Ergernis verdwijnt Vroeger en Noe. ZUID-BEVELAND. 3 KERKNIEUWS. KUNST EN WETENSCHAP. RECHTZAKEN. LEGER EN VLOOT. Verkeerswezen, Post en Telegrafie. af den top van den Olijfberg ziet men «enerzijds de Middellandsche Zee en an derzijds de Doode Zee. Nu reist men door Bethanië, 't land van den Barmhar- tigen Samaritaan. Aan den oever van de Doode Zee groeit geen enkel gras sprietje; geen vischje kan er in blijven leven. Hier v:ndt men de opgravingen van 't oude Sodom en Gomorra, Van bier gaat de weg langs de Jordaan naan Jericho, de doopplaats van Johannes. Dan naar Bethlehem. Bethlehem maakt een zindelijken indruk; de 7000 inwo ners zijn bijna allen Christenen. Over de geboortegrot van Christus is een kerk gebouwd. Reizend van Jerusalem naar Tiberias komt men langs vele plaatsen van herinneringen o-a. de Jacobsbron waar Jezus sprak met de Samaritaansche ▼rouw. Daarna komt men in Sichem, dan in Nazareth, vol van herinneringen aan Jezus' jeugdleven. Van Nazareth gaat de tocht naar Kana- Schitterend is hier het meer van Genezareth, de plaats, waar de Heiland voor de laatste maal aan den Jongerengroep is verschenen. Het was een schoone avond, waarop spreker er in slaagde zijn hoorders te doen gevoelen in welk een nauw contact hij op zijne reis door Palestina is ge bracht met de sfeer van de Heilige Schrift. SCHORE. Donderdagavond sprak de heer A, M. Overhoff uit Goes in het lo kaal van A. B. Luijk alhier met het on derwerp: De strijd der arbeiders in cri sistijd." Na afloop der lezing is een af- deeling Schore van de S.D.A.P. opge richt met aanvankelijk 12 leden. ZEEUWSCH-VLAANDEREN W. D. GROEDE, Donderavond hield de af- deeling „Groede en Nieuwvliet" van Volksonderwijs een algemeene vergade ring in de zaal van den P. A. Beun alhier. De voorzitter deelde mede dat de propagandafeestavond te Nieuwvliet was uitgesteld, omdat de afdeeling met geldelijke moeilijkheden heeft te kam pen. Vervolgens deelde hij mede,\dat van het hoofdbestuur een schrijven was ont vangen, om van het gemeentebestuur gedaan zien te krijgen, dat schoolgaan de kinderen, indien noodig, van voe ding en kleeding worden voorzien. Aan gezien daarvan in de gemeente geen be hoefte bestaat, zal een dergelijk verzoek aan het gemeentebestuur niet worden gedaan. Uit de rekening en verantwoording- bleek, dat de inkomsten f 137 en de uit gaven f 166 bedroegen, alzoo een te kort van f 28. Van den heer I. W. van Nieuwenhui- zen te Nieuwvliet, was bericht ingeko men, dat hij om gezondheidsredenen als bestuurslid bedankte. Hem werd dank gebracht. Als nieuw bestuurslid koos de ver gadering mej. Wijtenburg te Nieuwvliet. Tot kringafgevaardigden de heeren J. A. van der Hooft, F. Verplanke, M. I. Hoste en A. J. Pauw. Ds. P. L. D. J. van Oeveren te Nisse hoopt 3 April afscheid te nemen van zijn gemeente en 10 April a.s. intre de te doen bij de Ned. Herv. Gem. te Axel, na des 'morgens bevestigd te zijn door ds. G. van Dis te Zaamslag. Naar „De Heraut" mededeelt, zal ds. S. P. Vermeer, die ontslag heeft ge nomen als predikant van de Geref. Kerk in H. V. te Amsterdam-Zuid tot de Ned. Herv. Kerk overgaan. Het reusachtige gebouw, waarin de bibliotheek van het Duitsche Museum te München zal worden ondergebracht, zal op 7 Mei worden ingewijd. In de biblio theek zullen ongeveer één milüoen boe ken worden geplaatst. Het gebouw zal voorts verscheidene leeszalen bezitten. De Brusselsche correspondent der Maasbode meldt: Een schilderij van Pourbus, voorstel lende de familie van Berchem, werd hier op een veiling verkocht voor