^Provinciale ^eeutusche
KRUSTARDi
sui#'
FIETS
WA-7 Pt
No. 8 1.
Twee bladen.
DINSDAG 7 APRIL 1931.
Eerste blad.
174e Jaargang.
DE LES VAN HOUTRUST.
BINNENLAND.
ZEELAND.
Naar 't Sportterrein op 'n
Verlaagde prijzen - Stokvis fabrikaat
Kort Zeeuwsch Nieuws.
KERKNIEUWS.
ONDERWIJS.
MIODELBURGSCHE COURANT
D» .abonnementsprijs bedraagt voor Middelburg en 't agentschap Vlissingen
2.30, elders 2.50 per kwartaal. Week-abonaementen in Middelburg
18 cent per week. De advertentieprijs is, voor de gewone advertentiën
30 eent per regel; voor ingezonden mededeelingen 60 cent per regel.
bij abonnement voor beide veel lager. Men vrage daarvoor de tarieven.
UITGAVE: N.V. MIDDELBURGSCHE COURANT
Lange St. Pieterstraat, Middelburg
Telefoonnummers:
Redactie 269 Administratie 139
Postchèque en Girorekening 43255
Familieberichten en dankbetuigingen: van 17 regels 2.10; elke reg*i
meer 30 cent. In de rubriek „Kleine Advertentiën" worden,, mits Uit
drukkelijk daarvoor opgegeven, advertentiën, tot niet meer dan 5 regfcl*
opgenomen a 85 cent bij vooruitbetaling. Advertentiën onder „Brieven' oi
„Bevragen bureau dezer courant" 10 cent extra Bewijsnummers 5 cent
Na de groote nationale betooging op
Houtrust, van 6 Sept. 1930, verscheen
er in het avondblad van „Het Volk" van
8 Sept. 1930 een artikel onder den titel:
„De les van Houtrust".
Blijkbaar had de geweldige betooging,
de grootste, welke ooit in Nederland
werd gehouden, op dat moment eenigen
indruk gemaakt op de sectarische groe
pen, waaronder ook de S. D. A. P. mag
gerekend worden. Onder de betoogers
heerschte een blijde stemming, en vol
vertrouwen meende men, dat een der
gelijke demonstratie voor de zittende Re
geering een vingerwijzing moest zijn.
Wat is er echter terecht gekomen van
dit vertrouwen? Niets, letterlijk niets.
Er is in geen enkel opzicht gebleken, dat
men zich in regeeringskringen iets aan
trekt van betoogingen, petitionnementen
ol manifesten, vooral niet wanneer deze
uitgaan van groepen, welke geen verte
genwoordiging in het Parlement hebben.
Zoolang de Regeering in het Parlement
een volgzame meerderheid heeft, kan
men rustig doorgaan met liet knotten van
volksvrijheden.
Onder de betoogers van Houtrust wa
ren natuurlijk ook vele Liberalen. Zij
echter, die zich de moeite gegeven heb
ben om op te letten en uit te zoeken,
wie er waren en tot welke richting zij
behoorden, zullen moeten toegeven, dat
het Liberale deel daar aanwezig in aantal
wel zeer gering was. De Liberalen toch
zijn niet geschoold tot kuddedieren en
niet gewoon hunne medewerking te ver-
Ie enen- tot betoogingen.
En toch moet Houtrust voor de Libe
ralen een les geweest zijn. Maar meer nog
moet deze nationale betooging een les
geweest zijn voor de z.g, kleurlooze mid
denstof.
Zij, die aan politiek doen, beseffen dat
er slechts één middel is om de tegen
woordige Regeering iets aan het verstand
te brengen, en dat is door middel van
het stembiljet. Slechts voor verschuivin
gen en veranderingen hoe klein ook, in
het aantal uitgebrachte stemmen op de
thans regeerende partijen, heeft men oog
en oor. Zelfs geringe aanduidingen van
een kenterend getij beteekenen meer dan
de grootste nationale betoogingen. Als
men zetels voelt wankelen komt er onge
rustheid en zal men de oorzaken van deze
kentering gaan begrijpen.
Het was geen toeval, dat het radio-
onrecht gepleegd werd kort na de laat
ste Tweede-Kamerverkiezing. Men re
kende er op, dat na drie jaren de opwin
ding wel zou zijn gezakt, en dat wij wel
wederom zouden berusten, en dat we
derom de machtsverhoudingen niet zou
den worden gewijzigd.
