LANDBOUW.
Handel, Nijverheid en Visscherij
Verkeerswezen, Post en
Telegrafie.
LEGER EN VLOOT.
SPORT.
GEMENGD NIEUWS.
BURGERLIJKE STAND
VOOR ONZE JONGENS EN MEISJES.
zelf het werk instudeeren. Fritz Hirsch
zal met zijn gezelschap de operette ook
te Berlijn introduceeren,
Operatrein,
De operatrein, die Zaterdagavond uit
den Achterhoek naar Dortmund liep ter
bijwoning van een vertooning van Lohen
grin vervoerde meer dan 500 personen.
De groei van het heelal.
Vanwege het natuurkundig gezelschap
sprak Maandagavond Prof. Dr. A. Pan-
nekoek uit Amsterdam over den groei
van het heelal in de menschelijke voor
stelling vanaf de oudste tijden.
In de voorstelling der menschheid is
het zichtbare heelal geleidelijk gegroeid.
Reeds Eratosthenes vond, dat de aarde
een bol was met een omtrek van 240000
stadiën, wat ongeveer met de latere me
tingen overeenstemt want een stadie
160 M.
Ook de afstand van de maan tot de
aarde van 30 aarddiameter stemt met de
tegenwoordige meting overeen.
Alleen de zonsafstand, die door de
Grieken als 19 maal de maansafstand
werd gesteld, is ver beneden de werke
lijke waarde n.l. 10000 maal de middellijn
der aarde.
Komen we buiten ons planetenstelsel,
dan is de naaste vaste ster op een af
stand van 270000 maal den zonsafstand of
lè parsec of 4 lichtjaren. Slechts van
een duizendtal sterren is de parallax te
meten en daaruit dus de afstand te be
palen. De afstand van de overige wordt
geschat uit de combinatie van schijnbare
helderheid en eigen beweging. De met
groote kijkers en het bloote oog zicht
bare sterren tot aan de 15de grootte be-
hooren alle tot het melkwegstelsel, ook
wel het stelsel van Kapteijn wordt ge
noemd, omdat deze de belangrijke me
tingen ervan heeft verricht, die later nog
door Easton, Pannekoek en Van Oort zijn
aangevuld en waarvan het resultaat is,
dat het den vorm heeft van een groote
lens met een dikte van plm. 200 parsec
en een middellijn van 2000 a 3000 parsec.
Onze zon bevindt zich niet in het mid
delpunt maar aan den rand er van. De
groote lichtwolken in het sterrebeeld de
Schutter liggen meer in de nabijheid van
het midden van ons melkwegstelsel.
Onder de sterren zijn vele, die 1000
maal zoo sterk zijn als onze zon, maar
ongetwijfeld ook vele die aanmerkelijk
zwakker zijn en wel zoo zwak, dat ze
met de sterkste kijkers en gevoeligste
photografische plaat niet te ontdekken
zijn, zoodat wij mogen schatten dat van
de werkelijk aanwezige sterren 99.99
pet. onzichtbaar is, dat we dus slechts
een tienduizendste deel van alle sterren
waarnemen.
De sterrenhoopen hebben ons inzicht
weer verruimd, voorzoover ze in zich
bevatten variabele sterren, zoogenaam
de Cepherden (in het sterrebeeld
Cepheus zijn ze voor het eerst waarge
nomen). Uit de periode van hun varia
bele helderheid kan men namelijk de
absolute helderheid berekenen en ver
volgens uit de schijnbare helderheid hun
afstand. Een periode van 3 dagen be
hoort bij een ster, die 500 maal onze
zon is, een periode van 30 dagen bij een
van 1000 maal de kracht van onze zon.
Jeans noemt deze sterren de vuur
torens onder de hemellichten. Zoo heeft
Shapley de sterrenhoopen bestudeerd en
gevonden op afstanden van 7000 tot
60000 parsec. Zij bevinden zich alle vrij
regelmatig ter weerszijden van het
symetrievlak van ons melkwegstel,
geven enkel in dat vlak, wat de onder
stelling heeft gewekt, dat ze daar zich
in hun bestanddeelen zouden oplossen
tengevolge van zwaartekracht of andere
werking.
