4
zeeland.
PROVINCIALE ZEEUWSCHÊ ^IDDELBÜRGSCiiE c.üÜRANT VAN
WAAR KOM1
LENTEBLOEMEN VANDAAN
Dr. Raoul Francé.
Tocht naar
Rus/and f
DE
STERRENHEMEL
4—11 Maart, 20 uur M T
ZUID
A KJ
V Hls
v/OENSDaG 4 maart 1931. No- 53.
eerste dagen van de lenle hou- j
den.allë menschen van bloemen De:
lichte v.olkjcs, de-vroolijke zonneschijn;
en het blijde gefluit van de vogeltjes j
kunnen niemand onverschillig 1 ten en
r.K ve geet rekeningen en acten, boe-
ke en zakenbrieven voor de groene
weiden en.den bloeienden boschrand.
El madeliefje wordt met vreugde be
groet en dé vergeetmijnietjes en paar
de bloemen, de viooltjes en anjelieren
zijn als altijd de trouwe metgezellen van
de lente.
Wat hebben die lieflijke lentebloemen
nu te maken met zooiets dors en droogs
als de plantkunde? Zeer veel. Want
wanneer men beseft, dat een bloem niet
maar uitsluitend een kunstwerk der na
tuur is, dat zij niet alleen bestaat ter-
wille van de schoonheid en de vreugde
in onze omgeving, doch dat zij een drin
gende noodzakelijkheid is, dan voelt men
de verhevenheid van de groote wet, die
zoowel van de bloemen als van de men
schen eischt, dat zij een vast doel na
streven en dat op de beste wijze. Bloe
men zijn geen kinderen van de lentelucht
en levensvreugde, doch van zorg en
strijd om het bestaan. Als zoodanig kun
nen zij ons nog des te liever worden,
want zij leeren ons, uit den nood eeni
deugd te maken, bij al hun moeite om
zich in het leven te handhaven, ver
spreiden zij nog schoonheid om zich
heen.
Onze lentebloemen zijn bovendien nog
ait hun vaderland verwijderd; zij leven
als vreemdelingen in ons land en deelen
dus het lot van de Alpenbloemen, die
ook geen Europeanen zijn. Om hun va
derland te vinden, moet men ver reizen
naar de door de zon beschenen steppen
in het verre Oosten, die groote afgelegen
weiden, waar onze lentebloemen oor
spronkelijk thuisbehooren. Men zou zich
moeten hegeven naar de grensgebieden
van Rusland en Turkestan en naar het
hoogland van Iran, soms zelfs naar den
Himalaya om hen te vinden. Alleen de
'uchsia komt uit Zuid-Amerika.
Wanneer men zoo'n doodsche steppe
ijdens den bloeitijd ziet, zou men haar
niet herkennen. Tusschen het in den
vind wuivende bloeiende vedergras,
dat hier te lande niet in het wild g-oeit,
zou men een groot aantal oude beken
den terugvinden: al onze droge siergras-
<en, paardebloemen, distels en zwaard
elies, salie en duizendblad. En in de
enteflora van Turkestan zou evenals bij
ns anemonen en lelietjes van dalen,
ulpen era hyacinthen zien.
Juist de lentebloemen komen bijna
zonder uitsondering uit Azië en zii pas
sen z'ch dan ook meestal niet vólkomen j
aan bij ons klimaat. Hierin ligt dan ook
de oorzaak, dat zij vroeger bloeien dan
onze inheemsclie planten, terwijl zij in
Mei en Juni/wanneer de klimaatsver-
houdingen pas werkelijk goed zijn,
eigenlijk hun tijd al gehad hebben. Dit
geldt vooral voor boi- en knolgewassen,
zooals anemonen!, paardebloemen en
viooltjes; andere planten daarentegen,
zooals de herfsttijloos, laten den goeden
tijd eerst voorbijgaan. Al deze planten
komen n.l. uit warmee streken, waar de
winter in Januari of Februari al geëin
digd is.