Nu staan de verkiezingen voor de Pro
vinciale Staten voor de deur, en het is
de gewoonte, dat men daarvoor in Ne
derland niet zoo erg warm loopt, maar
volkomen ten onrechte. Want het is de
groote vraag of deze verkiezingen in de
naaste toekomst niet van grooter belang
zullen blijken te zijn voor ons land en
volk dan de volgende Tweede Kamer
verkiezing. Een verschuiving toch in de
samenstelling van de Eerste Kamer kan
van grooter invloed zijn dan een soort
gelijke verandering in de samenstelling
van de Tweede Kamer. Niet genoeg kan
er de nadruk op gelegd worden van hoe
groot belang deze Statenverkiezingen zijn
met het oog op de samenstelling van de
Eerste Kamer.
Behalve het radio-onrecht, dat wij al
len zoo duidelijk tot zelfs in onze huis
kamers hebben kunnen waarnemen, zijn
er in de laatste jaren zoo veel regeerings-
daden geweest, waarin slechts rekening
gehouden werd met de belangen van en
kele groepen, en wat meer zegt, men
heeft herhaaldelijk de eigen groepen be
voordeeld ten koste van andere. En er
is toch maar één partij in Nederland,
welke zich steeds in zijn geheel en con
sequent verzet heeft tegen dezen vorm
van sectarisme. Nu mag toch met eeni
gen grond verwacht worden, dat zoo
vele kleurloozen ditmaal hun stemmen
niet zullen verspreiden over allerlei klei
ne politieke groepjes. We hebben maar
één middel tot protest, en dat middel is
ons stembiljet.
Wat geeft het ons of wij ons in kleine
of groote kudden laten voeren naar ver
schillende betoogingen, en daarna, wan
neer wij werkelijk kracht bij kunnen zet
ten aan onze protesten, ons her- en der
waarts versnipperen?
De komende verkiezingen zullen een
aanwijzing zijn of Nederland geregeerd
wenscht te worden volgens de methode
van de laatste jaren, of dat men het an
ders wil. Men bedenke wel, dat duidelijk
door deze Regeering is aangetoond, dat
men slechts één uitspraak verstaat, dat
is de uitspraak van de stembus. Niets,
maar dan ook absoluut niets anders blijft
ons, Nederlanders, over tot kenbaarma-
king van onzen wil,
«r
De Liberalen en de naast-verwante
groepen mogen bij zich zelf overwegen
hoe de houding van deze Regeering zal
zijn, wanneer de uitslag van de Staten
verkiezingen zal zijn, wanneer de uitslag
van de Statenverkiezingen de bestaande
partijgroepeeringen totaal niet veranderd
laat. Dit zou niets meer of minder be
teekenen dan de erkenning door de groo
te meerderheid van het volk: „Wij zijn
over u tevreden, gaat zoo door, en, in
dien ge er kans toe ziet, houdt nog wat
minder rekening met rechten en vrijhe
den van minderheden." Dan zal de les
van Houtrust begrepen worden in de
sectarische groepen, en zal den Liberalen
en de hun verwante politieke groepen
meermalen worden toegeroepen: „Ge
blaft en gromt wel, maar als het op bij
ten aankomt, verspilt ge uw kracht in
onderling krakeel,"
Het zou inderdaad merkwaardig zijn:
een groot volksdeel, dat zich een jaar
lang eensgezind uit in woord, geschrift
en vergaderingen, in protesten tegen de
Regeeringsgroepen, en dat bij de eerste
gelegenheid om de bedreigingen in da
den om te zetten wederom uiteen zou
vallen in elkander bestrijdende deeltjes.
Ieder volk heeft de Regeering, welke
het verdient. Laten wij, door de liberale
zaak te steunen, onzen tegenstanders
toonen, dat het ons ernst was met onze
protesten, dat wij onze onderlinge ver
deeldheid willen vergeten, en een halt
willen toeroepen aan hen, die bezig zijn
onze volksvrijheden ons te ontnemen.
R, H. Tusenius-
De meening, dat dit voor Zeeland
als argument minder klemmend zoude
zijn, omdat de nu te verkiezen Prov,
Staten ditmaal niet over de samenstel
ling van de Eerste Kamer zal meebe
slissen, is volkomen onjuist. Om deze
reden: dat elk nieuw college in zijn sa
menstelling de sporen van het vooraf
gaande draagt. En zoo zal men ook in
de, in 1935 te kiezen, Prov. Staten van
Zeeland, de gevolgen kunnen zien van
de samenstelling van dit college gedu
rende 1931'35! Red. M, C.
foton
A:3>Pi
AMANDELTJES
PUDDING
PUDDINCFABR:A-.7PO£.*K'CRONINCEN
(Ingez. Medi.)
