iprotrinciale Ke
m
JU
J>1
REIS naar PAlf-SlNA
Draagt HELDER's Brillen.
Laagste prijs in Zeeland.
HH
EfcBÉ iff WED
N o.
WOENSDAG 20 JANUARI 193 2.
175e Jaargang.
BINNENLAND.
door raddym S-Ph.deVRIES.Mzn
81
ZEELAND.
Kort Zeeuwsch Nieuws.
I&3m$ T9T II
Slormachtig_
►—Bestendig
KERKNIEUWS.
MIDDELBURGSCHE COURANT
Dagblad Abonnementsprijs voor Middelburg en 't agentschap Vlissingen
2.30, elders f 2.50 per kwartaal. Week-abonnementen in Middelburg
18 cent per week. De advertentieprijs is, voor de gewone advertentiën
30 cent per regelvoor ingezonden mededeelingen 60 cent per regel.
Bij abonnement voor beide veel lager. Men vrage daarvoor de tarieven.
UITG. N.V. DE MIDDELBURGSCHE COURANT
Lange St. Pieterstraat, Middelburg
Telefoonnummers:
Redactie 269 Administratie 139
Postchèque en Girorekening 43255
Familieberichten en dankbetuigingen: van 17 regels ƒ2.10; elke regel
meer 30 cent. In de rubriek „Kleine Advertentiën" worden, mits uitdruk
kelijk daarvoor opgegeven, advertentiën, tot niet meer dan 5 regels opge
nomen a 85 cent bij vooruitbetaling. Advertentiën onder „Brieven" of
„Bevragen bureau dezer courant" 10 pent extra. Bewijsnummer 5 cent.
MB
16.
DE AANHOUDING VAN
PROF. DR. KORS.
Het Tweede Kamerlid d!e heer Her
mans heeft den minister van Bui ten-
landsche Zaken vragen gesteld aan
gaande het persbericht, meldend', dat
aan prof. dr. J. Kobs uit Nijmegen,
zich op weg bevindend naar Leuven
om daar een spreekbeurt te Vervullen
in eeta vredesvergadering, aan het grens
station Esschen op fast van hoogerliand
door de daar aanwezige militairen dé
toegang tot "België werd ontzegd.
Heeft de minister zoo vraagt de
heer Hermans hierin aanleiding ge
vonden óm1 aan de Belgische regeering
nadere inlichtingen omtrent dezen maat
regel te vragen?
Zoo ja, is de minister dan here id van
de eventueel verkregen nadere inlichtin
gen en van zijn oordeel hieromtrent aan
de Kamer mededeellng te doen?
VOORKOMING VAN DIERENMIS
HANDELING.
Het Tweede Kamerlid ir. Van der Bilt
heeft den minister van Waterstaat ge
vraagd, of het hem bekend is, dat de re
gelmatig verschijnende rapporten van de
Veevervoerinspectie, ingesteld door de
commissie voor vervoerbelangen van de
Ned erf. Vereeniging tot bescherming Van
dieren herhaaldelijk klachjen bevatten
over het vervoer van dieren per vracht
auto
Is de minister niet van meening al
dus luidt voorts de vraagdat dan
ook naast de wettelijke bepalingen, die
voor een goed vervoer qp den spoorweg
gelden, noodzakelijk zulke behooren te
worden vastgesteld, die een goed ver
voer van dieren op andere wijze voor
schrijven
Zoo ja, is hij1 bereid spoedig gevolg te
geven aan het voorstel der commissie-
Pa tij n over de regeling van het openbaar
goederenvervoer per vrachtautogedaan,
opdat dierenmishandeling, als in boven
genoemde rapporten door oordeelkun
dige, maar tevens strenge wettelijke voor
schriften voorkomen worden?
DE VERBINDING RIJN-SCHELDE.
De Kamer van Koophandel en Fa
brieken voor Westelijk Noord-Brabant
heeft besloten aan den ministerraad een
adres te zenden waarin gevraagd wordt:
ïe. Dat het ontworpen kanaal van
Dintelsas tot Bath dienstbaar zal mloep
ten zijn aan de afwatering van Noordi-
Brabant.
2e. Dat door het genoemlde kanaal
een logische verbinding voor de bin
nenscheepvaart door Westelijk Noord-
Brabant tot stand zal komen, in aansluit
ting op het kanalensleisel in Oostelijk N*
Brabant en Limjburg.
