ux Model XII TWEEDE BLAD VAN DE PROVINCIALE ZEE UWSCHE MIDDBLBURGSCHE COURANT VAN DINSDAG 29 MAART 1932. No. 74. TEGEN 'T ONTWERP TERPSTRA. ZEELAND. BINNENLAND. FEUILLETON. HARTENAAS EN RUITENDRIE. De geruischlooze, de bacteriënvanger itif7:" I jaar# VIII. Minder uitgaven voor Onderwijs. Meö schrijft ons: Behalve de reeds aangegeven bezuini gingsmaatregelen, is 't nog mogelijk op andere wijze de kosten voor het lager onderwijs te verminderen, zonder scha de te doen aan de vitale belangen van het onderwijs en zonder in strijd te ko men met het beginsel der financieele ge lijkstelling. Zelfs de (a.r.) „Rotterdammer" erken de dezer dagen: „Scholenbouw en onderwijsex- ploitatie leggen niemand zal het ontkennen zeer zware, soms on draaglijke lasten op de gemeenten. Vooral ook, als de voorstanders van Christelijk onderwijs elkaar niet weten te vinden." Een belangrijke bezuiniging kan ge vonden worden door in de wet onder scheid te maken tusschen wat genoemd kan worden „klassikale" en „persoonlij ke" leermiddelen; leermiddelen, die zooals b.v. een landkaart voor een geheele klasse of meer dan één klasse gebruikt wordt, of persoonlijke, als leerboeken, potlooden enz. waarvan elk kind een exemplaar noodig heeft. Als in een gemeente een nieuwe, of slechts vóór enkele jaren gestichte, bij zondere school voor rekening van de ge meente aangeschaft heeft volledige stellen „klassikale" en „persoonlijke" leermid delen en de openbare school met b.v, 100 leerlingen behoeft een landkaart van ƒ40, dan krijgt t zoowel volgens de bepalingen der tegenwoordige wet, als volgens die van het Wetsontwerp-Terp stra de bijzondere school met 200 leerlingen de beschikking over 80, waarvoor zelfs twee landkaarten te koo pen zijn. Voor het minst mag één land kaart, als daaraan behoefte bestaat, vol doende geacht worden, nietwaar? Het aanstellen van een vakonderwij zeres bij het openbaar onderwijs b.v. in de nuttige handwerken, als aan een éénmans-school geen onderwijzeres werkzaam is moet in de toekomst niet, zooals thans het geval is en zooals het bij het Ontwerp-Terpstra blijft, nood zakelijk behoeven te leiden tot de mo gelijkheid van het aanstellen van vak onderwijzeressen bij het bijzonder onder wijs, voor rekening van de gemeente, indien op de bijzondere school wel tot het geven van dit onderwijs bevoegde leerkrachten aanwezig zijn. Een wijziging op dit punt zou aan vele gemeentebesturen belangrijke bezuini gingen brengen. Verder dienen o, i. bepalingen te wor den opgenomen, die de stichting van centrale openbare, zoowel als van cen trale bijzondere, scholen voor uitgebreid lager onderwijs bevorderen. Op verschillende plaatsen, zelfs van betrekkelijk kleinen omvang, zijn 2, 3 zelfs 4 U.L.O.-scholen, die dikwijls een bestaan op het kantje af hebben, en die in verband het het lage leerlingen-aan tal, een, in betrekking tot de opleiding onvoldoend, aantal leerkrachten hebben. ROTTERDAM LLOYD RAPIDE. De boottrein, aansluiting gevende op het motorschip „Baloeran", zou heden morgen 7 uur te Marseille aankomen, Woensdag 30 Maart te 7.16 uur te Roo sendaal, te 8.51 uur te Rotterdam (D.P.) en 9.28 uur te 's-Gravenhage (H.S.M.) arriveeren. 