Zij passen zich aan ons voorjaarsweer
aan, door hun geheele huishouding an
ders in te richten dan de planten, die
in den zomer, bloeien. Zij sparen uit alle
k-acht voor den moeilijken tijd, waarin
zij werkeloos en machteloos moeten,
blijven. De bollen, knollen of wortel
stokken zijn hun provisiekamers en uit
die reserve voeden zij zich ook nog in
het begin van de lente. Daardoor be
hoeven zij niet dadelijk vele en groote
bladeren te vormen, d'e den bloe; slecht
zouden! vertragen. Vele kleinere lente
bloemen bloeien zelfs al, voordat zij hun
blade-en nog goed ontplooid hebben, b.v.
het peperboompje. Bij alle lentebloemen
is dan ook de verhouding in grootte tus
schen bladeren en bloemen veranderd en
naar verhouding hebben zij alle groote
bloemen. Wanneer men den laatbloeiern-
den ridderspoor vergelijkt met het vroeg-
bloeiende riddermanskruid of het 's zo
mers bloeiende vingerhoedskruid met het
vroegbloeiende leeuwenklauwtje, dan
springt dit duidelijk in het oog. Wel zijn
er enkele lentebloemen met groote bla
deren, zooals de moerasdotterbloem en
de Aaronskelk, doch dat zijn dan ook
planten, die op een vochtigen moeras-
sigen bodem groeien en daardoor naar
verhouding beter gevoed worden dan de
meeste andere lentebloemen.
Doordat zij uit een ander land stam
men en daardoor in moeilijke omstan
digheden verkeeren, wanneer zij in
koudere streken komen, worden de lente
bloemen dus gedwongen, in den war
nieren tijd allereerst te beginnen met
een weelderigen bloei. De lenteflora
kenmerkt zich dan ook door veel opval
lende bloemen, vandaar dat onze
weiden in April en Mei veel bonter zijn
eenigem anderen tijd van het jaar.
(Nadruk verboden.)
Het kanaal GentTerneuzen.
De Antwerpsche correspondent van de
'laasbode, citeert uit de (Belgische)
Standaard het volgende betreffende het
kanaal GentTerneuzen.
„Of men van Nederlandsche zijde de
meening van de Gentenaren zal deelen
dat het tractaat van 1895 aan België het
recht toekent dit kunstwerk aan te leg
gen en dat er enkel besprekingen zouden
r.oodig zijn voor wat betreft de plannen
en de verdeeling der kosten, daar zijn
v, ij niet zoo zeker van.
Als de bestaande Westsluis werd ge
bouwd was dit werk ook in principe
voorzien in een vroeger tractaat. Maar
dit belette Nederland niet ons de totale
sanleg-, onderhoud- en bedieningskosten
op den hals te schuiven, zonder te ge
wagen van de beruchte compensatie
onder vorm van volledige gelijkstelling
van Terneuzen met de Belgische zee
haven over wat de in-, uit- en doorvoer-
iarieven op onze spoorwegen betreft.
XXIII.
Do volgende dag. weder ecu rust
dag zijnde, werd door ons besteed om
onze weinige klederen (of béter ge
zegd klungels zooveel mogelijk le her-
isiellon. En zoo ondervonden wij dan,,
dal nood den fnensch alles leert. Deze
'toeh is. volgens het zeggen van een
ouden dichter, de uitvinder der kunsten.
Ik kon dus ook reeds een stuk in m'ijne
kleedcren zot Ionevenwel kan ik juist
niet zeggen. dat het beet netjes was,
en een inspecteur van de naald, zoude
er veel op aan te merken gehad hebben.
Geen wonder, want ik was niet tot de snij-
iderslafet opgeleid, doch ik begreep, dat
eene tap. al zit hij er dan ook een beetje
lomp op, tocli nog beter is dan een
ga*-
Den lslen Augs. passeerden wij de
•weinig beduidende rivier Onsja, op een
vlot van naasl elkander liggende boom
stammen gemaakt,. Wij moesten bij gc-
fdeellcn op hetzelve gaan. wijl eene te.
