w£m
Moirplainien.
ONGENECEIDE GOEDEREN
ZON!
'CWEEDE BLAD VAN DE PROVINCIALE ZEEUWSCHE MIDDELBURGSCHE COURANT VAN VRIJDAG 20 NOVEMBER 1931. No. 274.
1 v tvr-e® ■pjastKOüsxgssi
^endag v©/^
PHILIPS ju
ultrasQl
ZEELAND.
'bbmob/7-
^Z/C/iBQMEE
IX.
Men schrijft ons van desk'
zijde:
Dat de exploitatie van een juist op
gezet en goed beheerd gemeentelijk
slachthuis ongunstig zou afsteken bij die
der coöperatieve slachthuizen, is een be
wering, welke tot heden allerminst is
waar te maken.
In de tarieven der coöperatieve slacht
huizen komt dit zeker niet tot uitdruk
king.
De tarieven van het coöperatief slacht
huis te Vlissingen zullen de hoogste
zijn.van alle slachthuizen
hier te lande. Die te Roosendaal
zullen niet lager zijn dan de gemiddelde
tarieven der gemeentelijke slachthuizen,
-en die te Gorinchem zijn, in aanmerking
genomen, dat daaronder geen gebruik
van een koelhuis is inbegrepen, evenmin
belangrijk lager.
Er zijn evenwel nog andere punten, in
het bewuste artikel niet aangeroerd,
welke ten opzichte van een coöperatief
slachthuis de aandacht vergen,
in een artikel in de „Vee- en Vleesch-
handel" van 17 Juli j.l. wordt gewezen
op tal van moeilijkheden, welke zich ten
aanzien van dergelijke inrichtingen voor
doen en welke aan de hand van het
voorbeeld van het Roosendaalsche co
operatieve slachthuis, worden aangege
ven.
Te Roosendaal wordt de coöperatie
gevormd door minder dan de helft der
Roosendaalsche slagers. De meerderheid
van hen is in beroep gegaan tegen de
vastgestelde verordeningen, welke aan
de minderheid een monopolie verschaffen
door verbod van andere slachtplaatsen
in Roosendaal naast het coöperatieve,
en door de beoogde invoerkeurloonen.
De rechtsgeldigheid der vastgestelde
verordeningen staat daarbij allerminst
vast, daar hier dwangmaatregelen wor
den toegepast door de overheid, ten
bate van een groep zuiver-particulieren.
Bovendien stempelen soortgelijke veror
deningen het coöperatieve slachthuis
in wezen tot een gemeen-
telijke instelling,*) waarbij te
genover verschillende nadeelen niet de
voordeelen van een direct gemeentelijke
exploitatie staan.
Stelt men ze, zooals te Gorinchem het
geval is, géén bindende bepalingen vast,
dan is slachtdwang niet mogelijk en ver
rijzen naast het centrale slachthuis één
of meer particuliere slachtplaatsen,
waardoor het publiek belang bij centra
lisatie verloren gaat.
Zoowel te Roosendaal als te Vlissin
gen heeft de gemeente zich het recht
voorbehouden om redenen van algemeen
belang, het coöperatief slachthuis te
kunnen n a a s i n.
Dit zou niet noodig zijn, indien in deze
instelling niet een element lag opgeslo
ten, waartoe ingrijpen in het publiek
belang mogelijk moest zijn.
Intusschen kan dit ingrijpen nog heel
wat voeten in de aarde hebben, zoo het
noodig is en ook in dit opzicht heeft een
gemeentelijk slachthuis zeer veel voor
op het coöperatieve. Men bedenke daar
bij, dat de exploitatie van een openbaar
slachthuis niet uitsluitend een slagers-
belang is, maar evenzeer een algemeen
belang, zooals uit het voorgaande dui
delijk zal zijn.
Verschillende openbare slachthuizen
zijn dan ook opgericht in een tijd, toen
geen drang aanwezig was tot uitbrei
ding van het terrein der overheidsbe
moeiing, en dat pleit o. i. wel zeer sterk
voor de opvatting, dat we hier te doen
hebben met een zuivere overheids
taak.
