provinciale Zteuwsche
Redactie 269 Administratie 139
Postchèque en Girorekening 43255
Twee bladen.
DINSDAG 12 MEI 19 31.
Eerste Blad,
174e Jaargang.
DONDERDAG (HEMELVAARTSDAG)
ZAL ONS BLAD NIET VERSCHIJNEN,
Lijkverassching
BINNENLAND.
NEDERLAND EN DE VOLKENBOND.
WETSWIJZIGING INZAKE DE STEUN-
VERLEENING AAN MOBILISATIE-
INVALIDEN,
V ARA-PROGRAMMA'S IN MILITAIRE
CANTINES.
HET EUROPEESCH- EN INLANDSCH
BESTUUR
ZEELAND.
Zomertijd.
VLISSINGEN.
ZUID-BEVELAND.
SCHOUWEN-DUIVELAND,
THOLEN.
ZEEUWSCH-VLAANDEREN O. D.
ZEEUWSCH-VLAANDEREN W. D.
Kort Zeeuwsch Nieuws.
KERKNIEUWS.
Een kerkelijke verkiezing.
ONDERWIJS.
De vereenvoudigde spelling op de H-B.S.
RECHTZAKEN.
Kantongerecht te Middelburg.
'd<
ófd
1G
i he
AC
1 1
<ee
[>ve
93
,tin
ine
,rkc
AI
MfDDELBURGSCHE COURANT
Dagblad Abonnementsprijs voor Middelburg en 't agentschap Vlissingen
2.30, elders 2.50 per kwartaal. Week-abonnementen in Middelburg
18 cent per week. De advertentieprijs is, voor de gewone advertentiën
30 cent per regel; voor ingezonden mededeelingen 60 cent per regel.
"Bij abonnement voor beide veel lager. Men vrage daavoor de tarieven.
UITG.
N.V. QE MIDDELBURGSCHE COURANT
Lange St. Pieterstraat, Middelburg
Telefo onnummer s
Familieberichten en dankbetuigingen: van 17 regels 2.10; elke regel
meer 30 cent. In de rubriek „Kleine Advertentiën" worden, mits uitdruk
kelijk daarvoor opgegeven, advertentiën, tot niet meer dan 5 regels opge
nomen a 85 cent bij vooruitbetaling. Advertentiën onder „Brieven" of
„Bevragen bureau dezer courant" 10 cent extra. Bewijsnummer 5 cent.
Ho. 111.
Of het in verband staat met de ko
mende gemeenteraadsverkiezingen is ons
niet bekend, al lijkt het niet onwaar
schijnlijk, maar in elk geval staat een der
anti-revolutionnaire vraagstukken van
practische politiek thans tijdelijk weer
in het volle licht: dat der lijkverassching
of, zooals het vroeger heette en men
tegenwoordig nog wel zegt: de lijkver
branding.
Men meene niet, dat dit toch uitslui
tend een zaak van rijkspolitiek is: welis
waar zal de rijkswetgever eventueel te
beslissen hebben over een al of niet
wijzigen van de begrafeniswet, maar bij
den huidigen stand van zaken zal toch
in elke gemeente zij het dan wellicht
zonder kans van slagen aan de orde
kunnen komen een voorstel tot bouw
van een crematorium. Als we het wel
hebben, dan is in Amsterdam of Rotter
dam zulk een voorstel zelfs gedaan, zij
het dan met de voorloopig uitsluitende
bedoeling, daarop een prae-advies te
laten uitbrengen, waarin de wettelijke
toelaatbaarheid van den bouw eens cre
matoriums aan een onderzoek zou zijn
enderworpen.
Zooals we kortelings reeds schreven,
is deze zaak in Nederland hoogst onbe
vredigend geregeld. Of eigenlijk: niet
geregeld.
Men is van meening, dat de wet de
crematie stellig verbiedt of eigenlijk niet
toelaat (er is verschil van inzicht op dit
punt) maar dat, bij overtreding van dit
verbod, althans bij niet-voldoen aan wat
de wet dan wèl voorschrijft, geen straf
opgelegd kan worden.
