LANDBOUW,
DE STERRENHEMEL 25 Feb.-4 Mrt„ 20 uur M. T.
ZUID
KUNST EN WETENSCHAP.
100 tal vrijwillige abonnementen werd
hierop genomen.
De lectuurverspreiding en bibliotheek
mochten zich in een groote belangstelling
verheugen. Uitgeleend werden in den
loop van 't jaar 2344 boeken aan 1220
lezers. De bibliotheek bevat thans 680
attmmers. Hartelijken dank wordt ge
bracht aan de bibliothecares, mej. J. G.
H. Ketting, voor haar arbeid.
Ingesteld werd een Commissie voor
Jeugdwerk en jeugddiensten die reeds
een Vrijzinnige Jeugdkerk stichtte. Het
jeugdwerk mag zich ook in een groeiende
belangstelling verheugen.
Met een opwekkend woord besluit de
secretaris zijn lijvig jaarverslag, hetwelk
met luid applaus door de vergadering
werd ontvangen.
De penningmeester, de heer A. Veen-
hoven, bracht vervolgens zijn financieel
verslag uit, hetwelk door de financieel©
commissie was goedgekeurd. De begroo
ting voor 1931 werd vastgesteld mét in
pntvang en uitgaaf een bedrag van
f 8800.
Uitgeloot werden de obligaties nrs. 197,
354, 186, 313, 51, 183, 229 en 231.
De beide periodiek altredende De-
stuursieden mej. W. P. van der Harst
en de heer L. J. Visser Jr. werden bij
enkele candidaatstelling gekozen, terwijl
in de vacature mevr. HioolenMac Leod,
die zich niet. meer herkiesbaar stelde,
werd gekozen mevr. Tellegen-Kingma.
De heer Veehhoven, die als afgevaar-
jfügde der Ver. naar de 16 Feb. te.
Utrecht gehouden vergadering van de
Ver. „Kerkopbouw" was geweest bracht
daarvan verslag uit, waaruit bleek, dat
er ten opzichte van toenadering van de
vooruitstrevende rechtzinnigen en de vrij
zinnigen hoop op de naaste toekomst is.
Na behandeling van eenige punten
van ondergeschikt belang werd de zeer
geanimeerde vergadering door den voor
zitter gesloten.
B. v. G.
Gisteren hield de B. v. G. (de Vereen,
van oud-leerlingen van Land- en Tuin
bouw cursussen) in de Prins van Oranje
te Goes een algemeene vergadering on
der voorzitterschap van den heer W. de
Buck te Meliskerke.
De voorzitter deelt mede, dat o.m zijn
verhinderd om deze vergadering bij te
wonen! de heeren Mr. Dieleman, Ir. C.
Stevens en Ir. v. d. Plassche en -lat een
der sprekers, de heer Zwart uit Tietjerk,
door ziekte niet kan optreden.
Verder drukt spr. zijn spijt uit over
de geringe opkomst op deze vergade
ring. Ziekte is hiervan wel de hoofdoor
zaak. Spr. hoopt, dat de zomer-vergade-
ring, die op het* eiland Tholen zal wor
den gehouden, drukker bezocht zal zijn,
Hierna verwelkomde spr. in hef bij
zonder de heeren Ir. Siebenga en Zwa
german, resp. secretaris der Z. L. M en
veeteeltconsulent.
Het jaar 1930, aldus de voorzitter, was
een jaar van zegen. De akkers hebben,
rijken oogst gedragen. Daarin hebben wij
hoogeren zegen te zien.
De medaille heeft echter ook een
keerzijde. De weersgesteldheid in 1930
was niet gunstig. Dit had invloed op de
kwaliteit der producten. De prijzen wa
ren zooals bekend laag.
Spr. verblijdt er zich over, dat het
tarwe-wetje is aangenomen en hoopt, dat
nog meer zal worden gedaan om de ge
volgen van de crisis voor den landbouw
te verzachten. De crisis zal steeds ver
der haar invloed doen gevoelen
Van rtiaatregelen van bovenaf moeten
we niet alles verwachten. We moeten
zelf alles doen, wat we kunnen.
Spr. heeft reeds gehoord, dat er jonge
landbouwers zijn die van beroep veran
deren willen. Hij wil op dit voornemen
geen invloed uitoefenen. Wel acht hij
het gewenscht de opgroeiende jeugd te
wijzen op de ernstige toekomst en dat
aan de richtige beroepskeuze aandacht
wordt geschonken.
