^rotrirtriale jZeeuwsche
Twee bladen.
VRIJDAG 12 JUNI 1931.
Eerste Blad,
174e Jaargang,
IN ONZE
STATEN-GENERAAL.
BINNENLAND.
ZEELAND.
Kort Zeeuwsch Nieuws.
BUITENLAND.
Algemeen Overzicht.
MIDDELBURGSCHE COURANT
Dagblad Abonnementsprijs voor Middelburg en 't agentschap Vlissingen
2.30, elders 2.50 per kwartaal, Week-abonnementen in Middelburg
18 cent per week. De advertentieprijs is, voor de gewone advertentiën
30 cent per regel; voor ingezonden mededeelingen 60 cent per regel.
Bij abonnement voor beide veel lager. Men vrage daavoor de tarieven.
UITG.: N.V. DE MIDDELBURGSCHE COURANT
Lange St. Pieterstraat, Middelburg
T elefoonnummer s
Redactie 269 -:- Administratie 139
Postchèque en Girorekening 43255
Familieberichten en dankbetuigingen: van 17 regels 2.10; elke regel
meer 30 cent. In de rubriek „Kleine Advertentiën" worden, mits uitdruk
kelijk daarvoor opgegeven, advertentiën, tot niet meer dan 5 regels opge
nomen a 85 cent bij vooruitbetaling. Advertentiën onder „Brieven" oi
„Bevragen bureau dezer courant" 10 cent extra. Bewijsnummer 5 cent.
No, 13 6,
TWEEDE KAMER.
Agenda.
Stuwadoorswet.
De centrale aldeeling heeft besloten
op Donderdag 18 dezer in de af deelingen
te doen behandelen het wetsontwerp be
treffende den Economischen voorlich
tingsdienst De voorz. wil aan de agen
da toe voegen het wetsontwerp tot
goedkeuring van het protocol inzake de
wijziging van het verdrag, houdende de
regeling van de luchtvaart, het wetsont
werp tot wijziging van de Successie-wet,
het wetsontwerp tot wijziging van de
Leerplichtwet en de interpellatie-Oud
over de uitvoering van de Tarwewet,
Aan de agenda van de Tweede Ka
mer zijn toegevoegd de wetsontwerpen:
1. de verhooging van het renteloos voor
schot uit 's rijks schatkist ten behoeve
van den aanleg en het in exploitatie
brengen van een tramweg van Zutfen
naar Deventer; 2. de onteigening voor
den aanleg van een nieuw rijksweg-vak
ter vervanging van den weg om den
Teersdijk in den rijksweg Nijmegen
Grave's-Hertogenbosch; 3, de onteige
ning voor de verbetering aan den rijks
weg RenswoudeArnhem bij de Klomp
en over Ede.
Bij de voortzetting van de behande
ling van het wetsontwerp tot wijziging
van de Stuwadoorswet verdedigde de
heer Brautigam (s.d.) een amende
ment tot invoering van arbeidsboekjes
als controle op de naleving van de voor
schriften betreffende den arbeidstijd. De
heer Guit (r.k.) verdedigde een amen
dement van dezelfde strekking.
Minister Verschuur betoogde, dat
aan een controlemiddel in de praktijk
geen behoefte is gebleken en dat het
vroeger mislukt is.
Nadat de minister toegezegd heeft,
dat in de bedrijven, waarin dat noodig
zal zijn, over de arbeidsboekjes zal kun
nen worden beschikt, worden beide
amendementen ingetrokken.
De heer Brautigam verdedigde
daarna een amendement om te bepalen,
dat bij overwerkvergunningen voor
langer dan een week vooraf overleg
moet worden gepleegd met de arbeiders
organisaties; de heer De Visser
(comm.) een amendement om den werk
tijd in de haven te bepalen op 7 uur
per dag en 40 uur per week.
Minister Verschuur merkte op,
dat een groot deel der industrie reeds
met verkorten arbeidsdag werkt.
