„Nóg iemand heeft
genoten van de beste
sigaret voor
- ieders
gezondheid
Antwerpen
en zijn verbinding
met den Rijn
VIRGINIA
TWEEDE BLAD VAN DE PROVINCIALE ZEE UWSCHE MIDDELBURGSCHE COURANT VAN ZATERDAG 5 MAART 1932.
No. 55.
IS,
Prol. dr. J. Valckenier Suringar.
in
DE INDISCHE
TENTOONSTELLING IN
DEN HAAG.
sbihitM;]
KUNST EN WETENSCHAP.
P»
5
i
1
i
rerk
126,
w-
arg.
.20.
.50.
ferv.
pel
en
Jo.
ié
en
Ifr.
door
Frankrijks goudpolitiek
Colijn en Van Cauwelaert.
Frankrijk zette veel geld in verschil
lende landen uit op korten termijn; En
geland en Amerika hebben het weder op
langen termijn in Oostenrijk en Duitsch-
land uitgezet (hooge rente!). Later trok
Frankrijk de korte credieten uit Oosten
rijk terug (d.w.z. goudonttrekking); de
groote „Credit-Anstalt" ging over den
kop; dat was het sein voor een „ver
trouwenscrisis" d.w.z. voor het terug
trekken van alle kanten van korte cre
dieten in de centrale rijken, waarvan de
Duitsche banken de slachtoffers werden.
Terwijl daarop Engeland en Amerika
hunne credieten in de centrale rijken
„bevroren" zagen, bracht Frankrijk door
het opzeggen zijner korte credieten En
geland in moeilijkheden en sloeg zijn po-
litieken tegenstand lam. Ten slotte deed
Frankrijk met Amerika hetzelfde even
vóór Laval's aankomst daar. Zoo heeft
Frankrijk alle landen in zijn goudmacht;
het wil helpen doch tegen politieke con
cessies (geen tolunie der centrale rijken,
geen „corridor", nieuwe Donaumonar-
chie, geen staking van Youngleening en
herstelbetalingen, afzijdigheid of hulp
van Engeland bij de Rijnpolitiek, enz.)
Het heeft ook Nederland te pakken wil
len krijgen; in de Dagelijksche Beurs-
courant van Amsterdam kon men voor
korten tijd lezen: „sedert eenigen tijd
wordt in de Fransche pers de financi-
eele toestand van ons land zoo ongunstig
voorgesteld alsof het onmogelijk ware
ons land voor een débacle te behoe
den". „het is o. i. een zeer laakbare
fout". Te Parijs werden geen guldens te
gen Belgische francs aangenomen. Brus
sel hielp mee, gelukkig tevergeefs.
Voor Nederland is dr. Colijn (voor
stander van het Moerdijkkanaal in 1927)
onderhandelaar bij het nieuwe Neder-
landschBelgische verdrag; voor Bel
gië daarentegen Fr. v. Cauwelaert, bur
gemeester van Antwerpen en hoofd van
het Belgisch Comité voor „verbetering
van den scheepvaartweg Straszburg
Antwerpen" (d.w.z. voor verlegging van
den Rijnmond naar Antwerpen). Men kan
het gevolg van die combinatie begrij
pen.
Prof. H. Burger te Amsterdam schreef
reeds in Sept. 1928 een „Open brief aan
den Minister van Buitenlandsche Za
ken...." met een waarschuwing tegen
de plannen van minister Beelaerts, die
op een nieuw Moerdijkachtig kanaal
duidden. Het Dagblad voor Noord-Bra
bant heeft in zijn nummer van 5 Sept.
1931 de kat den bel aangebonden, waar
op minister Beelaerts een démenti zond,
dat echter door genoemd Dagblad van 15
September weerlegd werd. Daarop
kwam in het Vaderland van 19 Sept.
eene erkenning van hetgeen het Dagblad
van Noord-Brabant had ontsluierd, en
dit werd ten slotte door den minister in
zijn antwoord op de interpellatie van het
Eerste-Kamerlid de Savornin Lohman,
op 14 Oct, 1931, met blijkbaren tegenzin,
grootendeels bevestigd; de rest werd
verzwegen met beroep op het „staats
belang". Terecht vroeg het Dagblad van
Noord-Brabant of het niet onverant
woordelijk van de regeering was om 'n
Hij glimlachte spottend tegen haar.
Ga nu maar naar Lee Wang, voeg
de hij er bij op den toon van een vrien
delijken vader, die een klein kind naar
den tuin stuurt om te spelen.
Nina's mond kreeg een harde uitdruk
king, toen Spencer zich weer naar zijn
courant keerde, en toen zij weer sprak,
was er iets krakends in haar 6tem.
