w
N
n
NlEUVY
SPOOR/ VI MOSTERD
VERKADE
TWEEDE BLAD VAN DE PROVINCIALE ZEEUWSCHE MIDDELBURGSCHE COURANT VAN WOENSDAG 25 NOVEMBER 1931. No. 278.
ZEELAND.
25 CENT.
ling
7ave,
PER,
bhool.
It.
-TEN,
iraat.
Indi-
cens.
land.
tat-
rt.
da*
ee
ot
>er.
?ott.
8.—
PROVINCIALE STATEN VAN
ZEELAND.
Tweede gewone zitting in 1931.
Vergadering van Dinsdag 24 November
des avonds te half acht.
Voorzitter de Commissaris der Konin
gin.
Aanwezig 38 leden, afwezig met ken
nisgeving de heeren Dumoleijn, Sonkó,
Boender en Van Klinken.
De VOORZITTER opende de zitting in
naam der Koningin en leest daarop het
ambtsgebed voor, dat door alle leden
staande wordt aangehoord.
De VOORZITTER deelde vervolgens me
de, dat de vier genoemde heeren alle
wegens ongesteldheid afwezig zijn en
spreekt de beste wenschen voor hun
herstel uit.
De verschillende Koninklijke bedlu'r-
ten tot goedkeuring van Statenbesluiten
en die tot verdaging der beslissing over
de besluiten tot wijziging van het regle
ment voor de calairo. polders of water*
schappen in Zeeland; tot wijzi ging
van het bijzonder reglement voor
hert waterschap De Valken1 ssegeul
en die lot uitvoering van art. 125 vsqq
van de ambtenarenwet 1929 werden voor
kennisgeving aangenomen.
Hetzelfde geschiedde met de mede-
deeling van B. en Wt. van Vrouwepol
der, dat de gemeenteraad zijn aanvraag
om renteloos voorschot voor verbete
ring van tertiaire wegen intrekt.
Om bericht en raad werden in handen
van Ged. Staten gesteld de volgende
stukken
een verzoek van het Bestuur van het
waterschap Ooster- en Sir Jansland om
een rentelooos voorschot voor verbe
tering van den verkeersweg van den
Provincialen weg bij de Blauwe Keet tot
Sir Jansland (gem. Oosterland).
Volgens een nadere mededeeling van
het bestuur van het waterschap wor
de kosten geraamd op f 5221.
Een verzoek van het bestuur van den
Provincialen Bond „Het Zeeuwsche Wit-
Gele Kruis" om jaarlijks, te beginnen toet
1932, een subsidie uit de provinciale
kas te willen verleenen, ter behartiging
van de belangen der volksgezondheid,
meer in het bijzonder voor de wijkver
pleging, aangezien voor bestrijding der t.
b.c. en de kinderhygiëne door de pro
vincie reeds subsidie wordt verleend,
waarvan een gedeelte ten goede komt
aan de bij den bond aangesloten vereeni-
gingen. Bij den Bond zijn momenteel 19
wit-gele-kruisvereeniginigen in Zeeland
aangesloten, te samen tellende circa
7500 leden allen hoofden van gezinnen,
zoodat mag worden aangenomen, dat dit
verzoek wordt gedaan voor, naar schgi-
ting 35000 ingezetenen der provincie.
Een adres van het dag. bestuur van
de Prov. Zeeuwsche Vereeniging „Het
Groene Kruis" waarin wordt medege
deeld, dat het gaarne zou zien dal in
het Statenbesluit tot toekenning van sub
sidie het bedrag der bijdrage, bepaald op
f 200 per afdeeiing, wordt veranderd in
f 300. Verder dat het aantal jaren, voor
hetwelk door een afdeeiing eene toelage
der vereeniging wordt genoten, worde
gewijzigd van drie in vijf. Ten slotte o.a.
nog, dat eene afdeeiing, zal zij voor uit-
keering in aanmerking komen, de be
schikking behoort te hebben over een
gediplomeerd verpleegster, die niet te
vens de functie van vroedvrouw bekleedt
en de gemeente ten minste 50 pet. der
vereenigingsuitkeering bijdraagt.
Lijn VlissingenNeuzen.
De VOORZITTER stelde voor de
reeds gepub'liceede mededeeling van Ged.
