OEERSTE KW.
KUNST EN WETENSCHAP.
WEERBERICHT etc.
-
RECHTZAKEN.
DE STERRENHEMEL 13—20 Mei, 20 uur M. T.
GEMENGD NIEUWS.
-FIETSBANDEN
licht loop end
i 'ijzepsterk
SPORT.
Verkeerswezen, Post en
Telegrafie.
ad f 4500 als aandeel geldt, waarop de
Voorzitter ontkennend antwoordt.
Nadat de heer Becu ook inlichtingen
had gevraagd inzake de meening van Ged.
Staten over den weg, wordt de vergade
ring gesloten.
Das Paradies und die Peri.
„Tot Oefening en Uitspan
ning". Concertzaal,
Onder de componisten was Schumann
wel één der meest poëtische persoonlijk
heden. Hij was een echt Duitsche natuur,
in wien het geheele romantisme van de
Duitsche ziel scheen te zijn gevaren.
Een gevoelsmensch en idealist in de
hoogste mate, die toch het logisch ver
stand van zijn volk bezat, zoolang zijn
geest helder bleef.
In zijn klavierwerken staat hij nu nog
hoog naast de kunst onzer tijdgenooten
en is, evenals in vele zijner liederen, de
intimiteit en poëzie een factor, die deze
scheppingen tot iets bijzonders maakt.
De zucht om naast zijn vrouw ook een
schitterend figuur te maken, bracht hem
tot het schrijven van grootere werken.
Hij verdiepte zich in de kunst der or
kestratie en schreef enkele symphoniën,
In 1841 schiep hij ook zijn wereldlijk
oratorium „Das Paradies und die Peri",
zeker zijn beste werk in dit genre.
Gelukkig dan ook dat dit oratorium
op het repertoire blijft veler zangver
enigingen. Zoo ook van „Oefening en
Uitspanning", die düs niet beter Schu-
manns nagedachtenis de 75ste ver
jaring van zijn sterfdag kon eeren.
Over Thomas Moore's tekst is reeds
Vrijdag uitvoerig in ons blad geschre
ven. Ook over de muzikale.waarde van
dit hyper-romantisch oeuvre. Maar hoe
goed was 't eens een paar uur in dien
sfeer te toeven, in die wereld van wel
luidendheid, van melodieën, die geen
begrip, wèl onze ziel vragen. Muziek,
die ons weer gevangen hield van aan
vang de treurende Peri ,,vor Edens
Tor", waaruit zij „eines Fehltritts hal-
ber" verbannen was, tot het stralend-
juichende: „Freud, ew'ge Freude, mein
Werk is getan".
De sopraan-soliste mevrouw Mak van
WaayDooremans, had hier haar
schoonste moment, haar „avond", 't
Moest ook zoo.
En hoe voortreffelijk was hier de
koor-tegenzang: de welkomstgroet in
het paradijs. Een climax, waarvoor lei
der (de heer Joh. H. Caro), koor èn or
kest een apart woord van lof toekomen!
Trouwens het: „O heil'ge Tranen inn'ger
Reue", met het solokwartet, even voor
het slotkoor, trof ons ook. Zeer mooie
zang hier
Maar over het geheel: de zangver-
eeniging had uitstekende momenten.
We denken dan aan het strijdkoor in
het eerst gedeelte, aan het slot van I,
aan het vroolijke Houriskoor (begin III),
met de geestige begeleiding. En vooral
ook aan het „Weh, weh, er felhte das
Ziel", in I; van het „Chor der Genien
des Nils", hebben wij betere herinnerin
gen behouden van de uitvoering in 1925;
evenzoo aan het slotkoor van II.
De begeleiding was over 't algemeen
goed; soms wat te forsch. (Peri's eerste
solo „Wtie Gliicklich Sie wandlen die
sel'gen Geister elders weer juist har
monieerend (in het kwartet der vier
Peri's).
Van de solisten, het gemengd vocaal
kwartet, noemden wij reeds mevrouw
Mak van Waay, wier stem wel zeer
voor de Peri-partij ligt. Een heldere
fraaie stem
Naar mejuffrouw Jo Immink, hebben
wij evenzoo met veel genoegen geluis
terd; een diepe warme stem. Dat
toonde zij in: lasz mich von der Luft
durchdringen", het bekende lied der
Jungfrau (als wij ons niet vergissen is
hiervoor een mezzo-sopraan voorge
schreven?)