3e. Dat het genoemde kanaal voor
Brabant de miogelijkheid van een
eigen zeehaven te Bergen op Zoom aal
scheppen.
4e. Dat het genoemde kanaal de ge
legenheid zal bieden, in de toekomst
over te gaan tol een aansluiting op
Zeeuwsch-Vlaamsch geDieid, waardoor
de inleest Zuidelijke gedeelten in het
Wij sluiten ons aan bij een der bid-
en e groepen en komen onwillekeurig
met het gelaat vlak voor de steenen van
den wand te staan. De voorbidder is ge
woon iemand uit de schare. Warm en
innig gaat het gebed. En geestdriftig
khnkt uit den kring der medebiddenden
het "heilig, heilig, heilig is <je Eeuwige
Zebaoth ot het instemmende „Amen"
op. telkens als de liturgie dat vraagt. Ik
weet niet of het mooi is en muzikaal.
Maar er is sfeer. Een sfeer die ik voel
en die ik nooit te voren heb gevoeld. Nu
beginnen de steenen mee te spreken. Er
begint iets over ons te komen, ook zon
der dat we denken aan de heilige plek
achter dezen wand, die nu voor ons
ruïne en volstrekt geen luister is, of aan
de eeuwen, die over deze steenen zijn
gegaan, of aan de historie, die zij hebben
gezien. Het komt vanzelf, zooals het
licht intusschen aan het verdwijnen is
het aanvangt te donkeren. En de
Sabbath is gekomen.
Onze bidstond is ten einde. We gaan
(Ingez. Med.)
Westen van ons land op meer doeltref
fende wij'ze dan tot dusver bij het ceij-
truimi van Nederland kunnen igeoriërV
teerd worden.
DUITSCHE TARIEFMUREN.
De Duitsche regeering heeft het auto
nome invoerrecht op boter van 50 mark
per 100 kg. verhoogd tot 100 majrk.
Voor den invoer uit landen, waa|r de
geldswaarde beneden de goudjpariteit is
gedaald, wordt een toeslag geheven van
15 procent der waande van dé boter
d.i. 36 mark per 100 kg. Voop de bere
kening van dezen toeslag is, met inacht
neming van den prijs voor de gouden
standaard Werd losgelaten, de Poter-prijs
op 240 mérk per 100 kg. vastgesteld.
Voor landen, waarmede het Duitsche
rijk geen handelsverdrag heeft gesloten,
werd het invoerrecht vastgesteld op 170
mark per 100 kg. Dit laatste betreft o.m.
Polen, Canada, Australië en Nieuw-Zeei-
land.
Hoewel de datum waarop dit nieuwe
tarief in werking gul treden nog niet
definitief is vastgesteld, verwacht men
toch dat dit nog deze week zal geschie
den.
DRIE-EN-VIJFTIG SUIKERFA
BRIEKEN WORDEN GESLOTEN.
Anela seint uit Batavia: Het is thans
practisch zeker dat 53 suikerfabrieken
in 1932 Zullen sluiten. Nederlandsche
technische zaken zullen vertegenwoordi
gers naai- Britsch-Indië Sturen om de
mogelijkheden die zich daar voor hen
voordoen te bestudeeren.
NEDERLAND EN BELGIE.
De Brusselsche correspondent van de
Maasbode meldt te hebben vernomen:
dat de Nederlandsche Kamer van Koop
handel te Brussel een commissie heeft
benoemd ter bestudeering van een nau
were economische samenwerking tus-
schen Nederland en België. In verband
hiermede zal door de K. v. K. een refe
rendum worden gehouden onder alle Ne
derlandsche en Belgische Kamers van
Koophandel en onder alle nijverheids-
groepen.
Het postvliegtuig de Reiger is gister
avond zeven uur bij nachtverlichting, op
het vliegveld Schiphpl geland.
De uitsluiting en de staking te O,
Schoterland zijn opgeheven.
Het besluit de smart te dragen, ver
drijft de smart het best.
De gemeenteraad van Den Haag
heeft een geldleening van vijf millioen
goedgekeurd.
MIDDELBURG.
Zooals men gisteren onder de ad
vertenties in ons blad heeft kunnen le
zen, zal er Donderdag, Vrijdag, Zater
dag en Maandag a.s. hier ter stede een
collecte ten behoeve der dakloozen-te-
huizen van het Leger des Heils worden
gehouden.
