^Protrinciale Zeeuw&che
DSCHAP
TDDE I ff VIPED
I#y3T T6T Y9Y Y3Y Y6YY9Ï d
Na 2 8 5.
Twee Bladen.
DONDERDAG 3 DECEMBER 193 1.
Eerste blad.
174e Jaargang.
Gorgel zonder glas
en water aorge! droog
met
IN ONZE
ST ATEN-GENERA AL.
KOPER met emaille LIJSTJES,
CORNS. HENNING,
Markt.
BINNENLAND.
T —Bestendig
Stormachtig—
MIDDELBURGSCHE COURANT
Dagblad Abonnementsprijs voor Middelburg en 't agentschap Vlissingen
2T$0, elders 2.50 per kwartaal. Week-abonnementen in Middelburg
18 cent per week. De advertentieprijs is, voor de gewone advertentiën
30 cent per regelvoor ingezonden mededeelingen 60 cent per regel.
Bij abonnement voor beide veel lager. Men vrage daarvoor de tarieven.
OITG.
N.V. DE MIDDELBURGSCHE COURANT
Lange St. Pieterstraat, Middelburg
Telefoonnummers:
Redactie 269 Administratie 139
Postchèque en Girorekening 43255
Familieberichten en dankbetuigingen: van 17 regels 2.10; elke regoi
meer 30 cent, In de rubriek „Kleine Advertentiën" worden, mits uitdruk
kelijk daarvoor opgegeven, advertentiën, tot niet meer dan 5 regels opge
nomen a 85 cent bij vooruitbetaling. Advertentiën onder „Brieven' of
„Bevragen bureau dezer courant" 10 cent extra. Bewijsnummer 5 ceel
Middelburg, 3 Dec. 1931.
De laatste vergadering onzer vroed
schap voor dat de gemeentebegrooting
voor 1932 aan de orde zal worden ge
steld, dreigde nu niet bepaald hevig
belangrijk te worden, en zoo veroor
loofde de Raad zich bijvoorbeeld een
amusante excursie op dermatologisch
terrein, waar men onder medische lei
ding van mevrouw Weijl en met taal
kundig-formalistische oppositie van den
heer Heemskerk, wat ronddoolde. Maar
hoe of het nu precies in elkaar zit met
die schimmelachtige of door schimmel
veroorzaakte ziekte of ziekten, welke
zoozeer 's heeren Heemskerks aandacht
trokken, dat weten we nog niet heele-
maal. Of het er veel toe doet.
Wat zou men denken van een ad-
viesje der Koninklijke Akademie van
Wetenschappen, in gecombineerde ver
gadering der afdeelingen taal- en ge
neeskunde bijeen?
Van niet zoo heel veel grootere im
portantie was een andere quaestie,
waarover men nog even sprak: de Jo-
dengang. Het schijnt, dat een aantal be
woners daarvan dien naam onwelgeval
lig is, en zij verzoeken B. en W. (of den
Raad, dat werd ons niet recht duidelijk)
nu, in plaats van „Jodengang" dat oord
„Vijverstraat" of „Dahlialaan" te doen
heeten.
De vraag was nu allereerst, of de
bezwaren het eerste, dan wel het twee
de deel van dit samengestelde woord
golden. Mocht men slechts tegen „gang"
bezwaar maken, dan aldus de voor
zitter ware met een variant op een
hoofdstedelijken straatnaam voortaan
wellicht van „Jodensmalstraat" te spre
ken; mevrouw Weijl wilde „Jodenkerk
hofstraat" dan wel in overweging ge
ven.
In den loop der discussies kwam ech
ter, dunkt ons, wel voldoende naar vo
ren, dat het eerste deel van den naam
het, naar de meening van adressanten,
meest ongewenschte element vormt.
Welnu: dit bezwaar mag stellig en in
geen enkel opzicht gelden.
In de eerste plaats geldt hier mis
verstand in algemeenen zin. Men ver
keert dikwijls in de meening, dat de
uitdrukkingen „jood" en „joodsch" vul
gair, beleedigend, geringschattend, al
thans het joodsche deel van Nederlands
bevolking onaangenaam - in - de - ooren-
klinkend zouden zijn. En men gebruikt
dan de, naar men onderstelt, zachtmoe
diger en beschaafder geachte uitdruk
king „israëliet Dat is allemaal mis:
de belijders van dien godsdienst noemen
zich onderling, en ook in hunne ge
schriften en periodieken „joden", en
hunne idealen zijn „joodsch". En deze
uitdrukkingen worden uit den mond van
andersdenkenden allerminst als kwet
send gevoeld wanneer zij niet
kwetsend bedoeld zijn.
