m
VQgésg
^rouinciale Ztenw%che
WEPi^iWIND
VIPED
v6? ?9? t6ï?9ï {i B
JN o« 2 5 0.
Twee bladen.
VRIJDAG 23 OCTOBER 193 1.
Eerste Blad.
174e Jaargang.
ECONOMISCH-FINANCIEEL
WEEK-OVERZÏCHT.
Gorgel droog met
IN ONZE
STATEN-GENERAAL.
BINNENLAND.
ZEELAND.
MIDDELBURGSCHE COURANT
Dagblad Abonnementsprijs voor Middelburg en 't agentschap Vlissingen
/f.30, elders 2.50 per kwartaal. Week-abonnementen in Middelburg
18 cent per week. De advertentieprijs is, voor de gewone advertentiën
30 cent per regel voor ingezonden mededeelingen 60 cent per regel.
Bij abonnement voor beide veel lager. Men vrage daarvoor de tarieven.
UITG. N.V. DE MIDDELBURGSCHE COURANT
Lange St. Pieterstraat, Middelburg
Telefoonnummers:
Redactie 269 Administratie 139
Postchèque en Girorekening 43255
Familieberichten en dankbetuigingen: van 17 regels 2.10 elke regel
meer 30 cent. In de rubriek „Kleine Advertentiën" worden, mits uitdruk"
kelijk daarvoor opgegeven, advertentiën, tot niet meer dan 5 regels opge
nomen a 85 cent bij vooruitbetaling. Advertentiën onder „Brieven" o£
„Bevragen bureau dezer courant" 10 cent extra. Bewijsnummer 5 cent.
AHMB&atfS'ataaa
MWI I
M—UW WIH Uil I
Middelburg, 23 Oct. 1931.
Een van de vormen, waarin men het
crisisprobleem vaak populair hoort stel
len, is deze: het is een janboel op de
wereld; hier is overproductie met waar
deloosheid van goederen, daar is onder
consumptie of heelemaal geen consump
tie, met nijpend gebrek, hongersnood...
Dat klopt niet en d u s ligt dat aan het
huidige kapitalistische productiestelsel,
dat vervangen moet worden door een
planmatige voortbrenging, de zgn. Plan-
wirtschaft.
Toegegeven: de probleemstelling is
zoo ongeveer juist en de oplossing lijkt
voor de hard liggend, simpel en aan
trekkelijk. Dat het slechts schijn is, blijkt
bij een ietwat gezetter overweging alras
uit de onbeantwoordbare vragen en de
volstrekt onoverkomelijke moeilijkheden,
die zich dan voordoen maar daaraan
denkt niet hij, die den vloek over „het
kapitalisme" uitspreekt, wijl hij gelooft
aan „het socialisme".
Zou zulk een planmatige voortbren
ging en goederenverdeeling dan tot de
onmogelijkheden behooren?
Wanneer men het zou willen doen ge
schieden, in plaats van uit de thans in
het bedrijfsleven richting en stuwkracht
gevende motieven, uit den edelen en
nobelen gemeenschapszin, dan aarzelen
wij niet het plan der „Planwirtschaft"
voor hersenschimmig idealistisch te ver
klaren, alleen voor demagogische en
ander in economicis min oirbare doel
einden bruikbaar. Is echter de bedoeling
en dat zal het wel wezen om op
den duur tot een zoo rationeel mogelijke
voortbrenging te komen, dan gelooven
wij dat het gezonde eigenbelang van de
productieleiders er op den duur toe zal
komen, de voortbrenging rationeeler
dan thans te doen geschieden.
En ten slotte vergele men niet, dat
wat met een dik en in sommiger ooren
leelijk klinkend woord de „kapitalisti
sche productiewijze" wordt gescholden
dat wekt bij de lezers van roode
weekblaadjes altijd gedachten aan man
nen met dikke buiken, hooge hoeden,
dure sigaren in 't hoofd en 2 briljanten
aan eiken vinger niets anders is dan
een volgens historisch-economische wet
ten gegroeid systeem, dat zichzelven
door zijn bestaan reeds historisch recht
vaardigt, terwijl het socialistisch plan
matige voortbrengingssysteem niets an
ders is dan een bedenksel des geestes,
dat eventueel zijn bruikbaarheid nog
zou moeten bewijzen en rechtvaardigen
maar dat in zijn beperkte toepassingen
van thans dikwijls reden heeft gegeven,
er niet al te veel van te verwachten!