Een misverstand deed ons gisteren
melden, dat de afdeeling Van „Patrimo
nium" op 30 Januari 50 jaar zal' bestaan,
dit moet zijn Dinsdag 26 Januari. Dien
dag zal de reeds vermelde herdlenkings-
rede van den heer Smeenk plaats heb
ben, die tot titel heeft, „SitandWasög
onbewogen". Ds. Ringnalda zal de bijeen
komst openen en ds. Scheele haar slui
ten, terwijl het gemengd koor „Sursum
Corda" met zang en de heer I. van Nop
pen met orgelspel de bijeenkomst zul
len aanvullen.
Maandag 25 Januari houdt dé afdee
ling een receptie; Woensdag 27 Jat-
muari heeft een feestvergaderiing in
'het. Schuttershof plaats en Donderdag
een voor de kinderen, welke 'bijeenkomst
evenals de receptie in het Militair iêh.i.:.
plaats heeft.
Na ruim twee weken is heden
morgen de. groote baggermolen dié in de
vest lusschen Seis- en Langevielebrug
heeft dienst ^gedaan van die vest door de
Baanstraat in de jjracht teruggekeerd en
kan nu door het natte element de reis
voortzetten .Het rustig maar geregeld
voortgezette werk om het logge gevaarte
te transporteeren heeft ook nu weer
zeer veel belangstelling getrokken.
Thans volgen de modderbakken, die
langs denzelfden weg zullen móeten
gaan.
Deze week staat wel in het tee-
ken der filimVertooningen, naast de rol
prenten die in de beide ibiosoopen loe
pen, hebben hedenavond nog twee film-
vertooningen plaats. Behalve dat de M.
Chr. ReisVereeniging in de Bogardzaal
film's over Duitschland doet vertoonen;
heeft in het Schuttershof de aangekon
digde openbare vergadering plaats van
den Middelburgschen Bestuurdersbondj,
.-VRAAGT
Let op het Fabrieksmerk
ons verwijderen. Stil en langzaam, als
schoorvoetend. En op den hoek bij den
politiepost werpen we nog eens een blik
terug, en we zien een paar gestalten,
gestalten van jonge vrouwen, die met de
steenen van den Muur voor goed schij
nen samen te willen groeien en er op
hun snikken een troostend antwoord uit
verwachten.
We gaan weer opwaarts, de straatjes
door. Nog is het vol in het Arabische
kwartier bij de schamele lichten, die
reeds opgestoken zijn. Maifr door de
Jaffa-poort heen ziet ons de wijde ster
renhemel aan. En als we natuurlijk
nu te voet den verderen weg naar
huis hebben afgelegd, begroeten vandaar
ons reeds op eenigen afstand de stralen
van het volle Sabbath-licht.
In de oude stad.
Jerusalem heeft me in zijn ban gekre
gen. Het heeft me langer vastgehouden,
dan ik er van den tijd, waarover ik te
beschikken had, aanvankelijk aan wilde
besteden. En toen ik het verlaten had
en mijn tocht door het Land was begon
nen, ging toch steeds mijn hart weer
naar Jeroeschalajim uit. Naar zijn oude
muren met de opene poorten, die naar
buiten leiden, en de geslotene, die van
den Olijfberg zijn te aanschouwen. En
naar zijn nieuwbebouwde heuvelen, en
(Ingez. Med.)
zijn volle straten, waar het bonte leven
golft in alle kleuren. En naar zijn vele
stichtingen. Veel te veel. En naar zijn
Synagogen, zonder tal. Ook veel te veel,
omdat er ieder streven naar eenheid en
systeem volkomen aan ontbreekt. En
naar zijn scholen, die er nog lang niet te
veel zijn, en waarin van lieverlede het
Hebreeuwsch althans een zekere een
heid en tot op zekere hoogte zelfs won
deren tot stand brengt. En naar zijn at
mosfeer. Die atmosfeer, welke alleen aan
Jerusalem eigen is.
Maar niet naar de oude stad binnen
de muren. Zij heeft mij niet geboeid. En
toch heeft ook zij mij nog eens naar zich
toegetrokken. En ik ben ook nog een
tweeden Vrijdagavond naar den Kothei
ma'arawie teruggekeerd. En als ik nog
een derden Sabbath in Jerusalem zou
gezien hebben, ware ik er ongetwijfeld
nogmaals heen getrokken en had ik den
gang door de Arabische wijk erheen
voor lief genomen.
