^jïroiiinciate 55e emus eke
AUliMOBIgLEtt
AM5TiRi>AM
i
RAI
RAI
N o. 1 7.
Twee bladen.
WOENSDAG 2 1 JANUARI 193 1.
Eerste Blad.
174e Jaargang.
BINNENLAND.
ZEELAND.
Kort Zeeuwsch Nieuws-
MOTORRIJWIELEN
KERKNIEUWS.
MIDDELBUPGSCHE COURANT
De abonnementsprijs bedraagt voor Middelburg en 't agentschap Vlissingen
2.30, elders 2.50 per kwartaal. Week-abonnementen in Middelburg
18 cent per week. De advertentieprijs is, voor de gewone advertentiën
30 cent per regel; voor ingezonden roededeelingen 60 cent per regel.
Bij abonnement voor beide veel lager. Men vrage daarvoor de tarieven.
UITGAVE: N.V. MIDDELBURGSCHE COURANT
Lange St. Pieterstraat, Middelburg
Telefoonnummers:
Redactie .269 Administratie 139
Postchèque en Girorekening 43255
Familieberichten en dankbetuigingen: van 17 regels 2.10; elke regel
meer 30 cent. In de rubriek „Kleine Advertentiën" worden, mits uit
drukkelijk daarvoor opgegeven, advertentiën, tot niet meer dan 5 regelt
opgenomen a 85 cent bij vooruitbetaling. Advertentiën onder „Brieven" ei
„Bevragen bureau dezer courant" 10 cent extra. Bewijsnummers 5 cent.
it
g
g
i-
r.
>-
n
ig
t-
L.
eel
rg,
eP
w-
en-
ik-
uit
er-
27
nd
ijs
Dg
U,
OER-
HERZIENING DER L.O.-WET 1920.
Het rapport der commissie-
Rutgers verschenen, Het
stelt geen radicale wijzigin
gen voor.
Verschenen is het verslag van de
staatscommissie, ingesteld bij K.B. van
2 JuE 1926, inzake herziening van de
LX>.-wet 1920, waarvan de oud-minister
van O. K. en W., mr, Rutgers, voorzitter
was.
De commissie is op 18 September 1926
geïnstalleerd door den toenmaligen mi
nister van O. K, en W, mr. M. A. M-
Wassink.
Aan de commissie werd opgedragen
te overwegen of in de L.O.-wet 1920
wijziging behooren te worden aange
bracht, waardoor met volkomen eer
biediging van het beginsel der finan-
cieel-gelijkstelling tegenover de open
bare kassen van het openbaar en bijzon
der lager onderwijs eni zonder schade te
doen aan de vitale belangen van het
onderwijs, aan dat beginsel een minder
kostbare toepassing, zou kunnen wor
den gegeven en tevens of kan worden
tegemoetgekomen aan de klachten, die
zoowel door gemeente- als door school
besturen worden, geuit ten aanzien van
hun inziens niet noodzakelijke beper
king van de vrijheid van het onderwijs.
Na gezette overwegingen is de com
missie tot de slotsom gekomenl, dat de
grondslagen van het be
staand stelsel moeten be
houden blijven.
Binnen het kader van het stelsel heeft
de commissie echter wel overwogen of
de kosten van de financieele gelijkstel
ling en de kosten van het lageronder-
wijs als geheel kunnen worden beperkt.
Wat het vervolgonderwijs
betreft, doet de commissie geen voor
stellen tot wijziging.
Voor het buitengewoon on
derwijs heeft de commissie een alge
meene wettelijke regeling ontworpen
voor het onderwijs aan zwakzinni
gen en zeer zwakzinnigen, alsmede
voor het onderwijs aan s c h i p p e r.s-
kinderen. Door deze regeling zal ook
het gemeentelijk onderwijs aan deze ca
tegorieën van leerlingen steeds op
Rijkssubsidie aanspraak
hebben.
De verhooging van de Rijksuitgaven
uit de voorgestelde regel voortvloeiende,
raamt de commissie op f 1.000.000, welk
bedrag intusschen eerst na een reeks van
jaren zal worden bereikt.
Wat het gewoon en het u i t-
gebreid lager onderwijs
betreft, merkt de commissie o.a. op, dat
het aantal onderwijzers,
dat voor Rijksrekening komt, afhanke
lijk is van den leertijd, waarin de com
missie geen wijziging voorstelt, en
van de grootte der school
klassen. Voor dit laatste is de
commissie gekomen tot een ander stel
sel, dan thans in art. 28 der wet gevon
den wordt, zulks teneinde splitsing
van scholen niet in de hand te
werken enI tevens een verminde
ring van de uitgaven te bereiken.