En dus vinden crematies plaats.
Voor beide partijen is deze toestand
ongewenscht en onwaardig.
Voor de tegenstanders der crematie:
omdat naar hunne meening onze rechts
orde wordt aangetast, doordat de over
heid nalaat in te grijpen, waar de wet
systematisch overtreden wordt.
Voor de voorstanders der lijkver
assching omdat wat zij als moreel
noodzakelijk en volkomen verantwoord
gevoelen, wettelijk niet bepaald geoor
loofd is, doch oogluikend toegelaten
wordt.
Aan deze onwettige en onwaardige
toestand moet een einde komen, daar
over zijn beide partijen het eens,
De vraag is nu maar: in welke richting
moet de oplossing gevonden worden?
De orthodoxe argumenten tegen de
lijkverbranding vonden wij jl. Zaterdag
in „De Zeeuw ontleend aan een artikel
van dr. J. Hoek in „Anti-revolutionnaire
Staatkunde".
De schrijver zegt daar o.m.:
„dat lijkverbranding van ouds 'n hei-
densche gewoonte was, terwijl de be
grafenis een echt Christelijke tra
ditie is."
Hij trekt dan een parallel: hoe met
het opkomen van ongeloof en materia
lisme ook de crematie weer haar intrede
deed. De overheid dient dan ook z.i.
„niet alleen in te gaan tegen wat de
lichamelijke volksgezondheid bena-
maar ook tegen wat de Chris
telijke zede publiek aantast.'
Iets verder lezen wij: ,en ook is
het waar, dat de Schrift geen
rechtstreekschverbodbe-
va t, m^r Wel ;s bij- het licht yan
Schrot en historie onomstootelijk vast
Xs-dat d,e begrafenis tot de
Christelijke zeden behoort en daar
om mag de Overheid in ons land niet
zonder nadere uitspraak en regeling
den bestaanden toestand bestendigen
waarbij jaarlijks pl.m, 500 crematies
in de gemeente Velsen plaats vinden."
Wij merken hierbij alvast op, dat naar
het toch stellig onverdachte getuigenis
van dr. Hoek de gansche bijbel ge
schreven in een tijd waarin de lijkver
branding toch zeker niet onbekend was
géén rechtstreeksch verbod bevat.
Onze politieke tegenstanders baseeren
zich dan ook uitsluitend zie de door
ons gespatieerde woorden op de
zede, d.i. de gewoonte.
En nu hebben wij voor goede zeden
alle respect, maar daarnevens wenschen
wij de betrekkelijkheid van de zedelijk
heid toch niet uit het oog te verliezen.
Wat voor honderd jaren „heel erg" werd
gevonden, geldt thans als „heel gewoon"
en dat mutatis mutandis evenzeer in
orthodoxen als in anderen kring.
Evenwei: wat leidt men, ten aanzien
der crematies af uit dien wensch, een
dusgenoemd „christelijke zede" of ge
woonte ook in de toekomst in eere ge
houden te zien?
De auteur van het artikel „Lijkver
branding en de taak der Overheid"
schrijft hieromtrent:
„Hoe het ook zij, naar mijn meening
moet de principieele vraag: mag lijk
verbranding door de overheid van een
Christelijk land worden toegestaan,
ontkennend worden beantwoord"
„Indien echter gelijk te vreezen
staat voor een crematieverbod in
de Staten-Generaal geen meerderheid
zal te vinden zijn, dan kan een Kabinet
bezwaarlijk de eisch worden gesteld,
dat het een wetsontwerp indiene, dat
de crematie volstrekt verbiedt. Er
moet dan gestreefd naar een oplos
sing, welke aan de verwezenlijking
van ons beginsel zoo dicht mogelijk
nabij komt."
