Tïrotiinciale .ZeeuuiscHe
HUISHOUlI'SPISCiltlJiN
H@ULAJ31»BA SPSCiHUEt*
Twee bladen.
MAANDAG 11 MEI 1931,
Eerste Blad,
174e Jaargang.
VOOR DE POORT.
\nzic..V n? slechts streve naar we
erzij sch begrijpen, ten bate van onze
Provincie worden bereikt. Laat niet de
eerste beslissing die de nieuwe Staten
zullen hebben te nemen, zoodanig zijn,
dat zij, die denken als wij, aanleiding
kunnen vinden om boven den ingang van
de Statenzaal het bekende woord van
Dante te schrijven: „Gij die hier binnen
treedt, laat alle hope varen".
BINNENLAND.
IN DE BLAUWE BUSJES MET DE PALMEN
IN DE BEKENDE WITTE BUSJES
DE BESTE KWALITEIT
vSillevoldts Speceryenmalerij ArmolBïï Rotterdam
ZEELAND.
MIDDELBURGSCHE COURANT
Dagblad Abonnementsprijs voor Middelburg en 't agentschap Vlissingen
2.30, elders 2,50 per kwartaal. Week-abonnementen in Middelburg
18 cent per week. De advertentieprijs is, voor de gewone advertentiën
30 cent per regel; voor ingezonden mededeelingen 60 cent per regel.
Bij abonnement voor beide veel lager. Men vrage daavoor de tarieven.
UITG.: N.V. DE MIDDELBURGSCHE COURANT
Lange St. Pieterstraat, Middelburg
Telefoonnummers:
Redactie 269 -:- Administratie 139
Postchèque en Girorekening 43255
Familieberichten en dankbetuigingen: van 17 regels 2.10; elke regel
meer 30 cent. In de rubriek „Kleine Advertentiën" worden, mits uitdruk
kelijk daarvoor opgegeven, advertentiën, tot niet meer dan 5 regels opge
nomen a 85 cent bij vooruitbetaling. Advertentiën onder „Brieven" of
„Bevragen bureau dezer courant" 10 cent extra. Bewijsnummer 5 cent.
No,
iaag
110.
Men schrijft ons:
Ternauwernood hebben de verkiezin
gen voor de Provinciale Staten haar be
slag gekregen of wij zien „De Zeeuw" en
het „Protestantsche Zuiden" in een, laat
ons zeggen broederlijke, polemie"k gewik
keld over de vraag, op welke wijze straks
de plaatsen in het college van Gedepu
teerde Staten zullen worden vervuld. Be
trof het hier slechts een rixa amantium
twist van minnenden wij zouden
ons er gevoegelijk buiten kunnen houden,
doch het tusschen beide ter sprake ge
brachte, inderdaad zeer belangrijke,
vraagstuk, heeft ook een zijde, die in de
debatten tot dusverre niet, althans naar
wij meenen niet voldoende, is belicht.
Het college van Gedeputeerde Staten
is, dit worde hier voorop gesteld, niet in
de. eerste plaats een politiek college, het
is een administratief, een regeerend col
lege. Is deze stelling juist, dan is het niet
bovenal de vraag, hoe zullen de verschil
lende partijen in dit college vertegen
woordigd z.ijn, evenmin welke partijen
zullen in het college vertegenwoordigd
zijn, m.a.w. zullen alle, verschillende of
enkele partijen daarin vertegenwoordi
gers hebben, doch de vraag, op welker
beantwoording het bovenal aankomt is
deze; welke personen zullen in het col
lege zitting nemen?