Staten betreffende dfen Prov. Stoomboot-
dienst, 'lijn VlissingenNeuzen, voor ken
nisgeving aan te nemen.
De heer KODDE zeidie, dat dit punt
toch zeker wel bij de begrooting ter
sprake zal komen, omdat Ged. Staten
het ook reeds in hun toelichting hebben
aangeroerd en meende, dat deze me
dedeeling bij de stukken der begrooting
moet worden gevoegd.
De VOORZITTER nam dit voorstef-
Kodde lover en werd aldus z. h. s.
besloten.
De voorstellen.
Alle voorstellen van Ged. Staten, vroe
ger gepubliceerd, werden naar de af-
doelingen overgebracht, behalve dat in
zake
Opneming van kasgeld.
In dit voorstel, dat inhoudt Ged. Sta
len te machtigen ten tijde, in den vorm
en tot zoodanig bedrag als zij noodig
zullen achten, hetzij door het aangaan
van een kasgeidleening, hetzij als uit
vloeisel van een te sluiten vovereenkomst
van rekening-courant, ter versterking van
de Provinciale kas, tijdelijk geld op te
nemen tegen een rente-koers van ten
hoogste 2 pet. boveax het promesse-Aiisj-
conto van de Nederlandsche Bank, met
dien verstande, dal het opgenomen be
drag in totaal een som van) f 2.000.000
niet mag overschrijden en als onder
pand voor de terugbetaling van tijdelijk
opgenomen gelden zoo noodig in belee
ning te geven de aan de Provincie ,;be-
hoorende effecten, voegden Ged. Staten
nog toe, dat dè machtiging syoorloopig
voor één jaar wordt verleend.
De VOORZITTER stelde voor dit di
rect te behandelen en vroeg pf een dei-
leden er het woord over verlangde.
Dit bleek niet het geval Je zijn en
nam de vergadering dit voorstel z.h.s.
aan.
Splitsing der vergadering.
Ia de eerste afdeeiing hebben zitting
de heeren Dumoleijn, v. d. Wart, Boen
der, de Feijter, Edelman, Bosselaar, Son-
ke, van Dalsum, Kodde, Erasmus, Cats-
hoek, Adriaanse en dé leden van Ged.
Staten de heeren van Rompu en Diele-
raan. In de tweede afd/eeüng de hee
ren van Duin, de Baare, ,den Boer, Goos-
sens, de Pauw, Slaverman, Vogelaar,
Schippers, Overhoff, Moefker, van Klin
ken, v. d. Zande en de leden van Ged.
Staten de heeren v. d. Putle en van Bom
mel van Moten.
In de derde afdeeiing' de heeren de
Mflliatio, van Hootegem, Hamelink, de
Jonge, Kalle, van 't Hoff, de Ridder,,
Paap, Dominicus, Joziasse, Onderdijk, eenerzijds de gemeenten moeilijkheden
Geelhoed! en de leden van Ged. Staten ondervinden bij het zoeken van 'n veili-
de heeren van Dussieldorp en vStieger. 'ge en rendabele belegging van kasgelden,
De vergadering vereenigdc zich z. h. j anderszijds, mede als 'gevolg van de cri-
s. met het voorstel van Jen voorzitter j sis-omstandigheden, gemeenten, hètzij igé-
om de eerstvolgende vergadering te hou-heel niet, hetzij slechts onder hèzwaren-
den op Dinsdag 15 December a.s. des'de voorwaarden, Ikasgeldleeningen kun-
De Marseille.
De Marseillaise, Frankrijks volkslied.
Een noodkreet ter verdediging van den
Franschen bodem. Hoe is zij ontstaan?
Het vrijheidslied, met den naam van
de stad Marseille is echter niet daar ge
boren. Marseillaansche republikeinen
hebben het lied het eerst gezongen, zijn
er meê opgerukt, bezield door zijn on
weerstaanbaar stuwenden drang.
Een kapitein-ingenieur van het Fran-
sche leger Rouget de Lisle componeerde
het, in Mei 1791 van Parijs naar Straats
burg overgeplaatst, waar hij toefde toen
de Fransche uitgewekenen de groote
mogendheden tot den krijg tegen hun
Fransche Vaderland wilden opzetten.