En waarom zou ik Lee Wang na-
loopen? vroeg zij. Hij is de Chinees!
Liefde vindt zelfs daarvoor een ver
ontschuldiging, antwoordde Spencer. Ik
weet zeker, dat hij jou moet liefhebben,
te oordeelen naar de manier, waarop
hij over je eetlust spreekt.
Mijn hart is het belangrijkste deel
van me! zei het meisje, driftig stampend
met haar klein voetje.
Voor Lee Wang blijkbaar niet, her
nam Spencer. Voor mij ook niet. Mijn
beste meisje, ging hij ongeduldig verder,
zich weer tot haar wendend, hoewel
het vleiend is voor iemands ijdelheid
hot voorwerp van genegenheid te zijn
van een jong meisje van je onmisken
bare aantrekkelijkheid, vrees ik dat ik
concessie te doen, die, naar de regeering
in 1929 schreef, onvereenigbaar zou zijn
met de bescherming der meest essenti-
eele belangen van Nederland; of het niet
onverantwoordelijk was een politiek te
voeren, die tot noodzakelijk resultaat
moet hebben, dat de strijd, die in Neder
land is gestreden van 19251927, op
nieuw gestreden zal worden. Erger nog
is de mogelijkheid dat het plan een
tweede maal met eene, zij 't een kleine,
meerderheid gelukken zou.
(Van onzen specialen verslaggever.)
Een inleidende persconferen
tie Wat er allemaal te zien
zal zijn.
Zooals men zich herinneren zal be
sloot de Haagsche gemeenteraad in het
begin van dit jaar tot medewerking
aan het door particulieren ontworpen
plan om de Indische gebouwen, waar
mede ons land op de koloniale tentoon
stelling in Vincennes een belangrijk
succes hebaalde, naar eigen bodem over
te brengen, en de Hollandsche afdeeling
der Parijsche expositie tijdelijk in de re
sidentie te doen verrijzen.
Deze week werd bekend, dat de In
dische tentoonstelling in Den Haag 15
Mei geopend zal kunnen worden. Ten
einde aan de opening de langzamerhand
gebruikelijke inleiding te geven hield het
gemeentebestuur van Den Haag dezer
dagen een persconferentie, waarin de
secretaris, mr. dr. G. A. W. ter Pelk-
wijk, den vertegenwoordigers van bin
nen- en buitenlandsche bladen omtrent
de ongewone expositie voorgelicht heeft.
Blijkens deze mededeelingen beperkt de
medewerking der gemeente zich tot het
beschikbaar stellen van het nabij Sche-
veningen gelegen Westbroekpark en tot
het inrichten van het terrein; de ex
ploitatie van de tenstoonstelling zal ge
schieden door de alsnog op te richten
Nederl. tentoonstellings-maatschappij,
wier adviseur architect Mooy zal zijn,
en de verantwoordelijkheid voor het
karakter der expositie zal worden ge
dragen door een comité, waarvan de
heer Ch. J. M. Walter, oud-minister van
Koloniën en oud-president van den Raad
van Inië, het voorzitterschap heeft aan
vaard.
Op de tentoonstelling zal men alle ge
bouwen, die de Nederlandsche afdeeling
in Vincennes vormden, te zien krijgen,
dus het bekende hoofd-paviljoen, het
Sumatra-huis, het Indische restaurant met
zijn steiger en inlandsche prauwen, het
uit Batak geïmporteerde Batak-huis,
den Bali-hof met poorten. Bovendien
zullen er een in Balineeschen stijl op te
trekken Hollandsch restaurant zijn en
een schouwburg. Voor verlichting zal ge
bruik worden gemaakt van de Balinee-
sche lichtbronnen, die in Parijs de al-
gemeene bewondering wekten, en ook
voor een speciale beplanting van het ter
rein zijn voorzieningen getroffen.
Daar het circa 4 ha groote Westbroek
park zich uitnemend voor het doel leent
mag verwacht worden, dat de Indische
expositie in Den Haag nog beter tot
haar recht zal komen dan reeds in Pa
rijs het geval was; ginds toch was zij
onderdeel van een groot geheel, van een
aantal gebouwen was tengevolge van
de uiteraard beperkte ruimte voor de op
stelling slechts één zijde zichtbaar;
hier zal de tentoonstelling zelf een groot
geheel vormen, zoodat alles tot zijn
recht kan komen.
De fraaie gebouwen, op zich zelf al een
tentoonstelling, zullen worden gevuld
met verzamelingen uit Oost- en West-
Indië. Het Koloniaal Instiuut te Amster-
het toch niet aangenaam zou vinden een
Chinees als mededinger te hebben.
