^romnciale Zteum^the
UITGAVE: N.V. MIDDELBURGSCHE COURANT
Lange St. Pieterstraat, Middelburg
No, 7 7.
Twee bladen.
WOENSDAG 1 APRIL 1931.
Eerste blad.
174e Jaargang.
BINNENLAND.
gestaakt,
ZEELAND.
Kort Zeeuwsch Nieaws,
KERKNIEUWS,
KUNST EN WETENSCHAP.
RECHTZAKEN.
LEGER EN VLOOT.
MIDDEL6URGSCHE COURANT
abonnementsprijs bedraagt voor Middelburg en 't agentschap Vlissingen
jf-2,30„ elders 2.50 per kwartaal. Week-abonnementen in Middelburg
cent per week. De advertentieprijs is, voor de gewone advertentiën
30 oenf per regel; voor ingezonden mededeelingen 60 cent per regeL
Bij abonnement voor beide veel lager. Men vrage daarvoor de tarieven.
Telefoonnummers:
Redactie 269 Administratie 139
Postchèque en Girorekening 43255
Familieberichten en dankbetuigingen: van l7 regels 2.10; elke
meer 30 cent. lp de rubriek „Kleine Advertestiën" worden, mits na
drukkelijk daarvoor opgegeven, advertentiën, tot niet meer dan 5 regzh
opgenomen a 85 cent bij vooruitbetaling. Advertentiën ender „Brieve*" os
„Bevragen bureau dezer courant" 10 cent extra. Bewijsnummers 5 eetui
£8»
Dajaks ea Bataks.
Me® kan ter rechterzijde wel eens erg
onvriendelijk zijn ten aanzien van hen,
die m de politiek links staan. Een aar-
dig feitelijk een erg onaardig staal
tje van zulke op eigengereidheid gegron
de rechtsche onvriendelijkheid vonden
wij dezer dagen in een Standaard-drie-
«tarretje.
Het onderwerp daarvan is het „be-
ruehte'1' Groninger dorpje, waar bij de
laatste volkstelling verreweg het groot
ste deel der inwoners opgaf, niet tot
«enige kerk of kerkgenootschap te be
koorem. Van Roomsch-katholieken kant
Is teen een noodkreet in de r. k. pers
verschenen, waarbij voor dat land van
puur heidendom, voor dien paganistischen
streek van ons vaderland, een missie ge
vraagd werd.
De schrijver van dien oproep zoo
vervolgt dan de driestar
„stelde het Noorden ongeveer ge-
üjk met het land der „Dajaks en Ba
taks"."
Zoo erg zal het toch niet zijn, meent
„De Standaard", en hij laat daar dan op
volgen:
„Er zijn inderdaad in
het Noorden des lands
«nkele gemeenten, waar
Ha e t modernisme vol
komen de overhand
31 r e e g."
WH moeten klaarblijkelijk en zonder
pardon den gedachtengang van den schrij
ver aldus interpreteeren: Er zijn in het
Noorden des lands enkele gemeenten,
waar het modernisme, d. w. z. de vrijzin-
nig-g®dsdienstige geestesrichting, volko
men de overhand kreeg en inderdaad kan
men zulk een toestand gelijk stellen met
die, heerschende in het land der Dajaks
-en Bataks.
Korter gezegd, een vrijzinnig-christelijk
Nederlander is in godsdienstig opzicht
gelijk te stellen aan een Dajakker of
BataHbar.
Nu diest eerst onderzocht te worden,
in hoeverre dit objectief-onvriendelijk is.
En dan valt het heel wat mee: men vindt
vele Batakkers in onzen Oost in voor
aanstaande posities: als inlandsch arts,
onderwijzer, opziener en zij genieten een
uitstekende reputatie. En de Dajaks zijn
eea gastvrij en eerlijk slag menschen,
openhartig en medelijdend, terwijl zij een
afkeer van gewelddadigheid toonen. (Hun
(koppensnellen is een hoe eigenaardig
«n afkeurenswaard ook godsdienstige
handeling.) In zedelijk opzicht worden de
Dajaks boven de Maleiers gesteld; zij
hebben een hoog ontwikkelden kunstzin
ea eea goeden verstandelijken aanleg. De
vrouw neemt bij de Dajaks een hooge po
rtie "m, met volkomen gelijk erfrecht als
de rnaa.