Van velen, voorzoover zij nog over
een greintje optimisme beschikken, is
thans de hoop gevestigd op wat Frank-
rijks eerste minister Laval in Amerika
zal bereiken. Van een aantal punten
heet het vast te staan, dat zij een on
derwerp van bespreking zullen uitma
ken; daarvan zouden dan ten eerste de
monetaire besprekingen den hoofdscho
tel vormen.
Ten tweede: de missie, die de Banque
de France naar Amerika zond heeft
zeer geruststellende verklaringen over
de positie van den dollar naar Parijs ge
zonden.
Ten derde: De Federal Reserve Bank
wil aan de Banque de France alle moge
lijke statisfactie geven.
Ten vierde: een van de punten, die
Laval en Hoover voor oogen hebben is,
dat een einde komt aan het goud-oppot
ten door particulieren. Opmerkelijk is,
dat dit in Amerika sinds het begin van
de week aan het afnemen is. Ook de
prijs van den Amerikaanschen gouden
dollar is achteruitgeloopen van 26.40 tot
25.80.
Bij zijn aankomst heeft Laval, behalve
wat schoone woorden die slechts ,voor
de tribune" bestemd zijn, nog weinig uit
gelaten. Men is binnenskamers aan 't
praten en de overeenkomsten in con
tracten en cijfers, daar gaat 't ten
slotte om.
De betalingsmoeilijkheden, waarin
Rusland zou verkeeren, wij schreven
er verleden week over worden van
Russische zijde ontkend, en „de berich
ten omtrent pogingen tot het sluiten
van prolongaties zijn van iederen grond
ontbloot zoo heet het, in de officieele
tegenspraak. Daar staat echter tegen
over, dat de geruchten omtrent deze
verzoeken tot uitstel van betaling ook
hier te lande blijven aanhouden.
Ten aanzien van de Nederlandsche
handelsbalans kan vermeld worden, dat
in de afgeloopen Septembermaand onze
invoer 43.000.000 minder heeft bedra
gen dan September 1930; nl 153.000.000
dit jaar tegen 196.000.000 verleden
jaar. De uitvoer verminderde eveneens,
nl. van 147.000.000 in Sept. '30.op
120.000.000 Sept. '31. In de eerste 9
maanden van 1930 bedroegen in- en uit
voer onderscheidenlijk 1.874 en 1.324
millioenen guldens; voor de eerste drie
kwartalen van dit jaar zijn deze cijfers
onderscheidelijk 1.454 en 1.019 mil
lioenen guldens.
De minister van financiën heeft in de
Staatscourant mededeeling gedaan, dat
Maandag a.s. de inschrijving wordt open
gesteld op: a. schatkistpromessen; b.
één-jarige schatkistbiljetten, rentende
3pet.; c. méér-jarige schatkistbiljet
ten rentende 4 pet. Aan schatkistpro
messen en schatkistbiljetten gezamen
lijk zal in het geheel worden uitgegeven
een totaal bedrag van ten hoogste 125
milüoen. De schjatkistpromessen, groot
10.000 en 100.000, hebben een loop
tijd van 3 of 6 maanden en op 2 Febru
ari 1932, respectievelijk 2 Mei 1932 be
taalbaar. De sub b vermelde schatkist
biljetten, ten bedrage van 1000,
5000 en 25,000, zullen op 2 Novem
ber 1932 worden afgelost. De sub c ver
melde schatkistbiljetten, ten bedrage
v-n 1000, /-v5000/en 25,000, hebben
ccn looptijd van onderscheidelijk 3, 4 en
5 jaar en zullen worden afgelost respec
tievelijk od 2 Nevomber 1934, 1935 en
1936.
Dit is dus een gelegenheid voor een
bepaalden, korten termijn zijn beschik
baar geld in staatspapieren rentegevend
te beleggen.
De stemming ter beurze was deze
week opgewekter.
Ter kenschetsing van het koersver
loop volgen hieronder enkele noteerin
gen, n.l. de laatste noteering in de afge
loopen week (I); de koers op Dinsdag
20 October (II) en die van gisteren (III):
Fonds. I. II. III.