frs. 600.000. Een aan Anton van Dijck „toe geschreven" werk, voorstellende den jongen Prins Willem II van Oranje, met 'n leermeester, werd op dezelfde veiling voor frs. 460.000 toegewezen. Provinciale Zeeuwsche Schoonheids- en Archaeologische Commissie. Aan het verslag over 1931 van bo vengenoemde commissie ontleenen wij, dat zij 't verlies te betreuren had van den correspondent te Veere, wijlen den hee,r J. W. Perrels. Aan Ged. Staten werd advies uitge bracht op een verzoek om ontheffing van de bepalingen der verordening tot het weren van inbreuken op het, na tuurschoon door reclame middelen on der de gemeente Koudekerke. Ook wees de commissie het college op de ontsie ring, ontstaan door het doen stellen, vanwege den Provincialen Waterstaat, van een heining van gewapend beton ter afscheiding van terrein buiten de kom der gemeente Zoutelande. Wat de bemoeiingen der commissie op aesthetisch gebied met de gemeen tebesturen betreft,, meldt het verslag, dat Biggekerke vier bouwplannen aan het oordeel der commissie onderwierp. Twee ontmoetten geen bezwaor, de bei de anderen ook niet als aan bepaalde aangegeven voorwaarden zou worden voldaan. Van Breskens 24 plannen (v. j. 36). Tegen 17 geen bezwaar, 5 als er verbeteringen werden aangebracht, 2 in eerste instantie afkeurend geadvi seerd. Goes 53 (v. j. 51) verzoeken om bouwvergunning, 11 voor verbouw en 42 voor nieuwbouw. Van laatstgenoem de tegen 32 geen bezwaar, voor 10 ver beteringen aangegeven. Van de verbou wingen resp. 8 en 3. Van Sluis 4 plannen, 2 geen bezwaar, 1 verbeteringen aange geven, 1 afkeurend geadviseerd. Van Veere één plan waartegen geen be zwaar. Van Zoutelande 4 plannen, 3 geen bezwaar, vierde verbeteringen aan gegeven. Ten aanzien van de oudheidkundige bemoeiingen der commissie kan worden medegedeeld, dat ook in 1931 in het handexemplaar der Voorloopige lijst aanteekening werd gehouden van de veranderingen, die ter kennis kwamen van de commissie. Het belangrijkste daarvan was het geen viel te vermelden omtrent de Ned, Herv. Kerk te Cadzand, wier uiterlijk en innerlijk na de juist voltooide restau ratie met hetgeen de lijst vermeldde niet meer in overeenstemming was; het opschrift van een nieuw gevonden graf zerk werd, met medewerking van dr. J. de Hullu aldaar, in het handexemplaar van Prins' Gedenkwaardigheden opge nomen. Ook de door de restauratie ge wijzigde toestand van de Maria Mag- dalenakerk te Goes werd vastgelegd. Ten aanzien van de Zeeuwsche mo lens wordt medegedeeld, dat de molen van IJzendijke, die dateerde van 1841, werd afgebroken en van hun wieken ontdaan werden de molen te Aarden- I burg en de van 1847 dateerende molen ten nooruwe. ten vaü tua^a,ia geiden. De molen op het Seisbolwerk te Middel burg, in 1728 gesticht, werd van zijn omgang beroofd; dit geval schijnt ho peloos. Over den molen aan den Veerschen weg te Middelburg, die gevaar loopt van zijn wieken te worden beroofd, werd correspondentie gevoerd met de ver- eeiging „De Hollandsche Molen." De salarissen niet uitbetaald. Naar het Handelsblad verneemt heeft de directie van de K. V. Het Nederland- sche Tooneel Woensdag op den gewo nen betaaldag, geen salaris aan de ge- engageerden uitbetaald, als gevolg van de financieele moeilijkheden waarin het gezelschap zich bevindt. Aan de geëngageerden is verzocht, voorloopig voor één dag, genoegen te nemen met uitstel van de betaling der halfmaandelijksche gages. g-g-TJCjagr. - De procureur-generaal van het Ge rechtshof in Den Haag persisteerde in de bekende zaak van het drama