provinciale ^eentoscKe WEE&yWIND ;nz. Twee bladen. DINSDAG 8 SEPTEMBER 19 3 1. Eerste Blad. 174e Jaargang. BINNENLAND. ZEELAND, GISTEREMimHEDEMH fthT3ntóT9ÏfB5n6M9; regemlye of VIND hngoed VEDER Stohvchtig L S. aders sen prof. taal. stel- fciek- ed klge- ptes- |van idig fers, spr. I. v. Ige- rot, vat re- tale rer. lon- un- Gr. Ia< im- ch- F. ling ipr. [dig lor- rot. ter Itie h't Ini- pus iin- A. at. Iran MIDDELBURGSCHE COURANT Dagblad ADonnementspriji voor Middelburg en 't agentschap Vlissingen 2.30, elders 2.50 per kwartaal. Week-abonnementen in Middelburg 18 cent per week. De advertentieprijs is, voor de gewone advertentiën 30 cent per regel; voor ingezonden mededeetingen 60 cent per regel. Bij abonnement voor beide veel lager. Men vrage daavoor de tarieven. UITG,; N.V. DE MIDDELBURGSCHE COURANT Lange St. Pieterstraat, Middelburg Telefoonnummers: Redactie 269 Administratie 139 Postchèque en Girorekening 43255 Familieberichten en dankbetuigingen: van 17 regels 2.10; elke regel meer 30 cent. In de rubriek „Kleine Advertentiën" worden, mits uitdruk kelijk daarvoor opgegeven, advertentiën, tot niet meer dan 5 regels opge nomen a 85 cent bij vooruitbetaling. Advertentiën onder „Brieven" ol „Bevragen bureau dezer courant" 10 cent extra. Bewijsnummer 5 cent. No. 2 11. HERDENKING 1830/32, Op enkele plaatsen in ons Vaderland en o.a. te Vlissingen had hedenmiddag een korte herdenking plaats van de fei ten nu 100 jaar geleden voorgevallen bij den strijd tegen Zuid-Nederland. Na een ontvangst van de vertegen woordigers van „Ons Leger", „Onze Vloot", Bond van Chr. Oranjevereeni- gingen, Volksweerbaarheid, Het Mobili satie Kruis en Nat. Jongeren Verbond, begaven allen zich met het College van B. en W. van het stadhuis naar een afgezet deel van de Oude Begraafplaats aan den Koudekerkschen weg, waar de voorzitter van de afdeeling van Onze Vloot, de Kapitein ter zee R. H. Arnt- zenius, directeur van het Nederlandsch Loodswezen als volgt sprak: Door het Herdenkingscomité 1830 1832 uitgenoodigd om op dezen dag op de aanwezige graven van den Schout bij Nacht jhr. J, E. Lewe van Aduard, den luitenant ter zee J. Klinkhamer, den bootsman P. Hartz en den kwartiermees ter J. C. Kreynenburg, die thans onge veer honderd jaar geleden het leven lie ten voor hun vaderland, als eerbiedige hulde aan hunne nagedachtenis een krans te leggen, is het voor mij als voorzitter van de afdeeling Vlissingen van de Kon. Ned. vereeniging „Onze Vloot" een nooit te vergeten voorrecht zulks te mo gen doen en mag ik het dan ook ten zeerste op prijs stellen, dat zoovelen gehoor hebben gegeven aan de uitnoo- diging van genoemd comité en door hunne tegenwoordigheid alhier hunne belangstelling willen doen blijken in het groote gewicht van de herdenking op dezen dag van de glorierijke daden door hen verricht in de destijds zoo ernstige tijden waarin ons vaderland kwam te verkeeren. Mijne heeren, zooals u kunt lezen op alle monumenten van de hier ter aarde bestelde schepelingen uit die dagen zijn zij gevallen door het vuur van den vij and, terwijl zij streden op Nederland- sche oorlogsbodem. Tengevolge van den opstand was een Nederlandsche scheepsmacht naar Ant werpen gezonden waar generaal Chassé het bevel voerde, terwijl bovendien, om dat men een inval in Nederland niet on mogelijk achtte, drie linies van defensie