Het artikel betreffend een eenvoudig
en aan de minimum-eischen der wet vol
doend slachthuis voor Middelburg brengt
alleen de geldelijke zijde der quaestie in
het geding en de hieromtrent gegeven
voorstelling blijkt duidelijk nog meer op
fantasie dan op werkelijkheid te berus
ten.
Bovendien laat het tal van zaken bui
ten beschouwing, welke voor de gemeen
schap van groote beteekenis zijn, zoo
als de volgende.'
Zouden alle Middelburgsche slagers
bereid en in staat zijn aan een eventu-
eele coöperatie deel te nemen?
Zoo niet, aan welke groep van be
langhebbenden zou de gemeente dan het
gevraagde monopolie (in den vorm van
slachthuisdwang en invoerkeurloon)
moeten verleenen?
Hoe zal de houding van de niet-deel-
nemende slagers tegenover de bevoor
rechte zijn, en mogen deze tegen hun zin
naar het coöperatieve slachthuis wor
den gedreven, waarvan het algemeen be
lang allerminst zou vast staat?
Hoe zou de zaak worden ^gefinancierd
en zou de gemeente, evenals dit op an
dere plaatsen geschiedt, kapitaal of ga
ranties voor dit slachthuis moeten ver
leenen?
Hoe zouden de tarieven van een der
gelijk slachthuis moeten zijn en welke
invloed zou de gemeente op deze tarie
ven kunnen of moeten uitoefenen, om
onredijke opdrijving in het belang van
de niet-coöperatieleden en het publiek
te voorkomen?
Wat zou geschieden, indien mocht
blijken, wanneer het coöperatieve slacht
huis was gebouwd, dat de ten behoeve
dezer inrichting gegeven verordeningen
niet rechtsgeldig waren?
Welke waarborgen zouden gegeven
worden om te verzekeren, dat het pu
bliek belang even veilig zou zijn bij dit
slachthuis als bij het voorgestelde ge
meentelijk slachthuis?
De lijst van vragen is met de hier ge-
gevene geenszins uitgeput. Een en an
der zal evenwel voldoende zijn om aan
te toonen, dat de gemeente Middelburg
nimmer los zou kunnen staan van een
dergelijk coöperatief slachthuis en waar
ten overvloede zich ten opzichte van een
dergelijke inrichting nog tal van moei
lijkheden voordoen, is het Gemeentebe
stuur van Middelburg, naar het ons wil
voorkomen, voorloopig nog op den vei-
ligsten weg met haar plannen voor een
gemeentelijk abattoir.
{Wordt vervolgd.)
Hoe Amerika zich voedt.
(Van onzen New Yorkschen corres
pondent.)
Dr. Arthur E. Albrecht van de New-
York State Departement of Agriculture
and Markets, heeft medegedeeld, dat de
Amerikaan gemiddeld 143 pond Imeel
per jaar minder consumeert dan zijn
vader of moeder veertig jaar geleden
deden. Vandaar dat er in de pakhuizen
300.000.000 bushels onverkocht en on
gezocht tarwebloem opgestapeld ligt.
Gelukkig schijnt daar een einde aan te
komen, nu de prijzen wer eenigszins ge
stegen zijn, hetgeen weer een gevolg is
van de meerdere aanvraag door het
hongerende China, een Fransche bestel
ling, de ruiling van graan tegen Brazi-
liaansche koffie en tenslotte de afwe
zigheid van Russisch graan op de we
reldmarkt zooals het vorig jaar.
Toch hebben malaise noch verma
geringskuur het kolossale verschil van
143 pond per jaar voor een bevolking
van 120 millioen zielen op hun geweten,
maar een zich langzaam veranderde le
venswijze. Er is een gedecideerde zwen
king waarneembaar in vegetarische rich-
ling.
Melk is de nationale drank geworden;
niet alleen kinderen, maar fabrieksar
beiders en kantoorpersoneel, menschen
die hard met spieren of hoofd moeten
werken, zijn overtuigde melkdrinkers
geworden. Bij de flesch, maar nog veel
meer in bevroren staat met vruchten
sappen en in allerlei voedzame en sma
kelijke toevoegingen, als sundaes en so
das.