.groote tast lictzelfve zoude doen onder
zinken. Van de eene zijde van de rivier
naai de a ndere was een louw ge
spannen. (waarmede hel vlot werd over
gehaald. zooals bij ons met de ponten
(gebruikelijk is. Dil touw was zeer dik
van boombasten samengedraaid. en zoo
Daarover werd maanden en maanden
geredetwist en het oorspronkelijke trac
taat werd zelfs een eerste maal in onze
wetgevende kamer verworpen."
De „Standaard" schijnt niet goed in
gelicht, aldus de correspondent, en gooit
de zaken leelijk door elkaar.
Het kanaal Gent-Terneuzen, zooals
het thans bestaat, werd vergroot en ver
beterd volgens de tractaten van 1895 en
1902, toen de Westsluis gebouwd werd.
Het is niet juist, dat Nederland daarbij
den eisch heeft gesteld van een tarieven-
compensatie voor Terneuzen en dat er
maanden en maanden werd geredetwist.
De „Standaard" vergist zich schromelijk
en moet teruggaan tot het verdrag van
1879, toen in het oorspronkelijk 'n ta-
rievengelijkstelling voor Terneuzen was
voorzien. Hiertegen kwam Antwerpen op
heftige wijze in verzet; de Gentenaren
de eerstbetrokkenen, zagen daarin niet
het minste gevaaf, maar toch werd het
tractaat in Mei 1879 door de Belgische
Kamer verworpen. Het nieuwe ontwerp,
waarin artikel 11 totaal geschrapt was,
fraai en regelmatig gemaakt eu volko
men aan het oogmerk voldoende, dat ik
hel mei verwondering bezag. Ik heb op
mijne verdere togt nag meermalen zulke
louwen ontmoet. Ook is hel bekend, daL
Russen van boombasten schoenen ma
ken. 'waarmede zij zich in den wintertijd
bezig houden; doch men kan ligt be
grijpen aal men van zulke schoenen
eenigc dozijnen in een jaar verslijten
kan
Dc rivier de Nosja, die ook weinig
beleekent, overgetrokken zijnde, kwamen
wij in een dorp. waar ik voor het eerst
ffneeuwschoenen zag.
Dit waren houten planken, 6 jvoet lang,
1/2 voet breed en een duim dik. in welker
midden eene plaats was waarin de voe
ten mei touwen van boombast vastge
maakt worden. Deze sneemvsclioenen
dienden om over de hoogfgevallene
sneeuw te gaan. wijl men zonder deze
voorzorg zich aan ongelukken zioudc
blootstellen. Nu, deze schoentjes zijn
daar -zekerlijk ook beter loe geschikt, dan
om er mede te dansen. Ook in Hoorweg
gen zijn zij bekend en men heeft da,ar
zelfs compagnieën sneeuwlopers. w elke
met zulke schoenen voorzien zijn.
De streken welke wij nu doortrok
ken, waren zeer armoedig en leverden
genoegzaam geen noemenswaardig dorp
of gehucht op. zoodat er ook weinig ver-
versching voor ons te bekomen was. Hoe
stonden wij dus verwonderd, toen wij
op eenmaal eene ambulante kabak za
gen naderen. Dit -is een ding als bij
werd T nadièh vangen men.
Sindsdien hchb de onderhui: ;cr
steeds tot bevrefbgen.de eve
styn geleid Nederland was vlti, liim
en breed. Het cl'èeci mderdaau bp artikel
13 een toezegging aan België op la-gen
termijn, maar bovendien, net necfjt België
niet weinig geholpen om te zorgb t dat
het kam.al aan een moderne behoefte
beantwoordde.