De heer De Vries, wiens geluid in het
eerste gedeelte ons matig kon bekoren,
werd na de pauze, in de lange recita
tieven, verrassend veel beter.
De heer Adriaan Rijbroek, heeft de
Jbarytonsoli goed gezongen
Een wel zeer dankbaar werk voor
dirigent, solisten, voor alle medewer
kenden. Een bekend, een geliefd en een
populair werk, ook. Waarom was de
Concertzaal niet stampvol? Nu waren
helaas, vele stoelen onbezet. Dat ver
dienen noch Schumann, noch „Oefening
en Uitspanning noch deze uitvoering.
Ad. int.
Gemeente- en Waterschapsarchieven in
Zeeland.
De Rijksarcnivaris en inspecteur dier
gemeente- en \vaterscliapsarc 11ieven in
Zeeland', mr. A. Meerkamp van Eimfodlen,
deelt in zijn jaarverslag als inspecteur
med;e, dat hij in 1930 weder veel aan
dacht heelt gegeven aan de voorzieningen
tegen brand in archief]ok,alen. Op zijn
verzoek heeft die heer D. Vleming, com
mandant der Brandweer le Utrecht,, hem
ingelicht over de beste methoden ter
beteugeling van een begin van branch
Daar water d,e archiefstukken sterk be
schadigd, verdiend plaatsing van een bak
droog zand met doelmatige schop bij de
archieven aanbeveling. Voorts lichtte die
heer Vleming den inspecteur in over de
verdiensten der verschillende bluschme-
Ihoden van minder eenvoudigen aard,
Aan het eind, van het verslagjaar was dte
briefwisseling nog niet afgeloopen, maar
reeds de ontvanger wenken zullen veel
nut kunnen slichten.
Met den inspecteur der gemeente- on
watersehapsarchieven in N. Brabant vond
eenig overleg plaats over d,e afbakening
van d,e resp. bevoegdheden ten opzichte
van pold.ers, welke grondgebied gedeelte
lijk in Noord,brabant gedeeltelijk in Zee
land ligt. j i I I H H
Inzage id,e gemeente Axe'l' herinnert
de inspecteur aan het door hem toege
juichte plan om de drie lokalen onder de
burgemeesterskamer en ide raadzaal tot
archiefkjluis in te richten, wat helaas
door den raad werd afgestemd. De in
specteur hoopt, d^t bij het intreden van
gunstiger tijden het lofwaardig voorne
men van het dag. bestuur Uer gemeente
alsnog tot uitvoering moge komen. De
inspecteur beval ide aanschaffing Van
één- of twee Boyce-toestellen aan naast;
de 3 aanwezige Muschapparaten.
Betreffende de gemeente Burgh,
merkt de inspecteur op, dat het tijdelijk
raadhuis een vrijstaand gebouw is. Van
de inventaris beslaat een complete inven
taris. Er is waterleiding en de 'burge
meester zal een brandjslang aanvragen
op het verzoek van dien inspecteur, als
mede aankoop van een handlbnandblusch-
apparaat voorstellen. Er bestaan plannen
voor een nieuw' gemeentehuis met een
archiefkluis, die echter moeten wachten
op uitvoering lot 'betere tijden.
Het. oud-archief van de gemeente
Dreischor, dat in 1929 door een
misverstand' was toegestuurd aan den
inspecteur, lag geheel dtoor elkander en
stelde de inspecteur voor het archief bij
hem te laten, hem te machfligcn polder
archiefstukken aan d,e betrokken polders
terug te geven en 'ten slotjte om een klein
crediet toe le staan voor restauratie van
de geschonden stukken. In Octofber herin
nerde de inspecteur er nog eens aan en
toen kwam de medledeeling,dat de raad'
geen gelden beschikbaar stelde voor
restauratie en verpakking van het ar
chief. Voorloopig zijn maatregelen geno
men om de ergste wanorde te herstellen,
Sedert het bezoek van den inspecteur
in 1922 is 't archief van D uivendijke
opnieuw geordend. De plukken worden
Chronologisch gerangschikt in portefeuil
les en geborgen in de raadzaal, die niet
vrij van vocht is. De burgemeester zal
hier en daar zakjes ongebluschte kalk
dtoen aanbrengen.