Das objectief is de vergelijking nog niet
zoo onteerend als de driestarrende
„Standaard" subjectief zéker bedoeld
heeft Want zij bedoelt met Dajak en
Baiaik natuurlijk, en van haar standpunt
terecht, den koppensnellenden heiden,
met dem nadruk op het laatste.
j ?ranneer dit a.r. dagblad Neder-
landsche christenen, die een andere op
vatting van christendom zich vermeten
ie huldigen dan „De Standaard" als de
eenig juiste meent te weten, voor Daiaks
en Bataks durft uit te maken, dan geloo-
Yen wij dat onze qualificatie, in den
Aanhef dezes gesteld „dat men ter rech
terzijde wel eens erg onvriendelijk is"
van groote zachtmoedigheid en verdraag-
Aaamheid blijk geeft.
AFGIFTE gouden tientjes
j s ."dat de goudvoorraad van De Ne
derlandsche Bank in 1925 aanzienlijk was
„estegeu 13 tje D;rect;e jn November van
at jaar bij wijze van proef overgegaan
tot ere afgifte van gouden tien-gulden
stukke® voor de binnenlandsche circu
latie..
Hei echter gebleken, dat de door de
Bank niet gewenschte handel bij de
vraag naar gouden munten, een over
seer soaen de rol is blijven spelen in ver
houding tot de aanvragen vaci ander ka
rakter. Nog steeds worden tiengulden
stukken met een door de wisselkoersen
n et gewettigde premie opgekocht en
houdt een voortdurende afvioeiïng van
het door de Bank verstrekte goud naar
het buitenland aan. Weliswaar gaat het
hier om betrekkelijk onbelangrijke be
dragen tengevolge van in 1927 toege
paste beperking der afgifte en is de ge-
heele voorraad goud van de Bank thans
slechts weinig geringer dan toen met de
proef een aanvang werd gemaakt de
voorr-ad gouden tiengulden stukken is
zelfs nog gestegen maar toch acht de
Directie het onder de gegeven omstan-
d gheden juister, de regelmatige afgifte
van gouden munten voor het binnen-
landsche gebruik met het einde van dit
boekjaar (31 Maart 1931) geheel te be
ëindigen.
GOLFLENGTE-WISSELING,
Heden 1 April, is weer de kwartaals-
golflenglewisseling. Hilversum zenit dan
weer op de korte golf (298 m) Huizen op
de lange golf (1875 m).
DE RADIOCENSUUR.
Hedenavond zou de V.A.R.A. „Frank
van Wezel's Roemruchte Jaren", naa,r
■den gelijknamigen roman van A. M.
Jong, uitzenden. Gistermiddag kwam, al
dus „Het Volk", bij het Vara-bestuur
de telefonische mededeeüng binnen, dat
de Radio-Omroepcontrole-commissie de
uilzending in haar geheel voor de micro
foon verboden had.
Nederlandsche werkkrachten in België*
Een der Zeeuwsche correspondenten
van het Hbld. meldt
Hoewel nog steeds vele personen uit
België in Zeeuwsche-Vlaanderen werk
zaam zijn, voornamelijk in de belangrijke
industrieën langs het kanaal GentT e r-
neuzen, is de werkgelegenheid voor
Zeeuwsch-Vlaamsche arbeiders in België
in den Iaatsten tijd sterk verminderd.
