-4
H
i
Guur
sA/eer!
«ARNHEM"
HES.
TWBBDE BLAD VAN DE PROVINCIALE ZEEUWSCHE MJDDELBURGSCHE COURANT VAN VRIJDAG 22 JANUARI 1932, No. 18.
iNS,
lis
roes.
Tegen 't Wetsontwerp-
Terpstra.
Voor Uw handen
ZEELAND.
maan
Verwarmend en helder!
zijn die fijne roomkleurige
K hen in a&an-l akeus.
U gebruikt ze toch ook?
Doe het!
LEVENS-
VERZEKERING
MAATSCHAPPIJ
I van
1.65,
s van
vanaf
taling
be le.
terdag
:t. p p.
at.
ïrsche
tuk 80,
id.lap-
ri 45,
Zn.
)d met
weg.
met 6
en en
:ns.
idel.
s.
melk.
16 et.
thuis
isweg.
IAAT.
anent
8.-
8.-
III.
Geen bestaanszekerheid voor de
Openbare School.
Men schrijft ons:
De verhooging van de leerlingenschaal
is niet de eenige wijziging die het Wets
ontwerp onaannemelijk maakt; vooral
fniet voor de voorstanders van de open
bare school. Want er worden voorstel
len gedaan, die in strijd zijn met het
denkbeeld der Pacificatie zelf.
Het uit de Lager Onderwijswet weg
nemen van de zekerheid, dat bij een ge
noegzaam aantal leerlingen in elke ge
meente minstens één openbare school
bestaat, kan immers niet anders dan als
zoodanig worden aangeduid.
In Art. 19 van de L, O. Wet is be
paald, dat in elke gemeente gelegenheid
moet bestaan tot het ontvangen van
openbaar onderwijs in een genoegzaam
aantal scholen en dat in een gemeente
een openbare school moet bestaan, in
dien door de ouders (verzorgers) van 12
leerplichtige kinderen openbaar onder
wijs wordt begeerd of zoo lang er nog
8 leerplichtige kinderen op een school
zijn. Afwijking van die verplichting wordt
alleen toegestaan, en dit niet langer dan
voor een termijn van vijf jaren, als de
Kroon, den Onderwijsraad gehoord,
daartoe toestemming verleent.
Deze bepaling, de eenige in de Lager
Onderwijswet, die aan het openbaar on
derwijs in een genoegzaam aantal scho
len in elke gemeente bestaanszekerheid
geeft, wordt in het voorgestelde nieuwe
artikel 14 weggenomen.
Voorgesteld wordt, dat een gemeente
aan de verplichting om te zorgen voor
de gelegenheid tot het ontvangen van
openbaar onderwijs, voldoet, als zij
slechts een overeenkomst aangaat met
een naburige gemeente en de kinderen
dus gezonden worden naar de openbare
school in die aangrenzende gemeente.
Is de afstand meer dan 4 krti geen
nood: er rijden allicht autobussen! En
de jonge kinderen van b.v. 5% jaar
gaan in den winter bij donker, de
deur uit en komen terug, als de lamp
alweer brandt
Wat voor een paar jaar geleden bij
het gedwongen opheffen van de eenige
openbare school in de gemeente Peur-
sum, tegen den wensch van den gemeen
teraad, in breede kringen als onrecht
werd gevoeld, zal nu door minister Terp
stra, daarin ook al weer volgende de
meerderheid van de Staatscommissxe-
Rutgers, tot wettelijk recht worden ge
maakt.
Doos30-60,Tube80cLBijApoth.en Drogisten.
(Ingez, Med.)
MIDDELBURG.
Gisterenavond had op de bovenzaal
van De Eendracht het laatste bedrijf
plaats van de jubileumtentoonstelling der
M. T. V. alhier,, nml. de prijsuitdeelinjj.
De voorzitter, de heer J. C. v, d.
Bout,, heette de aanwezigen welkom en
noemde het een gélukkig verschijnsel,
DOOR RAD DY N S.PKdeVRIES.Mzn
10). r
Wij gaan in den namiddag tegen den
tijd, dat we onderweg van lieverlede
het afkoelen van den dag zullen bespeu
ren. Men kan in onzen tijd der autowe
gen den tocht van Jeruzalem naar de
Doode Zee heen en terug in een namid
dag maken. Per wagenspan, kameel of
ezel was het voorheen geen kleine on
derneming. Dat hebben we ten minste
thans gewonnen.
