provinciale .ZeeutuscHe
1.1. MU1IJ „lOLltlDl"
15 KORTING
stoomen en oppersen
van Heerencostumes
Twee bladen.
VRIJDAG 1 MEI 1931.
Eerste blad.
174e Jaargang.
Loonen, prijzen en
werkgelegen heid.
IN ONZE
STATEN-GENERAAL.
BINNENLAND.
FILIAAL GR00TE MARKFC12 TELEF. 304 MIDDELBURG
Gedurende de maand Mei en Juni geven we op het
ZEELAND,
Kort Zeeuwsch Nieuws.
MIDDELBURGSCHE COURANT
O* abonnementsprijs bedraagt voor Middelburg en 't agentschap Vlissingen
2.36, eiders 2.50 per kwartaal. Week-abonnementen in Middelburg
18 cent per week. De advertentieprijs is, voor de gewone advertentiën
30 cent per regel; voor ingezonden mededeelingen 60 cent per regel.
By abonnement voor beide veel lager. Men vrage daarvoor de tarieven.
UITGAVE: N.V. MIDDELBURGSCHE COURANT
Lange St. Pieterstraat, Middelburg
Telefoonnummers: t—
Redactie 269 Administratie 139
Posichèque en Girorekening 43255
familieberichten en dankbetuigingen: van 1—7 regels 2.10; elke regel
meer 30 cent. In de rubriek „Kleine Advertentiën" worden, mits us.
drukkelijk daarvoor opgegeven, advertentiën, tot niet meer dan 5 retfeU
opgenomen a 85 cent bij vooruitbetaling. Advertentiën onder „Brieven" oi
„Bevragen bureau dezer courant" 10 cent extra. Bewijsnummers 5 ceat
No. 10 2.
assrsÈ
a - vavsracE a
Toen wij destijds op bescheiden schaal
onze lezers van diverse politieke plui
mage in de gelegenheid gesteld hebben
van hunne inzichten, of opvattingen, ter
zake van het werkloosheidsvraagstuk te
doen blijken, is ons daarbij als iets
merkwaardigs opgevallen, hoe door
enkele inzenders de geldloonen van den
arbeider als een heilig huisje gesteld
werden. Wel was er sprake van verkor
ting van den arbeidsduur, zoo, dat ook
zij, die thans werkeloos toezagen, in den
gang van het productieproces werden in
geschakeld, maar daarnaast werd dan
gesteld de bepaling: behoud van het
zelfde geldloon. En ook in de verkie
zingsdagen hebben wij dat liedje hooren
kwinkeieeren: handen af van de loonen.
Men heeft daar niet bij gezegd, dat het
economisch gezien precies op hetzelfde
neerkomt of men 100 arbeiders tegen
zeker loon 8% uren per dag laat wer
ken en daarnaast 100 werkloozen een
zelfde bedrag uitbetaalt uit de publieke
kas, dan wel of men de eene honderd
en' de andere honderd elk 4 uur per
dag laat werken en ze toch alle 200 een
volle week loon uitbetaalt. Het eenige
verschil is, dat in het laatste geval He
financieele lasten, vermeerderd met den
last van het ploegenstelsel, direct op de
bedrijven en slechts indirect op de ge
meenschap komen te drukken, terwijl4
in het eerste geval de bestaansmogelijk
heid van het bedrijf gehandhaafd blijft en
de gemeenschap direkt de kosten krijgt
te dragen. Het is dus de vraag, of de
eerstbeschreven toestand dus nog maar
niet verkieslijker is maar dan zijn we
ongeveer even ver als we nu zijn, en het
probleem is geen steek nader tot de op
lossing gekomen.
We herinneren ons, onlangs eens
door een „moderne" arbeidersleider te
hebben hooren betoogen, dat bij de tegen
woordige gerationaliseerde en geperfec
tioneerde mechanische productiewijze
het loon zoo goed als geen invloed meer
zou uitoefenen op den kostprijs van het
artikel. Met een paar voorbeelden, die
ons zacht gezegd niet volkomen
onaanvechtbaar leken, werd dat toege
licht.
Dezer dagen vonden wij echter in de
N.R.C. (28-IV, Avbl.) een beschouwing
van een klaarblijkelijk goed op de
hoogte zijnd man, over de arbeidsloonen,
de prijzen van levensmiddelen etc., in
België. Deze werpen wel ietwat een an
der licht op de zaak. Wij ontleenen daar
om aan dat artikel „Loonen en prijzen"
het volgende.