Het was de eerste keer, dat Spencer
getoond had dat hij haar vleierijen had
opgemerkt, en Nina voelde, dat zij vor
deringen maakte.
Lee Wang is jaloersch op je,
Spencaire, zei ze schalksch.
Spencer knikte.
Dat maak jij hem, Nina. Geheel on-
noodig, heusch. De kerel bedre-gt me
soms met een mes, zoodat ik hem wel
eens hard heb moeten aanpakken. Mes
sen en Chineesche minnaars hooren bij
elkander, heb ik wel eens gelezen, en
dat schijnt waar te zijn.
Nina lachte een heerlijk klinkend lach
je, waarvoor zij veel uren had moe
ten oefenen.
Hij zal je dooden, Spencaire, niet?
Wie weet? antwoordde Spencer
onverschillig.
Hij nam plotseling zijn officieele hou
ding weer aan.
Nu is het genoeg, zei hij deftig. Ver
laat de kamer, als 't jeblieft, voordat
sir Peter je hier vindt.
Als om er een eind aan te maken,
keerde Spencer haar zijn rug toe en
deed of hij naar een andere courant
zocht.
Nina keek naar zijn rug met half ge
sloten oproerige oogen, en haar toon was
spottend.
'r
I &tl n TK' unllt ttl l
CHIEF WHIP
(Ingez. Med.)
dam heeft zijn Volle medewerking toe
gezegd, en tal van aanbiedingen van
particulieren (die zorgvuldig overwogen
worden omdat een harmonieus geheel
moet ontstaan) doen het vermoeden wet
tigen, dat de tentoonstelling het karak
ter zal hebben van een tijdelijk museum
van waardevolle interessante verzame
lingen, die men anders niet te zien kan
krijgen.
Tijdens de pers-conferentie gaf ir. J.
F. van Hoytema, hoofd-ingenieur van
de gemeente Den Haag, aan de hand
van een situatie-teekening inlichtingen
over de opstelling der gebouwen, waar
uit mag worden geconcludeerd dat de or
ganisatoren met zorg zullen waken voor
de Oostersche sfeer, die aan het geheel
ten grondsdag moeten liggen wil de ten
toonstelling worden wat men er zich van
voorstelt, n.l. een tijdelijk monument met
cultureele, paedagogische en historische
waarden.
In het Haagsche Westbroekpark. thans
een chaos van hout en gips, dat op den
tooverstaf van den architect wacht, zal
van 15 Mei tot eind September de glorie
van onze koloniën schitteren, ter lee
ring van alle Nederlanders.
Je bent bong voor sir Peter, Spen
caire.
Zoo? antwoordde Spencer onver
schillig.
Het is zoo! Hij is een varken!
Ik zou hem in een zak stoppen en ver
drinken, dat zou ik.
Haar oogen schitterden door woeden
de herinneringen.
Dat heb je al eens meer gezegd.
Spencer had een andere courant en
maakte onnoodig veel leven bij zijn
zoeken naar de marktberichten.
Hij denkt dat hij de geheele we
reld is, omdat hij zooveel geld heeft,
Poeh!
i Zelfs het „poeh" trok Spencer's
aandacht niet. Hij had nu bijna een jaar
naar „poeh's" geluisterd en hoewel eens
zijn zenuwen er door geschokt waren,
verwachtte hij ze nu telkens. Hij wist
eigenlijk niet of hij bij gelegenheid ook
niet „poeh!" zeide.
Met een berekenende verandering van
stemming kwam Nina plotseling naar
hem toe, legde haar handen op de cou
rant en keek hem smeekend aan.
Waarom blijf je hier, Spencaire?
Waarom ga je niet weg. Hij behandelt
je als een hond, Spencaire.
Waarom ga jij niet heen. Het is
een goed idee!
Nina sloeg geen acht op den spot en
zuchtte.
Bouwtechniek en beeldende kunst.
In de Woensdagavond alhier gehou
den gewone vergadering van het
Zeeuwsch Genootschap der Weten
schappen heeft de heer C. Barentsen
een voordracht gehouden over: Bouw
techniek enbeeldende kuns t.
De heer Barentsen ving aan met
op te merken, dat hij zou trachten naar
de definieering van de verhouding tus-
schen bouwtechniek en beeldende kunst,
het aantoonen van den gang van beider
strevingen.
Deze tijd, waarin wij nu leven, is de
tijd van de triomfen der techniek: in
dustrialisatie, mechanisatie, standardisa-
tie heerschen- Op de vraag, waarin dat
op den duur eindigen zal, antwoordt spr.
nu reeds: er zijn groote veranderingen
op til, ook in de bouwkunde.
