TWEEDE BLAD VAN DE
PROVINCIALE ZEEÜWSCHE
MIDDELBURGSCHE COURANT VAN WOENSDAG 21 JANUARI 1931. No. 17.
BINNENLAND.
STEUN VOOR DEN LANDBOUW-
DE BRUGGEN OVER DEN
MOERDIJK.
IMi
DOOP
ALICE CAMPBËtl
PERSKRONIEK.
HET DOOR DE GEMEENTE
GEPRIVILEGEERD COÖPERATIEVE
OPENBAAR SLACHTHUIS TE
VLISSINGEN.
DE STERRENHEMEL 2128 Jan., 20 uur M.T.
LANDBOUW.
VEREENIGING VAN OUD
LEERLINGEN DER R. L. W- TE GOES.
Wordt vervolgd
De commissie uit de samenwerkende
bonden van werkgevers en werknemers
in het landbouwbedrijf is Maandag te
Utrecht in voltallige vergadering bijeen
geweest ter bespreking van den crisis
toestand. Er werd gezegd, dat dc stij
gende nood in de Veenkoloniën, de ont
zaglijke werkloosheid onder de landar
beiders, de groote kans op liquidatie
van een suikerfabriek en stopzetting
van andere suikerfabrieken eenerzijds
en het lang uitblijven! van de memorie
van antwoord op de aardappelmeel-
steunwet en het plan van de overheid
tot steun van de suikerbietenteelt ander
zijds reden geven tot groote zorg. Mers
was algemeen van gevoelen, dat het on
verantwoordelijk is van de regeering,
langer te wachten met bekend te ma
ken, wat zij ten aanzien 'van den steun
aan de suikerbietenteelt wil doen, om
dat de tijd dat de boeren hun bouwplan
moeten opmaken, dicht genaderd is. Het
zelfde geldt, aldus werd gezegd, ten aan
zien van den steun voor de Veenkolo
niën.
Er werd besloten, overal waar dit mo
gelijk is en eeniig effect kan hebben, op
het betrachten van grooten spoed aan
te dringen.
Bovendien zal bij de Eerste Kamer
worden aangedrongen op aanneming van
de Tarwewel.
De Provinciale Geldersche en Nij-
meegsche Courant meldt
Naar wij uit bevoegde brond vernemen
staat thans het plan van de regeering
nadrukkelijk vast, om voor het gewone
verkeer een vaste brug over den Moer
dijk te slaan. Op het eerste plat, staat
dit werk niet. De bruggen over de Waal
bij Zaltbommel en Nijmegen, en over den
Rijn bij Arnhem, gaan vóór De Moer
dijkbrug staat dus op het tweede plan,
maar zij komt er.
Door de afdeeling Bruggenbouw van
het departement van waterstaat wordt
het plan uitgewerkt, om de brug over
den Moerdijk, voor het gewone verkeer
bestemd, met zeer wijde overspanningen
te bouwen. De Waalbrug bij Nijmegen
zal met haar midden,overspanning" van
220 meter, aldus werd ons verzekerd,
wel aan de spits blijven, 'maar veel min
der zullen de overspanningen van deze
verkeersbrug over den Moerdijk niet
worden. Het water ter plaatse bereikt
n.l. een diepte van 10 tot 15 meter. De
overweging, dat bij groote overspannin
gen een veel geringer aantal pijlers ge
bouwd moet worden, heeft uit econo
misch oogpunt tot deze methode van
uitvoering doen besluiten. En dienover
eenkomstig worden de plannen nu nader
uitgewerkt.
Aangezien de- Moerdijk-spoorbrug in
dertien overspanningen, van 100 meter
elk, over het Hollandsch Diep ligt, be
looft de nieuwe verkeersbrug, met haar
overspanningen van een paar honderd
meter elk, dus een geheel ander beeld
te scheppen. De bouw van deze brug zal
geheel rijkszaak zijn.
Intusschen vernamen wij verder, dat
het niet uitgesloten is, dat de Neder-
landsche Spoorwegen ook een geheel
nieuwe brug voor het spoorwegverkeer
over den Moerdijk zullen slaan. Men:
weet, dat deze brug onlangs versterkt is
om zwaarderen last te kunnen dragen,.