Bij het sluiten der overeenkomst "an
1895 nl. hebben de Nederlandsche ex
perts de Belgische collega's e- op be
wezen dat de voorgestelde afmetingen
volgens hunne meen'ng'niet voldoende
waren voor de ontwikkeling van hst
toekomstig verkeer. Van Belgische zijde
wilde men daërmee geen rekening hou
den. Doch toen men in 1901 bezig was
met den bouw der 'nieuwe sluis in Ter
neuzen, bemerkten de Belgen dat de Ne
derlandsche deskundigen gelijk hadden
en vroegen een nieuwe overeenkomst,
welke bereidwillig we d toegestaan.
De „Standaard' spreekt voorts van
„kosten op den hals schuiven'.
Dat België hetwelk alleen belang
heeft bij het kanaal, de kosten bel aaide,
is zoo natuurlijk, dat nimmer daartegen
bezwaar werd gemaakt. Het is een be
ginsel, dat niet dateert, zooals het Brus-
selsche blad wil dogn voorkomen, van
het tractaat van 1895, maar hetwelk
bijna zoo oud is als het kanaal zelf.
Reeds in de overeenkomst van 5 Novem
ber 1842 vinden wij bij artikel 23 iit prin
ciep vastgelegd en in latere tractaten
wordt het gehandhaafd. Zoo vinden wij
in het verdrag van 1902 artikel 1 par. f
bepaald, dat België ieder jaar 94.500
gulden aan Nederland heeft te betalen
voor de onderhoudskosten en bediening.
Ind!en men de Nederlandsche begrooting
van Waterstaat naslaat, dan ziet men on
middellijk dat dit bedrag niet voldoende
is, zeker niet wanneer men daarbij nog
rekenen kan het onderhoud van Ter-
neuzen-haven, welke ongetwijfeld ten
deele ten goede komt aan de vaart op
Gent.
Uit alles blijkt, aldus de cor es^on-
dent, dat Nederland steeds te loyaal de
wenschen is tegemoet gekomen van
Gent, dat aan een Nederlandschen ko
ning zijn zee-kanaal te danken heeft.
Ook na den oorlog, toen Gent, in ver
band met de uitbreiding der scheepvaart,
nieuwe verlangens naar voren bracht,
heeft Nederland herhaaldelijk verklaa d,
aat het bereid was de noodige schik
kingen te treffen. En wat de „Standaard"
den Gentenaren ook moge voorhouden,
het verleden wettigt geenszins de poging
om het geloof aan deze verklaringen aan
het wankelen te brengen.
WALCHEREN.
Gemeenteraad van Aagtekerke,
AAGTEKERKE In de Maandagmiddag'
gehouden vergadering van den Raad dei-
gemeente Aagtekerke, waarin de hcereu
Visser en Verhage zonder kennisgeving
afwezig waren, werden 'tot leden der
schattingscornmissle voor de rijksinkom
stenbelasting herbenoemd de heeren
loens, De Visser en Corré, terwijl in
de olaals van den heer S. Hosselaar, die
verzocht had niet meer voor eene herbe
noeming in aanmerking le komen, werd
benoemd de burgemeester de heer J.
Hosselaar.
Tol leden der commissie lot wering
van schoolverzuim werden herbenoemd dc
heeren Jac. Idle Voogd, Joz. Minder houd,
L. de Visser, J. Bouman, L. Francke, Chr.
Louws en S. Maijaars.
Aan het bestuur van de Ver. de Diaco
nieschool werd een voorschot op de ver
goeding bedoeld in art. 101 der L. O.
wet '20 verleend van f 100; aan hel
Eestuur van de Ver. tot het instandhou
den eener schoot voor L. O. op Geref.
Grondslag een voorschol van f 800.
De rekening van den Vleeschkeuring's-
0EERSTEKW.
©VOLLE MAAN
O LAATSTE KWARTIER
NIEUWE MAAN
VENUS
MARS
JUPITER CD
SATURNUS
Bovenstaande kaart vertoont ons den
sterrenhemel, zooals deze de komende
maand in Nederland te zien zal zijn, op
den in het opschrift aangegeven t"d.