De weg er heen windt zich in ontel
bare bochten door de steenheuvels
heen. De stuurmanskunst en de zeker
heid der kennis van den weg bij onzen
chauffeur zijn eenvoudig bewonderens
waardig. Elk oogenblik zou men kunnen
denken: „daar gaan we of: „hoe is
het mogelijk, dat we die auto precies
op de kromming net voorbij zijn ge
sneld!" Maar we denken het niet eens,
want we geven ons in volle gerustheid
aan onzen stuurman over en kijken van
den weg en de omgeving alles af, wat er
van af te kijken is.
De bergen en heuvels worden allengs-
dat men in een vrij groot aantal was op
gekomen. Spr. wenschte alle prijswin-
ners geluk met de behaalde prijzen en
dit vooral de winnaars van de hoofdprij
zen. Het moge voor allen een aansporing
zijn ook dit jaar weer met lust te ga,an
fokken. Zij, die een wisselbeker ditmaal
aan een ander moesten afstaan, zullen
hun krachten moeten inspannen om ze
terug te winnen. Hierna gaf spr. het
woord aan den secretaris-penningmees
ter, den heer C. Joziasse, voor het uit
reiken der prijzen.
De heer Joziasse deelde eerst me
de dat er nog enkele troostprijzen zijn
'/xitgéloofd en wel partijtjes ochtendvoer
door lirma Albert Heijn,, - die daar van
af Zaterdagmiddag kunnen worden afge
haald. Spr. noemde de namen van hen,,
die voor deze troostprijzen in aanmer
king komen als mede voor enkele niet
in het programma vermelde eereprijzen.
Het uitreiken van de prijzen voi-derde
weer geruimen tijd, en daarna heeft de
heer Joziasse nog eens g'rooten dank ge
bracht aan de inzenders en de leden
die hij het organiseeren van de tentoon
stelling hebhen geholpen en mede heb
ben gewerkt om Middelburg een goed
figuur te doen slaan in vergelijking met
de tentoonstellingen in Holland, van wel
ke men weinig, opwekkende berichten
leest. Hier heeft men het tot 1850 be
zoekers gebracht. Ook' ver he ugde het
spr. dat thans geen op- of aanmerkingen
werden gehoord, wat hem, die uren voor
de tentoonstelling werkte, ook desj nachts,
een genoegen doet. Spr. heeft meermalen
gezegd, dat als hij zoo gemakkelijk uit
het bestuur kon treden als hij er 10
jaar geleden in kwam, hij het zeker
zou doen, maar nu hoopt hij nog meer
tentoonstellingen te helpen organiseeren.
Wegens gebrek aan aanvragen hij
de Arbeidsbeurs, moet de rubriek „Waar
is Werk?" deze week weder achtejrl
wege Mijvien.
WALCHEREN.
Gemeenteraad van Aagtekerke,
AAGTEKERKE. De Vergadering van
den gemeenteraad, Woensdagmiddlag ge
houden, opende de Voorzitter met
een rede waarin hij eeen oVerzicht gaf
van hetgeen in het af!geloopen jaar plaats
Vond, in het bijzonder de aansluiting
aan het elèctrisch net. Hij betreurde
hel dat niet meer aansluitingen aan dit
net tot stand kwamen, al waren de
slechte tijden daarvan toch ook wel ge
deeltelijk de oorzaak. Hij wees opi dé
ook, voor deze 'landbouAvende gemeente
zoo zAVare tijden, maar hoopte dat, on
danks de zAvare wioiiken, hetere lijden zul
len aanbreken. Hij uitte de beste wen-
schen voor den arebid van den ra,ad en
voor de leden met hunne gezinnen. De
heer Moens dankte den Voorzitter en
bood hem1 en zijn gezin w'ederkeerig de
beste wensehen van den raad aan.
