KERKNIEUWS. KUNST EN WETENSCHAP. LANDBOUW. DE STERRENHEMEL 23-30 DEC, 1931. 20 h M.T. Oeerstekw. ©VOLLE MAAN O LAATSTE KWARTIER ©NIEUWE MAAN ZUID RECHTZAKEN. of f 0.70 per twee maanden ontworpen, aanbeveling. Voorgesteld wordt voor vastrecht klasse I f 9 per jaar en 8 cent per m3; klasse II f 18 en 6 cent; klasse III f 21 en 5K cent; klasse IV f 27 en 5 cent. Ook voor gas, geleverd voor indu- strieele doeleinden, wenschen Burg. en Weth. in het algemeen het vastrecht tarief mogelijk te maken. Veiligheids halve zouden zij evenwel, met het oog op eventueele industrieele verbruikers, voor wier verbruik bijzondere voorzie ningen noodig zijn (zooals onlangs voor the Vitrite Works, ten aanzien van de bedoelde categorie de definitieve vast stelling van het jaarlijksch vastrecht aan hun college willen zien voorbehouden. Het ontworpen vastrecht-tarief biedt de volgende voordeelen a. de gewone verbruiker kan met voordeel meer gas gaan gebruiken voor kookdoeleinden ter vervanging van pe troleum of vaste brandstoffen, alsook voor tijdelijke ruimte-verwarming, (kan toren, eetkamers, wachtkamers, slaap kamers en dergelijke) en voor warmwa tervoorziening. Ook voor industrieele doeleinden (banketbakkerij, slagerij,) enz.) kan er met voordeel van worden gebruik gemaakt. b. De prijsregeling is zoodanig, dat ook kleine verbruikers daarvan dadelijk of zeer spoedig voordeel genieten. c. Onbillijkheden, die zich onvermij delijk voordoen bij de op woningopper vlakte of verbruik in voorafgaande jaren gebasseerde vastrecht-tarieven zijn zoo veel mogelijk voorkomen, daar elke ver bruiker vrij is in de keuze van het tarief, dat hem het voordeeligst is in verband met zijn tegenwoordig of te verwachten verbruik. d. Voor de muntgas-verbruikers, die het vastrecht-tarief wenschen, is een einde gemaakt aan den onlogischen toe stand, dat zij steeds per m3 1 cent meer betalen dan gewone verbruikers, onaf hankelijk van de verbruikte hoeveel heid. Ter nadere verduidelijking van het ontworpen vastrecht-tarief en ter toe lichting van de financieele gevolgen zoo wel door de verbruikers als voor de gas fabriek voegen Burg. en Weth. bij het voorstel een overzicht, daarbij alle ge wone en ook de industrieele verbruikers (behalve de Vitrite Works) zijn inge deeld in met 100 m3 per jaar stijgende klassen op grond van hun jaarverbruik over 1930, en voorts voor elke klasse het bedrag ,is opgenomen, dat de ver bruiker nu betaalt en dat hij zal betalen volgens vastrechttarief. In dat overzicht zijn ook de financieele resultaten voor de gasfabriek verwerkt. Verder eenzelf de overzicht ten aanzien van de munt- gasverbruikers. De overzichten doen volgens Burg. en Weth. zien, dat door invoering van het vastrecht-tarief de gasfabriek per jaar ten hoogste f 11957.15 aan inkomsten zal derven, gesplitst -in f 9628.50 voor gewone verbruikers en in dustrieele verbruikers (behalve de Vi trite Works) en f 2328,65 voor muntgas- verbruikers. Uitdrukkelijk merken Burg. en Weth. op, dat de som van f 11957.15 een maximum is en daarbij geen reke ning is gehouden met de te behalen winst op de zeker te verwachten ver- bruikstoeneming. Teneinde zoo spoedig mogelijk tot die toeneming te geraken, is een krachtige propaganda voor het vastrecht-tarief intusschen noodzakelijk. Daarvoor zal samenwerking met de plaatselijke installateurs worden ge zocht. Het geven van de noodige publi citeit in den vorm van advertenties, re clamedrukwerk enz. is onontbeerlijk. De kosten ie dier zake becijferen Burg. en Weth. voor 1932 op f 400. Theoretisch moet mitsdien met een jaarlijksche in komstenvermindering van f 12400 als gevolg van dit voorstel