Voornamelijk in de gemeenten Clinge en
Nieuw Namen op Nederlandsch grondge
bied wordt dit sterk gevoeld door perso
nen, die geruimen tijd geregeld in Ant
werpen werk vonden. Als oorzaak van
deze omstandigheid moeten aangemerkt
worden de sedert Januari 1.1. in België
van overheidswege getroffen maat
regelen. De ministers Janson, Heymans
en Hymans hebben toentertijd hun ver
slag opgesteld betreffende de nijver
heidscrisis en den toevloed van builen-
landsche arbeidskrachten. „De voort
durende aankomst van vreemde arbei
ders", zoo zeide men, „en de stijgende
toeneming van het aantal werkloozen,
die er noodzakelijk uit voortvloeit, zijn
een gevaar, dat niet onderschat mag
worden,"
Naar aanleiding van dit verslag viel
het besluit, dat geen handarbeiders meer
iix België werkzaam mogen zijn, zonder
daartoe vooraf toelating bekomen te
hebben van den minister van Justitie.
Het spreekt van zelf, dat deze maat
regel de toelating van arbeiders uit
Zeeuwsch-Vlaanderen in België in sterke
mate bemoeilijkt, waardoor het werk-
loozen-cijfer in deze Nederlandsche ge
meenten niet onbelangrijk stijgt. Wan
neer aan de in Zeeuwsch-Vlaanderen ge
vestigde fabrieken meer Nederlandsche
werkkrachten werden aangenomen, zou
zulk een hoog cijfer niet langer bestaan,
en de werkloosheid voor het grootste
deeLzijn opgeheven.
ZUID-BEVELAND.
GOES Op 25 April a.s. zal alhier in
het Schuttershof de algem. vergadering
der vereen, v. Ziekenhuisverpleging in
Zuid- en Noord-Beveland worden ge
houden. Het bestuur stelt voor om het
batig saldo der rekening 1930, groot
f 6.288 in het reservefonds te storten,
dat dan f 13.842 bedraagt; mede zal wor
den voorgesteld, om in het boekjaar 1931
de uitkeeringen aanmerkelijk te verhoo-
gen, Het aantal verzekerden bedroeg op
31 Dec, 1930 8330 (v.j. 6441); idem be-
talenden 7319 (v.j. 5531).
ZEEUWSCH-VLAANDEREN W. D.
AARDENBURG. Naar we vernemen
worden in deze gemeente pogingen in
het werk gesteld om naast de reeds ver
melde lijst der vrijzinnigen, een tweede
liist te maken speciaal met anti-water
leiding candidaten. Deze pogingen zou
den uitgaan van personen buiten de ge
meente. Gezien de stemming onder het
Men bidt beter met een hart zonder
woorden dan met woorden zonder hart.
kiezerscorps zou zoo'n lijst wel kans van
slagen hebben, indien er behoorlijke can
didaten op voorkwamen.
Gemeenteraad van Aardenburg.
AARDENBURG. De raad kwam gis
teren in voltallige ve gadering bijeen.
Een verzoek tot het plaatsen van een
danstent in de Brouwerijstraat werd
voor kennisgeving aangenomen.
Aan de orde is thans de benoeming
van een wethouder ter voorziening in
de vacature ontstaan door het bedanken
van den heer A, I. Catsman
Alvo ens echter hiertoe over te gaan,
memoreert de voorzitter enkele
belangrijke besluiten die met medewer
king van wethouder Catsman zijn ge
nomen en wel de verdeeling der Gast
en Weeshuisgoederen. Het werkzaam
aandeel, dat de heer Catsman in de ver
deeling gehad heeft, aldus spr. is méér
dan iemand ooit zou denken.
Ook de bemoe:ïngen van den heer
Catsman in verband met de overname,
door de gemeent.e, van de gasfabriek,
„lsmede de vernieuwing van den weg
naar Sint Kruis vorderden veel van zijn
tijd.
Spr. dankt hem voor wat hij voor de
gemeente gedaan heeft en hij hoopt, dat
hij als raadslid nog veel voor de ge
meente mag doen.