De Chr. vakorganisatie van Landar
beiders had een verzoek aan den raad
gericht om' over te gaan tot werkver
schaffing. Bi. en Wi. stellen vpor om te
bepalen dat voor werkverschaffing in
aanmerking komen hoofden van gezinnen
of kostwinners die meer dan *14 dagen
werkloos zijn en die minder dan 2 ge
meten land hebben. Er zal per week
Waarom?
Robert Peereboom, de man die inder
tijd het initiatief tot het zoo geslaagde
petitionnement voor internationale ont
wapening vanwege de Nederlandsche
dagbladpers heeft genomen, schrijft in
zijn blad (Haarlems Dagblad):
In een Engelsche krant vond ik dezer
dagen een aardig rijmpje, dat ik hier,
vertaald in Hollandsch proza, weergeef:
1914.
Een Kind: „Waarom gaan wij ten oor
log?;-
Zijn Vader: „Voor Koning en Vader
land, voor België en de Entente, en zoo".
1917.
Een Kind: „Waarom voeren wij oor-
!°g?"
Zijn Vader: „Om de wereld te bevrij
den, om den oorlog en zijn gruwelen uit
te roeien".
1919.
Een Kind: „Waarom hebben wij oor
log gevoerd?"
Zijn Vader: „Dat is eenvoudig genoeg!
Om den keizer op te hangen en de mof
fen te laten betalen!"
1932.
Een Kind: „Waarom voerden wij
indertijd toch dien oor
log?"
Zijn Vader: „Waarom we.... oorlog
voerden? Ik weet het
waarachtig niet!"
Deze dialoog is niet zeer verheven
van gedachte. Zij geeft slechts zeer een
voudig het beeld van de oorlogswinst,
aan Jan Publiek voorgesteld, en van het
eindresultaat. Jan weet het niet meer.
Straks gaan de politici met de ge
neraals en de admiraals vergaderen over
internationale ontwapening. Veel zal er
niet van terecht komen. Als er beperkt
wordt zullen wij al blij mogen zijn, als
er vijf procent verminderd wordt: dol
blij.
De rest moet voorloopig vooral blij
ven. De wereld moet vooral tien milli
ard gulden per jaar (minus vijf procent,
misschien) blijven uitgeven.
Dan krijgen we het vervolg:
1933.
Een Kind: „Waarom blijven we ons
gereed maken voor een
nieuwen oorlog?"
Zijn Vader: „Waarom we.... voor
een nieuwen oorlog? Dat
is toch heel eenvoudig!
Om de wereld te redden,
en den oorlog uit te roei
en, en winst te maken, en
vooral voor onze Veilig
heid. Onze Veiligheid.
ha ha ha!"
De eenige hoop, tegenover de staats-
mansAvijsheid van dezen tijd, zijn de
kracht en de algemeenheid van dat ha
ha ha".
R. P.
twee dagen gewerkt worden tegen een
loon van f 1.50 per dag.
Bij de discussie stelde de heer K od|-
de voor te bepalen dat hoofden van
gezinnen met meer dan 6 kinderen gé-
durende drie dagen per week tewerk
züllen worden gesteld, Avelk eclfler niet
gesteund wordt. Het voorstel van B|. en
W. AVerd met algemeene sfcemimen aan
genomen. Als aa'erkobjecten stellen B|.
en W. voor het uitdiepen van enkele
putten en siooten bij de kom van het
dorp omi als Avaterreseiwpir te dienen in
geval van brand, verder het herstellen
van den Roosjesweg en van de zijkan
ten van den weg OostkapeTle-WeslikIa|4
pelle, het dempen van de sprink bij den
Domburgschen molen, vooral met het
oog op den smallen weg; aldaar. De
heer C, orré wil een der weibakkien
op het dorp vergrtooten; de heer I) c
Visser de Begraafplaats Verbeteren
en het daaroVer loopende pad' doen ver
broeden; de heer Wi. d'e Visser wit
de zijkant Van den Ivloosterweg verbete
ren, hij stélt daarvoor grond beschik
baar. Waar thans blijkt dat er genoeg
werkobjecten aamvezig zijn, zou het te
overwegen zijn, als de Diaconieën wilden
heipen drie dagen per week "te laten
werken en werd met algemeene) steimltnen
besloten om1 aan de Diaconieën eene
bijdrage te vragen in de kosten van
werkverschaffing.