De groote Synagoge in de oude stad
ligt er haast verlaten. Beth-Jacob is haar
naam. Maar men noemt haar de Choer-
wah, hetgeen beteekent: ruïne. Het is
echter niet de Choerwah, maar de
Choerwah-Synagoge, dat wil zeggen: de
Synagoge, die staat op de plaats, die
den naam draagt van Choerwah, of vol
uit Choerwath Rabbi Jehoedah Hecha-
sied. Deze plaats waar eens de eerste
inet lo.a. een vertooning van de fïlim1 „Tri
omf' Van het N. V. V.
Ten slotte zullen Vrijdagavond in het
Schuttershof een tweetal belangrijke en
leerzame films loopen, uitgaande van,
de afdeeling Middelburg Van dé Neder
landsche Handelsreizigers- en Fondsen,-
Vereeniging, en wel de film' over de
„Zuiderzeewerken" en v,an den bouw van
het M. S. .„Dem'po" op „de Schelde" te
yi'issingen.
WALCHEREN.
VEERE. A.s. Vrijdag 22 Januari des
namiddags te 2 uur vergadert de raad.
Onderwerpen ter behandeling:
1. Ingekomen stukken.
2. Werkverschaffing.
3. Ontwerp instructie correspondent
arbeidsbemiddeling.
4. Benoeming correspondent arbeids.
bemiddeling.
5. Onttrekking 3de schoollokaal aan
den openbaren dienst.
WESTKAPELLE. In de gister gehou
den raadsvergadering werd "afgewezen het
verzoek van de afdeelingen van den
Cenlr. Bond van transportarbeiders, en
van den Ned. Chr. Bouwvak'arbeiders-
bond, tot het instellen eener werkver
schaffing voor werkloozen tegen een loon
van ruim f 18 per week, en tot het
vaststellen eener steunregeling voor hen,
die niet te werk gesteld kunnen worden,
pp grond, dat het voor deze gemeente
financieel onmogelijk is 't "in te willigen.
Met 4 tegen 2 st. werd besloten hij'
verordening te bepalen, dat op Zondag
de winkels voor het publiek opengesteld
mogen zijd van 4 h 'snain. tot 10 h.
'snsrn,; op werkdagen moeten de win
kels gesloten zijn Van 10 h '.s' nam. tot
5 h v.m.
Op de begrooting 1932 zal een post
voor werkverschaffing ad f 1500 worden
aangebracht welk bedrag'- zial genomen
worden van de post onvporz. uitgaven.
ZEEUWSCH-VLAANDEREN O. D.
SAS VAN GENT. De bevolking dezer
geimteente bedroeg op 31 Dec. j.l. 3092
personen (1565 !m. en 1527 v.) Er wer
den in 1931 geboren 23 jongens' en i30
imjeisjes; vestigingen 104 m. en 147 v
pers.; overleden 18 m. en 22 vr. pers.
vertrokken 106 ttn. en 1116 v. pers. (Be
volking einde 1930 3080 personen).
Maandag j.l. hield de afdeeling
„Haamstede Burgh" van de ver
eeniging „Het Mobilisatiekruis" een
druk bezochten propaganda-avond.
De minister van financiën maakt
bekend, dat ten behoeve van 's rijks
schatkist is ontvangen wegens over vo
rige jaren te weinig betaalde belastin
gen naar inkomen en/of vermogen (ge-
wetensgeld) bij den inspecteur der di
recte belastingen teTerNeuzen 35,
my^timiattsatuM&ïanmmiwtwm&Tstiswsaaiei
Aschkenaziem zich in Jerusalem genes
teld hebben en waar in het einde der
zeventiende eeuw R. Jehoedah Hecha-
sied, d.i. de vrome, zich uit Polen met
zijn schare heeft neergelaten, is later
tot een woestenij gemaakt en ontving
daarvan haar somberen naam. Sir Mozes
Montefiore is het weer geweest, die van
den toenmaligen Sultan het verlof heeft
weten los te krijgen, om op deze plaats
een groote Synagoge te bouwen. Zij is
nog niet oud. Nog geen zeventig jaren.
Maar zij heeft al veel gezien.
Zij is inderdaad wel mooi en steekt
met haren koepel nog boven den koepel
der Moskee uit, die op de Tempelplaats
staat. Een mooie ijzeren poort geeft toe
gang tot de plaats, en door prachtige
deuren komen we in het ruim der Sy
nagoge. Veel marmer en veel houtsnij
werk. De Heilige Arke, hoog, maar niet
zeer breed, bevat talrijke Torahrollen,
die van kostbare sieraden zijn voorzien.