De heer Catsman dankt den voor
zitter voor de gesproken woorden van
waardeering. Ook hij wil hier in 't open
baar zijn dank uitspreken, voor de uit
drukkingen van sympathie, die hij van
verschillende pe sonen mocht ontvangen,
Hij wenscht den raad toe, dat dit college
nog veel voor de gemeente moge doen
en dankt den voorz'tter nogmaals voor
de prettige samenwerking die ze steeds
geh~d hebben, iet wijl ze van elkaar
wisten, wat hen met elkaar verbond en
wat hen scheidde.
Bij de verkitzing tot wethouder kre
gen bij de eerste stemming P. Wieme 3,
J. Hollebrand 1 en mevr. v, d. Broecke
3 stemmen. Bij de tweede stemming
werd mevr. v. d. Broecke met 4 stem
men tot wethouder gekozen, terwijl de
heer Wieme 3 st. verkreeg.
Nadat mevrouw Van den Broecke
verklaard had het wethouderschap te
aanvaarden, feliciteerde de voorzitter
haar en hoopt, dat ze in de voets+appen
van den heer Catsman zal treden
Bij de rondvraag wees de heer Cats
man erop, dat door de aanneming in de
vorige vergadering van de wijziging in
de kermisdagen, en de aanvang der ker
mis des Zondags om 3 uur, de gods
dienstoefening in de Chr Geref. kerk
door de dansmuziek in de Sociëteit ern
stig zal worden gestoord. Hij vraagt, of
het niet mogelijk is, het aanvangsuur te
verzetten op kwart over vier. De heer
Blondeel vraagt of dan de kerk niet
vroeger kan beginnen.
De heer v. d. Hooft kan billijken
wat de heer Blondeel zegt. Van de 52
Zondagen zijn er dan toch 51 waarop de
dienst zijn gewonen gang kan gaan. Half
vier zegt hij, zou nog kunnen. Mevrouw
v. d. Broecke stelt vier uur voor.
Aldus wordt besloten met 4 stemmen.
De heer Van der Hooft komt
thans met zijn in de vorige vergadering
teruggenomen voorstel tot wijziging der
politieverordening in verband met de
kermis te Draaibrug en in wijk Stad.
De voorzitter stelt weder voor
eerst dit voorstel bij B. en W. te behan
delen, daar het niet op de agenda voor
komt.
De heer v. d. Hooft zegt, dat de
kermis ook weder ter sprake is ge-
b-acht, zonder dat ze op de agenda
staat.
De voorzitter kan dit voorstel
niet zoo direct overzien en stelt voor
rustig te overwegen, zulks ook met het
oog op de juridische zijde der wijziging.
De heer Catsman steunt dit voor
stel.
Mevrouw Ancion had de voorgestelde
wijz'ging reeds eerder ingezien en
wenscht directe behandeling.
De heer v .d. H o o f t had gaarne nog,
volgens de loffelnke gewoonte, een ver
gadering van B. en W. gehad, alvorens
de raad bijeen kwam. Hij z u daar dan
met zijn voorstel voor den dag zijn ge
komen.
Als wethouder heelt u het recht, zegt
de Voorzitter om een vergadering
van B. en W. aan te vragen, als u dit
wenschelijk acht. U heeft dat niet ge
daan.
De heer v. d. Hooft wil zijn voor
stel behandeld zien, als een verlengstuk
van de kermis wijzig'ng. In zijn voorstel
worden de rechten en de macht Van den
burgemeester in het geheel niet aange
tast.
De heer Catsman zegt, Jat het een
doordrijven van den heer v. d. Hooft is,
een doordrijven van wat in de vorige
vergadering begonnen is. Deze weg leidt
voor Aardenburg ten verder ve. Ik hoop
van belijdende zijde hier steun te
vinden.
Mevr. v. d. Broecke ziet het niet
zoo erg in als de heer Catsman doch
vindt het toch niet noodig zoo'n haast te
maken.
De heer Catsman kan niet begrij
pen, dat het een een aanhangsel van 't
andere is, 't is de grootste onzin.
