^Provinciale
WEE&ÜWIND
GISTEREN^) HEDENHl",i,l,w
l$r5y T6T t9T T 5? 16? ?9T mul
Twee bladen.
VRIJDAG 18 SEPTEMBER 193 1.
Eerste blad.
174e Jaargang.
ECONOMISCH-FINANCIEEL
WEEK-OVERZICHT.
inzien.
A. S. C. Wallis.
IN ONZE
STATEN-GENERAAL,
BINNENLAND.
ZEELAND.
mm
MIDDELBURGSCHE COURANT
Dagblad Abonnementsprijs voor Middelburg en 't agentschap Vlissingen
2.30, elders 2.50 per kwartaal. Week-abonnementen in Middelburg
18 cent per week. De advertentieprijs is, voor de gewone advertentiën
30 cent per regelvoor ingezonden mededeelingen 60 cent per regel.
Bij abonnement voor beide veel lager. Men vrage daarvoor de tarieven.
CJITG. N.V. DE MIDDELBURGSCHE COURANT
Lange St. Pieterstraat, Middelburg
Telefoonnummers:
Redactie 269 Administratie 139
Postchèque en Girorekening 43255
Familieberichten en dankbetuigingen: van 17 regels 2,10elke regel
meer 30 cent, In de rubriek „Kleine Advertentiën" worden, mits uitdruk
kelijk daarvoor opgegeven, advertentiën, tot niet meer dan 5 regels opge
nomen a 85 cent bij vooruitbetaling. Advertentiën onder „Brieven" of
„Bevragen bureau dezer courant" 10 cent extra. Bewijsnummer 5 cent.
No. 2 2 0,
Nog altijd angst!
De toestand heeft zich de laatste da
gen verscherpt, zonder dat er een tast
bare aanleiding daartoe kan worden aan
gegeven. Wij leven in een angst-toestand,
die zich uit in groote liquidaties, welke
zich niet alleen tot Amsterdam beperkt
hebben, doch zich over de geheele we
reld hebben voortgeplant. Aan een der
gelijke angst-psychose is niets te doen;
daartegen helpt geen enkele maatregel
en men zal geleidelijk hebben toe te
zien in de hoop, dat het gezonde ver
stand spoedig wederkeert.
De troonrede, door H.M. de Koningin
uitgesproken, staat in het teeken van de
crisis; wij. kunnen deze crisis echter
dankbaar zijn, dat de plannen worden
bestudeerd voor de instelling van een
ministerie voor Economische zaken,
waaronder landbouw, handel en nijver
heid zullen ressorteeren. Gaarne geven
wij toe, dat een ministerie voor Econo
mische Zaken in Nederland ons geen
stap verder zal brengen ten opzichte
van de conjunctuur. Wel vinden wij het
een verheugend feit, dat de Regeering
het Nederlandsche bedrijfsleven zal gaan
stutten, tenminste wanneer de juiste
mannen worden gekozen om aan het
hoofd van het nieuwe ministerie te staan
en de waardevolle adviezen zullen wor
den ingewonnen van de mannen uit de
practijk. Het begrootingstekort van 75
millioen baart ons op zichzelf geen zorg;
wij hebben kapitaal genoeg en wij ver-
keeren in een nog te gezonde situatie
om een dergelijk bedrag niet bij elkan
der te kunnen brengen. Wel wachten wij
met spanning op de wijze, waarop dit
tekort zal worden gedekt. In de eerste
plaats is bezuiniging noodig, daar waar
bezuinigd zal kunnen worden, mits men
versobering betracht in breeden stijl.
Geen krenterige daden, die de koop
kracht van ons volk nog verder doet
verminderen. In de tweede plaats zal
men het productieve vermogen van ons
volk moeten opvoeren en of dit zal ge
schieden door reserveering van een ge
deelte onzer koopkracht voor het eigen
fabrikaat middels verhooging der invoer
rechten dan op welke andere wijze dan
ook, doet in dit verband niets ter zake.