Hij zou geen bezwaar hebben tegen
een 7-urigen arbeidsdag als hij over
middelen beschikte ook den vrijwilligen
arbeid verplicht voor te schrijven. Ten
aanzien van het amendement-Brautigam
betoogde de minister, dat de praktijk
reeds grootendeels beantwoordt aan de
wenschen van den heer Brautigam.
Een amendement-de Visser tot ver
plichtstelling van den vrijen Zaterdag
middag wordt niet voldoende onder
steund en komt dus niet in behandeling.
Toen de heer Brautigam (s.d.)
zijn amendement zoodanig had gewijzigd,
dat de termijn waarvoor een overwerk-
vergunning zonder overleg met de orga
nisaties van werkgevers en werknemers
kan worden verleend, niet wordt vast
gesteld op één week, maar op een bij
algemeenen bestuursmaatregel vast te
stellen tijdvak, nam de Minister het
amendement-Brautigam over.
Het amendement-de Visser werd ver
worpen met 54 tegen 2 stemmen.
De heer Brautigam had daarop
een amendement om de commissies van
advies voor den havenarbeid in plaats
van facultatief, verplicht te stellen,
wat hij echter na bestrijding door den
minister introk.
Voorts had hij een amendement om de
instelling van veiligheidscommissies im
peratief te stellen.
Na bestrijding door den minister werd
de stemming bepaald op heden.
HET INSTRUCTIEVAARTUIG
„PRINSES JULIANA".
Morgen zal zooals beidend) Prinses Juli
ana op de werf „Gideon" van den heer
J. Koster Hzn. te Groningen het) eer
ste in Nederland gebouwde schooïschip,
dat haar naam zal dragen, doopen en
daarna te water laten.
Het is het nieuwe1" Instructievaartuig
voor het Onderwijsfonds voor de Scheep
vaart te Amstjerdiam, dat bestemd "is
dienst te doen als oefen- en opleidings
schip voor d,e zee-, Rijn- en 'binnenvaart.
Vooral met het oog op de opleiding
voor de binnenvaart moesten de hoofdaf
metingen van het nieuwe Instructievaar-
luig zoodanig beperkt worden,, dat oolc
dpor Friesland kan worden gevaren. De
lengte bedraagt 32.40 m de breedte 6.37
m en de grootste diepgang 1.80 m'. In
verband met een behoorlijke hoogte van
liet schoollokaal is dje holte op 2.85 m
vastgesteld.
Het middenschip is door een water
dicht schot in twee deelen gescheiden.
In het voorste ged'eel'tje worden onder-
gébracht dé leerlingen, die geheel aan
boord worden opgeleid. Hiervoor worden
twaalf 'kooien en een afzonderlijke hut
voor hok en bootsman gebouwd;. Het ach
terste gedjeeltje is evenzoo in twee dee
len gescheiden, waarvan het voorste
wordt ingericht als schoollokaal met aan
grenzende hutten voor leeraren, het ach
terste gedeelte als slaapvertrek voor zes
tien leeerlingen van Binnenvaart- of Zee
vaartscholen, wanneer deze met de
„Prinses Juliana" oefentochten maken.
De technische inrichting van 't nieu
we Iiistructievaartjuig voldoet aan de
hoogste eischen en alle modierne midde
len voor navigatie, enz. wopdlen toege
past.
Het vaartuig zal electjrisch worden ver
licht.
De bemanning van de Prinses Juli
ana" zal 'bestaan uit een 'kapitein, een
eerste officier-leeraar, een machinist-
leeraar, een bootsman en een kok-hof
meester. De aan boord, op te leiden leer
ling-matrozen vormen verd;er de overige
bemanning.
Het ligt in die bedoeling half Augustus
den officieelen proeftocht met de Plón
sen Juliana" te houdien, 'dat daarna on
middellijk in dienst zal worden gesteld.
Wanneer de financieels omstandighe
den zulks mogelijk maken, zal ook het
Instructievaartjuig „,Prins Hendrik" in
exploitatie blijven.
De plechtigheid der doop zal van half
dyie af door de K.R.O. via Huizen wor
den uitgezonden.