rekening worden gehouden. Echter zal genoemd bedrag in de practiik belangrijk lager blijken, een- deels door toeneming van het verbruik, anderdeels doordat het vastrecht niet terstond algemeen toepassing zal vinden Ten slotte beschikt de Gasfabriek over een flinke reserve. Zij bedroeg op 1 Januari 1930 f- 43979, terwijl over 1930 f 8904 netto winst werd behaald, zoodat de reserve op 1 Januari 1931 was ge stegen tot f 52883. Dit alles in aanmerking nemende, zien Burg. en Weth., ondanks den ongunst der tijden, geen financieele bezwaren in aanneming van deze regeling. Ned. Herv. Kerk. T>s. A. Raabe Jr. te Winschoten heeft bedankt voor het /beroep naar Colijnsplaat Geref. Kerk. H. Scholing, candidaat te Alteveer hij Hoogeveen, is beroepen te Arneimuiden. Ter herinnering £an de uit te spre ken radio-rede van H M. de Koningin op eersten Kerstdag, 25 December 1931 heeft Willem G. Brouwer eea wandpila-' quette ontworpen, welke ten getale van 100 genummerde exemplaren vervaar digd wordl door de N.V. I3rouwer"s Aar- denwerk, „Vredelust'' te Leiderdorp, in een mat geglazuurde crème uitvoering: uit donkere saamgelpakle wolken (Crisis) straalt het opwekkend woord van de Ko ningin als een lichtbundel over dezen zoo duisteren Kersttijd Zeeland en de Bourgondische vorsten. Vrijdag j.l. sprak mej, dr. D. A. Fe lix in de Winterclub te Domburg over Zeeland en de Bourgondische vor sten. Spreekster deed in den aanvang uit komen, welke moeilijkheden zich voor doen, wanneer men zich een juist beeld wil vormen van middeleeuwsche toe standen en verhoudingen, niet slechts door het onvolledige der bronnen, maar ook door het groote verschil tusschen de middeleeuwsche en de moderne sfeer. Wat de vijftiende eeuw aangaat zijn zijn we voor het vormen van een geogra fisch beeld van Zeeland in een vrij gun stig geval. We bezitten n.l. een kaart, tegen het eind dezer eeuw vervaardigd ten behoeve van een proces over de tol rechten op de Westerschelde- Hierop worden een aantal bijzon derheden nauwkeurig en zeer aan schouwelijk voorgesteld. Kasteelen, dor pen en steden zijn hier in beeld ge bracht; we zien St. Joostland afgebeeld als „Stelle"; Wolfaertsdijk en Cadzand als eilanden; ten N. W, van het laatste l:gt het eiland Wulpen; vlak ten N. van Westkappel zien we „da Cape" aange geven. Ook van het Zeeuwsche land schap uit dien tijd hebben we een be trouwbaar beeld op een miniatuur in een gebedenboek van Graaf Willem VI, voorstellend diens bedevaart naar Onze Lieve Vrouwepolder op Walcheren. Zeeland is in de Middeleeuwen sterk naar Vlaanderen georiënteerd wat zijn bevolking en (rechtsgebruiken betreft. De Zeeuwsche adel, die van oudsher een eigenaardige positie ineemt, verwerft een groote mate van onafhankelijkheid in de lange twisten tusschen Vlaande ren en Holland over het bezit van Zee land Bewester-Schelde gevoerd. Wol fert van Borssele is hier een typisch voorbeeld. En ook als in 1323 Zeeland Bewester-Schelde door Holland is ver worven ontbreekt een krachtig gezag tegenover den machtigen adel. Zoo komt de Bourgondische staat, die met Filips den Goeden haar gezag over deze gewesten uitbreidt, in Zeeland te staan tegenover een groep van machti ge onafhankelijke edelen. Voor hef eerst voelen deze een krachtig ge zag bover zich. Doch nu doet zich het eigenaardige verschijnsel voor, dat deze Zeeuwsche adel, eerst verrast door de eischen door het krachtig bestuur ge steld, zich in korten tijd aanpast en weldra een trouwe aanhanger wordt van het nieuwe gezag. Van hun kant gebrui ken de Bourgondische vorsten de Zeeuw sche edelen in hooge ambten, o.a. in Holland en aan het Bourgondische hof; men