^jJrotrinciale .zfeetuusche
WEH&*WIND
3
GISTEREN™ HEDEN™
Twee bladen.
VRIJDAG 25 SEPTEMBER 193 1.
Eerste blad.
174e Jaargang.
ECONOMISCH-FINANCIEEL
WEEK-OVERZICHT.
BINNENLAND.
ZEELAND.
Kort Zeeuwsch Nieuws,
BUITENLAND.
KERKNIEUWS.
KUNST EN WETENSCHAP.
Algemeen Overzicht.
- -
MIDDELBURGSCHE COURANT
Dagblad Abonnementsprijs voor Middelburg en 't agentschap Vlissingen
2.30, elders f 2.50 per kwartaal. Week-abonnementen in Middelburg
18 cent per week. De advertentieprijs is, voor de gewone advertentiën
30 cent per regelvoor ingezonden mededeelingen 60 cent per regel,
Bij abonnement voor beide veel lager. Men vrage daarvoor de tarieven.
UITG.N.V. DE MIDDELBURGSCHE COURANT
Lange St. Pieterstraat, Middelburg
T elefoonnummers
Redactie 269 Administratie 139
Postchèque en Girorekening 43255
Familieberichten en dankbetuigingen: van 17 regels f 2.10 elke regei
meer 30 cent. In de rubriek „Kleine Advertentiën" worden, mits uitdruk
kelijk daarvoor opgegeven, advertentiën, tot niet meer dan 5 regels opge
nomen a 85 cent bij vooruitbetaling. Advertentiën onder „Brieven" of
„Bevragen bureau dezer courant" 10 cent extra. Bewijsnummer 5 cent.
No. 2 2 6.
Het is uiterst moeilijk een goed beeld
Van den toestand ter beurze te geven.
Wij kunnen volstaan met te wijzen op
een formidabele hausse, welke zich
heeft ingezet, nadat Engeland het vrije
goud-verkeer heeft stopgezet. Het Pond
Sterling werd aan het vrije aanbod en
de vrije vraag overgelaten en de Engel-
sche Regeering wacht af, op welk niveau
de natuurlijke stabilisatie zal plaats
vinden. Eerst wanneer het natuurlijke
evenwichtspunt wordt benaderd zal men
kunnen overwegen, welke stappen ver
der zullen dienen te worden gedaan.
Door een en ander is het Pond Sterling
heden tot 9.75 gedaald, hetgeen een
depreciatie beteekent van circa 20 pet,!
Natuurlijk zullen de Engelsche binnen-
landsche prijzen een evenredige verhoo
ging dienen te ondergaan, terwijl het ge-
heele budget in de war gestuurd is.
Wanneer er van eenige stabilisatie
sprake kan zijn, zal men dit herzien en
zal men ook een regeling ten opzichte
der loonen en van de salarissen moeten
maken. Van een simplistische verlaging
van circa 10 pet. is nu natuurlijk geen
sprake meer. De Engelsche export wordt
door de daling van het Pond gestimu
leerd, maar daarvan moet men zich geen
overdreven voorstellingen maken, om
dat noch Rusland, noch Japan zich er
iets van zullen aantrekken. Leefden wij
in een zuiver economische maatschap
pij, dan zou de daling van den Engel-
schen kostprijs iets kunnen beteekenen;
nu spreekt de politiek echter tè veel,
zoodat vooral aan de Russische concur
rentie geen einde zal kunnen komen.
Het zou ons te ver voeren om een
beschouwing te geven van het Neder-
landsch economische leven in verband
met de Engelsche geste. Trouwens de
naaste toekomst is in nevelen gehuld
en men kan slechts bij voorspellingen
blijven. Waar elk moment de verhou
dingen zich kunnen wijzigen, is het maar
het beste van den eenen dag op den
andere te leven en het hoofd koel en
de oogen open te houden. Tevens moet
de uiterste voorzichtigheid met de beurs
in acht worden genomen; de hause der
laatste dagen is even absurd als de
koersdaling der laatste maanden. Men
vreest.... en o.i. terecht voor inflatie;
vandaar dat de beangstigden een run
op de aandeelen-markt forceerden.