op den Majellatoren, bij zijn bij de eerste be handeling voor het Hof uitgesproken eisch tegen de leidekkerspatroon M. van levenslange gevangenisstraf wegens moord van zijn compagnon A. Arrondissements Rechtbank te Middelburg. In de zitting van 18 Maart j.l. werden de volgende zaken behandeld: J- P., 38 jaar, koopman wonende te Goes, werd ten laste gelegd, dat hij in het jaar 1931 te Goes eenige dekens, 2 hemden ad 1.10, een flanel van 85 ct. en een beddenlaken van 1.70, toebe hoorde aan P- A. de Witte, welke goe deren hij ten verkoop in voorraad had en waarvan hij de geldelijke opbrengst na verkoop 15.25 moest afdragen, zich heeft toegeëigd. Eisch: 25 of 10 d. h. C. de W., 37 jaar, landbouwer te 's- Heerenhoek, was door den Kantonrech ter te Goes op 5 Februari 1932 veroor deeld tot 50 of 20 dagen hechtenis wegens overtreding van de Jachtwet op 14 Januari j.l. te Borsselen (zich in het jachtveld bevindende met een branden den carbidlantaarn, en D. S. die zich in het terrein bevond met een geweer heeft bijgestaan door bij 't opsporen van wild met een brandenden carbidlantaarn kunstlicht te verschaffen. De verbeurd verklaring van den carbidlantaarn en de vernietiging daarvan waren tevens be volen.- De verdachte was in hooger beroep gekomen. Eisch: bevestiging van het vonnis van den Kantonrechter. C. van S., 53 jaar, autohandelaar te Goes, was op 5 Februari 1932 door den Kantonrechter te Goes veroordeeld tot 15 of 15 dagen hechtenis, wegens overtreding van de Motor- en Rijwiel- wet, gepleegd te Kapelle op 13 Jan- j.l. De verdachte was in hooger beroep gekomen. Eisch: bevestiging van het vonnis van den Kantonrechter. M. J. K., 48 jaar, handelsreiziger te Vlissingen, was op 12 Februari j.l. ver- veroordeeld door den Kantonrechter te Goes tot 1 of 1 dag hechtenis, ter zake dat hij op 25 November j.l. te Goes met een auto heeft gereden op den af gesloten weg de Lombardstraat. De verdachte was in hooger beroep gekomen. Eisch: bevestiging van het vonnis van (Ingez. Med.) den Kantonrechter. J. K-, 24 jaar, reiziger te Amsterdam was door den Kantonrechter te Goes op 19 Februari j.l. veroordeeld tot 25 of 25 dagen hechtenis met toewijzing der Civiele vordering aan P. Karelse tot een bedrag van 15.15, wegens overtreding van de Motor- en Rijwielwet, gepleegd op 14 October 1931 te Kruiningen. De verdachte was in hooger beroep gekomen. Eisch: bevestiging van het vonnis van den Kantonrechter. A. A- V., 36 jaar, werkman te Vlissin gen, werd verdacht dat hij op 12 De cember 1931 te Vlissingen F. de Jonge met een mes of scherp voorwerp heeft gestoken. Eisch: 2 maanden gevangenisstraf. J. V,, 36 jaar, smidsknecht te Zoute lande werd verdacht dat hij in het jaar 1931 als Peninningmeester der Vereeni- ging ter bevordering van het Vreemde lingenverkeer geldsbedragen van 5 en 10, die hij voor strandtentenhuur ont vangen had van G. Sturm en W. P- den Ouden, niet heeft verantwoord. Verdachte door den President onder vraagd, ontkende de verduistering, wel heeft hij verzuimd de geldsbedragen in te boeken en bij de kas te storten. Getuige Adriaanse is de meening toe gedaan dat het slordigheid van ver dachte is geweest. De officier van Justitie is van oordeel dat hier geen sprake is van opzet. Vol gens spr. zijn daar in Zoutelande twee partijen, en is het daar een eigenaardi ge toestand. Enkele jaren geleden is ook een bestuurslid der Ver, v. Vreem delingenverkeer veroordeeld en is de boete betaald uit.... de kas der Ver- eeniging- De officier van Justitie kan z.i, niet verder komen