De heer Ir. Siebenga, secretaris der Z.
L. M. sprak over het onderwerp. ,,de
jonge boer en de organisatie".
Spr. schetste de meest ideale ver
houding van den jongen boer tot de or
ganisatie.
Mocht spr. gedachten uitspreken en
ideeën verkondigen, die niet overeen
stemmen met hetgeen de practijk ons te
zien geeft, dan mag daaruit niet afgeleid
worden dat spr. critiek op het bestaande
vereenigingsleven zou willen uitoefenen
of geringschattend denken over het werk
van een of andere organisatie. Het ge-
heele organisatiewezen vertoont een
historische w'ordingslijn. Spr. wil dan ook
liever waardeeren wat er is en dan
trachten de bestaande en gevoelde be
zwaren weg te nemen.
Spr. ziet in den jongen boer de jonge
man die uit ambitie het beroep van boer
heeft gekozen, die dat beroep heeft ge
kozen boven ieder ander, die niet van
plan is om uit sleur het beroep zijns
vaders uit te oefenen.
Deze jonge boer moet goed landbouw
onderwijs hebben genoten. Het volgen
van een iandbouwwinterschool of lagere
landbouwschool of cursus zegt op zich
zelf nog zoo ontzettend weinig. De
jonge boer moet uit drang naar vermeer
dering van kennis de lessen hebben be
studeerd en getoetst aan de practijk. Hij
moet wel willen helpen om de onopge
loste vragen tot oplossing te brengen,
■Spr. ziet den jongen boer met al de
eigenschappen van de jeugd, bezield met
enthousiasme voor zijn beroep en met
idealen voor een betere toekomst, met
andere denkwijze dan het bestaand ge
slacht en daardoor critisch, gestemd te
genover alles wat in den loop der jaren
is gegroeid en geworden. Hij is trotsch
op zijn beroep.
Den laatsten tijd ziet spr. wel1 eens
een verscherping tussehjen boer en- ste
deling. Ligt de schuld daarvan alleen bij
den stedeling? Of is de boerenstand niet
zelf soms mede schuldig? omdat hjj nimj
rner de geringste waardeering toont voor
den niet-boer?
Als de jonge boer van school of cur
sus op het bedrijf terugkeert, spreekjt
het vanzelf, dat hij1 lid wordt van de ver
eeniging van oud-leerlingen. Hij moet zijn
kennis nog verder ontwikkelen en door
samenwerking handelingen verrichten, die
hij als enkeling rniet kan.
In de vereeniging zal de jionge boer
zijn drang naar meerdere kennis kun
nen bevredigen. De organisatie zal de
jongeren moeten geven, wat zij zoeken
en wat zij voor de toekomst noodig) heb
ben.
Men kan niet volstaan met een of
tweemaal een algemeene vergadering te
.beleggen om te luisteren naar een spre
ker. Van groot belang' Zijn de leiders
in de gongeremorigaiiisatie. Zij moeten
in staat zijn het leven der jongeren aan
te voelen en te leiden. Iedere jongferei
organisatie moet haar eigen leiders kie
zen.
Wal. hel werk der organisaties betreft,
noemt spr. bespreking, 'bestudieering en
uitwerking van tallooze vraagstukken, die
op cursus of school slechts zijn aange
stipt Het. eigenlijke werk moet door de
jongeren zelf worden gedaan. Eerst hou-
de men inleidende besprekingen, lok'lde
men discussies uit en make dan de
do zaak commissoriaal^ waarna het eind
rapport wederom in de alg. vergadering
zal kunnen geschieden'. De bespreking
Tnoel algemeen en levendig zijn!. Een
zwijgende vergadering is een veeg teek (en.
Een andere belangrijke aangelegenheid
js. dat de vereeniging haar leden aan het
werk ;zet. Prachtige voorbeelden hier
van zijn de demonstratie- en proefveldein,
het nemen van serieuze proeven, de
boerderij- en veldkeuringen enz.
Belangrijk zijn ook de excursies
in eigen omgeving. Verder het houden
van inleidingen en doen van mededeef
lingen door de leden zelf.
Tenslotte komt de inricbltinlg' van de
vereeniging zelve. In Zeeland is het altijd
moeilijk op een centraal punt samen te
komen. Men is hier aangewezen op plaat
selijken onderbouw en kringvorminig. Veel
werk anoet in de afdeeldojgten geschieden.