In de tweede plaats is er de bijzon
dere kant aan dit geval, dat hier vroe
ger een belangrijke Portugeesch-israëli-
tische gemeente geweest is, wier kerk
hof aan den Jodengang grenst. Op dit
kerkhof ligt nog een rabbijn van naam
uit dien tijd begraven; die Portugeesche
joden hebben zelfs een belangrijken in
vloed op de welvaart van Middelburg
uitgeoefend.
Dat alles houdt verband met den
naam, die men nu maar in zoo wat on
benullige en machteloos als „Dahlia
laan O' iets dergelijks zou willen ver
anderen. Neen, met den voorzitter en
de beide joodsche leden van den Raad
zeggen wij: in plaats van „gang" kan
men desnoods wat anders krijgen, maar
het door de historie gerechtvaardigde
deel van dien naam blijve behouden.
Zoo zouden we wellicht door kunnen
gaan met commentaar te leveren op be
langwekkende bijkomstigheden, maar
dat zou allicht te ver voeren. Bepalen
we ons dus verder tot de hoofdzaken
van het verhandelde.
Daar is dan in de eerste plaats de
goedkoope cokes. De soc.-dem. wilden
deze den werkloozen doen verstrekken,
B. en W. zeiden: dan ook den anderen
behoeftigen en bedeelden daartoe in de
gelegenheid gesteld.
Het is voor hem, die niet in de poli
tieke sfeer gewend is te denken, moei
lijk te bevroeden hoe hier nu nog poli
tiek in kon zitten, of er althans in ver
ondersteld kon worden. Toch was het
zoopde soc.-dem. namelijk, hoewel geen
bezwaren tegen de verstrekking van
goedkoope cokes aan niet-werklooze
behoeftigen hebbende, kwamen niette
min met een allermerkwaardigste rede
neering aan, waaruit bleek of moest
blijken niet, dat de werkloozen er
slecht aan toe zijn, dat weten wij ook
wel maar dat de behoefte van een
behoeftigen werklooze een ander en er
ger soort behoeftigheid is, dan die van
een doodgewonen behoeftige. Erg dui
delijk was ons dit betoog niet, al werd
het wel wat met overtuiging voorgedra
gen. De heer Van der Feltz formuleerde
zijn bezwaren wel heel scherp: „het ligt
er wel erg dik op zoo zeide hij
dat het voorstel-Paul niet is ingegeven
door liefde voor zijn medemensch, maar
door politieke overwegingen van soc.-
democratische kiezersvangst".
De heeren Onderdijk en Paul hebben
deze krasse uitlating krachtig bestreden;
het voorstel zelf is met algemeene stem
men aangenomen, zoodat nu werkloozen
en behoeftigen van alle gezindten eenige
malen goedkoope cokes kunnen krijgen.
De hoofdschotel vormde wel het na
gerecht ditmaal: het voorstel van den
heer Paul, om adhaesie te betuigen aan
het adres dat de Vereeniging van Ne-
derlandsche Gemeenten aan de Staten-
Generaal richtte inzake het wetsont
werp op de voorgenomen korting op de
uitkeeringen van het Rijk aan de ge
meenten.
De zaak zelf zit zoo: ingevolge de
zgn. „wet op de financieele verhouding"
moet het rijk aan de gemeenten bepaal
de, vastgestelde, uitkeeringen doen.
Vanwege den bezuinigingswind die er
waait, zocht de regeering naar een mid
del, de gemeenten te dwingen o.a. de
loonen der ambtenaren te verlagen. Zij
vond daarop dezen hoogst on-eleganten
weg: vermindering van die door de wet
vastgestelde uitkeering met 3 pet. van
het bedrag, dat de gemeenten over 1931
aan ambtenaarssalarissen had uitbetaald,
tenzij bij de gemeentebegrooting voor '32
een verlaging dier wedden was voorzien.
