wordt aan de Maasbode
gemeld, dat Donderdag te Brussel be
sprekingen zijn gevoerd tusschen verte
genwoordigers van de Belgische regee
ring en der Limburgsche mijnen. Bij deze
besprekingen bleek, dat België den in
voer van Nederlandsche steenkolen
verder ernstig wil beperken.
In verband hiermede vreest men, dat
in de Limburgsche mijn-industrie op
groote schaal arbeiders zullen moeten
worden ontslagen en dat nieuwe Feier-
schichten moeten worden verwacht.
DE BOTERUITVOER NAAR
FRANKRIJK.
De Temps deelt mede, dat gezien de
moeilijkheden bij de voorziening van de
Fransche markt, de minister van land
bouw den onmiddellijken invoer van 3000
quintalen buitenlandsche boter heeft toe
gestaan. Dit contingent komt in minde
ring op de 16.000 quintalen, die in totaal
in het tweede kwartaal van 1932 mogen
worden ingevoerd.
waarborgt U en Uw gezin een onbezorgd®
toekomst.
(Ingez. Med.)
I