Daarvoor zou het nieuwe ministerie kun
nen zorgen. het feit echter, dat orga
nisatorisch zal worden gehandeld met
steun van belanghebbenden en met steun
van de Overheid, doet ons de naaste toe
komst voor Nederland iets hoopvoller
Wij zeiden reeds, dat wij geen speciale
factoren kunnen ontdekken, die verant
woordelijk kunnen worden gesteld voor
de jongste drastische koersdaling, zelfs
voor de best gefundeerde aandeelen. Na
tuurlijk blijven de bekende factoren
hunne desastreuze werking doen, doch
wij hadden vermeend, dat deze al vol
doende in het koerspeil waren verdis
conteerd. Wij noemen o.a, verwachte di
videndverlagingende New-York
Centra] verlaagde de bdsis van 8 op
6 de Chicago Rock Island passeerde
het dividend totaliter, de International
Telephone reduceerde de uitkeering van
2 op 1de teleurstelling over het
feit, dat de herfst zich heeft ingezet zon
der een noemenswaardige opleving van
zaken, die gewoonlijk in den herfst plaats
vindt.de poovere verwachtingen om
trent de resultaten van het ingezette
kwartaal, nu de automobiel-industrie
geen toename van zijn afzetten ziet en
de jaarproductie op slechts 2.400,000 wa
gens wordt geschat.... nu de staalfa
brieken op uiterst lage capaciteit werken
en nu het koperkartel aamechtig in el
kander gezonken is. Wij wisten toch
immers, dat de voorraden van bijna alle
stapelproducten blijven toenemen, zoo
lang de politieke wolken niet zijn over
gedreven. Wi, wisten dat de „low ebb"
nog niet aan het keeren is, want wij
wachten slechts op signalen uit Frank
rijk, Duitschland, Engeland en Amerika,
dat de zoo vurig gehoopte toenadering
zijn beslag zou hebben gekregen. Naar
verluidt zou de druk van Amerikaan-
sche politici en de haute finance op pre
sident Hoover toenemen ter wille van
een verlenging van het éénjarige mora
torium voor Duitschland tot vijf jaar ten
einde een langere adempauze te verkrij
gen, waarin de verhouding tusschen de
grootmachten op politiek, economisch en
financieel gebied zou kunnen worden
verbeterd. Komt er een nieuw Hoover-
initiatief op dit terrein, dan zou alweer
tijd en daarmede véél gewonnen zijn.
Speciaal willen wij een oogenblik bij
de suiker-markt vertoeven. Deze is zoo
goed als totaal gedemoraliseerd, terwijl
de nadeelen van het Chadbourneplan dui
delijk naar voren treden. Zooals bekend,
behelsde het Chadbourne-voorstel bui
ten een restrictie door de aaneengeslo
ten landen een aanhouden van de voor
raden, opdat deze geen druk op het prijs
niveau zouden kunnen uitoefenen, ter
wijl de restrictie zoodanig was gesteld,
dat bij een normaal verbruik, deze stocks
in vijf jaar zouden zijn geliquideerd. Doch
de consumptie liep bij de verwachting
niet onbeduidend terug; landen als Rus
land en de suiker-produceerende doch
niet exporteerende Staten breidden hun
productie uit om zooveel mogelijk „self
containing" te worden.... gevolg een
sterkere toename der voorraden in ste
de van de verhoopte vermindering. Waar
de meeste landen in een acuten financi-
eelen nood verkeeren, schijnt het
moeilijk om groote suikervoorraden
te financieeren, zoodat het Chad-
bourne-plan wellicht zal stranden op
gebrek aan de noodige contanten. Naar
verluidt verkeeren zoowel ons Indië, als
Duitschland en Cuba in een dergelijke
positie; besluiten deze landen, door den
nood gedwongen, tot liquidatie op den
open markt van hunne onhoudbare voor
raden, dan is een suiker-ramp niet te
overzien. Het bezit aan suiker-papier
kan dan ook op het oogenblik als uiterst
riskant worden beschouwd en daarmede
is de achter ons liggende daling voor 't
grootste gedeelte verklaard. Aandeelen
Nederlandsche Handel Maatschappij,
voor een groot percentage bij suiker be
trokken, noteeren 87 Nederlandsch-
Indische Handelsbank 7034, Koloniale
Bank 66 Handelsvereeniging Amster
dam kwam onder de 200 terwijl de
andere suiker-aandeelen een nog gevoe
liger reactie ondergingen. Wij vinden den
toestand uiterst nevelig, want buiten de
genoemde ernstige moeilijkheden binnen
het kader van de Chadbourne-overeen-
komst, mogen wij het gevaar van een
Cubaansche penetratie in de natuurlijke
afzetgebieden van Java niet te licht tel
len.
