w/£m
DOET NU UW VOORDEEL!
ALLE XANTHIA GESCHENKEN
VOOR DE HELFT DER PUNTENTALLEN
TWEEDE BLAD VAN DE PROVINCIALE ZEEUWSCBE MZDDELBLRGSCHK COURANT VAM MAANDAG 21 DECEMBER 1931. No. 300.
GEMEENTERAAD VAK
MIDDELBURG.
VRAAGT CATALOGUS 1932 AAN
CIGARETTES XANTHIA AFD: CADEAUX
RI/SWUKSCHEWEG 52Ö;DEN HAAG.
BONS VAN ANDERE SIGARETTENMERKEN NEMEN WU NIET MEER AAN.
(Vergadering tan 19 December.)
Begrooting 1932.
Thans krijgt de heer DE VEER het
woord en zegt, dat hij buiten beschou
wing zal laten de politiek bij de verkien
ringen dat gaat buiten B;. en Wi. om.
De algemeene beschouwingen geven
niet veel houvast, de practische toepas
sing der naar voren gehaalde standpun
ten r.al heel wat moeilijkheden opleve
ren. Spr. wijst ten eerste op de salaris-^
kwestie, waarover men het niet eens is.
Niet minder dan de leden van den raad
zijn R. en W. overtuigd van den erasti-
2en toestand waarin ook Middelburg ver
keert door de crisis.
Spr. noemt d© verschillende naar vo
ren gebrachte punten en begint dan met
de uitgaven. B. en W'. achten den tijd
voor salarisverlaging nog niet gekomen,
alleen wellicht als de kortingswet wordt
aangenomen. Zij achten den tijd nog niet
gekomen, omdat de loonen en salarissen
te Middelburg niet hoog zijn, ook verge
leken met die plaatsen van dezelfde
grootte.
Bijna overal zijn de loonen hooger dan
hier en ook de belooning der rijksamh-
fcemsran is Irwger voor de nu aangezegde
Storting en ook nadien zal dat liet g
val zijn. De provincie verlaagt ook de
salarissen niet, in het vrije bedrijf zijn
heeie groepen die niet verminderd zijn.
Spr. noemt drukkers, bakkersknechts
enz. Spr. ontkent dat de 700 werkeljoo-
zen aan de ambtenaren helpetn mede 'be-i
laien.Tan de twee categoriën van amb
tenaren zal die nu betaalt voor pensioen
toejuichen als ook de andere categorie
moet gaan betalen, maar omgekeerd zou
de vréugde toch nog grooter zijn. Spr.
jHclil de salarisverlaging wejOi^cht 'niet
moer verre. Maar spa\ kan niet mede
gaan met mevr. Weijl, het gaat hier om
één oorzaak en zij is in gebreke geb'leven
te bewijzen, dat de verhoudingen niet
goed zijn. Zij zou de booze, geesten
wakker roepen. Een commissie zou 7 le
den hebben en wellicht ook nog "de
beide wethouders.
Mevr. WEIJL zegt, dal zij die er bij
«ou willen rékenen.
De heer DE VEER zegt, dat het er
va® af zou hangen wien de fractie zou
afvaardigen. Een 'korting van 10 pet.
zou onbiiliijkhfcju scheppen, ook ten opr
ziohte van hen, wier salaris door Kroon
of Ged. Staten wordt vastgesteld. Het
is een voorstel van iemand (Jeronimus)
die weet er niet de verantwoordelijkheid
voor te moeten dragen. De heer v. d
Feita gaat minder ver en de heer PortheT
we is het minst in z!ijn eischen. Als men
eöhler de tijdelijke vermindering invoert,
zou men toch weer zitten met het kor-
tingswelje, dat zeker al of niet gewijzigd
i» het Staatsblad zal komen.
De belastingen besprekende, zegt spr.
dat de vermakelijkheidsbelasting dit jaar
.niet minder opbrengt en dit is een
sjtophtoon dat toch niet ieder onder
de malaise lijdt en er wordt ook nog wel
eens een autotje aangeschaft. Het
spréékt vanzelf, dat zal blijken of er op
verschillende posten nog kan worden ver
laagd, doch hij zal de practische uit
voering meermalen moeilijkheden ople
veren. Wel 'kan men de subsidies nak
gaan, maar die zijn te Middelburg niet
veel en zij die er zijn, zijn niet hoog
Als men herstellingen uitstelt, kosten zij
een volgend jaar nog meer. Men moet
niet 'komen met praatjes van ingewijden,
dat rtjn markt praatjes en kan men van
alles zeggen.