Het vaderland, zelfs het vaderland
met zijn republikeinsche tendenzen, ging
vóór. De Fransche grond bedreigd door
vremdelingen, die opgeroepen waren ten
strijde door Fransche uitgewekenen,
dat was niet duldbaar! In vurige veront
waardiging gaf Rouget de Lisle lucht in
zijn Marseillaise, die nog niet Marseil
laise heette, doch een Oorlogslied voor
het leger aan den Rijn moest zijn. In
den nacht van 25 op 26 April 1792, toen
de oorlogsverklaring bekend geworden
was, werd het gedicht en gecomponeerd;
voor een kring van vaderlandslievende
mannen werd het in het huis van bur
gemeester Dietrich het eerst gespeeld en
gezongen. Tegen Oostenrijk en Pruisen,
aan wie Lodewijk XVI den oorlog had
verklaard, moest het de vrijwilligers
aanvuren: het moest het lied zijn, dat
de grenzen zou beschermen tegen den
vijand van buiten. En óók, ook.zou het
binnenlands opwekken tot eensgezind
heid.
Het succes was overweldigend.
Het was een lied voor Frankrijk: het
werd het lied der Revolutie. Toen het
twee maanden later, den 25en Juni op
een Jacobijnsch feest te Marseille werd
gezongen, toen Marseillaansche vrijwil
ligers den 30en Juli er de poorten van
Parijs mee binnenstormden, werd het
het lied der Omwenteling, Onder zijn
klanken werden den lOen Augustus de
Tuilerieën bestormd.
De Marseillaise deed haar zegevie
rende ronde door de Fransche legers, de
gedisciplineerde en de in een ommezien
bijeengegaarde.
Er zat een bezielende kracht in woord
en melodie.
Dit begrepen ze wel, de generaals, die
met dit lied ten strijde trokken, de mi
nister van Oorlog, Servan, die bij tien'
duizenden exemplaren lied en melodie
onder de soldaten liet verspreiden, de
opera-directeuren, die het tusschen het
program inlaschten en stampvolle zalen
deden oprijzen bij het forsche, opstu.
wende rhythme. Toen in 1792 de hertog
van Brunswijk met een leger Frankrijk
was binnengevallen en met den dood be
dreigde „al wie zou worden aangetroffen
met wapenen in de vuist", beeft Dan-
ton's machtige stem van woede in de
Wetgevende Vergadering en rolt de
Marseillaise door de straten van Parijs,
dreigend uit duizenden monden.
Ja, de Marseillaise was een volkslied,
een nationaal lied, geboren in trillende
emotie!
A. J. BOTHENIUS BROUWER.
Uitzetten en opnemen van kasgelden.
Ged. Staten van Zeeland hebben tot
de colleges van Burg. en Weth. *n circu
laire gericht, waarin zij zeglgen, d a l hel
hunne aandacht heeft getrokken, dat
voormiddags te 10 uur, waarna de voor
zitter deze vergadering, die ongeveer 20
minuten had geduurd, sloot.
RESTAURATIE RAADHUIS VEERE.
nen sluiten.
Die moeilijkheden zouden naar de mee?-
ning van Ged. Staten wellicht te onder
vangen zijn, Wanneer aan den eenen kant
gemeenten, indien zij kasgeld wenschèn
uil te zetten, weten hij welke gemeen
ten zij dit zouden kunnen plaatsen, aan
den anderen 'kant, gemeenten, bij ge
bleken behoefte aan kasgeld, op dé hoog
te zijn van de gemeenten, wélke dit be
schikbaar hebben.
Teneinde dit resultaat te bereiken ver
zoeken Ged. Staten mede te deel en als
eene gemeente kasgelden wenscht uit
H.M. de Koningin-Moeder heeft door
een ruime gift, en ook nog op andere
wijze, van Hare voortdurende belang
stelling in de restauratie van het Raad- I te zetten, Welk bedrag, gedurende welk
huis te Veere doen blijken, terwijl de'tijdvak; c.q. onder welke voorwaarden
commissie ook van Z.K.H. Prins Hen- -dit 'beschikbaar is effl ook als 'n gemeen-
drik blijken van instemming met haren - te kasgeld wil opnemen,
arbeid mocht ontvangen, o.a. door het j Wat de te berekenen rentevergoeding
bestellen van een zilveren Bouwpenning. j betreft, meenen Ged. Staten, dat, hoe-
Het Museum-H. W. Mesdag te 's-Gra-wel zij de gemeenten geheel vrij laten, 'n
venhage heeft bericht, dat het bereid is rente, welke overéénkomt met 't gel-
in Den Haag een 5-tal schilderijen uit j dende promesse-disconto (thans 31/2 pet.
