w/£m
Nog een reden
Whip de beste
zondheid is!
waarom
voor Uw
Chief
VIRGINIA
TWEEDE BLAD VAN DE
PROVINCIALE ZEEUWSCHE MIDDELBURGSCHE COURANT VAN ZATERDAG 7 NOVEMBER 1931. No. 263.
FEITEN EN CIJFERS OVER
SCHOOL EN ONDERWIJS.
bbmob/T'
1Z7CA/EQ A/BB
RECHTZAKEN.
ge-
OP VOLMAAKTE WIJZE
GEFABRICEERD!
weet elke sigaret, die onze
fabriek verlaat moet in alle
opzichten ,,af" zijn en vol
doen aan de hooge eischen, die
U stelt aan Uw Chief Whip!
Bak voor bak sigaretten wordt
zorgvuldig gecontroleerd en
onderzocht om zeker te zijn
van de volmaaktheid van Uw
LONDON
Jr.*.,CW-wV.?U^»i^ X-» - a»*»Wv W* WHSCti&Btf v»
IV.
Iets over groote en kleine
scholen.
In het vorig artikel werden aan de
hand van de Statistiek van het Gewoon
en Uitgebreid Lager Onderwijs enkele
opmerkingen gemaakt over de gewich
tige vraag of er in ons land niet t e
veel scholen zijn. Onze beschouwing
van vandaag hangt daarmede zeer nauw
samen. Te veel scholen beteekent im
mers te kleine scholen. Het is daarom
volkomen verklaarbaar, dat de vraag
naar de schoolgrootte in de gedachten-
wisseling over de actueele problemen
dezer schoolorganisatie al even groote
belangstelling geniet als die naar het
aantal scholen. Gebruikelijk is het dan
de schoolgrootte te bepalen naar het
aantal onderwijzers. Zoo spreekt men
van eenmansscholen, soms ook wel van
twee- of driemans-scholen.
Er bestaat nog een andere, feitelijk
meer voor de hand liggende, wijze om
de grootte van een school aan te duiden,
n.l. de vermelding van grootte der
schoolbevolking. Men kan de scholen dan
indeelen naar groepen van leerlingen,
b.v. scholen met 1-20 leerlingen, scholen
met 21-40 leerlingen, enz. Het is opmer
kelijk, dat over de schoolgrootte, op de
eene of op de ander wijze aangeduid, in
de officieele onderwijsstatistieken vroe
ger geen gegevens gepubliceerd werden
en het is verblijdend, dat het Centraal
Bureau voor de Statistiek thans in de
gelegenheid werd gesteld om omtrent dit
uit schoolorganisatorisch oogpunt zoo
uitermate gewichtig punt cijfers" te ver
zamelen en in zijn bovenvermelde publi
catie bekend te maken.
Het blijkt, dat ons land weinig groote
en, gelijk trouwens bekend was, veel
kleine scholen telt. Er zijn op een totaal
van 7284 scholen voor gewoon lager ün-
derwijs slechts 109 scholen met meer
dan 400 leerlingen, daarentegen 428
scholen met niet meer dan 40 leerlingen.
De statistiek geeft echter meer dan deze
totalen. Wij vinden daarin een verdee
ling dezer cijfers voor elk der gemeenten
met meer dan 100.000 inwoners en voor
groepen van kleinere gemeenten. Ook
werden de scholen onderverdeeld naar
haar richting, dus: openbare scholen,
Protestantsche Christelijke scholen.
Roomsch Katholieke scholen, Israëliti
sche scholen en overige bijzondere scho
len. Uit laatstbedoelde cijfers blijkt, dat
de meeste kleine schooltjes worden ge
vonden bij het Openbaar Onderwijs. Van
de bovengenoemde 428 scholen met niet
meer dan 40 leerlingen zijn er 345 open
baar. Van de 579 scholen met 41-60 leer
lingen behooren er 349 en van de even
eens 579 scholen met 61-80 leerlingen
300 tot het openbaar onderwijs. De
Lager-Onderwijswet stelt als regel, dat
in elke gemeente openb. onderwijs ge
geven moet worden. Afwijking van dezen
regel wordt slechts toegestaan, wanneer
naburige gemeenten zich tot oprichting
en in standhouding van een gemeen
schappelijke school hebben vereenigd of
wanneer het aantal leerlingen tot een
zeer gering getal is gedaald. Na de
openbare scholen vindt men de meest
kleine scholen onder die van Protes-
tantsch Christelijke richting. Gunstig is
het met de schoolgrootte bij de Roomsch
Katholieke scholen gesteld.