dan slordigheid en eischt vrijspraak. C. S., 38 jaar, arbeider te Zonnemaire was op 3 Februari 1932 door den Kan tonrechter te Zierikzee veroordeeld tot 25 of 15 dagen hechtenis, met ver beurdverklaring van het niet in beslag genomen schietgeweer, met bevel tot uitlevering daarvan, bij niet uitlevering te betalen 10 subsidiair één dag hech tenis, wegens het zich bevinden met een schietgeweer, buiten openbare we gen en voetpaden in den Sluispolder te Zonnemaire op 14 December j.l,. De verdachte en den Ambtenaar van het Openbaar Ministerie waren in hoo ger beroep gekomen. Eisch: bevestiging van het vonnis van den Kantonrechter. De verdediger mr. du Croo uit Zierik zee, achtte het wettig en overtuigend bewijs niet geleverd en vroeg vrijspraak. J. V., 35 jaar, stucadoor te Amster dam en A. van de L., 29 jaar, zonder be roep te Amsterdam, werden ten laste gelegd dat zij op 24 December 1932 te zamen en in vereeniging de minderjari ge Anna van der Laan, welk kind door de Arrondissements Rechtbank te Mid delburg onder Voogdij was gesteld van Michiel Valkhof en de toeziende Voog dij was opgedragen aan A. B- Valkhof, aan dat wettig gezag hebben onttrok ken, door het uit huis waar het kind zich bevond, weg te halen, en hebben gebracht naar Domburg met de bedoeling om dat kind naar Amsterdam te bren gen en aldus te onttrekken aan het wet- telijken gezag. Eisch: voor ieder 2 maanden onvoor waardelijke, en 4 maanden voorwaarde lijke gevangenisstraf. De verdediger mr, P. C. Adriaanse vroeg vrijspraak. Met ingang van 19 Maart a.s. wor den aangesteld tot dienstpl. korporaal- titulair bij het 14e reg. inf. de navolgen de dpi, soldaten: I. J. C- van Dullemen, M. Hekhuis, J. P. J. van Jole, J- Ketele, R, Ch. de Roo, J. M. van Weele, P. Wil- lems, P. Sterk, Zw. Mitr.; E. J- Brouwer, R. J. Giliam, Mor- tierist. J. Heystek, J. Passenier, J. Vreeke, Verb. afd. J. J. den Boer, A. H. J. van den Boo- gaardt, C- P. Constandste, W. A. M. Crone, A- Drabbe, P. C, Groen, C. P. van der Hoek, J. P. Hoogduin, S. A. N. Jol, A. M, van 't Leven, H, P. Oggel, H. de Ridder, P. Schepers, J. Chr- Schless, J. Teekens, J. de Vries, A. J. F. Weeber, F. Wiessner, A. F. Hanssens, F. G. M. Goethals, C. Otte, Tiraillist. Indische Stoomvaartlijnen. Johan v. Oldenbarnevelt (uitr.) 17 te Colombo. Chr. Huygens 16 v. Batavia n. Am sterdam. P. C. Hooft (uitr.) 17 te Southampton. IBS?' door F. DE HULLU. I. As je vroeger ('k praoten noe over jaoren gelejen) in 't land van Cezand zoö'n bitje leèren kon, mos je meèster oören. De bovenmeester zei 't ook! As je dan zoö bie je n'eigen eès docht, 'k zou wè do- menie of dokter of avekaot wil len oören, adn prakteseerden je dao mao niet lank over, wan dao was geèn dienken om- Da was d'n groösten onzin, om dao nog over te praoten. Zelfs mènschen, diè d'r wèrm in zaoten, dochten d'r, om zoö te zeggen, nie over, om ulder joengen, diè zoö'n bitje leèren kon, iets anders te laoten oören dan meèster, 'n ienkele uutzonderieng daogelaoten vanzelf. Op 'n oögere burgerschole gaon en laoter nao d'oöge schole, da kostten te vee geld en t' is waor, 't was nie voo de poes, mao 't is toch zeker, da de Cezantenaors, die 't bepaold goed konnen doen, d'r in dién tied over 't algemeèn geèn geld voor over aoden, om te prombeeren voor ulder joengen, die dan goed leèren kon, een goeje toekomst te kriegen, Ze dochten d'r nie eès om. Toch bin d'r nog eèl wa weten schappelijke mènschen uut dien tied en daovoo uut 't land van Ce- zand gekommen. Die èn ulder zelf mie kolossaole inspannieng opge- wèrkt. Schoolmeèsters bie de vleèt en eèl wa goeje ook, da mag be paold gezeid, Dao was in die daogen in 't land van Cezand ook mao eèn inrich- tieng van onderwies, wao je kon deuleèren en da was de normaol- schole, de „rommel" zeièn ze in die daogen. 