26. Hij tikte liefkoozend op zijn zak en bij het openen van het hek floot hij het deuntje, dat hij gefloten had toen hij in de bibliotheek zat. Vader! Hij schrikte hevig toen Eric uit de schaduw van den muur in het maanlicht te voorschijn trad. Goede hemel, mijn zoon! Je deed me schrikken. Wat had U voor zaken met sir Pe ter, vader? De vraag werd dringend uitgestooten en Aimsbury had moeite een onoprech- ten lach te voorschijn te brengen. Ik dacht een oogenblik, dat* je een struikroover waart, Eric, antwoordde hij terwijl hij vergeefs trachtte wat harte lijkheid in zijn zenuwachtige stem te leg gen. De zaken? Niets. Volstrekt niets. Alleen een kleine privézaak, Eric geloofde niet, dat het „volstrekt niets" was en zei dit ronduit aan zijn vader. Aimsbury kreeg een kleur. Het kwam hem voor dat Eric nu en dan geneigd was zijn kinderplicht te vergeten. Met welk recht waag je het mij te Films in het belang van Vreemdelingen' verkeer en Nederlandsch Fabrikaat. Naar aanleiding van een door de V. V. V, te Goes ontworpen plan, wendt de Algemeene Nederlandsche Vereeni- ging voor Vreemdelingenverkeer te Den Haag een poging aan om uit elke pro vincie afzonderlijk een vertegenwoordi ger te doen optreden in een sprekende film om het reizend publiek uit te noo- digen bij het opmaken van een reispro gramma in de gegeven omstandigheden ook aan eigen land te denken. Het doel is deze film te vertoonen in het z.g. Journal der bioscoopprogram ma's. De vereeniging „Nederlandsch Fabri kaat" acht het van het grootste belang, vooral in dezen tijd, op ruime schaal de aandacht te vestigen op de Nederland sche industrie en ieder Nederlander te overtuigen van het groote nut van het koopen van artikelen, welke in eigen land zijn vervaardigd. De film is wel een der beste middelen om' het publiek op de hoogte te brengen van hetgeen men hier te lande maakt en van deze gedachte uitgaande, organiseert de vereeniging een reeks van openlucht-filmvoorstellin gen door het geheele land. Per speciale voor dit doel ingerichte auto worden gedurende de volgende maanden des avonds (behalve Zondags in 150 gemeenten openluchtvertoningen gehouden met films, welke een beelc geven van de Nederlandsche industrie In Zeeland zal dit plaats hebben in Goes, Middelburg, Vlissingen, Domburg Breskens, Oostburg, Terneuzen, Sas van Gent en Hulst. Geen onncodige waarschuwing. Dat de waarschuwingen tegen het gebruiken van vuur buiten in de extra langdurige droogte gemotiveerd is, heeft zich zoowel Zaterdag als Zondag in onze omgeving duidelijk doen zien. Zaterdagmiddag ontdekte men een vrij hevigen helmbrand in de Koude- kerksche duinen nabij den Vijgeneter, De burgemeester van Koudekerke liet de brandweer alarmeeren en trokken de brandweerlieden gewapend met schoppen per vrachtauto naar de dui nen, doch daar bleek het vuur door den gemeenteveldwachter met behulp van omwonenden en eenige jongens reeds tot staan te zijn gebracht. Intusschen was over een oppervlakte van onge veer 1 ha de helm verbrand en waren ook eenige bosschages door het vuur vernield. Zondagmiddag ontdekte men brand in het gras van den dijk bij de Schietbaan alhier en heeft de politie met emmers water hier erger voorkomen. Men zij dus nogmaals met klem ge waarschuwd tegen het wegwerpen van lucifers of brandende sigaretten en dergelijke. Een zomerkamp. De Nederlandsche Natuurhistori sche Vereeniging verzoekt ons, er op te willen wijzen, dat zij dit jaar haar kamp (van 2330 Juli) op Walcheren or ganiseert, in het prachtige kustgebied ten Oosten van Vrouwenpolder aan het Veersche gat. Dit kamp is bestemd voor leiders uit het vereenigingsleven of onderwijs, en leden van de N.N.V. of N-J.N. van den leeftijd van 18 jaar en ouder. Er wordt gekampeerd bij polders, dij ken, bosschen en duinen, dicht bij het strand, met tochten op de binnenwate ren, en zoo mogelijk ook naar Zeeuwsch- Vlaanderen. Op de excursies en door voordrachten zullen de wordingsgeschiedenis, flora en fauna van Zeeland worden behandeld. De heeren P- de Bruyne te Middel burg; prof. H. J. Jordan te Utrecht en ondervragen? vroeg hij streng. Je vergeet je zelf! Dat zei U