Er is echter een verschil, dat men wel
in het oog moet houden. Wanneer wij
den blik naar het Noorden wenden, en
met den rug naar den Zuidelijken hori
zont gekeerd staan, dan is het Oosten
waar zon, maan en sterren opkomen
aan onze rechterhand, het Wes
ten is dan links van ons.
Op de kaart is dat net andersom. De
reden daarvan is deze: dat men anders
de sterrebeelden in spiegelschrift, afge
beeld zou zien Er zijn wel sterrekaar-
ten, die zoo geconstrueerd zijn, maar de
oriëntatie is er niet gemakkelijk cp.
De verwisseling van Oost en West
levert voor den beschouwer van den
sterrenhemel niet het minste bezwaar
op, wanneer men slechts een klein deel
van den hemel tegelijk beschouwt. Wlie
naar het Noorden kijkt, die draaie het
kaartje zoo, dat „Noord" onderaan
komt, en zoo verder.
Op dit kaartje, het eerste van de
maand komen de namen der Sterre-
beelden in recht, de eigennamen van
enkele heldere sterren in cursief
schrift geteekend, voor.
diensL Ooslkapelle over '30 word goed
gekeurd.
M. a. st. werd besloten aan den raad
der gemeente Arnemuiden instemming le
betuigen met liet bekende verzoekschrift
waarbij gevraagd werd ook na 1936 de
gelegenheid open te stellen om vrij stel
ling te geven van de verplichting' lot lieL
geven van onderwijs in vak j bedoeld
in arl. 2 der Lager Onderwijswet.
E. en W. stelden voor weer voor vijf
jaar vrijstelling le Vragen van de ver
plichting lol hel instandhouden van eene
Openbare Lagere School.
Dc heer Kodde, hoewél toegevende
dal aan zulk eene school thans misschien
geen behoefte bestaal kon, om princi-
pieele reden, zijn stem niet aan dil voor
stel geven, het werd daarna met 4 stem
men vóór aangenomen; de heer Itodde
onthield zich van stemming.
Van d'eii Minister van Arbeid, Nijveir-
cn Handel was ecu schrijven ingekomen
waarbij deze wees op de wenschelijk-
AMBuiAure
ka&an
nn?,.y
ons een bierwagen, waarop verscheide
ne vaten dwars liggen en aan dezelve
hangen een imenigle maatjes, van onder
scheidene grootte en men kon hier naar
goedvinden bediend worden. Wij raad
pleegden onze beurs en spraken de lcai-
bak naar bevind van zaken aan, ook de
den wij nog eenige voorraad op, wijl
wij bij ondervinding wisten, dat een
glaasje op reis niet kwaad is. Deze ka
bak nu reist van dorp tot dorp en biedt
daar zijne drank le koop. Wij zouden er
niets tegen gehad hebben, zoo deze B,ac-
chus-kar ons overal vergezeld had. W|am»
neer imen een dorp nadert, kaïn men reeds
van verre ontdekken, of er eene kabak
iSj of niet, want dezelve onderscheidt
zich door een langen stok, midden op de
zelve geplaatst, aan wiens boveneind een
soort van bezem is vastg'enïafakt. Zij is
dus als 't waren een baken wfaarop de
liefhebbers van hel nal kunnen aanstu
ren. In zulk eene kabak is men vcrpligt
eerst geld te geven, eer men dcir bran-
dewijïi ontvangt, en dil wantrouwen
schijnt mijl niet geheel ongegrond ie zijn,
wanl daar de kastelein achter de loon-
toiank staat, zónde iemand ligtelijk zon
der betalen de deur kunnen uitsluipenl
Overigens is de verkoop v;an brandewijn
een monopolie van de kroon, even gelijk
die van tabak in Frankrijk, en dus passen
deze Iwec mogendheden goed bij elkan
der, want bij een pijp behoorl toch een
borrel.
Den 15den kwamen wij in de slad Or-
lof, die zeer wijd uiteen gebouwd is, lig
gende aan de groote rivier Watka. Hier
De stippellijn, die door de Zwaan,
Cassiopeia, Wagenman, Twee
lingen en Schip loopt, heet galacti
sche equator; zij duidt de ligging van
den Melkweg aan.