Voor wie gaarne van „eenmansscho
len" enz. spreken volgen hier nog een
paar cijfers betreffende de scholen, ge
rubriceerd naar het aantal leerkrachten,
dat daaraan werkzaam is. Kortheids-
Uitgave Algemeene Landsdrukkerij,
s-Gravenhage.
"Wat ik eigenlijk bedoel is dit. de
japon en de persoon die hem aan heeft,
hooren bij elkaar: men zou er de per
soon bij moeten koopen.
Hoe vindt ge dien wonderlijken Wil
lem nu wel?
Julie drukte haar woede uit door mei
haast en geweld de tafel le gaan afne
men. Ze hadden over al die dingen wel
een uur lang 'gepraat, dat zag zij pas op
de mooie antieke klok, die op een
schoorsteenmantel stond en die S. Gedre
verleden voor veertig guinjes had kun
nen verkoopen. En hij had geweigerd
HOOFDSTUK XIX.
In den loop van die'n middag begon
Julie zich diep ongelukkig (J® gtevojen
ten. Ze had op eens een groote begeer
te naar een blauw zijden japoin. Ach!
Ze wist zelf wel dat dat oinwijis wajs.
In de eerste plaats: ze was nog in den
rouw over haar moeder, in de. tweede
ze moest iederen cent ya,n haar geringe
bezitting besparen en in de dfèrde: Wil
lem vond dat het succes van een toi-
tet geheet ..afhing van degene, die 't
aan had.
halve worden slechts de kleine en de
groote scholen vermeld.
O
o
3
cr
s»
(B
50
O
er
O
o
r-*
cro,
<6
Kleine scholen
Scholen met
1 leerkracht 213 9 9 3
2 leerkrachten 624 318 124 17
3 leerkrachten 586 389 347 16
Groote scholen
Scholen met
12 leerkrachten 3 10 6 2
13 leerkrachten 5 11 16
14 en meer leerkrachten 1 26 22 5
In een volgend artikel hopen wij aan
de hand der onderwijsstatistiek nader te
spreken over de richtingsverschillen op
het gebied van het lager onderwijs.
Voor het gerechtshof te Arnhem
stond Donderdag terecht, de koopman
M. S., die door de rechtbank te Almelo,
wegens diefstal uit de oifferbussen in
de R. IC. kerk te Stad Deldeu was| yierppir-
deeld tot 1 jaar en: 6 maanden) gevangei-
nisstraf. Verd. zou met een iijmstokje de
diefstal hebben gepleegd. Om te laten
zien op welke wijze dit geschiedde, wérd
in de rechtszaal een demonstratie ge
geven. De proe.-generaal acht he L ten
laste gelegde bewezen en vroeg veroor-
dee'ling van verdachte tot 2 jaar gevan
genisstraf. Uitspraak 19 November.
Arrond. Rechtbank te Middelburg.
In de zitting van Vrijdag werden de
volgende zaken behandeld:
A. E. L. D., 19 j., zonder beroep te
Vlissingen, ged., werd verdacht dat hij
op 5 Oct. j.l. te Vlissingen een linnen
zakje met inhoud 13.97, toebehoorende j
aan K. v. d, Gunter, heeft weggenomen.
Eisch: 3 maanden gevangenisstraf.
De verdediger, mr. Erasmus, bepleit
te een voorwaardelijke straf met bijzon
dere voorwaarden.
B. M., 31 j,, loondorscher te 's-Heer
Arendskerke, werd ten laste gelegd dat
hij in 1930 of 1931 te 's-Heer Arends
kerke heeft weggenomen een ijzeren
ketting, toebehoorende aan Jan de Baar.
Eisch 40 of 20 d. h.
De verdediger, mr. Erasmus, achtte
het ten laste gelegde niet bewezen en
vroeg vrijspraak.