En wat is de oplossing dan
Ziehier:
„de idee, welke dr. Kuyper aan de
hand deed, toen hij gewaagde van
een gelegenheid tot lijkver-
branding op een geheel
eenzame plaats, onder streng
wettelijken waarborg en onder de
gelding van bepalingen, die alle
vertoon van de crematie doe weg
vallen."
Dat is dus de oplossing: scheiding van
de staatsburgers in witte schapen, die
naar eer en geweten, naar hun gods
dienstige „zede", hun dooden mogen be
graven, en zwarte bokken, staatsburgers
van een minder soort, heidenen, minder
waardige „ondermijners van de christe
lijke grondslagen van ons volksbestaan",
„ontkerstenaars van ons maatschappe
lijk leven", die hun sinister bedrijf mei
het stoffelijk overschot van hunne over
ledenen achter een hooge prikkeldraad
omheining in een soortement moderne
Baals-tempel ergens op de Mookerhei
mogen bedrijven, maar: dan zonder eenig
„vertoon".
Wij kunnen niet anders dan onze felle
verontwaardiging er over uitspreken,
dat men met zulk een schandelijk, den
medemensch onteerend denkbeeld durft
aan te komen
De quaestie van de wenschelijk-
h e i d der lijkverassching is hier thans
niet aan de orde. Wij spreken ons
daarover thans niet uit, en verklaren
ons dus ook geen voorstanders daarvan.
Wij eischen slechts op: de vrijheid voor
hen, die voorstanders der lijkverassching
zijn, dat te mogen doen in het volle licht
der openbaarheid, met volledige goed
keuring door de wet, en met dat cere
monieel hetwelk hun godsdienstige, reli-
gieuse of zedelijke overtuiging of levens
inzicht, dan wel uitsluitend de piëteit
voor de doode het hart ingeeft.
Wanneer een al te „radicale" regee
ring eens dwingend zoude willen voor
schrijven, dat elk lijk naar een crema
torium zou moeten worden gebracht, om
er verascht te worden: wij zouden er ons
met kracht tegen verzetten.
Maar omgekeerd: wanneer men de
crematie verbieden of degradeeren wil,
dan teekenen wij eveneens verzet aan
Zooals reeds uit Genève gemeld is,
zal onze minister van buitenlandsche za
ken, jhr. Beelaerts van Blokland, deel
nemen aan de bijeenkomst van de studie
commissie voor de Economische Unie, die
den 15 dezer haar werkzaamheden aan
vangt.
Hij zal vergezeld zijn van prof. Fran
cis, administrateur-chef der afdeeling
Volkenbondszaken, en dr. Nederbragt,
chef van de directie van economische za
ken van zijn departement, als adviseurs.
Een groot aantal Nederlanders zal zich
in de eerstvolgende dagen tevens voor
verschillende Volkenbonds-aangelegenhe-
den te Genève bevinden. Minister van
Staat, dr. Colijn, zal dan van den Volken
bondsraad, die 18 dezer bijeenkomt, ver
slag uitbrengen over de resultaten van de
economische conferentie en de Handels
conventie van Genève. Staatsraad mr.
Limburg zal den Raad verslag uitbrengen
over de resultaten van de conferentie
voor het wisselrecht. Prof mr, Ruijs is
aanwezig in verband met de werkzaam
heden voor de Landbouwcredietbank
Elke vriendschap, die niet op het
streven naar hetzelfde ideaal gegrond
is, heeft geen waarde.
Prof. Rutgers, overste Van Voorst tot
Voorst bevinden zich te Genève in ver
band met de bijeenkomst van de commis
sie voor het ontwerpverdrag tot verster
king van de middelen ter voorkoming van
oorlog; dr. N, M. Josephus Jita in verband
met de werkzaamheden van de interna
tionale gezondheidsconferentie, terwijl
mr. dr. Zimmerman de vroegere commis
saris-generaal voor den Volkenbond in
Oostenrijk, die zich thans in Mexico be
vindt, bij de bijeenkomst van 't garantie
comité voor de Oostenrijksche leening
zal vervangen worden door den gezant te
Bern.