Behalve deze sterrenhoopen vindt men
ook vele heldere (heliumsterren) in
groepen te zamen, het zevengesternte is
er een voorbeeld van.
Van de buiten ons melkwegstelsel ge
legen spiraalvormige nevelvlekken is o.a.
de Andromedanevel door den grooten
kijker van Mount Wilson opgelost in
sterren. De afstand is 270000 parsec en
de middellijn 16000. Een melkwegstelsel
dus van een groote orde als het onze.
Voor de beide nevelvlekken „de Mag-
hellanieke wolken" vond Hertsprung
als afstand 23000 a 35000 parsec en mid
dellijnen van 4000 a 2000 parsec.
Er zijn zelfs nevelvlekken bepaald op
afstanden van 2 miljoen 50 en 300 mil
joen parsec.
Merkwaardiger wijze vindt men die
melkwegstelsels ook in groepen bij el
kaar in de nabijheid van de pool van
onzen melkweg.
Op de photografische afbeeldingen van
een nevelvlek doen zich de reeds boven
genoemde zwakke individuen als zwarte
wolken voor tengevolge van hun ob-
serveerende werking.
Op de vraag, of dit nu in het onein
dige door zal gaan heeft de relativiteits
theorie van Einstein in verband met ver
schillende metingen geantwoord, dat
onze ruimte wel onbegrensd is, maar niet
oneindig is, zooals ook een boloppervlak
wel eindig, maar niet begrensd is. Een
lichtstraal zal steeds indezelfde richting
voortgaande na ongeveer 100 miljoen
jaar op zijn punt van uitgang terug
komen.
Bizonder instructief waren de teeke-
ningen, die spreker op het doek bracht
en die achtereenvolgens opklimmend in
10 of 100-voudige vergrooting vanaf de
primitieve voorstelling tot aan de tegen
woordige, deed zien hoe de mensch,
aarde zonnestelsel, melkweg langzamer
hand tot nietige moleculen in een reus
achtig heelal inkrimpen. Wanneer we
dan bedenken, dat volgens Jeans het
hoogst onwaarschijnlijk is, dat er nog
ergens anders in de ruimte een bewoonde
ster is, dan zou men kunnen schrikken
bij het denkbeeld, dat bij vernietiging
van dat atoompje ook de kennis van
het heelal, die zoo moeizaam verkregen
is, en al het verdere geestelijke leven
is omgezet in atoom en electronen
energie.
Aan het slot vertoonde spreker een
negatief van een photografie van een
klein stukje hemel waarop dikke licht
plekken van naastbijzijnde sterren als
lantaarns uit onze stad (ons melkweg
stelsel) verder zeer vele grootere en
kleinere lichtvlekjes afkomstig van an
dere „steden" die ons heelal bevolken.
Ongetwijfeld is het spreker gelukt aan
alle aanwezigen een duidelijk beeld te
geven van de reusachtige afmetingen
van het ons thans bekende heelal en de
nietigheid in ruimte van ons mensch-
dom. Gelukkig zijn er nog andere waar-
defactoren dan ruimteafmeting
De zeer belangrijke en heldere voor
dracht oogstte veel bijval.
Vrijwel het absolute nulpunt bereikt.
Op Donderdag 18 Februari 1.1., aldus
de N.R.C., werd in het Natuurkundig La
boratorium te Leiden de grens der be
reikte lage temperaturen wederom ver
laagd. Het gelukte toen aan prof.
Keesom om een temperatuur van 0,71
gr-ad Keivin, d.i. een temperatuur van
nog slechts 0.71 graad boven het abso
lute nulpunt, in een ruimte van 5 cm3,
te bereiken. Dit geschiedde door de
dampen van vloeibaar helium, hetwelk
zich bevond in een dubbelwandig gla
zen vat, bijna geheel omgeven door
eveneens vloeibaar helium, met groote
snelheid weg te zuigen.