Ned. '31 1000-4 96% 95% 95%
C Am. Smelt Ref. 26 28% 28%
A Rott. Lloyd 80% 82 81%
A Kol. Bank 70 74% 72
C Ned. Hand Mij. 90 91 91%
A Philips Gem. Bez. 65 70% 72%
A Küchenm. I. Acc. 9% 17% 16
A Alg. Explor. Mij. 79 77% 76%
A Kon. Petr. Mij. 143% 150 150%
A H.V. Amsterdam 195% 204% 199%
C Deli Mij. 169% 176% 179%
Het verloop van de voornaamste wis
selkoersen was van Zaterdag 17 Oct. af
tot gisteren als volgt:
Londen 9.53 9.57% 9.86% 9.75 9.73V2
Berlijn 57.35 57.50 57.10 57.40 57.60
Parijs 9.71 9.71 9.70 9.71% 9,72%
Kopenhagen 54.00 54 25 54.50 55.00 54.75
N.-York 2.46% 2.46% 2.46 2.46% 2.47
Ad Interim.
|WYBERT beschermt U
ieder jaar tegen ver
koudheid en catarrh.
rAllcén in origineele doozen ft 25j_45_emi5_£l£i
(Ingez. Med.).
TWEEDE KAMER.
Moties-v, d. Tempel verwor
pen. Rechtstoestand vreem
delingen, Instelling economi
sche voorlichtingsdienst. Ver
drag van Oslo.
Zooals wij gister onder laatste berich
ten al melden, zijn de drie moties- v. d.
Tempel naar aanleiding van zijn inter
pellatie over de crisis verworpen.
De heer De V i s s er (comm.) inter-
Behandel de bezwaren en bekom
meringen eener lijdende ziel, al zijn
ze ook overdreven, nimmer op een
ruwe wijze. Ze zijn als een knoop in
een zijden draad, die met voorzich
tige hand moet worden losgemaakt.
Leighton.
psLlïpf êPSSj
gif* Ag'- tëïgg#.
pelleerde hierna over den rechtstoe
stand van vreemdelingen hier te lande.
De interpellant zei, dat vreemdelingen
alleen geduld worden als zij van een
contra-revolutionaire richting zijn, en als
strijdbrekers en loondrukkers kunnen
worden gebruikt. Hij noemde eenige ge
vallen op. Dat waren gevallen van Chi-
neezen, die hun revolutionaire actie
voerden, zei minister D o n n e r. Daar
hebben vreemdelingen, die hier gastvrij
heid genieten, zich van te onthouden.
De Chinees, die daar in 't bijzonder van
beticht werd, is niet uitgeleid, maar in
de gelegenheid gesteld te vertrekken in
de richting van China.
Wat deed de man eigenlijk? vroeg de
heer Schaper (s.d.). Cellen vormen
op groote schepen, antwoordde de mi
nister. Rotterdam heeft toch al zijn lieve
last met zijn Chineezen.
Toen was aan de orde de begrotings
wijziging, die de instelling van een eco-
nomischen voorlichtingsdienst beoogt.
Veel oppositie was er niet. Meer ken
baar maken van wenschen en- verzoeken
om inlichtingen. De heer S 1 o t e m a-
ker de Bruine (c.h.) had liever
uitstel gezien.
Het K. B., een nieuwe indeeling der
departementen regelend, is nog niet
verschenen: De heer Vliegen (s.d.)
wenscht vertegenwoordiging van het
arbeidselement ir tden economischen
raad. De heer Lovin'k (c.h.) vroeg of
een directeur-generaal van den Land
bouw zal worden ingesteld als Land
bouw gevoegd wordt bij Handel en Nij
verheid. De heer B r a a t (pl.b.) zag lie
ver een afzonderlijk departement van
den landbouw en bescherming van den
landbouw. De heer Knottenbelt
(lib.) acht uitstel ongewenscht, daar hem
is medegedeeld, dat een algemeene
maatregel van bestuur tot intrekking
van een departement van arbeid en eco
nomische zaken reeds bij den Raad van
State is. De heer J o e k e s (v.d.) vroeg
naar de verhouding van den nieuwen
dienst tot de verschillende departemen
ten.
In de
Avondvergadering
heeft minister V erschuur een en an
der beantwoord. Te verdedigen had hij
eigenlijk niets, zoodat de minister dan
ook begon met een woord van dank
voor de verschillende beoordeeling. De
uitdrukking, dat er zal komen een de
partement voor economische zaken, be-
teekent alleen, dat zullen worden sa
mengevoegd de Landbouw, de Handel
en de Nijverheid in één departement,
waartoe reeds lang een streven bestond
en waarop algemeen ook door de Kamer
is aangedrongen. De economische raad
zal hebben een algemeen en een bijzon
der doel. Dit laatste is dat de economi
sche raad er voor moet zorgen, dat de
economische voorlichting werken kan.
