PHILIPS
HET GEVAL
MAZAROFF
No. 2634
TWEEDE BLAD VAN DE PROVINCIALE ZEEUWSCHE MIDDELSURGSCHE COURANT VAN DINSDAG 31 MAART 1931. No. 76.
EEN HALVE EEUW SPAREN PER POST.
BINNENLAND.
ZEELAND.
'n Populaire instal
latie - een uitmuntende
combinatie van een drie-
lamps-ontvanger en een
krachtigen electromag-
netischen luidspreker. En
gemakkelijk te bedie
nen Met aparte
fijnregeling
Complete ontvanginstallatie
:*a
1 April bestaat de Rijkspost
spaarbank 50 jaar.
375 millioen gulden inleg-
gerskapitaal.
Hce zij ontstond en wat zi)
deed.
Een iraai gedenkboek
Morgen zal het vijftig jaar geleden zijn,
Mat de wet tot instelling eenf£ Rijkspost
spaarbank in werking trad. Ter herden-
iking van dat feit heeft de Directie der
.iank een door de Algemeene
irukkerij keurig verzorgd gedenkschrift t
«cht doen zien, dat in vijf hoofdstukken,
voorafgegaan door een inleiding, een
«verzicht geeft van verschillende we-
Jfünswaardi^heden omtrent die instelling.
"Tn de inleiding wordt de aandacht ge
vestigd op de groote ontwikkeling van
ket financieel-economisch leven in de
afgeloopen 50 jaar, in het bijzonder op
den opbloei van bedrijven, welke aan de
Rijkspostspaarbank min of meer nauw
verwant zijn. Door de betrekkelijk lage
jente van 2.64 ten honderd, door de Post
spaarbank vergoed, waren de andere
spaarbanken in de gelegenheid zich
krachtig te ontwikkelen. Daarnaast
kwamen in 1901 de boerenleenbanken
op. Gewezen wordt voorts op de groote
vlucht van het verzekeringswezen, op
de toeneming van het aantal spaar
kassen en op de voor het sparen rem
mende werking van het afbetalings-
sielsel.
Ofschoon de economische verhoudin
gen hierdoor wel veranderden, zag toch
de Postspaarbank het aantal harer in
leggers en het bij haar ingelegd kapitaal
gestadig toenemen.
Vervolgens wordt in een eerste hoofd
stuk de oprichting van de Rijkspost
spaarbank besproken. Het denkbeeld om
de postadministratie aan het sparen
dienstbaar te maken, heeft zoo wordt
daar vermeld niet direct tot de op
richting van een dergelijke Rijksinstel
ling geleid. Aanvankelijk bepaalde de
tasschenkomst van de posterijen zich
tot het verleenen van bemiddeling voor
bet inleggen in- en verkrijgen van terug
betalingen uit particuliere spaarbanken,
waaromtrent een Kon. Besluit van 1875
oorzieningen inhield. Eerst het misluk
ten van dezen maatregel is aanleiding
tot de oprichting van de Rijkspostspaar
bank geweest. Aan de behandeling van
het desbetreffend wetsontwerp in de
Sïaten-Generaal wordt in dit hoofdstuk
de noodige aandacht gewijd. Merkwaar
dig is de krachtige oppositie van prin-
cipieelen aard, welke tegen de oprich
ting is gevoerd door overtuigde aan
hangers van de Manchester School.
Het volgend hoofdstuk geeft een be
knopt historisch overzicht van de voor
schriften en de administratie der bank.
Hierna volgt in een derde hoofdstuk
een schets van de ontwikkeling van het
bedrijf. Zooveel mogelijk is daarbij ge
streefd den lezer voor cijfers te sparen.
Waar voor cijfermateriaal de aandacht
moest worden gevraagd, is het verloop
Ier cijfers door een grafische voorstel
ling in den tekst overzichtelijk gemaakt.
Behandeld worden hier eerst de spaar
bankboekjes waarvan er ultimo 1930
2.1 millioen in omloop waren; vervolgens
de inleggingen en terugbetalingen,
welke ultimo 1930 in aantal resp 2,5 en
1.3 millioen en in bedragen resp. f 149
en f 134 millioen beliepen. Meer in het
bijzonder wordt evenwel aandacht ge
vraagd voor den groei van het inleggers
kapitaal. Dit kapitaal, thans 375 mil
lioen gulden, is ontstaan uit hetgeen in
den loop der jaren meer is ingelegd dein
terugbetaald en uit de van dat saldo ge
kweekte en niet terugbetaalde rente.
