LINOLEUM KROMMENIE Duurzaamheid TWEEDE BLAD VAN DE PROVINCIALE ZEEUWSCHE MIDDELBURGSCHE COURANT VAN VRIJDAG 13 MAART 1931. No. 61, MIDDELBURGS MANNENKOOR 1905-1930. smaakt als room BINNENLAND. ZEELAND. Niet hoe Linoleum lijkt, maar hoe hei blijkt te zijn, is de hoofdzaak. En dat is slechts na jarenlang gebruik te constatee ren. lnlaid-Linoleum blijkt bestand tegen de grootste slijtage in woonhuizen, win kels en kantoren. lnlaid-Linoleum van Krommenie is practiscb onverslijtbaar. Vraagt eens het stalenboek V >-? Men schrijft ons bi de Middelburgsche Courant van 13 Mnvember 1905 kwam een advctentie tf®or, waarin zij, die genegen waren atede te werken tot de oprichting van «en mannenkoor onder leiding van den heer J. Cleuver, werden verzocht, zich vóór 20 November d.a.v. aan te mel- ien bij een der heeren J. H. van der Bel, jhr. mr, E. A. O. de Casembroot, J. Cieuver, J. H. Deibei, C. Hack, II. J. G. Hartman en 'dr. H. van der Kamp. ïn een bericht in dezelfde courant van 'iA November 1905 werd er op gewezen, jat deze poging ten doel had de toene ming van zanglust onder heeren te be vorderen. „We staan daarin achter bij £et buitenland. In Duitschland heeft tedere stad, hoe klein ook, haar „Man- terchor". Vroeger hebben hier vereeni- £gen van dien aard bestaan. Er is o. m. geü tijd geweest een onderwijzers- zangvereeniging onder leiding van den i«er J. van Sluijs, welke ongetwijfeld zeei goed gewerkt heeft en indirect, door haar leden, bepaalden invloed op dei zang in het algemeen en den volks zang in het bijzonder kon uitoefenen. Die vereeniging is echter, als zoovele andere, van het tooneel verdwenen en titans hebben wij in Middelburg niets meer van dien aard. Eeniige he-ren be treuren dit en willen trachten, Je liefde voor den mannenzang en daardoor die voor den zang in het algemeen op te wekken en daar, waar zij reeds bestaat, te Vergrooten," De oproeping vond voldoenden weer klank, zoodat allen, die zich had An aan gemeld, werden opgeroepen tot bijwo ning van een bijeenkomst op Zondag 3 December 1905, des voormiddags 11 uur, m de Concert- en gehoorzaal. Alstoen werd door de 36 aanwezige personen be slaten tot de oprichting van eene man- naazaigvereeniging, aan welke dc naam werd gegeven van „Middelburgs man nenkoor". Het Koor heeft dus in December 1930 v30 et twintig jaren bestaan en het nuaent reden te hebben, dit feit eenigs- zHss feestelijk te herdenken. Immers, de lange lijst van hen, die gedureide korteren of langeren tijd lid waren, bewijst, dat het Koor reden van feestaan had en dat in breede kringen d» lust s aangewakkerd om goede mu ziek uit ,.e voeren. Ook in ander opzicht heeft het Koor goede diensten bewezen; het levert eene uitstekende voorberei- vop- aanvulling van de mannen stemmen bij de gemengde Zangvereeni- „Tot Oefening en Uitspanning". Met alijd liep het wagentje op een zandweg. Er is zelfs eenmaal sprake ge weest var, opheffing: dat was in den loop va® 1918. Maar vrij algemeen had onder de werkende leden de meening post gevat, dat dit toch niet mocht; en sedert is de Vereeniging krachtiger gebleken da® ooit. 3* de oprichtingsvergadering waren tegenwoordig 36 personen, van wie op het' oogenblik nog tot de leden behooren W. Fagginger Auer, H. J. G. Hartman, P. Krijger, J. C. Ludikuse. Het ledental is niet altijd hetzelfde ge bleven; thans zijn er 43. Het Koor gaf een groot aantal uit voeringen, die men alle vermeld vindt in bef dezer dagen verschijnende feest programma. 