De jongeren moet geleerd worden ge
regeld de vergaderingen te bezoeken. Des
noods door ze daartoe statuair een ver
plichting op te leggen.
Groote aandacht verdient de samen
stelling van het Bestuur. Dijt moet een
afspiegeling zijn van de stroomingen in de
'vereeniging. Spr. is voorstander van wis-
seling in het B,estuur. Natuurlijk zal men
in een vereeniging met een wisselen|di
Bestuur wel eens ups and downs heb
ben, maar dat heeft men ook in vereend-
gingen met een vast bestuur. Een ver
keerde keuze kan men mij bij Oeide sy
stemen doen. Spr. is voorstander van niet
directe herkiesbaarheid der bestuursle
den.
De Algemeene vergaderingen moéten
niet zijn 'n gezelschap van vastaangestelde
afgevaardigden. Een lid, dat zich in de
lafüeclingen voor een bepaalde zaak' in
teresseert of zich in een 'bepaalde kwes
tie heeft ingewerkt, moét 'de gelegen he id
«hebben zijn meening persoonlijk in de
alg vergadering te vertolken.
Juist in een jongeren) organisatie zal
lief jsysleem „laat zitten wat zit" gevaren
inhouden voor de organisatie zelve. De
ouderen, die reeds met beide beienpn in
het: volle leven staan, zullen de ver-
vereeniging niet meer voeleini als een
.fongerenbeweging. Dan on.slaat het ge
vaar dat men onorgaiiisatorisch niaast
of legen de algemeene bocrenorgani-,
salie ingaat werken. De jongeren moe
ten de vereeniging 'kunnen beschouwen
als de hunhe.
Hel bestuurslidmaatschap van de ver
eeniging van oud-leerlinigen moet niet ge
voeld worden als een persoonlijke /.aak
of als een middel, waardoor men in
vloed uitoefent, welke men elders niet
meent te kunnen verkrijgen. Die jonge
ren-organisatie mag geen bestuursleden
hebben, die in die organisatie vergrijsd
zijn.
Spr. wijst op Friesland, waar dejon
gerenbeweging doelbewust naar voren
is (gelreden. Het uiteindelijk doel moet
zijn |om later, wanneer men! zelf boer
iis (geworden, met beide beenen 'in de
practijk is komen te staan, om de boeren
ibrganisatios te versterken en uit te bou
wen.
Hel. leven in de jongerenbeweging is
de sleutel, van het toekomstig landbouw-
Icvon. Eenmaal komt het oogenbl'ik, 'dat
de jonge boer zich losmaakt uit de jon
geren-organisatie, om zich geheel te wij
den aan het lioereuvcreeiniigingslcveinn.
Spr. wijst ook op misverstand 'en mis
vatting tusschen jongeren .en ouderen.
Bij de laatsten ziel men vaak een zekere
zelfbewustheid voor hetgeen tot stand is
gebracht en een niet begrijpen van de
jongeren, bij de eersten een gbmis aan
waardeering voor hen, die het bestaande
hebben weten lot stand le brengen.
De jongeren hebben recht op erken
ning. De ouderen bioeten beseffen, dat
zij straks, wanneer hun gelederen dun
nen, de jongeren noodig zullen hebben.
Daarom is noodig samenwerking tusschen
organisaties van jongeren en algemeerie
organisaties, zooals in Zeeland op ver
schillend gebied bestaat.
In de jaren '1916—1918 werden dan
ook de prov. landbouw-maatschappijen
in bijna alle provincies gereorganiseerd
om daardoor ook aan de jongere genera
ties meer invloed te geven. Spr. wijst ook
op de reorganisatie van het K.N.L.G. en
van het Centraal Bureau.
Telkens zal het weer de jonge genera
tie zijn, die de klop op de deur laat!
hooren. Ook in ons landlbouwveree'ni-
gingsleven zal men daarmede steeds re
kening moeten houden. De vorige gene
ratie verdient dank voor hetgeen is op
gebouwd. De jongeren zullen het werk
der ouderen moeten voortzetten, uittrou
wen en verbeteren, daarbij de fouten,
die gemaakt zijn, vermijdend. We zullen
echter ook moeten bedenken dat ook wij
fouten zullen maken en dat een volgende
jongere generatie ons werk zal becriti-
seeren.
Noodig is een krachtige wil tot samen
werking een steeds meer zoeken Wat
elkander als boer bindt, een verre hou
den, wat elkander zou kunnen verdee-
len, een weten, dat in kennis macht en
in organisatie kracht ligt. (Applaus.)
Op deze rede volgde nog een interes
sante bespreking.
De heer Siebenga deelde in antwoord
op verschillende vragen o.a. het volgen
de mede.
Er is in het algemeen geen grens te
stellen, waarbij mm uit de jongeren-or
ganisatie moet treden. De een is al oul
op 35-jarigen leeltijd, de ander is m.g
jong, als hij 55 ia. is.
Wat de opkomende Chr. jongeren
actie betreft, daartegenover staat spr
heel gemakkelijk. Meerit men da" die
organisatie gewenischt en noodig «s, dan
ga men er toe over, hoewel in organisatie
kracht en in eenheid macht ligt.
Wanneer men de Chr. organisatie ziet
om daarmee en daardoor af te breken
wat bestaat dan betreurt spr. dat. We
moeten niet beginnen om af te geven op
wat is tot stand gekomen. Maar wan
neer men langs anderen weg mede wil
opbouwen, staat spr. daar sympathiek
tegenover. Wel moeten wij het groote
belang in het oog houden en aan de al
gemeene organisaties overlaten wat prin
cipieel niet verdeelt. Er is zooveel, wat
We gezamenlijk kunnen! doen. Het treft
spr. dat men dezen tijd, waarin we zoo
voelen elkander noodig te hebben, ge
bruikt, om af te breken wat bestaat of
daarnaast te gaan bouwen.
Wat de verhouding tusschen boer en
stedeling betreft, zegt spr. dat we moe
ten oppassen, dat we geen mannen naar
allerlei colleges afvaardigen, die eerder
als een carikatuur dan als vertegen
woordigers van den boerenstand kunnen
beschouwd worden.
Spr, evenals later de heer Zwagerman,
geeft daarna nog enkele inlichtingen
over het onderzoek, dat men dezen win
ter wil instellen naar de meest doel
matige voeding van de paarden.
Beide sprekers wekken tot medewer
king der leden op.
Hierna pauze.
Middagvergadering-
Te ruim één uur wordt de vergadering
voortgezel..
De secretaris leest allereerst zijn jaar
verslag, het 17e der vereeniging en te
vens het eerste, dat in h(ejt jlaarboekje
zal kunnen worden opgenomen.
Er werden twee algemeene en twee
Bestuursvergaderingen gehouden. T,a,l van
werkzaamheden mochj: de vereeniigiimg
verrichten. Enkele vraagpunten werden
aan de orde gesteld. Enkele kringen wer
den gevormd, waarvan spr. het nut aan
toont.
Het aantal aangesloten vereenigingen
■nam met één toe. Een conferentie had
plaats mei de vereeniging van oud-leer
lingen van tuiinbouw-cursussen, waarvan
een onderlinge samenwerking het ge
volg was. De vereeniging trad in relatie
niet de Overijselsche zustervereeniglng
over het uitwisselen van boerenzoons. Me
dewerking werd verleend aan den land-
b o u w o n tw i kk e ling's da.g
Tenslotte deed spr. verslag! van het
werk der aangesloten vereenigingen.
De afgevaardigde van Dreischor klaag
de over te weinig toewijding en ambitie
in zijn afdeelinlg. In malaise tijd schijnt
men minder actief le zijn dan in gunstige
tijden.
De v o o r z i t,t e r meende ook dit ver
schijnsel waargenomen te hebben Het
is zeker niet goed te keuren.
De afge'v. van D uc i s c h o r meent' dat
de mentaliteit van ae tegenwoordige jon
ge landbouwers zoo geheet anders is dan
die van twintig jlaren geleden. Spr. wil
politiek en godsdienst hierbij uitschakke-
len. We moeten één zijn.
De heer M a a s te Vrouwepolder lieeft
zijn vraag in dc morgenverg'adering' ge
steld naar aanleiding van een jongeren-
actie door den Chr. Boeren- en Tuinders-
bond. v
De voorzitter wil djt rustig laten
begaan en geen tegein-actie ontwikkelen.
Wc moeten ons daar geheel buiten hou
den, omdat we liet anders misschien
sommige leden moeilijk maken. Het spijt
spr. dat deze kwestie hier vandaag is
besproken.
De penningmeester, de heer J. II.
TIage, doet hierna rekening en verant
woording. De ontvangsten "bedroegen
f 544,42, de uitgaven i' 328,32, alzo» een
batig saldo van 1" 216,10 (vorig jaar
f 216,52).