Tot het bouwen van een kluis is in
beginsel besloten, waarschijnlijk zal de
kast, waarin de kadasterregisters wor
den bewaard, worden doorgeslagen en
de kluis op die plaats worden aange
bouwd, waarvoor het terrein aan
wezig* is.
Te Eikerzee en te Ellemeet is
het dosierstelsel ingevoerd. Voor deze
gemeenten te samen met Burgh en
Haamstede zal een motorbrandspuit wor
den aangeschaft naast de brandslangen,
die op de waterleiding kunnen worden
geplaatst.
In het bovengedeelte van fret nieuw
gebouwde raadhuis te Haamstede
ligt de archiefkamer. De inspecteur had
de kamer liever gelijkvloers gehad met
het oog op het brandgevaar. Het archief
van 1811 af is er in ondergebracht. Met
ingang van 1 Januari 1930 is het re
gistratuurstelsel der vereeniging „Figa"
ingevoerd. Ter secretarie staat eene vrij
zwakke brandkast, waarin o.a. een enkel
oud stuk, een brief uit 1598 berust. In
het portaal hangt een uitstekend wer
kend Ready-schuimbluschapparaat. Een
handspuit is achter het gemeentehuis ge-
stationneerd, maar de gemeente is niet
aangesloten bij de waterleiding. Krach
tig heeft de inspecteur het bouwen van
een ruime kluis, wat overwogen wordt,
ondersteund.
Het archief der gemeente Hoek
geeft den inspecteur o.a. aanleiding op
te merken, dat een inventaris in bewer
king is. De archiefkamer in het nieuwge
bouwde raadhuis is voor het grootste
gedeelte veranderd in eene kluis.
Te Kerkwerve is veel verbete
ring aangebracht door het verplaatsen
van kasten en het toelaten van lucht,
terwijl ook hier ongebluschte kalk mede
helpt tot het drooghouden der stukken.
Ook deze gemeente is niet bij de water
leiding aangesloten en bezit een oude
handspuit uit 1880, doch vervanging door
een moderner instrument wordt over
wogen.
De plannen tot het bouwen van een
kluis en uitbreiden der bergruimte voor
het archief te Krabbend ij ke ver-
keeren in een vergevorderd stadium van
voorbereiding.
Een deel van het archief van Nieuw-
en St. Joosland, uit de jaren 1799
tot 1810, bleek te Veere terecht te zijn
gekomen en werd naar het archief te
ruggezonden, waaruit het blijkbaar ver
dwaald was.
Ten dpzichte van Noordwelle
deelt de inspecteur mede, dat nergens
in die gemeente handbluschapparaten
aanwezig zijn, en hij mondeling en schrif
telijk op aanschaffing ter bescherming
van raadhuis en archief heeft aange
drongen.
Voor beveiliging van het archief te
Renesse is wel een theofakkel en
een Ifax-apparaat aanwezig, doch deze
gemeente heeft geen waterleiding en
alleen een oude spuit, die uit een water
put moet worden gevoed.
De kasten voor het archief van S e-
roos kerke (S) zijn nog al vochtig,
en zullen zakjes ongebluschte kalk wor
den opgehangen en de burgemeester zal
voorstellen minimaxen aan te schaffen,
die tot nu toe ontbreken.
Te Tholen kan de gemeente-archi
varis nog steeds niet werken in het
koude jaargetij, omdat de archiefkamer
nog steeds niet kunstmatig verwarmd en
13 Mei.
Barometerstanden:
Hoogste: 762,3 te München.
Laagste: 749.1 te Westmanoer.
Thermometerstanden
Hoogste en laagste temperatuur van
Zaterdagmorgen tot hedenmiddag 12 h,:
'"Hoogste 67.
Laagste 53.