vindt Borseles onder de ridders van het Gulden Vlies. Ook door huwelijk verbinden zich de Bourgondische vorsten met den Zeeuw- schen adel: Filips' dochter Anna huwt Adriaan van Borselen, heer van Brig- damme en Souburg; tengevolge van dit huwelijk komen de Bourgondische vor sten in het bezit van aanzienlijke Zeeuw sche goederen. Ook als onder Karei de Stoute en Ma ria de tegenslag komt en de Bourgondi sche eenheidsstaat op mislukking uit loopt blijft de trouw der Zeeuwen be staan en het nauw contact met het Bour gondisch vorstenhuis. En nog in 1572, wanneer Vlissingen en Veere zijn voor gegaan in den opstand tegen 't Spaansch- Bourgondisch gezag, groeit in het overig deel van Zeeland slechts langzaam en aarzelend het verzet tegen den lands heer. Na de pauze gaf spreekster nog eeni- ge apercu's op de Bourgondische cul tuur, zooals die vooral in de schilder kunst van de Van Eycks en Memlinck tot uiting komt en vertoonde in ver band hiermee eenige fraaie lichtbeelden. De voorzitter, de heer L. J. van Voorthuysen bracht de spreekster har telijk dank voor haar leerzame en aan gename voordracht. Vereeniging tot verbetering van het geitenras in Zeeland. Bovenstaande vereen:ging hield haar jaarvergadering in de Eendracht te Mid delburg onder voorzitterschap van den heer Ir. J. Siebenga uit Goes. Een 30 tal leden maakten vóór de ver gadering gebruik van de gelegenheid om een bezoek te brengen aan het Foksta- tion te Serooskerke. De afgevaardigden van een 38-tal af- deelingen waren ter vergadering opge komen. De voorzitter heette alle &an- wezigen welkom en in het bijzonder de beide adviseurs, de heeren Zwagerman en Sietema. Spr. wees er op, dat de slechte tijds omstandigheden ook hun schaduwen op de vereeniging vooruit werpen en men in de komende jaren voor ernstige vra gen kan worden gesteld. Om de werk zaamheden te kunnen voortzetten op den/elfden voet zijn noodig de mede werking der leden en de financieele steun van de overheid. Wat het eerste betreft heeft het bestuur geen reden tot klagen. Al zijn nog niet alle geitenhou ders lid en legt een enkele vereeniging het bijltje er bij neer, maar de geest on der de geitenhouders is goed, zij weten, dat in samenwerking hun kracht ligt, en dat het werk gedaan wordt in het be lang der leden en in het algemeen belang. De volle maan staat den 23en nog in beeld de Tweelingen, Jupiter den Stier, den 26en vlak bij Castor en (m 2.0) komt om 8 h juist op. Pollux, de helderste sterren van het VENUS MARS JUPITER SATURNUS Q> Juist om dit laatste mag men subsidies vragen en bepleiten. Want het is een al gemeen belang, dat Zeeland een gezon den, rationeel gevoeden en productie ven geitenstapel bezit. Spr. wijst op de levensvreugde die men krijgt bij het zien van een of twee krachtig gebouwden geiten; op de opvoedende kracht van het vereenigd zijn, op den edelen strijd op de keuringen. Economisch voordeel, op voering der hygiëne, verhooging der le vensvreugde en prikkeling der arbeid zaamheid, zie daar de argumenten die pleiten voor het goede recht van bevor dering van de geitenhouderij en fokkerij. Gelukkig hebben vele gemeentebestu ren dit alles ingezien, al is er een enke le gemeenteraad, die het nut van het doel der vereeniging niet inzag. Die raadsleden beseffen niet, dat ook de le den dezer vereeniging direct en indirect te leiden hebben van de landbouwcrisis. Al zijn er maar weinig lichtpunten toch wilde spr. ook hier constateeren, dat de regeering en de volksvertegenwoordiging thans meer dan ooit overtuigd zijn van den benarden toestand waarin de land bouw en heel het platteland verkeert. De steun aan bietenteelt en vlasteelt