De gevel van „Felix Meritis"
Het onderzoek, dat door den bouw
kundige die van de firma Holdert en
Co. opdracht heeft gekregen om het ge
bouw „Felix Meritis", dat verleden week
voor een groot deel door brand werd
verwoest, te restaureeren, is ingesteld
naar den staat van den gevel van dit ge
bouw, heeft uitgewezen, dat het tympan
niet meer te herstellen is. Men heeft
nu het plan aan het einde dezer week
het tympan te sloopen en te vervangen
door een ander, dat geheel gelijk zal
zijn aan het vorige Na de restauratie
zal het gebouw dus precies denzelfden
gevej bezitten als voor den brand.
Dinsdagavond vergaderde de Land-
bouwvereeniging Helpt Elkander te
Aagtekerke onder voorzitterschap
van den heer L. de Visser. Besloten werd
5 beschikbaar te stellen bij een even-
tueele veekeuring ter plaatse om alzoo
de leden op te wekken daar aan mede te
doen.
Uit het jaarverslag van den Secretaris
bleek dat de vereeniging 88 leden telt,
uit het verslag van den penningmeester
bleek dat er een goed slot te boeken valt
Het bestuur stelde voor de onkosten
van de tram te verlagen alsmede geen
onkosten meer te berekenen voor het
ophalen van het geld bij diegenen die het
met de boden laten mede brengen.
Besloten werd geen subsidie te geven
aan het musschengilde.
Maandag hield de vereeniging
Landbouw en Veeteelt te Wol.
faartsdijk haar jaarvergadering. Uit
het jaarverslag van den secretaris blijkt
dat de vereeniging 123 leden telt. Aan
gekocht werden in het afeloopen jaar
voor een bedrag van 36.419 kunstmest
en voor een bedrag van 828 aan zak
ken en bindtouw.
Herkozen als bestuurslid werd de
heer H. van Iwaarden en gekozen in de
plaats van den heer C. Koert, die be
dankt had als bestuurslid de heer M,
Janse. Tot lid van de commissie van
Toezicht werd gekozen de heer A, G,
van Dijke, Voor de rundveekeuring
werd een bedrag van 35 beschikbaar
gesteld uit de kas der vereeniging.
Na langdurige bespreking werd be
sloten de musschenbestrijding weer op
nieuw ter hand te nemen.
Besloten werd een adres te zenden
aan het provinciaal bestuur verzoeken
de verbetering van een gedeelte van
den Veerweg.
Inspecteur landbouw.
Bij Kon. besluit is aan ir. R. P. Bont
huis, Rijkstuinbouwconsulent in alge-
meenen dienst te 's-Gravenhage, de per
soonlijke titel verleend van inspecteur
van den landbouw.
De surséance van betaling Kassierskan-
tcor P. J. Siegers en Zoon te Vlissingen.
De bewindvoerders over het 'kantoor
der firma P. J. Siegers en Zoon, (ban
kiers te Vlissingen aan wie surséance
van betaling ïs verleend, hebben be
paald, dat een eerste uitkeering van 20
pet. aan 'die crediteuren, die de ac-
coordbevinding van hun saldobiljet o-p
31 Dec. 1931, tijdig hnbben ingezonden,
zal plaats vinden in week van .10
tot 16 April a.«. li i
WISCHEWASJES.
(De pogingen om in de gemeente
Wisch een plaatselijk comité
op te richten zijn reeds eenige
malen mislukt door onderlinge
verdeeldheid.
Courantbericht.)
Wisch omvat een drietal dorpen
En het ligt in Nederland,
Hoef ik verder iets te zeggen?
Het gevolg ligt voor de hand.
Wisch telt maar als één gemeente
Officieel, in theorie,
In practijk stond daar het wiegje
Der expressie: Wisch en drie.
Telkens tracht men er te komen
Tot een crisiscomité,
Maar als een der drie het opzet.
Doen de anderen niet mee.
Wisch heeft dus zijn eigen crisis
En om dit belangrijk feit
Moet de animo zich buigen
Voor de animositeit)
Kom nou Wisschers, wees verstandig
Zet die ruzie toch op zij,
't Is geen tijd voor klein gepeuter,
Maak nu eens een schoone lei.
Zeg elkaar nog ééns de waarheid
En sluit dan de lieve vrêe,
Slaat de handen in elkander,
Sticht een Cris'scomité.
In den Staat der Nederlanden,
Die ons aller schuitje is,
Moeten allen helpen pompen,
Gij zoo goed als ieder, Wisch,
Drommels, niemand kan het beter,
Dan juist gij één kloek besluit,
Strijd vereend tegen de crisis,
Wisch uw wissewasjes uit.
P. Gasus.
Binnenkort zal ook hier te lande
bij wijze van proef gelegenheid worden
gegeven telefonische mededeelingen
voor afwezige aangeslotenen door de
telefonisten te doen in ontvangst ne
men en deze later door hen aan de
aangeslotenen over te spreken of schrif
telijk te doen toekomen.
Particuliere treintelegrammen.
Van 15 Juli af, zal bij wijze van proef
de gelegenheid worden geopend voor
spoorwegreizigers om telegrammen door
spoorwegpersoneel aan spoorwegstati
ons te doen aanbieden, zonder dat zij
daartoe den trein behoeven te ver
laten. Deze telegrammen zullen wor
den aangeduid met den naam van parti
culiere treintelegrammen.
Uitbetaling van de pensioenen aan post
kantoren.
De directeur-generaal der P. T. T
heeft, ter voorkoming van uitbetalingen
aan nietrechthebbenden, bepaald dat bij
de uitbetaling van de pensioenen aan de
postkantoren de vertooning van andere
identiteitsbewijzen als van de pensioen-
acte gevorderd kan worden en wel van
zoodanige stukken waarop de handtee-
kening en het portret van den aanbieder
voorkomen, als postidentiteitskaart,
abonnementskaart op de spoorwegen,
enz.
Groote aanbod van lading de oorzaak.
Het m.s. „Johan van Oldenbarnevelt"
van de Mij. „Nederland" vertrok Woens
dag in plaats van om twaalf uur om
vier uit de Amsterdamsche haven met
bestemming naar Indië. Dit verlate ver
trek is veroorzaakt door het zeer groote
aanbod van lading, dat op het laatste
moment nog is ingekomen bij de Mij,
„Nederland". Dit onverwacht groote
aanbod houdt verband met het feit, dat
de „Johan van Oldenbarnevelt" het laat
ste schip is, dan in Indië arriveert, voor
dat de nieuwe invoertarieven van kracht
worden.
Indische Stoomvaartlijnen,
Marnix van St. Aldegonde (thuisreis) 24
v. Colombo.
Slamat, Rotterdam n, Batavia p. 24 Suez.
Insulinde, Batavia n. Rott. 24 v. South
ampton.
Johan van Oldenbarnevelt 24 (4 n.m.)
P. C. Hooft (thuisreis) 23 van Genua.
Stoomv.lijnen op N. Amerika.
Breedijk 23 (v.m.) v. Rott. te N.-Orleans.
Binnendijk, Rott. n. N.-York 21 (11.5n.m.)
45 mijl W.N.W. v. Land's End.
Boschdijk ,Rott. n. N.-Orleans 22 (v.m.)
te Havanna.
Statendam 23 van New-York naar West-
In dië.
Rotterdam 24 Februari van Algiers te
Napels.
reikte een gemiddelde snelheid van
408,525 km (253,9 mijl). Het oude record,
dat eveneens op zijn naam stond be
droeg 394.205 km (245 mijl).
De recordsnelheid is het gemiddelde
van twee ritten over een mijl. Het eer
ste parcours gaf een uursnelheid van
267,459 mijl, het tweede van 241.773.
Het mijl-moyenne was 14.175 seconde.
De schipper P. H. T. Gom meiter,
de sergeant-machinist N. Zijlstra en de
majoor-monteur H. G. V. d. Water zijn
geplaatst hij het vliegjk'amp de Mok.
Ongelukken.
Dinsdagmorgen wilde een vracht
auto, geladen met vee te Utrecht 'n
vuilnisauto passeeren doch de bestuur
der zag plotseling een anderen auto voor
zich. Hij gaf vol gas om een aanrijding
te voorkomen. Een wielrijder kwam nu
voor zijn auto en het was niet mogelijk
een aanrijding te voorkomen. Het slacht
offer, de 21-jarige V. uit Zuilen, kreeg
de wielen over het lichaam en was op
slag dood.
