TWEEDE BLAD VAN DE PROVINCIALE ZEEUWSCHE MIDDELBURGSCHE COURANT VAN DONDERDAG 8 OCTOBER 193L No. 237. Het vijftigjarig jubileum der Ambachtsschool te Middelburg. GEMEENTERAAD VAN MIDDELBURG BEMOE/~r TZ/C/i BR B/BB Met genoegen voldoe ik aan de uit- noodiging van den Hoofdredacteur om bij de herdenking van het 50-jarig be staan der Ambachtsschool een en ander over de geschiedenis der school mee te deelen. Het ambachtsonderwijs is geboren uit den drang der tijden. Toen de gilden waren opgeheven, mochten de ambachten vrij uitgeoefend worden. Déze vrijheid bleef echter niet zonder 'kwade gevolgen. De vrije con currentie en de geringe controle op den arbeid voerden naar verwildering in de ambachten. Ook had menige patroon geen tijd zich met de opleiding der jeugdige werk krachten te bemoeien. Daarom werden in de 2de helft van de 19de eeuw in verschillende plaatsen van ons land ambachtsscholen gesticht. Middelburg volgde het voorbeeld in 1881. Het was de bedoeling het timmeren, schilderen en smeden te onderwijzen. Van de candidaten, die zich aanmeld den, werden er 7 voor het timmeren ge plaatst. Spoedig volgde nog een leerling voor het schilderen. Eerst later kon het smeden worden onderwezen. Met zeer geringe middelen werd de school begonnen en verder uitgebouwd. Rijkssteun ontbrak geheel en de sub sidie van de gemeente Middelburg was gering. De uitbreiding kon daardoor maar langzaam geschieden, waardoor steeds jongens moesten worden afge wezen wegens plaatsgebrek. Het aantal leerlingen moest daardoor vele jaren ge ring blijven. Tot ongeveer 1909 heeft de school steeds gebrek aan ruimte gehad. Dat ook reeds in dien tijd de school haar leerlingen een flinken voorsprpng gaf boven de jongens der werkplaatsen is boven allen twijfel verheven. En dat bovendien het onderwijs een goeden grondslag gaf om op voort te bouwen, blijkt wel uit het feit, dat velen der leerlingen uit dien eersten tijd het ge lukte zich een flinke positie in de maat schappij te veroveren. In 1899 werd een Inspecteur voor het M. O. benoemd, die belast werd met het toezicht op Ambachts- en Burgeravond scholen. Mede door zijn krachtigen steun kwam ook te Middelburg het ambachts onderwijs tot ontwikkeling. In 1907 werd besloten tot den bouw der tegenwoordige ambachtsschool. Zij werd in in 1909 in gebruik genomen. De leerlingen werden opgeleid tot timmer lieden, schilders, smeden en bankwer kers. In de volgende jaren werden het meubelmaken, stoffeeren en de electro. techniek aan de vakken van onderwijs toegevoegd, terwijl ook nog een 4de leerjaar voor machine-bankwerker aan de school werd verbonden. De leerlin gen daarvan werden in de gelegenheid gesteld zich te bekwamen voor assistent machinist. Ofschoon de school berekend was op pl.m. 120 leerlingen, wordt zij thans be zocht door 235 leerlingen. Er moet dan ook met de ruimte gewoekerd worden om allen een plaats te geven. Het is te voorzien, dat het gebrek aan ruimte nog grooter worden zal. In 1931 toch vroegen 157 jongens plaat sing. Uitbreiding der school blijft cfus dringend gewenscht. Door ondergetee- kende werd daarvoor reeds een voor- loopig ontwerp gemaakt. C. DOETS, Directeur der ambachtsschool. Steunt bij gelijken prijs en kwaliteit DE NEDERLANDSCHE INDUSTRIE Gij dient daarmede Uw land En ge bestrijdt de werkloosheid. Vergadering van Woensdag 7 October. Voorzitter de burgemeester. Aanwezig alle leden. 1, Notulen vorige vergadering. Deze notulen werden zonder op- of aanmerkingen goedgekeurd. 