kortgeleden ook, ant woordde Eric met harde stem, waarin geen spoor van humor was. Mijn recht het U te vragen ligt in hetgeen ik weet van Uw meening omtrent sir Peter. Tot nu toe heb ik Uw vertrouwen genoten..,. Ik wensch niets meer hierover te hooren, viel zijn vader boos in. En ik heb er niets meer over te zeggen, behal ve je te herinneren, dat het een particu liere zaak is. Een particuliere zaak. Ik hoop dat je dat goed begrijpt! Is het niet bij U opgekomen, vader dat de beste verontschuldiging, die U je gens het nageslacht kunt maken, is mij goed verzorgd achter te laten? Wat bedoel je? Ik bedoel, dat U geen eerlijk spel speelt, vader! klonk zonder omwegen het antwoord. Als jonger deelgenoot sta ik er op te weten wat dit voor een zaak is. En als ouder deelgenoot en daar om in een positie om te weten wat het beste voor de firma is, antwoordde Aims bury scherp, sta ik er op, dat je geen vragen over dit onderwerp meer doet. Laat me als het je belieft voorbij. Eric ging op zijde en hield het hek open en toen zijn vader langs hem ging legde hij een hand op diens arm, i U dwingt me sir Peter te vragen of Harker, begon hij driftig. Jan P. Strijbos te Bentveld hebben zich reeds bereid verklaard als docenten op te treden. Van andere docenten wordt nog toezegging verwacht. De leden van de kampcommissie: dr. v. Burkom (kampleider, dr. Bijhouwer en C. Sipkes zullen ook als excursieleider aanwezig zijn. MIDDELBURG. Provinciale Bondsdag van het NederI, Jongelingsverbond in Zeeland. Maandag had in het Schuttershof al hier een Bondsdag plaats, uitgaande van de Provinciale Commissie van het Ne derlandsch Jongelingsverbond- Te ruim 10 uur opende de voorziter, ds. J. J. Homburg uit Goes, op de gebruikelijke wijze de vergadering, waarna hij een openingswoord sprak. De presentielijst gaf aan, dat bij den aanvang der vergadering 320 leden aan wezig waren. De secretaris, de heer M. Schip pers Mz. uit 's Heer Hendrikskinderen, bracht het jaarverslag uit, waarin hij 'n overzicht gaf van den arbeid in Zeeland. Het bleek verder, dat thans 46 afdeelin- gen met ongeveer 900 leden zijn aange sloten. Het verslag keurde de vergadering goed, evenals dat van den peningmeester den heer C. Duvekot Lz. De vergadering besloot zoowel in Juli als in Augustus een weekend op Wal cheren te organiseeren en een Zomer dag te houden te Biggekerke op Woens dag 13 Juli. Tusschen de morgen- en de middag vergadering maakten velen gebruik van de gelegenheid een broodmaaltijd in het gebouw der C. J. M. V. te nuttigen. Te twee uur opende de voorzitter de middagvergadering- De adspirantleden van „Wilhelmina" gaven eerst eenige goede halteroefenin gen, waarna mejuffrouw M. Hendrik- s e een tweetal liederen met begelei ding van viool en orgel ten beste gaf. Vervolgens trad voor de vergadering als spreker op de heer A. S. Boone, secretaris van den Nederlandschen Christelijken Grafischen Bond met het onderwerp „Christendom en Werkloos heid", De heer Boone wees er op, dat men reeds uit den Bijbel kan weten, dat werk loosheid een oud verschijnsel is, als Je zus tijdens Zijn omwandeling op aarde in een van Zijne gelijkenissen spreekt van arbeiders, die leeg aan de markt stonden. Doch de industrialiseering van het economische leven en rationa liseering en machanisatie in de bedrij ven zijn toch wel de grootste oorzaken der huidige werkloosheid. Spr. geeft en kele cijfers om de groote der werkloos heid aan te toonen en meent, dat men als Christenen volle aandacht heeft te schenken aan de gevolgen, die deze eco nomische crisis in het bijzonder voor de massa werkloozen met zich brengt. Ge lukkig noemt spr- 't dat meer en meer tot het