Daarom zal bij het doen eener keu
ze meer op de persoonlijkheid, dan op
de politieke kleur dienen te worden ge
let en zal elke partij voor zich dienen
na te gaan, niet op hoeveel zetels zij,
door de macht van het getal, aanspraak
meent te kunnen maken, maar welke
personen zij c.q. voor de bezetting dier
zetels zal kunnen voordragen,
Noodig is niet in de eerste plaats het
bezit van een welgevestigde staatkundige
overtuiging het bezit van zoodanige
overtuiging wordt trouwens door het feit
van het Statenlidmaatschap gewaarborgd
maar noodig is een juist inzicht in de
nooden en behoeften der Provincie, als
geheel beschouwd, èn in de grenzen
waarbuiten de Provinciale bemoeiingen
zich niet ongestraft kunnen begeven. En
voorts begrip en inzicht in het dagelijks
ingewikkelder wordend administratief
raderwerk. Op dit laatste wordt, naar
onze meening, wel eens te weinig de na
druk gelegd en over het hoofd wordt ge
zien, dat, bij onze tegenwoordige staats
inrichting, de regeering zelfs over een
klein gebied niet kan worden uitge
oefend dan met behulp mede van eenig
historisch inzicht en een zekere kennis
van de ontwikkeling en den gang der
administratie. De regeerder die, van hoe
goeden wille ook, komend uit den gewo
nen gang zijns dagelijkschen levens, lei
ding zou willen geven aan de openbare
zaak, loopt het zeer groote gevaar, be
wust of onbewust, in meer of mindere
mate, aan den leiband te gaan van de
onder hem werkende ambtenaren.
Bezetting van de zetels in een admi-
nistreerend college naar zekere nume
rieke verhoudingen zal in het beste geval
alle, of althans de meeste der, in een ver
tegenwoordigend college tot uiting ko
mende geestesstroomingen naar voren
brengen, doch waarborgt niet dat aldus
ook steeds „the right man in the right
place" zal komen. Men zal zijn eischen
m omgekeerde volgorde moeten stellen:
eerst de man, daarna de kleur.
We staan thans voor de poort, waar-
ac er een nieuwe vierjarige periode als
nog voor ons verborgen ligt. Veel kan
er in die vier jaren, ook bij verschil van
DE KONINGIN MOEDER.
De Koningin Moeder is voornemens 13
dezer in den morgen per trein maair Arn
hem te vertrekken vergezeld van l\aiar
hofdame baronesse Schimmelpenninck van
der Oye en den particulieren secretaris.
Te Arnhem ui H. M. zien per auto
naar het netel Beekhuizen te Velp be-
geven.
DE NEDERLANDSCHE SCHOENEN
INDUSTRIE.
Men heeft Zaterdag in ons blad
kunnen: lezen van de excursie, die de
Nederlandsche dagbladpers gemaakt
heeft naar het centrum onzer schoenen
industrie in Brabant.
Een enkel beschouwend woord moge
daaraan hier nog gewijd geworden.
Wij hebben het reeds gezegd, en her
halen het hier nogmaals: het streven der
C.W.S., de commissie tot werkverrui
ming in de schoenenindustrie, verdient
onze volle waardeering. Wanneer een
tak van bedrijf in ons land kwijnt,
mede tengevolge van gebrek
aan belangstelling of aan
kennis van zaken, dan dient
daarin verandering gebracht te worden
en binnen de door de goede journalis
tieke zede getrokken grenzen zal de
dagbladpers daaraan zeker gaarne het
hare bijdragen. Althans, wanneer het
gaat om de collectiviteit ten aanzien
van den enkeling gaat het niet, want
dan zou in de redactioneele kolommen
verzeild geraken, wat elders in de cou
rant tehuis behoort.
De C.W.S. dan heeft, naar wij verna
men, een heel programma opgesteld, ten
einde haar doel; Nederlandsche schoe
nen aan Nederlandsche voeten, te berei
ken. Men zal begrijpen, dat de paar
artikelen waarin de dagbladen aan deze
quaestie hun aandacht schenken, slechts
het geven van voorlichting en het wek
ken van belangstelling ten doel hebben.
Deze interesse was echter al gewekt en
wordt levendig gehouden door een serie
volgens de regelen der moderne adver
tentie-techniek heel goed ontworpen ad
vertenties, welke men in de dagbladen
regelmatig aantreft. Deze advertenties
hebben het tweeledige doel: a. in het
algemeen te wijzen op het doel der com
missie en b. het merk, dat deze com
missie door alle deelnemende schoe
nenfabrieken doet gebruiken, algemeene
bekendheid te geven.