zal meerdere werkgelegenheid, meerder in komen brengen, en moge de werkloos heid er door verminderen. Spr. wijst op het oude gezegde, dat als het de baas goed gaat, dan gaat het ieder goed. Spr. verklaarde hiermede de verga dering geopend en deelde na goedkeuring der notulen mede dat de heeren G. Mar- tinck, M. J. Rottier en W. Musen, resp, te Hengstdijk, Vlissingen en Waterland kerkje door de betrokken afdeelingen weer tot bestuursleden der Provinciale vereeniging zijn gekozen en wenscht hij hen daarmede geluk, om vervolgens de afgevaardigden der nieuwe afdeelingen Kamperland, Wolphaartsdijk en Baarland hartelijk welkom te heeten. Tot plaats vervangende bestuursleden zijn herkozen de heeren Js. v. d. Linde te Hoek en Jan Hage te Stavennisse. Nog deelde spr. mede, dat de nieuw gebouwde ijzeren tuinberg op het fok- station uitstekend voldoet, de (stallen zijn opnieuw geschilderd en een deel van het bouwland gedraineerd. De aan de afdeelingen reeds toegezon den voorstellen tot wijziging van het huishoudelijk reglement, het reglement op de fokkerij en het reglement voor het verkoop-bureau werden onveranderd aangenomen. Op voorstel van de afdeeling Tholen, die bij monde van haar voorzitter, den heer Overbeeke, rapporteerde over de rekeningen der vereeniging en van het fokstation werden beide rekeningen goedgekeurd en bracht de voorzitter dank aan den secretaris-peningmeester, den heer Versluijs voor zijn accuraat beheer en werd henf volledig décharge verleend. De rekening van de vereeniging wijst een vermoedelijk kwaad slot aan van f 47,57, die van het geiten fokstation van f 53.58. De begrootingen voor de vereeniging en het fokstation voor 1932 werden on veranderd goedgekeurd, slagen van den secretaris over de ver- Aan de orde kwamen nu de jaarver- eeniging en het fokstation en dat van den heer Sietema over de keuringen en het Prov. stamboek. Deze verslagen zijn alle opgenomen in het November-nummer van „De Geit en hare verzorging" en willen wij met enkele mededeelingen daaruit volstaan en wel, dat de Vereeniging telt 52 afdee lingen met 2180 leden en 3266 geiten. Niettegenstaande een teruggang met 62 (eden, is er een groei met 213 geiten. Bij de afdeelingen staan 53 dekbokken ge stald en op het fokstation zijn 14 jarige en 7 oudere bokken in reserve, zoodat de vereeniging over 74 bokken beschikt. Op 43 plaatsen werden keuringen ge houden van 531 melkgeiten en overloo- pers en 184 lammeren. Er werden 94 geiten ingeschreven in het Prov. stam boek, 61 lammeren in het Prov. Jongvee register, 236 aanbevelingskaarten wer den uitgereikt en 99 diploma's toege kend. Kringkeuringen werden met groot succes gehouden in O.Z. Vlaanderen en op Zuid-Beveland. In verband met de gehouden controle op melkopbrengst en vetgehalte der melk, meent de secretaris als eisch te mogen stellen een minimum melkopbrengst van 500 1. voor een jarige geit en 850 voor een oudere geit met resp. 3.50 en 4.50 pet. vetgehalte. Hij roept daarvoor de noodige medewerking van de leden in. De secretaris hield een 8-tal lezingen en een 3-tal propaganda vergaderingen gaven resp. als resultaat oprichting van twee nieuwe vereenigin gen en de herleving van een pas geliqui deerde. Uit het verslag over het fok station blijkt nog, dat daar 6 melkgeiten aanwezig waren. Geboren werden er 8 bokjes en 4 geitjes en nog twee kweeën en 1 doodgeborene. Er werden later 3 bokjes van afgemaakt en van de aange wezen bokkemoeders in de provincie kreeg het station 17 bokjes en 2 kweeën De heer Sietema eindigt zijn uitvoerig verslag over de keuringen met de mede deeling, dat ook drie melkwedstrijden werden gehouden en