m u
„ARNHEM"
TWEEDE BLAD VAN DE PROVINCIALE ZEEUWSCHE MIDDELBURGSCHE COURANT VAN WOENSDAG 2 MAART 1932.
No. 52.
HET JAPANSCH-
CHINEESCHE CONFLICT.
ZEELAND.
Venijnige schooier, zei Sothfield,
LEVENS
VERZEKERING
MAATSCHAPPIJ
KERKNIEUWS.
CL!?.!'
(Wordt vervolgd.)
Nabetrachting-
Hoewel ik mijn beschouwingen over 't
Japansch-Chineesche conflict reeds af
gesloten heb, moet ik nog even op de
kwestie terugkomen, omdat in de laat
ste dagen in sommige Europeesche dag
bladen de meening schijnt post te vat
ten, dat niet Japan, maar China de ei
genlijke rustverstoorder in 't Verre Oos
ten is.
Een dezer dagen schreef het Parijsche
dagblad, de „Matin", dat de Volkenbond
de machtspositie van den sterke in het
Verre Oosten diende te versterken. Ja
pan is voor dit blad de ordebewaarder
in het Oosten, China de verwekker van
wanorde.
Ook de Japansche staatslieden hebben
het in den laatsten tijd steeds over den
„chaos" in China, die de Japansche re
geering noodzaakt tot haar tegenwoordig
optreden te Shanghai.
Ter beoordeeling hiervan dient men
de vraag te stellen, wie en wat er na
den dood van den krachtigen bestuurder
Yoean Shih Kai ertoe hebben bijgedra
gen, dat de „chaos" in China een om
vang gekregen heeft, zooals wij deze
thans kennen?
Het zijn vooral Sovjet-Rusland en Ja
pan geweest, die door hun gestook en
geintrigeer het herstel van de nationa
le eenheid van het Chineesche volk na
1924 allerlei hinderpalen in den weg
hebben gelegd.
In 1924 begint Sovjet-Rusland een
krachtdadige, communistische propa
ganda in het Zuiden van China, waar de
Kuomintang, de revolutionaire volkspar
tij, het bewind in handen heeft. Kanton
is het centrum van de communistische
centrale van het Verre Oosten, een fi-
l:aal van de Derde Internationale te
Moskou. De leider van de Kuomintang
in het Zuiden is Chiang Kai Shek,
schoonzoon van dr. Soen Yat Sen, den
held van de Chineesche revolutie in
1912.*) Op dat oogenblik zijn er twee
stroomingen in Kuomintang, een commu
nistische en een nationalistische.
De communistische is in 1924 nog de
sterkste, maar Chiang Kai Shek, die geen
communist, maar nationalist is, is ervan
overtuigd, dat de nationalistische stroo
ming 't op den duur van de communis
tische zal winnen. Hij is een zeer gesle
pen politicus. De Russen zal hij te vriend
houden, zoolang hij ze noodig heeft; hun
geld, hun adviezen op civiel en militair
gebied, hun oorlogsmateriaal. Z'n rech
terhand is de Rus Borodin, met een staf
van civiele en militaire medewerkers.
Het Zuid-Chineesche leger wordt onder
Russische leiding gereorganiseerd en uit
gerust voor den strijd tegen het Noor
den van China.
In het Noorden is de macht in handen
v?n 9.han£ ^so Lin, heerscher over Mant-
sjoerije, maar tevens met grooten in
vloed in het Noorden van het eigenlijke
China, en den gouverneur van Sjan-
toeng.
Beiden doorzien de bedoelingen van
Chang Kai Shek, die een centrale, na
tionale regeering te Nanking wil vesti
gen, waarvan hij het hoofd zal zijn, Dit
zal beteekenen een beknotting van hun
macht en invloed, weshalve zij er zich
met hand en tand tegen verzetten.
De heerscher over Mantsjoerije, Chang
Tso Lin, is een volslagen werktuig in de
handen van de Japanners, die niets van
een nationale eenheid van China willen
Maarschalk Chiang Kai Shek is
kortgeleden afgetreden als hoofd van de
centrale, nationale regeering te Nanking.