ACTIE TEGEN DE RADIO-CENSUUR-
Vragen van ir, Albarda-
Het Tweede Kamerlid de heer Albar-
da heeft den minister van Waterstaat de
volgende vragen gesteld:
Wil de minister mededeelen, op welke
gronden de Radio-contröle-commissie
de uitzending van een redevoering en
van orgelmuziek, ter herdenking van
den zeven jaar geleden in Italië omge-
brachten socialist Mateotti, op 10 Juni
1931 heeft verboden
Heeft de minister, toen hij van het in
de vórige vraag bedoelde verbod be
richt ontving, aanleiding gevonden zijn
tusschenkomst te verleenen, ten einde
opheffing van het verbod te bevorderen?
Hebben eenige beslissingen, welke de
Radio-contröle-commissie in den laat-
sten tijd beeft genomen, den minister niet
tot de overtuiging gebracht, dat die
commissie met haar preventief toezicht
menigmaal verder gaat, dan „ter voor
koming van gevaar voor de veiligheid
van den Staat, en de openbare orde of
de goede zeden", waarvan wet en regle
ment spreken, verdedigbaar is?
Is de minister niet van meening, dat
inzonderheid met het verbod van de
Mateotti-herdenking de Radio-contröle
commissie de grenzen heeft overschre
den van de opdracht, welke voor haar in
de Telegraaf- en Telefoonwet en het
Radio-contróle-reglement is te vinden?
Hebben de ervaringen van den laat-
sten tijd den minister niet overtuigd
van de wenschelijkheid, om de preven
tieve censuur op de radio-uitzendingen
af te schaffen, en wil de minister de af
schaffing van die censuur, al of niet met
wetswijziging, bevorderen?
Wat is de reden, dat de minister nog
steeds niet overgegaan is tot de regeling
van het beroep van de beslissingen dar
Radio-contröle-commissie, hoewel hij
reeds op 27 Mei 1930 in de Tweede Ka
mer zijn voornemen daartoe uitsprak, op
23 en 30 October 1930 die uitspraak be
vestigde, en op 3 Januari 1931, in ant
woord op schriftelijke vragen, mede
deelde, dat zijn beslissing slechts wachtte
op het verslag van een onderzoek in het
buitenland, welk verslag nu reeds ge-
ruimen tijd geleden is verschenen?
Kan de regeling van het beroep nu
spoedig verwacht worden, en zal die
regeling zoodanig zijn, dat de beslissing
in hoogste instantie blijft bij den tegen
over de volksvertegenwoordiging ver
antwoordelijken minister
Waarheid wekt deugd,
Liefde kweekt deugd,
Reinheid is deugd.
Gisterenavond ongeveer half negen
trok een lange stoet demonstranten
tegen den radiocensuur door de straten
van den Haag. Eenige duizenden namen
er aan deel.
Aan het hoofd werden de verschil
lende vlaggen en vaandels van de fede
ratie Den Haag van de S.D.A.P., A.J.C.,
N.A.S.B. en V.A.R.A. meegedragen,
waarachter weer een muziekkorps ging.
Hierbij liep o.a. ook wethouder Drees
en de secretaris van het hoofdbestuur
der V.A.R.A., de heer Zwertbroek,
Tal van doeken met opschriften wer
den meegedragen. De politie hoefde
slechts op te treden als verkeersrege
laar, want alles ging heel gemoedelijk
toe. Onderweg werden manifesten aan
het publiek uitgedeeld.
DE TARWEWET.
De vijf landelijke organisaties in het
bakkersbedrijf hébben in hun vergade
ring te Amsterdam besloten eenstem
mig te ijveren voor:
een percentage, van minstens 10 pdt.
vrije, onvermengde bloem voor de be
schuit- en banketbakkerij der gemengde
bedrijven; een zoo laag mogelijken prijs
der onvermengde bloem; een niet hoo-
ger percentage dan 15 pet bloem en meel
van inlandsche tarwe; een sterke "bestrij
ding van den invoer van 'Belgisch brood
in Nederland; een broodprijsverhooging
van een cent per 800 gram voor elkein
f 1.50, waarmede de bloemprijs per 100
kg wordt verhoogd ,!n te gaan met 1 Juli
a.s. en voor de oprichting een-er bak
ker scentr ale door de federatief samen
werkende bonden in het bakkersbedrijf.