2. Ingekomen stukken. De VOORZITTER deed mededeeling van goedkeuring door Ged. Staten van Verschillende raadsbesluiten. Op zijn voorstel werd goedgevonden dat voor f 350 het recht om te, jagen in de duinen werd gegund aan den heer B. Smit te Oostkapelle. Het jaarverslag over 1930 en het pro ces-verbaal van kasopneming ten kantore van den gemeente-ontvanger werden voor kennisgeving aangenomen. Het zelfde geschiedde met een nieuw adres van H. Henderikse inzake zijn uit zetting uit een woning in de Bogard- slraat Overgelegd werd de gpmeeintebegroo ting voor 1932. De heer G. Versluijs wonende Lange viele Singel D 56v onder de genneentei Koudekerk© zet in een adres uiteen, dat hij z.i. te veel betaalid heeft in 1925 voor het graafwerk bij aanleg van water lei ding en electriciteit en vroeg oim het in stellen van een onderzoek. De VOORZITTER meende dat V. zich tot B. en W. heeft willen wenden en vroeg voor het verzoek ter afdoening in handen van B. en W. te stellen. De heer JERONIMUS meende dat de raad recht heeft op bericht hoe het onderzoek afloopt en wilde het daarom om praeadvies in handen van B. en Wl, stellen. De heer DE VEER had daartegen geen bezwaar. De heer v. d. FELTZ meende uit de stukken te lezen dat V. drie maa'l voor het graafwerk heeft betaald. Het adres werd om praeadvies in han den van het college gesteld. De afdeeling van het N. O. G. verzocht om verschillende redenen het vervolg onderwijs niet in het schoolgebouw aan het Veersche Bolwerk te doen geven -maar in de twee vrijstaande lokalen van de, school in de Verwerij straat. De VOORZITTER stelde voor dit ook om praeadvies in handen van het college te stellen. Mevr. WEIJL he-eft van het hoofd van dein cursus vernomen, dat deze geen be zwaar heeft tegen de school aan het Bol werk als er builen een goed lichtpunt wordt gemaakt. De VOORZITTER was reeds in den zelfden geest ingelicht. Het bestuur van de Vereeniging lot het verstrekken van I.. O. op Geref. grond slag vroeg f 153 voor r nieuwe kachels f 132 voor gordijnen en f 45 voor 3 licht punten dit werd ook om praeadvies maar B. en W. verzonden. I?e adressen inzake een vasten middag voor winkelsluiting werden aangehouden tot de behandeling van 'n voorstel te dier zake. Van Ged. Stalen kwam een schrijven in van den Minister van Binnenlandsche Zaken, dat behalve de plaatsen boven de 20.000 inwoners, o.a. ook' Middelburg verplicht is jaarlijks een schriftelijk ge meenteverslag uit le brengen. Ged. Staten deelden mede, dat zij van verdere stappen inzakte samenwerking tusschen Middelburg en Milssingen ten op zichte van het anattoir afzien. De heer PAUL vroeg hoever B. en W. nu zijn met de plannen inzake den bouw door Middelburg alleen. De VOORZITTER antwoordde dat het rapport van financiën bij gemeentewer ken is. De heer v. d. FELTZ vroeg of men den bouw niet op de lange baan ten schui ven in dezen tijd. De VOORZITTER zeide, dat deze zaak toch zeker niet met groote haast tot stand komt, en natuurlijk zullen B. en Als de jongen komt, zal hij je een paar dekens brengen. Je kunt nu aan den gang gaan, zoo gauw als je wilt, Julie begon dadelijk haar koffer uit te pakken. Daarna deed ze haar nieuwe rouwjapon uit en een oude japon aan, waarin ze van plan was een aanvang te maken met haar werk. De dood van haar moeder, nu een maand geleden, had haar een gevoel gegeven of zij alles ver loren had, waar zij prijs op stelde op de wereld. Niemand, neen niets kon haar nu meer schelen. Maar zij had beloofd zich dapper te 'houden; ze zou het leven aanvaarden met moed en ze zou haar belofte gestand doen. Daarom veroorloofde zij zich zelf ook niet veel tijd aan haar toilet te beste den. Zij zou lust gehad hebben op den rand van haar bed te gaan zitten in dat ongezellige kamertje en aan haar tra nen den vrijen loop te laten. De toe komst was zoo duister als een afgrond. Vooruitzichten, plannen had zij niet. Zij had eerzucht, ja, maar zij had geen op leiding gehad. Ze had niets