De vorm van dit merk is verre van
fraai en ook niet sprekend; te egocen
trisch gedacht heeft de commissie zich
zelf met haar afkorting op den voor
grond gesteld niet bevroedende, dat
de gemiddelde Nederlander zich voor
„C.W.S." evenmin interesseert, of nog
minder, dan voor „B.Z.K." of zoo iets.
Beter ware een sprekender embleem ge
weest,, b.v. in samenwerking met het
bekende merk van de vereeniging Ne-
de'rlandsch Fabrikaat.
Een tweede quaestie is nog belang
rijker: wat is de be teekenis van dit
C.W.S.-merk? Enkel dit: dat de schoen,
die het draagt, in een Nederlandsche
fabriek gemaakt werd. Meer niet. Om
trent de qualiteit zegt het merk niets.
De vraag kan gesteld worden en zij
x s gesteld zou een kwaliteit s-
merk niet meer waarde hebben voor het
publiek? Het wil ons voorkomen van
wel, en hoe groot wellicht de moeilijk
heden terzake van technisch-organisatori-
schen aard ook mogen wezen, toch zou
den wij met nadruk het in deze richting
willen sturen: zorgt gezamenlijk voor
een qualiteitsmerk met vaste
winkelprijzen. Daar hééft het
publiek wat aan, dat is een vaste reëele
basis voor een reclamecampagne, dan
wéét de kooper, dat hij niet alleen Ne-
derlandsch fabrikaat koopt, maar ook
deugdelijke waar tegen rede-
1 ij k e n p r ij s.
Dan zijn er nog twee speciale punten.
Het eerste is de quaestie van de zoo
ver mogelijk doorgevoerde rationali
seering. Wij hebben wel eens hooren ver
luiden, dat in dit opzicht de hoogste
volmaking door de Nederlandsche schoe
nenindustrie nog niet bereikt werd. Ze
ker is, dat wij op ons bezoek verschil
lende bedrijven in onderscheidene ratio-
naliseeringsstadia gezien hebben. En al
was het bedrijf, dat ons onder aan dezen
ladder scheen te staan, al uitgerust met
heele series van moderne en snelle ma
chines, toch vernamen wij, dat een
elders geziene nog belangrijk verdere
Amerikaniseering van de productie
methoden toch een zeer gunstigen in
vloed op de bedrijven kan uitoefenen.
Maar direct werd daar tegenover gesteld
een groot bezwaar: de grilligheden der
tegenwoordige schoenenmode, vooral bij
de dames. De ongelooflijk snelle veran
deringen daarvan maken het gladweg
onmogelijk, ook voor dit deel van het
werk machinale massa-productie in te
voeren: het maken van de modellen en
het uitsnijden van al die flardjes en
tierelantijntjes, waaruit de tegenwoor
dige damesschoen in elkaar wordt ge-
Groote wijsheid is het, niet overijld
te zijn in het handelen, noch op eigen
meening halsstarrig te staan.
flanst, is handwerk en moet dat volgens
onze zegslieden, blijven.
Wel hebben we bij onszelven een
oogenblik de vraag opgeworpen, of ten
behoeve eener strakkere en goedkoopere
productie de mode zelf wellicht niet te
beïnvloeden ware - maar dat hebben
we ons meteen maar uit het hoofd gezet.
Daar is toch geen beginnen aan
En dan, tenslotte, de namen.
Het i s een schande voor den Neder
lander, dat hij er zoo dol op is, maar:
buitenlandsch fabrikaat is toch maar je
ware. Zooals die bekende Nederland
sche diplomaat ervoer, die zeide: „ik
kan niet anders dan op Engelsche
schoenen loopen, ik draag altijd „Easy-
walking".... en dit is nota-bene een
schoen, die in de Langstraat in een echt
Nederlandsche fabriek gemaakt wordt
Maar: we gaan ons er nu toch langza
merhand voor schamen, voor die buiten
land na-aperij.