Nu laten wij de vraag, hoe en waar de
gemeenten moeten bezuinigen, momen
teel rusten dat zjj drastisch zullen
moeten bezuinigen, zij hier echter wèl
gesteld! om ten aanzien van dit wets
ontwerp slechts te verklaren, dat het in
staatsrechtelijke leelijkheid o. i. moeilijk
overtroffen kan worden.
Dat de autonomie der gemeenten al
lang naar de maan is, we zijn het vol
komen met den heer Van Andel eens,
maar zóó kras als de regeering het nu
maakt!.
Een andere vraag is echter, of het
juist is, in gemeenteraden moties te gaan
aannemen, om die aan de Staten-Gene-
raal te zenden.
Daarover zou in algemeenen zin heel
wat te zeggen zijn; in beginsel zijn wij
er niet voor, zelfs niet, als de in de
Tweede Kamer behandelde belangen de
gemeenten raken.
De meeningen waren gisteren ver
deeld.
De een zei: men moet in de Kamer
weten, dat tal van gemeenten achter
dit adres hunner vereeniging staan, te
meer, nu er tevoren geen congres over
gehouden is kunnen worden.
Een tweede: alles goed en wel, maar
wat zullen wij nog eens apart adres-
seeren als onze erkend-gezaghebbende
vereeniging het reeds zoo voortreffelijk
deed?
Een derde: laten we van den Raad
geen Tweede-Kamertje maken!
Een vierde: als we 't niet met het
adres onzer vereeniging eens waren,
dan moesten we er van doen blijken,
nu niet.
Enzoovoorts.
Maar geen van een kwam op het
naar onze meening organisatorisch eenig
juiste denkbeeld: een motie van instem
ming met het door de vereeniging, waar
van men lid is, in dezen gevoerde beleid
voor te stellen en, bij aanneming, deze
motie ter kennis van de vereeni
ging te brengen!
Na een nog tamelijk beperkt gehou
den en niet overmatig-onvriendelijke
discussie de heer Paul verdedigde zijn
Eenheid in het gezin kan alleen
worden verwezenlijkt door innerlijke
harmonie.
B. Bakker-Nort.
voorstel rustig en zakelijk is de motie
met 105 stemmen aangenomen; de heer
Bybau was afwezig en wethouder De
Veer was in de antichambre een alleen
spraak met het Eerste Kamerlid van
dien naam gaan houden!
s 25. 45 en 65 ets.
(Ingez. Med.)
EERSTE KAMER,
Steun mobilisatie-slachtoffers.
Pachtwetten.
Bij het wetsontwerp tot het verleenen
van uitkeeringen aan mobilisatie-slacht
offers merkt mevr. Pothui sS m i t
(s.-d.) op dat het aantal slachtoffers nu
stijgt tot met 2000, waaruit haars in
ziens blijkt, welk een onrecht in het
verleden is begaan. Zij vraagt de cate
gorieën, die thans nog buiten de wgt
zullen vallen, daarin op te nemen. Cri-
tiseert voorts het systeem der wet, dat
geheel gunstbetoe: is.
De heer Kranenburg (v.-d.)
meende dat het ontwerp door de groo-
te delegatie van bevoegdheid die het
bvat, de grondslagen van ons staatsrecht
aantast.
De heer P o 11 e m a (c.-h.) acht het
ontwerp overbodig en daarom schade
lijk.
De heer Mendels (s.-d.) acht het
ontwerp zoo slecht, dat hij er tegen zal
stemmen.
Minister Deckers betoogde,
dat meer categorieën niet kunnen wor
den opgenomen omdat art, 1 der wet
zich daartegen verzet.
Van armenzorg is z. i. geen sprake.
Publicatie van het rapport zou vertroe
beling hebben gebracht. Wat de delega
tie betreft, is de minister van meening,
dat deze tot een minimum moet worden
beperkt, maar niet kan worden gemist
in onze moderne wetgeving.
Het ontwerp werd aangenomen met
31 tegen 3 st.
Tegen de heeren Kranenburg, Men
dels en Pollema.
De vergadering werd hierna gesloten,
nadat de voorzitter op een vraag van
den heer Koster medegedeeld heeft,
dat de pachtwetten zoo spoedig moge
lijk zullen worden behandeld. Echter zijn
er verschillende ontwerpen waar meer
haast bij is, ook zal eerlang de rijksbe-
grooting de aandacht der Kamer vragen.