F. M. M., 28 j., chauffeur te Zaamslag,
was door den kantonrechter te Terneu-
zen op 29 September 1931 veroordeeld
tot 20 of 10 d. h. wegens overtreding
van de Motor- en Rijwielwet te Philip
pine op 19 Mei 1931.
De verdachte was in hooger beroep
gekomen.
Eisch bevestiging van het vonnis van
den kantonrechter.
C. G. d. O., 37 j., reiziger te Zeven
bergen, was door den kantonrechter te
Goes op 18 September j.l. veroordeeld
tot 15 of 15 d. h. wegens overtreding
van de Motor- en Rijwielwet op 9 Juni
j.l. te Krabbendijke.
De verdachte was in hooger beroep
gekomen.
Eisch bevestiging van het vonnis van
den kantonrechter.
G. H., 19 j., monteur te 's Heer Abts-
kerke. was door den kantonrechter te
Goes veroordeeld tot 25 of 25 d. h.
ter zake van overtreding van de Mo
tor- en Rijwielwet te Goes op 1 Juni j.l.
De verdachte was in hooger beroep
gekomen,
Eisch bevestiging van het vonnis van
den kantonrechter.
B. v. d. B., 23 j., landbouwersknecht
te Vrouwepolder, werd op 7 October j.l.
door den kantonrechter te Middelburg
veroordeeld tot 10 of 10 d. h. wegens
het doen loopen van een varken langs
een rijwielpad, terwijl dit niet noodza
kelijk was.
CHIEF
WHIP
ARDATH
(ïng. (Med.)
Neen, er w;as geen ehke'le veront
schuldiging te vinden, voor die illusie.
M,aar zij had er zoozeer haar zinnen op
gleziet, dat ze aan niets anders denken
kon, toen ze na drieën uitging om kaas
te kon penDe kruidenier woonde aan
het eind van de straat en in een paar
minuten had ze die boodschap gedaan.
En toen was ze zoo- mef haan wensich
vervuld, dat zij moedig' en wel naar 't
station 'liep om een kaartje te nemen
voor het Oxford Circus.
Ze was zoo zeer van die blauw izij
den japon vervuld, dat" zij voor a,lle
mooie winkelramen bleef staan om alle
pracht te bewonderen. Maar waarom
wenschte ze zoo vurig zoo mooi gekleed
te zijn? Ja, dat wist ze zelf niet.
Was ze een mooi meisje geweest, ja,
dan was zulk een dwaasheid misschien
niet zoo verwonderlijk geweest. Maar
zij wist, dat ze 'leelijk was. Tenminste
daarvoor had' ze te Biiackhampton altijd
doorgegaan. Maar terwijl ze daar rond
drentelde door de Oxfordstraat, merkte
ze toch we'l' dat ze niet ono.pglamei.rkt
bleef. Dal was een .prettig gevoel in zulk
één. toestand. Toch dacht ze er niet
over na. Ze had wel wat anders in haar
hoofd.
Nadat ze velé uitSallingen bekeken
had, stapte ze een heel voornamen win
kel binnen. Hier werd zij ontvangen
door jonge, gracieuse meisjes, elegant
De verdachte was in hooger beroep
gekomen.
Eisch bevestiging van het vonnis van
den kantonrechter.
H. J. v. B., 55 j., zonder beroep te
Hansweert, werd verdacht dat hij op
12 Oct. 1925 te Middelburg een aandeel
Holl. IJzeren Spoorweg Mij., groot
1000, rentende 5% pet., een obligatie
Residentie Hypotheekbank, groot 1000,
rentende 5 pet., een pandbrief Haarl.
Hyp. Bank, groot 500, een obligatie
Amsterd. Hypotheekbank, groot 500,
rentende 5% pet., welke effecten toe
behoorden aan G. W. Kretzner, wed. N.
G. Kapteijn, en welke effecten hem
door deze waren toevertrouwd, om te
dienen als depot voor een door ver
dachte te krijgen triptiek om per auto
mobiel een reis door Duitschland te ma
ken, onder uitdrukkelijke afspraak dat
zij aan de wed. Kapteijn zouden worden
teruggegeven, deze effecten heeft ver
duisterd.
Eisch 4 maanden gevangenisstraf.
De verdediger, mr. A. J. van der
Weel, achtte het ten laste gelegde niet
bewezen en vroeg vrijspraak.