De sterke schommelingen van de over
schotten jaar voor jaar worden uitvoerig
DOOP 3.S. FUETCHEB.
toen ik den laatsten keer bier
ertoefde, was zij hel eigendom van Ha-
neshaws mompeiae mijn metgezel. Zij
zijn allen zek.er overleden. Die man zal
zekei Musgr^vG zijn
hr verscheen een man in de deur.
Het was iemand van middelbaren leef-
V, sP°Dkleed!n!>, met een aangenaam
ui! er lijk en. hetzij wij hem hadden ge
stoord in zijn middagslaapje hetzij hij
langzaam van aard w.is, in ieder gev-il
zag hij er slaperig uil en was hij Traag"
in zijn bewegingen. Achter hem aan
kwam een vrouw, met een intelligent ge
zicht, keurig en netjes in haar kleeding
en blijkbaar een flinkje vrouw. Zij Rep
den man voorbij en was 't eerst bij on
zen wagen. Zij voerde hel woord.
Goedendag', juffrouw, zei de mijn
heer Mazaroff. U is zekeb de herbergier
ster' en dat is zeker uw man? Wel
nu wij denken er over onze reis hier voo,,
een paar dagen af te breken. Heeft u
kamers voor ons
Zeer zeker, mijnheer! antwoordde
de vrouw, terwijl zij den wagen en de in
zittende terdege opnam. Wij hebben zeer
goede kamers, mijnheer er kjOinen
besproken, waarbij er op gewezen
vo dt hoe wijzigingen in den rentestand
(wisseling in de conjunctuur) duidelijk
n het beloop van de cijfers der iaarlijk-
sche overschotten zijn waar te nemen.
In tijden van dalenden rentestand als
b.v. in de jaren 18851895 ziet men
de saldi sterk stijgen. Ook het abnor
maal hooge saldo van ruim f 15 millioen
over 1930 wijst in dezelfde richting. Aan
den invloed van andere facto en op de
saldicijfers wordt mede aandacht gewijd.
Aldus is getracht de cijfers zooveel
mogelijk te verklaren.
De ontwikkeling van verschillende
onderdeelen van het bedrijf wordt in
een vierde hoofdstuk besproken.
Aan de orde wo~den daar in de eerste
plaats gesteld het sparen door middel
van zegels en de spaarbankboekjes voor
het marinepersoneel. Voorts enkele
onderwerpen, welke buiten het eigen
lijke spaarbedrijf vallen: belegging van
gelden van minderjarigen alsmede aan-
heer, de staangeldboekjes, belegging van
gelden van minderjarigen alsmede aan
koop van Nationale Schuld en de Staats
schuldboekjes. Vooral beleggingen van
kleine sommen voor minderjarigen en
inschrijvingen op de" Staatsschüldboekjes
zijn van beteekenis geworden. De in
schrijvingen op laatstgenoemde boekjes
bedroegen ultimo 1930 f 42 millioen
nominaal.
Het laatste hoofdstuk behandelt de
belegging van gelden en de bedrijfsuit-
komsten. De wettelijke grenzen van het
belegginsveld zijn sinds de oprichting
der bank vrijwel dezelfde gebleven. Ook
de wet van 29 December 1928, waarbij
voor de belegging van gelden van alle
Rijksfondsen nadere regelen zijn gesteld,
heeft in het beleggingsveld niet veel
verandering gebracht. De kern der be
legging is ten allen tijde ^geweest Natio
nale Schuld en Schuldbrieven van pu
bliekrechtelijke corporaties. Besproken
worden de resultaten, welke deze
uiterst solide doch eenzijdige belegging
over een halve eeuw heeft opgeleverd.