Voegt men hierbij groote Engelsche aan-
koopen, als gevolg van de vlucht voor
het Pond en mede door de vrees, dat
drastische belastingen zullen worden
ingevoerd.... de dekkingen der bais
siers die tegen een eventueele inflatie
niet opgewassen zijn, dan is het te be
grijpen, dat het weinige beschikbare
materiaal ter beurze slechts tegen sterk
verhoogde prijzen kon worden opge
kocht. Doch als het moment van bezin
ning aanbreekt, zal het oude leven weer
zijn afbrokkelenden gang gaan, want in
wezen is er ten opzichte van 't beurs-
leven niets veranderd. Wèl ten opzichte
van het handelsverkeer en ten opzichte
van de kapitaals-verdeeling. De weinige
handel, welke nog is overgebleven, za
door Londen en eventueel door Duitsch-
land worden aangetrokken tenmin
ste wanneer Duitschland ook het
vrije goudverkeer gaat opschorten,
terwijl Nederland zijn ziel te de
zen opzichte in lijdzaamheid zal moe
ten bezitten. Onze Koloniën, die voor
'n groot gedeelte op 't Pond Sterling zijn
ingesteld, zullen de naweeën van de
Engelsche daad hebben te ondervinden
en daarmede zal ook Nederland door
den weeromstuit verder worden ge
knauwd. Want de invoer zal voorna
melijk door de landen met een gedaal-
den kostprijs worden bewerkstelligd en
Nederland zal zijn export opnieuw zien
terugloopen. Wat de verdeeling van het
kapitaalbezit betreft, zullen de houders
van obligatiën het gelag moeten betalen;
de bezitters van Duitsche en Engelsche
obligatiën hebben hun bezit belangrijk
in waarde zien achteruitloopen en wan
neer ook onze gulden deprecieert
waaraan wij onvermijdelijk gelooven
dan ook de houders van Nederlandsche
vaste-rente dragende papieren. Wij ho
pen binnenkort de logische redenen op
te geven, waarom wij veronderstellen,
dat ook wij de tol aan de geld-misère
zullen hebben te betalen. Wij willen
daarmede geen angst verwekken....
doch wat is ten slotte beter, den vinger
op de gewonde plek te leggen of om de
lezers met in de lucht hangende praatjes
te bewegen in hun bezit geen verande
ring te brengen? Wanneer men zijn
obligatiën zal hebben te verkoopen om
tenminste geen speciaal risico in de ko
mende tijden te lijden, dan vraagt men
zich natuurlijk af, wat dan met het be
schikbaar komende geld te doen. Daar
voor komen o.i. de solide, goedgefundeer-
de aandeelen in aanmerking, doch men
heeft met aankoop te wachten, tot de
paniekstemming a la hausse, zoo als het
Amsterdamsche Effectenblad de jongste
beursbeweging kernachtig betitelde, tot
het verleden behoort, wat wellicht bin
nen enkele dagen het geval zal zijn.
Doch zooals gezegd, wij zullen aan dit
belangrijke probleem een aparte be
schouwing wijden.
Een beoordeeling van de beurskoer
sen op zichzelf heeft in dit verband geen
waarde; de koersen zijn slechts geste
gen door de combinatie angst voor in
flatie en vlucht voor het Pond.
17 Sept. 24 Sept.
Kon. Olie 127 156
Algemeene Exploratie 45 52%
Boeton 2214 24%
Handelsver. Amsterdam 17914 218
Java Cultuur 130 148
Philips 6014 6914
Küchenmeister 6 7
Unilever 12014 127
Waar de stroom glad is, is het wa
ter wellicht het diepst.
het land, zooals Zeeland, Limburg,
Groningen, Friesland en het Noordeni
van Noord-Holland zullen gaarne worden
ingewacht door den chef van het rijks-
radiolaboratorium, Parkstraat 29 te 's-
Gravenhage. Nadere bijzonderheden om
trent de in deze rapporten te verstrek
ken gegevens zullen over den zender
worden bekend gemaakt.
UITGIFTE VAN NIEUWE
BANKBILJETTEN,
De Nederlandsche Bank zal een bank
biljet van f .500 in omloop 'brengen.,
Langs den 'boven- en onderkant van
het biljet is een blauwgrijjae 2 om breéde
strook aangebracht. In deze strooken ko
men vier figuren voor. De boekfiguren,
waarin het cijfer „500'' is gedrukt,, zijn
donker van kleur.
De achterzijde van het biljet is in een
blauwgrijze kleur van verschillende tin
ten gedrukt.
Verder zal een nieuw model' bankbil
jet van f 100 in omloop worden ge
bracht, waarvan de' voorzijde gedrukt
is in een bruine kieur, en de achterzijde
in blauw, groen, paars, en bruin.
DE WERKLOOSHEIDSVERZEKERING.
In de vergadering van de Rij'kscom>
missie van Advies voor de AVerkloost-
heids ver zékering deelde de directeur van
den Rijksdienst der Werkloosheidsverze
kering en Arbeidsbemiddeling mede, dat
thans meer dan 500.000 arbeiders in 't land
tegen werkloosheid verzekerd zijn vol
gens de regedng, vervat in het Werkloon
heidsfoesnrit 1917.