Ook de rubber-aandeelen lieten een
veer. Hoewel de Engelsche voorraden
in de afgeloopen week met 448 ton tot
135.802 ton verminderden, stemden de
Amerikaansche Augustus-cijfers niet tot
eenig optimisme. Het verbruik bedroeg
slechts 27,586 ton tegen 31.940 ton in
de overeenkomstige maand van 1930; de
aanvoeren bedroegen 38.000 ton (v.m,
41,000) voorraad 241.000 ton (v.m.
235.000) en de stoomende partijen 61.000
ton (v.m. 67.000). De consumptie voor
September a.s. wordt op 25.000 ton ge
taxeerd. De nieuwe gouverneur-gene
raal is in Buitenzorg geïnstalleerd; op
zijn reis naar Nederlandsch-Indië is hij
zoowel op Ceylon als in Singapore over
zijn plannen ten opzichte van de rubber
cultuur geïnterviewd, doch hij heeft de
vragen handig ontweken door te zeggen,
dat hij nog niet in functie was, hier
over met zijn voorganger had te abou-
cheeren, terwijl zijn persoonlijke mee
ning geen rol speelde. Ongetwijfeld zal
hij binnen enkele maanden wel ten op
zichte van dit voor Indië vitale probleem
stelling nemen. Zoolang nog niet bekend
is, welke richting zal worden uitgegaan,
is een beoordeeling van de koersen,
waarop de rubber-aandeelen gekomen
zijn, onmogelijk, Wèl gelooven wij, dat
de goede maatschappijen te laag ge
waardeerd worden en dat bij velen de
liquide middelen hooger zijn dan de
beurswaarde aangeeft.
De déroute op de beurzen wordt wel
het beste aangegeven door de koersen
der Duitsche obligatiën. De Young-ïee-
ning, destijds met fanfare-muziek geëmit
teerd, noteert 38 de Dawesleening
59 tal van Duitsche obligatiën staan
zelfs nog daaronder. Zoo werden de
6 34 Pruisen op 35 verhandeld, notee
ringen, die op een staats- en gemeente
bankroet zouden wijzen. Wij weten ech
ter wel beter. Wellicht verdisconteert
men hier een mogelijke verlenging van
het Duitsche moratorium, terwijl men
rekening houdt, dat dit ook zal worden
uitgestrekt over de gemeente- en parti
culiere schulden. Doch al zouden de ex-
geallieerden in een nieuw moratorium
bewilligen, dan nog wordt het crediet
van Duitschland niet aangetast, integen
deel, het zal worden versterkt, want het
land met zijn energieke bevolking zou
rustig aan zijn opbouw en saneering kun
nen werken. Maar tevens bestaat er al
tijd nog een mogelijkheid, dat men het
uitstel der betalingen niet over de an
dere dan herstelschulden zal uitstrek
ken en dan is zeer zeker voor de huidige
noteeringen geen enkel motief. Wij ver-
In de school der ontbering leert
men langzamerhand, met veel moeite
en droefheid, zooals elke kennis wordt
geleerd, de groote levenstaak van:
missen en afstand doen.