KON- NED. MIDDENSTANDSBOND.
Op het 28ste nationale middenstands-
congres, dat op 30 Juni, 1 en 2 Juli te
Zandvoort gehouden zal worden, zullen
naar de N.R.C. meldt, eenige prae-ad-
viezen en referaten over actueele onder
werpen worden uitgebracht.
Het bestuur van den Kon. Nederl.
Middenstandsbond heeft prof. dr. N, J.
Polak, hoogleeraar in de bedrijfsleer aan
de Nederl. Handelshoogeschoöl te Rot
terdam, bereid gevonden als inleider op
te treden. Als onderwerp is gekozen: De
huidige depressie en de gevolgen daar
van voor den middenstand.".
Voorts heeft dr. C. Visser, secretaris
De domste menschen zijn zij, die
anderen verteilen hoe wijs zij wel zijn!
van de Kamer van Koophandel en Fa
brieken te Delft, toegezegd, een prae-
advies te zullen uitbren Jen over Plaats
en taak van den middenstand in het eco
nomisch leven."
Als speciaal onderdeel van hetzelfde
vraagstuk zal dr. J. F. ten Doesschate,
secretaris van den Nederl. Grossiers-
bond te Amsterdam, nog behandelen De
positie en taak van den grossier in hel
distributieproces.
De agenda van de algemeene vergade
ring is nog niet definitief vastgesteld,
doch het bondsbestuur heeft inmiddels
besloten, daarop het onderwerp Verma
kelijkheidsbelasting te plaatsen, zulks
op verzoek van den Nederl. Bioscoop
bond.
HET PAASCHCONGRES DER
S. D. A, P.
In de zitting van Zondag heeft ir. Al-
barda uitvoerig het standpunt van het
partijbestuur in de militaire kwes
tie toegelicht. Hij deelde daarbij o.a.
mede, dat de Tweede Kamerfractie zoo
spoedig mogelijk na dit congres bij de
Kamer een voorstel zal indienen tot wij
ziging van artikel 187 van de Grondwet,
waarbij de Kamer beslist over mobili
satie, alvorens het mobilisatiebesluit kan
worden afgekondigd. Verder zal worden
voorgesteld dat de Bijz. Vrijw. Land
storm niet gemobiliseerd zal kunnen
worden zonder de goedkeuring van het
Parlement en verder het verbod van alle
gewapende korpsen die niet behooren
tot de gewone militaire organisatie.
In de vergadering van Maandag werd
een resolutie aangenomen, waarin van
de Nederlandsche regeering zoodanige
deelneming aan de Ontwapeningsconfe
rentie wordt verlangd, dat de gevoelens
van het groote volksdeel, dat ontwape
ning wenscht, zoo sterk mogelijk tot uit
drukking worden gebracht en dan tot de
verst mogelijke beperking van de bewa
peningen wordt medegewerkt.
Voor Nederland wordt, afgezien va.i
de vooruitzichten en de resultaten der
internationale ontwapening, zelfstandige
ontwapening geëischt.
Het congres blijft rekening houden met
de mogelijkheid, dat onder bepaalde
omstandigheden een mobilisatie van be
perkten omvang, op den voet van een
veiligheidswacht, ook door de partij on
vermijdelijk kan worden geacht ter be
scherming tegen gevaren, waaraan een
oorlog buiten onze grenzen, de bevol
king van ons land blootstelt, of ter vol
doening aan volkenbondsverplichtingen.
In het dag. bestuur werden herkozen
de heeren E. Boekman en J. W. Mat-
thijsen, terwijl in de vacature van den
heer A. B. Kleerekoper gekozen is dr.
F. M. Wibaut.
De heer Kleerekoper werd benoemd
tot lid van den partijraad.
Nog werd aangenomen een resolutie
betreffende werkloozenzorg, waarin o.a.
verlangd wordt spoedige wettelijke re
geling der werkloosheidsverzekering, en
dadelijke verlenging der uitkeeringster-
mijnen voor rekening van het rijk,.
(Men zie ook het tweede blad.)
MIDDELBURG.
Jubileums.