3® den loop van deze vijf en twintig jaren heeft het Koor niet minder dan verschillende nummers uitgevoerd. Daaronder waren verscheidene belang- rjfbe, met begeleiding van verschillende XXXI. #tel leedwezen vernam ik daarna «bit zij niet in goede kerhouding me» elkander stonden. Dit was daar uit voortgesproten, dat de vader met een zijner lijfeigenen was hertrouwd, bij welke hij een zoon verwekt had, die thans 18 jaren oud en te Casan was, om -zijne studiën voort te zetten. De zoon nu mil Turkijen terugkomende, en geen de aninste vermoeden hebbende, dat de oude heer tot zulk een stap zoude geko men zijn, was zeer verontwaardigt over de naesailliance en wilde den jongen zoon niei voor zijnen broeder erkennen. Dit £®f natuurlijk verwijdering tusschea liun beiden, echter was dezelve door den tijd ■po verre verminderd, dat zij elkander vtan tijd tot tijd bezochten. Na dat wijl e«rst eenige ververschingen genuttigd hadden, verzogt hij mij hjem te willen volgen, ten einde tmij de kamer aan te wïj- a»n, welke hij' voor mijn gebruik be stemd had, en gaf bevel aan eenen slaaf mei name Jacob, om mijn bundeltjen «wede te nemen. Hij bragt mij dus in «en verhek aan de linkerzijde van het buis, en zeide mij, dat dit tot mijn vert il lijf zoude dienen, en dat deze Jacob geheel alleen ten mijnen diensten zou- Éh instrumenten, o m. van orgel, en met medewerking van solisten. Werd voor de vervulling der solopartijen aanvankelijk ge egeld een beroep gedaan op de wel willendheid van stadgenooten, later zijn daartoe herhaaldelijk artisten van bui ten de stod geroepen. De namen van hen, die het Mannenkoor op deze wijze aan zich verplicht hebben, vindt men even eens in dat feestprogramma; evenals die van hen, die de heusch niet altiji dank bare taak van begeleiding op der. vleu gel op zich wilden nemen. Het koor stond van zijn oprichting af onder leiding van den heer J. Cleuver tot diens ove'lijden op 14 Jufi 1921; sedert 1 September 1921 is het onder die van den heer Joh. H. Caro. Het Koor kan niet genoeg waardee- ren, wat deze beide mannen er voor ge daan hebben en, wat den laatste betreft, nog doen. De heer Cleuver heeft zich eenmaal uitgelaten in dezen zin: „Het Mannenkoor is de vereeniging, waar ik het m:nste aan verdien en waar ik het meeste werk aan heb." Inderdaad was het zoo en het is nog zoo. In hel begin ontving de directeur zelfs in het geheel geen tractement.' Des te meer verheugt het Koor zich over de toewijding van zulke verdien stelijke mannen. In aansluiting aan het bovenstaande herinne-en wij er aan, dat het Koor voornemens is zijn kwart-eeuwfeest te herdenken met een feestconcert, te ge ven op 19 Maart a.s. in de Concert- en gehoorzaal. (Ingez. Med.) DIETSCH STUDENTEN CONGRES. Een Dietsch Studenten Congres zal te Groningen van 25 tot 29 Maart gehouden wondje n. Het is een samenkomst van studenten uit Vlaanderen, Zuid-Afrika, en Neder land, georganiseerd door het Dietsch Stu denten Verbond. Het duel van dit Congres ,d'at jaarlijks plaats vindt telkens in een andere Uni versiteitsstad waar een afdeeling van ge noemd Verbond gevestigd is, is door per soonlijk contact der studenten de Diet- sehe Gedachte op te wekken bij niet- leden, te versterken en te verdiepen bij de ledendeelnemers. Er zullen dan onderling de verschillende cultureele vraagstukken worden besproken fen de meeningon der studenten zullen worden gerugsteund door die van geleerden van naam zooals Prof. Dr. Geyl te Londen, Prof. Dr. Besselnar te Pie ter-Marl to- burg, Prof. Dr. Eellefroid te Nijmeglen, Prof. Dr. Burger te Amsterdam., door let terkundigen b.v. Herman Poort te Gro ningen en vele anderen. De Dietsche Gedachte behelst o.a. streven om de Nederlandsehe of liever de Dietsche Cultuur te versterken en zuiver te houden van vreemde smetten. Besmettelijke ziekten. Het aantal aangegeven gevallen van besmettelijke ziekten over de wéék van 1 Hierop \erzogt hij mij mijnen robe te mogen zien. Ik oegon dus dade lijk aan het uitpakken, en na dat alles de revue voor hem gepasseerd had, werd neen een Hemd; en doek goedgekeurd jpn de rest gecondemneerd om verbrand te worden, wijl er ook niets aan gele gen was. Ik begreep dus duidelijk dat zijn oogmerk was, om mij Van dat alles op nieuw te voorzien, het welk ik' mij gaarne, liet welgevallen, daar mij dit op eene zoo gulle en tevtens kiesche wijze werd aangeboden. Nadat dit ver richt was, keerden wij 'naar 'de zaal te rug, alwaar mevrouw en hare dochters zich bevonden. Men wende alles aan om mij mijne intrede in dit huis "te veraange namen. Na hel overige van den dag en den avond vrolijk doorgebragt te hebben, begaf ik mij naar mijne kamer en ging te bed. Op een bed te slapen, welk een zaligheid voor mij, die zoo lang op de harde planken gelegen had. Waarlijk men moet het kwade kennen) en onder honden hebben, om het goede naar waarde te leeren schatten. Met een dank baar hart loofde ïk Hein, clie de weldoe ner is van al wat adem maakt, en die mij thans deze onverwachte gunst deed genieten. Ik sliep gerust tot aan den morgen, hetgeen mij zeer verkwikte. Des morgens vroeg was Jacob reeds op mijne kamer om de kagchel aan te maken, ten einde het vertrek warm zou de zijn tegen dat ik het bed verliet. Hij deed dit zoo stil mogelijk om mij niet tot en mét 7 Maart in de provincie Zee land bedroeg: Febris lyphoïda: Ierseke 1, Para- typhus, Middelburg 1. Roodvonk, Graauvv en Langendam 1. Nèuzen 1. Diphtheric, Goes 1, Heinkenszand 1. MIDDELBURG. De herbouw van de Langedelit. Alvorens te schrijven over de tweede herbouwde zaak, die deze week officieel heropend wordt, een enkel woord van ivvaardeering voor het naar achter zet ten van de schuttingen voor de helaas nog onbebouwde stukken grond, waar door de straat haar oude breedte heeft herkregen en de zaak der firma Wiener nog beter tot haar recht komt. Zou er ook niet iets aan de nu weer bloot gekomen stoepen kunnen worden gedaan, om ongelukken te voortkomen? Komende tot de tweede zaak, die der firma D. de Jager jr., die heden middag te twee uur officieel geopend is, herinneren wij er aan, dat wij drie we ken voor den hevigen brand, in het num mer van 16 November 1929, ook over deze zaak hebben geschreven, daar toen de Igroote verbouwing, speciaal van de engrosmag'azijnen, juist gereed was geko men Deze m genoemd jaar gebouwde ma gazijnen van Deton hebben het tegen het hevige vuur volkomen uitgehouden en 'zijn met kleine herstellingen weder voor gebruik gereed gemaakt, te;rvvijl eenige uitbreiding aan de reeds zoo groo- te (ruimte nog kon worden gegeven. "Maarzooals gezegd dit geldt de maga zijnen en dus het deel van de zaak, waar zelden of nooit cliënten een kijkje nemen. Dit is meer in den w'nJkel en op de kan toren en daarom keeren wij in gedachten naar de voorzijde van het groote com plex terug en constateeren, dat ook de voorgevel van d'it nieuwe pand, even als dat der firma Wiener, er een is, dat zeer verschillend zal worden beoor deeld en daarom kunnon wij ook' ditmaal ieders oordeel waardeerende, daarover kort zijn, alleen wijzen wij op de prac- tische deur voor den gang, die naar de magazijnen voert en op het feit, dat in 'tegenstelling met vroeger tusschen de beide uitstalkasten, een portiek