4) -
Nog één vraag als ik mag, zei
Sothfield.
Hoekomt het dat onze vriend
Drew zoo bekend is met alle leelijke
bijzonderheden van het verleeden van
sir Peter?
Hoe komt het, dat iedere vervloek
te kletskous onaangename en onnoodige
I raatjes verzamelt? zei Harker min
achtend, terwijl hij Drew vol in het ge
zicht zag.
Voordat Drew kon antwoorden werd
de deur naar den ingang open gewor
pen en een vroolijk menschenkind met
een afschuwelijke das om en wiens
luidruchtige begroeting en druktema-
kerij aan een storm in de lente deed
denken, liep door de hall en verdween
in de billardkamer.
Sothfield en Harker beantwoordden
zijn groet terloops, en keken elkaar ver
baasd aan,
Wat beteekent dat? vroeg Har
ker.
Die Ierent zuchtte Sothfield.
Ik zou gedacht hebben dat Mike
Hannifin vanavond klaagliederen in het
Keltisch zou zingen in plaats dat hij als
de Meikoningin hier binnenkomt. Het
weten, omdat hun belangen in dat land
er door geschaad zullen worden. Zij
steunen Chang Tso Lin met geld, advie
zen en oorlogsmateriaal. Ook de gouver
neur van Sjantoeng, in welke provincie
de Japanners groote belangen hebben,
wordt door hen gesteund.
Een bloedige burgeroorlog tusschen
Zuid en Noord breekt uit, welke in 1928
eindigt met de overwinning van de Zui
delijken.
Tsjang Tso Lin komt in 1927 bij een
door Chineesche nationalisten gepleeg-
den bomaanslag op zijn trein op de lijn
PekingTientsin om het leven.
Zijn tegenstander Chiang Kai Shek
wordt het volgend jaar hoofd van de na
tionalistische regeering te Nanking; niet
van een sowjetrepubliek, zooals de be
doeling van de Russen was geweest. De
nationalistische strooming in de Kuomin
tang heeft gezegevierd over de com
munistische.
Niet China, zooals de „Matin" wil be
weren, is de rustverstoorder in het Ver
re Oosten, want dit land streeft niet naar
de hegemonie in Oost-Azië; het heeft
geen expansieverlangens in andere lan
den, en het tracht zich niet meester te
maken van een handelsmonopolie in het
Verre Oosten.
Japan is 't, De oppermacht van Japan
in den Grooten Oceaan zou echter een
voortdurende bedreiging van den wereld
vrede beteekenen.
„Macht in de handen van een Ooster
ling, is een gevaar", zoo zei me eens 'n
officier van Justitie in Indië, een man
van groote levenservaring en menschen-
kennis. Ongetwijfeld schuilt daarin een
groote kern van waarheid. Maar rechter
lijke ambtenaren hebben de neiging als
gevolg van hun beroep en, omdat zij
den mensch steeds van zijn slechtste zij
de leeren kennen, een eenigszins eenzij-
gen kijk op de menschen en de maat
schappij te krijgen.
Een Oostersch journalist, een man op
jaren, die een bezadigden kijk op de
maatschappelijke verhoudingen in de ko
loniale maatschappij had, en met wien ik
eenige jaren nauwe samenwerking heb
gehad, beweerde hetzelfde.
Van de jongeren, de nationalistische
heethoofden, zal men dergelijke uitingen
nooit hooren. Bij de beoordeeling der
feiten laten zij zich steeds leiden door
hun gevoel, het echt Oostersche senti
ment, dat het verstand benevelt en al
le proporties uit het oog doet verliezen.
Wie in het Oosten is geweest, weet,
dat machtsmisbruik er schering en in
slag is.
Macht in de handen van den Ooster
ling is een gevaar.
Wat voor den enkeling geldt, is ook
van toepassing op de massa, de natie,
in dit geval de Japansche.
De bekende, Fransche journalist Al-
bert Londres, die als „oorlogscorres
pondent" te Sjanghai vertoeft, vertelde
er dezer dagen in het „Journal" een tref
fend staaltje van.