Christendom, dus ook tot hen, die den naam van Christus zeggen te belij den, doordringt, dat hier een gewichtige taak te vervullen is ten aanzien van het werkloosheidsvraagstuk, want het pro bleem der werkloosheid is een der vraag stukken, die ten nauwste verband hou den met 't geestelijk leven. Spr. staat dan stil bij de gevolgen, de moreele, zedelijke en geestelijke, die werkloosheid in zich draagt en met zich brengt, Spr. denkt dan eerst aan de vele werkloozen, die een gezin hebben. Gelukkig voorzien uit- keeringen uit de werkloozenkassen, cri- sissteun en werkverschaffing in de aller eerste behoeften van den arbeider en zijn gezin. Doch daarmede is niet alles gezegd. Al was het in vele gevallen toch reeds een heele toer om de eindjes aan elkaar te knoopen, nu er aan veel ge brek komt, sticht dit verwarring in de huishouding en de vader peinst zich het hoofd moe, hoe te voorzien in allerlei Maar de andere schudde hem af en verdween in het duister met de ver waandheid van een knorrige kropduif. Eric schudde in twijfel het hoofd en veronderstelde met reden, dat hij den avond van zijn vader bedorven had. Als jongen en als jonge man had Eric naar zijn vader opgekeken als een toon beeld van alle deugden hetgeen juist was zooals het behoorde. Hij had ge trild van trots iederen keer, dat hij zijns vaders portret tegen hem had zien glim lachen uit de diepte van den voorraad in een winkelraam, en had zich verbeeld, dat zonder Henry Aimsbury de wereld noodzakelijk op haar eind zou loopen. Zelfs de nauwelijks bedekte minachting van zijn moeder voor haar verwaanden echtgenoot had geen indruk gemaakt op zijn jeugdige heldenvereering, en hij had zijn vader die hulde betoond, welke Henry Aimsbury wist, dat hem toekwam. Maar toen hij ouder werd en in aanra king kwam met een vijandige koopmans wereld, was Eric met tegenzin zijn vader in een meer waar perspectief gaan zien, en nu, nu hij vijf en twintig jaar was, begreep hij, dat Henry Aimsbury met zijn natuurlijke ijdelheid, nog versterkt door een paar gelukkige speculaties, een makkelijke prooi was geworden voor de „financieele agentschappen" en meer activa van de firma beleend had dan pas te bij goede biscuitzaken. Als jonger deelgenoot in de firma Aimsbury en zoon behoeften, die eiken dag opnieuw om vervulling vragen- De vrouw moet er veelal op uit en het anders zoo rustige gezin geraakt uit het evenwicht, zelfs een betrekkelijk korte periode van werk loosheid kan reeds fnuikend op het ge zinsleven inwerken. Spr. komt dan op den invloed der werkloosheid op den persoon van den werklooze, op de groep De arbeider staat gewoon op, maar zijn aanwezigheid in het gezin is 's mor gens vroeg een vreemde verschijning, maar er komt een noodzaak om de straat op te gaan, de verplichting om bij ar beidsbeurs en vakvereeniging te gaan stempelen. Dit maakt echter ook dat men in aanraking komt met de massa werkloozen, waarvan de meerderheic uit de gewone sfeer is geraakt, hun gees telijk evenwicht verloren hebben. Zij voelen zich de uitgestootenen, en dit maakt hen meestal niet tot prettige men schen. De vrees is er, dat de werkloos heid lang, zeer lang zal duren, en dat men er blijvend slachtoffer van zal zijn. Het verlammend element is dat men niets kan doen. Zoo ontstaat de passi- vieteit, niet alléén lichamelijk, doch ook geestelijk. De werklooze wordt zwart gallig, de levensmoed gaat verdwijnen Het wordt steeds moeilijker te aanvaar den, dat deze tegenslagen komen uit de hand van een liefderijk God, en zoo wordt de band die bindt aan God, los gemaakt. De twijfel treedt in de ziel, het gebed wordt belemmerd. Hier drei gen groote gevaren, want