TWEEDE KAMER
Defensiebegrooting. Invoer-
contingenteering.
Geen der bij de defensiebegrootnjg in
gediende moties had succes.
De begrooting zelve werd dan ook aanj-
genomen met 55 tegen 27 st.
Daarop werden de bestpre'klinglen van
het wetsontwerp tot contingenteering va|n
den invoer voortgezel. Veel tegenstand
ontmoette het niet. De heer Bra at (pi.
b.) drong aan op een behoorlijke verlie-
genwoord'ging van den landbouw in de
commissie van advies. De heer L o e'ltfei-
feer (r.'kl) wenschte contingenteering
van den nvoer van Belgisch brood en
vroeg toezegging daarvan door den mi
nister. Alleen de heer Wijnkoop (com.)
bestreed het ontwerp als een protectio
nistische maatregel.
Minister Verschuur zeide, dat dit
ontwerp moet worden beschouwd als te
zijn afgeperst door uiterste noodzaak.
De personeelsbezetting is in vele bedrij
ven sedert twee jaar met 20 pCt. ver
minderd. Het ontwerp beoogt, de aller
ergste gevelgen van de slagen van den
Laatsten tijd van ons Bedrijfsleven te ver
zachten, niet door protectionistische
maatregelen, doch door contingenteering
van den invoer.
De kwestie van den broodinvoer zal
ernstig worden onderzocht.
In de algemeene commissie van advies
zullen alle betrokken groepen, ook de
landibouw zooveel mogelijk worden ver
tegen wo ordigd
Het amendement-Oud (repressieve oonL
trole door het parlement) zou de wet
minder elastisch maken.
De heer F1 e s k e n s (r.k.) verdedig
deeen amendement om bij de contingent
teering niet slechts de waarde doch ook
de hoeveelheid of gewicht in aanmerking
te nemen, welk amendement door den
Minister wordt overgenomen.
De heer Oud (v.d.) verdedigde een
almendement om de repressieve contro
le door het parlement van elke contin
genteering in de wel vast te leggen
De heer Boon (lib.) lichtte een sid>
amendement op dit amendement-Oud
toe bij elke wettelijke sanctie van con
tingenteering het advies van de com
missie over te leggen.
De heer Heemskerk (a.-r.) is be
reid vóór het amendement-Oud te stem
men doch is tegen het sub-amendement
Boon.
(Ingez. Med.)
SINT NICOLAAS-WEEK.
Sinterklaas rijdt over 't dak weer,
(Juicht het kind) met Pieterbaas,
Ook dat krijg ik op mijn dak nog
(Moppert vader) Sinterklaas.
Ja, we zitten in de zorgen,
Niemand die het feit ontkent,
't Is voor goeden Sint en Pieter
Niet het gunstigste moment.
Maar toch willen wij het vieren,
Het traditioneel festijn,
Juist de mensch moet in zijn zorgen
Ook een keertje vroolijk zijn.
Neen, ontzeg u niet dit pretje
Van elk jaar, in uw gezin,
Geef elkander weer cadeautjes,
Want dat houdt den moed er in.
Geef aan hen die 't erg behoeven,
Ook nog een verrassing mee,
Dit is toch de hoogste uiting
Van de Sinterklaas-idee.
En dan is de Sint vóór alles
Niet de groote kindervrind?
Houd hem hoog, de gulle gever,
In de liefde van het kind.
Laat de kinderen genieten,
Zooals ieder vorig jaar,
Laat ze juichen op zijn naamdag,
Ook al zijn de tijden zwaar.
Sinterklaas is weer gekomen,
Hij liet ons niet in den steek,
Het is zalig om te geven,
Kom, dit is cadeautjes-week.
P, Gasus.