De Japansche kappers- en winkelbe
dienden te Sjanghai, zijn thans „onder
de wapenen". Zij, die gewend zijn te
buigen als knipmessen tegen hun klan
ten, loopen er nu in burgerkleeding met
J) Het zal nu duidelijk zijn, waarom
de heer Wijnkoop, de Nederlandsche
apostel van Moskou, dezer dagen in de
Iweede Kamer zoo foeterde tegen de
Kuomintang in China, die hij van con
tra-revolutie beschuldigde,
Elly Beinhorn,
Na Amy Johnson is het jonge Duit-
sche vliegstertje Elli Beinhorn de tweede
jonge dame, die een solovlucht maakt
naar het Oosten.
Zij is echter in geen enkel opzicht te
vergelijken met haar vermaarde voor-
ganster, het onvervalschte type van de
bijna tot man geworden, moderne sport-
girl.
Elli Beinhorn is vóór alles vrouw, een
klein guitig meiske, nauwelijks de school
banken ontwassen. Zij is het kleine won
der van het moderne meisje, dat bewijst,
dat een echte vrouw de oogenschijnlijk
meest onvrouwelijke dingen doen kan en
niettegenstaande dat toch vrouw kan
blijven.
Wat wij van haar „sportleistungen"
weten: dat zij op zekeren dag in het
vorige jaar in haar vliegtuig stapte en
naar Afrika vloog en dat zij haar doel
bereikte, aan de wetenschappelijke
Afrika-expeditie van prof Bernatzik haar
diensten verleende en op den terugweg,
midden in donker Afrika een noodlan
ding moest maken. Na een driedaag-
schen geforceerden marsch, geheel al
leen door de wildernis, bereikte zij de
bewoonde wereld en vandaar voerde
een stoomer haar naar Casablanca.
De „B. Z. am Mittag" stelde haar een
Ersatzvliegtuig ter beschikking en van
Casablanca voerde haar leermeester, de
vlieger Osterkamp, haar naar de „Hei
mat" terug. Van dien tijd af is Elli Bein
horn een beroemd Duitsch meisje, doch
gebleven het eenvoudige guitige en be
scheiden meisje, dat zij voordien was.
Op 4 December van het vorige jaar
startte Elli Beinhorn van het Tempel
een geweer rond en brutaliseeren de be
woners, ook de Europeesche.
Wie het Oosten kent en dit leest,
zegt bij zichzelf: „Dat is de Oosterling,
dat is het Oosten".
De Oostersche ziel is onberekenbaar;
zij is als een vulkaan, die jarenlang kan
sluimeren en dan plotseling zijn vernie
lend werk verricht. Zij is vol raadselen
voor den Westerling.
De hartstochten kunnen in het Oosten
plotseling hoog oplaaien, ook de poli
tieke. Dit is 't vooral, dat den toestand
in het Verre Oosten zoo onzeker, zoo
gecompliceerd maakt.
J. K. Mesu Jr.
MIDDELBURG.
Onder leiding van den voorzitter,
mr. A. A, de Veer, vergaderde de af-
deeling Middelburg van den Nederland-
schen Militairen Bond, wiens werkzaam
heden in hoofdzaak ten doel hebben de
instandhouding en bloei van het Mili
tair Tehuis.
De vergadering herkoos tot bestuurs
leden de heeren G, W. Graafhuis, pen
ningmeester, ds. M, van Empel en mr.
H, F, Lantsheer, die met den voorzitter
den secretaris ds. L. B, Tjebbes, en den
VRAAGT
Let op het Fabrieksmerk
(Ingez. Med.)
is 'Zeer vreemd.
De Ryan Club is hem te hulp ge
komen, vermoedde Harker, met sterker
wordende overtuiging.
Hannifin zal nog niet verdwijnen.
Daar ben ik bepaald dankbaar voor
antwoordde Sothfield.
Ik vermoed dat Ryan hem als een
verdienstelijke wees beschouwt?
Hij wendde zich tot Drew, die den
kop van zijn pijp met een pennemes
zeer driftig schoonmaakte,
Wie is die Ryan? vroeg hij. Jij
komt in aanraking met alle groote geld-
menschen, Jij behoort het te weten.