niets is zoo de- moraliseerend dan het gevoel van zelf vertrouwen en eigenwaarde te verlie zen. Wie veel vertoeft in den kring van werkloozen, en iets kent van hunne ge moedsgesteldheid, weet maar al te goed in welk een wereld van gedachten de werkloozen leven. Spr. vraagt daarop de aandacht der aanwezigen, meer in het bijzonder voor de jeugdige werkloozen, waar de bijeen komst voor het overgroote deel uit jon geren bestaat. Spr. weet van nabij, dat het vraagstuk der werkloosheid in den kring van het verbond reeds vele malen is besproken. De jonge arbeider, die door de werkloosheid getroffen wordt, heeft veel meer schade dan het missen van zijn loon alleen. Duurt de werkloosheid lang, dan raakt hij zijn vak uit. De in zijn ar beid zoo noodige routine kan hij zich niet eigen maken. Opnieuw moet hij straks van voren af aan beginnen. Voor menigen jongen man beteekent langdu rige werkloosheid een knak voor het geheele leven. Weg idealen, weg toe komst. Het bewust op het doel afgaan heeft plaats moeten maken voor het des- illusineerende van de onzekere toe komst. Zij gevoelen zich bezwaard door bij de ouders te wonen en te eten en zelf niet te kunnen inbrengen. Even zeer als bij de oudere en gehuwde ar beider legt bij jeugdige werkloozen het gevoel van het tot niets nut zijn beslag op heel hun gedachtenwereld. Men mag daarbij niet vergeten, dat het stoffelijke en het geestelijke zeer nauw met elkan der verbonden zijn en daarom zijn de ge varen voor den jeugdigen werklooze in allerlei opzicht groot, Spr. komt dan meer in het bijzonder tot den titel van zijn rede „Christendom en werkloosheid" of zoo men wilt „Werkloosheid en Christendom". Het zou zeker makkelijk zijn als christenen het geweldige vraagstuk der werkloos heid maar langs zich heen lieten gaan, want als men over de werkloosheid en hare gevolgen gaat nadenken, vermenig vuldigen zich de vragen opnieuw. Spr. herinnert er dan aan hoe God de roe ping oplegde, dat de mensch in het zweet zijns aanschijns zijn brood zal eten en met groote inspanning de vruchten aan de aarde moet ontworstelen en dit om te voorzien in de menschelijke nood druft, in de behoefte dus aan voedsel, kleeding, woning. Diezelfde taak geldt eveneens nu nog, in het jaar 1932. Daar om ziet spr. de werkloosheid als een ge had hij een vrij nauwkeurige kennis van de activa en hulpbronnen der firma, en dat zijn vader meer geld, veel irieer geld had kunnen los krijgen, was iets om ernstig over na te denken. Welk deel van de activa der firma kon gegeven zijn voor een leening van iemand als sir Peter Brace, sir Peter, de hardste man op het gebied van geld- leeningen! Eric keerde zwijgend naar het huis terug. Hij zou de inlichting sir Peter af dwingen, desnoods met geweld! Hij trad de studeerkamer boos en vast beraden binnen en bleef opeens staan, toen hij Enid bemerkte. Sir Peter keerde zich om bij het open gaan der deur en toen hij Eric herkende, kwam zijn toorn weer boven. Ha! gromde hij. Weer terug? Ik hoopte, dat ik je vanavond niet meer zien zou. Maar ik vermoed, dat het dwaas is op een voortduring van goed geluk te hopen. Bij de onverwachte tegenwoordigheid van Enid ondergingen Eric's onmiddelijke plannen een snelle verandering en hij glimlachte vriendelijk. Het schijnt wel, dat mijn verwelko ming hier vanavond een lange uitbarsting van enthousiaste vreugde is, antwoordde hij luchtig. Het kan U zeker niet schelen als ik blijf? Wat mij betreft, antwoordde sir Pe ter kortaf, is je aanwezigheid en afwe Alom verkrijgbaar. Showrooms in alle voorname plaatsen van Nederland. (Ingez. Med.) volg van de zonde, het verlaten van de roeping, door God aan den mensch