Er is geen dienst bij ons bezoek. Doch
één der deuren van de Heilige arke is
juist open. En een moedertje staat er
vóór, en bidt er handenwringend. Zij
heeft een zieke thuis, die met den dood
ligt te worstelen. En als zij haast wag
gelend is heengegaan, en wij beginnen
rond te gaan, dan toont ons de koster
de drie zetels op een rij, op welke bij
den eersten dienst, dien Sir Herbert Sa
muel, de eerste High Commissioner, in
2©-l-'32: Dinsdag hoogste lucht-
temperatuur 10)4 °C; (51 °F); laagste
°C (37 °F). Heden 9 h: 2°C; 12
h: 3J4 °C. 0.1 mm regen of neerslag.
Gisteren (nam.) Heden v.m. Barometer:
777
776
e*ee«e«* 775
774
Wat de huiskamerbarometer zegt:
Zware Storm-"
^-Zeer Schoon
De Bilt (per radio). De hooge drukking
handhaaft zich in O.-Duitschland en Po
len en de O. winden brachten in W. en
Z. Duitschland en ons land opklaring.
De lucht is echter op meer dan 2 km
hoogte nog vrij warm eri vochtig in de
onderste lagen, zoodat nergens meer
dan enkele graden vorst voorkwam
en voorloopig slechts lichte vorst in den
nacht te wachten is. Een nieuwe daling
bij Ysland doet aanhouden van het zach
te weer op de Britsche eilanden en in
Scandinavië verwachten, In Abisko viel
in twee dagen 80 mm neerslag,, grooten-
deels sneeuw. Op de Britsche eilanden
viel matig regen.
Hoogste barometerstand 782.1 mm te
Weenen; laagste 744.4 mm te Jan
Mayen,
Verwachting tot Morgenavond:
Meest zwakke wind uit Z. richtingen,
nevelig tot half bewolkt, weinig of geen
neerslag, lichte vorst des nachts, over
dag zelfde temperatuur.
Zon op: 8 h 01; onder 16 h 22, Licht
op: 16 h 52. Maan op: 24 h 32; onder: 6
h 01. V.M.: 23 Jan.
Hoog- en Laagwater te Vlissingen.
Westkapelle is 28 min. en Domburg
23 min. vroeger; Veere 38 min. later.
(S springtij).
Januari 1932.
Hoogwater. Laagwater.
Wo. 20 10.55 23.26 4.57 17.27
Do. 21 11.50 5.57 18.19
Vr. 22 0.15 12.38 6.52 19.04
Za. 23 0.58 13.23 7.38 19.52
Te Hoofdplaat is de prijs van
het grof brood met twee cent en die
van het fijn brood met één cent per
stuk verminderd.
Enkele maanden geleden heeft ds.
Joh. W. F. Warners, een zoon van den
bekenden vlootpredikant, vroeger in
deze Synagoge heeft bijgewoond, hij in
het midden en naast hem, rechts en
links, de opperrabbijn Rabbie Abra
ham Izak Hakkohen Qoeq, en de opper
rechter Norman Bentwich, hebben plaats
genomen. De stoelen staan er nog met
hun toepasselijke Bijbelspreuken. Den
opperrabijn zullen we in mijne reisbe
schrijving wellicht nog wel ontmoeten.
Bentwich is geen opperrechter meer en
Samuel heeft reeds zijn derden opvolger.
En de Choerwah heeft geen luisterrijke
diensten meer. Zij begint er vervallen
uit te zien. Op werkdagen komt er nog
net het vereischte aantal mannen samen
om een gezamenlijke godsdienstoefening
te kunnen houden, en op Sabbath is het
veel, als er een dertig Synagoge-bezoe
kers verschijnen. Zoodat de oneigenlijke
naam een werkelijkheid begint te wor
den. De oorzaak evenwel is minder
droevig dan ge denkt: het Joodsche
kwartier van de Ter 'atieqa wordt lang
zamerhand door de Joodsche bewoners
verlaten. Vooral na de onlusten van voor
twee jaren is de trek er uit gestadig toe
genomen. Onder de muren aan den an
deren kant dichtbij verrijst een nieuwe
buurt, die met haar flinke winkels en
woningen een druk handels- en markt
centrum belooft te worden. Ook daar is
een Synagoge, maar slechts een be
scheiden bedehuis, niet vergeten.
(Wordt vervolgd.)