is, die het mogelijk maakt de geëtaleerde ar tikelen nog beter te beschouwen. De winkel zelf wint het verre van zijn voorganger, want natuurlijk heeft men de modernste inlichting gevolgd en die toevertrouwd aan een "Duitsche fir ma, die zich speciaal toelegt op het in- 'richlen van zaken als deze. Aan de eene zijde is de afdeeling ijzerwaren, gereed schappen enz. onder gebracht en daar tegen over de afdeeling 'huishoudelijke .artikelen en de" cassa. Enkele treden voeren naar show rooms, waar alle ar tikelen in ontelbaar aantal zoo geschikt zijn, dal men makkelijk keuze kan doen, waarbij evenals vroeger de modelkeu'ken een eerste plaats inneemt, maar ook in verder gelegen afdeelinigen wordt ge demonstreerd hoe men nuttige zaken, tegen billijken prijs verkrijgbaar, moet benutten, wij denken o.a. aan toiletten en dergelijke. Wij hebben alle afdeelingfen voor détail en en grosverkoojp de laat ste is verreweg het voornaasmste onder deel door geloopen, en wij wagen ons niet aan eene opsomming, want dan slaat vast, dat wij wat zullen overslaan. Van het sousterrain tot de bovenste verdieping komt men iü inpakruimten, en in practische ingerichte bergplaatsen met zeer grooten voorraad in alles wat maar ©enigszins in de branches der fir ma mag worden verwacht. Een groote verbetering is het doen aanbrengen van twee liften een ruime, electrische gedrevene voor zware pak ken en voorwerpen, een kleinere, die mét de hand wordt bewogen en die voor kleinere artikelen is bestefmd. De bouw is grootendeels uitgevoerd in beton en 'wakker Hij zette daar bij een groot bekken klaar benevens een kan met. water en hetgeen verder ter Reiniging noodig is. Daar ik nu ook reeds een weinig Russisch kende, kon ik mij tamelijk wel door Jacob doen ver slaan. Toen het tijd was om te ont bijten werd ik hier van door hem ver wittigd, en begaf mij naar de zaal, al waar men mij reeds met het ontbijt wachtte. Er werd thee en koffij door de bedienden gepresenteerd, terwijl aan de eene zijde der zaal eene tafel stond., waarop braad, boter en vlcesch ge plaatst was, waarvan iedereen zich naar 'welgevallen kon bedienen. Ik' maakte hier dan ook deftig gebruik van, en ik kan in waarheid betuigen dat ik' nooit «(makelijker ontbeten heb. Ik was niet weinig verwonderd, mevrouw onder het ontbijt een pijpje te zien rooken. Doch ik vernam dat dit een gevolg was van aanhoudende tandpijn, waarvoor men haar het tabakrooken liad aangeraden. Nadat zij dit eerst met tegenzin gedaan had, was het eindelijk eene gewoonte bij haar geworden, zoodat zij nu dagelijks haar pijpje rookte. Ik heb dikwijls met haar gestopt, en haai' tabak was van de beste Turksche 'kwaliteit zoodat ilf mer ken tkon, dat ik bij haar in een goed blaadje stond. Nadat liet ontbijt afgeloojaen was, .gin gen wij de paarden, honden, rijtuigen (Ingez. Me|d.) ijzer en ook andere onderdeelenzooeis bijv. de centrale verwarming zijn van so- lied materiaal gemaakt. Was vroeger de kantoorruimte in deze zaak vrij bekrompen, deze is thans veel verbeterd en dit was mogelijk omdat be sloten werd het bovenwoonhuis te laten vervallen. Hierdoor kwam ruimte vrij, die voor flinke kantoren is gebruikt Boven voor heeft men een klerkenkan toor, een typistenkamer en boven de poort een privé-kantoor. Verder op is nog een kantoor dat meer voor den winkel is bestemd. Nog even terugkeerende naar de maga zijnen, zij gemeld, dat deze achter ver schillende panden in de Langiedelft door loopen en aan de bewoners van een daarvan door een gang, die in een der magazijnen is weggewerkt toegang ge geven