DE KOLENINVOERBEPERKING
IN BELGIE.
Naar aan het „Hbld." geseind wordt,
zal de onlangs aangekondigde kolenin-
voerbeperking in Beigiö 1 October a.s.
in werking treden. Er zuilen licenties
gegeven worden voor 75 pet. van den in
voer van elke mijn in 1930, een jaar, dat
niet bijzonder gunstig' is geweest voor
onzen koleninvoer in België', zoodat de
beperking', genomen over onzen tegen-
woordigen invoer, veel meer bedraagt
dan 25 pet.
DE INVOER VAN BOTER IN
DUITSCHLAND.
Het Wolffbureau seint aan de Maasbov-
de uit Berlijn dat de Bij'ksdaigfractie van
de Duitsche Landvolkspartij een miotie
heeft ingediend, waarin de Rij'ksregeering
verzocht wordt op gromd van de maeh!-
tigingswet van 28 (Maart, de invoerrechten
op boter te verhooigeri.
Aneta meldt uit Batavia daft de
werking van den Krakatau 'weer is 'begon
nen. Er werden uitbarstingen waarge
nomen, welke een hoogte bereikten van
200 meter.
Naar de Stand, verneemt, zal de O
9 op 28 October een tocht door de
Noordzee maken ten behoeve van een
aanvullend zwaartekrachtonderzoek,
waartoe zich Prof. Dr. Ir. Vening Hei
ne sz namens de Commissie voor Graiad-
meting' en Waterpassing aan boord zal
begeven.
Zondag a.s. tusschen 10 en 12 uur
(dit uur io gekozen om technische re
denen) zal over den proef zen der van
den zakelijken omroep te Kootwijk, op
eeneen golflengte van 1051 m een uitzenk
ding worden gegeven waarbij eenigei gra-
mofoonplaten len gehoore zullen worden
gebracht. Rapporten van luisteraars spe
ciaal uit de meer afgelegen -deelen van
MIDDELBURG.
De route van het wandelconcert op
morgenmiddag luidt thans:
Te half vier opstellen Rotterdaimsche
Kade, en dan langs Nederstraat, Veer-
schesingel (halt bij Kinderzorg), 3ingel,
rtoepoortbrug, Noordbolwerk of Brande-
rijmolengang (het Rusthuis), Bolwerk ver
der (balt paviljoen), Korte Heerengracht,
Heerengracht, (halt Oude Mannen- en
Vrouwenhuis), Kromnreweele, Vlasmarkt,
Markt, Noordstraat, Loimbardstraat (halt
Diaconiehuis), Burgemeester Takstraat,
Lange Burg, Markt. De padvindersband
zal ook ditmaal medewerking verleenen.
Als het weder te slecht is voor deze
rondwandeling zullen de vlaggetjes op
den Langen Jan het uitstel tot Zaterdag
3 October aankondigen.
In haar vergadering van Woensdag,
koos de afd. M i d d e 1 b u r !g van het
N. O. G. tot secretaris den heer H. de
Meijer, zulks in plaats van den heer
K. H. van Faa.-,sen ,die door vertrek naar
elders genoodzaakt is deze functie neer
le leggen.
Woensdag gaf de firma Bikkers
uit Rotterdam te Aar denbur g[ een. de
monstratie met een autobrandspuit van
het zelfde type als in Oostburg in 'ge
bruik is. Na reparatie werd ook nog met
succoes met de kleine mtotorspuit op den
Nortonput gepompt.
Verzameling-Bilderdijk.
Men deelt aan het Handelsblad mede,
dat de kostbare B i iderd ij kg verzameling,
oorspronkelijk in het bezit van wijlen
ds. H. D. J. Ljütze te Amsterdam1, thans
door de erven tijdelijk' in bruikleen is
afgestaan aan het Bilderdij'k'r-museum.
Nieuwe Predikantsplaatsen,
Het classicaal bestuur van 's-Graven-
hage heeft de besluiten tot stichting van
de achttiende en de negentiende predif-
kantsplaats bij de Ned. Herv. Genieenle
te Den Haag en die van een tweede tel.
Wassenaar goedgekeurd.
Ned, Herv. Kerk.
Ds. J. G. Knottnerus te Varsseveld is
beroepen te Axel.