Weersverwachting van het K. N. M. h'
Zwakke tot matige wind, uit! 1. rich
tingen. Half tot zwaar bewolkt). Aanvan
kelijk droog weer. Later wellicht kans op
onweer. Weinig verandering in tempera
tuur; later wellicht afkoeling.
Donderdag 14 Mei,
Zon op 4.09; onder 7-44.
Licht aansteken alle rijwielen, motor
rijtuigen en andere rij- en. voertuigen
8.|14. L 'j
Maan op 3.00 v.m.; onder 4.22 n.m.
Nieuwe maan 17 Mei.
HOOGWATER VLISSINGEN.
Middelbare tijd.
donderdag 14 Mei
11 48
Z o m e r t ij d.
Trjjdag
15
1 01
13 26
Saterdag
16
1 35
13 56
bondag
17
2 03
14 25
daandag
18
2 36
14 58
Mnsdag
19
3 10
15 35
oensdag
20
3.49
16.12
verlicht kan worden. In 1929 is een
kluis gebouwd.
Te Wolphaartsdijk wilde men
de archiefkluis ten deele ter beschikking
stellen van polders en waterlanden en
heeft de inspecteur opgemerkt, dat het
hem niet juist toe scheen, den huurprijs
te laten afhangen van de grootte van de
polders in plaats van van die der te
bergen archieven.
Na ook over eenige polders mededee-
lingen te hebben gedaan komt de inspec
teur tot de ordening en beschrijving
vanwege de ProvinPie,
De stukken van Westdorpe heeft
de inspecteur beschreven, daar zij tijde
lijk op het Rijksarchief berustten. Daar
bij bleek, dat hoogstwaarschijnlijk nog
andere stukken van vóór den Franschen
iijd bij de gemeente aanwezig zijn en
heeft de inspecteur het voornemen ter
plaatse een nader onderzoek in te
stellen.
De heer ML de Brakke heeft de be
schrijving van het gemeentearchief van
Veere voortgezet. Aan de orde was
de bewerking der rekeningen uit de
jaren 14021600. Tusschen de rekenin
gen van de stad bevonden zich talrijke
rekeningen van den heer
Deze laatste zijn uit de serie verwijderd
en kunnen dienen als grondslag voor de
reconstructie van het heerlijkheidsar
chief, dat zooveel mogelijk zal worden
bijeenverzameld. De losse stukken, in de
rekeningen aangetroffen, zijn daaruit af
gezonderd en voor zoover dit' mogelijk
bleek als bijlagen tot de respectievelijke
rekeningen verzameld en beschreven.
Ook aan het archief van Nieuw en
St. Joosland heeft mr. de Brakke
zijne krachten gewijd. De ordening en de
beschrijving zijn in het afgeloopen jaar
geheel voltooid. Een supplement op den
inventaris-Mulder 17001851 wordt van
rijkswege gedrukt.
Ter bewaring in het Rijksarchief wer
den inventarissen verkregen van de ar
chieven der gemeente Duivendijke 1800-
1930, en van de polders Nieuw-Beoos-
ten-Blij-Bezuiden 17751815 en Noord
polder 1780'1900.
Politierechter te Middelburg.
In de zitting van 12 Mei waren de vol
gende personen gedagvaard:
M. S., 52 j., meubelmaker, zonder vaste
woonplaats, ged. wegens landlooperij te
Middelburg op 20, 21 en 22 April 1931
te Middelburg,
Eisch en uitspraak 3 d. h. en 3 jaar R.
W. L;
A. F, d. W., 20 j„ werkman, Graauw,
wegens mishandeling van J, Bouwens te
Graauw op 19 Maart j.l.
Eisch en uitspraak 1 maand gev. Uit
spraak 1 maand gev, voorw. proeftijd 3
jaar en 25 of 25 d, h. en toewijzing
civiele vordering ad 20,50;
De verdediger, mr. P, C. Adriaanse,
bepleitte vrijspraak.
J. d. W., 48 j., werkman Graauw, we
gens mishandeling van J. Bouwens en
H. Bouwens te Graauw op 19 Maart j.l.
Eisch en uitspraak 10 of 10 d. h.
E, d. V., 22 wagenmaker te Graauw',
wegens mishandeling van J. F. de Bak
ker en C. J. de Bakker te Graauw op 1
Maart j.l.