In perioden van stijgenden rentestand
als van 1895 tot 1900 en van 1910 tot
1920 werd de bank getroffen door sterke
waardedaling van haar effectenbezit,
waa~tegen de gecumuleerde bedrijfsover-
schotten niet opwogen. In de laatste
periode van dalenden rentestand na 1920
kwamen echter dé bedrijfsoverschotten
geleidelijk tot hun recht, zoodat ultimo
1929 de waarde van het effectenbezit
de vordering van de inleggers met f 46
millioen overtrof. Deze gunstige fioan-
cieele positie der bank was het welke
ten vorigen jare aanleiding gaf tot het
voorstel om in de wet de mogelijkheid
te openen de rentevergoeding te gele
gener tijd op 3 pet. te brengen,
Het gedenkschrift bevat ten slotte
een afbeelding van het gebouw, waarin
de administratie in 1881 werd aange
vangen, verschillende foto's van het in-
en uitwendige van het administratiege
bouw aan de van Baerlestraat, alsmede de
portretten van de vroegere directeuren
der bank mr, A, Kerdijk, A. P. Th.
Sassen, P. J. F. Dubois en van den
huidigen directeur mr. J. H. C. Busing.
DE DUMPINGSKWESTIE
In antwoord op de schriftelijke vragen
van den heer Lovink betreffende het
nemen van maatregelen van regeerings-
wege in verband met bepalingen, die in
het buitenland in voorbe-eiding zijn om
producten tot beneden kostprijs op open;
markten te werpen, deelt minister Ruys
de Beerenbrouck thans het volgende
mede
Het vraagstuk der dumping en anti
herhaaldelijk toeristen 'bij ons.
Zijn uw bedden goed? vroeg' mijn
heer Mazaroff.
Onze bedden zijn uitstekend, ze
worden steeds extra gelucht in het reis-
seizoen. Wij krijgen veel bezoek van
dames en heeren met auto's en wij
zijn daarop ingericht. Indien u wilt bin-
pénkomen, mijnheer
En is uw tafel goed vroeg mijn
heer Mazaroff. Deze Noordelijke lucht
maakt een mensch hongerig, weet u, en
u woont bier ver van een markt. Wat
kimt u ons te eten geven?
Ook wat dat betreft stelde zij hem ge
rust; uit de vlugge wijze waarop zij haar
provisiekamer opnoemde bleek, wel dal
wij niet te klag'en zouden hebben en dal
de wijnkelder even goed gevuld, was als
de provisiekamer.
Dan zal het wel gaan, juffrouw,
zeide mijnheer Mazaroff. Uw man wil
mijn chauffeur de garage wel wijzen en
wilt u onze bagage binnen laten bren
gen U heeft hier een prachtig uit
zicht en de lucht is liier heer Lijk, ver
volgde hij, terwijl hij uit den wagen
stapte, en een flink huis, dat is zeker!
Ik hoop dat alles naai- uw zin zal
zijn, mijnheer, zeide de herbergierster
terwijl zij ons binnen leidde. Wij' hebben
hier gasten gehad, die het jammer von
den om1 te vertrekken. Daar is een zit
kamer, mijnheer, die geheel tot uw be
schikking staat.
dumping is eenigen tijd geleden door de
Regeering voorgelegd aan de Commissie
voor de Economische Polit ek. Een uit
deze gevo mde sub-commissie heeft
sedert aan de Regeering een (voorloopig)
rapport omtrent het vraagstuk uitge
bracht.
De regeering overweegt thans de mo
gelijkheid eener wettelijke voorziening,
welke ten doel z„l hebben de gelegen
heid te scheppen in daartoe leidende ge
vallen tegen verschijnselen van dumping
bepaalde afweermaatregelen te nemen.
RIJKSSTEUN VOOR DEN AFZET VAN
ZUIVELPRODUCTEN.
De Alg. Ned. Zuivelbond (F.N.Zheeft
zich met een adres tot den minister van
Binnenlandsche Zaken gewend met het
verzoek om regeeringssteun tot het ma
ken van algemeene propaganda voor het
gebruik van boter, kaas en melk in bin
nen- en buitenland. En door het gebruik
van deze zuivelproducten te bevo deren
door middel eener goede voorlichting bij
het onderwijs en door regeeringssteun
tot het stichten van een propagandafonds
ten bedrage van een millioen ter bevor
dering van" den afzet.
HANDHAVING DER RECHTEN VAN
DEN MAN.
Men zendt ons een manifest vanwege
een zekere „Liga voor handhaving der
rechten van den man in Nederland". Wij
hebben daarvan niet eerder gehoord en
de datum, waarop wij het publiceeren,
een dag vóór den eersten April is
verdacht. Maar toch: onder de eenzijdige
overdrijving schuilt wellicht ook hier me
nige vonk van juisc inzicht, en daarom
wagen we het er op. Hier volgt de hoofd
zaak van het manifest:
„De afgeloopen decennia hebben ge
bracht de emancipatie, 't stemrecht aan
de vrouw, speciaal in de literatuur van
den laatsten tijd wordt het resultaat van
deze richtingen gedemonstreerd en de
vraag doet zich voor: is de vrouw in haar
streven om de gelijkwaardige, gelijkge
rechtigde en de „would be" gelijkkunnen-
de van den man te zijn, niet te ver ge
gaan?
Er zijn reeds pantoffelhelden genoeg,
ook vrijgezellen, die de angst om het
hart slaat als zij de tegenwoordige mon
daine, zelfbewuste, dikwijls arrogante
vrouw gadeslaan.
Het is geen wonder, dat zij terugschrik
ken voor een huwelijk.
Onder de jongeren en onervarénen zijn
natuurlijk altijd slachtoffers te maken,
waaraan de arglistigheid van liefdoen, ge
durende een steeds korter wordende pe
riode, niet vreemd is.
Maar: is de maatschappij verbeterd nu
wij het vrouwenkiesrecht hebben?
Wat heeft de vrouw gedaan voor be
ter onderwijs, voor moderniseering hier
van door 't meisje beter te instruëeren in
alles wat zij moet weten voor 't huwelijk
en de opvoeding van kinderen?
Waaraan is het zoo onrustbarend stij
gend aantal echtscheidingen te wijten?
Is de zucht tot zelfstandigheid der
vrouw door haar arbeid in fabrieken en
op kantoren, niet voor een groot deel te
rug te brengen tot ijdelheid en grof ego
isme?
Wordt de arbeid in de huishouding,
voor opvoeding der kinderen in 't gezin,
thans niet als iets kleineerends gevoeld
in 't begrip der massa?
Heeft die arbeid in fabriek en op kan
toor, die tegen lager loon plaats vindt
dan waarvoor wij mannen kunnen wer
ken, als wij een gezin willen formeeren,
niet tot gevolg meer werkloosheid?
Beneemt elke vrouw die een plaats in
neemt, welke beter door een man kan
vervuld worden, niet de kans op een hu
welijk aan een harer sexegenooten? En
ten slotte:
Voert de waarneming van een betrek-
Zij bracht ons in een ouderwetsch ge
meubelde kamer met hooge, smalle ra
men, die uitzicht gaven op de heide en
de heuvels. Mijnheer Mazaroff knorde
tevreden.
Dat lijkt mij, zeide liij;, Reserveer
deze kamer voor ons zoolang wij hier
blijven. Holt! riep hij uit nadat hij; niet
de herbergierster had beraadslaagd over
ons avondeten en. z'ij ons had veriaten,
dit bevalt mij, je krijgt in die groote
moderne hotels nooit die gemakken als
in een óuderwe'.sche, Engel iche herberg!
Naar zoo'n plekje heb ik herhaaldelijk
verlangd als ik in plaatsen was, waar
geen muur eenige schaduw aanbood en
geen. boom om daaronder beschutting
le zoeken; dit is een koel, rustig plekje,
waar de tijd schijnt stil te staan. Dal'
bevalt mij, Iloflt wjij zullen een whis-
ky-soda nemen en voor oins diner een
eindje rondloopen.
Op onze wandeling bleek mij al heel
spoedig, dat Mazaroff even goed bekend
was met deze herberg, als de tegenwoor
dige bewoners. Alhoewel hij daarover
geen woord uitte, indien Musgrave of
een van zijn menschen in de nabijheid
was, merkte ik, dat hij elke steen van
de oude gebouwen zoowel als elk plekje
daar omheen kende; zoo nu en dan
uitte hij een herinnering1 of fluisterde
dal er iets was bijgekomen of verdwe
nen. Er was een ommuurde tuin ter zijde
van het huis; hij liep daarlangs met
king door de gehuwde vrouw niet naar
de ontwrichting der maatschappij, daar
dit toch in vele gevallen zal leiden naar
een immoreelen levenswandel, een ver
kapt concubinaat?