de Veersche oudheidkamer door den'zoowel voor geldgevende als geldnèmen-
restaurateur J. C. Fraas te doen be- de gemeenten bevredigend moet worden
handelen. geacht.
EEMOE/ 7~
*E/C/iERMEE
43.-^
W illem toonde alweer een flinke brave
jongen te zijn. Zijn zin Voor humor was
groot, maar hij onderdrukte zijn lach
lust. Daarbij kwam, dat hij door 'en
door nieuwsgierig was, maar Jiij vroeg
niets en ging stilzwijgend voort haar
bevelen op te volgen. Maar zelfs met
zulk een krachtige hulp was Julie zich
bewust, dat het niet gemakkelijk was uil
het beeld te ontsnappen.
Zonder een woord te dm-ven zeggen
klom Willem op het tafeltje en stak de
gevangene zijn beide handen toe. Maar
het bezwaar Was, dat ze zoo beklemd
zat, dat zij haar handen niet omhoog kon
krijgen om hem te vatten. En het was
duidelijk, dat zoo lang het beeld over
eind stond, het onmogelijk was, haar
er uit te krijgen.
Na verscheiden vergeefsche pogingen
zei Julie hijgend: Zou je denken dat
je het ding Voorover kon houden, hjehi
heel zachtjes laten zakken, zonder le
ven te maken?
Dit vend Willem een goed idee, hoe
moeilijk en gevaarlijk het ook was. Ge
lukkig was hij een lange jongen en sterk.
Maar er was oneindig veel tact noo
dig om den Hoodoo op te lichten en lang-
VRAAGT
Let op het Fabrieksmerk
(Ingez. Med.)
zaam, zachtjes te laten zakken. Hij hield
het ding heel stevig vast en waarlijk
het gelukte hem hiem te laten neerda
len tot aait de winkeldeur, heel be
hoedzaam om vooral geen teven te ma
ken. 1
Zulk een daad was bepaald een tri
omf. Julie was echter niet in een stem
ming om aan de wet der zwajartekracht
te denken al was haar hart met groote
dankbaarheid Vervuld voor Willem, die
er 7X30 veel toe had bijgedragen.
Toen het afgodsbeeld eenmaal .plat
op den grond lag, was zij in staat er ,uil
te kruipen, zonder angst voor ongeluk
ken. Enkele moeilijke bewegingen van
haar lichaam en zij was vrij.
Weldra was zij zoover tot zich zelf
gekomen, dat zij Willem .kon helpen
om het monster weer overeind te zet
ten en toen zei ze fluisterend en met
groote moeite haar zenuwachtigheid be
dwingend: Niet spreken, geen woord
alsjeblieft. Maar ga regelrecht naar de
keuken net of je mij niet gezien hebt.
En denk er aan, wat er ook mocht ge
beuren, als Oomi Si er naar vraagt, je
liebl mij niet gezien hoor!-Hij denkt dat
ik uit ben om naar een betrekking uit te
kijken. Begrijp je mij goed?
Zeggen dat Willem haar begreep, zou
een dwaas compliment voor Jiem zijn;
toch gedroeg de brave jongen zich alsof
deze heele verwonderlijke historie zoo
klaar was als de dag. De persoonlijkheid,
van Julie had zoo Iets overweldigends
dat hij, toen liij den winkel verliet, wel
gehypnotiseerd leek. Opgewonden wa
gen trilden op zijn lippen, maar tegen
over deze gebiedende stem waagde hij
het niet er uiting aan te geven.
Hij deed echter één poging, een zwak
ke poging.
Maar juffrouw Julie!
Het eenige antwoord ran juffrouw Ju
lie was hem haar hand op den mond te
leggen en hem met de andere hand naar
de deur tc wijzen die naar het ach
terhuis leiade.
HOOFDSTUK XXX.