Echter staat zij met haar enkel spoor
de eischen van het drukke verkeer op
dit gewichtige traject van ons spoorweg
net in den weg. Noodig is verbouwing
van de bestaande spoorbrug over den
Moerdijk, die volledig aan de moderne
v erkeerseischen voldoen kan. Die nieu
we bouw moet .'hans te bevoegder
plaatse overwogen worden.
69.)
Hij maakte veel drukte over iets heel
beuzelachtigs, over het laten vallen van
een bakje met water. Dat moefti ik on
zin. Dan zeide hij ook, dat ze tegen hem
een antiapthie had zonder réden en dat
zij zich vreemd tegenover hem- gedroeg.
Ik heb het niet ppgemerk|t."
,,Ja Iloger, er is toch iets Vreemds
dat voor die theorie pleit. Je weet, dat
ze je die boodschap zond toen ze weg
ging. Chalmers vertelde mij, dat zc zoo
geagiteerd was, buiten zich zelve eigenlijk
Maar voordat je beneden kon zijn
„,Dat weet ik wel", viel hij haar in de
rede op een toon die te kennen gaf hoc.
pijnlijk! dit onderwerp hem was. „Dat
stemt overeen met wat hij zeide, en
toch
Hij stak peinzend een sigaret' op, die
hij na een paar trekjes gedaan te hebben
wegwierp. Toen ging hij naar liet, raam
trok de gordijnen open en staarde naar
buiten.
„Al dat gepraat geeft hicls, Dido, ik
(Ingez. Med.)
De Liberalen in Zeeland,
Wij lezen in ,,De Vrijheid":
Met leedwezen zullen de leden van
de Liberale Staatspartij „de Vrijheids
bond", vooral in Zeeland, vernomen
hebben, dat van de 7 leden van onze
partij in Provinciale Staten van Zee
land 4 bij de a.s. verkiezing zich niet
meer beschikbaar stellen en wel de
hgeren: L. Doeleman, Zierikzec; W.
Kakebeeke, Goes; Dr. H. Reilingh, Mid
delburg enl A. v. d. Weijde, Zierikzee;
de laatste tevens lid van Gedeputeerde
Staten.
Zij, die bekend zijn met de bekwaam
heden van den heer Van der Wc-ijde en
het vele nuttige werk door hejn ver
richt, zullen het zeer betreuren dat bet
ons niet gelukt is hem alsnog te bewe
gen op zijn besluit terug te komen. Zijn
leeftijd heeft hem gedrongen zich, hoe
wel nog in goede gezondheid, terug te
trekken1.
Ook de heer M Laernoes heeft, na
zestienjarigen diensttijd als wethouder
van Vlissingen,' gemeend plaats te moe
ten ruimen voor een jongere kracht, nu
het door hem voor de gemeente en voor
de partij verrichtte werk nog volle waar
deering heeft, hetgeen wel bleek uit de
[ook in ons blad vermelde Red. M.C.]
rede van den Burgemeester; in de laat
ste Raadszitting. Intusschen hoopt de
heer L., zoolang zijne krachten dit toe
laten, nog lid te blijven van het Bestuur
van de Vereeniging van Gemeenteraads
leden in den V. B. en van de Centrale
voor Zeeland
Dat de h eer Laernoes nog een ener
giek man is, blijkt ook uit het feit, dat
liij nog onlangs in dc Vereenigde Staten
geweest is en daar zijn oogen ter dege
den kost gegeven heeft, gelijk blijkt uit
de rake opmerkingen over de averecht-
sche gevolgen van een drankverbod naar
Amerikaanschen trant, welke hij in die
zelfde raadsvergadering heeft gemaakt.