Amerika is wat men bij ons een zoe
tekauw pleegt te noemen geworden en
alweer vertelt dr. Albrecht dat het ge
bruik van su'ker 105 pond per jaar is;
vandaar de roomijs-voorliefde. 's Nachts
donderen van alle richtingen eindeloo-
ze melktreinen naar New York, die be-
s'aan uit tankwagens, van binnen glas
en mechanisch gekoeld. Er is geen
quaestie van of het vermeerderde ge
bruik van suiker en melk is te wijten
aan het alcoholverbod, aangezien de cij
fers uitwijzen, dat in de twintig jaar
vóór de wet in werking trad het melk-
verbruik maar 14 pond grooter was ge
worden. Is het dan te verwonderen
dat de producenten en handelaars van
melk en suiker tot in den verst denk
baren vorm tegenstanders zijn van een
wijziging der Drooglegging? Hier heb
ben we o.a. een der redenen, waarom
Amerika nog altijd nominaal „droog"
blijft, hoewel het in werkelijkheid klets
nat is.
„An apple a day keeps the doctor
away" een appel per dag houdt den
dokter weg, is een ouderwetsch gezeg
de, zij heeft plaats moeten maken voor
de meer zuur houdende sinaasappel, ci
troen en vooral de grape-fruit of pom
pelmoes niet te vergeten. Ik durf te be
weren, dat geen ware Amerikaan zijn
ontbijt begint zonder een glas vruch
tensap: uitgeperste sinaasappel of een
halve pompelmoes, ja zélfs tomatensap
komt meer en meer in de mode. Verder
bestaat het heele maal uit een paar
sneedjes toast, een ei en koffie. Dat is
inderdaad een heel verschil met den
zwaren warmen maaltijd van de vleesch-
periode en het is toch niet aan te ne
men, dat de menschen tegenwoordig
minder trek hebben. Het is eenvoudig
een quaestie van zelf willen ten plezie-
re van de gezondheid. En wanneer de
Metropolitan Life Insurance aan de hand
van cijfers mededeelt, dat de leeftijds
grens nu zoo bezig is te verlengen, dat
men over vijf en twintig, dertig jaar het
gemiddelde aantal levensjaren met vijf
tien vermeerderd zal hebben, dan valt
er inderdaad veel voor de moderne me-
'hode te zeggen.
Laat één kamer in Uw huis, de kamer
waar U het meeste komt, de „ge-
ZONde" kamer worden. Laat daar
'n „Ultrasol" aanbrengen, Philips
Hoogtezon. Het plafonnier-model,
wanneer er al een andere lamp
hangt, oi anders het „Kroon"-
model, de „Ultrasol", die tege
lijk voor de verlichting zorgt.
Deze lampen zijn zóó ge
construeerd, dat U nooit
te veel en nooit te weinig
ultraviolet licht kunt
krijgen. Elke Phiiips-
handelaar zal U de
nieuwe „Ultrasol"-
modellen gaarne
d e monstreeren.
TYPE No. 5020 F. 110.-
(excl. Gloeilampen)
Zoo zien wij, en velen met ons, het
Vlissingsche „coöperatieve" slachthuis
ook, en dat is juist Middelburgs grief te
gen Vlissingens gemeentebestuur! - Red.
Vijf, monsieur Duponnet, dat is
mijn prijs, zei Oom Si, met eens somber
glimlachje.
Het was een heel ding voor een
Franschen heer, maar hij trok de schou
ders op en liep een paar passlen iu
de richting van de winkeldeur.
Oom Si verroerde zich niet. En toen
keek mijnheer Duponnet oim! en zei:
Guinjes, meester Gedge, ik wil er vier
duizend guinjes voor geren, en dat is
mijn laatste woord.
Oom Si aarzelde niet en haalde ook
zijn schouders op. Nu was het zijn beurd
met dén bescheiden en kundigem mijn
heer Thornton te overleggen, aan wie
de moeilijke rol van tusschenpersoon,
was opgedragen.