gevormd werden. Tot de eerste behoorde reeds van den beginne Z.M. fregat „Euridice" waarop jhr. J. E. Lewe van Aduard destijds ka pitein ter zee, het bevel voerde, terwijl later daaraan werd toegevoegd Z.M. korvet „Komeet", waarop de drie ove rige hierboven genoemde dienende waren. Onze marine had aldaar een zeer moeilijke positie ingenomen, daar alle schepen slechts zeilvermogen hadden en afhankelijk waren van stroom en wind, terwijl aan beide oevers der Schelde de bevolking zich zeer vijandig toonde. De geest onder de manschappen was echter voorbeeldig eensgezind en vast besloten nooit te zullen dulden, dat de geringste inbreuk zou gemaakt worden op de eer van de vlag en bij eventueele overrompeling van den kant van de vij andig gezinde bevolking, een wissen dood te verkiezen boven het in handen vallen dier bevolking (getuige heldendaad Van Speyck). Helaas werd reeds op 27 October 1830 bij het bombardement van Antwer pen Z.M. korvet „Komeet" door twee granaten getroffen, waarbij de luitenant ter zee 2e klasse J, Klinkhamer met zijne beide schepelingen Hartz en Krey nenburg kwamen te vallen. Onze vloot had dien dag het verlies van 12 dooden te betreuren, terwijl 37 personen gewond werden. 12 December 1832 sneuvelde schout bij nacht jhr. Lewe van Aduard op zijn vlaggeschip „Euridice 1 bij de kruisschans van Antwerpen in een gevecht tegen de Franschen. Mijne heeren, ik wil thans uitvoering geven aan de opdracht door het comité mij gegeven en overgaan tot de krans- legging op de graven der gevallenen in de verwikkelingen met België en Frank rijk, wier nagedachtenis zonder twijfel alleszins recht heeft op onze voortdu rende waardeering. Zij toch waren trouw tot in den dood aan hun plicht tegenover het vaderland. Wij zullen in eerbiedige dankbaarheid hunne nage dachtenis blijven herdenken. Zij waren niet alleen trouwe dienaren der regee ring, doch ook door hunne medeschepe lingen beminde chefs en kameraden. Zulks is op te merken in de getuigenis sen vermeld op de monumenten opge- richt door de onder hen gediend heb bende manschappen. Na de kranslegging verzoek ik allen beleefd één minuut stilte als eerbiedige hulde aan de nagedachtenis van de ge vallenen. Mijne heeren, ik mag deze indruk wekkende plechtigheid niet doen eindi gen dan na u allen namens het Herden kingscomité 18301832 mijn oprechten dank te hebben betuigd voor u aller tegenwoordigheid te dezer plaatse. In zonderheid zij het mij vergund dit te doen tegenover het college van Burg. en Weth. met den gemeente-secretaris dezer gemeente mede voor hunne mede werking voor het welslagen dezer krans legging. Den heer ondercommandant der marine, den heer garnizoenscomman dant, benevens de vertegenwoordigers van de afdeelingen van de Kon. Ned. Vereenigingen van oud-onderofficieren, van den Oranje Bond, van de Kon. Ned. vereeniging „Onze Vloot". Ook de vertegenwoordiging van de pers wordt door het comité ten zeerste op prijs gesteld. Mijne heeren, laten wij deze plechtig heid besluiten in het volle besef, dat trouwe plichtsbetrachting steeds aan spraak maakt op de hoogste waardee ring en waarvan wij een schoon feit mochten herdenken in het sneuvelen van deze vier hier ter aarde bestelde getrouwe vaderlandsche schepelingen. Na afloop der plechtigheid reden de afgevaardigden met den burgemeester per auto's naar Breda om zich