dat het hem op viel, dat te Zuiddorpe, waar inedertijd de eerste melkwedstrijd werd gehouden, het melken veel verbeterd was en er onder de jongere melksters zelfs heele goede waren. De heer Sietema wijst nog op het groote nut der keuringen. De voorzitter bracht de heeren Ver sluijs en Sietema hartelijk dank voor het uitbrengen der verslagen. De Voorzitter ]as vpor het door den heer A. P. Rotte uitgebracht /vier slag der comlmissie van Toezicht op het Fokstation over 1931, waaruit blijkt, dat men steeds zoowel' de administratie als het station zelf in de beste orde aan trof, alles even zindelijk en netjes, voe dergewassen en bouwgronden steeds goed verzorgd, kortom uit alles' sprak de hand van den meester, in deze van den heer Versluijs en ook van hen, die lieml behulpzaam zijn. Het eenige bezwaar wordt geacht de boomen aan den kant Van het terrein, die niet alleen de zon beletten haar stralen te doen schijnen op het terrein, doch met hun wortels ook de beste stoffen tot zich nemen. Het rapport werd in dank aan de< commissie overgenomen. In plaats Van den heer Rotte, die niet herkiesbaar was, kOos de Vergadering den heier S. Gideonse te St. LaurenS tot lid der commissie. De Secretar.is bracht verslag uit Van het ingestelde verkoopbureau van volbloed geiten en lammeren en zeide, dat de leden in hun eigen belang er nog niet /genoeg mede rekenen, dat het bureau bestaat. Een 7-tal lammeren werden verkócht en brachten een heel wat boogeren prijs op, dan de prijs in jdien vrijen handelt toen was. Ook hebben de koopers veel pteer zekerheid, dat zij ingeschrevfen volbloed dieren koopen. De Voorzitter bracht den secre taris dank Voor zijn verslag en 'voor zijn werk in deze. Bij de rondvraag beantwoordden de voorzitter en de heer Zwagerman nog en kele vragen over de fokkerij en de rijks subsidie ten genoegen van Zierikzee en Axel. De v o o r z i t tie r deelde nog mede, dat het bestuur besloten had het gte- heele reglement te laten herdrukken en aan iedere afdeeling .gratis drie exe'm-' plaren toe zenden en ze verder tegien kostenden prijs beschikbaar te stellen. Een circulaire zal spoedig de afdeelin gen daarover bereiken. De V o o rzi t telr deelde ten slotte nog mede, dat het bestuur den heer Versluijs m. a. St. herkoos als secretaris! en wenschte hem daarmede geluk. De heer Versluijs dankte voor deze woorden. Alvorens den heer Zwagerman het woord te geven voor een inleiding over: „Resultaten van de Congressen voor Gei tenteelt", herinerde de Voorzitter aa i het jubileum van den heer Zwager-< man en de huldiging op 1 en 2 Nov.; bracht hem nog eens hartelijk dank voor zijn vele werk en beval de leden der vereenfging ook verder in zijn vriende lijke medewerking aan. De heer Zwagerman verzekerde dat hij de blijken van belangstelling van den eenvoudigen geileiihouder op even hoogen prijs stelde, als die van den igrooten landbouwer of rundveehouder. Spr. heeft in deze eenvoudige menschen met hun 'geitjes altijd een stuk nationale en van beteenems zijnde voLkswelvaart! (gezien. Spr. schetste hoe hiij het werk aan den heer Sietema en anderen heeft kun nen overlaten, omdat het ook de liefde van hun hart heeft. Vroeger zag men de waarde der 'geitenhouderij niet ip, maar hierin is nu verbetering gekomen en in 1921 waren er in ons land 275.000 gei ten. Doch in 1930 was het maar 130.000 meer, of een teruggang mei 53 pct.