^rouinciale .Heeutosche
EDDE I ff WED
Twee bladen.
Eerste blad.
BINNENLAND.
ZEELAND.
Kort Zeeuwsch Nieuws.
m
II
llltk
m
MIDDELBURGSCHE COURANT
Dagblad Abonnementsprijs voor Middelburg en 't agentschap Vlissingen
2.30, elders f 2.50 per kwartaal. Week-abonnementen in Middelburg
18 cent per week. De advertentieprijs is, voor de gewone advertentiën
30 cent per regelvoor ingezonden mededeelingen 60 cerft per regel.
Bij abonnement voor beide veel lager. Men vrage daarvoor de tarieven.
UITG. N.V. DE MIDDELBURGSCHE COURANT
Lange St. Pieterstraat, Middelburg
Telefoonnummers:
Redactie 269 Administratie 139
Postchèque en Girorekening 43255
Familieberichten en dankbetuigingen: van 1—7 regels /2.10; elke regel
meer 30 cent. In de rubriek „Kleine Advertentiën" worden, mits uitdruk'
kelijk daarvoor opgegeven, advertentiën, tot niet meer dan 5 regels opge-
.nomen a 85 cent bij vooruitbetaling. Advertentiën onder „Brieven" oi
„Bevragen bureau dezer courant" 10 cent extra. Bewijsnummer 5 cent.
No. 2 4 4.
VRIJDAG 16 OCTOBER 193 1.
174e Jaargang.
gss
ECONOMISCH-FINANCIEEL
WEEK-OVERZICHT.
Middelburg, 16 Oct. 1931.
Nog steeds is er veel om den gouden
standaard te doen, nog steeds zijn er
landen die hem afschaffen, zijn afschaf
fing overwogen, hun ministers van fi
nanciën laten verklaren, dat zij er niet
aan denken den gouden standaard te
strijken.
En intusschen gaat de wereld-goud
productie maar door.
Zoo heeft b.v., volgens bericht van den
„Transvaal Chamber of Mines" in
September de goudproductie in dat land
totaal 916.024 ounces bedragen; een stij
ging van 12.848 ounces in vergelijking
met September 1930. En volgens de N.
R. C. heeft de productie van de C o n g o-
1 e e s c h e goudmijnen van Kilo en Moto
in September het recordcijfer van 486
kg 732 gr bereikt. Voor de eerste drie
kwartalen van het loopende jaar be
draagt de productie reeds 3785 kg 669
gr, zoodat dit jaar zeker, voor de eerste
maal, een totale productie van 5 0 0 0
k g goud zal mogen worden verwacht.
De goudproductie in Californië be
droeg in 1930 9.451.162, tegen
8,526.703 in het jaar 1929. Dit jaar re
kent men op een bedrag van 11.000.000.
Sedert de ontdekking van het goud in
Californië in het jaar 1848 is daar voor
een totaal aan goud geproduceerd van
1.841.656.194.
En wat moet en doet men nu met al
dat „edele" metaal? Behalve dan voor
zoover men het voor de vulling van
tanden en kiezen, en de vervaardiging
van sieraden bezigt, sjouwt men het in
kistjes van de eene bank naar de an
dere. Den laatsten tijd b.v. heeft Ame
rika weer voor ongeveer 567.000.000 dol
lar aan goud uitgevoerd, ongeveer 80
van hetgeen de laatste twee jaren naar
de Vereenigde Staten verscheept was.
En men fluistert van Russische plan
nen, om uit den Oeral een goud-overval
op ons te organiseeren, waarbij men de
grootst denkbare verwarring zou kunnen
en wellicht o zoo graag zou wenschen
te stichten!