Een tweetal 25-jarige jubileums zijn te
vermelden. Het eerste geldt den heer
L. de Kat, die vorige week 'n kwart eeuw
in dienst was van de Coöp. Verbruiks-
bakkerij en Verbruiksvereeniging „De
Broederband". De jubilaris mocht de ge
bruikelijke gratificatie van het bestuur
en een geschenk van het personeel in
ontvangst nemen.
Heden is het de heer A. T, de Looff,
die den dag herdenkt, waarop hij voo
25 jaar als agent van politie alhier in
dienst trad. Zoowel van de zijde van het
plaatselijk politiecorps; als van den
Algemeenen Bond van politie-personeel
in Nederland, kreeg de heer de Looff
stoffelijke blijken van belangstelling;
ook bloemen bleven niet achterwege
evenmin als mondelinge en schriftelijke
gelukwenschen.
Zaterdagavond vierde de afdeeling
Middelburg van den Christelijken Bond
van fabrieks- en transportarbeiders haar
1ste lustrum in het Militair Tehuis.
De voorzitter, de heer J. Tevel,
wees er op, hoe de afdeeling op 9 April
(Ingez. Mqd.)
1926 werd opgericht met 10 leden en nu
bijna 90 leden telt.
De voorzitter van den Chr. B. B., de
heer P. M e 1 i e f s t e, bood de geluk
wenschen aan de. jubileerende afdeeling
aan.
De afdeeling N. en St. Joosland voegde
aan mondelinge gelukwenschen een bloe
menhulde toe.
De voorzitter bracht dank aan
den kort geleden afgetreden penning
meester, den heer J. Boone, voor wat hij
in die functie voor de afdeeling heeft ge
daan en bood hem als herinnering een
electrische bureaulamp aan.
De secretaris van den C. B. B„ de
heer A, S. Boone, schetste als mede
oprichter, de geschiedenis van de oprich
ting der afdeeling.
De avond werd verder in feestelijk sa
menzijn doorgebracht.
Het was wel jammer, dat niet veel
meer belangstellenden waren opgeko
men naar „Mercurius", waar Zaterdag
avond de Middelburgsche Tooneelver-
eeniging „A.V.E.D.O," een uitvoering
gaf. De zaal was nu slechts matig bezet
en de vereeniging had waarlijk beter
verdiend. Den moed maar niet opgeven,
A.V.E.D.O. Wellicht wordt de belang
stelling nog wel eens beter.
Er is werkelijk voor delittanten aardig
werk geleverd, en qls men de enkele
foutjes over het hoofd ziet, kan vastge
steld worden, dat de opvoering van
„Truusje Meijer", uitstekend geslaagd is.
De hoofdrollen waren in goede handen
en er is voortdurend hartelijk gelachen.
Gaarne wenschen wij de opvoerenden
een volgende maal een volle zaal toe.
Tot in de kleine uurtjes duurde het bal,
dat den avond besloot.
In het huisvuil is een roestvrij ta
felmesje gevonden.
Benoemd tot opzichter bij de ver
betering van den weg AardenburgSt.
Kruis de heer D. S. Frelier te Groede;
tot waterbouwkundig opzichter-teeke
naar bij den Prov. Waterstaat in Noord-
Holland de heer P. Boddingius te G o e s;
tot bg. opzichter bij den Prov. Water
staat van Zeeland de heer B. J. van
Ooteghem te Breskens; tot dage-
lijksch opzichter bij de uitvoering van
werken aan den Sabina Hendrikapolder
te Dintelsas de heer C. G. Vreugdenhil
te Bruin is se; tot waterbouwkundige
bij den Rijkswaterstaat in het arron
dissement Goes de heer A. A. J. Ver
hagen te Goes; tot buitengewoon op
zichter bij den Prov. Waterstaat in Z.-
Holland, standplaats 's Gravendeel, L. J.
v. Welle te K a t s.
De gemeenteraadsverkiezing is te
Arnemuiden gesteld op Zaterdag 20
Juni a.s.
Eenigen !l ij'd geleden is le R1 i|t t h e tn
de prijs van het brood van 13 cent ge
bracht op 11 cent. Thans is ook de melk
prijs aanmerkelijk verlaagd, Hij was 11
cent de L. eji is thains, 9 cent geworden.
Door de A.-R.-kiesivereeniging te
Zierikzee is voor de a.s. gemeente
raadsverkiezing de volgende candidalen-
lijst vastgesteld: 1. A. Timmerman Cz.