in den arbeid gegeven, n.l, dat de voort brenging zou worden dienstbaar gemaakt aan de menschelijke behoefte. De mensch wordt door den anderen mensch uitgestooten en wordt meer en meer teruggedrongen en moet het veld ruimen voor het doode materiaal .God zegent de menschheid met een rijken overvloed, zóó, dat elk schepsel er uit kan worden gespijzigd en gekleed. Maar de menschelijke samenleving maakt er wat anders van; een millioenenleger van werkloozen kan zich het allernoodzake lijkste voor het levensonderhoud niet aanschaffen. Nauwgezet heeft de chris ten in het licht van Gods Woord na te gaan wat hem in deze tijden te doen staat en mag zich de geweldige moeilijk heden niet ontveinzen. Spr, meent, dat men met het omverwerpen van het ka pitalisme deze zieke maatschappij niet zal genezen, alhoewel aan het kapitalis tisch stelsel zeer zeker fouten kleven. Nog minder wil hij het middel van ster ke loonsverlaging bespreken, maar alleen tot groote activiteit opwekken. De chris ten moet een warm en diep medevoe- len hebben met zijn broeder, die werk loos is. De liefde van Christus moet hem drin gen den nood te lenigen, waar zulks noodig is. Dit kan geschieden door van tijd tot tijd met de werkloozen bijeen komsten te houden in de kerken, maar de leden van het verbond kunnen zelf, maar ook als afdeeling veel doen. In materieel opzicht door den steun uit en door verschillende instanties, door vriendschap te sluiten met den werk looze en dezen te behouden en te ver stevigen, door hem niet te beschouwen als „maar een werklooze, iets wat veel vuldig voorkomt. Men moet hem mede- nemen naar een ontwikkelingsavond, een lezing, een conversatie-bijeenkomst. Het zit niet in grootsch uitgewerkte plannen, doch voornamelijk in eenvou dige, dat kan leiden tot opbeuring en bemoediging. Ook het spreken van hart tot hart met den getroffene kan mede een gunstige uitwerking hebben, als men de meest geschikte oogenblik- ken weet te kiezen. Maar vooral moet men trachten hem iets te geven om zijn veelzins ledigen tijd aan te vullen. Maar bovenal moet men de werkloozen ge denken in zijn gebeden en hunne nooden in geestelijk en stoffelijk opzicht bren gen voor den troon der genade. Spr. eindigt met de bede, dat uit den socialen nood van millioenen moge ge boren worden de geestelijke rijkdom, het bezit van het onvergankelijke woord Gods. Na deze met zeer veel aandacht ge- zigheid even onverschillig maar ongeluk kig is Enid het in dit opzicht niet met me eens. Enid bloosde verlegen onder de laat dunkende ruwheid van haar vader, maar Eric's glimlach werd breeder, i En, daar het Enid is, die ik kwam bezoeken, sir Peter, antwoordde hij met rustige brutaliteit, is uw verpletterend sarcasme gelijk aan het luiden van too- verklokjes. Een ander keer had sir Peter zich ge neigd kunnen voelen gehoor te geven aan de prikkeling van zijn voet, maar vanavond bezig met verstrekkende plannen voor de naaste toekomst, dacht hij niet na over den geheelen omvang van Eric's onbeschaamdheid. Hij zag ook in, dat Eric niet precies de groote gek was, dien hij voorgaf te zijn en dat de jonge man 'n zeer groot struikelblok zou kunnen blijken als hij dieper wilde door dringen in de zaak der in pand gegeven obligaties. Hm! bromde hij zijn pince-nez af zettend, en naar het open raam gaande voor het oogenblik niet denkend aan de obligaties op tafel, in zijn verlangen om aan Eric's kinderlijke aanwezigheid te ontkomen, voordat hij door de onbe schaamdheid van den jongen man tot onvoorzichtige drift werd verleid. En Enid vindt dat ik slechte manie ren heb! (Wordt vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1932 | | pagina 5