In antwoord op een vraag van het
Tweede Kamerlid Ter Laan betreffende
het stadium van voorbereiding en de be
handeling van de toegezegde wijziging
van de wet tot steunverleening aan mo
bilisatie-invaliden, heeft de minister van
defensie medegedeeld, dat een wetsont
werp tot wijziging van de wet van 13
Mei 1927 zijn departement heeft veriar
ten. Tot medewerking aan een zoo spoe
dig mogelijke behandeling is de minister
gaarne bereid.
Op de vragen van het Tweede Kamer
lid den heer Ter Laan in verband met
het verbod van den commandant der 2e
infanterie-brigade om radio-muziek, uit
gezonden door de V.A.R.A., in de cantine
ten gehoore te brengen, heeft de minister
van Defensie geantwoord:
De commandant van de 2e infanterie
brigade heeft verboden, in de militaire
cantines programma's uitgezonden door
de V.A.R.A., ten gehoore te brengen, na
dat was gebleken, dat deze herhaaldelijk
voordrachten bevatten, welker inhoud in
strijd is met de krijgstucht en de strek
king heeft, het vertrouwen in de weer
macht te verzwakken. Voor V.A.R.A.-
muziek kon geen uitzondering worden
gemaakt, omdat deze meermalen door
zoodanige voordrachten wordt onderbro
ken.
Aan alle radioprogramma's wordt, wil
men, dat zij ook in militaire cantines ten
gehoore worden gebracht, de eisch ge
steld, dat zij de krijgstucht niet schaden
en haar handhaving niet bemoeilijken.
Alle omroepvereenigingen worden in de
zen gelijk behandeld.
Vastgesteld is de ordonnantie inzake de
taakverdeeling van het Europeesch en In-
landsch bestuur.
Het komt ons gewenscht voor, nog
eens te herinneren aan het ingaan van
den zomertijd in den nacht van Donder
dag op Vrijdag, Men dient dus alle klok
ken en andere uurwerken Donderdag
vóór het naar bed gaan een uur vooruit
te zetten.
Gisteren werd de politie gealarmeerd
voor een begin van brand in een perceel
aan de Badhuisstraat tengevolge van het
vlafm vatten van vermolmd hout bij het
afbranden van een gevel. Het vuur kon
geheel in den aanvang worden gestuit.
Gisterenmiddag heeft op- den Nieu-
wendijk een vechtpartij plaats gehad tus-
schen twee inwoners dezer gemleente.
Zekere J. verweet bij herhaling, dat van
N. hem geld schuldig was, wat deze als
altijd ontkende, v. N. maakte zich daniig
kwaad en gaf J. een klapi, wapirop deze
neerviel en met een hersenschudding en
enkele wonden naar hel ziekenhuis is ver
voerd. v. N., die aanvankelijk door de po
litie is aangehouden is later op vrije
voeten gesteld.
'S-GRAVENPOLDER. Maandagmiddag
botste de auto van den heer B. uit Goes
tegen het kantoor van notjaris Oele in
d.en Achterweg. Het ongeval werd ver
oorzaakt, doordat de chauffeur wilde uit
wijken voor een slecht manoevreerendien
fietsenden jjongen. De fiets werd 'bescha
digd, de auto kwam er vrij goed .af. Alleen
Sn '1 kantoor werd eenige schade van be-
teekenis aangericht.
ZIERIKZEE. Op de caiididatenlijst der
gemeenteraadsverkiezing zijn door de R.
IC. ICiesver. geplaatst: 1 A. den Boer
(aftr.), 2. Joh. Ilenning, 3. L. J. Gninée
(aftr.). 4. H. A. ICoevoets.
OUD-VOSSEMEER. Alhier werd in de
Maand,ag gehouden raadsvergadering een
iadres ter tafel gébracht van eenige inge
zetenen buiten de kom wonende betref
fende de toepassing van art. 13 der L. O.
wet. Waar reeds een beslissing was ge
vallen werd het adres voor kennisgeving
aangenomen.