„ in Zeeland was dit 49 pet. Hier liep het aantal leden van 4500 met 6500 geiten terug tot resp. 2200 en ruim 3000, het gevolg was, dat de voe dingswaarde daalde in het werkende ge zin, minder melk en minderwaardige melk. Vooral de gemakzucht en verkeerde meening dat een geitenhouder minder waardig is dan een landbouwer met koeien, was van een en ander oorzaak. De huidige crisis bracht weer meer be langstelling, de mindere verdiensten doen uitzien naar andere inkomsten. Men moet nu den geitenstapel uitbreiden met goede dieren. Komende tot de congressen en hun nut zegt spr., dat in 1915 de aan dacht er op gevestigd werd, dat syste matische verbetering noodig was. Vooral tengevolge van den invoer van de Hes- sische landgeit en de onverdroten arbeid van den heer Timmermans te Roermond waren er in 1920 in totaal in ons land 450 geitenfokvereenigingen. Zeeland had er toen 9 van, en nu is hier de grootste bond, op den voet gevolgd door Gelder land. Men moet congressen hebben voor verdieping der studie en grondslagen voor het werk. Het congres van Roer mond had plaats in 1921, dat van Freij- bourgh in 1925 volgde en het Antwerp- sche van 1930 ligt nog versch in het ge heugen. Een volgend congres zal in Duitschland worden gehouden. De heer Timmermans kan men de vader van de congresesn noemen. Deze zijn niet enkel feestdagen, ontspanning was er, maar ge werkt is er hard. Hun nut was dat menschen, die studie en ervaringen hadden deze op papier brachten; dat de knappe menschen het in studie namen als er iets haperde; dat mannen van naam, regeeringsvertegen- woordigers, er door kennis kregen van de waarde der geitenhouderij. De con gressen zorgen, dat men het werk niet meer als minderwaardig beschouwt. Dit is juist gezien, want de geitenhouder is de man, die zijn gezin goed verzorgt. Vastgesteld is de waarde van de geiten melk voor de voeding en in Freijbourgh waren 8 rapporten over geitenmelk, mede als vrucht van het voortgezet on derzoek op het fokstation te Seroos kerke. Men kwam tot de conclusie, dat koemelk en geitenmelk beiden even goed zijn, maar dat geitenmelk voor zuigelin gen en zwakken gemakkelijker verteer baar is door hare samenstelling en dat men ze als men zelf geiten houdt, altijd versch heeft. Sprekers conclusie over het werk der congressen is: dat men zoo niet alles, toch nu reeds heel wat weet van geitenmelk; dat men de voedings norm voor de geiten nu even goed kan vaststellen als voor de koeien en de congresen hebben bewerkt, dat vroeger gescheiden fokinrichtingen nu samen werken. T.b.c. kan bij de geit even goed voorkomen als bij de koe, alleen het be smettingsgevaar is veel kleiner. De voorzitter bracht dank aan den heer Zwagerman voor zijn mooie en leerzame lezing en na nog op een vraag uit de vergadering geantwoord te hebben dat de secretaris zelf f 10 stort voor zijn pensioen en er verder nog f 46 is ontvangen, weidde hij woorden van waardeering aan de nagedachtenis van Ir. I. G. J. Kakebeeke, alvorens de vergadering te sluiten. Te Utrecht is na li langdurige ziek te overleden, 61 j'aren oud, mr. S. Tria zen berg, president van de rechtbank al daar. Hij' was rechter te Tiel (1914) en daarna president van de rechtbank te Zieriiikzee (1919). Toen deze recht bank! werd opgeheven, volgde na eenigen tijd zijn benoeming tot vice-president der Ulrechtsche rechtbank'. De advocaat-geileraa 1 bij den Hoo gen Raad concludeerde Maandag tot ver werping van het beroep van den officier van justitie te "Middelburg in de zaak van G. K. v. S. B., slager te V l,i s's i nj- ze vennootschap en zijn 'beide 'knechk. gen, die van zijn slagerij een naamtooi- tot mededirecteuren maakte, waaromtrent de arbeidsinspectie van meening wal?, dat dit eeu schijnbeweging is geweest en f proces-verbaal opmaakte wegens het tee ktenen van de arbeidslijst door één der

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1931 | | pagina 6