geleerd, waardoor zij zich een weg kon banen door het leven, en al het geld, dat zij ter wereld bezat, zat in haar beurs, nog geen tweehonderd vijftig gulden: een rolletje muntjes en wat klein geld. Er was niets meer overgebleven van den verkoop van het huis, dat haar moeder zoo angstvallig had behouden. En als dat geld op was, zou ze moeten leven van de weldadigheid van haar oom Si, dien ze steeds een hardvochtig mensch had hooren noemen. Of ze moest werk zoe ken om in haar onderhoud te voorzien. Zulk een toekomst zag er ellendig uit. Maar terwijl Julie een andere jurk aan deed, een oude huisjurk, drukte zij haar lippen stijf op elkaar en nam zich voor niet aan den dag van morgen te denken. Oom Si had haar opgedragen de kachel in de achterkeuken schoon te maken. Zij hoopte dat te kunnen doen zonder iemands hulp, heel alleen. En om die ellendige pijn.in haar achterhoofd niet te voelen en niet te denken, zou ze aan niets anders denken dan aan het ver richten van haar werk. Een minuut of tien nadat ze naar bo ven gegaan was, kwam ze de zoldertrap af. Ze had zelfs een werkschort aan, die ze nog geaarzeld had in te pakken; ze was zoo voorzichtig geweest het ding toch maar mee te nemen. Waar zijn de borstels en stoffers, W. de bronnen moeten aanwijzen voor de 'kosten van den bouw. Voor het perceeltje grond van 10 bij 10 nr, -dat in de Nieuwstraat vrij' temt door de verbouwing ten behoeve van de vebkeers ver be lering, was een bod in gekomen van den. heer L. de Rij'cke, timmerman van f 1700. Op voorstel van B. en W. besloot de Raad den grond daarvoor te verkoopen. Eveneens voldeed de raad aan het verzoek' van den heer A. C. J. Maljers om ongeveer 625 m grond aan het park van Nieuwenhovc te mogen koopen voor 4 per m2. In handen van B. e;n W. ter afdoening werd tenslotte gesteld een verzoek' van den heer Verhage om de 3de lantaarn in plaats van de tweede aan den Schroe- weg voor politielantaarn'te bestemmen. 3. Verordening tot vaststelling der nog geldende Strafverordeningen, Deze verordening werd z.h.s. goedge keurd. 4. Vorming van één vleeschkeurings- kring voor Walcheren, Bij het voorstel om zich accoord te verklaren met het voornemen om' voor Walcheren één keuringskring te vor men, betoogde de heer MONDEEL de wenschelijkheid om op mteer gebied' sa menwerking te verkrijgen met andere ge meenten op Walcheren. De VOORZITTER zeide, dat men diit reeds tracht op het gebied van water leiding, brandweer en barak en zoo mogelijk' ook op ander terrein. Het gaal echter niet makkelijk en men zal ziich in ieder geval moeten beperken lot de gemeenten behalve Vlissingen. De heer v. d. FELTZ vroeg of de Voorzitter niet eens 'kan zeggen wat art 8 der wet eigenlijk bedoelt. De geleerden zijn het er niet over eens. De VOORZITTER vraagt of men het dan van hem wilt weten? Mevrouw WEIJL meende, dat de in houd toch in andere plaatsen reeds wordt toegepast. De VOORZITTER gaf dit toe, maar da-t is nog geen bewijs, dat het overal zal gaan. Werd z.h.s. aangenomen 5. Beslissing op verzoek tot ontheffing van bepalingen Motor- en Rijwielregie ment. De heer PAUi, meende, dat een snel heid van 20 km wel 'kan als .ook van kracht blijft, dat men niet harder mag rijden dan de veiligheid van het ver keer niet in. gevaar komt. De heer v. d. FELTZ zeide, daartoe uitgenoodigd do-cr den voorzitter, dal die wettelijke bepaling onder alle omstandig heden van kracht blijft, en kreeg op een vraag' zijnerzijds van den voorzitter ten antwoord, dat de naimen der betrokken straten in de bepaling zullen worden ver vernield. Het voorstel werd z. h. s. aangenomen. 