onderstellen eerder, dat het Duitsche
houders zijn, die schoonschip maken,
wellicht groot-industrieelen, die naar
verluidt, gaarne een nieuwe inflatie zien,
omdat zij buitenlandsche valuta moeten
bezitten en hun schulden in marken heb
ben aangegaan. Wij gelooven echter dat
de huidige regeering kracht genoeg be
zit om een dergelijke geste tegen te hou
den, terwijl wanneer dr. Bruening mocht
vallen, een nationaal bewind nog eerder
met straffe middelen een inflatie zal te
gengaan omdat de nationaal-socialisten
geen middel onbeproefd zullen laten om
de macht der industrie en der groot
banken te knotten.
10 Sept. 17 Sept.
Kon. Olie 146 127
Alg. Exploratie 46 45
Boeton23
Handelsver. A'dam 210 34 17914
Javacultuur 140 130
Philips 6514 6014
Küchenmeister 814 6
Unilever 11914 120
EERSTE KAMER.
Adres van Antwoord.
Zooals wij gisteren meldden, werd het
Adres van Antwoord op de Troonrede
vastgesteld, en g:ng de vergadering
daarna uiteen.
TWEEDE KAMER.
Aanvaarding voorzitterschap
Interpellatie, Agenda
13 October.
De zitting begon met de gebruikelijke
rede waarmee de voorzitter (Mr.
Van Schaick) het voorzitterschap pleegt
te aanvaarden. Hij schetste de wanver
houding, die ontstaan is tusschen werk
gelegenheid en beschikbare arbeids
krachten. Dat de grenzen voor het pu
bliekrecht ter wille van het gemeen
schapsleven en het algemeen welzijn
naar verschillende zijden moeten worden
uitgezet, jscheen hem nauwelijks voor
betwisting vatbaar.
De Kamer begon hierna met haar
werkzaamheden.
Hierna hadden commissie-benoemin
gen plaats, en werd aan den heer Van
den Tempel verlof verleend tot het
houden eener interpellatie over maat
regelen ter verbetering van den econo-
mischen toestand en voorzieningen in
den nood der werklooze arbeiders in den
aanstaanden winter.
Op de agenda van 13 October worden
o.a. geplaatst de interpellatie-v. d. Tem
pel, het wetsontwerp betreffende mobi
lisatieslachtoffers en, indien het eind
verslag is verschenen, het ontwerp be
treffende den economischen voorlich
tingsdienst.
De heer de Visser vraagt verlof
tot een interpellatie over de behandeling
van vreemdelingen. Hierover wordt na
der beslist.
PRINSES JULIANA MAAKT EEN
UITSTAPJE MET DE VROUWELIJKE
STUDENTEN.
Prinses Juliana vertoefde Donderdag
weer te Leiden, waar zij met de leden
der Vrouwelijke Studente,n-Yereeniigjinig
en de novieten, die Woensdag zijn aan
gekomen, een boottocht heeft meege
maakt naar de Kagerplassen en daarbij
tevens heeft deelgenomen aan een picnic
op een der weilanden.
Na terugkeer te Leiden heeft de Prin
ses een deel van den avond doorge
bracht in het Vereenigitugisgelbouw dei-
vrouwelijke studenten. Zij begaf zich
voorts te voet langs de Breestraat, waa|r
zij in enkele winkels inkoopen heeft
gedaan.
REGEERING EN SALARIS
VERLAGING.
Naar de Grondwet uit goede bron
verneemt, heeft Zaterdagmiddag een bij
zondere Kabinetszitting plaats gehad,
waarin vooral de bezuinigingsplannen der
regeering ter sprake zijn gekomen, en
waarin het besluit zou zijn genomen,
dat 't geheele Kabinet een homogeen
standpunt zal innemen met betrekking
tot de doorvoering der in de millioenen
nota aan te kondigen salarisverlaging.
In geval de salarisverlaging in de Ka
mer niet zou worden aangenomen zal
de regeering in haar geheel aftreden.
SPOOR- EN TRAMWEGPERSONEEL.