Daarom dezen raad aan de C.W.S.:
't is nu het juiste moment ervoor, schaf
alle quasi-Engelsche of andere namen
radicaal af
Voer Nederlandsche namen in, met
een Nederlandsch qualiteitsmerk en
redelijke prijzen voor uw deugdelijke
fabrikaat. Dan zult gij uw doel berei
ken, en dat ten voordeele van het
schoenendragend publiek, van de ge
meenschap en onzentwege ook van
uzelven
DE VERBETERING VAN HET
HELLEGAT IN VERBAND MET DE
MOSSEL- EN OESTERCULTUUR.
Verschenen is een nota van ir. E. van
Konijnenburg betreffende de verbetering
van liet Hellegat in verband met mossel
en oestercultuur op Krammer en Greve-
lingen.
Uit dit zeer uitvoerige rapport blijkt,
dat noch onder normale omstandigheden
(dat is bij gewone afvoeren van de bo~
venrivier), noch onder abnormale om
standigheden (dat is bij de hooge afvoe
ren van de bovenrivier), noch in de da-
gelijksche eb- en vloedbeweging veran
dering mag worden gebracht, wil men
geen schade aan mossel- en oestercul
tuur veroorzaken.
Opgemaakt is een consolidatieplan,
dat de westelijke en oostelijke vaargeul
van het Hellegat bijeenbrengt.
De volgorde bij de uitvoering van het
werk in acht te nemen, teneinde ten
volle verzekerd te zijn, dat geen schade
voor mossel- en oestercultuur kan ont
staan en die ook aan de scheepvaart
ten goede zal komen, is voorgesteld in
zes phasen. Zij luiden:
Phase I. Het Ventjagersgaatje wordt
gesloten en tegelijkertijd het bestaande
vaarwater in overeenstemming hiermede
verruimd. Met den aanleg van den dam
over de platen wordt aan landzijde een
begin gemaakt. Deze dam, die de platen
van de vlakte moet vastleggen, zou ook
tot halftij of iets hooger tot hoog water
■kunnen reiken. Het is echter wensche-
lijk de kruin van den dam boven storm
vloedshoogte te leggen, teneinde een
kalme invaart voor het Hellegat te ver
zekeren. Als kruinsbreedte zou met 1
m kunnen worden volstaan, tenzij deze
dam als veerdag zou moeten dienst doen-
Phase II. De afsluiting van het Vent
jagersgaatje is voltooid, de dam wordt
voortgezet en afgewerkt en de verbin
ding tusschen Oost-Hellegat en Ventjes-
jagersgaatje gedicht. Een en ander met
voortzetting van het baggerwerk.
Phase III. Het streksche werk langs
den rechteroever van het vaarwater
wordt aan het zeeëinde bij den dam be
gonnen en voortgezet in de richting van
de geul.
Phase IV. Voortzetting en voltooiing
van het onder phase III bedoelde strek
sche wei-k. Aanvang wordt gemaakt met
den uitbouw! van den linkeroever met
daarbij behoorend baggerwerk, Deze
uitbouw is in feite de regulateur van het
geheele werk en kan geleidelijk worden
voortgezet. Met de kribben heeft men
dit geheel in de hand. Op den oostelijken
oever doen zij bovendien meer nut dan
op den westelijken oever.
Phase V. Voortzetting van het werk
en van het baggerwerk.
Phase I. Voltooiing door aanvulling
van de ruimte tusschen de kribben als
de juiste lengte is bereikt.
Is men tot phase III gekomen, dan kan
men, indien men dat wenscht, den in
Tfngez. Med.)
vloed der werken afwachten, alvorens
met den uitbouw van de linkeroever te
beginnen.
Phase I en II kan in 1931 worden be
gonnen en: voltooid tot een kruinbreedte
van 1 y. m voor den leidam. Later kan
deze worden verbreed. In 1932 kan de
rest van het werk volgen.