De voorzitter adviseert om het
voorstel niet aan te nemen tevens als
protest omdat weder wordt afgeweken
van den gewonen gang van zaken om
eerst B. en W. advies te laten uit
brengen.
N^dat een voorstel van den voorzitter
om toch nog uit te stellen, werd verwor
pen, schorste deze de publieke verga
dering gedurende 1 uur om de raads
leden gelegenheid te geven de voorge
stelde wijzigingen te bestudeeren
Na de heropening deed de beer Cats
man nogmaals een ernstig verzoek om
toch zijn voorstel eerst bij B en W. te
brengen, daar hij de urgentie van spoed-
eischende behandeling n'et inziet Mevr.
v. d. Broecke onderschrijf* dit ver
zoek.
De heer Hollebrand zegt, dat de
heer Catsman van moeilijkheden in de
wijziging spreekt, doch er geen opnoemt.
Daar de kermis over 6 a 7 weken plaats
heeft wil hij de verordening vóór dien
tijd gereed hebben. Hij begrijpt niet dat
mevr. v. d. Broecke en de heer Cats
man in één uur tijd niet in staat zijn zoo'n
wijziging te overzien.
De heer Catsman noemt dan eenige
moeilijkheden, ook de voorzitter
doet zulks, naar aanleiding waarvan de
heer v. d. Hooft zegt, dat een andere
woordkeuze beter op zijn plaats zou
wezen. De heer Hollebrand ziet
ook de door den voorz. genoemde moei
lijkheid in.
De voorzitter wijst den heer
Hollebrand er dan op, dat na slechts 1
uur inzage hij reeds een moeilijkheid
ziet. Laat ons dus niet overhaast *e werk
gaan. De heer Hollebrand is er
dan voor het voorstel uit te stellen, mits
er kans is dat het nog tijdig vóór de
kermis in toepassing kan gebracht wor
den, wil de voorzitter die verzekering
geven, dan wil spr, den heer v. d. Hooft
voorstellen zijn verzoek uit te stellen.
Een voorstel van den heer v. d. Hooft
om uiterlijk binnen 14 dagen een raads
vergadering te houden om dit voorstel te
behandelen werd z.h.st. aangenomen.
De grond, vrijgekomen dooi den door
werkloozen afgegraven dijk zal voor-
loopig in een notarieele publieke ver
pachting als tuingrond uitgegeven, tot
zoolang er geen aanvrage voor bouw
terrein zijn gedaan voor die perceelen.
B. en W. zullen nagaan of aan den vroe-
geren pachter der weide een billijke ver
goeding zal worden gegeven.
<m tm 1 m
Bij Kon. besluit in de heer J. Mees
erkend en toegelaten als consul van
Hongarije te Rotterdam; voor de pro
vinciën Zuidholland, Zeeland; en N.
Brabant.
B. en W. hebben de stemming voor
den gemeenteraad van Serooskerke
bepaald op Woensdag 17 Juni.
De heer D. M. Vermet van O u d-
Vossemeer is benoemd lot gemeente
secretaris van Goudzwaard.
Bij Kon. besluit zijn benoemd in. de
provincie Zeeland: a. tot dijkgraaf van
het waterschap Poortvliet E. C. "W. A.
Geuze te Poortvliet; b. tot dijk
graaf van den Zoimemairepolder, F. van
den Bout teZonnemaire en is aan
J. A. Koert te Wolphaartsdijk op zijn
yerzoek eervol ontslag verleend als ge
zworene van het waterschap Oud-Wol-
pliaartsdijk.
De politie te Terneuzen heeft
aangehouden zekeren F. D. mecanicien,
wonende te Hoek als verdacht van. dief
stal van een drietal rijwielen1 te Tetr-
jieuzen De man is ter beschikking van
de justitie gesteld.
Als officieel kan thans worden me
degedeeld, dat de nieuw gebouwde R. K.
■School te Groede op 1 Mei a.s. zal
geopend worden.