„De loonen in België zijn in het alge
meen niet meer dan de helft van die in
Nederland en in sommige gevallen nog
veel lager. Bovendien zijn de loonen in
de Staats- en Gemeentebedrijven aller
minst boven t peil der particuliere in
dustrie opgevoerd, en is in het algemeen
de overheidsbemoeiing aanmerkelijk ge
ringer dan in ons land.
Hieronder volgen de loonen zooals die
onlangs te Namen zijn vastgesteld in
overleg met de vakvereenigingen, daar
naast zijn vermeld de loonen, die voor
hetzelfde werk in Nederland worden be
taald.
Uurloonen.
België Nederland
gulden gulden
Metselaar 0.35 0.70 a 0.80
Opperman 0.25 0.62 a 6.75
Grondwerker 0.27 0.62 a 0.75
Timmerman 0.38 0.70 a 0.80
Betonwerker 0.31 0.70 a 0.80
Hulp-betonwerker 0.20 0.62 a 0.75
De gevolgen van deze lage loonen ma
nifesteeren zich in den index van de
detailprijzen, die, wanneer April 1914
als 100 wordt genomen, in Januari 1931,
123.4 is.
Volgens het Maandschrift van het Cen
traal Bureau v. d. Statistiek zijn de kos
ten voor het totale levensonderhoud van
een arbeidersgezin in Nederland, thans
153.8 tegen 100 in 1914. Deze cijfers zijn
wel niet volkomen vergelijkbaar, maar
het verschil is zoo groot, dat men hieruit
toch wel de conclusie mag trekken dat
de lage Belgische loonen een sterke ver
mindering van de detailprijzen tenge
volge hebben gehad. Een paar spreken
de voorbeelden van deze vermindering
volgen hieronder.
In België is doorloopend de prijs van
het brood per K.G. 6 tot 7 cent lager
dan xn Nederland. Een enquête in de
maand Februari ingesteld, leerde b.v. dat
de broodprijs in België was 1.60 francs,
zijnde 11.1 cent, en in Nederland 17 cent
Verschil 5.9 cent. Een jaar geleden was
het verschil '7 cent.
Aangezien België zoowel als Neder
land vrijwel .^alle tarwe uit het buiten
land moet invoeren, bestaat er in den
grondstofprijs geen verschil. Het verschil
in broodprijsnis dus alleen uit de lagere
loonen te verklaren. Wanneer men re
kent dat het broodverbruik in Nederland
3 millioen K.G. per dag is, dan maakt
dat alleen een verschil uit van 65 mil
lioen gulden per jaar.
Onder de exploitatiekosten der spoor
wegen in Nederland komen voor 95 mil
lioen gulden arbeidsloon en salarissen.
Volgens het Belgische loonpeil zou deze
uitgaaf de helft minder zijn, en dus 47%
millioen gulden worden bespaard.
Vandaar dat de spoorwegtarieven in
België in goudswaarde plm. gelijk zijn
aan die van 1914, terwijl onze tarieven
50 a 60 pet. hooger zijn.
Resumeerende blijkt dus wel, dat
lagere loonen in het binnenland voor een
zeer groot gedeelte gecompenseerd wor
den door lagere prijzen van alle prduc-
ten, terwijl tegenover het buitenland de
concurrentie-mogelijkheid natuurlijk ver
sterkt wordt. Vandaar dan ook dat het
sterk geïndustrialiseerde België zooveel
minder van de crisis te lijden heeft dan
b.v. Engeland en Duitschland."
Tot zoover de beschouwing in de
N.R.C.welke nog eens in cijfers beves
tigt, wat iedere Zeeuw die geregeld in
België komt, reeds lang vernomen had.
Nu zal men ter roode overzijde allicht
gereed staan met het bekende verwijt:
aha, de liberale theorie dat met verla
ging van het loonpeil de crisis maar
eensklaps verdwenen zal zijnWelnu,
deze theorie is in zijn verwerpelijke al
gemeenheid en onverstandige vaagheid
de onze niet. Wij zijn stellig van mee
ning, dat den validen arbeider loon naar
werken gegeven moet worden', en dat de
in zijn vak bekwame en dus der gemeen
schap op zijne wijze belangrijke diensten
bewijzende arbeider een behoorlijk loon
toekomt, dat zelfs tot een flink, mits
verdiend loon, moet kunnen stijgen.
Wij hebben met het bovenstaande
echter enkel en alleen dit willen zeggen:
dat de simplistische theorie; het loon
is geen factor van beteek eis
meer in den kostprijs der
artikelen, op goede gronden niet
verdedigd kan worden.
Omdat de feiten het tegendeel uit
wijzen.
TWEEDE KAMER.
Visscherijwet.
Bronovo,
Aankoop
Bij de voortzetting van de behandeling
van het wetsontwerp tot nadere wijzi
ging van de Visscherijwet wordt het
amendement van den heer Duymaer
van Twist, dat voor iederen hengelaar
een acte noodig maakt, bestreden door
de heeren Van Zadelhoff (s.d.)
Van Rappard (lib.) en minister
Ruys de Beerenbrouck, welke
laatste het amendement ongewenscht
vindt uit hoofde van den administratie
ven rompslomp en omdat de volksge
woonte in den wortel wordt aangetast.
Hierna wordt het amendement ver
worpen met 62 tegen 8 stemmen.
Het amendement van den heer van
Zadelhoff, met de bedoeling, dat bij den
algemeenen maatregel van bestuur al
leen vrije wateren kunnen worden ge
sloten, wanneer dit is ter bevordering
van vischcultuur, woi'dt aangenomen met
45 tegen 28 stemmen.
De heer Van Zadelhoff (s.d.)
licht voorts het amendement toe, om
behalve beroepsvisschers ook sportvis-
schers vertegenwoordiging te geven in
den Raad voor visscherij. Spr. trekt het
amendement in, nadat de minister toe
gezegd heeft, dat hij een dusdanige ver
tegenwoordiging zal bevorderen.
Het Wetsontwerp wordt daarna z.h.st.
aangenomen.
Uitvoerig is hierna gedebatteerd over
het wetsontwerp inzake de machtiging
lot aankoop ten behoeve van de Staat
van het gebouw Bronovo (lipt vroegere
diacouessenhuis) aan de Laan van Meer-
dervoort te Den Haag.
De minister van finantiën, minister de
Geer noemde het nieuwe terrein brood
noodig. Hij voerde er veel voor het ge-
Eerst in de stilte beginnen wij te
vermoeden, wat in de stilte onzer ziel
geschiedt.
Just Havelaar.
heele a.partement van Waterstaat naar
het nieuwe gebouw te brengen. Want
de beer Heemskerk (a.r.) achtte
het gevaar niet te denkbeeldig, dat „ver
var- den minister de dienst van de rijkswa-
lerstaat zich vormt tot een afzonderlijk
departement" onder leiding van een niet
verantwoordelijk persoon 1 In Bronovo zou
n.l. oa.. komen het bureau van den Direc-.
leur-generaal.
Het ontwerp werd z.h.st. aangenomen.
Nadat de Kalmer zich aeeft vereenigd
z.h.st. met riet wetsontwerp tot tijdelijke
vrijstelling v.an de grondbelasting voor
drooggemaakte Zuiderzeegronden wordt
een begin gemaakt met het nieuwe ont
werp der Drankwet.
De heer Van Vu uren (r.k.) brengt
een l ang rapport uit waarna 'blijkt dat de
(minister van Arbeid, Handel en Nijver
heid niet aanwezig is.
De Voorzitter geeft zijn verwon
dering hierover te kennen en verdaagt
de vergadering tot Dinsdag.
DE A.V.R.O. EN DE ZAAK-VOGT.
Het Tweede Kamerlid mr. G. A.. Boon
besprak gisterenavond, voor het A.V.R.O.-
Actie-Comité te Aalsmeer heti rapport dier
commissie De Vries—De Gaay Fortm'an—
Romme, dat de vorige week, is versche
nen.
Hel was te voorzien, zeide hij, dat op
de beschuldigingen aan het adres van den
heer Vogt djoor andei-en met wellust zou
Worden ingegaan en er werd dan ook
gesproken over de A.V.R.O. als van een
putje, waar men het deksel niet van
had moeten lichten, van onthullingen
waarvoor de luistervinkigelden dienen,
van intriges, van een omgevallen vuilnis
bak enz.
Immers, wie zei Vogt, zei A.V.R.O.
en wie zei A.V.R.O. zei algemeene om
roep. In Vogt zou men d,en algemeenen
omroep treffen.
Mr. Boon ging daarop aan d!e hand
van hel rapport uitvoerig' na, hoe van de
indirecte telastleggingen van fraude en
corruptie niets is overgebleven en dat
slechts op twee punten af kp uiring «foor
de commissie werd uitgesprolqen, welke
afkeuring! spr. kon deelen, al voindl hij den
vorm van de aanklachten niet gelukkig.
Wil id,at nu zeggen, concludeerde mr.
Boon, dat het 'bestuur van de A.V.R.O.
zoo veelzijdig' is samengesteld', dat hierin
geen verandering' moet worden gebracht?
Geenszins en het zou mij een zaak van
wijs beleid schijnen wanneer aanvulling
werd gezocht in de personen van eenige
algemeene bekende en geziene, politiek
niet op den voorgronid tredende Neder-
la'nders, want een omroep, die blijkens
zijn statuten en zijn uitzendingen de eeni
ge algemeene is en die te recht uitzen
ding vraagt v,an een algemeen program
gedurende een geheele week, behoort in
zijn bestuur het vertrouwen t]e genieten
van een zoo groot mogelijk aantal landge
noot-en.
DE ONBERNEMERSRAAD VAN
NED, INDIë-
Gister heeft prof. mr. M. W. F. Troub
zijn voorzittersschap van den Onderneh
(mersraad van Ned.-Indië neergelegd, met
een uitvoerige rede. Hij zeide hierin o.a.
dat, indien de wind in Indië uit den
hoek blijft waaien, waaruit hij thans agres
sief ethisch blaast, het wel kan zijn,
dat, ondanks de uit den treure uiteend-
gezette prmcipieele en practische bezwa
ren tegen een wederinvoering van pro
gressie in de zakelijke vennootschapsbe
lasting, tegen de kapitaalsaamtooning enz.,
men tot een hern-aling hiervan kwam1, al
ware het alleen om het den -aan het al
gemeen welzijn vijandigen kapitalisten
(moeilijk te maken.
Over de inheemsche rubbercultuur zei
de prof. Treu'b, dat waar de catastrofale
vermindering van den rubberprijs niet
het minst de in.ieemsdhen treft, die door
regeeringsambtenaren worden aangewak
kerd, zich op de ru'bberleelt te werpen,
het onafwijsbare plichj -der regeering is
he|m zooveel mogelijk te hielpen er weer
bovenop le komen. Dit achtte hij moge
lijk bij' een regeling, die toet inachtne
ming van verschil in toestanden, zoo!-
wel de ondernemers- als de bevolkings
rubber omvat.
IHtMMMWWWI
(Ingez. Medj)
DE LOONKWESTIE IN W. BRABANT,
Naar de Grondwet verneemt zijn de
bij de loonkwestie in den West Braba&t-
schen landbouw betrokken partijen over
eengekomen oud minister Aalberse uit
te noodigen voor de benoeming van een
onpartijdig scheidsrechter een keuze te
doen uit een viertal candidaten. Als
nummer een hebben beide partijen op de
voordracht geplaatst dr. v. Beurderé'te
Heeswijk.
De vertegenwoordigers der verschil
lende organisaties, voornamelijk die der
werknemers, stelden' er voorts prijs daar
van weerskanten nog zes verdedigers
aan de arbitragecommissie toe te voe
gen.
NED. BLOEMENTENTOONSTELLING
TE ZAGREB.
Havas seint d.d. 29 April uit Zagreb,
dat H.M. de Koningin-van Joego-Slavië
de Nederlandsche bloemententoonstel
ling heeft bezocht.'
ROTTERDAM LLOYD RAPIDE.
In aansluiting op de aankomst van
het stoomschip „Tjerimai" rijdt de Rot
terdam Lloyd Rapide op 1 Mei, vertrek
om 11.50 uur van Marseille, aankomst te
Roosendaal op 2 Mei 6.16, te Rotter
dam D.P. 7.57 uur, te Den Haag (H.S.M.)
8.31 uur.
Oefeningen met geschut te Vlissingen.
In een bericht aan luchtvarenden
wordt het volgende medegedeeld:
Op 5 en zoo noodig op 6, 7 en 8 Mei
1931 zal worden geschoten met geschut,
geplaatst op den Westelijken oever van
de Marinehaven te Vlissingen en' ten
Zuiden van het licht van Kaapduinen. De
schietoefeningen vangen aan te 9 uur.
Op of nabij de batterij, van waar wordt
geschoten, zal van één uur voor den
aanvang af tot het einde der schietoefe
ning een roode vlag geheschen zijn.
De sectoren, waarin geschoten wordt,
strekken zich onderscheidenlijk uit
over
a. een gedeelte van de Westerschelde
en van de reede van Vlissingen, tusschen
de lijnen getrokken van de batterij aan
de Marinehaven in de richting Oost, on
derscheidenlijk Zuid, tot op een afstand
van 6500 M. en tot een hoogte van
350 M-;
b. een gedeelte van Galgeput, Oostgat
en Deurlo tusschen de lijnen, getrokken
van de batterij bij Kaapduinen in de
richting N.W. onderscheidelijk Zuid tot
op een afstand van 10,800 M, en tot een
hoogte van 450 M.