aldaar aan te sluiten bij de deputaties, die in andere plaatsen, met name te Bergen op Zoom, Tilburg en Ginneken een zelfde plechtigheid om de aldaar aanwezige graven hadden verricht. HET NIEUWE RIJKSWEGENPLAN. Naar aanleiding van vragen, van ver schillende zijden tot hem gericht, hfceft thans de Minister van Waterstaat, mr. P. J. Reijtner, in een persconferentie uit voerige mededeelingen gedaan met be trekking tot het nieuwe Rijkswegenplan, dat onlangs is opgemaakt. Aan zijn uiteenzettingen op dit punt deed de Minister voorafgaan, een globaal overzicht van hetgeen sinds 1927 in het eerste Rijkswegenplan gereed kwam. Dit plan beoogde, een 5-jarig werk schema ten uitvoer te leggen, dat welisa wa ar- geen afgerond .geheel besloelg, maar toch de meest urgente werken in zich vereenigde. En wet om de breedte der rijbaan van j'pl.m). 4 m a 4.25 m op| 6 m te brengen, de verharding te verbeteren of te ver vangen, rijwielpaden aan te leggen in het algemeen overal, waar dit zOnder onl(- eigening zou kunnen geschieden em voet paden, waar zulks noodzakelijk en mo gelijk was. Men kan zeggen, dat, nu men aan het eind van de vijf jaren gekomen is, dit werk grooLendeels is geschied. Tot nieuw aan te leggen wegen in het. eerste vijfjarig plan bedoeld, behoort de weg Hoornbrug naar Rotterdam. Van dezen weg is het -gedeelte naar Delft in het vorige jaar reeds ge opend, de weg van Rotterdam naar Qver- schie werd onlangs voor het verkeer in één richting opengesteld en het gedeelte tusschen Delft en Overschie is thfins in vollen aanleg. Geheel gereconstrueerd is o.a. de we'g 'sMGravcuttagenaar Leiden en de weg door Z e e i a n d, waarvoor een belang rijk stuk nieuwe weg in het Oostelijk deel van Z uid-Beveland noo'dig was. Wat de bruggen aangaat is die bij Kaï- tervecr, die reeds voor de totstandkoming van de Wegenbelastingwet in uitvoering was, gereed gemaakt. Er is aangevangen met de brug bij Keizersveer, die in een route is gelegen, waarin nog, twee veren (Gorinchem en Keizersveer) kort bij' el kander liggen en waar geen onderhan delingen den voortgang konden vertragen Deze brug zal in de tweede helft van Oc tober a.s. voor het verkeer geopend wor den. Daarop is de brug bij ZaïtbotUme] gevolgd. In het Rijkswegenplatt-1932 zijn een aantal nieuwe verbeteringen opgenomen, waardoor de lengte met 400 km is uitge breid. De Minister noemde o.a. den hoofdweg door den Wieringermeerpolder; den weg over den afsluitdijk van de Zui derzee een weg Moerdijk—St. Philips- land, een weg Maastricht—Heerlen. In het wegenplan zijii voorts naar men weet, divèrse profielen opgenomen voor autowegen met of zonder pare 1 lel1 wegen In tusschen zit niet de gedachte voor, dat thans ook wegen uitsluitend voor autoverkeer, volgens rechte lijn van de Het ontbreekt den menschen niet aan KRACHT, maar aan WIL Victor Hugo. voornaamste steden naar het buitenland getrokken, zullen worden aangelegd De kosten van het wegenplan zooals het thans is vaslge,steld zijd op 435 mit lioen gulden geraamd; de uitvoeringspe riode is op 25 jaren berekend. Nu de we reldcrisis z:ch ook in ons land in steeds sterkere mate laat gelden, kan nog niet worden gezegd, in hoeverre teneinde snel ler te werken het maken van schuld voor het wegenfonds toelaatbaar kan worden geacht. Wat het wegdek betreft strijden klin kers, asfalt, teer en betons