werkkracht
KUNST EN WETENSCHAP.
KERKNIEUWS.
FINANCIEEL-ECONOMISCH
WEEK-OVERZICHT.
BEURS- EN WISSELKOERSEN.
ONDERWIJS
LAATSTE BERICHTEN.
HET A. B. C. VAN 'T NEDER-
LANDSCH FABRIKAAT.
BUITENLAND.
Algemeen Overzicht.
BEURSTHERMO METER
markt -
gelijk met een dictaat en zal op verschil
lende punten moeten worden herzien.
Wat betreft de kwestie, dat Nederland
duikbooten niet zou willen missen, om
dat het voor haar zulk een goed strijd
middel is, zegt spr. dat ieder land wel
licht zoo'n bijzonderen wensch zou heb
ben, maar daar moet ieder van afstap
pen en zich tot vermindering der bewa
pening verklaren zonder restricties. Bij
het uitbreken van den wereldoorlog wa
ren verschillende vroeger gesloten con
tracten reeds bijna afgeloopen. Men moet
in de eerste plaats trachten wantrouwen
weg te nemen.
De laatste vragensteller kreeg ten ant
woord, dat de inleider meende, dat het
vraagstuk van de dienstweigering niet
precies op den weg dezer vereeniging
ligt, maar spr. wilde toch gaarne als zijn
meening zeggen, dat dienstweigering een
zuiver individueele zaak is. Spr. is er
geen voorstander van, maar zou, hoe
hij den moed en de zelfopoffering voor
een principe van de dienstweigeraars
ook bewondert, niet gaarne een jongen
man ook maar een wenk in die richting
geven. Dienstweigering in massa zou nog
een pacifistische strekking kunnen heb
ben, maar deze is psychologisch niet te
verwachten.
De voorzitter bracht dank aan den in
leider en sloot hierop de vergadering, die
slechts door een 40 menschen was be
zocht.
European Science Service,
Uitgaande van het feit, dat de be
hoefte aan publieke voorlichting op het
terrein van het wetenschappelijk onder
zoek toeneemt, en anderzijds de eisch
van wetenschappelijke zijde, dat deze
▼oorlichting, zelfs in den meest popu-
lairen vorm toch aan alle eischen van
nauwkeurigheid moet voldoen, steeds
klemmender wordt, heeft zich te Am
sterdam uit wetenschappelijke kringen
een instituut gevormd, dat aan genoem
de eischen beoogt tegemoet te komen.
Dit instituut heeft onder den naam Euro
pean Science Service zijn zetel Keizers
gracht 133, Amsterdam.
De E. S. S. is een Bureau tot bevor
dering van daadwerkelijke cultureele sa
menwerking. Het wil bemiddelend optre
den bij den internationalen ruil van intel
lectueel bezit en aldus, vrij van politiek,
partij-inzichten of groepsbelangen, in de
vordering van de wetenschap en haar
toepassingen, een uitgangspunt zoeken
voor algemeenen vooruitgang, bescha
ving en wereldvrede.
De werkzaamheden van de E. S. S.
zullen hierin bestaam dat zij zonder
winstbedoeling bemiddelend optreedt bij
de publicatie in de internationale pers
van wetenschappelijke bijdragen, die
recht hebben op de universeele, belang
stelling.
Het instituut zal uitsluitend ondertee-
kende artikelen publiceeren door we
tenschappelijke medewerkers over hun
eigen arbeid geschreven en dus geen re-
fereerende berichten van journalistiek
karakter verspreiden. E. S. S. heeft geen
voorkeur voor eenige politieke of gods
dienstige richting en is volkomen onaf
hankelijk van industrieele of andere be
langhebbende kringen.
De organisatie van de E. S. S. om
vat een Redactieraad, bestaande uit de
heeren prof. dr. F. J. J. Buytendijk,
hoogleeraar aan de Rijksuniversiteit te
Groningen; ir. F. Donker Duyvis, lid van
den Octrooiraad te Den Haag, terwijl als
redactie-secretaris optreedt de heer
Wouter Hulstijn, oud-hoofd van de afd.
wetenschappen van de Telegraaf.