Willem de Zwijger,
In 1933 zal Nederland den dag her
denken, waarop voor 400 jaar Willem
de Zwijger werd geboren. Naar aanlei
ding daarvan zal, zoo vernemen wij, bij
de firma G. W. den Boer te Middel
burg een standaardwerk over Prins
Willem I verschijnen, waarin de betee-
kenis van zijn werken en streven, niet
het minst voor dezen- tijd, uiteengezet
zal worden door een aantal te dezer
zake bekwame en bevoegde auteurs.
Ieder van deze zal een bepaald onder
werp, of een periode uit het leven van
Willem den Zwijger behandelen.
Het geheel zal komen te staan onder
leiding van dr. J a p i k s e, huisarchi
varis van H.M. de- Koningin en prof.
G e y 1.
De bedoeling is, dat hier een natio
naal, nóch politiek, nóch eenzijdig gods
dienstig georiënteerd, historisch stan
daardwerk zal ontstaan, te schrijven
door medewerkers van verschillende
richting.
Staatsraad dr. J. Th. de Visser
heeft zich in beginsel bereid verklaard,
een voorwoord bij dit boek dat in
Maart 1933 zal verschijnen te
schrijven.
Naast de gewone editie zal een luxe
editie van 100 ex. verschijnen.
Het Italiaansche ontwape
ningsvoorstel.
Kï de ontwapeningsconferentie van den
Volkenbond hebben de vertegenwoordi
gers der meeste regeeringten stelling
genomen ten aanzien van het Italiaan
sche ontwapeningsvoorstel. De Zweed-
sche minister van buïtenlandsche zaken
wees er op dat het Italiaansche voorstel
in geen enkel opzicht meer eenig uit
zicht op aanneming heeft en stelde voor
een beroep op alle regeeringten te doen
zich tot de ontwapeningsconferentie van
iedere verhooging hunner bewapening te
onthouden.
De vertegenwoordigers van Joego Sla-
vië. Roemenië en TSeho-SIowaldje sloten
z>h b j het Fransche standpunt aan
en '"vezen het Italiaansche voorstel na
drukkelijk van de hand.
De Italiaansche vertegenwoordiger
diende vervolgens 'n nieuw Ital'aansch
voorstel in waarbij de Volkenbonds1
vergadering een plechtig beroep doet op
die mogendheden die bereid zijn de prin
cipes der .gerechtigheid en van den vrede
.gjekland te zijn teneinde op die wijfee
een openbare opinie te scheppen die
practische resultaten ter ontwapenings
conferentie zou kunnen bereiken.
Voorts zullen volgens dit v or-t-
regeerïngcn van den Raad de volgende
richtlijnen ontvangen nopens een be-
wapening'sbestand. Iedere regeering ver
plicht zich de reeds gevoteerde uitgaven
voor de bewapening te land, tot het
einde van het bewapeningsbestand niet
le verhoogen, voorts geen nieuwe
scheepsaanbouw, en den douw van riien
we militaire vliegtuigen op te schorten
Het bcwapeningkbestand zal Worden ge-
Jolen voor den tijd van één jaar te he
ginnen met 1 November 1931.
De Raad zai de vergadering verzoe
ken den secretaris-generaal van den Vol
kenbond tot 15 October a.s. mede te
deelen of zij besloten zijn het bewa
peningsbestand op deze voorwaarden 'te
aanvaarden.
Na langdurige debatten werd besloten
een kleine redaclie commissie samen te
stellen waartoe alle Europeesche groo
te mogendheden zoomede Zwitserland
de Ver. Staten, Japan, "Zuid-Afrika en
Chili zullen behooren.
Het. Japansch-Cbineesfch conflict
inzake Mantsjoerije.
Het Volkenbond secretariaat heeft jgis
ter nog den tekst van het antwoord van
den voiikenbondsraad op het schrijven
van de Amerikaansche regeering o.pen
bapr gem'aakt, waarin de Amerikaansche
regeering! haar instemming uitspreekt met
de door den Voiken'böndsraafd (getroffen
maatregelen inzake het Chineesch-Japan
scbe (geschil en zich bereid verklaart no>
ta's van igelijke lijn als die van den
Volkenbondsraad naar China -en Japan
te zenden.
De volkenbond sraad verklaart in zijn
antwoord aan de Amerikaansche regee
ring, zeer verheugd te zijn over dleze in
stemming.
We weten dat Amerika terdege belan.
heeft 'bij de ontwikkeling van dilt conflict.
Intusschen heeft de regeering te Was
hington zich ook tot die van Tokio gef
wend.
De door het Japansch-Chineescb1 con
flict geschapen toestand heeft echter, al
dus Stimson, een ernstige bezorgdheid
doen ontslaan, van zedelij'ken zoowel als
van wettelijken aard, bij de andere 'mo
gendheden, weshalve hij Japan raadt,
de kwestie ten spoedigste te regelen zon
der verder wapengeweld.