Indien u, geachte lezer, bij uzelf over
deze vragen heeft nagedacht, zult u wel
tot de conclusie komen dat een vereeni-
ging als de onze, ten doel hebbende de
positie van den man te verdedigen, reden
van bestaan heeft in de tegenwoordige
tijdsomstandigheden.
Wacht niet lang, geeft u op als lid. De
namen onzer leden worden niet gepu-
bnceerd, daar helaas vele mannen den
van ouds spreekwoordelijken „mannen
moed" missen.
Wat de middelen betreft, hebben en
kele vermogende leden een som bij el-
I kaar gebracht, voldoende voor de kos
ten van propaganda en om de te voe
ren actie te dekken, zoodat geen contri
butie wordt geheven.
Wij willen zijn vrije mannen,
niet geknecht, gekweld en gekneusd in
den huwelijksband. Wij zullen pal staan
voor onze natuurlijke rechten. De vrouw
en de man zijn nooit gelijk te maken;
wij zullen de vrouw blijven eeren als
moeder en opvoedster der kinderen, maar
wij willen geen kemphanen van haar ge
maakt zien."
De onderteekening van dit manifest
luidt: „Liga voor handhaving der rechten
van den man in Nederland. Alg. secre
tariaat: J. Banckerstraat 1243, Amster
dam (W.)"
MIDDELBURG.
De bazaar in hei Schuttershof-
Zooals wij gisteren reeds schreven
heeft de opening van den bazaar voor
het t.b.c.-fonds „Draagt elkanders lasten'
gisterenavond plaats gehad.
Zeer velen hadden aan de uitnoodiging
om daarbij tegenwoordig te zijn, ge
volg gegeven en de voorzitter, de hees- L.
Pingemanse, heette allen welkom.
Spr. deelde mede, dat o.a. van den
Commissaris der Koningin en mevr.
Quarfes van t'fforcf, van deffl burge
meester en van den heer mr. II. M.
van Dusseldorp bericht van verh'nlering
was ingekomen, terwijl ook het hoofdbe
stuur van het fonds en ds. O'bbink be
richt van ve hindering zonden. Spr.
deelde mede, dat de officieel© sluiting
van den bazaar (door ds. Van Voorst Va
der) bepaald is op Donderdagavond acht
uur eii dat de Iheeschenkerij door de
firma van Nelle dezen eersten avond niet
plaats kon hebben in de kleine zaal.
docli wel de volgende dagen. Ten slotte
deelde spr. mede, dat in 1Q30 te Mid
delburg f 1833 voor de t.b.c. lijders is
uitgegeven en' in geheel hel land
f 38.116.15. Vervolgens verzocht spr. ds.
D. Ringnalda tot opening van den ba
zaar over te gaan.
De heer ds. Ringnaida noemde
hel een aangename taak, waar het zulk
een 'sympathiek doel betreft. Er is een
tijd geweest, dat Frankrijk voor ging
de vakvereeuigingen te verbieden, en
dit slechte voorbeeld elders na volg'n g
vond, doch in 1872 werd in Nederland
het verbod opgeheven 'en spr. juicht het
toe dat naast de neultrale vakvereen'g'ng
en hel N. V. V. ook het Chr. Nationaal
werkliedenverbond bestaal, dat goed so
ciaal werk verricht, o.a. in zijn on
derdeel ..Draagt elkanders lasten", welk,
fonds zoo veel doet voor de t.b.c.-bestrij
ding in de huisgezinnen.
Prof. Obbink heeft eens gezegd, dat hij
ontroerd was, over de geringe on'roe-
ring in dezen materialistischen tijd. Door
den laatsten wereldoorlog, is er men
zie maar naar Rusland veel verruwd
en vergrofd, maar daar tegenover staat
het werk als dit, Waar voor men niet
dankbaar genoeg kan zijn.
'Het is te begrijpen, dal de predikanten
de vertrouwdheid van iemand, die zich
daar thuis voelde. Toen wij den tuin
uitliepen, ontmoetten wij Musgrave met
een mand appels in de hand; Ma
zaroff ging naar hem toe en wees naar
een vierkante inzink,ing in 't midden
van het veld.
- Bel lijkL mij, merkte hij op. alsof
daar vroeger dagen een kuil voor liane-
gevechten is geweest.