HET NATIONAAL CRISIS-COMITE,
Aan de burgemeesters van een hon
derdtal gemeenten m ons land, waar
een door het dep. van Binnenlandsche
Zaken en Landbouw gesubsidieerde
steunregeling bestaat, heeft het Natioj-
naal Crisiscomité een circulaire gezotny-
den waaraan wij otitleenen:
De minister van Binnenlandsche Za
ken en Landbouw heeft tot ons comité
het verzoek gericht, zich te willen be
lasten met het verleenen van de extra
hulp (van aanschaffing van kleeding enz.)
uit een door de regeering beschikbaar
gesteld bedrag, waarvoor alleen in aan
merking komen die gemeenten, waarin
een door het dep. van Binnenl. Zaken
en Landbouw gesubsidieerde steunrege
ling toepassing vindt.
Voor deze extra-hulp zal eenzelfde
bedrag worden beschikbaar gesteld als
door het gemeentebestuur voor dit doel
wordt uitgetrokken, evenwel met dien
verstande, dat behoudens door ons co
mité te verleenen machtiging over een
tijdvak van 12 maanden niet meer
wordt besteed dan 20 cent per ingeze
tene. Voor een tijdvak van 12 maan-
3-XII-'31. Woensdag: hoogste lucht-
temperatuur 6% °C (44 °F); laagste
0X °C (31 °F). Heden 9 h: 0K °C;
12 h 2 °C. 0.1 mm regen of neerslag.
Gisteren (nam.) Heden v.m. Barometer
©e
774
773
772
771
770
769
768
767
766
765
764
763
762
761
760
759
Wat de huiskamerbarometer zegt:
Zware Storm'
"Zeer Schoon
De Bilt (per radio). In den nacht be
gon de barometer op de Britsche eilan
den, langs de Noorsche kust en in onze
omgeving snel te dalen; een depressie
met barometerstanden beneden 720 mm
ligt ten W. van Ierland, terwijl de lucht
druk in Duitschland nog boven 770 mm
is. Tengevolge van het toenemen van
het luchtdrukverval nam de wind in het
W. sterk toe en stormt het in het Ka
naal en langs de Noorsche kust uit het
Z. Vanuit het Z.O. stroomt nog koude
lucht naar de kustlanden om de Noord
zee en naar Frankrijk af. Strenge vorst
komt alleen in de randstaten en Polen
voor. In het W. viel regen. Het is waar
schijnlijk, dat de warmte met ruiming
van den wind spoedig verder naar het
Oosten zal doordringen en dat het re-
gengebied zich eveneens naar het Oos
ten zal verplaatsen en ook bij ons tij
delijk regen, gevolgd door opklarend
weer, zal brengen.
Hoogste barometerstand 773.5 mm te
Weenen; laagste 730.8 mm te Storno-
way.
Verwachting tot morgenavond:
Krachtige tot matige Z. tot Z,W. wind,
betrokken tot zwaar bewolkt, later op
klarend, tijdelijk regen, veel zachter.
Zon op: 7 h 51; onder 15 h 48. Licht
op: 16 h 18. Maan onder 13 h 03. N.M.:
9 Dec.
Hoog- en Laagwater te Vlissingen.
Westkapelle is 28 min. en Domburg
23 min. vroeger; Veere 38 min later.
(S springtij).
December 1931.
Hoogwater. Laagwater.
Do. 3 6.57 19.46 0.49 13.41
Vr. 4 8.07 20.56 2.07 14.53
Za. 5 9.23 22.01 3.21 16.04
Zo. 6 10.21 22.54 4.24 17.03
den zal maximaal 10 cent per ingeze
tene worden bijgedragen.
De uitvoering der regeling worde op
gedragen aan een comité van de vM
gende samenstelling:
le voorzitter; een lid van het colie
ge van B. en W. of een ander vertegen
woordiger van het gemeentebestuur;
2e leden; vertegenwoordigers van de
voornaamste plaatselijke vakcentralen
van werkgevers en werknemers. Indien
in uwe gemeente een algemeen comi
té tot leniging van den nood wordt in
gesteld, zou het in het vorige lid be-
bedoelde comité hiervan een sub-comi
té kunnen vormen.
De hulp dient individueel en niet dan
na een terzake ingesteld oinderzoek om
trent de aanvraag te geschieden. Zoover
eenigszins mogelijk dienen de verstrek
kingen in natura plaats te hebben.
De ongeorganiseerden dienen hun
aanvraag in rechtstreeks bij 't plaatse
lijk comité, terwijl de georganiseerden
hun aanvraag inzenden door bemidde
ling van bet bestuur hunner vakver
eniging.