Het werk kan op elk oogenblik stop
worden gezet, zonder dat het bestaande
vaarwater wordt geschaad. Het vaar
water blijft waar het is; zijn richting
strookt met dat wat de natuur aangeeft.
De verkleining van het profiel houdt
gelijken tred mei de verruiming. Het
hoogwaterprofiel is gelijk of grooter
dan dat van het Volkerak. In de water-
verdeeling bij de grootere en kleinere
afvoeren van de rivier wordt geen ver
andering gebracht. Het profiel van het
Haringvliet blijft ten minste gelijk aan
dat wat bestaat boven het eiland Tien
Gemeten.
Het consolidatieplan brengt noch tij
dens den uitvoer, noch na de voltooiing
wijziging in de waterbeweging door het
Volkerak en is de eenige natuurlijke op
lossing, die geen gevaar voor mossel- en
oestercultuur oplevert.
HULDIGING DR, F. M. WIBAUT.
Zaterdag is te Alm sterdam op den hoek
van het Henrietje Itonnerplein en de
straat van dien naalm de beeltenis van dr.
F. M. Wiblaut, wethouder van Amsterdam
onthuld. Deze huldiging w,as uitgegaan
van de Amsterdamscbe Woningstichting
«,,D<e Dageraad." Er was groote belang
stelling uit de kringen van het gemieentcv
bestuur en van de S.D.A.P.
Na afloop defileerde de A.J.C. voor dr.
Wibaut en zijn familie.
DE VERLAGING DER INDISCHE
AMBTENAARS SALARISSEN,
Hel Comité van Actie imzaike de ver
laging der salarissen der Indische amb
tenaren heeft in zijn Zaterdag te Den
Haag gehouaen vergadering een motie
aangenomen, waarin het Comité zich
ernstig voorneemt aan de uitvoering der
besiuiten van de motie, aangenomen op
de vergadering van Indische ambtenaren,
gehouden op 5 April in den Dierentuin
te B|a,t,avia, 'krachtig (mede te werken.
De vergadering werd gepresideerd door
ir. P. J. Ott de Vries, en was zeer druk
bezocht.
HET WERKTIJDENBESLUIT VOOR
WINKELS IN VERBAND MET
HEMELVAARTSDAG.
Het Bureau van den Kon, Nederl. Mid
denstandsbond brengt onder de aandacht
van 'belanghebbenden, dat ingevolge het
bepaalde in artikel 5, eerste lid onder b
van het Winkelwerklijdenbesluit, een man
of een vrouw op den dag, voorafgaande
aan Hemelvaartsdag (13 .Mei a.s.), gedu
rende ten hoogste elf uren arbeid mag
verrichten, onder voorwaarde, dat in den
winkel op Hemtelvaartsdag niet wordt ge
werkt. Art. 24 van genoemd besluit maakt
het den werkgever ntogelijk om de afwij
king vain de geldende arbeids- en rust,-
tijdenregeling, door deze werkitijdverlen
ging] noodzakelijk geworden, te vermelden
op een door hem onderteekend geschrift,
dat naast de arbeidslijst wordt opgehan
gen. De arbeidslijst zelf kaai dus ongei-
w'ijzjgd blijven. Uit het geschrift mjoeili
echter duidelijk blijken (b.v. door hel
aangeven van de namen) voor welke ar
beiders de daarop vermelde regeling
geldt. Jeugdige personen (beneden 18
jaar) vallen niet onder deze uitzonder
ringsregeling.
Tenslotte wordt nog de aandacht geves
tigd op de magelijkheid om den weker
lijkschen vrijen halven dag, te geven in
de week van 10 toit en met 16 Mei e.k
te stellen op Hemelvaartsdag (14 Mei),
waarop de meeste winkels toch gestoten
zijn.
Waarschijnlijk zal hiervoor en voor
den Tweeden Pinksterdag wel de facili
teit, dat men deze wijziging, op eon g
schrift op te hangen naast de arbeidslijst,
kan vermelden, worden toegestaan. Dit
is althans door den Kon. Nederl. Midderu-
slandsbond te bevoegder plaatse verzocht.