Eisch en uitspraak 15 of 15 d. h.
A. v. A., 46 j., arbeider Westdorpe,
wegens wederspannigheid tegen den
rijksveldwachter J. Warrens, die hem,
terwijl hij in dronkenschap op den open
baren weg was, beetpakte om hem thuis
©V0UE MAAN
O LAATSTE KWARTIER
#NIEUWE MAAN
Slechts den 19en vindt men op het
tijdstip, waarvoor dit kaartje geteekend
werd, de nieuwe Maan laag in het N.W.
VENUS
MARS J
JUPITER CD
SATURNUS
boven den horizont. An tares van de
Schorpioen staat hier nu net in het
Z.O.
te brengen, te Westdorpe op 5 April j.l.
Eisch en uitspraak 15 of 15 d. h,
Ph, P., 67 j,, landbouwer te 's Heer
Arendskerke, wegens het schieten met
een buks of een geweer op een duif, die
later daarvan is gestorven en welke duif
toebehoorde aan M. Visser te 's Heer
Arendskerke op 29 Maart 1931.
Eisch en uitspraak 10 of 10 d. h.
H. C., 27 j., arbeider te Arnemuiden,
wegens beleediging van M. van Schaik,
rijksveldwachter te Arnemuiden, toen
deze daar surveilleerde en hem aanhield
wegens overtreding van de Motor- en
Rijwielwet op 7 April j.l,
Eisch en uitspraak 15 of 15 d, h,
C, L., 23 j., werkman te Vlissingen, en
P, L„ 25 werkman te Vlissingen we
gens wederspannigheid tegen den agent
van politie P, de Bokx, toen deze den
verdachte C, L, beetpakte om hem op
te brengen toen de ambtenaar hem in
den nacht van 5 op 6 April j.l, in open
bare dronkenschap bevond.
Eisch en uitspraak 20 of 20 d. h. voor
ieder.
H. v. V., 27 j., werkman te Eecloo, we
gens diefstal van 9 ijzeren bouten en
moeren aan een ander toebehoorende te
Sluiskil op 1 Maart j.l.
Eisch 15 of 15 d, h. Uitspraak vrij
spraak.
W. H., 23 j., schippersknecht a. b. van
het sleepschip „Willem", zonder vaste
woonplaats, wegens beleediging van den
wachtmeester Cambier en den mare-
chaussée De Bukviel en den Rijkshaven
meester te Terneuzen, toen deze daar
dienst deden,
Eisch en uitspraak 15 of 15 d, h.
A. P, F. d. K., 25 j., arbeider te Hengst
dijk, wegens mishandeling van Honorie
van Gassen te Ossenisse op 19 Novem
ber j.l.
Eisch en uitspraak 15 of 15 d, h.
Door G. H. A, L„ 39 jaar, vertegen
woordiger van een verzekering te Bilt-
hoven, is hooger beroep aangeteekend
tegen het vonnis van 1 Mei j.l., waarbij
hij wegens oneerlijke concurrentie is ver
oordeeld tot een maand gevangenisstraf
voorwaardelijk met een proeftijd van 3
jaar en 50 of 25 d. h.
De officier van justitie was eveneens
in hooger beroep gekomen.
is, op 25 Juli de eerste reis naar Indië
aanvaarden. Op 15 Juli vertrekt het
schip van Hamburg, 18 Juli van Bremen
en een week later van Rotterdam, Ver
wacht wordt, dat het schip de reis in 26
dagen zal doen.
Voor den Rotterdamschen Lloyd is
thans nog bij „De Schelde" in aanbouw
het vrachtschip „Bengalen".
Ind, Stoomvaartlijnen.
Indrapoera uitr. 12 (8 v.m.) le Sabang.
Baloeran (uilr.) 12 (10) v. Pt. Said.
J. P. Goen (uitr.) 12 Mei van A'lgiers.
XIngez. Med.)
Postduiven.
Zondag j.l. hield de Posid. Ver, „Zee-
landia" een wedvlucht vanuit Quièvrain
(België). 121 K.M. De duiven werden
vermoedelijk gelost te 8 uur. Eerst aan
komende duif werd geconstateerd om 10
h. 21 min, 34 sec; laatste 10 h 27 min.