6., Verlenging ontruimingstermijn on bewoonbaar verklaarde woningen. De heer MONDEEL vroeg wanneer 'de nieuwe woningen aan den Karelsgang gereed zullen zijn. De heer ONDERDIJK zeide, dat zij dit jaar nog zullen worden opgeleverd en dat voor de bewoning' vermoedelijk van het opschuivingssysleem zal worden ge bruik gemaakt. Hel voorstel werd z. h. s. aangenomen. 7, Beschikking op verzoek nopens uit breiding Commissie voor steunverlee- ning werkloozen. De heer MES zeide met verbazing ken nis le. hebben, genomen- van het afwijzend praeadvies inzake toelating van den R. K. Volksbond tot de commissie voor den crisissteun. Deze bond telt 60 leden zijn de R. K. werknemers of werkneemsters en daarmede gelijk gestelde personen. Het is ook wel degel'ijk een samenwer king van vakvereenigi-ngen. Nu mogen de organisatie bij de modern) en Chr. georga- niseerden arbeiders juist andersom zijn samengesteld, de Volksbond is toch ook Oom Si, en de vuilnisbak In de kast in de achterkeuken. Het geluid van die stem kwam uit de pakkist, gevolgd door de verschijning van een hoofd van een monster, En als je klaar bent met de keu kenkachel, dan kan je deze rommel op ruimen en daarna wat aardappelen ko ken voor ons middagmaal.als je ten minste weet hoe je dat doen moet, Ja natuurlijk weet ik dat. Je moeder schijnt je nog al goed opgevoed te hebben. Als je je verstand bij je werk gebruikt en je bent niet bang je handen vuil te maken, dan denk ik dat wij het best zonder de werkvrouw kunnen doen. Het meisje vestigde haar groote oogen op oom Si en sloeg ze niet neer bij dat vooruitzicht. Moedig, /met opgeheven hoofd ging ze naar de bijkeuken, terwijl S. Gedge voortging steeds dieper en dieper in de pakkist te duiken. Eerst haalde hij er een porceleinen kom uit, tikte er met zijn nagel tegen en hield hem tegen het licht. Dat is een mooi stuk, zei hij in zich zelf. Eén ding moet ik van dien jongen zeggen hij heeft er een goed oog op. 'k ben benieuwd wat hij hiervoor be taald heeft. Maar ik zal het zoo aan stonds wel 'hooren, En S. Gedge zette wel degelijk een centrale, en het gaat niet op een-liende van de Chr. arbeiders: uit te sluiten. Spr. vraagt geen gunst voor deze, doch inwilliging van recht, waaii- bij men niet vergeten m'ag, dat ten Motie ieder baas in eigen huis moet blijven. De VOORZITTER ontkende, dat het hier een vakvereeniging geldt. De heer HEEMSKERK zelle uiteen, dat volgens de statuten van den R. It. Volksbond deze verschillende doelstellin gen heeft en o.a. een van te'zijn een een trale voor vakvereenigingen, die dan sa men gevoegd zijn in den bestuursraad. Spr. zou een Drug willen voorstellen en wel, dat die bestuursraad een vertegen woordiger in de commissie aanwijst, die zelf geen bezwaar legen een R.K. in haar midden heeft. De heer BOONE zag geen reden het verzoek van den R.K. Volksbond in le willigen. En dit omdat de organisatievorm anders is dan van de moderne en de Chr. B. Bonden. De Volksbond is bovenal standsoi'gaiiiatie, de bestuurdersbonden zijn vakcentrales. De Volksbond neemt ook individueele leden op. In de beide vakcentrales zijn 90 pet. der gieorgani seerde arbeiders uit Middelburg' opgeno men en kan dus gezegd' worden, dat de belangen van alle, ook van de R. It. werkloozen, in de crisiscommissie be hartigd worden. Spr. wees o<p de moge lijkheid van het scheppen van een prece dent en zeide, dal als dit formeele be zwaar niet a-ainwezig was,- hij geen be zwaar zou hebben legen toelating van den R. K. Bond in de Commissie! De heer VAN DER FELTZ stelde de vraag waarop de -samenstelling der crisis-commissie is opgebouwd. Daaruit zal blijken of de R.K. Volksbond er bij hoort of niet. De heer PAUL zeide, dat de R.K. Volksbond slechts 60 leden telt en de R.K. plaatselijke afdeelingen van vak bonden tellen er 88, dus zouden toch alle Katholiek georganiseerden er niet bij zijn. De