De Japansche gezant te Washington
heeft inmiddels staatssecretaris Stimson
de verzekering gegeven, dat de Japan
sehp troepen uit Mantsjoerije worden
terugge trokken
DUITSCHLAND
Het 'luchtschip Graf Zeppelin is om
4 h 35 A.T. uit Pernanibuco vertrokken
voor de terugvlucht naar Friedriichshafen.
Laval en Bri-md zullen door presi
dent Hindenburg worden ontvangen tij
dens hun bezoek' aan Berlijn.
ENGELAND.
Het ministerie van financiën acht
helaistipgverhooiging in de eerstvolgende
25-IX-'31. Donderdag: hoogste lucht-
temperatuur 16 °C (61 °F); laagste 10
C (50 °F); heden 9 h: 13 °C; te 12 h:
14 °C (57 °F). Water temperatuur a.d.
zwemschool: gisteren 14 h: 16 °C; 19 h:
16 °C; heden 9 h; 15 °C (59 °F). Er is
3 mm regen gevallen. Luchtdruk:
BU3t T6T T9T (fó T5M6H9T
775
774
773
- 772
771
770
Wat de huiskamerbarometer zegt
e®
REGEN lYTOAiffiERL
CrWINDrcwTr^
INGOED
WDEB
KDGM&HTIG
i
5EST01DK3
izmuE
[SIÖIïHR
ZEER
Ê13CHGDH
ty
De Bilt (per radio): Van de depressies
die volgens de scheepsberichten gisteren
ten Westen van de Brixsche eilanden
moesten worden waargenomen is op het
kaartje van heden weinig terug te vin
den. Bij IJsland is de druk aanvankelijk
nog gestegen terwijl over Finland een
daling intrad; daardoor bleven de N. tot
N. W. winden het geheele Oosten en
Midden van het gebied beheerschen
en over de Botnische Golf en het Oosten
van Zweden komen stormkrachten voor
Het geheele gebied van hoogen druk
waarvan de kern over de Britsche eilan
den ligt vertoont een zware bewolking
op enkele plaatsen met motregen. Een
verandering in den toestand is nog niet
te voorzien terwijl de druktegenstellin-
gen nog toenemen zoodat ook voor ons
land op een matige wind moet worden
gerekend.
Hoogste barometerstand 776.9 mm te
Stornoway; laagste 756.0 mm te Vardoe.
Verwachting tot morgenavond i
Meest matige N. tot N.W. wind.
Zwaar bewolkt tot betrokken. Weinig
of geen regen. Zelfde temperatuur.
Zon o p: 6 h 51; onder 18 h 53. Licht
op 19 h 23. Maan op: 18 h 41; onder:
5 h 62. V.M.: 26 Sept.
Hoog- en Laagwater te Vlissingen.
Westkapelle is 28 min. en Domburg
23 min. vroeger; Veere 38 min, later,
(S springtij). Wr
September 1931, (Zomertijd).
Hoogwater. Laagwa'ter.
Vr. 25 1.45 13.49 7.58 20.25
Za. 26 2.14 14.17 8.29 20.56
Zo. 27 2.42 14.46 8.57 21.26
Ma. 28 S 3.07 15.14 9.23 21.52
maanden onvermijdelijk. Men verwacht
de invoering van een omzetbelasting in
het bijzonder op luxe-artikelen en een
vierhoogiinjg' der inkomstenbelasting van
hooge inkomens.
Sir John Simon heeft in een brief
definitief Ide zijde der nationaLe regee-
ring gekozen. De mededeeling dat 20 so
cialisten naar Mac Donald zulen over-
löopen i,wordt door de bladen als een
aanwijzing beschouwd, die ten doel heeft
nieuwe verkiezingen uit te stellep, .Vol
gens de Daily Tel. zijn de onderhande
lingen tusschen de aanhangers van Hen
derson en die der rageering afgebroken.
Overigens zijn de bladen algemeen van
meening, dat binnenkort algemeene ver
kiezingen zullen plaals vinden.
SCHOTLAND.
Te Dundee hebben Donderdag bij
een demonstratie van werkloozen ern
stige relletjes plaats gehad, waarbij de
menigte een (groot aantaL winkelruiten
insloeg. De bereden politie heeft de me
nigte uit elk'aar geslagen. II ierbij werden
13 personen ernstig .gewond en 20 per
sonen gearresteerd.
VER. STATEN.
Het Amerikaansche 'legioen dat te
Detroit conigresseerl en waarvan li/2 miiy
lioen Amerikaansche oude strijders deel