Het hoofdbestuur van de Ned. veree-
niginjg van Spoor- en Tramwegpersoneel,
heeft een manifest samengesteld ter ver
spreiding onder het geheele spoorweg
personeel, leden en niet-leden. Daarin
wordt het personeel gewaarschuwd te
gen het gevaar dat bij de loonsverlaging
ook het spoorwegpersoneel aan het
rijkspersoneel zal worden vastgekoppeld.
In het manifest wordt het personeel op
geroepen de voorwaarden te scheppen
om zich niet alleen eventueel te kun
nen verweren tegen aanvallen op het le
venspeil, doch om den eisch „terug wat
ons is ontnomen" naar voren te kunnen
brengen.
A. B. KLEEREKOPER.
De heer A. B. Kleerekoper heeft be
dankt als lid der Tweede Kamer. Tot
opvolger zal worden benoemd verklaard
ds. J. L. Faber, Ned. Herv. predikant
te Zutphen.
Het Rijks-Muntbedrijf wil in 1932
aanmunten voor Nederland 500.000
aan dubbeltjes, 400.000 aan stuivers en
100.000 aan centen.
Voor Indië wordt aangemunt 20 mil
lioen gulden aan rijksdaalders, 4 millioen
aan guldens, 1millioen aan 34 guldens
N. I. en 134 millioen aan 1/10 guldens
N.-I.
RESTAURATIE STADHUIS VEERE.
In de laatstgehouden vergadering van
de Restauratie-commissie voor het
Raadhuis te Veere kon reeds melding
gemaakt worden van enkele spontaan
binnengekomen giften, w.o. een van een
Velpschen „broeder in de orde van den
Nederlandschen Leeuw", die nu 62 jaren
geleden als vrijwilliger-korporaal van het
3e R. I. in Veere bewakingsdiensten
moest verrichten
De commissie bleek van oordeel te
zijn, dat de gebruikelijke weg om bij
dragen voor de restauratie te verkrij
gen, nl. een eenvoudige oproep om steun
door middel van de dagbladpers, ditmaal
niet bewandeld moest worden. Overtuigd
als zij was, dat giften voor dit doel in
kunstzin en liefde voor het oude en
schoone hun oorsprong zouden vinden,
wilde de commissie hiertegenover ook
harerzijds een kunstzinnig blijk van
waardeering, en aanmoediging tegelijk,
stellen. Zij besloot daarom met alge-
meene stemmen, aan den beeldhouwer
Henk J. Etienne op te dragen het
ontwerpen van een legpenning, welke na
gereedkoming als Bouwpenning
voor het Raadhuis te Veere
verkrijgbaar zal worden gesteld.
Op deze wijze, zoo meent de Com
missie, zal iedere Nederlander zijn pen
ningske tot den „herbouw in volle
glorie" van het Veersche Raadhuis kun
nen, en gaarne willen, bijdragen.
De heer Etienne is assistent aan de
Technische Hoogeschool te Delft; van
hem verscheen op dit gebied reeds als
2e penning in het vereenigingsjaar 1928
van de Vereeniging voor Penningkunst:
„De verbinding Holland-Indië voorheen
en thans".
Voor de vacature in het hoofdbe
stuur van den Ned. Chr. Grafischen
Bond, ontstaan door het heengaan van
den secretaris, den heer J. Schipper, die
vrijgestelde wordt van het Chr. Nat.
Vakverbond, zijn o. a, gecandideerd de
heeren A. S. Boone (door de afd. M i d-
d e 1 b u r g-V 1 i s s i n g e n en A. Geense
(door de afd. Goes),
Het Hellegat.