Ju'lie hoorde hem hoorbaar fluisteren.:
een mooie prijs, mijnheer Gedge, voor
het ding zooals het daar staat. Het heeft
geen geslachtsboom en ik vind die on-
derteekening zeer twijfelachtig. Op de
markt kunt ge er misschien meer, maar
ook misschien minder voor krijgen, maar
toch is vierduizend' guinje een mooie!
prijs. v
Welk een geslepen veinzaard Oom Si
WALCHEREN.
GEMEENTERAAD
VAN O. EN W. SOUBURG.
Ingekomen stukken en
mededeelingen.
Gister vergaderde de gemeenteraad1.
Voorzitter de 'burgemeester j'hr. H. A.
van Doorn.
De VOORZITTER deelt melde, dajt ^veer
'n adres van C. Bosch is ingekomen. Spr.
zou dat willen behandelen als de vo
rige keer.
De heer LEENHOUTS zegt dat Bosch
bij hem is geweest, da't de helft van ide
bewuste sloot van hem was; hij had 'n
bewijs van het kadaster. Spr. vraagt of
inderdaad 't tegendeel bewezen is.
De VOORZITTER zegt dat inderdaad
di helft van de sloot van BooqIi is. (De
vroegere 'beslissing was *n vergissing van
wie oo'k. De heining stond echter op de
ook was, de waarheid' Jiiervjajn trachtte
hij niet te ontveinzen. Men kon niet
tegtenspreken dat vierduizend guinjes 'n
mooie som was. Ja, 't is waar als men
kon bewijzen dat het een echte Van
Roon was, dan kon men er nog verf
meer voor krijgen. Voor dien stuwen
vent zou het geen grooter wonder zijn
wanneer het ding een meesterstuk bleek
te zijn, aan a'ls de geboden^ som hoog
genoeg was. Maar het een zoowel als
het ander 'leek te mooi te wezen ,om
waar te zijn.
Daarom behoorde S. Gedge tot de
conservatieve partij, die de leer was toe
gedaan beter een vogel m de hand dan
tien in de lucht.
Het ging den oudten man aan het hart
vierduizend guinjes aan te nemieln voor
een stuk, nat misschien verf méér waard
was.
Julie kon hem zwaar hooren adem
halen. Dat gteluid klonk zelfs nog bo
ven het kloppen van haar eigen hart
uit. Het duizelde haar in het hoofd,
toen ze maar al te stellig begreep dat de
booze oude man zou toegeven. Ze moest
getuige zijn van het feit, dat haar eigen
dom, het hare, voor een fabelachtige som
het huis uitging.
.Vierduizend guinje, mijnheer Gedge,
zei mijnheer Duponnet op nonchaian-
ten toon. Hij begreep maar al' te wiel
dat de oude man op het punt was toe
te geven.
juiste plaats, hij heeft dus nieljs te recla,-
rneeren.
De heer LEENHOUTS repliceert. Als
er onrecht begam is, moet het worden
goed gemaakt.
De VOORZITTER geeft nadere inlich
tingen.
De heer GOFDBLOED betoogt als ter
plaatse deskundige, dat Bosch niets le
reclameeren heeft.
De heer SUURMQND zegt oo'k een
bewijs te hebben gekregen, dat Bosch
gelijk heeft, wat trouwens erkend wordt.
Doch als de afscheiding op de juiste
plaats staat, schaart spr. zich achter B.
en W.
De heer DE PRIESTER vindt de adres
sen aan B. en W. 'beneden peil en vdjrudt
dat Bosch zijn rechten had moeten de
mo,nslreeren oij 't college én niet bij
enkele raadsleden. Spr. hoort thans voor
het eerst dat de sloot voor de helft ,a|an
aangelanden Dehoort. Spr. lijkt het goed
de zaak' te hermeten, om tot een juiste
conclusie te komen.
De heer LORIEI1 zegt dat oo'k' de pol
der Walcheren heeft gezegd, dat de halve
sloot van Bosch is.