50 sec.
De prijzen werden als volgt behaald:
le, 8e, en 10e pr. J. Marcus; 2e pr. J.
Minderhoud, 3e en 4e pr. P. Pantus, 5e,
7e en 12e pr. S. Versluys, 6e en 9e pr.
D. M. Klaassen, lie pr. G. de Blay,
13e, 14e en 15e pr. W. Adriaansens.
De „Kota Nopan".
Naar de N.R.C. verneemt zal de
„Kota Nopan", het nieuwe motorvracht
schip, dat voor rekening van den Rot
terdamschen Lloyd op de werf De
Schelde te Vlissingen in aanbouw
DE MOORDi OP DEN HEER ESCHAU-
ZIER. Omtrent den moord op' den
heer E. kian nog worden medegedeeld,
dat Dinsdagmiddag in het ziekenhuis te
Dien H aag de confrontatie heeft plants
gehad van K. met het lijk.
OJmtrent het motief v,an den moord
tast men nog in het duister, wel zijn en
kele nieuwe gegevens de politie ter oore
gekomen. O.a. onderzoekt de politie ook
de mogelijkheid van een tweede zaken
relatie tusschen K. en den heer E. wél
ke betrekking had op een nieuwe uil-
vinding van K.
Ock kan nog worden medegedeeld dat
het lijk van den heer E. gebonden melj
een riem van een bagagedrager in de ldst
werd aangetroffen.
Na langdurige verhooren is er klaar
heid gekomen in den moord op den heer
Eschauzier. De aangehouden techniker
Koning heeft 'beken d' dien heer Ew
naar zijn kamer in de Prins Hendriks Ir.
le hébben gelokt en daarna met behulp
van Jen 21 jarigen kantoorbediende J.
G. "W. P. die woonde aan het "Westeinde»,
te hebben vermoord: door mjddel' van
een prop gedrenkt in aether. Het lijk
werd daarna gebonden in een kist per
aufo naar het pakhuis in de Wester-
baanslraat overgebracht. Gisterenavond
heeft de politie oolc P. gearresteerd die
eveneens heeft bekend.
De zaak 'blijkt zich als volgt te heb
ben toegedragen aldus de Maasbode.
Zooals reeds is meegedeeld, zou de
heer E. Zaterdagmiddag in hotel Cen
tral met K. een 'bespreking hebben over
een d,oor laatstgenoemde gedane uitvin
ding- Toen de heer E. van de „Witte"
naar Centraal ging, werd hij opgewacht
door P., die hem een brief van K. over
handigde. In dien brief deelde K. mede dat
hij zijn voet verstuikt hact en niet naar
Central kon komen. Hij verzocht don
heer E. op zijn kamer in de Prins Hen
drikstraat te komen om aldaar de be
spreking te voeren. Met een taxi reed,
de heer E. die geen kwaad vermjoiedde),
met P. naar de k,amer van K. Daar aan
gekomen, werd. die heer "E. vastgegrepen
en werd, hem een prop me't' aether in den
mond geduwd. Zijn handen en voeten
werden met een touw vastgebonden. De
heer E., die terstond bewusteloos was,
werd op een bed neergelegd.
De bedwelming bleek echter zoo stei'k
te zijn, dat de heer Eschauzier niet al
leen bewusteloos was, maar spoedig aan
de gevolgen daarvan overleed
Terwijl P. met een gummistok bij het
bed, waarop het ontzielde lichaam' laig,
de 'wacnt bleef houden men vermoed
de, dat hij weer bij zou kom'cin en dan
wellicht alarm zou maken ging K. uit
to|m een kist en een auto te halen om
daarin den heer E. te vervoeren.
Teen K. 'met een en ander terugkwam,
hebben zij het lijk in de kist gedaan en
naar het pakhuis in de Westerbaensti'aal
vervoerd, waar het, zooals toen weet,
Maandag door den eigenaar van het pak
huis werd ontdekt.
De bedoeling van K. en P. zou, vol
gens hun verklaring, niet zijn geweest
den heer E. te dooden, maar hem le
dwingen schuldbekentenissen te teekenen