't Is waor, je kon ook nog nao De Groe. nao Schoo, diè mie 'n paor sekondanten verscheije joenges opleiden voo 't spoor of de post, de marine of Breda. Mao d e inrichtieng van 't landje was toch de normaolschole. Dao kwaomen ze nao toe uut d'Oöfdplaote en Biervliet, uut Sintepier en 't Kèrk- je, uut Iezendieke en Sintekruus, afijn uut alle meugelijke plaotsen. En zoö was 't ook mie de leeraors. Eère an die stoere kérels, die nao ulder daogelijksch schoolwèrk nog naor Oöstburg trokken, om daor in d'ouwe Openbaore schole, die ondertusschen ook weer al afge broken is of in de graonbeurs, die noe ook a geèn graonbeurs meèr is, ienkele uren les te geven. De meeste bin ook a dood. Ienkele leven nog. Wa waoren sommige van ulder tuus in het vak, da ze mosten onderwiezen. Wa was d'n direkteur 'n wiskunstenaar, wa was diè teèkenleèraor z'n zaokje meèster en dan die meziekmeèster en dien onderwiezer in natuurkun de. En laot ik nie vergeten den les gever in taol. Wa kon die lezen! Eèl 't land kénden 'm daovoo. Wonderlijk, zoö'n man vergeet je nooit. Toen ie langs de Schoon- dieksche wegt naor Oöstburg kui erden, reed 'm een uurkoetsier mie z'n zeune die op de „rommel" gieng, verbie, zonder 'm mee te nemen. En in de les kreeg de teu- ne het 't oören. „Die man rijdt met eigen equi page en dan trekt ie 'n gezicht alsof hij zeggen wil: „Worm, kruip, maar ik, ik word getrokken, ik rij!" As 'n andere leèrlieng in z'n op stel over het onweèr schrieft, „he onweer zakt af", dan klienkt het „Man, je broek zakt af!" Een ze kere Bram oord altied betiteld mie den aortsvaoderlijken naom van „Abraham". Zie, da bin zoö van die diengen, die je noöit vergeet a wor je onderd jaor. Mao leèren dee je d'r en je wier klaor gemaok voo 't eksaomen, mao meèr oob nie, da kon ook nie. 't Was ook maor 'n normaolschole, die 't var zijn aovenduren en vrieë middao- gen most èn. Gieng je in die daogen op de nor maolschole, dan was j'ook kweè- kelieng in de schole. Je most dan vanzelf ook leèren onderwies ge ven, da spreek vanzelf. Da's noe nog zoö. Mao je zou t'r noe eès moeten meè kommen, om 'n kweè- kelieng te laoten doen, wa ze toen mosten doen. Tegenwoordig kom men ze op schole, om eès te luuste- ren naor 'n onderwiezer, die les geeft en om 't dan zelf ook eès te doen. En dat is goed! Daovoo komt zoö'n joengen ook, En da ge beurden vroeger ook wè, mao dan de rest. Onzen tegenwoordigen tied mag in veel opzichten slechter zien as vroeger, de kweèkeliengen bin d'r noe eèl wa beter an toe as toen. Zooas ik zei, je mocht toen ook wel een keèr lesgeven en een keer luusteren, mao dan waoren d'r nog eèl wa meèr kerweitjes. Centraöle verwèrmiengen wao ren d'r nog nie, vulkachels ook nie allemao van die kanonkacheltjes, die ielken dag mosten angemaokt oören. Dao was altied eèl wa ka- chelout voo noodig. En wien mos 'r noe voo zurgen, dat 'r genoeg kachelout was? Je zou dienken da wor gebrocht! Neè! Da mos de kweékelieng kappen. Uren was 't ie daomee in 't schuurtje achte de schole bezig. De stikken ou vlogen dao rond z'n oören. En dan de koolbakken! 