Spr. houdt zich aanbevolen voor aart
wijzingen, want men wil niets liever dan
bezuinigen. De maatregelen, die mr. Van
Andel aangeeft, zijh in dezen tijd niet
uitvoerbaar, men gaat niet meer met de
diligence of de trekschuit.
Spr. komt nu tot de ontvangsten en
BEMOE/E
^E/C/i EQ MEE
HOOFDSTUK LUI.
Een lange heer, keurig gekleed, met
een zijden hoed op het hoofd en een
lorgnet op den neus, kwam den winkel
in. Elk oogenblik bleef hij bij de deur
staan en keek het viertal aandachtig aan
en toen vlug maar toch voorzichtig, liep
hij op den eigennaar van den winkel toe,
Mag ik u even spreken, zei hij met
een blik op de anderen bij wijze van ver
ontschuldiging.
Zeker, Sir Arthur, zei S. Gedge op
een geheel anderen toon dan hij zoo
even gesproken had. Daar hij in 't ge
heel niet op dit bezoek was voorbereid,
overzag hij den toestand niet terstond.
Hij kon niet dadelijk met den bezoeker,
die hem op 't oogenblik niet zeer wel
kom was, naar een ander vertrek gaan
voordat hij wist wat het doel was van
zijn bezoek.
U maakt u zeker ongerust over uw
nichtje, Mr. Gedge zei Sir Arthur, die
geen een reden had om geheimzinnig
te wezen.
De oude man was inderdaad zeer on
gerust.
U heeft natuurlijk tijding gehad uit
«egt, dat als B. en Wi, moeten kiezen
tusschen Middelburg in de 2e klasse en
minder opcenten op de vermogensbe*-
lasting en de personeele belasting of 1ste
klasse en hoogere opcenten dan kiezen
zij beslist het laatste. Vliissingen heeft
ook hooge opcenten en moest, toen toch
2e klasse kiezen, want 't kon niet anders.
Tot de 2e klasse behooren dan ook
de menschen met 800 en 900 inkomen
en dit zou de heer v. d. Feltz wel willen
voorkomen, maar toch verdedigt hij de
2e klasse. Spr. hoopt niet dat de raad
daartoe te vinden zal zijn. Spr. komt
dan tot de opcenten op de vermogens
belasting. Zeker is het dat spr. wel ver
weten is inconsequent te zijn op dit ter
rein, maar men moet het voorstel in zijn
gehegl nemen. Er zijn natuurlijk bezwa
ren aan verbonden.
De cijfers die de heer v. d. Feltz gaf,
komen spr. tendensieus voor. Naast het
inkomen uit vermogen staat gewoonlijk
ook inkomen uit beroep of bedrijf.
Nu moet 14.000 opgebracht worden
door een totaal kapitaal van 30 milli-
oen. De raad kan niets doen aan het
doen mede betalen der pensioenen, wat
de lijfrenten betreft, die tot 1200 zijn
vrijgesteld. Als er verandering in de
voorgestelde maatregelen komt, zal ook
dit kunnen veranderen, het is geen prin
cipe voor burg. en weth.
Komende tot de personeele belasting,
zegt spr. dat ook B. en W. de bezwaren
weten, maar alle belastingen hebben on
billijkheden in zich en dan is het 't beste
die te verdeelen.
De betaalbare opbrengst is te Middel
burg voor de meeste perceelen niet
hoog, en voor de auto's is de belasting
verhoogd. Met de grondbelasting bereikt
men ook de eigenaars buiten de gemeen
te,, N.V.'s enz.
Spr. komt tot het gebruik maken van
de winst der gasfabriek en het vormen
van een reservefonds, in verband ook
met het prelevement. De winst wil men
gebruiken voor het prelevement, voor
overbrenging op de begrooting en ten
slotte voor het reservefonds.