Aan de bakker sv er t-egenwoordigers in
de advies-commissie werd verzoc'ht deze
wenschen aan de reigeeringl 'over le bren
gen.
Van 29 Juni tot 8 Juli komt in de
haven van Amsterdam de Engelsche
pantserkruiser „York".
Gemeenteraadsverkiezingen,
ZUIDZANDE. Gekozen zijn: 1 A.R., P.
Luteijn met 42 st. (aftr.), 2 S.-D-., J. le
Roij en J. A. de Lijser met resp. 163 en
5 st.; 4 lib., J. Risseeuw-de Hullu met
78, I. Luteijn B,on wens met 36, A. J. Lako
met 50 en J. J. Perduijn met 21 stem
men (allen aftredend).
Er heeft een verschuiving plaats ge
had met 2 zetels it-en gunste van de S. D.
MIDELBURG,
De firma Joosse alhier heeft gister
op pakkende wijze reclame gemaakt voor
haar moderne machine van permanent
wave.
In de étalage was deze machine op
gesteld en men 'had een jonge dame be
reid gevonden haar hoofdtooi te 'laten
behandelen volgens de laatste 'kjennis 'der
dameskappers.
Het was te- begrijpen, djatj dit op een
drukken Donderdagmiddag gedurende
een paar uur veel belangstelling trok',
vooral van de zijde der dames, van wie
zeker velen zullen gaan overwegen of zij
zich ook niet voor zulk eén behandeling
zullen aanmelden.
Gisterenavond wierp een hier te
vergeefsch werkhoekende man, afkom'stig
uit Leiden en reeds geruimen tijd were-
loos een 'blijkbaar bij het graafwerk voor
de waterleiding gevonden steen door een
der groote spiegelruiten van de firma
F. B. den Boer. Hij deed dit terwijl' tjwee
agenten van politie vïaikj in zijn omge
ving waren en deze gingen dan ook direct
tot arrestatie over. De man trachtte' op
deze wijze onderdak te krijgen.
De Marine-kapel te Middelburg.
De lang verwachte zomerscihe dagen
schenen gisterenmiddag, hum intrede te
doen en het was des .avonds prachtig wé
der, toen de mijnenveger M 4 tegen 8
uur voor de Stationshrug alhier aankwam
én na, mede door het lage water., nog al
al w,at gesukkel eindelijk omstreeks half
negen aain de moskade meerde. Daar en
ook op den weg, die volgens opgave
door het korps zou worden gevolgd, had
den honderden zich verzameld om' van
den tocht door de stad getuige te zijn en
het viel allen tegen, toen bleek, dat 'liet
in afwijking van de door de politie hier
ter stede ontvangen opgave, niet in de
bedoeling lag, da,t het korps spelende
naar de Abdij ging. Gelukkig dat de tami-
bours en pijpers onder de kranige leiding
van den tambour-majoor Witteveea met
tromgeroffel en kranig gefluit de route
wel volgden en daar toch de aanwezige
nog een welkome vergoeding gaven.
De leden van den kapel waren direct
naar de Balans gegaan en hier werd de
stoet eerst officieel geformeerd en trok
men de Abdij in, die behalve op het
vrij gehouden gedeelte voor dé woning
van den Commissaris der Koningin, een
menshenzee was. Men stond er mannetje
aan mannetje en ook nog buiten het
fraaie plein bleven velen genieten van
de taptoe.