De heer SUURMONDl wil nog eens
onderhandelen met Bosch over de (grens
scheiding.
De VOORZITTER zegt dat Bosch, de
scheiding is uitgelegd, waarmee hij in
stemde.
De heer JACQUEiS zegt dat in de
laatste vergadering uitdrukkelijk door'den
opzichter was gezegd, 'dat de scheiding
juist was. Spr. beveelt aan 't adres voor
'kennisgeving aan te nemen.
De heer SUURMOND wil een nieuw
onderzoek.
Na nog eenige discussie wordt het
Het is net zoo goed als wteg'gevlen,
mijnheer, jammerde Oom Si. 't Is weg-
gteven.
Dat ben. ik niet met u eens mijni-
heer Gedge,zei de Franschman, ter
wijl hij doodbedaard den knoop van
zijn jas losmaakte en een vulpen en
chequeboek voor den dag haalde uit 'n
binnenzak. Het is een waagstuk een
kolossaal waagstuk. Het is mis'schien
geesn Van Boon en wait doe ik er d'ain
mee!
ET weet- evengoed als is dat heit
wel een Van Roon is. Oom Si barstte
haast in tranen uit.
Zeer goed, mijnheer Gedge, ,al's
u die kans 'liever wilt wagen. En met
het chèqueboek in de hand bleef hij
slaan.
Julie was perplex. Eu zij merkte aan
den vreemden, jammerenden klank in
zijn heesche stom, dat de oude gierig
aard het ook was.
In dit crisismoment kwam de heer
Thornton tusschenbeiden roet een mees
terlijk effect. Naar mijn bescheiden mee
ning, zei hij, is het een zeer mooi bod
voor het stukje, zooals het daar staafj.
Ge denkt aan uw tien procent com
missieloon, vriend, zei S. Gedge op een
eenigszins hoosaardige wijze.
(Welaan mijnheer Gedge, zei de heer
Duponnet, neemt gij het aan ja of neen?
En de Franschman begon zijn cheque-
I boek weer dicht te doen.
voorstel van B. en W. aangenomen met
9 tegen 2 st.
Wijziging bouwverordening.
Aan de orde is de bekende wijziging
de- bouwverordening.
De heer DE PRIESTER verzocht
spoed te betrachten met de algeheele
herziening der bouwverordening.
Goedgekeurd.
Verhuur grond Kanaalstraat.
De heer JANSSEN verzocht inlich
tingen hoe die grond voor 30 aan
Arendse kan worden verpacht. Hij twij
felt aan de billijkheid, gezien andere ge
vallen.
De heer CYSOUW beveelt het voor
stel uitvoerig aan.
De heer LORIER vindt 't eerder een
hoog,e pacht voor 150 roeden. Dat is
eenderde per oemet te hoog.
De heer LEENHOUTS meent dit ook.
We zouden dan het andere stuk in over
eenstemming moeten brengen.
De heer DE PRIESTER had 't beste
gevonden, als men met Arendse eerst
overleg had gepleegd. Dan had men een
voorstel kunnen doen. Spr. adviseert
het voorstel terug te nemen, en eerst tot
dat overleg over te gaan.
De heer JACQUÉS zegt, dat de heer
Arendse met 30 genoegen nam.
De heer SUURMOND zegt, van den
landbouwer vernomen te hebben, dat
er n:et over^de prijs gesproken is. Spr.
wil echter nu dit voorstel aannemen.
De VOORZITTER betoogt, dat juist
geen afspraak met Arendse is gemaakt,
om vrijer te kunnen staan.
Na nog eenige discussie werd het
voorstel met algemeene stemmen aan
genomen.
(Ingez. Med.)
Met een zucht, die een hart van steen
zou verscheuren, kreeg S. Gedge het
eindelijk over zijn hart om plotseling
het II bod aan te nemen.
Ontzettend opgewonden zag Julie dein
heer Duponnet naar den lessenaar gaan
en hij begon een chèque te sc!irijVen|
vierduizend' guinjes. En het hart zonk
haar in de schoenen. Nu was ze zeker
dat ze het schilderijtje voor de laatste
maal zag.