J. F., 24 j., chauffeur te Killand-Bath,
was door den kantonrechter te Goes op
25 Sept. j.l. vrijgesproken van de ten
lastelegging als zoude hij op 15 Aug. j.l.
des n.m. circa 3.45 uur te Kapelle als
bestuurder van een autobus daarmede
l^ngs de Biezelingsche straat hebben ge
reden, en dat rijtuig niet heeft doen
stoppen toen het verkeer zulks vorder
de, waarbij hij met een andere auto in
en aardig om te zien, beleefd! en be
koor] ij waar het bepaald een. aardig
oogeinblik was vijf meter blauwe zijde
te koopen voor een zoo billijk, moge-
lijken prijs. En toen kwam er bepaald
een grootsche gedaente in haar op. Was
het noodzakelijk dat zij haar leven lang
dienstbode zou Mijven? Zou het niet mo
gelijk wezen ook, zulk een aardig dame
tje te worden, ook zoo keurig gekleed?
Zij ging er dus eindelijk toe over viel
en een halven meier stol' te koopen, half
zij en half katoen, voor een vrij geringe
soim, en toen kwam er nog' een nieuwe
gedachte bij haair op en daarom nam zij
zich zelve eens heel goed op vpordat
zij den winkel uitging; er hingien van die
groote spiegels, die den winkel juist zoo
prachtig' maakten. Brutaalweg ging ze
voor zulk een spiegel staan en naim zich
'zelve eens ter deg god pp, net als (te
slavenhandelaars vroeger op de slaven
markt stonden om een slaaf te k|Oopein.
Zij was langer dan ze' gedacht had.
Dat was haar eerste opmerking. En als
ze schoentjes droeg met hooge hakken,
zooalls zooveel meisljes doen, dan leek
ze nog 'langer. Ze kon slank genoemd,
worden, dat was Nbi. 2 en ze had een
figuur, waar ze bepaald trotsch op kon
wezen. Ze mocht niet zoo heel gracieus
zijn of smaakvol', maar toch had ze ietsl
gedistingeerds. Haar geljaatstrekkjen wa
ren onregelmatig en dan die sproeien!
botsing is gekomen en die auto is be
schadigd.
De Ambtenaar van het O. M. was in
hooger beroep gekomen.
Eisch bevestiging van het vonnis van
den kantonrechter.
F. D., 55 j., koopman te Antwerpen,
was door den kantonrechter te Goes
schuldig verklaard aan overtreding van
de Motor- en Rijwielwet te Kapelle op
15 Aug. j.l., zonder toepassing van straf.
De Ambtenaar van het O. M. was te
gen dat vonnis in hooger beroep gegaan.
Eisch 5 of 5 d. h.
J. J. de L., 19 j., zonder beroep te
Lapscheure (B.) werd ten laste gelegd
dat hij niet voor den Keuringsraad te
Sluis is verschenen, niettegenstaande hij
behoorlijk was opgeroepen.
Eisch 25 of 10 d. h.
Kantongerecht te Goes.
De Kantonrechter te Goes heeft
veroordeeld wegens overtreding:
straatschenderij: F. P. R. Woensdrecht
f 15 s. 1 mnd. tsch.; J. v. M., G. C. v.
M., J. M. de B., P. S., Woensdrecht,
ieder een maand tuchtschool, voorwaar
delijk met een proeftijd van 2 jaar;
te Kapelle venten zonder verguning
van B. en W.: M. v. d. V. te Breda 5
subs. 5 d. h.;
te Goes in verboden richting van een
straat rijden: C. J. K. Bergen op Zoom,
P. E. Nisse, f 3 subs. 3 d. h.
alsvoren in de gemeente Kloetinge:
E. G. v. C. Hulst f 3 subs. 3 d. h.;
Maar als zij het geheel moest beoordee-
len, die vooruitstekende kin en vast
beraden oogen, dan w.ais het effect nog
zoo kwaad niet. Zelfs wel wat opval
lend. En nu had' ze nog niets sjeizegct
van haar haar en dat moest niet verge
len worden. Dit liad ze altijd wel ge
weten, maar in dien prachtige',n spiegel
waarin, ze zich nu had hekekjein kon zij
de som van haai- bekooriijik/heden aan
merkelijk verhoogen. Misschien had haar
vriend, de drogist, imijnheetr Bloultby, de
schoonheid daarvan niet overdreven,
toen hij het vergle'leek bij het haar van
Keizerin Eugenie en zei dat het door 'n
groot schilder moest worden geschilderd.