TOENADERING TUSSCHEN BELGIE
NEDERLAND.
Het B. T. A. meldt uit BrusselTer
uitvoering van het verdrag betreffende
intellectueele toenadering tusschen Bel
gië en Nederland heeft de Belgische re
geering, in overleg met de Nederland
sche regeering, zes hoogleeraren aange
wezen om lezingen te houden aan de
Nederlandsche Universiteiten.
De lezingen zullen dit jaar worden ge
houden aan de Universiteiten van Lei
den en Utrecht.
BESCHERMING VAN DEN
VOGELSTAND.
De besturen v,an den Chr. Boeren- en
Tuinaersbond, den Kath. Ned. Bioeren-
en Tuinders'bond, het Kon. Ned. Land-
bo uiwcomilé, de Ned. Vereeniging tot be
scherming van vogels, de Ver. lo't behoud
van natuurmonumenten, het uitvoerend
comité 'tot opheffing van de vangst van
beschermde ini]andsehe vogels en de Ned.
Ornithologische Vereeniging nebben zich
'met een gezamenlijk adres gewend tot
den minister van binnen] andsche (^aken
en landbouw, waarin zij den minister in
overweging geven, de instelling van een
commissie te widen bevorderen, aan wel
ke de opdracht zou zijn te geven, de
leemten en gebreken der Vogelwet 1912
onder de ooigen te zien, zich te laten
voorlichten en van haar bevindingen,
eventueel vergezeld van bepaalde voor
stellen tot 'wetswijziging, aan de Regeering
verslag uit te,brengen.
MIDDELBURG.
Comité voor Wandelconcerten.
't Comité voor wandelconcerten heeft
eenige dagen geleden vergaderd onder
leiding van den voorzitter den heer L.
A. Stofkoper.
De secretaris de heer P. de Vos heeft
verslag uitgebracht betreffende de
werkzaamheden van het Comité in het
afgeloopen seizoen.
De penningmeester mr. P. C. Adri-
aanse deed rekening en verantwoording
van zijn gehouden beheer waarvoor hij
onder dankzegging werd gedechargeerd.
In de vacature-Weijers werd gekozen
de heer P. J. Dronkers.
In principe werd besloten', indien
zulks finantieel mogelijk blijkt, door te
gaan met het inrichten van Wïandelcon-
certen.
i Juist op den dag da't hij 50 jaar in
zijn zaak was, en dat hij 50 jlajar getouwd
was, overleed alhier leden de heer A.
J. van de Woestijne, barbier in de Wa-
■genaarstraat. De feestelijkheden, die men
zich had voorgesteld in de buurt te doen
pfaats vinden, 'waren reeds uitgesteld,
wegens ernstige ziekte van de echtgenoo-
te.
Zaterdagavond werd in het gebouw
„Mercurius" met veel succes een tweede
voorstelling gegeven van „Truusje Mey
er", door de Middelburgsche tooneelver-
eeniging „Advedo". De zaal was geheel
bezet. Na afloop was er een geanimeerd
bal'.
Gisteravond is W. H. die tot Za
terdag in het Oude Mannen- en Vrou
wenhuis alhier als verpleegde in woonde,
doch reeds herhaaldelijk was gewaar
schuwd door het bestuur, omdat hij zich
aan dronkenschap schuldig maakte, en
die nu Zaterdag weder dronken thuis
kwam en toen door de politie, in arrest
is gesteld, op het bureau om nachtver
blijf gekomen, waar men, hem een bon
voor een logement verstrekte. Toen hij
dien in zijn bezit had, is H. op de kade,
vermoedelijk toen hij de Beliinkbrug op
wilde gaan, mis geloopen en in het water
terecht gekomen. Zeer spoedig was hulp
aanwezig en door het inslaan van de
ruit van het hokje van de reddings
brigade op den hoek van de Nieuwstraat