(aftr.), 2. L. Quant (aftr,) 3. W, den
Roer, 4. P. Verbeek, 5- S. J, B;ij' de Vaa-
te, 6. W. de Kam, 7- J. v. d. Wekken:,,
8. G. M. Bij! de Vante.
Vrijdagnacht brak brand uit in de
landbouwschuur van Corn, de W. onder
's-Heerenhoek. De brandweer uit
's-Heerenhoek verleende assistentie.
Huis, keet en varkenshok bleven ge
spaard. Verder brandde alles tot den
grond af. De meeste landbouwwerk
tuigen plus 21 stuks beestiaal verbrand
den. Verzekering dekt de schade.
Op verzoek van vele Vrijzinnige
kiezers te K a p e 11 e, die geen lid eener
kiesvereeniging zijn, hebben de leden
der beide Vrijzinnige kiesvereenigingen
besloten met één lijst uit te komen bij de
a.s. gemeenteraadsverkiezing en wel met
de navolgende candidaten: A. van der
Have, B, de Jonge, A. J. van Liere, J'ohs.
Schipper, H. Eeversdijk, A. Meeuse, Johs,
Oele, A. van Willegen, P. van Over-
beeke en Maatje de Jonge.
Bij het passeeren van de Schore-
brug voer het ijzeren sleepschip „Po
seidon II", gezagvoerder P. Smit uit
Gent (B.), met een zoodanige vaart
tegen een ducdalf te S c h o r e, dat ten
gevolge daarvan twee palen zijn ge
broken. Deze ducdalf was kortgeleden
nieuw daar aangebracht.
Na de gebruikelijke borgstelling kon
het schip zijn reis (n. Antwerpen), voort
zetten.
De heer J. V. te K,o r tg ene had
Zaterdag] het ongeluk, terwijl hij bezig
was een sorteerder op zijn kar te laden,
zijn been ie breken. Overbrenging naar
het ziekenfhuis te Goes was noodzakelijk.
Te T holen overleed Vrijdag op
74-j|arig|en leeftijd de lieer L. M. Fride-
ricks, diee ie Oud-Vossemeer een aan
tal jaren lid van den raad was tot hij zich
te Tholen vestigdeeen reeks van jaren
vervulde hij oolc de betrekking van ge
zworene van het Waterschap Oud-Vos-
seimeer.
Zondag 26 April a.s. hoopt ds. J.
W. van Kooten le Heinkenszand van
de N. Herv. Geim1. afscheid te nemen. In
trede te Groede 3 Mei d.a.v. na des
voormiddags bevestigd te zijn door ds. A.
van Kooten te Rotterdam.
Geref. Gem.
Op het tweetal te Gouda komt voor
d,s. A. Verhagen te Middelburg.
Geslaagd voor het diploma machine-
schrijven mej. Van Hoeven le Aarden
burg.
Vereeniging van Hooiden van Scholen,
Te Amersfoort hield de Ned. Vereeni
ging van Hoofden van Scholen haar 23e
algemeene vergadering, onder voorzitter
schap van den heer A. J. v. Goethem.
Naar aanleiding van een enquête om
trent de resultaten van het gewoon lager
onderwijs, legde het H. B. als eerste con
clusie voor:
De resultaten van het openbaar lager
onderwijs schenken niet de bevrediging
die redelijkerwijze verwacht zou mogen
worden.
Na eenige discussie werd de conclusie
op voorstel van Den Haag teruggenomen,
terwijl er een nieuwe commissie komt,
om het werk opnieuw te doen. Ook de
middelen tot verbetering werden tot zoo
lang aangehouden,
Het karakter en de inrichting van het
zevende leerjaar was het onderwerp van
een rapport over het 7de leerjaar. De
conclusies waren:
1. Er is geen meerderheid voor het in
richten van het 7de leerjaar aan de school
zelf, evenmin als voor het stichten van
centrale scholen voor het 7de leerjaar.
Beide systemen vinden in de vereeniging
ongeveer evenveel aanhangers.
2. Het is gewenscht de leerlingen, be
stemd voor het nijverheidsonderwijs te
verplichten het 7de leerjaar te doorloo-
pen.
Bij stemming bleek de meerderheid te
gen het zevende leerjaar als verplichting
voor toelating tot het nijverheidsonder
wijs (45-14 stemmen).
De eerste conclusie werd aanvaard en
zoodanig gewijzigd, dat het onderwijs
zich zal aanpassen bij plaatselijke om
standigheden.
Inzake de cursuswet werd o.m, beslo
ten, dat ten aanzien van de te kiezen
vakken geen aantal moet worden voorge
schreven.
De cursus moet omvatten vier vakken