Onder bovenstaand hoofd schrijft
„Luctor et Emergo' in liet Januarinum
mer van ...De Keurmeester",- het orgaan
van den Bond van keurmeesters van
vee en vleesch, een artikel, waaraan wij
het volgende ontleenen
Noord-Nederlanders wandelde dooi
den tuin van Zeeland, Walcheren, zog
gen wel eens ten onrechte slaande aan
dc oevers van de Schelde: hier eindigt
Nederland. Wij zijn te goed vaderlander
om dat gene wat aan de overzijde van.
de Schelde ligt, te veronachtzamen. Wij
zouden onder geen beding1, Zeeuwseh-
Vlaanderen, nieL zijn echt Nederlandschie
bevolking, los willen gemaakt zien van
onze nationale erve. Maar al is dc in
gang van de Schelde geen grens van liet
Koninkrijk der Nederlanden, toch zijn
van de Zeeuwsclie steden Vlissingen en
Middelburg wel de meeste bekende en
de meest beroemde plaatsen. Bekend ook
hierdoor, dat deze plaatsen in ouder
scheiding van de andere Zeeuwsclie ste
den. het zuiverst een ,„stadskenmcrk" in
den loop der historie hebben verworven.
hen er zoo mee vervuld en kan het niet
van ine afzetten. Ik heb het gevoel, dat
er iets niet in den haak is, maar ïk weet
niet wat. Of iemand haar misschien wat
voorgelogen heeft, dat ze walt tegen ons
heeft gekregen om den een of anderen
reden en ze ons dus liever niet meer wil
zien. God mag weLen wat het is, maai
de heele atmosfeer hier in huis hindert
me zoo. dat ik er naar snak oim weg te
gaan. Ik voel, dat ik beter zal worden
als ik het huis uit ben."
Ze knikte begrijpend, een oog op Tlié-
rèse's deur .gevestigd.
„Ik zou ook graag weg' willen gaan,
beste jongen, ik vind (het hier \iiaar
sinds je vaders dood. Ik wou graag te
rug naar Engeland, maar liet Is nog' te
vroeg." t
„Weet u wat, als we over een dag of
wat nog niets van Esther gehoord heb
ben, dan pakken we onze koffers en gaan
naar de Antillen."
AIaar Bog'er, je bent niet geschikt
om le reizen. Het zou waanzinnig zijn en
ik zou hel niet willen hebben."
„Dan gaan we uit la California in een
hotel in Cannes. En als u er op staaft,
zou ik een dokter, een a nderen dok lei-
laten komen", zeide hij een beetje ver
legen.
De oude dame zag hem niet verbazing
aan.
„Beste jongen, dat kun niet do^n, dat
zou Théresè beleedigen en ik weet niet
En het strekt deze gemeenten tol eer,
waardoor eeii groot algemeen belang
wordt gediend, dat zij sedert jaren po
gingen in het werk (hebben gesteld om de
slachtingen in abattoirs te concenlrceren.
Uit den aard der zaak kwam bij de
abaltoir-plannen ook de bedrijfsvorm 'ter
sprake en nu spijt het ons, dat Vlissingen
heinvloed door de slagers gekozen heeft
voor het half-gemengde bedrijf. In na
volging van Soest zal daar, indien hoo-
gere Begeeringscolleges niet ingrijpen en
het Baadsbesluit van 28 Nov. ongedaan
maken, met steun en garantie van de
gemeenten een coöperatief slachthuis til
stand komen. Een zuiver monopolistisch
in het uitsluitend hygiënisch belang daar-
gesteld bedrijf zal door particulieren ge
ëxploiteerd worden. Is het niet of we
weer terugkeeren naar het door de ge
schiedenis veroordeelde tijdperk van ge
meente concessies aan bedrijven.
Want evenals te Soest is het op lc
richten slacftthuis te Vlissingen ook geen
echt gemengd bedrijf. De gemeente is
borg voor een bedrag' van 1' 60.000 voor
het stichten van een koeliiirichting bij
het slachthuis en tevens heeft de ge
meente zich garant ges'leld voor dc erf-
pachtscanon voor liet terrein ten bedra
ge van f 920 per jaar.
Na het intrekken van liet raadsbesluit
tot samenwerking met Middelburg te heb
ben gereleveerd, gaat de schrijver ver
der:
„,Den belanghebbenden werd het on
misbare monopolie recht in den schoot
geworpen, terwijl de lasten op de schou
ders van liet algemeen worden gelegd en
de eventueele voordeden exclusief in de
zakken der slagers komen."