's Morgens wao ren ze gevuld, inaor in den loop van d'n dag mosten ze opnieuw ge vuld oören. Van diè fiene roer kolen en dan een oöp waoter d'r deu mengen. Gieng de schole an dan most de kweékelieng bie de schrabber en bie de matte staon om te kieken of de kleine joenges ulder schoenen en klompen ('t meèste klompen) goed afkuuschten. En je begruupt, dan ao je dao bie die schrabber de grootste spektao- kels, formeele vechtpartijen. Eèl vee respect aon ze in de regel voo de kweékelieng nie, a most ie van de bovenmeèster deu de kinders ook meèster genoemd oören. Was je in schole en mos je zelf geèn les geven of luusteren, dan waoren d'r nog wèrkjes genoeg. Dan wier t'r zoö'n sigaorekistje mie griffies voo je neuze gedouwd en mos je daor allemao mooie puntjes an sliepen, een wèrkje, wao je mes nie van opknapten en op den duur de vellen van je viengers iengen. De kiste mie potloöjen most ook a dikkels 'n beurte kriegen, wan de bovenmeèster was t'r stérk voor, dat 'r overal moöie punten an zaoten. Ondertusschen wier 't kwart over tiene en dao verlangden je altied bièzonder nao, wan dan kwam de koffie. De deure, die toe gang gaf toe 't schoölmeèstersuus, gieng open en op 'n schienkblaodje wier de koffie binnengebrocht voo 't pèrseneèl van de schole en ook 'n kommetje voo de kweékelieng. 't Was lekkere van die gefilterde koffie, geèn ketelkoffie. Jammer, dat de kommetjes altied maor alf- vol waoren! Dat 's geèn kleinig heid, koffie drienken in schole, ter- wiel je zelf nog maor 'n joengen bin en al die kleine joenges nao je kieken. Dan voelden je je al een voornaom mènsch. Je was groötsch op jè n'eigen. Was de koffie uut, dan mos je 't schienkblaodje mie de vule kommetjes weer in de keu ken briengen. En dan begon 't in de regel! Dan mos je nao de slach ter, dikkels eèlemao an 't ènde van 't durp, om een alf pond krippen of om een halven dèrm woste, soms ook onderalf onse biefstik of tweè onsen vleisch. Je stoeng t'r wè nie oöge mee, om dao mie zoö'n mandje deu 't durp te loöpen, mao j'ao toch niè 't èrte in je lief om te zeggen: „ik doen 't nie". Was je trug en zat je zoö'n bitje in d'achterste banke je wérk voo de normaolschole te maoken, dan mos je dikkels weer in eès nao den bakker om een tèrven broodje van een kilo en tweè kadetjes. Afijn, je durfden niks zeggen, zoö bange was je toen nog en je gieng om brood. Wao j'ook dikkels nao toe most, da was 't postkantoor. Je kreeg dan een brief, wao nog geèn poszegel op was en vuuf cènt en dan mos je maor een poszegel gaon koöpen, op den brief plakken en op de post doen. Kwam je terug en ik overdrieven nie dan lag t'r dikkels weer a 'n brief- kaorte zonder zegel klaor of 'n kaortje en dan kon je d'r wee nao toe. Noöit van z'n leven kocht ie eès 'n eèle bezendieng poszegels en briefkaorten. Op d'n duur kreeg die kweékelieng dao zoö'n ekel an (ie most soms eèn poszegel van een alf cèntje gaon koöpen) dat ie zelf allerlei poszegels kocht, dan kon ie ze d'r zelf opplakken. Zoö schaomden ie z'n eigen voo die klutskerweitjes bie de postmeès- ter. 's Maondags ao 't ie in de regel ook een schoon baontje. Dan teikenden de bovenmeèster op een lieste an, wièn of t'r schoolgeld betaold ao. Diè 't nie bie^ 'm ao, most t'r om, Mao jao, zoö n joen gen kwam dikkels zonder cènten terug. Dan most de kweékelieng voo zoö iets as deurwèrder spe len en most ie prombeeren om een dubbeltje los te kriegen, een baon tje, wao 't ie een gruwel an ao. Dan trok 't ie nao den Oekzak of nao den Oögen Dam om een dub beltje los te kriegen, wat 'm zoö goed as noöit lukten. De meèste keèren kwam 't ie mao terug zon der dat ie d'r gewist was. En dan was 't ook goed! (Wordt vervolgd).

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1932 | | pagina 6