Het algemeene doel hangt weer samen
met het regeeringsbeleid op economisch
terrein, als ware 't het vliegwiel voor
het regeeringsbeleid.
In dien raad zullen vertegenwoordigers
komen van de verschillende departemen
ten, die een economischen inslag heb
ben, waarmee dan de eenheid wordt
bevorderd.
Voorts vertegenwoordigers van Land
bouw, Nijverheid, Handel en Scheep
vaart. Er zal worden uitgegaan van het
standpunt der deskundigheid, dus an
ders dan bij den Nijverheidsraad. Het is
de bedoeling den Economischen Raad
niet te groot te maken. De raad zal zich
bovendien splitsen in sub-commissies,
die zich met speciale punten zullen kun
nen bezig houden.
Hij hoopt in een schema voor de or
ganisaties in het bedrijfsleven neer te
leggen, hoe hij zich den economischen
voorlichtingsdienst voorstelt.
De minister heeft het ontwerp niet
willen indienen vóór hij een gefundeer
de hoop had een geschikt persoon voor
de functie van directeur-generaal te
kunnen vinden.
De plannen voor den economischen
voorlichtingsdienst staan nog niet vast.
In hoofdzaak is het rapport der com
missie-Posthuma gevolgd. Er zal een
lijst worden aangehouden van de ver
schillende ondernemingen, afzonderlijk
en in haar groepeeringen in kartels, con
cerns e.d. Voorts van de Nederlandsche
bedrijven in het buitenland. Verder zul
len gegevens op het gebied van handels
wetgeving worden verzameld. Daarte
genover staat dan het verschaffen van
gevraagde of ongevraagde gegevens,
waarbij de Kamers van Koophandel als
betrokken zullen worden die als een
zeef zullen werken en waarbij de eerste
aanyragen zullen moeten inkomen. Ver
der zal er een afdeeling zijn voor de dis
tributie van de ingekomen vragen.
Een onderdeel der taak van den eco
nomischen voorlichtingsdienst zal zijn
het verspreiden van publicaties.
Onderzoekingen zullen worden inge
steld naar wat in dezen tijd meer dan
ooit noodig is.
Of de economische voorlichtingsdienst
gevraagd of ongevraagd zal optreden,
zal van de omstandigheden afhangen.
Het een vloeit uit het ander voort en
zelfs een ongevraagd advies zal nuttig
kunnen zijn. Ongevraagde adviezen zijn
ook de publicaties, algemeene of aan
speciale personen.
Hoe het nieuwe departement er uit
zal zien, zal nog nader kunnen worden
bekeken.
Aan de vraag, of er een directeur-
generaal voor den landbouw zal komen,
is door de regeering wel gedacht. Er is
eenig gevaar voor een te zelfstandig op
treden van een directeur-generaal en
dit kan ook voor de Kamer een nadeel
zijn. Intusschen zijn er groote voordee-
len aan de functie verbonden en als men
voor de andere afdeelingen een direc
teur-generaal heeft, is het voor 't pres
tige der afdeeling Landbouw ook ge-
wenscht een. directeur-generaal te heb
ben. Nu de Regeering voor een commu
nis opinio in de Kamér staat, zal dat
voor de Regeering een belangrijke factor
zijn vóór haar overweging van de zaak,
De sterke afdeeling directie van den
landbouw zal niet uit elkaar wórden ge
rukt.
Onderbrenging van het Centraal Bu
reau voor de Statistiek bij het nieuwe
departement zal worden overwogen.
Na repliek werd het wetsontwerp z.
h. st. aangenomen. Alleen met de aan-
teekening van den heer Braat als tegen
stemmer.
Nadat op een desbetreffende vraag
van mr. Kortenhorst door den Minister
van Buitenlandsche Zaken was ver
klaard, dat de Oslo-Conferentie van 22
December 1930 de Nederlandsche re
geering in geenen deele bond bij de be
paling van haar handelspolitiek, heeft de
Kamer dit verdrag met bijbehoorend
protocol z. h. s. goedgekeurd.
UimmosaKS3t3au*»>
ULSTERJASSEN
van
PRACHTIGE ENGELSCHE TWEED-
STOFFEN 19.50 EN 28.—.
HOOFTMAN Jr.VLASMARKT.
(Ingez. Med.)
WET OP HET NOTARISAMBT.