wordt tot hun tuin. De firma heeft bij de gelegenheid van den herbouw ook een eigen safe-inrich ting laten aanbrengen, voor de boeken enz., waardoor zij tevens de gelegenheid heeft de aandacht op dit onderdeel b<arer zaak te vestigen, daar zij de vertegen woordiging der firma Lips heeft. Nog enkele bijzonderheden willen wij melden, en wel, dat een huistelefoon alle afdeelingen verbindt en het afwikkelen van zaken ten zeerste bevordert, dat een verklikkerssysteera is aangebracht en ook een s\ utomatisehe uitschakeling der eta- lagelichten. De architect, die den bouw voorbereid de, de architect, onder wiens toezicht hij werd u":tgevoerd, de hoofdaannemer en alle andere uitvoerders van onderdeden, mogen met trots op him werk tderug- zien en dit rma,g Keker niet minder de heer H. J. Iiruijder, de eigenaar der zaak, welke oj> 1 April 1938 honderd jaar zal bestaan en die op 29 October 1899 door genoemden heer is overgenomen, toen zij nog gevestigd was op de Markt, waar nu de melksalon „de Nieuwe Landbouw" is. Bij de .officieele opening heeft de Fir- ma verschillende autoriteiten en vertegen woordigers van den middenstand genoo- disd. Pan Europa- Vanwege de hier gevestigde afdeeling der Vereeniging van Volkenoond ©n Vre de sprak gisterenavond in de vrijwel ge heel bezette bovenzaal der Sociëteit St. Joris Dr. G. W. Melchers van Warga (Fr. )over Pan Europa. Na te zijn welkom geheeten en inge leid door Mr. M. \V, G. van dier Veur, die in piaats van Mr. Van Deinse, die verhinderd was, als voorzitter fungeerde, vestigde ds. Melchers allereerst de aan dacht op het verschil in stemming in 1918, direct na den oorlog en thaH(s. Toen. Nooit meer oorlog, hoorde men overal. Thans is di© leuze niet alleen verflauwd, maar zijn weer partijen aan 't opkomen die niet afk'eerig schijnen enz. in ©ogenschouw nemen. Ti j had meer dan 60 paarden, waaronder e twintigtal voor zijn eigen gebriSAk, voor de rijtuigen en de jagt. De overigen werden tot den akkerbouw gebruikt of om hout uit de bosschen te halen, waar uit potasch wordt gebrand!, hetwelk een voornamen tak van zijne landhuishou- ding uitmaakte. Nadat hij ftrij dit alles aangetoond had, vroeg hij hoe dit bij ons te lande toeging. Ik gaf hem dus, zoo goed mogelijk, eene beschrijving van de levenswijze en bezigheden van onze landeigenaren. Met mijne gastheer huiswaards gekeert zijnde, werd ons een glaasje brandewijn gepresenteert, en wij rookte een vrien delijk pijpje zemen. 'Onze gesprekken werl- den van oogenblik tot oogentbik vertrou welijker, en vrijer. Ten twee uren des middaags werd mij' door Jacob aange zegd, dat het middagmaal gereed was, want dit was hier het gewone uur. Daar ik wel vooruit kon zien, dat de tafel van xnijn gastheer beier voorzien zoude zijd dan de onze te Minsehnski, w.is mij dit berigt gaiu.ch niet onaangenaam Ook deed ik mij ter :'e2e wat te goed Voor dat wij aan 't eten gingen werd ons een] glaasje likeur gepresenteerd, 't welk in Rusland, althans in vele huizen, het ge bruik schijnt te zijn. Na het eten begaf ieder zich naar zijn appartement om 'n middagslaapje te nemen, waar naar ik mij ook zeer wel konde schikken. Ten 4 of 5 uren werd er thee of kof fie gedronken en daarna werd er 'n wan- van een herhaling. 'Zoo ontstaat eee sfeer, waardoor de kans op het uitbre ken van den oorlog niet uitgesloten wordt geacht. Daarbij wordt in stilte voortgewerkt aan de vervolmaking der oorlogtechniek. Spr. gaf daarop een uitvoerig historisch overzicht, beginnend bij 1815, het Weener congres 'Dij de toenmalige ver deeling van Europa. Toen waren de lan den overwegend landbouwstalen, die zich zeil' genoeg konden zijn. Alleen Engeland was de andere in economischen zin voor uit. Het was de tijd van weinig energie.. Zoo b.v. in Nederland, wat we wei in d« litteratuur (Camera Obscura) merken. Ia Duitschland heerschte de kleinstaterij, Tot na den Fr.