Aan vliegtuigbestuurders wordt ver
zocht zich niet zonder noodzaak of niet
onnoodig lang in bovenbedoelde sec
toren op te houden.
WALCHEREN.
VEERE. De ter aarde bestelling van
het stoffelijk overschot van wijlen den
lieer J. W. Perrels, in leven a-gein-l van
politie alhier, is bepaald olpl morgen
(Zaterdag)middag te twee uur.
ZUID-BEVELAND.
GOES. Naar de Zeeuw verneemt is de
(gemeente Goes eigenares geworden' van
da verkochte villa Ma Retraite aan den
Patijnweg. Waar deze villa met tuin aan
sluit aan Bouwplan III, valt het toe 1e
juichen, dat dit mooie terrein ook In
handen der gemeente is gekomen.
SCHORE. Op de candidalenlijst van
„Gemeentebelang" voor de a.s. gemeen
teraadsverkiezingen zijn ig|ep>laatst 1. J. G.
van Ni-euwenhuijzen, (burgemeester); 2.
C. Rijn Wz.
THOLEN.
ST. ANN AL AND. In de vergadering
van den Dijkraad der Walerkeering van
den Calamiteuzcn Suzanna Polder op
Woensdag j.l. gehouden, werd de jaar
wedde van den waterbouwkundigen amb
tenaar met algemeene stemmen vastge
steld op f 2200 -met 8 pet vergoeding
vo-or het gemis van vrije woning
Tevens werd besloten, in aansluiting
wiet hetgeen door andere Cal. polders
reeds is gedaan, aan Ged. Staten het
verzoek le richten te bepalen dat eene
nieuwe schatting zal plaats hébben van
de -onzuivere opbrengst- der gronden in
die polders, in verband met de llian's
heerschpnde malaise op landbouwgebied.
ZEEUWSCH-VLAANDEREN O. D.
CADZAND. Van Chr. Historische zijde
isl voor de verkiezing van dien raad del
volgende candidalenlijst vastgesteld
1 A. de Hullu (aftr.), 2. M. S. de Rruij-
n,e—Van Meile (aftr.), 3. W. Pittmani, 4.
I. de BruijneCapp-on, 5. Adr. Cappon
6. Abr. Mab-elis, 7. L. Cijsouw.
De muziekvereeniging „Arne's Ge
noegen" van Arnemuidjen maakte
gisterenavond een muzikale1 wandeling
dpor de gemeente ter eei-e van den Prin-
sessed.ag'. Op het Stations- en Marktplein
wérd halt gehouden Om eenige Vader-
land.sche liederen ten glelioore 1e brengen
De werkjgeversvereeniging te N. en
St. J-oo si and besloot in haar laatsU
gehouden vergadering de beslaande dag-
loonen te handhaven.
De Commissaris dier Koningin lieeft
tot gemeenteveldwachter te KLoetin-
g e benoemd den heer 'J. Fokker, agent
van politie te Gou-d|a
De stemming vo-or leden van den
Gejmeenteraad te St. Annaland is be
paald -op 11 Juni a.s.
De prijs van de melk te St. Anna
land is van I2i/a cent op 10 cent per
liter gebracht.
In de gehouden .algemeene verga
dering' van de C-oöp. Eïec. Centrale te
Scherpeniss e werd toet algemee
ne stemmen besloten het bedrijf ovér
te d-jfcn aan de P.Z.E.M.
Voor de -a.s. Raadsverkiezing 1e
Sclierpenisse wenscNt de heer Jb.
Bolier Az. voor dpn Vrijheidsbond geen
csin-didaluur meer aan te nemen.
De Vrijheidsbond heeft candidaaj
gesteld voor leden van den gemeenteraad
te W a t e r 1 a nd.k e r k j e de heeren M.
L. Verbruglge (aftr.) A. A. Herman (aftr.),
,T. Vermeulen (aftr.), J. J. Schilleman,
F. P-oissonnier en J. Riss'eeuw.
De heer A. M. van Noppen, lid, van
d-en Raad te Oostburg, zal bij de ko
mende verkjezingten geen candidatuur
meer aanvaarden.
De stemming voor leden van' den raad
is door B. en W.. van Cadzand be-
jpaald op 11 Juni.
