^rouinciale jZteuwscKe
No. 7 0.
assss
Twee bladen.
DINSDAG 2 4 MAART 1931.
Eerste blad.
174e Jaargang.
LIBERALE
VOORUITZICHTEN.
BINNENLAND.
ZEELAND.
Kort Zeeuwsch Nieuws.
ONDERWIJS.
LANDBOUW.
RECHTZAKEN.
MIDDELBURGSCHE COURANT
De abonnementsprijs bedraagt voor Middelburg en 't agentschap Vlissingen
2.3Q, elders 2.50 per kwartaal. Week-abonnementen in Middelburg
18 cent per week. De advertentieprijs is, voor de gewone advertentiën
30 cent per regel; voor ingezonden mededeelingen 60 cent per regel.
Bij abonnement voor beide veel lager. Men vrage daarvoor de tarieven.
UITGAVE: N.V. MIDDELBURGSCHE COURANT
Lange St. Pieterstraat, Middelburg
Telefoonnummers:
Redactie 269 Administratie
139
Postchèque en Girorekening 43255
Familieberichten en dankbetuigingen: van 17 regels 2.10; elke regel
meer 30 cent. In de rubriek „Kleine Advertentiën" worden, mits u>s-
drukkelijk daarvoor opgegeven, advertentiën, tot niet meer dan 5 regei*
opgenomen a 85 cent bij vooruitbetaling. Advertentiën onder „Brieven o!
„Bevragen bureau dezer courant" 10 cent extra. Bewijsnummers 5 eent
VEERE. De liberale kiesvereeniging
De Eendracht" alhier heeft gisteravond
in de voorbereidingsschool een alge-
meene vergadering gehouden, waarin als
spreker optrad de heer S. S. S m e d i n g
uit Middelburg, met als onderwerp:
Liberale opleving.
Spr. begon met op te merken, dat de
oppervlakkige beschouwer geneigd zou
zijn dien soc.-democratischen voorman
gelijk te geven, welke bij het radiu-debat
in de volksvertegenwoordiging het be
staan van een Nederlandsche volkseen
heid ontkende: wij zouden slechts zijn
volksgroepen in zeer lossen samenhang.
Maar in den grond van der meesten
harten, aldus spr., zult ge toch altijd nog
iets vinden van een nationaal volksbe
wustzijn behalve dan misschien bij de
Nederlandsche bolsjewiki.
Spr. behandelde toen de politieke
scheiding tusschen rechts en links. Een
scheidingslijn is daar, zelfs met den
besten wil, niet ie ontdekken. Men kan
tegenover elkaar stellen democratie en
fascisme, behoudzucht en vooruitstre
vendheid, monarchisme en republi-
keinschgezindheid, maar in Nederland
bestaat niet zoodanige principieel-poli-
tieke tegenstelling de lijn loopt hier
tusschen de neutrale begrippen .rechts"
en „links", of, wat meer en duidelijker
spreekt: tusschen meerderheid en min
derheid, tusschen de macht der rech
terzijde en de dikwerf louter op getals-
gronden tot onmacht gedoemde lin
kerzijde.
Maar na de tot standkoming van het
algemeen kiesrecht en beëindiging-op-
papier van den schoolstrijd, was en is
er geen enkele politieke reden voor het
voortbestaan van de rechtsche regee-
ringscoalitie thans rechtsche samen
werking genoemd, maar dat is broertje
en zusje overgebleven. Toch wordt
dit als los zand samenhangende, met in
nerlijke tegenstrijdigheden te kampen
hebbende, samen-uitoefenen-van-de-
macht voortgezet, om der wille van de
regeeringsmacht, die men het zoo zoet
vindt, in handen te hebben ente
houden,
Spr. teekent dan in korte trekken de
verschillende partijen in ons land; wijst
erop, hoe dikwijls slechts door den ijze
ren band van de, soms door hoogere
kerkelijke autoriteiten opgelegde, partij
discipline wordt bijeengehouden, wat
innerlijk verdeeld is, en concludeert dan
tenslotte, dat uit den politieken gezichts
hoek bezien aan bet liberalisme relatief
de voorkeur behoort te worden gegeven
boven die politieke richtingen, welke den
liberaal in de praktijk het naast staan: de
c.h. ter eener en de v.d. ter anderer zijde.
En wel wat het eerste betreft, omdat het
liberalisme van thans, zoomin als dat
van vroeger, stellig en in geen enkel op
zicht als onchristelijk beschouwd kan
worden, zoodat ook de geloovige pro-
testantsch-christelijke mensch zich vol
ledig bij de liberalen kan en zal thuis-
voelen al zal hij, die liberaal inplaats
van ehr.-historisch is of wordt, het na
deel dan ondervinden, dat hij zich aan
sluit bij een partij, die geen zetel in het
regeeringskasteel bezet met al den
aankleve van dien. En wat het tweede
betreft, omdat de vrijzinnig-democraten,
nu de onwaarachtigheid van hun stem-
men-vangende ontwapeningsleuze door
eigen partijleden aan de kaak gesteld is,
geen enkelen feitelijken politieken be
staansgrond meer kunnen aanwijzen,
dan deze: dat ze wat „vooruitstreven
der" zijn, of willen of heeten te zijn, dan
de dikwijls ten onrechte als conservatief
afgeschilderde liberalen, terwijl ze weer
wat minder „radikaal" zijn dan de so
ciaal-democraten. Hoewel spr. verschil
lende persoonlijke vrienden onder de
v.d. telt politiek gesproken kan hij
dezulken niet bewonderen: de raaikale
v.d.-ers behooren z.i. thuis bij de refor
mistische sociaal-democraten en de rech
tervleugel der v.d.-ers verschilt zóó
weinig van wat de liberalen willen en
doen, dat zij zonder twijfel bij on« thuis
hoort.
Spr. behandelt dan enkele punten
van de liberale politiek, wijst erop hoe
;r-rdi* is, tegen de Zeeuwsche
erale Staten leden stemming te ma-
en omdat naar veler Zeeuwen mee-
»ng, de liberale Kamer leden niet
-u en bij de Tarwewet, waar-
sc uw met nadruk voor het oprichten
vaa een afzonderlijke boerenpartij,
18 A S jU1*s*ultend b e 1 a n'g e n partij
zonder den noodzakelijken politieken
grondslag weinig 0f niets in de Kamer
zou kunnen bereiken, en besluit met
als zijn vaste overtuiging uit te spreken,
dat een liberaal réveil op komsc is. De
teekenen wijzen daarop te allen kant
niet het minst de hardnekkige pogingen,
die door de tegenstanders aangewend
worden, om dezen alom constateerbaren
heropbloei van het liberalisme te ont
kennen
Na deze met instemming ontvangen
rede, verklaarde de voorzitter der kies
vereeniging, de heer H. de Zeeuw,
in zijn dankwoord, dat „De Eendracht"
besloten heeft zich als afdeeling bij de
Liberale Staatspartij „De Vrijheidsbond"
aan te sluiten, om opnieuw en ;n de
mate harer krachten, actief deel te ne
men aan den politieken strijd,
DE NEDERLANDSCHE GEZANT
TE ROME.
De nieuwe Nederlandsche gezant bij
het Quirinaal, de oud-burgemeester van
Den Haag mr. J. A. N. Patijn is te Rome
aangekomen. Hij heeft voorloopig zjjn in
trek genomen in hotel Eden.
DE MERAPI.
De werking van de Merapi neemt.,
naar V.-D.—Aneta meldt toe. Zondag
ochtend van 6 tjt 10 uur hadden vele
■afstortingen plaats, iSnl de richting van
het Blongkenravijn. Hiermede ging ge-
gepaard een lichte aschragen in het
(Batangsche. Op last Van het B. B. zijn
cenige dessa's, o.a. Balans, waar velen
weer aar. den arbeid op de sawahs wa
ren begonnen, igeheel ontruimd.
MIDDELBURG.
De telefoon op Zondag.
De verleden jaar opgerichte commis
sie, welke zich ten doel stelt te berei
ken^ dat de Middelburgsche telefoon op
Zon- en feestdagen den geheelen dag ge
opend zal zijn, heeft gistermiddag onder
voorzitterschap van dr. W. F. Th. van
tier Biil een vergadering gehouden.
Nadat daar met T eedwezen geconsta
teerd was, dat op het toit den directeur-
generaal der P. T. T. gerichte verzoek
om voortdurende openstelling bij welk
■verzoek was gevoegd een bereidverkla
ring om de kosten, aam die openstelling
verbonden, door de commissie te doen
dragen geen antwoord was gekregen,,
werd besloten, dat een deputatie van
drie commissieleden een audiëntie ovter
deze zaak zou aanvragen bij den Minis
ter van Waterstaat.
In de jaarvergadering van de Ne
derlandsche Vereeniging van Huisvrou
wen afd. Middelburg kon de presidente,
mej. M. Callenfels met tevredenheid op
het afgeloopen jaar terugzien. Het leden
tal is toegenomen en Üe vergaderingen
zijn steeds goed bezocht geweest. De
samenwerking met de afdeelingten Goes
en Vlissingten, waardoor er gecombineer
de lezingen en demonstraties hebben
plaats gehad heeft goede resultaten ge
had. Het verslag' der secretaresse meldde
talrijke interessante demonstraties die
gehouden werden, ae schitterende lezing
van Mevr. v. d. Broecke—De Man over
„De Klop op de Deur", den feestavond
gegeven ter gelegenheid van het 12i/2
jarig bestaander afdeeling en de tentoon
stelling van eigen werlc der leden, waar
aan verbonden was eene loterij, waarvan
de aanzienlijke opbrengst aan het Jaco-
hafonds afgedragen is. Eén gouden me
daille met oorkonde is uitgereikt voor
25-jarigen dienst. De vergadering koos
3 nieuwe leden in het bestuur nml. me
vrouw Tellegen-Kingma, als vice presi
dente in de plaats van mevr. Leyde-dorff
—Van Os, die periodiek aftrad en niet
meer "herkiesbaar was; mevrouw Bak
ker—Van Bendegom hls 2de secretaresse
en mevr. Loman—Nieuwenburg als pen-
ning'meesteresse. De aftrediende vice-pre-
sidenle werd hartelijk toegesproken dooi
de presidente, die er aan herinnerde
dat mevr. Levdesaorff gedurende 8 jaar
met toewijding in verschillende functies
in het bestuur werkzaam1 geweest was.
In naam van Bestuur en leden bood
spr. haar een aandenken aanNa een'
woord van dank aan ae presidente sloot
mej. Callenfels de vergadering.
De Ring Walcheren van den Bond
van Christelijke zangvereenigingen in Ne
derland, zal op Hemelvaartsdag, 14 Mei,
weder een zangersfeest houden op West-
hove, waaraan 8 zangvereenigingen zul
len meewerken.
Bij den aanblik van een zoo vol
maakte en schoone harmonie in de na
tuur is het moeilijk in de slechtheid
van de wereld te gelooven.
Zoo als hekend ,mag verondersteld
worden, heeft onze stad in vroeger
eeuwen, toen zij nog een vesting was,
verschillende poorten gehad, die toegang
tot de stad gaven en die des nachts de
poorters beschermden legen bezoeken
van hen, die het poortersrecht niet deel
achtig1 waren. Alleen de Koepoort herin
nert daar ieder stadgenoot en vreem
deling nog aan. Maar thans is men hij
de Noordbrug bezig om een garage te
maken achter de plaats ,waiar tot voor
korten tijd het aanplakbord stond!, dat
naar den singel is verhuisd. Bij dit werk
moest de ter plaatse staande muur wor
den uitgtebroken en de bijzonder groole
dikte van deze muur ,doet veronderstel
len, hij een 'djeel heeft uitgemaakt van
de [poort die destijds toegang gaf voor
hen. die uit de richting St. Laurens Mid
delburg naderden. Te meer is dit het
gteval omdat achter den' muur de grond
hooger ligt dan aan de voorzijde.
VLISSINGEN.
Wegens den mist is het stooms -hip
Archangel Van de lijn Harwich—Ant
werpen in de haven afhier binnen ge
kropen en hebben 102 passagiers het
schip verlaten. Daarna heeft het schip
de reis naar Antwerpen! voortgezet.
SCHOUWEN-DUIVELAND.
BURGH. In de Maandag j.l. gehouden
vergadering van den gemeenteraad werd
afwijzend 'beschikt op een verzoek der
vereeniging voor gemeentebedrijven, enz.
om van gemeentewege toe te treden als
buitengewoon lid.
Besloten wordt adhaesie te betuigen
aan 't bekende adres van het gemeente
bestuur van Arnemuiden en aan het
adres der gemeente Zaamslag aan Ged.
Staten voor een algemeene herziening
der salarissen van Burgemeesters, secre
tarissen en gemeente-ontvangers in Zee
land, op "het verzoek der vereeniging van
oud-leerlingen van den fruitteeltcursus:
om bespuiting van vruchtboomen hij ge-
taieenteverordening verplichtend te stel
len wordt afwijzend beschikt.
Als klokkenist en klokluider wordt be
noemd de heer J. M. Radem'aker. Beslo-
teu wordt de gemeentewoning voor de
eerstvolgende 5 jaerte verhuren aan
het hoofd der o.l. school voor f 278
per jaar en aan het garantiefonds der
Z. L. M. voor den vliegdienst Rotterdam
Schouwen voor één jaar tot 'n bedrag
van f25 deel te nemen.
Een voorstel der gemeente Haamstede
om hij aanschaffing van een mlotorbrand-
spuit jaarlijks f 31.20 in kosten van aan
schaffing', enz. bij te dragen, wordt niet
ingewilligd, wel het verzoeek van voor
noemd bestuur om bij stichting eener la
gere tuinbouwschool f 21.75 te garan
deeren voor elk jaar, dat deze inrichting
minder dan 40 jaar zou blijven bestaan
(zulks in verisand met het provinciale'
voorschrift, dat in dat gteval per jaar
1/40 der subsidie enz. moet gerestitueerd
worden. In oeginsel verklaart zich de
Raad voor steun aan de vi as-industrie
in deze gemeente, mits het Rijk de helft
aan dezen steunf a 7 ct. per K.G. geheel
afgewerkt vlas garandeert. De stemming
voor leden van den gemeenteraad is
'Vastgesteld op 17 Juni a.s.
THOLEN,
STAVENISSE. Ie de Maandag alhier
gehouden vergadering van den dijkraad
werden de in "het dienstjaar 1931'32!
in eigen beheer uit te voeren werken
aan de dijkvakken Oud Kempenshofstede
Moggershil vastgesteld resp. op f 410, en
f 365. Het dijkgeschot voor den polder
O. K. EI. wercl bepaald op f 8777 en
voor den polder Moggershil op f 1636.
De begrooiing van genoemde dijkvakken
werden in ontvangst en uitgaaf, resp.
vastgesteld op f 10.155 en f2497. Beslo
ten werd van het dijkvak O.K.H. f2100
te beleggen op het 3 pet. grootboek der
Nat. Schuld en voor Tiet dijkvak! Mog
gershil f1100. Voor eerstgenoemd dijk
vak werd in den loop van het dienst
jaar reeds f 5300 belegd. Voorts werd,
overeenkomstig een circulaire van Ged.
Stalen de jaarwedde van den' water
bouwkundigen ambtenaar voor het vol
gend vijfjarig tijdvak weder volgens de
vijfde of hoogste klasse vastgesteld.
Ten slotte besloot men aan Ged. Sta
ten het verzoek te richten om de pacht
waarde der gronden, igelegen in de beide
polders, opnieuw te doenschatten, daar
deze met het oog op de* landbouwcrisis
weel te hoog moet worden glenoemd.
ZEEUWSCH-VLAANDEREN W. D.
AARDENBURG. Men schrijft ons: Nu
de woning van het voormalige Weeshuis
alhier door de bewoners ontruimd is,
is de commissie van beheer der Sint Jan
en Dischgoederen, toebedeeld aan de Ned.
Herv. Gemeente, definitief in het bezit
der woning gekomen. De afdeeling van
het Groene Kruis alhier zal titans die
woning van deze commissie huren en
haar inrichten tot vvijkgebouw. De in het
gebouw aanwezige gerestaureerde verga
derzaal zal voor verschillende vergöder
ringen gebruikt worden en eventueel voor
dit doel ook aan anderen worden ver
huurd.
Aan het speelwerk van den St. Ja
cobs toren te V li in gen is een dej-
fect ontstaan, waardoor dgt tijdelijk buk
ten dienst is gesteld.
De rekening 1930 van dien pen
ningmeester van het fonds „Ziekenzorg"
te Oost ka pelle sluit niet een bedrag
aan ontvangsten van f 395.281/2, en aan
uitgaven van 358.59.
Aan 26 personen werdien versterken
de middelen verstrekt terwijl aan 19
personen 36 verplegingsartikelen in
bruikleen werden gegeven.
Bij Kon. besluit is toegekend de
aan de Orde van Oranjje-Nassau verbon
den eeremedaille, in zilver, aan M. A.
van de Zande opziener bij de-visscberij-
poiitie op de ZeeuWsche stroomen te
IEansweert.
De heer G. Bplier, technisch; amb
tenaar bij den Rijkswaterstaat te EI a n sf-
weert wordt 1 April a.s. overgeplaatst
naar IEellevoetsïuis, en is in zijn plaats
verplaatst de heer van der Molen te Vlis>-
singen.
Onder presidium van Burgemeester
Gunning, hield de Ierseksche Orani-
jevereeniging haar jaarvergadering. In
beginse1 werd besloten om ook dezen a.s.
zomer weder een eenvoudig Oranjefeest
te vieren. Bjj de periodieke bestuursvert-
kiezing werden gekozen de heeren J
.Biakker en W. C. Loggers.
De melkleveranciers te G o 1 ij n s-
plaat hebben den prijs per L. met in
gang van heden met 2 cent verlaagd en
.gebracht op 12 cent.
Bij Kon. besluit is opnieuw be
noemd tot burgemeester van Nieuwer-
kerk J. Bouman.
De voorzitter van het comité van
Actie, inzake verbetering van het veer
Z ij p eA nna Jacob a P.ojsler, deelt
aan de Zierikz. Nwsb. mede, dat dezer
dagen bij hem bericht is ingekomen van
den directeur der R.T.M., dat, zoodra
de Eerste Kamer de Walerstaatsbegroo'.
tinig heeft aangenomen en de subsidie
is toegezegd, onmiddellijk tariefsverlaging
volgt en meerdere vaarten per dag zullen
worden uitgevoerd.
Wat de verdere plannen betreft, hier
mede zullen nog wel eenige maanden
gemoeid zijn.
De veemarkt te Sas van Gent
had dteze week een tamelijk levendigi ver
loop met Reanimeerden handel. De toe
voer van materiaal was redelijk 'in
quantileit, doch uitsluitend van goede
kwaliteit.
Uit Groede deelt men ons mede,
dat de werkstaking te Ni'euwvlie t,
welke 2 Augustus 1930 werd geprocla
meerd op 21 dezer is opgeheven.
De voordracht voor onderwij'zer(es)
aan de o.l.s. te Poortvliet btesitaat
uit: J. L. Kristalijn te Wolphaantsdijk;
meji. W. J. Franke te Numansdo.rp; mej.
S. H. Krijger te Capelle a. d. IJsel.
V ervolgonderwijs.
Wij ontvingen twee rapporten betref
fende het Vervolgonderwijs, uitgebracht
aan het hoofdbestuur der Maatschappij
tot nut van 't algemeen.
Het eerste Rapport geeft in groote
lijnen de gewenschte toekomstige orga
nisatie van het geheele onderwijs na de
(iBgez. Med.)
lagere schooi tot ongeveer 18-jarigen
leeftijd, voor zoover althans daarin niet
reeds door bestaande instellingen wordt
voorzien.
De Bijlagen geven een interessanten
blik op den toestand in het buitenland
en toonen duidelijk aan hoezeer wij ten
opzichte van het buitenland achter
dreigen te geraken.
Het tweede rapport heeft zich beperkt
tot de vraag: hoe kan het vervolgonder
wijs ten plattelande, tba»s reeds, onaf
hankelijk van wetswijzigingen worden
verbeterd, zóó dat het bij de betrok
kenen werkelijk belangstelling kan
wekken.
Daarin worden voor alle in aanmer
king komende vakken goede aanwijzin
gen gegeven.
Voor een opfrissching van ons ver
volgonderwijs ten plattelande kan het
niet anders dan heilzaam zijn indien zijn
leerkrachten de in dit rapport gegeven
denkbeelden naar de mate van hun ga
ven tot verwezenlijking zouden doen
komen.
Plantenziektenkundige Dienst.
Zaterdagmiddag is te Wageriingen het
onlangs voltooide gebouw van den
Plantenziektenkundigen Dienst officieel
geopend.
Daarbij waren o.m. tegenwoordig de
heeren I. G. J. Kakeheeke, inspecteur
van den landbouw als vertegenwoordiger
van den Minister van Binnenlandsche
zaken en Landbouw, J. C. E. baron van
Lynden, hoofd van den Rijksgebouwen
dienst als vertegenwoordiger van den
Minister van Financiën.
Ir. N. van Poeteren, inspecteur, hoofd
van den Plantenziektenkundigen Dienst,
gaf een overzicht van de totstandko
ming van het gebouw, dat voor den
Dienst een enorme verbetering be-
teekent.
De heer Jac. Smits, voorzitter van den
Ned. Tuinbouwraad, wees o.m. op de
beteekenis van den plantenziektenkun
digen dienst voor onze cultures en voor
de uitzending van plantenzietenkundi-
gen. Spr. constateerde dat deze dienst
voor land- en tuinbouw onontbeerlijk is.
Daarna sprak de heer Ir. G. J. Kake-
beeke namens den Minister van Binnen
landsche Zaken en Landbouw. Spr. ging
de ontwikkeling van den plantenziek
tenkundigen dienst na gegrondvest door
wijlen prof. Ritzema Bos in 1898.
Door dit gebouw is de toestand in alle
opzichten veel verbeterd, wat aan het
werk van den plantenziektenkundigen
dienst ten goede zal komen.
Met den wensch, dat de dienst goed
werk zal mogen verrichten voor onzen
land- en tuinbouw verklaarde spr. het
gebouw geopend.
De Krijgsraad ie 's EleiTogenbosch
heeft den dienstplichtige W. W. uit Ap
pelscha wegtens dienstweigering veroor
deeld tot 10 maanden gtevangenisstraf
met ontslag uit den dienst.