Nu volgt bestuursverkiezing. De heer
J, II. Ilage stelt zich niet herkiesbaar.
Hij wil plaats maken voor een jongere.
'Besloten wordt de vervullinlgl van de-
OEERSTE KW.
©VOLLE MAAN
3 LAATSTE KWARTIER
€1 NIEUWE MAAN
VENUS
MARS
JUPITER
SATURHUS
Behalve Jupiter en Mars vindt
menl 3 maantjes op deze kaart: 25 in den
S t i er, 28 nabij Jupiter in de T w e e-
lingenen 3 Maart in den Leeuw,
ze vacature uit fe stellen tot de zo-
mer-vergadering.
De aftredende bestuursleden de hee
ren C. A. Dees en Arie Sinke Jz. worfden.
herkozen.
De kring Zuid- en Noord—Bevejand
heeft voorgesteld om hoofdbesturn1 sleden
na twee periodieke zittingen diet direct
herkiesbaar te 'stellen. De afgev. van
Noord-Beveland merkt op, dat Noord-
Beveland niet op die vergadering aan
wezig was en het met dit voorstel niet
eens is.
De heer A. Sinke verdedigt het voor
stel. Vroeger heeft de vereeniging' zich
toen het over de Z.L.M. ging, reeds voor
dit denkbeeld uitgesproken.
Door enkele leden worden voor- en
nadeelen genoemd.
De Voorzitter is vóór de verplich
te aftreding. Spr. wil zelfs lezen, dat een
Hoofdbestuurslid slechts één periode
v,an drie jiaar zitting kan hebben.
Dit wordt weer door anderen beslrer
den en door sommigen onderstreept.
De heer de Vrieze te Dreischor
vond de verplichte aftreding voor het
Hoofdbestuur der Z. L. M. wel noodig
maar hier niet. In de Z.L.M. zitten' men-
schen. die al 10, 20 jaar rentenier zijn
Hun belangen zijn anders dan die van
een jongen boer. Zoo weet spr. dait een
verlaging van het weegloon voor de sui
kerbieten is tot stand ge'brach door de
jionge boeren, tegen den wil van de ren
teniers in.
Spr. wijst verder op»de zware lasten
voor de jonge boeren. Hun toekomst is
donker. Daarom wil spr. in de Besturen
van origanisaties van jonge boeren zoo
weinig] mogelijk verandering brengen
Het voorstel van den voorzitter (aftre
ding na één periode en' nimmer herkies
baar) wordt verworpen met slechts 5
stemmen voor. Het voorstel-Zuid-en N.-
Beveland (niet herkiesbaar na zes jaar
zitting) wordt eveneens verworpen met
18 tegen 13 stemmen.
Er wordt nog op 'aangedrongen, $al bij
elke 'periodieke aftreding de betrokken
kringen een aanbeveling van drie per-
tonen indienen.
Uitwisseling van "boerenzoons. De se
cretaris doet mededeeling van de corres
pondentie hierover gevoerd. De bedoe
ling is boerenzoons, ook op de hoog
te te brengen met bedrijven in andere
provincies. Uit de Bonden van oud-leer
lingen is voor dit doel een commissi^
gevormd. Binnenkort wordt hiervoor
vergaderd. Zij, die van deze gelegenheid
gebruik wenschen te maken of personen
uit andere provincies -wenschen te ont
vangen kunnen zich bij den secretaris
(aanmelden.
Rondvraag.
De heer I s r a, 1 vraagt naar de mo-
geelijkheid van tewerkstelling in den Zui-
derzee-polder.
De Vooi'z. antwoordt, dat daarvoor
slechts personen zulten worden aange
nomen, die de R.L.W.S. of een lan.dbionw'-
winterrcursus hebben gevolgd. Spoedige
aanmelding is gewenscht. Hel Bestuur
zal de opgaven doorzenden.
Verder deelt de voorzitter nog mede,
dat de zomer-vergaderring te St. Maar
tensdijk za,l worden gehouden. De afdee-
ling aldaar zal haar 25-jlarig 'bestaan
vieren. Vervolgens, dat binnenkort een le
zing met lichtbeelden over de Zuider
zeewerken za,l worden gehouden.
Hierna sluiting.
Gebruik Nederlandsch Suikerbietenzaad.