(Ingez. Med.)
kens angstwekkend van dorheid. Toch
zijn er ook hier en daar aan den weg
nog enkele Arabische woningen, voor
zoover ze ten minste den naam van wo
ningen verdienen. Soms grazen er gei
tenkudden. Wat ze te grazen hebben is
me 'n raadsel. Zij halen 't blijkbaar uit de
steenen! Boven op de heuveltoppen en
de bergranden weiden hier en daar ka-
meelen, gewis van Bedoeienen, die wel
ergens in de buurt hun tenten zullen
hebben opgeslagen. Tenten.... och He
mel Zwarte lappen over staken. Doch
waar men ze in de verte ziet, doen ze
als groote zwarte vogels op de wijde
vlakte aan. En eenigermate verstaan we
den dichter, die Schoelamieth, de heldin
van het Hooglied haar eigen schoonheid
laat uitjubelen: „zwart ben ik maar
schoon, gij dochteren Jerusalems, als
Kédars tenten (2). Wat die kameelen
daar ginds overigens te weiden hebben,
begrijp ik evenmin als het raadsel van
de geiten hier.
De weg zelf, het wegdek, is prachtig.
Welk een vooruitgang tegen vroeger,
toen men door het mulle zand moest
waden. Aan het eind is ook ons evenwel
het zand niet bespaard. Nog ben ik
verbaasd, hoe de chauffeur ons met de
auto daar doorheen heeft gebracht. Als
we, ondanks de temperatuur, de ramen
niet stijf dicht hadden gedaan, zouden
we daar zeker zoo ongeveer op de
wijze van de vrouw van Lot zand-
pilaren zijn geworden.
We zijn in de woestijn. Nog lang niet
in de echte, waarschuwt Schmidt voor
alle zekerheid. De echte, de Woestijn
van Juda, zullen we natuurlijk vandaag
niet bereiken. Maar toch komt me op
eens het woord van Jeremia in de ge
dachte: „Zoo zegt de eeuwige: „Ik
gedenk U Uw overgave in Uw jeugd.
Uw liefde in Uwen bruidsstaat, toen gij
Mij volgdet in de woestijn, in 'n nooit
bezaaid land" (3). En ik begrijp het be
ter, dan ooit te voren.
Soms vraag ik me angstig af: wat
zoeken we toch in een land, waar het
zóó is? En ik ben in haast huiverende
afwachting van hetgeen de kolonies mij
zullen leeren. We gaan door diepten
en zandstuivingen verder. We hebben
door heuvelopeningen heen de zee
reeds van verre gezien met de plek,
waar de Jordaan er in valt en we
schijnen er vlak bij te zijn. Maar de
lucht is hier onbegrijpelijk doorschij
nend. En ofschoon we het weten, be
driegt het ons telkens, We rijden nog
wel een half uur in vijftig a zestigkilo-
metervaart langs de wegwindingen. En
het laatste kwartier door het zand,
en toch nog met een kleine veertig ki
lometer snelheid i schijnt het mij,
alsof we niet verder dan een gewone
strandbreedte van ons doel verwijderd
zijn. Gezichtsbedrog.
Het Verzoek van het Bestuur der Ver.
Diaconieschool' gelden beschikbaar te
stellen xroor het aanschaffen van nieu-
Ave banken, werd met 5 tegen 2 stem
men, die van de heeren C. de Visser,
en Coi-ré, daar de banken nog bruik
baar zijn en de gemeentefinanciën een
zoo'n groote uitgaaf thans niet le Laten,
niet ingewilligd.
De heeren Kodde en Wisse vroegen
nog enkele palen op zijkanten van den
Eloosterweg, die gevaar 'opleveren, te
plaatsen.
VEERF. Maandagavond werd de j-aar-
vergaderiing gehouden van het varkens^
fonds De rekening over 1931 beliep in
ontvangsten f 293 en in uitgaven f 260,
alzoo goed slot van f 33.
Over 1931 waren b(:j ide onderlinge
slachtvee-verzekering 200 slachtvarkens
verzekerd geAveest. Als bestuurslid Averd
herkozen F. J. Castel, als bode Averd
herbenoemd P.. J. Maljers.
Wegens de ongunstige uitkomsten der
varkenshouderij werd besloten een arer-
zoek te richten tot het gemeentebesuu|r
van Veere, ter verkrijging van 25 pCt
verlaging der slachlh,uisgeiden.
ZUID-BEVELAND.
GOES. Dinsdagavond werd in het
„Schuttershof" alhier de jaarvergadering
van de Goesche Burgerwacht geripuden,
die Avel beter bezocht had kunnen zjjtau
Er zullen pogingen in het Aver'k wor
den gesteld om gedurende de winter
maanden weder te kunnen oefenen. Aan
den heer P. Droogers werd het di
plopia met kruis uitgereikt als koning-
schutter le klas, terwijl aan hetzelf
de lid werd uitgereikt de wissielptrijs
als schutterkoning der Goesche Burger
wacht.
De uitslag van den dezen zomer ge
houden wedstrijd is alsi volgt:
Wedstrijd lauAverkrans (wisselprijs): 1.
J. Rouav 3e maal 144 p. (max. 150);
2. Jac. van Zvveeden 143 p.; 3. Pi. Droo
gers 140 p.; 4. J. M. van Riet 135 p..
5. M. de Jonge 13.4 p.; 6. M. G, van
der Wiele 133 p.; 7 1. Gunst 133 pi.,
Wij zijn er en staan stil voor een
soort slagboomen, die neergelaten zijn.
De wachter komt en controleert onze
toegangskaart: wij mogen het terrein
der zout- en kaliwinning binnenrijden.
Merkwaardig! Die werken zeggen eerst
meer. dan de historie nu spreekt. Er
heeft zich hier een heel barakkendorp
gevormd voor werklieden en beamb
ten. Thans is niet alles bewoond. Want
in dit jaargetijde zijn de arbeiders be
trekkelijk gering in aanttal en doet de
zon het meeste aan het groote werk.
Een deskpndige gaat met ons rond en
geeft ons uitleg. Daar liggen uitgestrek
te plassen als oesterplaten. Ze zijn ge
graven, volgeloopen met zeewater en
omdijkt. Dat is het werk der arbeiders
in den tijd van het jaar, dien wij gewoon
zijn winter te noemen en die hier bij
zonder heerlijk moet zijn. Nu doet de zon
het water wel verdampen en machines
en verdere techniek doen vervolgens 't
hunne. Het bedrijf is ook nu in vollen
gang, al is het heet. Zoo heet als het in
Palestina aan de Doode Zee maar kan
zijn. Vlak aan de zee, waar men onder
een afdak schaduw vinden kan, is het
niettemin best uit te houden. En de zee
biedt als badplaats een uitgezochte
heerlijkheid. Natuurlijk staat er een
badhuis, een heel eenvoudig, maar vol
doende. De kunst van zwemmen is hier
overbodig. Men drijft van zelf en ver
drinkt niet in de Zoutzee. Het water
beschermt Uw gezin in moeilijke jaren.
(Ingez. Med.)
8 A. A. Nederhand 1.3.2 p9 M. Ci.'
Kegge 131 p.; 10 C. Sinke 127 p.f;
11 L. Korstanje 125 p.; 12 M. C. v.
d. Bout 119 p.; 13 A. Hillehrand 117 p.;
Personeele Avedstrijd (max. 50 p.): 1
J. Rouw 49 p.; 2 Jac. van Zweeden 48
p.; 3 J. M van Riet 43 p., 4' -Pi. Droo
gers 43 p.; 5 M. de Jonge 42 p'., 6
M. G. v. d. Wiele 41 p.
Daar de heer J. Houw thans voor de
derde maal den wisselprijisi "hééft be
haald, ontvangt hij1 deze in eigendom.
WOLPHAARTSDIJK. Woensdagavond
hield de afdeeling W.olphaartsdijk
van den Bijzonderen Vrijw. Landstorm
alhier haar jaarlijksche bijeenkomst.
Overste Bierman sprak over den groei
ivan de Bi. V. L. en de, taak der vrouw te
genover den landstormp'lichtige. Een
paar films werden vertoond en 15 bre
vetten uitgereikt voor scherpschutter en
2 voor koningschutter, terwijl de kc-
ningschutters elk nog een medaille ont
vingen n.I'. de heeren A. Hoebelce en G-
van Strien Az. De heer P. G. Lakmoes,
algemeen sercetaris van den Bi. V. L.,
(verband Zeeland, sprak hierna nog de
aanwezigen toe.
Donderdagmorgen geraakte op den
Veerweg alhier een vischauto uit
Cats in de sloot. Het ongeval
werd veroorzaakt door uitwijking voor
een tegemoetkomende vrachtauto en de
gladheid van den weg. Persoonlijke on
gelukken kwamen niet voor. De scha
de bleek gei-ing te zijn. Met een kraan
wagen werd de auto weer op dén weg
gebracht.
ZEEUWSCH-VLAANDEREN W.D.
SCHOONDIJKE. Donderdag kwam de
raad der gemeente in voltallige zitting
bijeen. Een adres Van het luchtvaart-
comité West Zeeuwsch-VlaanderenRot
terdam wordt aangehouden tot later. Er
werd een bijdrage gevraagd van 2 ct.
per inwoner.
De nieuAv aangekochte motor-brand
spuit zal' op verzoek van Ged. Staten
in 14 jaar Avorden afgelost.
Aangezien geen geld meer Voor tijde
lijke belegging aan 'banken mag Worden
gegeven maar Wel aan gemeenten, zal
een bedrag van f 6000 aan Oostburg ter
leen woi'den verstrekt.
Vastgesteld werd, dat de winkels mo
gen openblijven van 's morgens! 6 tot des
aVonds 9 uur.
Inzake werkloozenzorg werd het uur
loon vastgesteld op 22 cent jn overleg
met den minister. Uit den raad' gingen
stemmen op om te bewerken, dat de
arbeiders zich zouden organiseeren.
Bij de rondvraag AVerd geïnformeerd
of de rijksveldAVachterswoning zou kun
nen worden aangesloten aan de telefoon
en een arerbetering van den achterweg
bepleit.
WATERLANDKERKJE. Donderdag
vergaderde de Raad dezer gemeente. De
heeren Verbrxxgge en Mjlliiano, waren met
kennisgeving afwezig.
Op het adres van het voorloopig LnchtV
vaart Comité, verzoekende om subsidie
werd met algemeene stemmen afwij
zend beschikt .Vastgesteld werd een
verordening voor de Winkelsluitingswet.
De winkels moeten gesloten zijn a. des
Zondags voor 6 uur voormiddags en
na 8 uur des namiddags; b. de overiige
dagen voor 6 uur vo;ormiddags en na 10
draagt. Het ziet er heel helder uit en
is zeer doorzichtig. Geen wezen leeft
er in. Er is veel deining en het kan zelfs
heel onstuimig zijn.
Het lijkt niet breed. Vlak vóór ons
rijst aan den overkant het Moabietische
gebergte. Toch ligt er een afstand tus-
schen ons en ginds gewis niet minder dan
van een mijl of tien. Daar moet de Pis-
gah zijn en de top Nebo, vanwaar Mo-
zes een groet, zijn welkomst- en
zijn afscheidsgroet tegelijk aan het
Land mocht brengen en zijn blik kon la
ten weiden van het Oosten naar het
Noorden, naar het westelijk strand en
naar het dorre Zuiden (4). Niet met zijn
geestesoog of met profetischen blik.
Zonder eenigen twijfel kon hij met het
menschelijke, sterfelijke oog deze af
standen meten. Zooals waarschijnlijk
iedereen dat zal kunnen. Heb ik niet
zelf eenige dagen later, op den weg
naar Safed in het Galilëische gebergte
het Meer van Tiberias en de Doode Zee
met ongewapend oog dichtbij gezien en,
mij omwendende, de Middellandsche Zee
en in het Noorden den sneeuw op den
Hermon aanschouwd?
(2) Hoogl. 1.5.
(3) Jer. 2.2.
(4) V Moz. 34, 1—3.
iiinnu
j I (WjoriK v«rv«!gi.)