Mevrouw WEIJL zet dit nader uiteen
Men is niet voor prelevement, en wilde
de winst op de begrooting brengen, maar
ten slotte na het antwoord van B. en
W. zeide spr.: stort het dan in het reser
vefonds.
De heer DE VEER zegt dat het ook
reeds in het rapport zoo stond.
Mevrouw WEIJL zegt, dat het gaat
om de geraamde winst en om de over
winst.
De heer DE VEER meent, dat de heer
Cornelisse zich schaart aan de zijde van
B. en W., dus is voor preleveeren.
Mevr. Weijl geeft niet aan hoe het re
servefonds zal werken en wanneer men
er uit mag putten voor de gemeente
uitgaven. Men kan daarop niet wach
ten met de begrooting en zal toch moe
ten preleveeren.
Zeker is er een moeilijke tijd, en zou
er uit het potje R.H.B.S. geput kunnen
worden. Spr. wil het voorstel inzake het
reservefonds in handen van B. en W.
stellen om het nader te overzien en uit
te v/erken.
Spr. wenscht nu nog enkele zaken te
behandelen, en zet voorop, dat er voor
nieuwe dingen geen geld is.
Er zit in alle posten speling, ook in
de ontvangstramingen, maar de uitgaven
voor het Nijverheidsonderwijs zullen
wel te hoog blijken geraamd te zijn, Spr.
meent, dat de raad wellicht toch nog
wel mede gaat met het vastrechttarief.
Spr. wil de zaak van een centrale kas
nog wel eens nagaan.
Spr. ziet het nut er van op het oogen
blik nog niet in, maar het zal worden
overzien.
Tenslotte zegt spr., dat over het alge
meen niet veel gezegd is over het poli
tiek beleid van B. en W. Spr. protesteert
tegen de uitdrukking van den heer v. d.
Feltz, dat de voorzitter en spr. aan den
het ziekenhuis?
Het scheen dat de oude man niets ge
hoord had, en Sir Athur betreurde
reeds het verzuim van de personen, die
hij gevraagd had te telefoneeren naar
nummer 46 New Cross-straat toen Wil
lem, die het woord ziekenhuis had op
gevangen, zijn pijnlijke nieuwsgierigheid
niet langer kon bedwingen.
De jonge man trad vooruit met sa
mengeknepen handen en schitterende
oogen.
Mijnheer, wat is er gebeurd met juf
frouw Julie? riep hij. Ach! vertel het
mij als 't u blieft!
Sir Arthur, zich zijn zending bewust,
keek den jongen man ernstig aan voor
dat hij langzaam antwoordde: Zij heeft
een flauwte gehad en wij zijn in staat
geweest haar gisteravond in het zie
kenhuis te laten opnemen, het St. Jude
hospitaal.
En toen wendde hij zich tot den
ouden man, die de tijding kalmer had
aangehoord en opgenomen of misschien
later begrepen of wien het misschien
minder kon schelen, en zeide: Het is
een toestand, die zeer zorgvuldig behan
deld moet worden, naar het oordeel van
den dokter, die haar dadelijk is komen
zien nadat zij bij mij aan huis was geko
men; op zijn raad werd zij naar het zie
kenhuis gezonden. Het spijt mij zeer dat
ik zelf het u niet dadelijk heb laten we
ten!
Het was echter de jonge man, zooals
(Irqjez. Med.)
leiband van den heer Onderdijk loopen.
De man off the street zegt nu wel dat de
burgemeester bang is voor den heer On
derdijk en dat spr. rood is en de heer
Onderdijk kapitalist, maar daardoor
moet de heer v. d. Feltz zich niet laten
leiden tot zulke aanvallen. Men moet
elkaar waardeeren.
De heer ONDERDIJK wijst er op, dat
de heer Portheine zegt dat er niets van
bezuiniging is te merken, doch spr. on
derstreept dat er reeds op het voor-ont
werp 28 pet. was bezuinigd op ge
meentewerken, en nog is dit opgevoerd
door B. en W. tot f 15.000. Men kan niet
zonder'bezwaar maar steeds blijven be
zuinigen, waar blijft men dan met zijn
vast personeel. Rationalisatie is niet mo
gelijk, want dan komt men later perso
neel te kort in betere jaren. Spr. juicht
het toe,.dat de heer Portheine nog steeds
voorstander is van een abattoir. Nu is
het voorstel zoo geformuleerd, dat spr.
niet gelooft, dat de raad het nog zal kun
nen verwerpen.