Dan zouden de theoretici, die het goud
als waardemeter en waardebepaler zou
den willen vervangen, wel eens gelijk
kunnen krijgen, want het ware toch wer
kelijk al te dwaas ons geheele economi
sche stelsel, dat berust op ruil van nut
tige goederen en nuttige diensten, te la
ten ontwrichten door den stompzinnigen
massa-invoer van een artikel, dat „in
trinsiek" geen andere' waarde heeft, dan,
als gezegd, dat men er kiezen mee kan
vullen!
De rijkdom van een volk als het onze
ligt elders, dan in de kluizen der Neder-
landsche Bank: in zijn werkkracht en
kennis, zijn goederen en fabrieken, en
wat dies meer zij!
Zooals de minister-president het giste
ren in de Kamer ook al zeide: verbete
ring van den toestand kan eigenlijk pas
internationaal komen. Als men alom in
de wereld verstandiger gaat worden, het
wantrouwen laat varen.... tja, als!
De Internationale Kamer van Koophan
del te Parijs heeft zich ook al met deze
quaestie bezig gehouden, en, naar luid
der berichten, is men het er erg eens
geworden. „De gevoerde besprekingen
zoo heette het inzake de kartel- en
handelspolitieke quaesties, hebben tot
resultaat gehad, dat vérgaande overeen
stemming is bereikt betreffende de prin-
cipieele standpunten in oeconomische
kringen der verschillende landen. De
wensch werd geuit, de Internationale
Kamer van Koophandel meer dan tot op
heden het geval was, het verzamelpunt
te doen zijn van alle gegevens betreffen
de de internationale industrieele samen
werking, ten einde de omvangrijke werk
zaamheden op dit gebied te vergemakke
lijken en voor te bereiden.
Rapporten werdeq, uitgebracht door
Lammers (Berlijn), dr. Meinhardt (Ber
lijn, Marlio (Parijs), Gerard (Brussel) en
Meys (Luxemburg). Aan de discussies
namen deel de vertegenwoordigers van
Oostenrijk, Frankrijk, Italië, Zweden, de
Vereen. Staten, Nederland en Duitsch-
land.
De Münchner Neueste Nachrichten
maakt melding van berichten, dat Sow-
jet-Rusland binnenkort de betaling van
aan buitenlandsche leveranciers afgege
ven accepten zal staken. Groote be
dragen aan acceptverplichtingen, aange
gaan ter financièring van den invoer van
productiemiddelen in de eerste twee ja
ren van het vijfjarenplan, vervallen eerst
daags. Het blad spreekt van 500 millioen
mark in Duitschland en 250 millioen mark
in Amerika. De hiervoor noodige devie-
zij zouden niet meer te verkrijgen zijn.
Evenmin zijn de pogingen van Moskou
om te Parijs een crediet te verkrijgen tot
nu toe geslaagd, terwijl de onderhande
lingen te New-York over een crediet van
150 millioen en die met Kreuger weinig
uitzicht bieden.
Deze toestand heeft er toe geleid, dat
het commissariaat voor buitenlandschen
handel, na overleg met de staatsbank,
den handelsvertegenwoordigingen den
wenk heeft gegeven, vertrouwelijke on
derhandelingen te openen met de accept
crediteuren over uitstel van betaling.
Het schijnt, dat er ook in Nederland
moeilijkheden met Rusland op dit punt
gerezen zijn.
Er z i t iets vermakelijks in: men ver
acht het bolsjewiekenland, doet er ech
ter, ondanks theoretisch wantrouwen,
practisch zaken mee, door mogelijk gewin
verblinden komt met de kous op
den kop thuis.
m
Evenwel: het zijn niet enkel bolsjewie
ken, die niet betalen. Onze grootste en
deftigste stoomvaartlijn, de Holland
Amerika Lijn, heeft haren obligatiehou
ders per circulaire moeten doen weten,
dat zij niet over de middelen beschikt
om de per 1 Oct. vervallende coupons te
betalen!