om den voor rang. Bij1 nieuwe wegen vormt beton een zéér goede verharding; bij bestaande we- 'gen, geeft alleen de aanleg, van eien betoni- dek veeial aanleiding tot hinder voor het verkeer. De 'klinkerweg is, indien hij goed ligt, ook een uitstekend wegdek voor het autoverkeer, doch het bezwaar be staat nog, dat om. een klinkerwegdek in goeden staat te houden bij druk verkeer en bij niet vasten ondergrond, er hoogere uitgaven noodig zijn dan voor andere wegdekken. Met de klinkersfabrikanten wordt overleg gepleegd hoe door verbet ter ing van het klinkerwegdek de onder houdskosten kunnen dalen. Wat het asfalt betreft, de z.g. grove asfaltbetonwegen hebben een stroefwög- dek; verbetering in de bestaande asfalt- dekken is in voorbereiding. In overweging is een wijziging van den regel „rechts gaat voor", welke re gel ook de Minister niet buitengewoon .gelukkig acht. DE BIETENTEELT 1932. Naar het Algem. Handelsbl. verneemt heeft de commïssie-Lovi'nk in het einde der vorige week haar advies inzake ver deren steun aan de suikerbielencviltuur aan minister Ruys de Beerenbrouck uit gebracht. Tevens, verneemt het blad, dat het in de bedoeling van den minister ligt, om inderdaad te voldoen aan het op 19 Auigs door de drie centrale landbouworganiu saties telegrafisch tot hem geridhjjie ver- zoek, n.l. om: „de plannen van den minister inzake steun aan de suikerbietenteelt 1932 zeleir spoedig bekend te maken, zoo> mogelijk vóór 15 September a.s. in verband miet het uitzaaien van wintertarwe." Vóór 15 September zal de minister izijh plannen terzake be'kend maken. De steun zal meer doeltreffend zijn dan die van vorig jaar, welke immers de door den minister beoogde handhaving van een minimumjJuitzaai van 80 pCt. der laatj- ste drie jaren niet heeft kunnen bewerfj- stelligten, aangezien het areaal slechts 62 pCt. Dedraagt, »1. 36.917 bunder. Het tienjarig gemiddelde 19211931 bedroeg 64.649 bunder, zoodat daarme de vergeleken de bietencultuur thans 43 pCt. kleiner is, hetgeen oo!k met het oog op de werkgelegenheid op den akker, in de fabriek en bij het transport zeer te betreuren is! HET 700-JARIG BESTAAN VAN HARDERWIJK. Harderwijk viert morgen het zevende eeuwfeest van het ingaan harer stede lijke rechten, haar door Otto van Gelre geschonken. Het hoogtepunt zal de groote historische optocht zijn: het be zoek van stadhouder Willem V aan Har derwijk op Maandag 23 September 1776. Naar de Stand, meldt, is binnen kort een wetsontwerp te verwachten^ waarin wordt voorgesteld, over te gaan tot den aankoop van 1400 H.A. wee sten grond in Drente, gemeente Grolloo, ten behoeve van de Rijkswerkfver'schaffing. Naar het Hbld. verneemt, stellen B. en W. van Nijmegen thans in meer derheid voor te besluiten tot het aan vaarden van de door den Minister van Waterstaat aangeboden ontwerp-over- eieinkomst. Het bestuur der Nederlandsche Zeemanscentrale heeft besloten tot den verbouw van het Hollandsche Zeemans huis te Hamburg. Steunt bij gelijken prijs en kwaiUeit De NEDERLANDSCHE INDUSTRIE! Gij dient daarmede Uw land En ge bestrijdt de werkloosheid. Zaterdag 12 September laat de K. L. M. te 12 urn- van Waalhaven een ex tra-vliegtuig naar Haamstede vertrekken hetwelk eveneens als extra-dienst des middags om 19 u. 30 de terugreis van he-t vliegveld West-Sc'houwen zal aan vaarden. Dienzelfden dag houdt de