Spr. behandelde nu in het kort de on-
derdeelen der bouwkunde: de materi-
alenleer, die hoe langer zoo omvangrij
ker en ingewikkelder wordt en de con
structieleer, die de samenstelling der
verschillende soorten gebouwen tot in
hun kleinste onderdeelen omvat. De
waarde van doordacht construeeren en
zuiver teekenen kan bij deze laatste niet
Ik ik behoor bij miss Enid. Ik zou
niet bij hem willen behooren, al kan ik
er zoo beroemd door worden als Napo
leon. Neen! Miss Enid dat is een da
me hij is een.
Zij aarzelde en fronste haar voorhoofd
bij het vergeefsch zoeken naar een pas
senden scheldnaam.
Spencer bewoog zich ongeduldig.
Zeg als 't je belieft niet weer var
ken, vroeg hij. Je gebruikt 't woord zoo
dikwijls om sir Peter te beschrijven, dat
ik ernstig bezorgd ga worden over de
blijkbare aripoede van scheldwoorden in
de Fransche taal.
De voorbijgaande uitdrukking van
droefheid, die bij deze woorden over
het gezicht van het meisje trok, ontging
niet aan Spencer's scherpe blikken en
hij ging op vriendelijken toon voort:
Ik heb je herhaaldelijk verteld, dat
sir Peter van één der oudste Engelsche
families afstamt. Zijn voorouders waren
sedert eeuwen heeren over 't volk en
men kan niet anders verwachten dan dat
hij bedienden als van minder maaksel
beschouwt. Ik denk dat wij het zijn,
voegde hij er gelaten aan toe, ik denk
dat wij het zijn.
Jij bent het misschien, antwoord
de het meisje uitdagend. Jij bent mis
schien minder? Ik ben even goed als
bii en dat zal ik hem zeggen. Jij en
zij krulde verachtelijk haar lip bent
genoeg-worden beseft, maar, aldus spr.,
men krijgt wel eens den indruk, dat de
ze tijd er niet voldoende aandacht aan
schenkt. Alles is tegenwoordig uitgeloo-
pen op de zakelijkheid, door specialisten
voor elk onderdeel vervaardigd. Vroe
ger ging kunnen en kennen echter sa
men, want toen besefte men, dat wat
waard was gebouwd te worden, waard
was góed gebouwd te worden.
Tot de beeldende kunst in verband
met zijn onderwerp komend, zeide spr.,
dat de ontwerper van een bouwwerk
naast algemeene technische kennis moet
beschikken over een plastisch beeldend
vermogen, dat het geheele gebouw van
binnen naar buiten en van buiten naar
binnen doordringt; in zijn hoogste uiting
kan dat worden tot een zich dramatisch
manifesteeren van den strijd der wer
kende krachten.
Het motief der beeldende kunst moet
in dit verband zijn een, in harmonie met
zijn functie, verstoffelijking van het
geestelijke element; de bouwkundige
plastiek vereischt daarbij een strenger
lijnen-beweging dan de vrije beeld
houwkunst.
Aan de hand van een teekening schet
ste de heer Barentsen toen de golfbe
weging in de beeldende kunst, zooals
hij die zag: de Egyptenaren die den aan
een raar mensch. Je wilt vechten met
Lee Wang als hij een mes in zijn hand
heeft en toch wil je niet hier tegen
vechten tegen dit varken, dat je be-
leedigt! Poeh!
Spencer glimlachte ondanks hemzelf.
Van zulk een meisje kon men ook ei
genlijk niet verwachten, dat zij de gé
bruiken van de groote wereld kan be
grijpen. Hij dacht er aan dat een „joe
lende menigte" een eind had gemaakt
aan de Fransche artistocratie, en hij re
deneerde, dat de Fransche manieren
dientengevolge geleden moesten heb
ben. Een man vecht niet met zijne
broodwinning, zei hij.
De geduldige vriendelijkheid van zijn
stem maakte het meisje de woede na
bij. Haar oogen fonkelden, en met de
eene hand in de zijde en de andere in
een belachelijk kleine vuist gebald, die
zij vlak voor Spencer's neus hield, gilde'
zij:
Ik zou! Ik zou hem in zijn gezicht
zeggen dat hij een beest is en ik haat
hem als.als de hel!
Dat slaat natuurlijk op mij, zei 'n
zachte, scherpe stem op den drempel.
Alsof het mij niets schelen kan wat een
heks als jij van mij denkt.
En sir Peter Brace liep kalm de ka
mer door naar de tafel.
(Werdt vervolgd.)