Een wrong goudbruin ha'ar was niet
vee'l bijzonders voor een meisje in haar
omstandigheden. Dat begreep ze toen ze
er naar stond te kijken, ze voelde het
zelfs met iets van wrok. Maai* met haar
strenge kritiek over zich zelve moesit
zij zich zelVe toch toegeven, dat zij1 in
diein groeten spiegel over 't algemeen
een beteren indruk maakte dam zij ver-
verwacht had. Zij was Verre van mooi,
maar dat haar, dik en mooi van k'leur,
maakte dat zij er toch niet ordinair uit
zag. En vandaag zag ze er frisch, jeug
dig en gezond' uit.
Met haar vier en een haliven meier
stof onder dén arm liep zij de Oxford
straat in en ze voefeie zich heter ge
schikt voor aen levensstrijd'. (Zij triófc'
gewichten in een winkel, werkplaat
of bakkerij hebben zonder het vereischt
stempelmerk: A. d. C. Goes f 1 subs,
d. h.; P. H. v. H., C. K. Goes, M. v. I
^terseke, M. R. Hansweert f 2 subs,
d. h.; C. G. Waarde 8 maal f 0.50 of
maal 1 d, h.; J. S. V. Goes 5 maal f 0.5
of 5 maal 1 d. h.; C. M. S. Goes 9 ma<
f 0.50 of 9 maal 1 d. h.;
alsvoren een gewicht hebben da
voorzien is van een afkeuringsstempe
C. M. S. Goes, H. S. Kruiningen, J. K
v. d. H. Yerseke f 5 subs. 5 d, h., all
maten en gewichten verbeurd verklaarc
met rijwiel de veiligheid van het vei
keer in gevaar brengen: M. W. A. IE-
Goes een berisping; A. K. Kruininge
f 10 subs. 1 w. tsch.;
met auto vrijheid van het verkeer bt
lemmeren: A. K. Tholen f 50 subs. 2
dagen hecht.;
fietsen zonder licht: J. K. Rillan
Bath: f 5 subs. 1 w. tsch.;
zonder noodzaak op de linkerzijde va
den weg fietsen: M. d. V., Borssele, f
subs. 3 d. h.;
met auto rijden zonder achterlicht
F. C. v. d. V. Goes f 5 subs. 5 d. h.; V(
d. K. Goes f 1 subs. 1 d. h.;
in dronkenschap openbare orde vei
storen: W, Z. Schore f 25 subs. 25 d. h
met een auto de veiligheid van he
verkeer in gevaar brengen: P. W. C.
Kapelle f 25 subs. 25 d. h.;
dronkenschap: L. V. Goes: f 15 sub:
15 d. h.
5
haar schouders neer, die werkelijk' zo<
kwaad niet waren, en stak, haar kil
uitdagend in 'de 'lucht, die er in dep
spiegelt buitengewoon vierkant had uit
gezien. Het was een prettig .gevoel' t<
weten dat zij zich zelf miskend en on
derschat had'. Zij moest zich op zijl
Londenscli lieeren kleeden, dan zou z<
zich zelf wel leeren bedruipen.
Langzaam 'liep ze naar de Oxford
straat terug; ze hegon langzamerhanli
pleizier te krijglen in haar nieuwe plan
winkeljuffrouw worden. In ieder geya
zou het een veel gemakkelijker en fat
soerólljker werk. wezen dan dienstbode
Zij was zoozeer in gedachten verdiepl
dat zij niet opmerkte door een mail
gevolgd te worden
Ze begon het langzamerhand gewaa'
te worden. Zij bleef voor verschillend
winkels staan en had telkens een vaa|
'gevoel, dat dte oogen van een mam o;
haar gevestigd werden.
Zij 'liep naar den anderen kant, maa!
ze bleef dat gevoel houden en op dei)
hoek van. de straat gekpmen, begon haa
vermoeden zekerheid te wordn. Daarl
enboven begon zij te begrijpen, watvoo;
soort man het was.
(Wordt vervolgd-)