Een der leden bracht ter spraike schor
sing van de in Juni te houden kermis, in
verhand met de slechte tijdsomstandighe
den. Een besluit daaromtrent werd niet
genomen.
SAS VAN GENT. De gemeenteraad
nam voor kennisgeving aan het schrijven
van den raad van Smallingerland, om ad-
haésiebetuiging aan haar adres aan den
minister inzake mobilisatieslachtoffers.
Grond in erfpacht werd verleend aan H.
van Reeth, G. en H. de Waegenaere; aan
adressanten werd tevens vergunning ver
leend tot afwijking van art. 7 der bouw
verordening.
Het voorstel tot aankoop der wieler
baan werd van beide zijden uitvoerig be
zien en kon niet worden afgehandeld,
daar de stemmen staakten 33.
Tusschen den voorzitter en den heer
De Leux ontspon zich een ampele ge-
dachtenwisseling over het uitbetalen der
wachtweek voor bij de werkverschaffing
te werk gestelden. De heer De Leux
wilde dit ten koste der gemeentekas
doen, doch de burgemeester had hier
voor stappen gedaan in Den Haag en
verkregen, dat de moderne bond dit be
drag kon uitbetalen,
OOSTB.UBG. In eene spoedvergadering
van den gemeenteraad, bijeengeroepen op
Maandag werd op voorstel van B;. en
(W. besloten over te gaan tot dem'ping
van een pa.tr honderd nieter lange sloot,
na vooraf daarin buizen te hebben laten
leggen van minstens 50 cm doorsnede,
Voor de demping zal gebruik gemaakt
worden v?n grond, af te graven van den
eersten Hoogendijk, voor welke afgraving
ten spoedigste de toestemming wordt ge
vraagd van den Henricuspolder. Het werk
zal gedaan worden door werkloozen.
Onder leiding van den Chr. Bestu
ren Bpnd le Middelburg is te Vrouw ei-
polder opgericht een afdeeling van den
Chr. Landarbejdersbond met aanvanke
lijk 10 leden.
Bij ICon. besluit is de bronzen eere-
med,aille verbonden aan de Orde van
Oranje Nassau, loegekjendj aan G. Grim-
minc'k, landarbeider op de hofstede van
den heer P. Boonman te N i e u w dl o r p
(gent. 's Heer Arendskerke).
Woensdag bij mooi weer, zullen de
ouden van dagen te Ierseke hun jaar-
lijkschen uitgangsdag hebben: thans naar
Domburg. De meeste eigenaren van luxe
auto's hebben hun wagens beschikbaar
gesteld en bovendien nog gezorgd dat ze
„vrij verteer" hebben. Ongeveer 100
mannen en vrouwen zullen meerijden.
De ring Zeeland, van Chr. Zangver-
eenigingen houdt op Hemelvaartsdag 14
Mei a.s. haar 17e Zangersfeest te Bie-
zelinge. Er zal door 27 vereemgingen
aan dit concours worden deelgenomen
met ongeveer 1200 zangers(essen'), waar
van dpie vereenigingen uit Walcheren.
Het zijn „Hosanna" uit Vlissingen; „Looft
den Heer", 't Zand bij Middelburg en
„Soli Deo Gloria'' van Souburg.
Het comité van actie voor verbe
tering van den veerdienst Zijpe^A. J.
Polder heeft gistermorgen een telegram
verzonden aan den Minister van Water
staat van d,en volgenden inhoud: „Hoofd
ingenieur bevestigde bedien invoering van
het gevraagd,e niet van voorstellen zij
nerzijds afhankelijk is. Toestand nade
rend seizoen onhoudbaar. Vragen beleefd
maar d,ringend draadantwoord."
Bij Kon. besluit zijn benoemd, in de
prov. Zeelandtol dijkgraaf van „De Ver-
eenigde polders van Ossenis'se" P. J.