De kosten zijn nu f 20.000 minder dan
aanvankelijk .geraamd was. Zulk een uit
gaaf is gewettigd en noodzakelijk en spr.
wijst op den inspecteur van den veteri-
nairendienst die zal dwingen de slacht
plaatsen in te richten overeenkomstig
de wet. Laat de heer Jeronimus dan maar
uit de buurt van de slagers blijven en
spr. begrijpt niet, dat de heer Jeronimus
als bezuiniger dien weg op wil. Het abat
toir te Goes en andere kleinere plaatsen
kan zich zelf bedruipen en dat kan ook
hier zoo zijn. Er wordt gewerkt aan sa
menwerking voor de werkverschaffing
met naburige gemeenten, maar met na
me met Vlissingen, verwacht spr. spoe
dig verschil van meening.
Spr. haalt zijn schouders op over de
vraag, wie de leiding moet hebben. Hier
is een taak van de provincie om werk te
scheppen, al is het zonder steun der
provincie zelve. Het is zeker, dat er te
Middelburg geen werk voldoende is, men
heeft zoo laat mogelijk steunverleening
gegeven, want bij het geheele ge
meentebestuur staat werkverschaffing
voorop; het is goed voor behoud van de
werkroutine der betrokken menschen.
Nog steeds worden problemen van
werkverschaffing gezocht. Wellicht kan
een enkel dier plannen van het voor
jaar tot uitvoering komen. Er is geen
sprake van kiezersoogst bij de S.D.A.P.
als zij steun voorstaat.
De moderne vakbeweging is evenals
de christelijke voor alles voor werkver
schaffing. Het is demagogie, dat de heer
Paul de schuld zou zijn dat D/2 jaar
de kinderen der Geref. school geen be
hoorlijke lokalen hadden. Het ging" hier
om de principieel'e kwestie; of het school
bestuur recht had een gebouw te ei
schen van de gejmeente, het had een
school in huur, en alles is gedaan oim!
Sir Arthur dadelijk opmerkte die wer
kelijk verschrikt scheen over hetgeen
het ongelukkige meisje was overkomen.
S. Gedge echter toonde al heel spoedig
dat zijn gedachten zich bij iets anders
bepaalden.
Zou u mij ook kunnen zeggen mijn
heer zei hij met een opgewondenheid
die hij trachtte te verbergen, of het
schilderstukje dat zij meegenomen heeft
in veiligheid gebracht is?
Sir Arthur keek den ouden man
scherp aan voordat hij antwoordde:
Mijnheer Gedge het schilderstukje
is volmaakt veilig.
Goddank! Die uitroep was onvrij
willig en daardoor des te hartelijker ge
meend.
En juffrouw Jullie? vroeg Willem
met heesche stem. Is zij....? Is zij....?
Hij was te zenuwachtig om de vraag on
der woorden te brengen.
Zij is zeer ernstig ziek, vrees ik,
zei Arthur vriendelijk, maar zij is in
beste handen. Al wat mogelijk is zal
voor haar gedaan worden, ik weet ze
ker dat u daar op kunt rekenen.
- Zou zij sterven?
Sir Arthur schudde het hoofd.
1 oen ik den laatsten keer het zieken
huis ophelde, heb ik die vraag gedaan,
maar zij kunnen er nog niets van zeg
gen. Zij zeggen alleen, dat zij gevaarlijk
ziek is.
De tranen kwamen Willem in de
oogen. Zijn geweten pijnigde hem ge-
het bestuur dier school ter wille te zijn.
De S. D. A. P. heeft zeker; we# eens on
derling vierschil, en er moet wel eens
iémand uit, maar dat komt bijv. bij
kerkelijke organisaties ook Voor, zie het
Hersteld Verband.
De lieer VAN ANDEL. Dit heeft mét
politiek niets te mlaken.
De heer ONDERDIJK: Maar die ker
kelijke groepen Vormen toch samen een
politieke partij.
Bij de reiniging, die Van f 9000 op
f 56.000 zou zijn gekomen, behoorde des
tijds alleen de ophaal-dienst, de Veeg-
dienst was bij gemeente wei-kén.