heer ONDERDIJK kon verze keren, dat er bij de commissie geen enkel bezwaar tegen is, dat ook de R.K. arbeiders vertegenwoordigd worden. Dit kan z.i. als de 8 R.K. organisaties bijeenkomen en te samen uit haar mid den een afgevaardigde naar de commis sie aanwijzen. Laat men de Volksbond dit als zoodanig doen, dan zullen er te recht nog andere organisaties om zit. ting nemen vragen. De VOORZITTER zeide, dat de com missie moet bestaan uit den wethouder, den secretaris van den armenraad, den directeur van de arbeidsbeurs, den secre taris van het burgerlijk armbestuur en verder uit vertegenwoordigers der vak centrales, Het is volgens spr. niet juist, dat als 90 pet, der georganiseerde ar beiders vertegenwoordigd zijn, dit ook het geval is met de R.K, arbeiders. De heer VAN ANDEL voelde de groote billijkheid dat ook de R.K, in de commissie vertegenwoordigd zijn en bracht dank aan den heer Onderdijk voor den steun aan hen gegeven. De VOORZITTER zeide, dat een en ander niets nieuws is, ook vermoede lijk niet voor den heer Mes. De heer MES bleef er bij, dat de R.K. Volksbond een vakcentrale is, doch hij wil trachten het te sturen in de richting door den heer Onderdijk aangegeven. Spr. wilde geenszins zeggen, dat de commissie niet goed werkt, maar de R.K. kunnen hun eigen belangen het beste zelf doen behartigen. De heer ONDERDIJK zeide, dat van hem ten deze geen initiatief is te ver wachten, al verzekerde hij daarbij nog eens niets tegen den R.K. Volksbond te hebben. Het afwijzend voorstel werd z.h.s. aangenomen. 8. Beschikking op verzoek tot wij" j ziging heffing verordening phrsoneele belasting. De raad vereenigde zich z.h.s, met het voorstel om over een verzoek in zake afschaffing van de personeele belasting van billards, eerst te beslissen bij de behandeling van een voorstel inzake deze belasting, 9. Goedkeuring rekening 1930 Burgerl. Armbestuur. Mevrouw WEIJL meende, dat de op merkingen van de vorige commissie van financien voldoende door het armbe stuur zijn beantwoord. Spr, wilde echter nog iets zeggen over de opmerking van een medelid der commissie of armlastige patiënten niet te spoedig naar het ziekenhuis worden verwezen en of daarop wel de vereischte controle wordt uitgeoefend. Het is spr. gebleken, dat op 1 Januari 1930 6 van de 21 voor rekening van het Armbestuur in het gasthuis verpleegde patiënten er wer kelijk 6 tot de armlastigen behoorden en in het geheel dit jaar resp. 127 en 43. De controleerende geneesheer verze kerde, dat hij slechts zeer zelden be zwaar moet maken tegen opname De heer v. d. FELTZ vond' wel iels vreemds in de s Lij getijde kosten van het gasthuis en 't Armbestuur niettegenstaan de den con tro leerenden arts. Men moet om te beginnen de mlenschen niet in het gasthuis brengen die er niet thuis belmo ren. s r De heer MES meende, dal het. bestuur eerder moet komen met supipleloire be groot ingten opdat die nog in de rekening van hetzelfde jaar kunnen worden ver° werkt. Nu kwam er in Juli jl. nog een voor de begrooting 1930 en het meer dere wordt nu wel' uit hel on.vpprzien van de gemeentebegrooting 1931 betaald, maar de rekening 1930 der gemeente geeft een geflatteerd batig saldo. De VOORZITTER zeide toe het be stuur er over te doen schrijven. De lieer PAUL zeide, dat het aantal patiënten juist daalt de laatste jaren, maar wel is het aantal verpleegdagen ge stegen. Het daten van het patiënten-aan tal schreef spr. ten deele toe aan de ver eeniging lol verzekering tegen, ziekenhuis- verpleging'. De heer CORNELISSE. zeide dat de begrooling voor 1930 juist op verzoek van B. en W. door het armbestuur ge drukt was. De heer DE VEER meende, dal mien wachten moest op de rekening der Gods huizen. De rekening, werd z., h. s. goedgekeurd. 