K. L. M passagiersvluehten boven het eiland Schouwen en Duiveland van het vlieg veld West-Schouwen af. MIDDELBURG. MIDDAGSLUITING DER WINKELS. De Alg. Ned. Bond van Handels- en Kantoorbedienden, afd. Middelburg en de R.K. Bond van Handels-, Kantoor- en Winkelbedienden „Sint Franciscus van Assisië, afd. Middelburg, hebben zich met een adres tot den Raad gericht, waarin zij schrijven, dat het werktijden besluit voor winkels aan het winkel personeel een vrije halve dag per week garandeert, en dat zij van meening zijn, dat deze vrije halve dag moet zijn een v r ij e middag, welke h.i. dient te worden gewaarborgd door de sluiting der winkels op een bepaalden middag per week. Weliswaar verzetten de middenstands- vereenigingen zich daartegen, uit econo mische en juridische overwegingen, maar deze overwegingen kunnen adressanten niet als juist erkennen. Een vrije mid dag, aldus het adres, heeft zonder twijfel meer waarde voor de bedienden dan een vrijen morgen en deze vrije middag is te verdedigen op de volgende gronden le sluit de avond daarop aan; 2e Is de vrije halve dag een compensatie voor den vrijen Zaterdagmiddag die anderen werknemers volgens de Arbeidswet is gewaarborgd; dat het winkelpersoneel een middag vrij krijgt, is dan ook het minste wat gevraagd mag worden; 3e. Is ook het aantal vrije uren, dat door een vrijen middag wordt verkregen, grooter; 4e Een vrije morgen stoort het gezinsleven; de winkelbediende kan dan niet tezamen met zijn huisgenooten eten, omdat hij of zij reeds ten 1 ure in de zaak aanwezig moet zijn, terwijl de taak van de huisvrouw verzwaard wordt; 5e, Door het vervallen van den langen rusttijd, kan hij ook 's avonds niet met de huisgenooten eten, waarvan dubbel koken of geen warm eten op dien dag het gevolg is; 6e En wat den Maandag morgen aangaat, is het onjuist te mee- nen, dat het Zondagsreizen daardoor wordt voorkomen, omdat de arbeid op Zaterdagavond te laat eindigt, om dan nog de woonplaats te kunnen verlaten. Uit sociale overwegingen hebben .de be dienden naar de meening van adressan ten dan ook recht op een vrijen middag. Het voorschrift betreffende den vrijen halven dag wordt volgens adressanten herhaaldelijk ontdoken, en afdoende waarborg voor het werkelijk geven van een vrijen middag achten zij derhalve de sluiting der winkels, waartoe art, 6 der Rijkswinkelsluitingswet (de gelegenheid biedt. De Middenstandsbonden drijven de vrijmoedigheid zoo ver, dat ze dit ont kennen en durven te beweren, dat de Gemeenteraad tot deze sluiting alleen kan besluiten, wanneer de winkeliers dit verzoeken. Adressanten bestrijden dit, op grond van hun door mr. dr. G. van den Bergh gegeven inlichtingen. Deze zeide, dat de Gemeenteraad de bevoegdheid heeft om krachtens art, 6 van de winkelsluitingswet te bepalen, dat de winkels op een bepaalden middag zullen zijn gesloten al behoeft zijn be sluit de goedkeuring van de Kroon. Over de vraag, of zulk een verordening moet worden ingevoerd, behoort dus de Raad zich uit te spreken. De Raad zal verstandig doen, alvorens zulk een be sluit te nemen,zich er van te vergewis sen, hoe het „bedrijf" tegenover zulk een verordening staat. Hij zal dan heb ben te overwegen of naar zijn oordeel het „Bedrijf" het „bedrijfsbelang" juist ziet en of Algemeen Belang en Bedrijfs belang al dan niet met elkaar in over eenstemming