De Raad gaf nog een surplus om)
de loonen op peil te brengen, en dat zou
nu zeker het dubbele moeten zijn. Men
moet Vergelijken met andere gemeenten
en spr. wijst op een staat, waarin Mid
delburg voorketmt op f3 per inwoner.
Daaronder vallien alleen Vlaarditigcn.
Schiedam en Enschedé. Maar anderen
komen er boven mei f 5.56 voor Zaan
dam en ook Leeuwarden en Kampen
zijn zeer hoog'.
Zeker wcrkl de dienst uitstekend.
De arbeidsbemiddeling moet spr. daar
aan nog een woord verspillen in dezen
tijd? Alles inzake de werkloozen zorg
kiomt daar bijeen, en de Wet vjerplicht
Middelburg een distri ets-arbeidsbeurs le
hébben.
De Woningbeurs is van geen betee
ken is wat de kosten betreft, want die
zijn verrekend in het salaris van den
directeur der Arbeidsbeurs en dat kan
niet met f 300 verlaagd worden, en het
zou dan aan hem1 in zijn hoofdhétrdkj-
king moé,teil worden geg'gvjeA*--»*aixt daar
aan betaalt het rijk ook mede, spreker
meent de helft.
Het rijk betaalt ook den landbouw'-
bemiddelaar en diens arbeid heeft reeds
goede resultaten opgeleverd.
De bruggenverpachting' acht spr. niet
uitvioerbf|ar.
Het sfeepwerk zal worden uitbesteed
nu de vrachtauto goede diensten bewijst
en daardoor f 1500 is bespaard. Spr. gaat
nog niet in op den w'ensch Van een trac
tor voor tie gemeentewerken, ma,ar dit
zal er wellicht toch later wel eens van
komen. Spr. beeft bij de verkiezingen
terechl gezegd dat de iieer Jeronntfus de
rechterzijde heeft geholpen bij het den
nek omdraaien van het ambtenaren-regj-
lément, al was dit wéllicht wat sterk,
omdat later het reglement nog is te
recht gekomen.
Spr. neemt niet terug, dat hij 'gezegd
heeft, dat hij onder drang der regeering
de werkloozen naar Drenthe zendt. Spr.
heeft dit trachten tegen te gaan en
vroeg naar het werk in de binnenlanden
van Brabant, maar men gaf hem bedekt
te verstaan, dat dit voor de Katholieken
moest worden gereserveerd. Spr. be
treurt het ook dat de menschen zoo ver
van huis moeten, maar het is beter een
weldig. Als hij dat ongelukkige schil
derstuk niet in huis gebracht had, dan
zou er nooit zoo iets vreeselijks ge
beurd zijn.
Willem's gesprek met Sir Arthur, die
zoo onverwachts op het tooneel was
verschenen was S. Gedge lang niet
aangenaam, want nu zou de loop van
zaken misschiien beslist worden. De
twee kooplieden wisten nu dat de Van
Roon in goede handen was, maar zoo
ver sir Arthur en Willem in de zaak be
trokken waren, was de toestand nog
lang niet zuiver. Er zou nog vrij wat
slimheid voor noodig zijn om het war
net uit elkaar te halen en te dien einde
was het in de eerste plaats noodig, zoo
als de oude man dadelijk begreep, den
Franschman en zijn agent den winkel te
doen verlaten.
Mijnheer u hoort dat het schilder
stuk in goede handen is, zei hij zoet
sappig tot den heer Duponnet. Ik zal het
dadelijk gaan halen. Als u morgenoch
tend terug wilt komen, zal het voor u
gereed liggen.
Mijnheer Duponnet scheen liever den
verderen afloop te willen afwachten,
maar S. Gedge aarzelde niet zijn mede
samenzweerders weg te zenden. Zonder
veel omhaal van woorden noodzaakte
hij de beide heeren beleefd maar drin
gend de deur uit te gaan. De nieuwe
wending die de zaak genomen had maak
te hen zeer benieuwd wat meer van de
kwestie te vernemen, maar zij beseften,
half ei dan een leege dop en verdiene*
is beter dan krijgen. Spr. had zulk eea
opmerking niet verwacht van iemand
wiens regeering dit voorschrijft.