Jij ook, Sothfield, antwoordde Drew
zuur. Jij beweert alles te weten..
Ik zou graag willen weten wie het
is, viel Harker boos in. Ik kom telkens
in aanraking met zijn werk, in den vorm
van beleggingen, die minder goed blijken
te zijn dan wel moest, maar nooit met
den man zelf. Hij moet van geld ge
maakt zijn. Er waren veel zaken- en
vakmenschen in Nieuw Zeeland en Aus
tralië, die heel wat hadden willen ge
ven om de identiteit te weten van het ge
heimzinnige hoofd van den financieelen
groep, die de Ryanclub genoemd werd,
want de schuchtere speculant was altijd
in twijfel of hij moest koopen of verkoo-
pen, als Ryan's naam gefluisterd werd
in verband met zijn uitverkoren beleg
gingen. De hand van Ryan werd ge
voeld in alle evenwichtige geldtransacties
in de beide landen en men zeide, dat zij
de beurzen van Europa en Amerika kon
beïnvloeden. De praatjes vermeldden
wonderlijke en vreemde dingen van de
Ryanclub, maar zelfs de praatjes kon
den niet het beheerende middelpunt,
Ryan zelf, aanwijzen. Zij die beweerden
het te weten, zeiden, dat Ryan niets
dan een naam was, waarmede een ze
kere welbekende groep speculanten
werd aangeduid, die, in hun meer eer
lijke oogenblikken een afschuw beweer
den te hebben van de onbarmhartige
methodes der Ryan Club, Anderen, van
wie men verwachten kon, dat zij het
wisten, bekenden openlijk, dat Ryan, 'n
individu was, maar zij konden zich met
geen mogelijkheid zijn zakenadres te
binnen brengen. De menschen in het
algemeen kon het niets schelen. Zij
maakten er zich niet druk over of Ryan
een menschelijk wezen of een coöpe
ratie was, maar aanvaardden met geen
vragenstellende dankbaarheid 't op een
paleis gelijkende Ryan Weeshuis, dat
te Paraparaumu stond en dat de Ryan
Club ten geschenke gaf als een bewijs
van stoffelijkheid en weldadige bedoe
ling; en zij verachtten die anderen, wel
ke over het gebouw spraken als gewe-
tensgeld.
Zeker was het, dat de Ryan Club,
doordat zij de markt beheerschte, me
nig worstelend, gewetenloos hande
laar op een veel rechter en smaller
pad hield, dan waar hij zich thuis
voelde, en de bewijzen waren er,
dat zij nooit met opzet den eerlijken
„kleinen man" verpletterde. Wanneer,
hofer-vliegveld te Berlijn voor haar
vlucht naar hét Oosten in een 100 paards
Klemm-toestel
Te Aleppo begon de misère.
Bij het landen werd haar machine
licht beschadigd.
Zij kon echter den volgenden dag
reeds verder gaan. Te Bagdad werd zij
echter enkele dagen aangehouden om
tegen cholera te worden ingeënt. Dan
volgt een periode, dat haar familie en
vrienden in groote ongerustheid ver-
keeren. 17 December 1931, van Bagdad
vertrokken naar Bushir hoorde men dien
dag en de daaropvolgende dagen niets
meer van haar. Uit Basra hadden Duit-
sche en Engelsche vliegers onderzoe-
kingsvluchten gemaakt. Een noodlanding
benoorden Bushir had haar opnieuw op
onthoud bezorgd en haar veilige aan
komst op Kerstavond te Delhi stelde
haar talrijke vrienden gerust.
Oudejaarsavond vierde zij bij de Duit-
sche kolonie te Calcutta. In de omgeving
van Rangoon deed zij 17 Januari op
nieuw een noodlanding, waarbij een
vleugel en de staartslee braken.
Het malheur verhielpen de Britten
spoedig en zoo zien wij haar, niettegen
staande allen tegenspoed, met groote
wilskracht al meer en meer Java na
deren.
23 Januari bereikte zij Bangkok en 29
Januari j.l. kwam zij te Singapore aan,
waar de kranige vliegster eerst haar en
haar toestel een flinke rust gunde, al
vorens naar Java over te steken.
Donderdagmiddag, op 11 Februari j.l.,
landde zij, opgewacht door vele enthou
siaste landgenooten, monter en wel op
Tjililitan.
heer J. A. Vertregt, het bestuur vor
men.
Aan het jaarverslag van den secreta
ris ontleenen wij, dat het aantal be
zoeken, gebracht aan het Tehuis, in de
laatste drie jaren, onder de leiding van
den huisvader M. Boone, steeg van 1847
tot 2566 en 2585, wat met het oog op
het kleine garnizoen reden tot tevreden
heid gaf. Voor de bezoekers hadden,
evenals in vorige jaren, tal van z.g. ge
zellige avonden plaats en ook lezingen
door de heeren K. Schout en P. Loof,
terwijl op de gewone avonden getracht
werd het tehuis gezellig en aantrekke
lijk te maken. Onder de bezoekers
heerschte steeds een prettige toon en
het besef van saamhoorigheid is zeer
bevorderd door de oprichting van een
Chr. militaire jongelingsvereeniging.
De afdeeling telde in 1931 225 leden
en begunstigers; zij ontving financieelen
steun van den Militairen Bond en van
de Staten van Zeeland. Het ingekomen
•schrijven van Gedeputeerde Staten, be
richtend dat het niet uitgesloten was dat
het subsidie vanwege de tijdsomstandig
heden verminderd moet worden, deeo
den wensch uiten, dat meerdere kerke-
yaden zich gedrongen zouden voelen om
een collecte te doen houden ten bate
van het Tehuis. Verminderde inkomsten
zouden den goeden gang van zaken ern
stig kunnen schaden.
Met weemoed herdacht de secretaris
het overlijden van den legerpredikant ds.
Ruysch van Dugteren, die door zijn per
soonlijkheid en werkzaamheid zich een
warm vriend van dezen arbeid betoon
de en wiens naam in dankbare nage
dachtenis in dezen kring zal blijven.
In het gebouw hadden onderscheide
ne verbeteringen en herstellingen plaats,
de noodige zorg is besteed aan de lees
tafel en de bibliotheek en door het aan
als in het geval van Mike Hannifin, de
groote ondernemingen de kleinere van
den eerlijken „kleinen man" troffen,
met het gevolg, dat zij geldelijke
moeilijkheden hem nedersloegen, re.k-
te Ryan hem de hand, om hem weer
op de been te helpen, maar zulk een
goedig medelijden werd niet beloond
aan den worstelenden, gewetenloozen
„handelaar" in gelijke omstandigheden.
In zijn géval viel de voet, inplaats van
de hand, van Ryan op zijn schouders.
Drew hoorde tot hen, die den voet
van Ryan vreesde.
Het doet me plezier te hooren, dat
Ryan zich met Brace bemoeit, ant
woordde hij Harker. Het zal Brace goed
doen iemand te hebben, die hem be
schermen kan. De oude familetrots zal
hard moeten werken om staande te blij
ven.
Wie zei dat Ryan zich bemoeide
met de B. F, I.? vroeg Harker driftig.
Je zinspeelde er een oogenblik ge
leden op.
Je zeide ,dat je beleggingen niet zoo
goed waren als zij moesten zijn, niet
waar? Dat klinkt alsof Ryan ergens aan
de touwtjes trekt. Laat me weten wan
neer het gebeurt en ik zal met genoe
gen bij Brace's begrafenis komen.
i Hij draaide zich met een grijns
lach om, en verliet de kamer min of
meer zegevierend.
De anderen zagen hem met blijkbare
opluchting heengaan,
schaffen van een radiotoestel is een lang
gekoesterde wensch vervuld.
ZUID-BEVELAND.
's HEER ARENDSKERKE. Maandag
avond hield do Ver. „Het Groene Kruis"
haai' j aai"vergadering.
Uit de rekening van den penningmce:
ter Meek, dat in het afgeloopen ja.tr was
ontvangen f 1759 en uitgegeven f 1009.
Hel jaarverslag van den Diaconie-ar
beid vermeldde, dat de zuster circa
1500 bezoéken voor wijkverpleging in
60 gezinnen en pl.m. 400 bezoeken voor
t.b.c. in 30 gezinnen heeft gebracht, 12
bezoeken werden gebracht voor maat
schappelijk werk.
Tot afgevaardigden naar de vergade
ring van de Groene Kruisvereenigingen
en naar die voor de Próv. Zeeuw'.vche
Vereeniging tot bestrijding van Tubercu
lose werden benoemd de heeren M.
Mol en Z. de Ruiter Fz. en tot plaats
vervanger de heer Iv. Janse.
Het bestuur zegde toe middelen te
zullen beramen om de vergaderingen
drukker te doen bezoeken.
IERSEKE. De raad vergaderde Maan
dag over de werkverschaffing. Aange
nomen werden de volgende plannen:
de straat op het middenpunt der vier
wegen bij de villa van den heer I. Wil-
lemsen opbreken, de keien daarvan stuk
slaan en klinkers zetten, afkomstig van
onder den Varkensdijk; dan een stukje
straat bij de firma Kramer idem, de sloot
vanaf de Schaapskoi tot in Polen toe
dempen en rioleeren, de sloot dempen
aan den Breeden weg (omwonenden be
talen de buizen) al deze werken te sa
men kosten ongeveer 7000 met veel
werkloon.
Besloten werd 10 opcenten op de ge-
meentefondsbelasting te heffen en de
rest uit het overschot 1930 te putten.
f
KRUININGEN. Zaterdag "had de ver
huring plaats door B. en W. van jden
tuingrond achter de N. H. kerk in 119
perceelen. De verhuring varieerde van
45 tot 20 cent per roede.
De gunningen beneden de 40 cent be
hoeven de goedkeuring nog van den
raad
Maandagavond vergaderde de coöp.
Boerenleenbank'.
Uit het verslag van den kassier J.
H. J. Poley, bleek dat de rekening sloot
met een som van 1092.937 en een
winst van ff 1357
Het 'ledental bedroeg op 31 Dec. 1930
321. Het ledental op 31 Dec. 1931 316.
CL
Een polis der
(Schept kapitaal voor moeilijke tijden.
(Ingez. Med.)
In verband met zijn beroep naar
Kampen, nam ds. F. v. d. Wissel,
Doopsgezind predikant te Aarden
burg Zondag j.l. afscheid van zijn ge
meente. Spreker begon met een toe
spraak tot de verschillende colleges en
personen. Verder wees spr. op den pret-
tigen geest welke bestond tusschen de
verschillende Doopsgezinde gemeenten
in Zeeland.
Aan de hand van Joh. 10 vers 11 „De
het vuur oppookend.
Harker was een oogenblik stil. Ein
delijk zei hij:
Drew drukt eigenlijk niets anders
dan de algemeene meening omtrent Sir
Peter uit.
Dat is waar, stemde Sothfield toe.
Zelfs ik, zacht gehumeurd en gemoede
lijk als ik ben, vind sir Peter een ta
melijk onverdragelijk iemand. Zijn feu
dale pedanterie is wat misplaatst in
dezen tijd; vooral in een democratische
gemeenschap als deze.
Harker ging zitten in den stoel, dien
Drew had verlaten en keek ernstig in
het vuur,
Er is geen twijfel aan, antwoordde
hij peinzend. Brace s begrippen om rent
maatschappelijke verschflen hooren
meer thuis in den tijd der Kruistochten
dan in dit tijdperk van Vrijheid en Ge
lijkheid. Ik verwonder mij altijd, Soth
field, dat zijn kantoor- en huisbed en
den zijn houding jegens hen ve-dragen.
Neem b.v. zijn butler, Spencer. Brace
spreekt nooit beleefd tot den man cn
toch toont Spencer nooit de minste
neiging om Brace op den grond te gooi
en wat ik of jij onder die oms'andig-
heden zou doen. Misschien komt het om
dat Spencer zoo is groot gebracht, en
verwacht hij geen beleefdheid. Hij is n
Engelschman en te oordeelen naar zijn
uitstekende manieren, werd hij gebo
ren en opgevoed in een aristocratisch»
bediendenomgeving,