Natuurlijk is dit voor een groot deel
het gevolg van tal van factoren, waarop
de maatschappij of haar directie geen
invloed kon uitoefenen; op een vergade
ring tot oprichting van een comité, dat
de belangen der obligatiehouders zal be
schermen, zijn echter wel enkele harde
noten te kraken gegeven.
Het staat er echter met heel de we
reldscheepvaart slecht voor; de scheeps-
bouwstatistiëk van Lloyd's Register of
Shipping wijst voor het derde kwartaal
van dit jaar een -nog grooteren achter
uitgang aan in de hoeveelheid over de
geheele wereld onderhanden werk dan in
de vorige kwartalen van dit jaar, n.l. van
82 schepen met 294.867 ton tot 290 sche
pen met 1.531.120 registerton bruto in
houd; verleden jaar waren aan het einde
van het derde kwartaal nog 580 schepen
met 2.569.036 ton in aanbouw.
In het derde kwartaal zijn 109 schepen
met 386.608 ton bruto inhoud te water
gelaten en slechts 59 schepen met 173.360
ton op stapel gezet.
Op de Nederlandsche werven zijn vol
gens deze statistiek slechts 31 schepen
met 95.216 ton bruto inhoud onderhan
den, of 6 schepen met 13.413 ton minder
dan aan het einde van het vorige kwar
taal en 14 schepen met 89.706 ton min
der dan verleden jaar.
Te water gelaten zijn van de Neder
landsche werven in het afgeloopen kwar
taal 11 motorschepen met 34.677 ton
bruto inhoud, terwijl begannen is met den
bouw van 8 motorschepen met 22.075
ton.
De heer E. Heldring heeft in de Am-
sterdamsche Kamer van Koophandel een
rede gehouden, waarin hij de huidige cri
sis natuurlijk ook besprak. Een oplossing
achtte deze spreker mogelijk: stabiliteit
van het internationale verrekenmiddel,
in casu het pond; een streep door de
oorlogsschulden en herstelbetalingen;
gaan leven op bescheidener voet. Zoo is
het, maar: zal men er ook naar hande
len?
Op de beurzen wordt de stemming
langzamerhand weer wat beter.
Ter kenschetsing van het koersver
loop ter beurze volgen hieronder enkele
noteeringen, n.l. de laatste noteering in
de afgeloopen week (I); de koers op
Dinsdag 13 October (II) en die van
gisteren (UI):
Fonds. I. II- III.
Ned. '31 1000-4 95 96% 96%
C Am. Smelt Pref. 25% 25% 23%
A Rott. Lloyd 80 80 78%
A Kol. Bank 71 73 72
C Ned. Hand. Mij. 93 91 89%
A Philips Gem. Bez. 60 60% 66%
A Alg. Explor, Mij. 65 72 79
A Kon. Petr. Mij. 140% 144% 142%
A H.V. Amsterdam 188 195% 194%
C Deli Mij 168% 169% 170
Het verloop van de voornaamste wis
selkoersen was van Zaterdag 3 Oct. af
tot gisteren als volgt:
Londen 9.49 9.60 9.61 9.55 9.55
Berlijn 57.50 57.00 55.75 56.00 56.50
Parijs 9.73% 9.72 9.729.72 9.7D/2
Kopenhagen 54.00 55.00 54.50 54.50 54.00
N.-York 2.46% 2.46% 2.46% 2.46% 2.465
Ad Interim.
De waarheid overwint in en door
zich zelf; de meening slechts in an
deren.
Epictetus.
DRAlSftlA-vArsVALKEIlBURG'S--
A ;jLEV£RTRAAS
LEEUWARDEN-
(Ing. |Med.)
IN ONZE
STATEN -GENERAAL*
EERSTE KAMER.
Geldschietersontwerp-Van
den Bergh.
Zooals wij gister reeds 'meldden, heeft
de Eerste Kamer het z'.g. geldschieters-
ontwerp (initiatiefontwerp Van den
Bergh) z. h. st. aangenomen, waarbij de
voorsteller dankte voor de ondervon
den medewerking, en na het vallen van
den hamer «.llerzijds werd igecompli-
menteerd.