Musgrave knikte en zijn gewoonlijk sla
perige oogen toonden eenige belangstel
ling.
Dat is waar, mijnheer! Die is er ge
weest. natuurlijk lang voor mijn lijd,
Ik heb daarover wel eens hooren spre
ken door oudere menschen. Dat 'Vier
kant. daar midden in liet veld daar was
het. Zij hielden daar hanegevechlen,
Zondagsmiddags, mijnheer; :ie heeren
kwamen van wijd en zijd en brachten
hun beesten mee e n die vochten daar
terwijl de eigenaars er rondom! heen
zaten op banken en weddenschappen:
aangingen. Ik héb een of twee oudjes
gekend, die zich dat wisten te herinneren
maar zij zijn overleden.
Goede oude tijd! mompelde Maza
roff, ofslechte oude tijd!
Eerder slecht dan goed, zou ik djen-
ken, mijnheer, antwoordde de herber
gier.
Ik heb begrepen, dat het in die
dagen hier een rare boel wfts. Het is
nu in ieder geval heel rustig merkte
(Ingez. Me*fc)
werk als dit gaarne steunen, want in de
eerste plaats is wel hun doel den gees
telijken nood te stilLen, maar daarnaast
hebben zij ook oog voor der menschen-
nooden tn. behoeften en steunen zij gaar
ne liet syhipathieke doet als dit.
Spr .juicht de aanwezigheid van dr.
Hoorweg toe. (De voorzitter had reeds
dr. Orbaan als sec etaris der prov. ver. tot
bestrijding der t.b.c. welkom geheeten),
die den bazaar krachtig heeft aanbe
volen, omdat het fonds zooveel vooor
t.b.c.-patiënten doet.
Spr wijst er verder op, dat hierl
sjamenwerking noodig was lusscheii de
dames, die den bazaar hielpen inrich
ten en de heeren bestuursleden, dit is
dikwijls, niet zoo makkelijk. Maar men
.heefi samen het goede 'tot stand ge
bracht en wat de dames betreft du|rft
spr. eigenlijk niet meer te spreken van
hel zwakke geslacht als hij' ziet wat
die hebben geprésteerd, hij hoopt dat
haar werk rijk mogen worden gezegend.
Spr herinnert er dan aan hoe men zidh
thans bevindt in de stille week, maai
de stilheid van de ziet moet juist leiden
tot groote. werkzaamheid.
Spr. herinnert aan het „Bidt en. wenkt"
en dit voor allen, die het noodig hénben.
Middelburg heeft vele goede eigen
schappen en een daarvan is, dat het goed
bazaars 'k(an org'aniseeren. In de stille
week doet men dat niet uitoundig', maar
op gepaste wijze
Spr. hoopt dat er veel verkocht zal
worden, maar speciaal dat een door een
liggende patiënte in vier jaar gemaakjte
sprei een flinken prijs zal opbrengen,
Mazaroff op. Nietwaar?
Zoo nu en dan hebben wij hel erg
druk, mijnheer. Vanmorgen kwamen hier
heel wal klanten. En die hoofdweg daar
wordt nog altijd veel gebruikt door die
veedrijvers hel zal op dien weg mor
gen een heele drukte zijn, want den
dag daarop is er jaarmarkt in Cloughl-
waite en dan komt hier heel wat volilc
voorbij.
Wij waren, terwijl Mazaroff en de
herbergier samen praatten aan liet hek
van den tuin gekomén en toen Musgrave
op het punt stond dal te openen, zagën
wij twee dames aankomen. Musgrave
groette toen zij in onze richting' kieken;
zij knikten beiden vriendelijk terug. Mijn
oog viel voornamelijk) op een van hen,
een meisje van ongeveer twintig jaren,
met bruin haar en frissche ge
laatskleur, slank en bevallig in haar
landelijke kleeding en opvallend knap,
zooals ik met een oogopslag' zag; de
andere was een groote, knappe vrouw
van middelbaren leeftijd, met een eenigs-
zins strenge, en kpudc uitdrukking' op
baar gezicht. Hun kleeding en hun hou
ding deden zien, d,at zij dames van. aan
zien wareneen halt' dozijn honden van
verschillende ra sprongen vroolijk met
lien mede.
(Wordt vervolgd.)'