In den vorigen nacht heeft men
op het rangeerterrein te Lunteren
den remmer S. na aankomst van den
goederentrein uit Venlo zwaar gewond
op de baan gevonden. Vermoedelijk is
hij bij het rangeeren van den wagon ge
vallen, en daarbij onder een passeeren-
den goederentrein gekomen. Hij is aan de
bekomen verwondingen overleden.
Branden.
Gisteravond woedde 'n brand in de
Meursing Biscuitfabriek! te Amers
foort. De fabriek stond spoedig., in
lichte laaie. Met zes stralen be sir eed
de brandweer hét vuur, dat gretig voed
sel vond in het vele brandbare materiaal.
Het oude gedeelte der fabjriek' .alsmede
de opslagplaats van het meel bleven be
spaard. De biscuitfabriek zelf werd' ech
ter een prooi der vlammen. Oorzaak
is onbekend. Ongeveer 50 werklieden
worden tijdelijk werkloos.
i Te Ammerzoden is Woensdag
tengevolge van tot nu toe onbekende
oorzaak brand ontstaan in het dorps
café „De Hopwaag". Het café met groo
te concertzaal, alsmede de aangrenzen
de hooibergen en stallen van den land
bouwer Van H. zijn afgebrand. Het tal
rijke vee kon juist bijtijds in veiligheid
worden gebracht.
De schade wordt door verzekering ge
dekt.
RELLETJE. Woensdagmorgen is
op de Prinsengracht te 's-G ravenha-
ge een relletje ontstaan.
Voor perceel no. 158 had een boedel
uitzetting plaats ten overstaan van een
deurwaarder, 'n Groepje personen tracht
te evenwel de helpers van den deur
waarder in de uitoefening van hun taak
te belemmeren en door die agitatie
groeide intusschen het publiek tot eenige
honderden, die onder aanvoering van en
kele belhamels een agressieve houding
aannamen ook tegenover twee recher
cheurs, die met het toezicht waren be
last. De rechercheurs waren dienten
gevolge genoodzaakt assistentie van
eenige agenten van polite in te roepen.
Toen dezen verschenen zagen zij zich
genoopt, de blanke sabel te trekken.
Een van de omstanders greep daarna
den sabel van een agent beet, welke
daad den agent aanleiding gaf, een revol
verschot in de lucht te lossen. Eerst
daarna stoof de menigte uiteen en keer
de de rust weer. Een van de belhamels
die de agenten had beleedigd, is naar
het politiebureau gebracht,
BIJ 'N VECHTPARTIJ GEDOOD.
In de Amsterdamsche havten ligt aan
de Boroeo'kade het s.s. Helenus Van
de Maatschappij Oceaan. Een Engelsche
passagier van dit schip ging Maandag
avond in gezelschap van den Britschen
scheepsarts zich wat vertokken in de
stad. In den looip van den avond werden
onderscheidene café's bezocht. Zij lieten
zich per taxi naar het schip terugjn
brengen. Bij de afrekening is oneenig-
heid ontsaan tusschen den passagier, die
beschonken was, en den taxi-chauffeur
vermoedelijk door 't feit, dat de eerste
dacht dat de chauffeur hemi een te hoog
bedrag berekende, wat later bleek volko
men onjuist te zijn. De oneenigheid liep
zoo hoog dat de passagier den chauf
feur aanviel, waarop deze zich verweer
de door hem een Ik'lapi te geven. 'De En-
gelschman viel op den grond en ge
raakte bewusteloos èn ovterleed nadien.
Uit de lijkschouwing is de doodsoorzaak
niet komen vast te staan.
De politie hield den taxi-chauffeur
aan, die verklaarde uit noodweer te
hebben gehandeld. Later is hij Vrijge-la-
ten.
De overleden Engelschman was op weg
naar Engeland. Hij was geiruimen tijd
staatsarchitect geweest in Britsch Inchö
en zou nu met pensioen zijn betrekking
verlaten.
VIER EN TWINTIG KOEIEN KWA
MEN IN DE VLAMMEN OM. Zon
dagavond is de boerderij van den heer P.