zijn. Zijn-zij naar zijn oordeel niet met el kaar in overeenstemming, dan zal de Raad Algemeen Belang en Bedrijfsbe lang zoo nauwkeurig mogelijk tegen el kaar hebben af te wegen. Het spreekt vanzelf, dat indien de Raad het „Bedrijf" advies vraagt, het oordeel van werkgevers en werkne mers behoort te worden ingewonnen. Naar de meening van adressanten staat de wenschelijkheid en de moge- Middelburg, 8 September 1931. In het vorige etmaal was de hoogste door ons waargenomen temperatuur van de buitenlucht 18 °C (64 °F); de laagste was 1014 °C (51 6F). Hedenvoormiddag 9 h wees de thermometer aan 1214 °C; te 12 h was de temperatuur van de buitenlucht 1414 °C (58 °F), De temperatuur van het water be droeg aan de zwemschool: gistermiddag te 2 h: 16J4 °C en te 7 h: 17 °C; heden ochtend 9 h was zij: 16 °C (61 °F). Er is van gisterochtend 9 h tot heden ochtend 9 h hier ter stede 0.7 mm regen gevallen of neerslag waargenomen. Het verloop van den luchtdruk was in het hedenmiddag 12 h afgeloopen etmaal als volgt: 767 766 ®*©0©©eo©©®©9®©eo®765 ®a764 763 Wat de huiskamerbarometer zegt T2AHDEDL ~i tfia r- bESTEHDIÖ zmuE 5ioömsz w/ t ZEER elschgon .'/l£ Het weer in Europa. (Draadloos overzicht). Evenals gisteren, is geheel Skandina- vië onder den invloed van hét centrum van lage drukking over de Botnische golf. Er loopt een rug van hooge druk king van IJsland af over de Britsche eilanden, en juist ten Zuiden van ons land. Skandinavië heeft daardoor guur en buiïg weer. In het hooge drukgebied is weinig wind en bewolking, maar de droge en koude N.W. strooming veroor zaakt sterke uitstraling ia den nacht, zoodat de ochtendtemperatuur in En geland bijna 10 °C onder normaal, en weinig boven het vriespunt was. Over Spanje ligt lage drukking die in Zuid- Frankrijk O. wind met aangenamei warmte brengt. In verband met de ver schijning van een vrij diepe depressie op den Oceaan zal de rug van hooge druk king zich thans wellicht wat sneller O.- en Noordwaarts verplaatsen, waardoor de regenkans afneemt en na een zeer kou den nacht, geleidelijk stijging van tem peratuur kan komen. Hedenochtend was de hoogste baro meterstand in N. en W. Europa 768.8 mm te Seydisfjord; de laagste 747.1 mm te Haparanda. Verwachting tot morgenavond Be Bilt (per radio): Zwakke tot matige wind, uit W, richtingen in het Noorden, veranderlijk in het Zuiden, meest half bewolkt, weinig of geen regen, mogelijk nachtvorst, iets zachter overdag. Zon op: 6 h 22; onder 19 h 33. Licht op: 20 h 03. Maan onder: 18 h 24. N.M.12 Sept. Hoog- en Laagwater. Onderstaande opgaven gelden voor Vlissingen; Westkapelle is 28 min. vroeger, Domburg 23 min. v r o e g er en Veere 38 min. 1 a t e r, (S springtij). September 1931. (Zomertijd). Hoogwater. Laagwater, Di. 8 10.52 23.37 4.32 17.22 Wo. 9 12.02 24.38 5.58 18.36 Do. 10 12.55 7.02 19.31 Vr. 11 1.27 13.38 7.46 20,17 Za. 12 2.06 14.18 8.29 21.03 Zo. 13 2.44 14.56 9.08 21.44 Ma. 14 S 3.25 15.36 9.46 22.23 lijkheid van de sluiting op een middag per week hiermede vast. Zij verzoeken den Raad dan ook met aandrang, de winkelsluitingsverordening in dien zin te wijzigen, dat de Middelburg- sche winkels op Dinsdagmiddag zullen moeten zijn gesloten, in het be lang der winkelbedienden en in het be lang van de naleving van de wet. iR,

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1931 | | pagina 1