Zoodra Willem den winkel uit was,
stond Julie een oogenblik stil om krach
ten te verzamelen voor de taak die
voor haar lag. Zij voelde zich vreeselijk
duizelig en ellendig, maar in de eerste
plaats in .zóó opgewonden toestand', die
hel best te vergelijken was met het
ontwaken uit een ellendigen droom. Maar
daar mocht zij niet aan toegeven; hel
was geen tijd om aan droomen Je den
ken. De toestand was gevaarlijk genoeg:
er mocht geen oogenblik verloren gaan.
Het schilderijtje was het eerste waar
aan zij dacht. Zij zette zich onmiddellijk
aan het werk om de eikenhouten kast
weg te schuiven. Dat ging best want er
was niets in; maar.de lósse»plank daar
onder was wel een bezwaar. Met haar
vingers ging het niet, zij moest >'n beitel
hebben. Zij wist, dat er een |Jag in een
Met de beschikking over de bedoelde
gegevens, voor de verkrijging waarvan
Ged. Sta'ten "n ernstig beroep op de me
dewerking der gemeenten doen, zullen
zij die gemeenten met elkaar in contact
brenlgen, waarvan, gezien de ingekomen
mededeelipgten, verwacht mag worden,
dat zij met elkander lol overeen stemming
zullen 'kunnen komen.
Ten slotte verzoeken zij zoodra 'n me
dedeeling geacht moet worden té zijn
vervullen, hen daarvan onder vermelding
van de reden onmiddellijk op de hoog
te te stellen.
Ontslag van arbeiders bij de P.Z.E.M.
De heer G. J. L. Goossens, lid der
Prov. Staten stelde de volgende schrif
lelijke vragen aan Ged. Staten:
I. Is het Ged. Staten bekend en zoo
niet zijn zij genegen de juistheid der
loopende geruchten te onderzoeken, dat
verschillende, reeds jaren^ dienstdoende
arbeiders aan de groep „Electrische Cen
trale Driekwart" zijn ontslagen, dan wel
binnenkort voor ontslag zullen wor
den voorgedragen en zonder meer uit
hun dienstverband zijn, of zullen wor
den ontzet?
II. Zijn Ged. Staten bereid te onder
zoeken of het op waarheid berust, dat
aan betrokken arbeiders destijds de
mondelinge belofte is toegezegd, dat zij
op een doorloopende tewerkstelling zou
den kunnen rekenen?
III. Indien vraag I bevestigend dient
beantwoord, achten Ged. Staten dan
geen termen aanwezig voor tusschen-
komst, teneinde te voorkomen, dat de
werkeloosheid in deze Provincie nog
worde uitgebreid en eenmaal gedane
beloften worden vernietigd?
Ged. Staten antwoorden hierop, dat
bij de overneming van het electriciteits-
bedrijf te Neuzen van de N.V. Industri-
eele Maatschappij te Amsterdam, aan
deze Maatschappij, die als voorwaarde
■w
lade van den lessenaar, maar zijmoest
eerst drie of vier laden openschuiven,
voordat zij de goede gevonden had.
In tusschen hoorde ze steeds de stem
men van Oom: Si en Willem?, in de luimeer
daar naast. Het scheen dat zij stellig en
zeker overvallen zou worden voordat
zij haar laak had volbracht. Maar neen,
het liep haar mee! Het gelukte haar de
plank op te nemen, het schilderijtje er
uit te halen en den beitel weer in de
lade te leggen, zonder dat de stern'men
naderbij kwamen.
Met het schilderstukje in die hand liep
zij op haar teenen naar de\trap. Door, djei
open deur van de binnenkamer zag;zij
den rug van Oom Si toen zij voorhij
sloop. Het was een ernstig risico op zulk
een oogenblik de trap te durven op
gaan, maar op zulk een oogenblik v was
terug keeren en wachten een onmoge
lijkheid. Zij moest voortgaan om haar
geluk Ie beproeven.
Zij sloop de trap op en verwachtte
ieder oogenblik een scherpe stem haar
te hooren terug roepen. Tot haar on
uitsprekelijke vreugde gelukte het haar
echter zonder stoornis haar eigen kamer
nu haar heiligaoui, te bereiken. Zij deed
de grendel op de deur, ofschoon hij,
zoo ver zij wist, nog beneden in zijn ka
mer was, zonder iets te vermoeden van
hetgeen er gebeurd was.