De Commissaris der Koningin w,as mét
zijn familie en gasten op het bordes van
zijn woning aanwezig gedurende de gje-
heele uitvoering, die zoowel door het
deel dat het muziekkorps onder zijn be
kenden dirigent, den heer L. H. F. Leis-
kow, als door hetgeen de tambours en
pijpers ten gehoore bracht, een "stevig
gecoördineerd geheel vormende, als iets
bijzonders op muzikaal gebied. De rof
fels, hel hoorngeschal, de zachtere too.
nen van de fluiten, komen in deze om
geving allen uitstekend tot hun recht
en de keurige muziek, die de mannen
van den kapel ten gehoore brengén, de
volksliederen, de marschen, de beken
de melodiën van Piet Hein, van „In een
blauw geruitcn kiel" en dergelijke', de
den het niet minder.
Toen de taptoe onder applaus van de
■aanwezigen was beëindigd, complimen
teerde de Commissaris der Koningin de
heeren Leistikow en Witteveen en dank
te hen hartelijk voor het gebodene. Alle
marinemannen werden vervolgens bij ge-
'd eel ten binnen genoodigd om eeln ver
frissing te gebruiken. Toen ,weer was
in en even later ging de tocht, nu met;
aangetreden zette de muziek een marsch
de muziek langs de bekend gemaakte
-route naar de Loskade terug om weder
naar Vlissingen te varen.
Ook bij den terugtocht en het vertrek
waren nog zeer velen aanwezig en na het
vertrek bleef het, mede dank zij hét heer
lijke wener, nog eenigien tijd druk op
straal.
Hedenmorgen te ruim 8 uur kwam de.
kapel weder aan de Loskade aan voor
het maken van een muzikale wandeling
door een groot deel der stad. f
Ditmaal waren ook de jongens van de
opleiding naar Middelburg gekomen en
maakten den tocht mede. Op de Markt
werd een kartier rust gehouden.
"Ook nu trok de zeldzame gebeurtenis
'veler belangstelling en &e schooljeugd
trof het, dat een groot deel nog voor
den .aanvang der lessen plaats hlad.
De G-entsche bezoekjers die gisteren
met 'm'uziek door de stad frokken, hadden
het hier blijkbaar naar hun zin gehad,
want toen dei 'boot de touwen weer had
los geworpen, deed de muziek het' Neder
land sch Volkslied hooren en klonk luid
gejuich tot afscheid.
VLISSINGEN.
Naar men ons mlejcjiedeel't zal op 7
Juli a.s. cle Nederlandsche Spoorwegen
le Utrecht aanbesteden het uitvoeren van
grond- en spoorwerken.het maken van
een visitatiezaal met aangebouwde dou
anekantoren, het maken van een 'schaftlo
kaal voor de Maatschappij „Zeeland";
het maken van een'kantoorgebouw voor
die Maatschappij; bet maken van een
douanegebouw, en overkapping; het ver
lengen van d.en toegangsweg; het mak|en
van 'n afrastering;'t verplaatsen en oprui
men van weegbruggen; liet afbrekjen van
gebouwen en het uitvoeren van djv. wer
ken op het station te Vlissingen. De kos
ten dezer uit te voeren werken worden
geraamd1 op 1' 146.000.
De harmonie „St. Caecilia" direc
teur de lieer André J. Geysen, geeft Zon
dagavond 8 uur een concert in de tent:
op den Boulevard Evertsen.
ZEEUWSCH-VLAANDEREN W. D.
WATERLANDKERKJE. Woensdag ver
gat!,erde de Raad dezer gemeente mét af
wezigheid van de heeren H. J. Wijffels
wegens ziekte en den heer Wj. de Feijter.
Van dien Gr-ooten BoompoTder was een
Verzoek ingekomen of er geen bezwaar
was om voor één jaar tolheffing te; vra
gen wat werd goedgevonden.
Aangeb-odien werd het gemeenteverslag
over 1930.
Vastgesteld werden opnieuw de pen
sioengrondslagen van de gemeenteambte
naren.
ir
i
Beëdigd werd de gemeente ontvanger
dje in Maart 1.1. definitief is benoemd, de
heer F. van Roseveid;, van Schoondij'kp.
De keiweg Aardenburg-St. Kruis.