-Duitschen oorlog, toen. ontwikkelde Duitschland zich economisch evenzoo snel, werd een concurrent voor Engeland- Ook in België en hier te lande kwam de industrieele ontwikkeling. En door die concurrentie ontstond lang zamerhand de immer groeiende span ning, die, de sfeer heeft geschapen waarin de oorlog komen moest. Want de concurrentiestrijd bracht mee het instellen van beschermende rechten. En om zijn economische belangen door te zetten werden diplomatieke middelen genruvia. Zoo hangt oorlogsgevaar samen met economische verschijnselen. En thans is de oorlog voorbij', en een nieuwe toestand geschapen. De kaart is sinds 100 jaar geleden veranderd. Duitsch land is een eenheidsslaat, ook Italië. E» die eenheidsidee, ontwikkelt zich, ge stuwd door de groote verandering in het productieproces. Want het productiestel sel is niet meer ingesteld op de behoeftèa van het eigen Land, maar van een groot deel van de wereld. Er zijn concerns en trusts gevormd. Dit groeiproces is on vermijdelijk. Het gaat steeds voort, buiten de officieele vertegenwoordiger der lan den om. Europa telt thans 27 staten, 320 mil- lioen inwoners, de grenzen beleintmere* - nog de eenheid, in politiek en economisch opzicht als in de Ver. Staten. De Ver. 'Blaten hebben een groote voor sprong op ons. Onder de Europeesche staten heerscht bovendien wantrouwen. We staan, aldus spr. thans op een keer punt. Blijft het zoo met al die tolmuren dan glijden we weer verdei- af. Hoe staan we er voor? De tijd is voorbij dat Europa het Oosten kon gebruiken voor kolonisatie. Er is een bewustzijn gekomen in de rassen van zelve de baas in huis' te zijn. De uitvoermogelijkheden naar verre mo gendheden nemen af, geleidelijk verliest b.v. Engjeland afnemers. Kortom1, de eco nomische positie is anders, en het blank© ras heeft niet imeer het overwicht. Daarom Europa moet komen tot an dere organisatie, tot samenwerking»- Uit voerig Ibespreekt ds. Melchers, met vel© cijfers in dit verband de voedselvoorzie ning Op de duizend H.A. akkerland heeft 'deling voorgeslagen, hetwelk naai- ver- kiez-ing (geschiedde in een rijtuig of te paard, des winters dikwijls in de mane schijn. Vervolgens werd er kaart ge speeld, meestal Boston Russe; en ik moest mij gewennen om gedurig va® de partij te (zijn, waarin i!k tmij 'wel (kon schik ken. Het spel afgelopen zijnde, gebruikt® men een avondmlaaltijd, en na dezelve praatten wij' nog wat over koetjes ea kalfjes, onder het faveur van een lekker pijpje; eindelijk wenschte men elkander goeden nacht, en ieder begaf zich naar zijne legerstede. Zoo sleet ik hier zéér genoegeiijke dagen en dit genoegen ver meerderde van dag tot dag, daar wij hoe langer hoe meer vrienden werden. O, hoe gelukkig gevoelde ik mij toen, voor al wanneer ik mijn voorgaand treurig lot met mijnen tegenwoordigen toestand verjgeleek Nadat ik eenige dagen hier geweest was, werd er voorgeslagen om een bezoekt bij den vader van mijnen gastheer af te leggen. Dit naan ik met genoegen aan. Nu werden de sleden in orde gebracht (want mevrouw en de kinderen zonden ook van de partij zijn), ten einde des an deren daags ons voornemen ten tritvoer te brengen. (Wordt vervolgdI

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1931 | | pagina 5