Wijzende op dc bepaling, dat wegens
overtreding van licl reglement door den
keuringsveearts-hoofd van dienst een
geldboete kan worden opgelegd, luidt
het verder:
„Terecht plaatste men zich op hel
standpunt dal keuren overheidstaak is,
Het verschil tusschen dienst en bedrijf
wordt daardoor duidelijk aangegeven, 't
Bezwaar is ook hier, dal de Vlissingsche
slagers voor twee diensten lichhen op te
brengen Eers.tens voor den keurings
dienst en ten tweede voor het slachthuis-
bedrijf.
Het argument der1 slagers was: baas
in eigen huis, maar gezien de inmenging
der gem. autoriteiten zal hier maar wei
nig main overblijven.
Hel slachthuis inclusief koeliiirichting
is begroot op f 130.000.
Bij de opening via-n openbare gemeen
te-slachthuizen. kan men vaak dc klacht
(beluisteren, dal de tarieven zoo lioog
zijn.
En nu mogen dc voorstanders van het
coöperatieve slachthuis le Missingen niet
een groot gebaar beweren, dail men ide
kosten van liet slachtgeld zoo lioog beeft
(gesteld, om safe te zijn, hetzelfde argu
ment geldt ook voor gemeentelijke cx-
jiloilatie, de kosten van dit coöp. slacht
huis zijn dan toch wel exhorbilaut hoog,
zöo "hoog, dal ge met een kaard,]e zult
moeten zoeken om een gleraee(en lie lijk
abattoir le vinden, welke dergelijke ta
rieven moet eisclien om safe le jgaan'."
Na hel noemen 'der bekende tarieven,
vervolgt dc schrijver:
,jEn ten slotte heeft men op ce.n
eiland, waar lot dusver onderling geen
ilivoerkeurloon werd geheven en waai
de slagers terecht in liet algemeen le
gen invoerkeurgeld ais z.:g. „geldmakerij"
zijn gekant, een invoerkcurloon vastge
steld van 1 cent per K.G., waarvan 2
cent aan het slachthuis en *2 cent na'n
den keuringsdienst ten goede komt. Ov'er
dat laatste recht zien we met Iter tijd
nog wel eens strijd ontbranden. Volgens
art. 8 der Yleeschkeuringswct mogen
slechts rechten worden' geheven tot zoo
danige bedragen, dat het ingevoerde
vleescli met niet hooger kcurgeld mag
belast zijn, dan vleesch, in dezelfde (g'e-
ineenle geslacht. Nu zijn dc huurgelden
ten hoogste berekend naar 2 cent per
of ze daar ooit over een zou komen."'
iEn loen zweeg ze en begon weer op
v er Ir ouwelijken toon te fluisteren: „Het
is misschien niet tot je doorgedrongen
dat ze dr. Sartorius alleen hier houdt
voor jou."
Boger keerde zich bruusk om en keek
haar knorrig aan: ..Weel u dat zeker?"
„Ja natuurlijk. Waarom zou ze lie.m
anders hier houden? 'L Is een kolossale
uilgaaf. En zc heeft het ine zelve ge
zegd. Ze zeide dat je vader er op gesteld
was, dat je de beste behandeling zoudt
hebben.
„Geleuter", antwoordde hij vinnig.
„Goede hemel, waarom zou ik een lijf
dokter hebben? Ik hen de kpning niet.
Ik dank den hemel, dat u me dit gezegd
hebt. Ik zal haar zeggen, dat ik niet op
zijn diensten gesteld hen. Ze moet hem
weg laten gaan."
„Kerel, pas op", smeekte licni zijn
tante. „Je weet hoe gevoelig zij is, kwets
haar niet, dat zou slechten dank zijn voor
al haar vriendelijkheid."
„Laat u dat maar aan uiij over, ik
zal met tact te werk gaan, maar dit is te
erg, en als ik ziek moet worden, zal ik
mijn eigen dokter kiezen en zelf de kos
ten dragen, 't ts meit dat ik geen ver
trouwen in den man heb, maar ik kan
hem niet uitstaan."
Zelfs miss Clifford wist niet hoezeer
het lot van Esther liem aan het hart
ging. De volslagen onzekerheid, gtevoegd
/EERSTE KW.
SUE MAAN
LAATSTE KWARTIER
'NIEUWE MAAN
£UID
VENUS
MARS
JUPITER
SATURNUS
Q
Hier vindt men in het W. de Nieuwe
Maan of het aankomende E.K. reeds
weer. De Groote Hond komt bijna
al in zijn geheel op dit kaartje voor.
Het is een van de weinige sterrebeel-
aen, waarin men met eenige fantasie de.i
vorm van het benoemde dier kan her
kennen.
KG. Wij verwachten dan ook, dat de
eerste do lieslc vfeeschinvoierder .ejen-
voudiig weigert een liootger bedrag Le be
talen Nergens is voorgeschreven ,dat
men bij invoer ook nojg. aan een particu
liere inrichting cijns heeft te betalen.
Uil een economisch oogpunt be
schouwd is de stichting van een afzon
derlijk slachthuis te Vlissingen jc rein
ste (geldverspilling. Een verspilling, die
uit de zakken der consumenten wordt be
taald.
Aanvankelijk was het reeds aangeno
men plan om in samenwerking met .Mid
delburg een abattoir te bouwen, legen
een oprichtingsbedrag, van f 260.000. Dit
slachthuis zou ongeveer 5 KAL van Ylis-
singen verwijderd zijn terwijl Vlissingen
nu gaat bouwen op 3 K.M. afstand van
Vlissingen,, waar nog hij komt. dat liet
gezamenlijk plan veel gunstiger gelegen
was, dan dat v,an dc slagers.
Beeds vroeger hébben wij er met na
druk op gewezen, dal meerdere coii-
centrsJie bij de uitvoering der vleesch-
keurinjgswet, in hel belang van een goe
de uitvoering als in liet voordeel van de
belanghebbenden en hel algemeen nood
zakelijk is. Het ideaal, waarvoor de sla
gers zeggen ie ijveren; goedkoop en cou
lant bedienen van den consument, komt
hoe langer hoe meer op den achtergrond.'
Ook met liet ooig op hel aantal lo .Vlis
singen en te Middelburg gemiddeld in
de laatste 5 jar gil geslachte dieren pleit
er volgens den schrijver alles voor, dat
men niet teruggekomen ware op zijn
eens genounen nes!uil en slechts een,
door de overheid geëxploiteerd abattoir
voor lieel Walcheren hadde geslicht.
De nu komende versplintering drijft dc
lasten noodeloos op en is daarom alleen
al o;m economische motieven sterk af te
keuren.
„Het is dan ook zuiver winstbejag, 't
zij door dividenden op de aandeelen, of
verborgen over de tarieven, wat thans
de slagers drijft Lot liet stichten van z.g
openbare slachthuizen in eigten beheer.
En de ervaring zal leeren, zoover de ta
rieven hel niet reeds leerden, dat dit een
hersenschim zal zijn. Van meerdere zelf
standigheid of z.g. vrijheid van gemeen-
bij de behoedzame zinspelingen van den
dokter was een marteling voor zijn zenu
wen en pas nu begreep Bog'er wat Esther
voor liem be toekende en hoe anders hij
haar .beschouwde dan zijn gewone
meisjeskennisscn. Kon het waar zijn, dat
zij zoo onevenwichtig was? En hij die ge
dachte buitensloot, bekroop hem hel an
dere, even onaangename denkbeeld, dat
ze mef Holliday was weggegaan. Mis
schien was zc nu in Monte Carlo, in
Nice, in Parijs misschien. Thérèsse wist
het natuurlijk niet. Arthur zou er haar
wel heelemaa! huilen hebben gelaten.
De gedachte er aan was een foltering.
De deur achter hem werd zachtjes
geopend en Thérèse trad binnen, ge
kleed voor tafel. „"Wat is liet kil van
avond", zeide zc licht huiverend. „Chal
mers moet meer hout op het vuur doen.
Ik hen zoo blij dat jc thuis bent Boger,
ik was zoo ongerust over je. Voel je
je heter?"
„Ja. dank je Thérèse, ik denk dal de
ze aanval niet Veel. te 'bcteekenen. heeft.
Het schijnt een val.sch alarm te zijn."
„Dat zou een wonder zijn, misschien
heb je hoe noem je dal? een sterke
constitutie. Dido, lieveling, wees eens
engelachtig en maak dit bandje voor mij
vast. Aline is uil voor een boodschap."
Zij leunde voorover, zoodal haar schoon
zuster niet behoefde op te staan. Haar
dofzwarte japon had wijde, doorschij
nende mouwen, die, terugvallend, ha,ar
lelijke dwang óf gereglementcer is sjechls
heel sporadisch sprake. Hel slachthui s:-
bedrijf moet zich toch regelen naar den
keuringsdienst. Bescherming legert uitbui
ting, behoorlijke verzorging van dc be
hoeften der burgle rij die juist bij mono
polistische en hygiënische bedrijven lipt
voortdurend conflicl vormen, deden ons
voor gemeente beheer partij kiezen."
De schrijver eindigt met een pleidooi
voor hel overheidsbedrijf, al erkent hij
dal ook daar aan fouten kleven.
De redactie van liet orgaan teekent bij
een en ander hel volgende aan;
„Dit ingezonden stuik is geplaatst bui
len verantwoordelijkheid der redactie. In
onze kringen zijn omtrent de onderhavige
kwestie de meeningen verdeeld. Hieruit
volgt, dat wij eventueel «,an voorstanders
van een Coöp'. slachthuis ook gjaarne ge
legenheid willen geven om hun stand
punt nlt een le zetten."
'Bovengenoemde vereeniging hield gis
termiddag haar 28e algemeene jaarver
gadering in een der zalen van de „Prins
van Oranjete Goes onder voorzitter
schap ivan den heer 1) \Y. Linden-
hei'igh le 's-H. Arendskerke.
De V o o r z. opende de vergadering
niet een woord van welkom en zeide,
dat '-men in alle vergaderingen van land
bouwers thans de crisis' bespreekt, hij .vil
(geer. uitvoerige openingsrede houden,
maar wil er toch op wijzen, dat de land-
houwers geen loon naar verken kunnen
tegemoet zien, toch mogen zij niet slil
rillen en moeten trachten le doen wat
J ot mogelijk is. Daarbij blijft noodig
igioedc kennis van zaken. Het is daarom
verblijdend, dat liet bezoek aan de ïaml-
houwwinlerschool niel afgenomen is. Me
de op verzoek der vereeniging en met
medewerking van de commissie van toe
zicht is besloten dit jaar een vervolgcur-
isus in tuinbouw le geven. Spr. juicht
dit toe, al gaat het mei den tuinbouw
blanke armen lieten zien. Ze zag er teer
en lief uit, hel liaar golvend als kinder
haar, haar heldere oogen hadden ee i
goudglans als de oog'en van een mooie*
Perzische kat.
„Thérèse", zeide Boger op eens, „g.i
zitten, ik wou jc wat zeggen."
Tot dank klopte ze de oude dame op
haar Schouder en zoi'iik neer in dc blauw
damasten ,s["toel bij hel vuur, terwijl ziji
hem vol verwachting aanzag. „Ja ze
ker, wat is er?"
„Thérèse, wat ik nu ga zeggen moet
je niet verkeerd hegrijpen, 't Is heel
moeilijk. Ik hoorde zoo juist, dat ie
Sartorius voor mij hier houdt. Je vindt
mij heel dom misschien, maar ik dacht
dat hij hier bleef als gasl".
„Zoo en dus?" zeide ze heel kalm,
maar liem nauwlelLend gadeslaande naar
Boger meende. Werktuigelijk strekte ze
cle liand uit om een sigaret te nemen,
terwijl ze hem strak aan bleef zien.
Hij hoog zich voorover om haar een
lucifer aan le geven en het (parfum
dat ze altijd gebruikte, walgde hem leg'cn.
Ofschoon hij het niet naar vond. grie
zelde hij er toch van.
„En dus", vervolgde hij met moeite
„nu ik het begrijp, moet ik je hcusch
verzoeken hem te laten gaan. Ik hen niet
ziek genoeg om voortdurend een dokter
te behoeven en buitendien voel ik dat
ik weg moet gaan."
E
tl
sf
e
k
53
si
1(
p
e
>1
9
:C
'o:
e
i?
:tó
a