Naar het Hdlsbl. verneemt, beeft de
minister van Binn. Zaken en Landbouw
zich met een schrijven betreffende het
gebruik van Nederlandsch suikerbieten
zaad o.a. tot de centrale landbouworga
nisaties gewend. Aanleiding fot dit
schrijven moet de minister hebben ge
vonden in den niet onbelangrijken invoer
van suikerbietenzaad, en in het feit, dat
het zaad, dat in ons land wordt geteeld,
niet voor het buitenlandsche zaad be
hoeft onder te doen. Daarvoor beroept
de minister zich in zijn schrijven op de
resultaten van de proefnemingen, welke
op de proefvelden van het Instituut voor
de Suikerbietencultuur te Bergen op
Zoom met tal van suikerbietenrassen,
worden genomen,. Hoewel de resultaten!
van die proefnemingen niet worden ge
publiceerd, zijn de leiders der suikerfa
brieken hiervan wel op de hoogte.
Bovenbedoeld schrijven van den mi
nister beoogt nu, naar 't blad vernam, om
er bij de Nederlandsche afnemers op aan
te dringen om in het belang van de Ne
derlandsche kweekersbedrijven zooveel
mogelijk bietenzaad te doen uitzaaien,
dat in ons land is voortgebracht.
Theoretische en practische intelligentie.
Voor het Natuurkundig Gezelschap
hield Prof. dr. L. Bouman te Utrecht,
een lezing over: Theoretische en! practi
sche intelligentie.
Wat den merisch ver boven het dier
verheft is de theoretische intelligentie
d.w.z. het algemeene vermogen om onder
doelbewust gebruik van denkmiddelen
zijn handelingen op nieuwe eischen in te
stellen.
Het logische combinatievermogen,
waarbij spraak en taal als middelen van
den eersten rang dienst doen, wordt bij
wetenschappelijk werk met -succes aan
gewend. Het theoretisch intellect wijst
bij rustig nadenken den juisten weg dien-
men in dc toekomst bij nieuwe situaties
dient te volgen.
De methematica wijst den algemeenen
weg aan om formules te vinden. Het
resultaat, een bepaalde formule, is niet
vooruit bekend.
Er kunnenl zich echter gevallen voor
doen, waarbij een nieuwe situatie zich
plotseling voordoet en er nu bliksemsnel
een besluit moet worden genomen Hier
bij is practiscbc intelligentie noodig.
Deze kan in vele gevallen van groot be
lang zijn. Voor een logische gedachten-
gang is men 'zich daarbij niet bewust en
toch worden de juiste handelingen ver
richt, die op raadselachtige wijze uit het
onderbewustzijn schijnen op te schieten.
Een der onderzoekers op dit gebied
ontmoette op zijn gewonen, tocht per
motorfiets plotseling' een afgesloten
brug. Hij had zich vroeger bij wijze van
spel wel eens geoefend in de kunst om
onder een tocht plotseling rechtop zijn
fiets te gaan staan, er af te springen, de
fiets alleen zijn tocht te doen vervolgen!,
zelf er achteraan te loopen, haar in te
halen en er weer op te springen. Blik
semsnel maakte hij in de bovengenoemde
situatie van dit kunstje gebruik, waarbij
de fiets onder den afsluitboom doorging
en de persoon afzonderlijk eveneens
door zich te bukken. Dit was het werk
van een seconde en zonder bewust lo
gisch denken.
Hier deed zich de nieuwe situatie
plotseling voor en moest snel een besluit
genomen worden. Een bekende nieuwe
situatie kan ook onbewust van gewoonte
doen afwijken. Iemand moet, na zijn hoed
te hebben afgenomen, met een potlood,
dat hem zal worden gegeven, iets op
schrijven: Hij zal nu onbewust van zijn
gewoonte om den hoed met de rechter
hand af te nemen, afwijken en dit met
de linkerhand doen, zoodat hij vervol
gens met de andere het potlood kan han-
teeren.
Komt deze practiscnc intelligentie ook
Voor bij dieren'
Bij het onderzoek moet men uiterst
voorzichtig zijn en geen instinct mét in
telligentie verwisselen.
De anunophila, die haar eieren in het
lichaam van een levende maar verlamde
rups legt, door eerst een zenuwknoop
door een steek buiten werking te stel
len, schijnt hier intelligent te werk te
gaan. Nauwkeurige waarnemingen leieren
echter, dal de wesp eenige steken doet
op de plaats waai- de huid het gemakke
lijkst doordringbaar is. en dat daarbij
dikwijls de rups wel degelijk wordt ge-