De Kamer is thans voor korten tijd
uiteen. A.s. Woensdag wordt de inter-
pellatie-Blomjous gehouden over den
algemeenen economischen toestand in
verband met de wereldcrisis en over de
maatregelen in het belang van de wel
vaart hier te lande te nemen.
TWEEDE KAMER,
Mcbilisatieslachtcilers, In
terpellatie v, d. Tempel eccn.
toestand.
De Kamer zette in de eerste plaats
voort het debat over het ontwerp be
treffende een uitkeering aan mobilisatie
slachtoffers. Daarvan had alleen dat van
den heer T i 1 a n u s (c.h.) succes, nl.
betreffende het aannemelijk maken
dat de invaladiteit het gevolg is van
mobilisatiedienst.
Het wetsontwerp werd aangenomen
z. h. st.
Hierna interpelleerde de heer v. d.
Tempel (s.d.) over de maatregelen
ter verbetering van den economischen
toestand en in 't bijzonder betreffende
de voorzieningen in den nood der werk-
looze arbeiders in den a.s. winter.
De interpellant noemde als hoofdoor
zaak van de crisis den chaos in het pro
ductieproces, slechts beheerscht door
winsthonger der producenten. De re
geering heeft nog vrijwel niets gedaan.
Hoe staat het met de exportcredieten,
die het vorige jaar zijn toegezegd?
Hij vroeg voorts wat er gebeurt op
het gebied van overleg tusschen de re
geering en verschillende takken van
industrie en handel; wenscht de oprich
ting van een Industriebank, het aanhan
gig maken van de 40-urige arbeidsweek
bij het Int. Arbeidsbureau te Genève.
Dr. v. d. Tempel besprak voorts de
werkverruiming en vroeg een algemeene
regeling t.a.v. de bijdragen in de kosten
der gemeenten. Voorts maatregelen om
werkloozenkassen doelmatig te doen
functioneeren, voorziening van werk-
loozen van brandstoffen en wintergoed,
verhooging der werkloozen-uitkeering
en een overzicht van wat de regeering
gedaan heeft tot nogtoe om de gemeenie
in de kosten van de werkloozenzorg te
gemoet te komen.
Minister Ruys moest zich, vanwege
den tijd tot een woord van medelijden
met allen, die door de crisis te lijden
hebben, bepalen. In Nederland wil men
gaarne werken, de enkele arbeids-
schuwen daargelaten.
Ook gaat het medeleven uit naar on
dernemers, die duizenden verloren heb
ben na hun zaken met groote inspanning
opgebouwd te hebben. Zeer vele zaken
worden ondermijnd en verdwijnen. Het
is de dure plicht der regeering, alles te
doen wat zij kan om verbetering te
brengen. De toestand in Nederland wordt
helaas slechter en slechter. Noch ons
volk, noch de regeering kunnen verbe
tering brengen, dat kan alleen duurzaam
door Internationaal overleg. Nationaal
behoeft men echter niet werkloos te
blijven, maar de financieele toestand
van land en volk blijft een rem. Steeds
meer hulp wordt gevraagd, steeds min
der middelen voor hulp zijn beschikbaar.
Heden zet de minister zijn rede voort.
DE ENQUêTE VAN DEN MINISTER
VAN ARBEID, HANDEL EN
NIJVERHEID.
Zooals men zich zal herinneren heeft
de Minister van A., H. en N. den direc
teur-generaal van den Arbeid opgedragen
op korten termijn, een onderzoek in te
stellen naar den toestand in de Neder
landsche industrie.