Perdaen te Ossenisse; tot plaatsver
vanger van den dijkgraaf van den Rapen
burgerpolder J. Crucq Fzn. te N.- e n S t.
Joosland; tot gezworene van het wa
terschap Waarde M. v. Fraassen Ie
W a a r d' e
Aan M. van Strien te Wolp haarts-
d, ij 'k is op zijn verzoek eervol ontslag
verleend ,als gezworene van den Westier-
bekepoldier.
De j.J. Zaterdag gehouden bloemen
markt te O o s t 'b u r g in het beursge
bouw mag aanvankelijk als geslaagd wor
den beschouwd; van '4 tjoit 7 (16 tot 19
uur) was er voortdurend publiek aanwe
zig en (menig plantje en bloempje heeft
zijn weg gevonden naar de respectief-
ve tuinen en huiskamers.
De lidmaten der Ned. Herv, Kerk a 1-
h i e r zullen morgen gelegenheid hebben
24 leden van het kiescollege te kiezen
en dit 'zal niet zonder strijd gaan, omdat
de Vrijzinnigen ditmaal weder met 24
candidaten aan de verkiezing deelnemen
en dus ieder Vrijzinnig lidmaat op man
nen van zijn richting kan en dan ook
moet stemmen.
Het moet, want nog steeds wordt
althans te Middelburg het recht der
Vrijzinnigen niet erkend, dit kan alleen
worden verbeterd, als zij in verschillende
kerkelijke colleges zitting krijgen, niet
om te overheerschen, maar óm hun goed
recht, dat ook door de vele rechtzinnigen
volmondig erkend wordt, te kunnen ver
dedigen en er naar te streven, dat de
Ned. Herv. Kerk de „Volkskerk" wordt,
waar ook de vrijzinnige prediking kan
worden beluisterd, zooals de circulaire
der Ver. van Vrijz. Herv. het zoo juist
uitdrukt.
Geslaagd opi het gehouden exiaJmfen te
Utrecht voor .akte Tuinbouw vakonderwij
zer, de heer L. Hoogstra'te te Hans-
weert eerder te Kapelle.
Bienoe'md tot hoofd der O. L'.
schooi te Eiker zee, de heer L. Hu-
son, onderwijzer te Rotterdam.
De vereeniging van directeuren van
H. B. Scholen met vijf-j, c. nam in haar
jaarvergadering een motie aan, waarin
zij het gewenscht acht, dat de door den
minister bij schrijven van 12 September
1930 toegestane vereenvoudiging in de
spelling van het Nederlandsch bij het
onderwijs op de H.B.S. algemeen wordt
toegepast, dat zij voorts ook bij het toe
latingsonderzoek tot de H B.S. geoor
loofd zal zijn, en dat de H.B.S. haar al-
gemeene toepassing bij het toelatings
onderzoek bevordert.
De Hooge Raad verwierp Maandag
het cassatieberoep van J. H. L. landbou
wer te Nieuw Wolda die door de rechtV
bank te Winschoten tot f 50 boete is
veroondjeeld omdat hij zich niet had ge
houden aan het verbod) van den mi
nister van Binnen! ancljSche Zakjen en
Landbouw om bravo aardappelen te te
len welk verbod! uitgevaardigd was uit
hoofde van een besmettelijke aardappel
ziekte. f k
De Kantonrechter te Middelburg heeft
veroordeeld wegens
met een rijwiel buiten noodzaak de
linkerzijde van den weg houden: G. J.
de Bi. te Arnhem f 3 s. 3 'd:'.fh»:;
openbare dronkenschap1: J. v. E. te
M'iddetburg! f 'lr0 b. s. 10 d.h.
idelm, gepieegd bij tweede herhaling
J. H. Z. te Vlissingen: veertien dagen
hechtenis;
houden van eene verboden loterij, na
tegen het verstek vonnis gedaan verzet-.
J. G. te Amsterdam, vervallenverklaring
van het verzet, wegens niet verschijning.
J"
dirg
>'jei
;hc
M