Aan de Memorie van Toelichting der
Waterstaatsbegrooting 1932 ontleenen
wij, dat het de bedoeling is om, nadat
het thans in uitvoering genomen gedeel
te van den stroomleidenden dam vol
tooid is, de verdere voortzetting van
het werk, waarbij ook de aanvankelijk
ontworpen aansluiting van den dam aan
het eiland Overflakkee gedurende het
jaar 1932 te laten rusten, teneinde de ge-
18-IX-'31. Donderdag: hoogste lucht-
temperatuur 1834 °C (65 °F); laagste
13 °C (55 F); heden 9 h 14 °C; te 12 h:
1634 °C (62 °F). Watertemperatuur
a. d. zwemschool: gisteren 14 h: 1634 °C;
19 h: 1634 °C; heden 9 h: 16 °C (61 °F).
Geen regen of neerslag. Luchtdruk:
770
«769
©®9>»® 768
767
©e®«766
eo9«s765
764
Wat de huiskamerbarometer zegt t
REGETIlvE
OF WIND
T2AHDERL
~i na r-
y T""^
(INGOED
WEDER
SravCHTlG
1
W/ i
bESTEMDlG
ZWARE
ISIÖKMgS
ZEER
EÏSCHGMt
w
Be Bilt (per radio): De gister aange
kondigde versterking van het hoogedruk-
gebied in het Westen zet zich vandaag
nog voort en heeft zich ook over onze
omgeving uitgebreid. Terwijl gisteren
bijna overal lichte regen viel, is nu weer
wat meer zonneschijn te wachten, al
zullen de morgenuren mist geven. Een
lichte koude-inval op IJsland met sneeuw
te Isaftord duidt op een onderbreking
van de reeks van depressies in het
Noorden, waarvan de laagste te Jan
Mayen den barometer onder 735 mm
deed dalen en op IJsland storm brengt.
Op het vaste land is het overal rustig
weer, met veel mist en lichte regen in
Zuid-Duitschland. Ook in Zuid-Frank
rijk steeg de temperatuur bijna tot nor
male waarde.
Hoogste barometerstand 769.5 mm te
Valencia; laagste 734.7 mm te Jan
Mayen.
Verwachting tot morgenavond
Zwakke wind, meest uit Westelijke
richtingen, nevelig tot half of licht be
wolkt, weinig of geen regen, weinig ver
andering in temperatuur.
Zon op: 6 h 39; onder 19 h 10. Licht
op: 19 h 40. Maan op: 14 h 36; onder:
21 h 47. E.K.: 18 September.
Hoog- en Laagwater te Vlissingen.
Westkapelle is 28 min. en Domburg
23 min. vroeger; Veere 38 min. later.
(S springtij).
September 1931, (Z o m e r t ij d).
Hoogwater. Laagwater.
Vr. 18 6.25 18.44 12.53
Za. 19 7.19 19.51 1.23 13.45
Zo. 20 8.36 21.29 2.25 15.06
Ma. 21 10.17 23.04 3.50 16.47
legenheid te verkrijgen om eerst de uit
werking van het dan gemaakte damge-
deelte en de gevormde nieuwe geul op
de stroomingstoestanden waar te nemen.
Ook zal dan door modelproeven in het
waterbouwkundig laboratorium nader de
juiste vorm en lengte, die aan den dam
gegeven moeten worden, kunnen wor
den nagegaan. Het aangevraagde bedrag
strekt ter voltooiing van het reeds 'on
derhanden zijnde damgedeelte en voor
het zoo noodig treffen van voorzieningen
tot handhaving van de nieuwe vaargeul
in 1932.
MIDDELBURG.
De Ria Tentoonstelling.
Wat de R.I.A. Tentoonstelling betreft,
die van 22 tot en met 26 September in
het Schuttershof zal worden gehouden
vernemen wij, dat de beschikbare ruimte
in de zalen geheel gevuld is met stands.
Verscheidene firma's die nojg ruimte
wenschten, moesten teleurgesteld wor
den. Niemand in Middelburg of daarbui
ten zal thans nog wagen wie of wat de
R.I.A, (Reklame Is Alles) is. Zij die
dagelijks op den weg. zijn zullen overal
de affiches van de R. I. A. hebben ge
lezen.
De exposanten loopen met vele nieu-