'De directeur-generaal, de.heer Zaalberlg
heeft oo'genblikkelijk met zijn medewer
kers aan deze opdracht gevol|g gegeven
en heeft een enquête ingesteld in alle
bedrijven waar meer dan 10 man perso
neel werken Via de elf districtshoofden
is aan alle fabrieken en werkplaatsen
een vragenlijst gezonden waarop gjege-
vens moeten worden ingevuld, met be
trekking tot de bezetting van de fabrie
ken, wijziging in den werktijd en wijzi
ging in het loon. Circa 13.000 van deze
brieven zijn rondgezonden. Verscheidene
duizenden zijn reeds weer terug ont
vangen Tot 21 October heeft men ge
legenheid de antwoorden in te zenden.
Dp enquête strekt zich ook uit tot de
koopvaardij en de steenkolenmijnen. Uit
de ingekomen gegevens zal het rapport
aan den minister worden opgesteld.
NEDERLANDER UIT BELGIE GEZET.
De Anlwerpsche correspondent van de
Maasbode schrijft:
De Nederlander, J. P., die te Anlveit-
pen een regelmatige betrekking bekleed
de, is vorige week door de Belgische
overheid uit het 'land gezet. Hij' kreeg ber
vel om binnen 2'4 uur het land te vers
laten. Daar de heer P:. 'n huisgezin heeft
was zulkks practisch. onmogelijk. Door
ingrijpen van den volksvertegenwoordi
ger Herman Vos is hem toen drie dagen
uitstel verleend, waarna dë heer P. met
zijn familieleden naar Nederland vertrok
ken is.
Aanleiding hiertoe schijnt te zijn h(et
feit, dat de heer P. zich gemengd hipaft
in de Vlaamsche politiek in België. De
Nederlander was namelijik een der leiders
van de Viaamsche nationalistische Wiachf
van Berchem (Antwerpen). Onmiddellijke
aanleiding zou geweest zijn een betoogingj
na afloop van de rede van den Zuld'-Afri-
k'aander van Broekhuizen, waaraan P.
had deelgenomen en waarbij de politie
zijn naam had genoteerd.
Onder buitengewoon groote belang
stelling werd Donderdagmiddag het mr.
H. C. Dresselhuys-paviljoen van „Zon
nestraal", sanatorium voor arbeidsthe-
rapie en voor tuberculose-lijders te Hil
versum officieel geopend. De
openingsrede werd uitgesproken door
den heer J. A. N. van Zutphen, voorzit
ter van Zonnestraal.
De Nederlandsche Bond van Vee
handelaren heeft met algemeene stem
men besloten een commissie te benoe
men, die, in verband met de crisis in
den veehandel, in studie zal nemen wel
ke de taak zal zijn voor de naaste toe
komst.
MIDDELBURG.
Bij beschikking van de Ministers
van Arbeid, Handel en Nijverheid en
van Financiën, is, onder intrekking van
de beschikking van 17 Maart 1931 het
maximum bedrag van de bij beschikking
van 27 October 1924 aan de gemeente
Middelburg o. m. toegekende jaarlijk-
sche bijdrage van f 22.747,33, ter tege
moetkoming in het tekort op de exploi
tatie van 147 door de Algemeene Wo-
ningbouwvereeniging, aldaar, gebouwde
arbeiderswoningen, met ingang van 10
Januari 1931 verlaagd met f 1867,33 en
nader bepaald op ten hoo'gste f 20.880.
De heer A. S. Boone heeift zijn ont
slagbrief als lid van den gemeenteraad
alhier ingezonden.
Zooals reeds gemeld verlaat de heer
Boone onze gemeente en vertrekt tpj'
naar Amsterdam als vrijgestelde van den
Chr. Grafischen Bond.
Uit een Dericht in de Standaard blijkt,
dat de heer Boone voor deze functie 855
stemmen verwierf en de overige candidal.*
ten tp samen 883, terwijf 34 stemmen
blanco waren.
De heer Boone was: candidaat van
het hoofdbestuur en van de afdeeling
Middelburg.