Trillend als van koorts ging zij op
den rand van haar bed ziten. 'De schat
was nog in haar bezit. Zij .drukte hem
WERKADE'S
nieuwe be
schuitbusje in
frissche, tinte
lende kleuren. Prijs, gevuld met
een rol groote Verkades Beschuit
(Ingez. Med.)
had gesteld, dat haar personeel althans
in tijdelijken dienst van de N.V. P.Z.E.M.
zou overgaan, mede een behoorlijke be
handeling van dat personeel is toege
zegd. Voorhands waren er voor dat per
soneel nog /voldoende werkzaamheden
in de centrale te Neuzen en bij de ver
andering van het net te verrichten, doch
sedert de stopzetting van de centrale
bij het gereedkomen van deze veran
dering, bleef voor het meerendeel van
dit personeel geen wterk te Neuzen over-
Aangez:en reeds lang voorzien was, dat
het eenmaal zoo ver zou komen, zijn
eenige werklieden aan de Centrale te
Westdorpe in lossen dienst gehouden.
Thans komt dit personeel voor ontslag
in aanmerking, althans zoodra de werk
zaamheden dit toelaten. Tot nog toe is
slechts één los werkman ontslagen; hij
was met langere en kortere tusschen-
poozen van 1 Januari 1927 tot 30 Mei
vijf malen in lossen dienst aangenomen.
Een ander los werkman, die voor ontslag
in aanmerking komt, is einde 1924 in
dienst getreden; voor hem wordt een
andere werkkring gezocht en de direc
teur koestert de hoop, dat hij daarin zal
slagen.
Voor het oogenblik zijn Ged. Staten
geen verdere gevallen van dreigend ont
slag van aan de centrale verbonden per
soneel bekend; Wel zullen in de eerstvol
gende weken eenige personen wegens
vermindering van werkzaamheden bij
den bouw van netten ontslagen moeten
worden.
Met de losse werklieden wordt een
arbeidscontract aangegaan, maar hen
wordt er steeds opgewezen, dat men
geen aanspraken op een vaste aanstel
ling kan laten gelden. Intusschen heeft
een verkeerd begrepen, onvoorzichtige
uitlating van een ambtenaar bij een der
personen in kwestie de meening doen.
postvatten, dat hij wel voor een aanstel
ling in vasten dienst in aanmerking zou
kunnen komen. Hoezeer Ged. Staten
deze onvoorzichtigheid en het daaruit
gesproten misverstand betreuren, zoo
kunnen zij daarin toch onmogelijk een
gedane belofte zien, welke de vennoot
schap zou binden.
WALCHEREN.
SEROOSKERKE (W.) Alhier is Maan
dag jl. een Chr. Besturenbond opgericht,
aan haar nart als een moeder haar
kind; toch gaf die eenvoudige daad haar
dadelijk het moeilijke probleem: Wat
moest zij nu met het ding d'oen? Onder
dit dak was niets veilig. Neen niets; niet
alleen het schilderstukje, maar ook haar
eigen persoon niet. Zij nvoest op alles
voorbereid zijn zoodra de oude man be
merkte, dat de Van Roon toch niet zijn
eigendom was. Neen, de toekomst was
niet in te denken; hel was een afgrond,
ze durfde niet over den rand heen kijken.
Maar van één ding was ze absoluut
zeker: het stukje moest zoo spoedig mo
gelijk uit huis gesmokkeld worden en
op een veilige piaats worden gebracht.
Tot spoed aangiezet door deze gedach
te, stond zij op, haalde ©en stukje bruin
papier en een touw uit haar koftfer en
maakte een net pakje van haar schat.
Toen deed zij haar japon uit, die veel
geleden had van hel stoffig tijdelijk ver
blijf in den afgod en verkleedde zich
haastig om zich de straat op .te bege
ven. Eindelijk zette zij haar besten hoed
op, stak de ouae beurs van haar moeder
in den zak van haar mantel en met de
parapluie in de eene en het pak in de
andere hand, ondernam zij hel waagstuk
naar beneden te sluipen en te ontsnap
pen.
(Wordt vervolgd)