AARDEN'BURG. Men schrijft ons:
De commissie van onderzoek,1 inzake de
vernieuwing van dén keiweg Aardenburg
—Sint Kruis heeft, naar aanleiding van
de 'besprékjngen met den technicus in de
openbare gemeenteraadsvergadering van:
21 Mei 1.1. nog een aanvullend rapport
uitgebracht.
Daar het dé commissie onmogelijk
scheen, in eenig -opzicht met den techni
cus samen te werken, heeft ze zic'h tele
grafisch in verbinding gesteld met den
hoofdingenieur met verzoek, zich ter
plaatse -persoonlijk' te overtuigen van de
wenschelijkheid' van het aanbrengen van
verandering in het lengteprofiel.
De hoofdingenieur voelde verschillen
de der bezwaren als juist en nam ten-
opzichte daarvan een tegemoetkomende
houding aan. Hij zegde zooveel mogelijk'
zijn medewerking toe tot' het verkrijgen
van enkele wijzigingen.
Een woord van lof meent de commis
sie den hoofdingenieur niet te moeten
onthouden voor zijn tegemoetkomende en
welwillende houding.
De politie te Goes; heeft aangehou
den en ter beschikking van de Justitie
igesteld, zekere D. K„ 28 'jaar, verdacht
van diefstal van ëen rijwiel ten nadeele,
van zekere Fransen te Goes.
De Commissaris der Koningin heeft
aan den gemeenteveldwachter fe St. Ain-
n al and Ch. Schipper', met ingang van
1 Juli a.s. eervol ontslag verleend.
De heer C. Hooigerlhteide, brigade
commandant -der Rijksveldwacht te
Haamstecie is ingaande 1 Juli a.s. in
gelijke functie benoemd te M i d d e 1-
bur g.
De Controlekwestie van
Duitschland.
Het „Journal Officiel" van den Vol
kenbond publiceert een nota van den
Franschen minister van "buitenlandsche
zaken, die Briand in zijn functie van
voorzitter van de gezantenconferentie
reeds op 16 Maart j.l. aan den secretaris
generaal van den Volkenbond heeft doen
toekomen en die Sir Eric Drummond
op 10 April aan de leden van den Vol
kenbondsraad ter kennisneming heeft
toegezonden.
In deze nota maakt Briand de leden
van den raad erop opmerkzaam dat
sedert de terugtrekking der intergeal-
lieerde miltaire controle-commissie op
31 Jan. 1930 uit Duitschland geen enkel
controle-orgaan meer bestaat, dat toe
zicht oefent op de uitvoering van de
aan Duitschland opgelegde ontwape
ningsverplichtingen, Briand is van mee
ning, dat deze verplichtingen door
Duitschland na de terugtrekking van de
intergeallieerde controle-commissie niet
op bevredigende wijze zijn vervuld. Hij
verwijst hierbij naar vier aan de nota
gevoegde bijlagen die echter niet gepu
bliceerd worden, en voorts naar een
aantal artikelen van het verdrag van
Versailles, die door Duitschland naar
zijn meening ten aanzien van de ontwa
peningsverplichtingen niet ten volle zijn
nagekomen. Deze punten hebben betrek
king op de sterkte en de recruteering
van de Rijksweer, op het militaire be
stuursapparaat van den Rijksweer en op
de vorming der Duitsche afweerorgani-
saties.
De nota van Briand draagt een zui
ver informatorisch karakter. Verdere
stappen worden in de nota niet aange
kondigd. De zaak kan slechts in den
Volkenbondsraad aan de orde worden
gesteld wanneer een der raadsleden de
kwestie van schending door Duitsch
land der ontwapeningsbepalingen van
het verdrag van Versailles in dezen
vorm aan de orde stelt. Een dergelijk
voorstel is echter niet aanhangig ge
maakt en wordt voorloopig ook niet ver
wacht
In Duitschland is men nogal kalm over
het geheel niet actueel en is veeleer de
van groote beteekenis. De kwestie is in