De candidaat van de afdeeling Goes
16-X-'3i: Donderdag hoogste lucht
temperatuur 15% °C (60 °F); laagste
11% °C (53 °F). Heden 9 h: 12% °C;
12 h: 13% °C. Geen regen of neerslag.
Gisteren (nam.) Heden v.m. Barometer:
I2r?3v t6t y9? ?3? t6? t9i êffi
779
778
©«••9 ®»®®9777
®ee®»o ®o® 776
••---•• 775
774
Wat de huiskamerbarometer zegt:
Stormachtig_
Zware Storm
^_Bestendig
rarmr
-Zeer Schoon
3e Bilt (per radio): Hoewel de baro
meter over Engeland, Frankrijk en
West-Duitschland iets is gedaald, nam het
hooge drukgebied toch nog in omvang
toe. Het strekt zich, behalve over bo
vengenoemde landen, ook over Zuid-
Skandinavië en Oost-Duitschland uit. In
dit gebied waaien meest veranderlijke
winden, behalve in Frankrijk, waar ma
tige tot krachtige O. winden heerschen.
De nacht was over het grootste gedeelte
helder, zoodat de ochtendtemperaturen
meest laag zijn. Slechts in Noord Skan-
dinavië is het weer regenachtig. De
drukverdeeling geeft aanleiding om af
nemende bewolking te verwachten, ten
gevolge waarvan de nacht kouder zal
zijn, terwijl de temperatuur overdag iets
zal stijgen.
Hoogste barometers.topd 775.8 mm te
Shields en München, laagste 739.5 mm
te Vardoe.
Verwachting tot morgenavond
Zwakke tot matige N.O. tot Z.O.
wind, licht tct half of zwaar bewolkt,
waarschijnlijk droog weer, kouder des
nachts, overdag iets warmer.
Zon op: 6 h 27; onder 17 h 04. Licht
op: 17 h 34. Maan op: 13 h 29; onder:
19 h 33. E.K.: 18 October.
Hoog- en Laagwater te Vlissingen.
Wesfkapelle is 28 min. en Domburg
23 min. vroeger: Veere 38 min. later.
(S springtij).
October 1931.
Vr. 16
Za. 17
Zo. 18
Ma. 19
Hoogwater.
4.08 16.36
5.01 17.33
5.59 18.40
7.11 20.06
Laagwater.
10.45 23.07
11.38
0.00 12.31
1.05 13.46
kreeg slechts 20 stemmen.
Inzake den opvolger van den heer Boo
ne, als raadslid dient te worden gemeld,
dat eerst benoemd zal moeien worden
de heer R. van Roo, die bij de periodieke
verkiezing gekozen werd, doch bedankte
zonder echter de verklaring af te leggen,
ook' verder niet in aanmerking te willen
komen.
Eerst als de heer van Roo weer be
dankt, komt de heer J. M. Harthoorn aan
de beurt.
De raad der Ger. kerk alhier be
sloot aan den minister van Justitie een
adres te zenden, dat volgens de Zeeuw -
sche Kerkbode luidt:
Ondergeteekenden, vertegenwoordigen
de den kerkeraad van de Gereformeerde
Klerk te Middelburg, geven met den meest
verschuldigjd'en eerbied ,1e kennen, dat zij,
lettende op dte toenemende godslastering
in woord en geschrift, zich gedrongen ge
voelen den wensch uit te spreken, dat uw
ingediend wetsontwerp inzake aanvulling
van het wetboek van strafrecht met
voorzieningen betreffende bepaalde voor
godsdienstige gevoelens krenkende uitin
gen spoedig tot wet moge worden verhe
ven en brengen hiermede te uXver kennis
dat een afschrift van dit schrijven is ge
zonden aan den heer voorzitter van de
Tweede Kamer der Staten-Generaal.
Het aantal aangegeven gevallen van
besmettelijke ziekten, over de week van
4 tot en met 10 October, in, de provincie
Z e e I a n d bedroeg: Roodvonk: Biervliet
J