De heer v. d. Feltz bewijst dat hij of
ficier van justitie is en bij tegenstan
ders steeds iets van kwaden trouw ver
moedt. Spr. zet nog eens uiteen, dat er
verschil is tusschen een bedeelde van
het armbestuur en een werkman die
vroeger 25 verdiende en nu van dea
steun moet leven. De pogingen om de
bestaansmogelijkheid wat te verbeteren
voor de werkloozen, was met de cokes
verstrekking bedoeld en voor de be
deelden was er ook zonder de cokes
verstrekking wel brandstof te verkrijgen.
Het lijkt wel of men er zoo af wilde
komen.
De heer VAN DER FELTZ: Nu bent
u zelf officier van justitie.
Mevrouw WEIJL: Het is beter het zoo
te geven.
De heer BOASSON komt terug op het
verwijt, dat V.D. en S.D.A.P. lood om
oud ijzer is. Wanneer men de beginsel
programma's van beide partijen verge
lijkt, zal men zeer belangrijke verschil
len kunnen constateeren. Daar beide
partijen zijn gegrondvest op de demo
cratische beginselen, hebben zij ten dien
opzichte overeenkomst, maar dan kan
men ook een der rechtsche partijen den
bijwagen van de andere noemen.
Een ingrijpend verschil is echter, dat
de V. D. raadsfractie het standpunt in
neemt, dat zij de belangen van de ge
meente in haar geheel heeft te behar
tigen, al is dit dan natuurlijk in het ka
der van de beginselen,-die zij voor staat.
Spr. herinnert daarbij aan zijn actie
voor uitgifte van grond in erfpacht en
vraagt B. en W. steeds bij een aanvraag
tot verkoop van gemeentegrond te over
wegen of erfpacht niet wenschelijk is en
steeds de motieven te melden aan den
raad waarom zij in een of andere richting
voorstellen doen. Daarbij moet zoo noo
dig, als de discussies het noodig maken,
uitstel worden toegepast en het gemeen
tebelang boven het persoonlijk belang
gaan.
Inzake de vermogensbelasting stellen
de V. D. zich op het standpunt dat groo-
te vermogens terecht getroffen worden,
al zou een sterker progressie gewenscht
zijn en middelen moeten kunnen worden
gevonden om de kleine vermogens
eenigszins te verlichten, maar dit is bin
nen het kader van de wet niet mogelijk.
Als een vermogen verminderd is, dan be
taalt men toch ook minder belasting.
Spr. wil niet uitvoerig stil staan bij de
verschillende oorzaken voor het niet di
rect volgen der groothandelsprijzen door
de detailprijzen, maar wil er tegen op
komen, dat men de winkeliers verwijt,
dat zij willens en wetens de prijzen hoog
houden, dat zou alleen al niet kunnen
door de onderlinge concurrentie. Spr.
dat zij zelf ook op zwak ijs stonden en
de afdoende toon van S. Gedge versterk
te die overtuiging. Dus morgenoch
tend komt u terug, niet waar heeren?
zeide hij, terwijl hij de winkeldeur open
hield om deze lastige bezoekers uit te
laten.
Toen deze taak volbracht was, wacht
te hem nog iets moeilijkers. Hij moest
èn Sir Arthur Babraham èn Willem al
le kwade vermoedens omtrent zich zelf
zien af te nemen. Met het meest schijn
heilige gezicht van de wereld kwam hij
naar hen toe. Ik kan u niet zeggen
mijnheer, zei hij tot Sir Arthur, welk 'n
rust het voor mij is te weten dat mijn
nichtje in goede handen is. Maar ik ben
bang, dat het een heel verkeerd meisje
is. Toen wendde hij zich plotseling tot
Willem en zei fluisterend dat hij den
heer Brabraham even alleen wou spre
ken.
Voor dezen eenen keer toonde de jon-
Hij was zeer verlangend alles te hooren
ge man niet zijn gewone volgzaamheid,
wat er met Julie gebeurd wes en zoo
mogelijk een verklaring te vernemen
van haar zonderling gedrag, daarenbo
ven wantrouwde hij de vreemde veran
dering in het gedrag van zijn baas.
(Wordt vervolgd).