De schijngestalten van de maan zijn
in Maa t: Veile Maan 4 Mrt.; Laatste
Kwartier 11 Mrt.; Nieuwe Maan 19 Mrt.
en Eerste Kwartier 27 Mrt.
De planeet Venus is morgenster
van groote helderheid; gemiddeld 3,7.
Zij'staat in Caprico nus, den Steen
bok; 's morgens omstreeks 5 uur komt
ze op.
Mars en Jupiter komen beiden
heel de maand op onze kaartjes voor; ze
zijn ongeveer stationnair, d.w.z. dat ze
zich tusschen de sterrebeelden zoo goed
als niet bewegen; Mars st^at in Cancer
of de Kreeft; zijn helde heid is ongeveer
0.0; Jupiter in Gemini of de Tweelingen
is pl.m. 1.9. Nu deze planeten zoo
dicht bijeen staan is het wel aardig,
eens op hun verschil in kleur te letten;
Jup'ter zacht witgeel, Mars rood. S a-
turnus, nog steeds in Sagittarius of
den Schutter, is een slecht zichtbare
morgenster.
Men vindt de Volle Maan ten Z.O. van
den Leeuw; na den 4en is de Maan
's avonds 8 uur nog niet op.
heid dal de gemeente zou toetreden tot
liet Werkloosheidbcsluil 1917.
Dc lieer Moens zog hel nul van een
dergelijke toetreding*, waar in deze ge
meente geen werkloozen zijn, niet in.
Met algemeenc stem'men werd besloten
niet loe te treden.
In plaats van den heer S. Bioïselaar,
die bedankt heeft, werd lol Ambtenaar
van den Burgerlijken Stand benoemd de
heer P. de Visser.
De heer C*o r r wees op den slech
ten toestand, waarin verschillende wegen
zich bevinden, hoofdzakelijk door het
leggen van electrische kabels.
De voorz. deelde mede dat door de
P. Z. E. M. reeds enkele verbeteringen,
zijn aangebracht, doch dat het slechte/
weer in dezen zeer tegenwerkt.
De heer Corré vraagt verder bordjes
te plaatsen (dal dc berm hiel te berijden
is.
Besloten wondt zulks le laten doen.
De heeren Peper en B oogaar fc
zag ik, dat men door middel van op
eene hangende plank te slaan, even ge
lijk bij ,ons de klepperlieden, de uren
van den dag' aankondigden. Ook was liier
eene bazar of kerimis, wa,ar alles te koop
was; die dus lusl en geld bad, kon hier
teregt komen, aan hel eerste ontbrak
het mij niet, maar wel aan het laatste,
ik moest mij dus met kijken vergenoe
g/en, en ondervond dus dal, hier zoo
wel als elders, geld de 'hoofdrofl. speelt'.
Eindelijk kwamen den lSden Aug. wij
ic Watka, een tamelijk schoonc slad, lig
gende a,an de rivier van dien naam. Bjj
onze aankomst waren wij niet weinig, ver
wonderd hier lotgënoolen aan te treffen,
welke aldaar reeds een geruimen tijd
geweest 'waren, Izijnde deze stad tot hunne
verblijfplaats bestemd. Doch niel minder
was ik verheugd, onder deze gevangenen
cenen speelmakker mijner jeugd le vin
den, die van mijn handwerk zijnde, ook
door het lol des oor logs in gevangen
schap was geraakt. Dit was de luitenant
L. Maccherp, zoon van een gepensio
neerd generaal, wiens broeder, C. Mac
cherp, als een 'braaf soldaat in de ba-
taille van Waterloo gesneuveld is. Deze
gaf mij terloops ccnige inlichting over
den toestand der zaken ald'aar, en 'hoe
men er de gevangenen behandelde. Hier
uit kon ik duidelijk merken, dal de gou
verneur een zeer menschlievend mensch'
was, gelijk ik ook daarna zelf ondervon
den heb.
(Wo-:
