ONZE VREDESWIL SPREKE 11 I3||3||6||9| l I|3||1||9||I2 ONZE RUBRIEK „VAN WEER EN WIND GEMENGD NIEUWS. Zijt Gij een vriend des vredes Ziet Gij verlangend uit naar de ontwapening der volkeren opdat internationale geschillen niet langer door wapengeweld beslecht zullen worden Zoo ja, dan teekent Gij onderstaand algemeen Nederlandsch massapetitionnement aan deOntwapeningsconieren- t i e die in Februari a.s, te Genève zal worden gehouden I Aan de Ontwapeningsconferentie 1932 te Genève. Ik verzoek Uwe Conferentie met den meesten aandrang, in naam der menschelijkheid, d i e maatregelen te nemen, die tot ontwapening der naties zullen leiden. II De temperatuur van de buiten lucht vermelden wij zomer en winter, doch zoodra de bad- en zweminrichtin gen sluiten, staken we uiteraard de ver melding van de watertemperatuur, na- demaal niemand er dan nog belang in stelt tot het volgende voorjaar na tuurlijk! Hevige belangstelling ondervindt de dagelijksche opgave van de gevallen regen of neerslag. Dat is ook geen Wonder, want vooral in den zomer kan regen voor den een broodnoodig en voor den ander evenzeer broodroovend zijn! Bovendien: wie graag uit wandelen gaat, in de bosschen of aan het strand gaarne toeft, zou die niet willen weten, als een plasregen hem eens overvalt, hoevéél het dan dan wel geregend heeft? Mét een regenmeter volgens het systeem van prof. Hellmann, hier en daar naar eigen ervaring nog wat ver anderd en verbeterd, wordt deze dage lijksche regenval bepaald. Veel valt er nader niet aan te „verklaren". Als er b.v,, zooals jl. Maandag, vermeld wordt dat er met die hevige onweersbui 14,8 mm regen viel, dan wil dit zeggen, dat als b.v. uw tuin een betonnen vloer had, zuiver horizontaal, met opstaande randen zoodat er geen druppeltje water weg kon loopen, dan zou het water er na die regenbui 1)4 cm hoog gestaan hebben, Tusschen twee haakjes: ge zult misschien meenen, dat het véél is, maar dan vergist ge u toch. Want laten we eens aannemen, dat het gedurende die bewuste onweersbui een kwartier geregend heeft, dan staan tegenover de 14.8 mm die hier toen gevallen zijn: 22.3 in 5 min, 28 Juli 1896 te B a z e 1, 25 mm in 6 min te Turnhout (10 Juli 1889) 100 mm in 14 min te Galveston, maar dat was dan ook in Amerika! Het dagrekord van den regenval staat 'en name van Cherrapunji in het Kha- sigebergte (Assam), n'.: 1036 mm; dit is meer dan één meter regenwater per dag; van 12—16 Juni, in 5 dagen tijd, viel daar toen 2898 mm of bijna 3 m re gen! Men ziet dat „de cijfers die niet liegen" ook hier tot voorzichtigheid manen, en dat men dus eerst de regen val behoorlijk geconstateerd moet heb ben, alvorens van een „wolkbreuk" en de „emmers waarmee het uit den hemel gegoten wordt", al te snel te gewagen. Al worde omgekeerd graag toegegeven, dat deze classificatie er weinig toe doet, als je met een doorweekt colbertje thuis komt. Van den regen komen we niet in den drup, maar op den luchtdruk. Men vindt deze dikwijls in dagbladen vermeld door middel van een barometer, die een af beelding voorstelt van de zgn. aneroïde barometer, zooals deze ook in huiska mer of gang hangt. Om te zien of de ba rometer hoog of laag staat, is dit na tuurlijk wel zoo min of meer voldoende, maar voor weerkundige doeleinden heeft de aanwijzing van een aneroïde betrek kelijk weinig waarde, al was het alleen reeds hierom: wijl zij geen vergelijking met van elders gemelde barometerstan den toelaat. Want een aneroïde geeft niet den zuiveren luchtdruk aan: die is alleen te meten door middel van een kwikbarometer. Het diagrammetje, dat wij eiken dag publiceeren, is dan ook gebaseerd op de aflezingen van zulk een, door het K.N, M.I. van een certificaat van deugdelijk heid voorzienen, barometer, omgerekend op de standaardtemperatuur van 0° C en op de hoogte van den zeespiegel. 762 761 760 759 758 757 756 Hierboven staat nu als voorbeeld het grafiekje, zooals we dat 11. Vrijdag in ons blad hadden. Wat leest men daar nu uit? De eerste dikke zwarte stip aan uw linkerhand geeft den luchtdruk aan op Donderdagmiddag 12 h: 757 mm. Om 1 uur was hij óók nog 757 mm; van 2 tot 9 uur 758 mm; van 10 uur Don derdagavond tot 4 uur V r ij d a g- morgen 759 mm, van 5 tot 10 uur 's morgens 760 mm en om 11 h en 12 h: 761 mm. Een regelmatig en gestadig-aan rij zen van den barometer dus gedurende heel deze 24 uur! En deze waarden zijn dermate betrouwbaar, dat ge er mede te rade kunt gaan wanneer ge verge lijkingen wilt maken met de bekende dagelijksche blauwe weerkaartjes, door het Kon. Meteorologisch Instituut uitge geven. En ook, wat heel aardig is: ge kunt er uw eigen huisbarometer zoo'n beetje op gelijk zetten (met het schroefje in den achterwand!) Daartoe behoeft ge slecht? de aanwijzing van dien barome ter eens op te teekenen en den volgen den dag in ons blad na te zien, hoeveel de juiste luchtdruk op het overeenkom stige uur bedroeg, Ongelukken. De sneltrein Gelder mal sen naar Arn hem heeft op 'den onbewaaklen overweg bij wachtpost 40 een vrachtauto' bestuurd door den koopman J. de H. uit Echteld (geigrepen. De auto werd eien eind inpp- fgesleurd en terzijde van de spoorbaan geslingerd. De man, die de eenige passa- (gier was, werd uit den wagen ge worpen en werd gewond. De auto is ge heel vernield. Dinsdagmiddag reed op den straat weg W ie r de n—Nijver dal de heer J. L. B. uit Zwolle, technisch», ambtenaar bij den Rijkswaterstaat per auto .otp' de zen weg, toen de wagen bij het pas- seeren van ec,n anderen auto slipte e,n tegen een bopjm reed. De auto werd to taal vernield. De inzittende B. werd uil den wagen, geslingerd en bekwam zulke zware verwondingen dat hij een hjalf uur later overleed. Dinsdagmiddag is op de Kruiskade te Rio tier dam de 2l-ja.rige J. de B. die achter een handwagen liep daar aan^ zonderheden van den schrijver mede deelt. Kisch werd den 29en April 1885 te Praag geboren in een oud patriciërs huis, binnen welks muren 250 jaar gele den besloten werd de keizerlijke stad houders uit het raam te gooien; men kent de geschiedenis van Slawata en Von Marlinitz, die aanleiding gaf tot het uitbreken van den dertigjarigen oorlog. In dat historische huis te Praag woont de familie Kisch nu reeds honderden jaren, met uitzondering van één tak der familie, die Praag verliet en thans in Groningen woont. Kisch behoorde met zijn vier broers tot de beste voetballers van Praag, en hij bleef voetballer ook toen zijn eerste bundel verzen verscheen, „In deze ja ren", zegt Rost, „lieten verschillende jongens uit de buurt hun eerste werk verschijnen", en dan noemt hij Rainer Marie, den zoon van Dr. Rilke, die te genover de familie Kisch woonde, en Max, den zoon van den fabrikant Brod, en Franz, den zoon van den fabrikant Werfel, die een paar straten verder ge huisvest was. Hiermede is de geestelijke afstamming van Kisch getypeerd en hij zelf geplaatst in een niet beschamend milieu doch zóó gelijktijdig als de inlei der het wil voorstellen, is toch stellig het eerste optreden van al deze Prager kunstenaars niet geweest. Want alleen Max Brod, geboren in 1884, kan een leeftijdsgenoot van Kisch heeten, Rilke was tien jaren ouder en Werfel vijf ja gereden door een vrachtauto. De B. kree|g ernstige inwendige kneuzingen. Dinsdagmiddag, werd een motorrijder in de Taaistraat te Vught in de flank gereden door een auto. Het motorrijwiel werd een 30-lal meters meegesleept én geraakte in brand. De motorrijder be kwam zware kneuzingen. De duorijder kwam er met eeniige ontvellingen af. De arbeider A. S. die van zijn werk op de fiets kwaim, is bij F ar sum1 dooi de stoomtram aangereden. Ernstig gewond werd de ongelukkige opgenomen. Verdronken. Dinsdagmorgen i»s de 22-jariigc C. de K. uit Wassenaar, die te Rotter dam logeerde Dij het zwemmen, in de Ma,as verdronken. Het imieisje was met een vriendin gaan zwemmejn en kon niet meer terugkomen. De vriendin heeft te vergeefs gepoogd haar te redden terwijl een viertal boksers, die op het eiland aan het trainen waren, eveneens geruimen tijd naar haar n/ebben gedoken. Toen zij het Imeisje tenslotte yonden konden de Ie- vensgeesten niet meer worden opgewekt. Dinsdagmiddag is een tot dusver ren jonger. Maar een prachtig bewijs voor de geestelijke vitaliteit van den Prager middenstand dier jaren, geeft dit rijtje namen toch wel. Kisch schreef verzen, een roman („Der Madchenhirt"), een tooneelspel („Der Himmelfahrt der Galgen-Toni"), maar den meesten naam maakte hij met zijn reportage-werk. Dat begon eigenlijk reeds in den oorlog, toen hij als korpo raal van het „Prager Korps" diende aan het Servische front. Al die jaren heeft hij het geweer aan den schouder, doch tevens zijn vulpen in de hand; hij maakte notities in de loopgraven en op wacht, in de kazerne en op patrouille. „Schreib das auf, Kisch" heette zijn oorlogsdag boek dat toentertijd de censuur niet kon passeeren en dat pas in 1923 verscheen onder den titel „Soldat im Prager Korps". Na den oorlog maakt hij in Wee- nen de revolutie mee, trekt naar Berlijn, zwerft door Europa, Amerika, de ge- heele wereld, en wordt de beroemde „Razende Reporter," van wien jaar op jaar nieuwe bundels het licht zien: „Hetzjagd durch die Zeit", „Zaren, Po pen und Bolchewiken", „Paradis Ame rika", „Wagnisse in aller Welt", Uit 't aldus reeds zeer omvangrijke ge worden journalistieke oeuvre van Kisch heeft Nico Rost een soort bloemlezing van zestien reportage-artikelen samen gesteld en ze in het Hollandsch vertaald. Hij heeft daarmede een mooi en goed werk gedaan, want dit boek brengt een in alle opzichten merkwaardige verza onbekend persoon, die in het Menved&' kanaal aa,n het zwemmen was op hipt OjOtgenblik dat een sleep uit de richting Utrecht passeerde, in de diepte ver dwenen. Het lijk is nog niet gevopden. Dinsdagmiddag is te D e Bilt een ,5y^-jarig zoontje van den heer v. d. H die met eenige vriendjes aan het spelen was té water geraakt en verdronken. Dinsdagmiddag is het 6-jarig doch tertje. van den hear J. B. te A arl an der veen onder Alphen a. d. Rijn, ter wijl tejj zich naar liet dorp begaf om boodsciiappen te doen te water geraakt en verdronken. OPNIEUW AANGEHOUDEN. De correspondent der Maasbode te Breda meldt, dat de accountant en handelaar in effecten, G. M. te Breda, die onlangs als verdacht v,an verduistering in verze kerde bewaring werd genomen, maar daarna op borgstelling vrijgelaten werd, thans opnieuw gearresteerd is. BRUTALE OVERVAL OP KLAAR LICHTEN DAG OP TWEE OUDE MENSCHEN TE NUENEN, Dinsdag avond is het dorp N u e n e n waar op het oogenblik kermis wordt gevierd in op schudding gebracht door een brutale overval op klaarlichten dag. Omstreeks half zeven drongen twee jongemannen in de woning van den ruim 80-jarigen landbouwerJ. van B., die met zijn even eens ruim 80-jarige echtgenoote alleen woont in een kleine boerenhofstede aan een zijweg van den weg Nuenen-Eind- hoven. De indringers overvielen de beide oudjes en hebben hen met een hard voorwerp bewusteloos geslagen. De oudjes wisten evenwel om hulp te roe pen wat tot gevolg had, dat de land bouwer J. die op de nabijgelegen boe renhofstede woont, te hulp snelde. Toen hij de woning binnenging, gingen de beide onverlaten er van door, zij spron gen op hun fiets en reden den weg op naar Eindhoven. J. greep onmiddellijk ook een fiets, ondanks het feit, dat een der beide mannen hem met een revol ver bedreigde, begon hij de achtervol ging. Hij heeft deze echter moeten op geven, omdat de ketting van zijn rijwiel brak. Onmiddellijk werden politie en marechaussee gewaarschuwd. De beide oudjes waren vrij ernstig aan het hoofd gewond. Direct levensgevaar bestond er niet. Van B. en zijn vrouw zijn voor- loopig verbonden en onder bewaking in hun huisje gebleven. Voor zoover kon worden nagegaan is er in het huisje, doordat de inbrekers gestoord werden, niets gestolen. De geldkist werd onaan geroerd gevonden. De vermoedelijke daders zijn bij de marechaussee bekend het zijn de 23-jarige L. van D, en de 20-jarige L. P. K. Dinsdagavond laat is een der ver moedelijke daders de 23-jarige L. van D. te Eindhoven gearresteerd. Nadat de politie met behulp der marechaussee er Dinsdagavond in geslaagd was den ver dachte van den overval te arresteeren, werd ook de tweede verdachte de 20- jarige L. P. H. op straat aangehouden. Beide verdachten ontkenden echter iets met den overval te maken te hebben en gaven een alibi op, dat bij onderzoek juist bleek te zijn. Verschillende getui gen bevestigen dat de beide mannen zich tegen zeven uur toen de overval plaats vond, op het kermisterrein te Nuenen hadden bevonden. Tegen twaalf uur zijn zij weer in vrijheid gesteld. DE NOTARJS-AANiSiLAG. - De toe stand van, nota,ris Morra le 's-G r a< v e ui- ha ige was Dinsdagmiddag bevredi,«!end,; de patiënt is voor het oogenblik buiten gevaar. De kogel k|on echter nog niet verwijderd worden. ZAKKENROLLERS AAN 'T WERK. (Maandag is aan den 35-jarigen koop man W. Bi. in de binnenstad in de om geving van de Groote Piaauwensteeg te meling groot-opgevatte en beteekenis- volle reportage. Het eerste artikel heeft betrekking op ons eigen land; het heet „Een idylle in Den Haag" en het geeft het verslag van een bezoek aan de Ge vangenpoort met al zijn folterwerktui- gen uit vroegeren tijd. Het lijkt een nuch- ter-zakelijke opsomming van alle gruwe lijkheden die er te zien zijn: beuls zwaarden, bijlen, kettingen, blokken, hand- en voetboeien, duimschroeven, tangen, een rad, een folterbankEn met nauw-merkbare ironie gewaagt de schrijver terloops van de talrijk ver liefde paartjes en onschuldige lieden uit de provincie die in kuddes van twintig tegelijk worden binnengelaten om enkele oogenblikken bij dezen aanblik te hui veren en daarna tevreden naar huis te gaan in de meening dat alles nü zooveel beter is en dat de wereld zich in haar voordeel heeft veranderd. Ironie is de meest-typeerende eigen schap van de geestesverhouding waaruit deze reportage-arbeid geboren werd. Zie b.v. het verslag van de zesdaagsche wielerwedstrijden in het Sportpaleis aan de Potsdammerstrasse, waar zes dagen en zes nachten lang dertien wielrijders als razenden rondvliegen zonder rust, en de kleinigheid afleggen van 4.260.960 ki lometer.... Zwaar ironisch is ook zijn beschouwing bij de reddingboei van „Eerste hulp bij ongelukken" die ge plaatst is aan de Lichtensteinbrug bij den Berlijnschen dierentuin; achter glas hangt er een papier waarop door Hier langs uitknippen. Naam Adres Naam Adres Naam Adres Naam Adres Hier langs uitknippen. 1. Iedere Nederlander van 18 jaar of ouder mag teekenen. 2. Dit formulier bezorgen of toezenden aan: Administratie Middelburgsche Courant, Lange St. Pieterstraat, MIDDELBURG. 3. Niemand mag vaker dan één maal teekenen; in ons blad niet en óók niet in een ander dagblad. 4. Dit formulier teekent iedere Nederlander die een vriend des vredes is. Acties die van andere vereenigingen uitgaan kan men eveneens blijven steunen. Dit petitionnement staat naést, niet tegenover eenige andere actie; hier geldt het een manifestatie van het Nederlandsche volk als eenheid. 5. Het doet er niet toe, in welk. blad ge dit formulier invult; slechts de totaalcijfers van heel Nederland worden bekend gemaakt. 6. Ten hoogste 4 namen op dit formulier, het wordt eiken dag tot 20 Juli in de courant afgedrukt, 7. Doe het na Knip dit uit, vul in, verzamel 4 handteekeningen, en zend aan ons bureau. Per post in enveloppe 1 K> cents porto erop Botterdam een portefeuille met f 3900 ontrold. Vermoedelijk zijn ditmaal dezelfde zakkenrollers aan het werk ge weest, die sinds eenige ïtagen in Rot terdam opereerien en reetfsi vnj veel slachtoffers hebben (gemaakt. GEHEIMZINNIG GEVAL. 18-JARIG MEISJE DOOD IN HAAR SLAAPKA MER GEVONDEN. Maandagmorgen werd bekend, dat in de Trompstraat te Apeldoorn een 18-jarig meisje ver moord was door iemand uit de gemeente Epe. Nadere inlichtingen konden niet verstrekt worden, Er is komen vast te staan, dat de 18- jarige mej. W. met een zekeren van T. uit Ernst in den loop des avonds de wo ning aan de Trompstraat is binnenge treden. Toen te half tien de zuster thuis kwam ontmoette deze in den gang van P., die tot haar zei: „ga maar gauw naar boven, je zuster is bewusteloos." Op de slaapkamer vond zij haar zuster dood tegen het ledikant in zittende houding. Eerst dacht zij aan wurging, doch dit bleek niet het geval te zijn. Toen zij de politie wilde opbellen voeg de van P. haar toe: „Als je dat doet maak ik je kapot: Van P, maakte van de gelegenheid gebruik, toen de ouders thuis kwamen de vlucht te nemen. Een dokter kon slechts den dood consta- teeren, terwijl Maandagmorgen lijk schouwing werd verricht en men het noodig oordeelde de justitie in kennis te stellen van het misdrijf. Het parket uit vele illustraties verlucht voorschrif ten vóór het bijbrengen van drenkelin gen vermeld staan; het is toevallig de plaats waar even verder de lijken van Liebknecht en Rosa Luxemburg door hunne sluipmoordenaars in het water werden gegooid. Een Berlijnsche herin nering uit denzelfden tijd en aan de zelfde gebeurtenissen geeft hij bij het verslag van een bezoek aan „het doo- denhuis" in de Hannoversche straat. Het is een huis waar de niet-herkénde doo- den, gevonden ergens in de wereldstad, zoolang worden ondergebracht tot ze worden., afgehaald, In 'n zaal, die voor het publiek toegankelijk is, liggen op dwarse planken, met hunne kleeren be dekt, de naamlooze dooden achter glas. Als na drie weken er niemand is komen opdagen om ze mee te nemen, dan wor den ze in een door den staat geleverde kist neergelegd en begraven. Dat wer kelijk door dit uitstallen iemand geïden tificeerd wordt, komt slechts zelden voor. Kisch vertelt (en men vraagt zich af hoe dat mogelijk is) dat een in een Hamburgsche bar gestorven grijsaard een geheelen dag in het doodenhuis lag, vóór men met zekerheid zeggen kon, dat het de koning van Denemarken was. Na verkeersongevallen liggen er steeds vele ter herkenning uitgestald. Op den dag der begrafenis van Rathenau kon men in een klein berichtje onder plaatselijk nieuws lezen, dat 35 nieuwe lijken naar het doodenhuis waren gebracht. Deze menschen waren op een treeplank van Zutphen hield gisteren een gerechtelijke lijkschouwing en de vermoedelijke dader is thans door de politie aangehouden. Van P. moet reeds geruimen tijd om gang met de verslagene hebben gehad waar de familie zich steeds tegen ver zette. Vermoedelijk heeft men hier te doen met een geval van abortus provocatus. ONTPLOFFING OP MOTORBOOT.— Op de werf v,an Gebrs. Bi. te Hj o o g-, kerk heeft Dinsdagmorgen aan boord van de motorboot Groningen VII van de Lemmer atoombo.ol Mij', te Groningen een ontploffing plaats' gehad. De boot lag op de werf voor een reparatie aan het achterschip. In de machinekamer was men bezig met benzine, olievlekken le verwijderen. Een der werklieden schijnt de groote onvoorzichtigheid te hebben igehad, terwijl men. hiermede be zig was, in de machinekamer een lucifer aan te s leken. Een ontploffing volgde en een brand brak uit. De motordrijver W. eu de werklieden O. en W. van de werf kregen vrij ernstige brandwonden aan het gelaat en handen, en zijn naar het ziekenhuis te Groningen vervoerd. Hun toestand is bevredigend, er bestaat geen levensgevaar. De Groningen VII is direct te water gelaten om den brand te blus- schen en door een gat in heit achter schip kwam hel water in de machine kamer en met behulp van een brand spuit was het vuur spoedig gebluscht. een overvolle tram gaan staan (de vol gende ging pas vijf minuten later); ze werden in de Schönhauserallee door 'n van den anderen kant komende, tram daarvan afgeveegd en overreden. Een week later stortte de in aanbouw zijnde nieuwe drukkerij van Mosse in. Voor de uitstalkassen van het doodenhuis ver drongen zich vrouwen en kinderen om in de uitgestalde resten van dertien men schen hunne mannen en vaders te her kennen. Ik geef hier slechts een gruwelijk voorbeeld, maar op dezelfde wijze vaart door al deze reportage- artikelen de fel le polsslag van het meedoogenlooze le ven van onzen tijd. Lees wat hier staat over het verkeer in Moscou, over de dakloozen van Wïhite-Chapel, over de landverhuizende Slowaken, over het le ven van stokers en tremmers, over het lot van politieke misdadigers in Rus landMisschien ontkomt de schrij ver hier en daar niet geheel aan de bra voure waarmede elke reiziger gaarne de thuis-geblevenen overbluft, maar een gezicht op het tegenwoordig leven in de ziedende centra der wereld geeft deze merkwaardig verzameling reportages toch wél en wie Kisch nog niet kende, kan den jongen Hollander Nico Rost dankbaar zijn voor de goede wijze waar op hij' ons met hem liet kennis maken. HERMAN POORT.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1931 | | pagina 6