Op de groslijst voor candidaten
voor den gemeenteraad te Groede
werden door de S.IXA.P. geplaatst, Wl
van Haneghem, J. va 1 Haneghern-Blom-
me, M. Elfrink, Jac. Verduiju en A. dan
Beer.
Ned. Herv. Kerk.
üt Th. G. Tonnen te Hoogmade bij
Leiden heeft bedankt voor het beroep
naar Oostkapelle.
Ds. J K. v d. Brink te Westzaan heeft
bedankt voor het beroep naar Schooo-
dijke.
Ds. W. A. B. ten Kate te Enschedé
(van 1923—1927 te Vlissingen) is be
roepen te Rotterdam, vac. ds, J. C. Hl
Schotten.
Gerei. Kerk.
Beroepen te Rotterdam ds. G. Bbww-
(meester te Andel.
Wij ontvingen den officieelen gids
van V.V.V. Zoutelande, voor het jaar
1931. Het boekske bevat de vereischte
en nuttige gegevens in beknopten vorm.
Wij ontvingen een prospectus va*
Hotel 't Hilletje te Kootwijk. De aqua
rellen daarin zijn vervaardigd door den
kunstschilder A. J. van Dyck te V e e r e,
De Brusselsche correspondent der
Maasbode meldt dat de Belgische land
schapschilder Charles Houben, die ook
veel in Zeeuwsch Vlaanderen
heeft gewerkt, in den ouderdom van 69
jaar overleden is.
De Politierechter alhier deed uit-"
spraak in de zaak tegen A. W_ 32
jaar, koopman te Goes. Verdachte was
door den Politierechter op 10 Maart j.l.
veroordeeld tot f 15 of 15 dagen hech
tenis, wegens beleediging van eén amb
tenaar. Tegen dat verstekvonnis was
in. verzet gekomen. De uitspraak luidde
thans bekrachtiging van het verstek-,
.vonnis.
De Utrechtsche rechtbank
Dinsdag uitspraak in de zaak tegen
vrouw, die terecht gestaan heeft, terza
ke van het feit, dat zij haar echtgenoo)
uit het raam van haar bovenwoning ii
de Valkstraat had geworpen.
De rechtbank veroordeelde haar to
een gevangenisstraf van 5 jaar met af
trek der preventieve hechtenis. De eiscl
was geweest 3 jaar en 6 maanden ge
vangenisslraf, eveneens met aftrek deq
preventieve hechtens.
Dood door schuld.
Voor de rechtbank te Rotterdam hee!
een gewezen trambestuurder van de
E. T. terechtgestaan, die verleden jaar o]
den Bergweg een jongen en een meisj<
heeft aangereden. De jongen werd zo(
ernstig verwond, dat hij nog dienzelfdei
avond is overleden. Het meisje kree
een schouderfractuur. Het ongeluk zo:
aan de schuld van den bestuurder, dl
met een snelheid van twintig km. ree,
bij een wissel, te wijten zijn.
De president merkte op, dat ee
psycho-technisch onderzoek tot de cod
clusie had geleid, dat verdachte volko
men ongeschikt is voor de betrekkin
van bestuurder.
Het O. M, achtte de feiten wettig e-
overtuigend bewezen. De eisch luidde
drie maanden hechtenisstraf.
Bij Kon. besluit is bevorderd te!
luitenant ter zee le kl. de luitenant te,
zee 2e kl. H. Witte; is met 14 April d[
kapitein ter zee J. J. van der Linde»
eervol ontheven van het bevel over H|
Ms. pantserschip Jacob van Heemt
kerek en belast met het bevel over Ht
Ms. wachtschip te Willemsoord; de lui'
ter zee le kl. Th. K. baron van Asbecj
eervol ontheven van de waarnemini
van het bevel over genoemd wachtschif
de kapitein ter zee D. Scalongne belas
met het bevel over genoemden boden-
is de commies bij de Rijkswerf Wi(