10- 9e wijziging Gemeente"begrooHng 1931. s De heer JERONIMUS. meende, dal de kosten voor ontwerpen van plannen voor een slachthuis niet op den gewonen dienst, doch op den kapitaaldienst moe ten drukken. De VOORZITTER antwoordde, dat hét in de bedoeling ligt al de kosten gemaakt voor het slachthuis ter zijner tijd naar den kapitaaldienst over 'le brengen. Hierna werd de wijziging' z.h.s. goed gekeurd. 11. Uitbreiding en wijziging straatver" lichting. De heer v .d. FELTZ zeide, dat er technisch zeker geen bezwaar 'tegen de voorgesielde verbeteringen ,en bijplaat singen is, doch het is de vraag "hoe men voort moet gaan met besturen der ge meente. Er is een afnem'ende draagkracht bij de bevolking en spr. wees op de woor den van prof. Bruins, die men niet zonder meer voorbij mag gaan. Verso bering is zeer noodig en dat geldt ,ook voorMiddelburg. 'Men moet nalaten, wat niet hoog' noodig' i s. Er loopen geruchten over het plaatsen van Middelburg in de tweede klasse. De tijd' zal leeren of sala risverlaging' niet noodijg is. De heer ONDERDIJK zeide, dat als cle heer v. d. Feltz deze dingen verder aanroert hij er ook w,at over in het mid den zal brengen. De VOORZITTER wilde deze discus sies uitstellen tot de begrooting. De heer v. d. FELTZ meende dat men op de kleintjes mbet passen in de zen tijd. f De VOORZITTER zeide dat men niet de kom op een stoel tegenover de gra- j vure „naar" P. Bartolozzi. Hij zette zijn onderzoek voort, maar er volgde niet veel meer. Dat kon hij ook niet verwachten. Hij had Willem maar vijftig gulden meegegeven en dat was de kom alleen wel waard. Het speet den ouden man eigenlijk, dat hij Willem niet meer had toevertrouwd. Er kwam nog een koperen kolenschop voor den dag; als die goed opgepoetst werd kon j hij er nog wel drie pond, dus zes en dertig gulden voor krijgen, en een stel ïaardijzers en andere kleinigheden, die nu wel niet zooveel waard waren, maar alles bij elkaar bewees toch wel dat de vijftig gulden goed besteed waren. Nichtje, riep Oom Si, toen de kist eindelijk leeg was, kom eens hier en ïelp me een handje. Opgewekt en flink hielp Julie den boel op te ruimen en de pakkist naai den achtertuin te sleepen. Toen dit alles naar wensch was afge- loopen, zei de oude man: Zie zoo, ga nu eens zien wat je van die aardappelen terecht brengt. Kook ze maar met schil en al. Dan gaat er J minder verloren en het is lekkerder. Hoe laat eten we, Oom Si? Om één uur precies. Dit zeggende deed S. Gedge zijn boord om, trok zijn morgenjapon -uit en zijn1 winkeljas aan en schuifelde naar den winkel met de gelaatsuitdrukking van een man, die zijn tijd niet verbeuzelen kan. Tot nu toe ging alles goed. Het meisje scheen welwillend te zijn en ge schikt voor haar werk en hij hoopte, dat zij onderdanig zou blijven. Dat lag ech ter niet in den geest van den tijd. Tegen woordig droegen de meisjes korte rok ken, opengewerkte kousen, mooie schoentjes en een blooten hals, het was heel moeilijk zelfs voor een deskundig man als hij was, te zeggen waar men nu nog toe komen zou. De meisjes van den tegenwoordigen tijd waren Jvreeselijk onafhankelijk. Ze zouden je brutaal aanspreken en je durven aankijken, er was geen twijfel aan, ze wisten veel meer dan hun grootmoeders. Met 't eenige kind van zijn halfbroeder, die heel weinig te beduiden had had S, Gedge zich heel wat moeite op den hals gehaald. Toch kon hij niet ontkennen, dat Julie begonnen was zich van haar taak heel goed te kwijten en indien hij den volgenden morgen kon zeggen: Vrouw Ranciman, je kunt nog een dagje vrij blijven, en naar een andere betrek king uitzien, dan zou hij een gelukkig man wezen. (Wordt vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1931 | | pagina 5