Toen ze tot dit besluit kwam, had
zij den koopmansgeest Van Oom: Si niet
voldoende getaxeerd. Toen de Fransch
man de chèque had! ingevuld en aan
Oom Si overhandigde, bekeek de oude
huichelaar hem nauwkeurig en zeidfe:
Dank u, mijnheer Duponnet. De
bank wordt om drie uur gesloten. Maar
morgenochtend zal ik er zelf naar toe
gaan, zoodra de bank' wordt geopend'.
En indien de beambte zegt, dat alles' in
orde is, kunt u het stukje komen halen,
zoodr.a u wilt.
Bien. De Franschman boog beleefd.
Pas in dien tusschentijdi goed op het
ding. Er zijn veel dieven in de wereld.
Mijnheer Duponnet 'lachte,
Ik zou u raden het op een vei'ligei
plaats te bewaren.
Dat kunt u mijnheer Gedge1 wel'
toevertrouwen., denk ik, zei dé heer
Thornton.
Dat hoop ik zeker! zei de man, met
een ijskoud glimlachje.
yjaarlijksch gemeenteverslag.
Besloten: wordt jaarlijks een gemeen
teverslag uit te brengen.
Verzoek „Luctor et Emergo".
Aan de orde is het afwijzend advies
op het verzoek van „Luctor et Emergo"
over de uitbreiding van kleedkamers,
aanleg van een steiger, cementen van
de steenglooiing, 1000.
De heer DE PRIESTER betoogt, dat
destijds de zwemvereeniging is opge
richt door drang van gemeentewege. We
moeten die dus op de been houden. Al
is er veel voor te zeggen het verzoek af
te v/ijzen, we moeten toch sympathiek
staan tegenover het streven van de
zwemsport. Spr. zou willen dat B. en
W. eens onderzoeken of niet enkele
timmerlieden een en ander wat in orde
konden brengen bij wijze van werkver
schaffing.
De heer GOEDBLOED is 't daar vol
komen mee eens. De toestand ter plaat
se is niet fraai, Spr. wil het verzoek aan
nemen. De gemeente zou garant kun
nen zijn voor 1000.
De heer JACQUES vindt het voorstel
De Priester wel aannemelijk. Er kan
dan eens bij B. en W. over gesproken
worden. Voor een garantie zouden wij
nooit goedkeuring krijgen.
De heer CYSOUW ontraadt aanne-
neming van het verzoek, ook met he.t
oog op andere vereenigingen, die met
dergelijke verzoeken, komen. Garantie
acht spr. gevaarlijk.
De VOORZITTER zou wat de 'heer
de .Priester wil, ook eens bij Bi. en W.
willen overwegen.
De heer SUURMOND' vraagt of het
Het zij zoo! Duponnet glimlachte
look. Ik zal' het morgenochtend twaalf
uur zelf komen halen.
Best Monsieur!
.S. Gedge boog voor de twee heeren toen
zij naar de winkeldeur liepen en liet
hen plechtig uit.
HOOFDSTUK XXVII.
Eerst drong, het nog niet goed (tot
Julie's hersens door, dat mijnheer Du
ponnet het schilderstukje niet mfedege-
nomen had. Het suisde haar in het
hoofd, terwijl zij Oom Si den wissel
in zijn lange vinger hield en hem daar
na in een portefeuille stak, die hij met
een diepen zucht weer in zijn borstzak
stak.
Toen nam nij het schi'Merijitj© van
de tafel, waarop hij het had' neergefeet
en toen pas begreep Julie, dat de schat
nog in huis was.
Het gelaat, dat zich nu over het slukjje
heenboog, was niet dal van een gelukkig
man. Het was een uiting van gemengde)
gevolens, ernstig en diep. De prijs was
enorm voor een ding, dat hem niets ge
kost had en hier was het d'at' de
schoen hem wrong! indien het mocht
blijken dat het ©en echte Van Roon
was, dan had' hij het voor een appel!
en een ei verkocht.
(Wordt vervolgd.)