Een Raad van Advies, waarin zitting
hebben een aantal hoogleeraren.
Het Prov. kerkbestuur van Zuid-
Holland heeft aan ds. J. Wartena, Ned.
Herv. predikant te Scheveningen, op zijn
verzoek wegens voortdurende ongesteld
heid, eervol emeritaat verleend met in
gang van 1 Mei a.s.
Ger. Gem.
Ds. M. Heikloop te Utrecht is bejroe-
pen te Aagte'kerke.
Onze ïinancieele deskundige schrijft
ons uit Amsterdam d.d. 25 Februari:
De aankondiging van het reconstruc
tieplan voor de Duitsche banken heeft
het koersverloop van Duitsche obliga-
tiën op de Amsterdamsche beurs niet
gunstig beinvloed, voornamelijk doordien
men werd opgeschrikt door den gewel
digen omvang der geleden verliezen.
Nederlandsche Staatsfondsen konden
eer nog in koers verbeteren, hetgeen
voor de op 2 Maart a.s. plaats vinden
de uitgifte der Nieuwe Nederlandsche
staatsleening gunstige perspectieven
opent. Van het totale bedrag dezer
leening ad 250 millioen is, naar men
weet 150 millioen bestemd voor de
conversie der 6 leening 1922A, wel
ker houders recht van voorkeur heb
ben. 64 millioen der leening is voor
de Rijksfondsen (Invaliditeits-Verzeke
ringsfonds enz.) gereserveerd; boven
dien is reeds 34.57 millioen onders
hands geplaatst, zoodat ruim 150 mil
lioen voor openbare uitgifte resteert.
Medegedeeld is, dat de deelneming voor
een bedrag van 35 millioen is verze
kerd.
Het rente-type der leening is, zooals
te verwachten was, op 5 gesteld, bij
een koers van uitgifte van 100 Wel
licht had de regeering een iets lager
rente-type kunnen kiezen; gezien den
tegenwoordigen toestand op de beleg-
gingsmarkt en het feit, dat een aantal
binnenlandsche gemeenten in den jong-
sten tijd met 5% leeningen zijn geko
men, zou het succes der leening dan
geenszins verzekerd zijn geweest. Juist
omdat de regeering in het loopende jaar
nog met verdere uitgiften zal moeten ko
men niet alleen ter conversie van de
nog uitstaande 6 leening 1922B, maar
tevens ter verdere consolidatie van
vlottende schuld, was het wenschelijk
de leening voldoende aantrekkelijk voor
beleggers te maken.
Binnenlandsche gemeente-leeningen
hebben zich in het algemeen goed ge
houden. Hier en daar viel zelfs een lichte
verbetering te constateeren, waartegen
over echter de koersen van enkele ge-
meenteleeningen iets afbrokkelden.
Op de aandeelenmarkt zijn de koer
sen, bij geringen handel, in het algemeen
teruggeloopen. De koersdaling bleef ech
ter in de meeste gevallen binnen be
perkte grenzen. Suikeraandeelen hebben
niet geprofiteerd van een belangrijke
afdoening van suiker door de V.I.S.P.,
in verband met het feit, dat voor de
ruim 100.000 ton, welke van de hand
kon worden gedaan, slechts een prijs
van 6.37 per 100 kg werd gemaakt.
Hieruit blijkt wel, dat de prijsdaling op
de suikermarkt nog steeds niet tot staan
is gekomen; nadat de prijs voor superi
eur midden 1931 nog 8.25 had bedra
gen, moest de V.I.S.P, dezen voortdu
rend iets verlagen, om afnemers te vin
den; dit ondanks het feit, dat de ver
koopprijs zich reeds sinds geruimen tijd
aanmerkelijk beneden de productie-kos
ten beweegt.
Toch is het stellig in het belang van
de producenten, in een versneld tempo
tot verkoop wordt overgegaan, zelfs
wanneer dit met eenige verdere opoffe
ringen met betrekking tot den prijs ge
paard gaat. Niet alleen zullen hierdoor
de kosten van opslag en de rentekosten
kunnen worden vermeden, maar boven
dien wordt de opeenhooping van voor
raden bij de producenten, die zulk een
druk op de markt uitoefenen, er door
tegengegaan. Tot dusverre had de V.I,
S.P. met haar verkooppolitiek vaak
„achter de markt aan geloopen". Zij
streefde er naar, haar prijzen zooveel
mogelijk op peil te houden, zelfs wan
neer dit den verkoop tegenhield. Gaf de
markt eenige teekenen van verbetering
te zien, dan werden de prijzen onmiddel
lijk verhoogd, wat den verkoop even
eens bemoeilijkte. Of uit de jongste groo-
te verkoopen tot lageren prijs mag wor
den geconcludeerd, dat thans met deze
politiek is gebroken, zal het verdere
verloop der verkoopen leeren.
Voor rubberaandeelen is de stemming
lusteloos gebleven, nu de prijs voor het
product te Londen, na een licht herstel,
opnieuw is ingezakt en te New-York
zelfs een nieuw laagterecord is bereikt.
Het stopzetten van een zeer groot aantal
AMSTERDAM, 26 Februari.
Het eerste getal is de vorige notee
ring, daarop volgt de officieele noteering
van heden.
Ned. 22 A-B 1000-6 100% 100%.
Ned. 17 1000-414 98—98.
Ned. 31 1000-4 9214—92%.
Certificaten-3 72%72%.
Cert. N.W.S.-2% 62%—61%.
O. Indië 22 dollar 1000-6 86%87%.
O. Indië 23 23 pndst. 100-6 68—68%,
O. Indië 16 1000-5 90—89.
O. Indië 1000-4% 81%—82%.
Duitschl 100-7 46%47.
Duitschl. 30 1000-5% 35%—35%.
Engl. W.L. 50-200-5 71%
Engl. F.L. 50-200-4 65—66%.
Zeeuws. Hyp. B-5 97-
Zeeuws. Hyp. B-4% 90
A Amsterd. Bank 103%103%.
A Bank Assoc. 26%
C Roti. Ban'kVer. '69—68i/2.
A Twendtsche Ban'lï 97i/8
A Pref. JuTjgens A 74i/2
A Ver. Papf. v. Gelder 6634—
A De Schelde N.B. 36-.
C Am. Car 8z Foundry 9%9%.
C Am. Smelt Ref. 16%16%.
C Farbenind I.G. 8182.
C U. States St. C. 48%49%.
C C. Publ. Serv. 2%2%.
C North Am. Cy. 35%—37%.
A Born. Sum. H.M. 116%116%.
A Ned. Wol Mij. 22%—22.
A Singkep Tin M. 80
A J. C. Japan Ln. 3636.
A Rotterd. Lloyd 60%
A S. M. Nederland 65%64.
A Amst. Thee C.M. 22%—22%.
A Houth. Alberts 3938.
C Peruvian C. Pr. 9%9%.
A Southern Rlw. 12%12%,
C Union Pac. Rr. 83%83%.
C Int. Nickel Cy. 8%8.
plantages blijkt bij den tegenwoordigen
rubberprijs nog slechts een kwestie van
tijd. Wat de inlandsche productie be
treft, heeft de lagere rubberprijs in vele
gevallen eerder een tegenovergestelde
uitwerking op den omvang der produc
tie. De inlanders, die met hun heele fa
milie werken, zullen bij een lageren prijs
des te harder tappen, teneinde hetzelfde
bedrag voor hun productie in handen te
krijgen, In elk geval is in het afgeloopen
jaar wel gebleken, dat het voor den in
lander nog altijd loonend blijft, met het
produceeren van rubber voort te gaan,
zelfs op het geldende lage prijsniveau.
Aandeelen Koninklijke Petroleum heb
ben zich niet op het verhoogde koers-
peil kunnen handhaven, ondanks geruch
ten over onderhandelingen tusschen de
Sovjets en de Koninklijke-Shellgroep
over een nieuwe overeenkomst omtrent
den verkoop van Russische petroleum
op de Engelsche markt, aangezien de
drie jaar geleden tusschen de Standard
Oil Co. of New-Yersey en de Russen
gesloten overeenkomst in het a.s. voor
jaar afloopt. Destijds hield de overeen
komst in, dat de Russen 5 pet. minder
voor hun petroleum zouden ontvangen
dan de marktprijs bedroeg, en dat deze
5 pet. voor de vroegere eigenaren van
Russische petroleumterreinen (in de eer
ste plaats de Koninklijke) zou worden
gereserveerd. Het desbetreffende be
drag, dat naar verluidt tot 300.000 Pond
Sterling is aangegroeid, zal vermoede
lijk binnenkort worden uitgekeerd, en de
Koninklijke zal hiervan haar aandeel
ontvangen. De in de laatste weken plaats
gevonden koersstijging van aandeelen
Koninklijke heeft wellicht voor een deel
hierin haar oorzaak gevonden, al is het
bedrag betrekkelijk niet belangrijk.
Industrieele aandeelen sloten zich bij
het verloop der andere afdeelingen aan
en waren dus eveneens lager. Scheep-
vaartaandeelen werden gedrukt door het
bericht betreffende het uiteenvallen van
de „La Plata Conference", d. i, de over
eenkomst der groote reederijen met be
trekking tot de vaart op Zuid-Amerika,
waardoor een verscherping der concur
rentie, o.a. voor de Koninklijke Holland-
sche Lloyd, wordt verwacht. De slechte
tijdsomstandigheden schijnen hun in
vloed op de verhoudingen binnen de
„Conference" te hebben doen gevoelen,
terwijl het bestaan van „outsiders" den
wensch had doen opkomen, in vrije con
currentie hiertegen op te treden. De
vrachten zullen hierdoor echter nog ver
der gaan dalen.
Hieronder volgt een overzicht van het
koersverloop in de laatste week:
Ned. Indische Handelsbank 5956%.
Küchenmeister Accustiek 8%6%.
Ned. Ford 141%—135%—140.
Philips Gem. Bezit 85%— 87%— 85.
Unilever 110%106.
Ned. Gist- en Spiritusfabr. 313%304%.
Boeton 24%18%.
Kon. Petroleum 145%148143%144
Perlak Petroleum 104%96%98%.
Amsterdam Rubber 49%45%46.
Bandar Rubber 37%39%36.
Ned. Scheepvaart Unie 65%63.
Kon. Paketvaart 115109.
Handelsver. „Amsterdam" 180%175%.
Javasche Cultuur 136127128%.
Deli Batavia Mij. 159%148.
Deli Mij. 179%—175.
Senembah 214%208.
Aan de Universiteit te Utrecht
slaagde voor het doctoraal examen In
disch Recht, de heer mr. P. van Breda
te C o 1 ij n s p 1 a a t.
HET DRAMA IN DEN MAJELLA
TOREN.
Het Amsterdamsche Gerechtshof
heeft deze week in hooger beroep ge
handeld de zaak van de moordzaak op
den Majellatoren. De procureur-gene
raal hield heden na het oanfvtangrij'k' ge
lui gen gehoor zijn requisitoir legen den
leidekkerspatroon M„ verdacht zijn
compagnon A. van het leven te hebben
beroofd in den toren van de Majella-
kerk.
Door den dood ontving M. 50.000
Quaker bestaat vöor 65% uit
koolhydraten, die de werkkracht ©Js peil houden.
Het bevat verder vetten en mineralen, kortom
alles wat in een gezond makend voedsel
behoort aanwezig te zijn.
(ïngez. Med.)
A Koloniale Bnk. 5455.
A N.I. Hbk. 1000 56%—57%.
C Ned. H. M. 1000 77—78.
A Alg. Kunstz. U. 40%—40-40%.
A v. Berkels Pat. 2525%.
C Calvé-Delft 59%59%.
A C. Suiker Mpij. 21%21%.
A Int. Viscose 7%7%.
A Küchenm. I. Acc. 76-5.
A Ned. Ford A. M. 140140.
A Philips Gem. B. 8584%-4.
C Unilever 106%105%-7%.
C Anaconda Cop. 20%20%-%.
C Bethlehem St. 22%—22%-3%.
A A.N.I.E.M.—N.B. 176%—176%.
C A. Gas El. Cy. 4%4%.
C Cities Serv, Cy. 6%6%.
C Midd. West Ut. 54%.
A Boeton Mijnb. 17%—20-20%.
A Kon. Petr. Mpij. 144%145%-7.
C Cóntin. Oil Cy. 66.
C Shell Union O.C. 44.
A Holl. Amer, Lijn 3%
A K.N. Stoomb. Mij. 15%15.
compagnonsverzekering.
De rechtbank had M. tot levenslange
gevangenisstraf veroordeeld.
De procureur-generaal eischte thans
dezelfde 6traf.
Het retourvliegtuig „de Ekster" is
vanmorgen uit Batavia vertrokken.
Gistermiddag bevond het 5-jarig
dochtertje van den heer D. Z. te A1-
phen a.d. Rijn zich voor de ouderlij
ke woning op straat toen teen vracht
auto den weg opreed. Het meisje werd
overreden en is kort daarop aan de
bekomen verwondingen overleden.
De algemeene vergadering der
vereeniging Stamboek van het Ned.
Trekpaard (Belgisch type) heeft heden
besloten in 1932 een trekpaardenten
toonstelling te houden en wel te Den
Bosch op 30 Juni en 1 Juli a.s.
"abrikanten: geeft aan uwe pro
ducten de grootst mogelijke be
kendheid, opdat een ieder zal
weten, wat onze industrie concur-
reerend en in een kwaliteit, die
eiken toets van vergelijking met
buitenlandsche merken kan door
staan, kan leveren
Japan en China.
Chineesch succes.
De berichten van het strijdtooneel
hebben zich in zooverre gewijzigd, dat
nu bijna voortdurend de Chineezen on
derwerp en de Japanners lijdend
voorwerp (in letterlijken zin!) zijn.
Om Kiangwan wordt nog met onver
minderden ijver doorgevochten.
Gisterenavond en gedurende een
groot deel van de nacht hebben de Chi
neezen de Japansche stellingen in Sja-
pei gebombardeerd. Het heftigst waren
de gevechten tusschen Tazang en Ki
angwan, waar meer dooden moeten
zijn gevallen dan in eenig ander gevecht
te voren. De negende Japansche divisie
slagde er tenslotte in de Chineezen ten
W. van Kiang wan in beweging te krij
gen, doch juist toen het bleek, dat zij
zich uit hun stellingen zouden terug
trekken, kregen zij versterkingen. Het
Chineesche veldgeschut dat nabij het
N. station te Sjapei stond opgesteld, be
gon het Hongkioe-district te beschie
ten. Een groot aantal granaten viel in
't neutrale deel der internationale con
cessie. Het Chineesche vuur werd ook
gericht op het Japansche consulaat en
op den Japanschen kruiser.
Ook belangrijke gebouwen in de na
bijheid van het Japansche consulaat
zijn ontruimd. De Engelsche consul is
ondanks waarschuwingen op zijn post
gebleven.
A. Ned. Scbeepv. U. 63i/4— 6&/3-t%
A H.V. Amsterdam 175174i/2-6V2.
A Java Cult. Mij' 128%
A N.I. Suiker U 81—84.
A Poerwoiredjo 83/g—Syj.
A Deli Batavia 148160.
C Deli Mij. 1000 175—179.
A Senembah 208210%.
C Chicago Milw. 2%2%-%.
A Amst. Rubb. C. 45%—44%-5%.
A Deli Bat. Rubb. 19%—19.
A Hessa Rubber 26%25.
A Serbadjadi S.R. 1918.
Prolongatie 1%1%-
WISSELKOERSEN.
125 Febt- 26 Febir.
Londen 8.63' 8.63
Berlijn 58.95 59.—
Parijs 9.7634 9.76<4
Brussel 34.55 34.55
Zwitserland 48.30 48.28
Kopenhagen 47.60 47.60
New-York 2.477/s 2.17'4
Het officieele Sovjet telegraafagent-
schap meldt uit Sjanghai, dat in verband
met de gebeurtenissen aan het front te
Sjanghai de anti-Japansche actie in ge
heel China sterk toeneemt. Algemeen
wordt geëischt, dat de regeering Japan
den cqrlog verklaart. Op enkele plaat
sen zijn Japansche goederen uit winkels
of magazijnen gehaald, en in het open
baar verbrand.
Stimsons brief aan Borah.
Natuuurlijk is men in Japan niet te
best te spreken over Stimson's open
brief aan senator Borah. Men noemt die
in Tokio een ernstige fout, die veel
kwaad zal doen en in het geheel geen
gunstig effect zal hebben, omdat de na
tionalistische gevoelens erdoor zouden
worden aangewakkerd.
„Wat Stimscon over het hoofd schijnt
te zien", aldus de woordvoerder van 't
Japansche ministerie van buitenlandsche
zaken „is, dat de Amerikanen, daar rij
op een behoorlijken afstand van China
wonen, niet i n zoo belangrijke mate bij
den toestand daar te lande betrokken
zijn en zich kunnen veroorlooven voor
bepaalden tijd te wachten op den dag,
dat China één zal zijn door zijn eigen,
krachtsinspanning.
Daarentegen heeft Japan als naaste
buur het meest te lijden van den Chinee-
schen chaos en is het niet in staat, zulk
een afzijdig en wijsgeerig standpunt in
te nemen hoewel het gedurende tien
jaar tot het uiterste geduld en verdraag
zaamheid heeft geoefend in de ijdele
hoop, dat China gebruik zou maken van
de gelegenheid, om orde op zijn zaken
te stellen."
Dus Japan zou het gansche avontuur
zijn begonnen, omdat 't lang genoeg ver
draagzaam is geweest. Het is moeilijk
dit aan te nemen.
Rede van Briining,
Na een dag in de Duitsche volksver
tegenwoordiging, die meer leek op een
schoolkwajongensklas, dan op een hoo-
ge vergadering, heeft rijkskanselier dr.
Briining zijn rede gehouden. Hij maakte
een vermoeiden en overwerkten indruk.
Vaag waren de uitlatingen over de bui
tenlandsche politiek. Wat deeren nog
gezegden als, „in den rug aanvallen de
nationaal-socialisten?
Zeer opgewonden werd hij tegen de
verwijten van Nationaal-socialistische
zijde gedaan.
Het sterkste staaltje van demagogie
uit dit geheele debat, aldus Briining, is
Goebbel's bewering van de schuld der
regeering aan het ontketenen van een
burgeroorlog. De regeering heeft niet
anders gedaan dan met de uiterste cle
mentie te zorgen voor handhaving van
orde en tucht.
„De nazis spreken steeds van het „sy
steem" waarmee ze nu eens mijn regee
ring bedoelen, dan weer de November
dagen van 1918.
Opgewonden voegt Brüning den aa-
tionaal-socialist Rosenberg toe: In No
vember 1918 diende ik in het corps-
Winterfeld, dat tegen de revolutionai
ren gevormd was Herr doktor en U?
Als Rosenberg mijn vaderlandsche ge
zindheid in twijfel trekt, moet ik verkla
ren, dat ik geen lessen wensch te ont
vangen van iemand die in 1918 nog niet
tfoed wist, welk vaderland hij eigenlijk
bezat!"
Dit was meer een rhetorische dan een
tactische gevatheid: want in de huidige
coalitie met de s. d. moet nu maar niet
Aku
Rubber
Tabak
Suiker
Accoust.
Philips
Olie
Unilever
Industrie
Amerika
Schepen
(Wettig gedeponeerd