Bij K. B. opgenomen in „St.-bl." 415
is bepaald, dat de wet van 15 Mei 1931,
houdende voorzieningen, door wijziging
van de wet op het Notarisambt totj meer
deren waarborg voor hen, die belangen
toevertrouwen aan notarissen, op 1 Jan.
a.s. in werking zal treden.
Naar V. D. verneemt zal van 1
November a.s. af bij wijze van proef, de
schepen welke van België komen en
door de enclave Maastricht weer naar
België gaan, welke schepen tot nu toe
altijd aan douaneformaliteiten waren
onderworpen vrij kunnen varen door de
gekanaliseerde Maas en door het ka
naal Bosscheveld. Het oponthoud, dat
steeds het gevolg was van het douane
onderzoek wordt hiermede opgeheven.
23-X-'31: Donderdag hoogste lucht-
temperatuur 12 °C (54 °F); laagste 5%
*°C (42 °F). Heden 9 h: 7 °C; 12 h:
9% °C. Geen regen of neerslag; snel
dalende barometer.
Gisteren (nam.) Heden v.m. Barometer:
®S®
O0
®o
GO
0009
765
764
763
762
761
760
759
758
757
756
755
754
753
752
Wat de huiskamerbarometer zegt:
BesTendïg
Zware Storm
-ESE2SÏ53
Zeer Schoon
MIDDELBURG.
De heer G. W. Graafhuis, voorzitter
van de Landstorm-Commissie alhier, ont
ving een schrijven van den adjudant van
De Bilt (per radio): De daling van den
barometer over geheel Europa ging
regelmatig door en is nog niet ten einde.
Alleen ver in het N.W. stijgt de lucht
druk. Terwijl de depressies in het N.O.
in beteekenis afnemen, wint die in het
Z.W., die zich tot ver op den Oceaan
uitstrekt, steeds meer veld. Onder in
vloed van deze luchtdrukverdeeling ligt
geheel Skandinavië nog onder polaire
koude en waaien van de Rivièra tot Ier
land zeer warme winden, zoodat op
korte afstanden groote verschillen in
temperatuur worden gevonden. Waar
schijnlijk zal de warme luchtstroom zich
verder naar het N. en O. uitbreiden met
toenemende bewolking, zoodat de nacht
vorsten zullen ophouden en warmer
weer, aanvankelijk nog met weinig of
geen neerslag, te wachten is.
Hoogste barometerstand 766.9 mm te
Isafjord; laagste 741.3 mm te Vardoe.
Verwachting tot morgenavond
Zwakke tot matige, later wellicht toe
nemende O, tot Z. wind, zwaar bewolkt
tot betrokken, aanvankelijk weinig of
geen, later toenemende kans op neer
slag, vooral des ochtends zachter.
Zon op: 6 h 39; onder 16 h 49. Licht
op: 17 h 19, Maan op: 15 h 59; onder:
3 h 03. V.M.: 26 October.
Hoog- en Laagwater te Vlissingen.
Westkapelle is 28 min. en Domburg
23 min. vroeger; Veere 38 min, later.
(S springtij).
October 1931.
Hoogwater. Laagwater.
Vr. 23 11.46 5.47 18.17
Za. 24 0.13 12.18 6.26 18.53
Zo. 25 0.45 12.47 6.59 19.22
Ma. 26 1.10 13.15 7.27 19.51
de Koningin waarin deze namens H. M.
de afdeeling Middelburg van den Bijzon
deren Vrijwilïïgen Landstorm1 en de vrij
willigers van naburige afdeelingen en ge-
noodigden op den propagandaavontf
hoogstderzelver dank overbrengt voor de
gevoelens neergelegd in het telegram van
21 October j.l.
Tot nu toe en dit gedurende ruim
een kwart eeuw, waren passagiers van
de stoomtram Walcheren, die van Mid
delburg met de tram willen vertrekken^
verplicht zoolang deze er niet is, öf in
weer en wind buiten te staan, öf in een
café te vertoeven. Tlians zal daaraan
een einde komen door den bouw van
een wachthuisje naast den toegang tot
de ijzergieterij. Het in den weg staande
aanplakbord is heden naar net terrein
van gemeentewerken overgebracht in af
wachting van de aanwijzing van een
nieuwe plaats.
VLISSINGEN.
Gisteren heeft de heer W. P. Edel
man ,die gedurende 45 jaar op „de
Schelde" werkzaam is geweesl, zijn be
trekking als chef-leekenaar neergelegd.
Bij monde van den heer ir. L. J. van
Blerkom nam de afdeeling sceepsbouw
bouw afscheid van den heer Edelman,)