V. aan de Haven te Huizen (N.H.) af
gebrand. Niet minder dan 24 koeien
zijn in de vlammen omgekomen, vier
heeft men met zware brandwonden
kunnen redden. De oorzaak van den
brand is niet bekend. De eigenaar
en de familie zaten in de boerderij en
hebben den brand eerst opgemerkt toen
de stal in lichte laaie stond. Ondanks
dat de brandweer met kracht optrad was
er niets meer te redden.
DE ARRESTATIE VAN DEN
UTRECHTSCI-IEN KANTOORBEDIEN
DE, Zaterdagavond is zooals gemeld
de kantoorbediende van een firma uit
de omgeving van Utrecht die Vrijdag
met medeneming va n een bedrag van
6200 was verdwenen, op het vlieg
veld Berlijn-Tempelhof gearresteerd.
Bij zijn verhoor bekende hij veel meer
dan het bedrag van 6200 te hebben
verduisterd. Volgens zijn verklaringen
gaat het om een totaal van minstens
25.000.
POGING TOT ROOFOVERVAL. - Za
terdagavond heeft teNieuwHelvoet
een poging tot roof plaats gehad bij een
alleenwonenden 82-jarigen man. Door
verbreking van een deur in een schuur
zijn de daders zijn woning binnengedron
gen. Door het omVallen van een opge
stelde rattenval werd de bewoner echter
wakker. Hij bedacht zich geen oogen-
b'li'k en laadde een tweeloops-jachtge
weer, dat hij altijd bij de hand heeft en
bedreigde daarmede de indringers, deze
sloegen daarop ijlings op de vlucht.
INGESLOTEN. Dinsdag is de 29-
jarige kassier bij den gemeente-ontvan
ger te Apeldoorn W. R. ter beschik
king van de Justitie te Zutfen gesteld in
verband met een in den loop der jaren
gepleegden verduistering van ongeveer
20,000, R. is in het Huis van Bewaring
ingesloten, en heeft een volledige be
kentenis afgelegd,
RATTENPLAAG. In Bud el heb»
ben de landbouwers zeer veel last van
ratten, die veel schade aan rogge, ha
ver en stroo aanrichten. Landbouwer N.
E. doodde er niet minder dan 166,
SMOKKELAAR DOODGESCHOTEN.
Men meldt aan de Maasb. uit Win
schoten dat Dinsdagavond de 45-ja-
rige J. S. bij het smokkelen over de
grens bij Terapel door de Duitsche dou
ane is doodgeschoten. De man laat era
vrouw en vijf kinderen achter.
Middelburg.
Van '22—24 Fefr. Gellrouwd: Wi. J.
Roijaards, 30 j. en M. H. A. Heijse, i27
j.; L. J. Dekker, 34 j- en Mï. P«
C. Hackenberg 27 j. i
Bevallen: J. J. Yerhage geib. Punt, z'.
OjverledenA. J. Vejrihage z. 6 w.; Wj.
de Schrijvtetr geh. melt S. E. de .Bak
ker, 60 jP. E. Wijkhuijs ongeh. d. 16
j.; N. V. d. Weel' wed'. J Mulder, 86 j
J. Munters, geh. met Wi. Jioosse, 54 j.; K.
Tanker wed. J. Verstraate, 80 j.
Roetje en Dribbeltje.
Een nieuw wereldrecord van Sir
Malcolm Campbell.
De Engelsche recordrijder Sir Malcolm
Campbell heeft te Daytona Brach (Flo
rida) Woensdag een nieuw snelheids
record op zijn naam gebracht. Hij be
28
Roetje kreeg het
onder de mand al
gauw benauwd en
om Dribbeltje wak
ker te krijgen, begon
hij met een zware
bromstem allemaal
gekke geluiden te
maken. Dribbeltje
sprong op en toen
zeide een stem in de
mand: kom boven
op de mand zitten,
Dribbel. Doe het di
rect, anders zal het
slecht met je afloo-
pen. En Dribbeltje,
die direct aan aller
lei angstige dingen
dacht, gehoorzaamde en kroop op de I en nog had Dribbeltje niet in de gaten
mand. Daar ging de mand de hoogte imj dat Roetje er onder zat.