Volgens het nieuw ontworpen art. 28
wordt aan elke school voor gewoon
lager onderwijs het hoofd bijgestaan doör
tenminste één onderwijzer, zoodra hei
aantal leerlingen van het voorafgaand
Kalenderjaar 46 bedraagt; voor elk 45'
tal leerlingen boven de 46 wordt een
onderwijzer meer vereischt. Voor de
scholen voor uitgebreid lager onderwijs
zijn deze aantallen 27 en 26. Voor le
toepassing hiervan wordt een school
voor u.I.o met benedenboftw gesplitst.
ben -enl ander zal niet in eens zijn
volle werking doen gevoelen, maar hef
zal leiden tot een vermindering van het
aantal onderwijzers met ongeveer 1600
Door een overgangsbepaling zal deze
vermindering in drie jaar bereikt wor
den, Het bedrag aan salarissen, dat be
spaard wordt zal aan het eind van die
drie jaren rond f 3.454.000 bedragen,
waartegenover een jaarlijks afnemend
bedrag aan wachtgelden staat. Na tien
jaar zal (door het buitenwerking gera
ken van de overgangsbepaling voor be
staande kleine scholen) het aantal on
derwijzers opnieuw met onge
veer 933 verminde ren, hetgeen
een verdere besparing van f 1.866.000
zal meebrengen.
De L.O.-wet eischt voor bijzondere
scholen een minimum aantal leerlingen,
;an 60, 80 of 100, naar gelang van
het inwonerstal eener gemeente. De
commissie is van oordeel, dat verhoo
ging van deze cijfers geen aanbe
veling verdient; zij zijn reeds
hooger dan door de Bevredigingscom
missie werd voorgesteld, welke slechts
een algemeen minimum van 40 leerlin
gen kende. Voor de openbare school be
staat een dergelijk minimum,cijfc niet.
TenJ opzichte van de kleine openbare
scholen handhaaft de commissie het stel
sel, dat de betrokken autoriteiten voor
ieder geval afzonderlijk beoordeelen of
de gemeente zich de kosten van in
standhouding van de school behoort te
getroosten). De commissie doet geen an
dere voorstellen tot beperking van het
aantal openbare of bijzondere scholen
dan de wijziging van art. 28, welk be
oogt splitsing van scholen niet te be
vorderen, alsmede de vervanging van
de „verklaring" van art. 73 (betreffende
het toekomstig aantal leerlingen van een
aangevraagde bijzondere school) door
een verhooging van de waarborgsom
voor scholen met minder dan 150 leer
lingen, welke verhooging ertoe kan bij
dragen, ongemotiveerden schoolbouw
te voorkomen.
De commissie doet voorts het voor
stel om bijzondere scholen te verplich
ten genoegen te nemen met het mede
gebruik van gymnastieklokalen.
Ten, aanzien van de onderwijzersop
leiding komt de commissie tot de con
clusie, dat de in de wet van 1920 neer
gelegde opleiding niet behoort te
worden ingevoerd, doch het thans be
staande stelsel, dat in de practijk goede
resultaten, heeft gegeven, als wettelijk
stelsel moet worden aanvaard.
Indien als resultaat van het onder
zoek der commissie belangrijke
bezuiniging was verwacht, dan
wijst zij er op, dat zoolang de Grondwet
openbare scholejy vordert, die volledig
uit de openbare kassen moeten worden
bekostigd, i n gr "ij pende ontlas
ting van die kassen niet
mogelijk is.
Ten aanzien van de v r ij h e i d van
openbare en bijzondere scholen stelt de
commissie voor aan de gemeentebestu
ren de vrijheid te hergeven aan het
hoofd der school al of niet het onderwijs
in een klasse op te dragen; zij wil, in
overeenstemming met het bij de Tweede
Kamer aanhangige wetsontwerp, bij de
regeling van het schoolgeld aan de ge
meenten meer vrijheid van beweging
laten. Zij acht het voldoende 20 uren
per week onderwijs in de verplichte
vakken) te eischen' inplaats van 22 uur.
Zij wil toegelaten zien, dat scholen voor
uitgebreid lager onderwijs zich niet be
perken tot drie of meer leerjaren vol
gende op het zesde leerjaar eener lagere
school, doch ook de lagere leer
jaren omvatte. Zij wil het onderwijs in
vreemde talen niet volstrekt uitgesloten
zien in het vijfde en zesde leerjaar.
LIBERALE STAATSPARTIJ.
De algemeene vergadering van de Li
berale Staatspartij de V.B. zal dit jaar,
naar wij in „De Vrijheid" lezen, worden
gehouden te Deventer, en wel op
Vrijdag 6, Zaterdag 7 en Zondag 8 Maart.
Zaterdagmorgen zullen prof. dr. J. H.
Gunning Wz., van Hilversum, in
openbare vergadering spreken over Het
liberale beginsel en de vrijheid; prof. mr.
J. A. Eigeman van Rotterdam over
Het liberale beginsel en de nationale
eenheid en de heer G. A. de Ridder van
B e i 1 e n over Liberalisme en christen
dom. Dienzelfden dag is er des middags
wederom een openbare vergadering,
waar ir. J. A. Kalff van Hilversum
zal spreken over De verhouding van
werkgevers en werknemers, en mr. G. A,
Boon te 's-Graven)hage over Politiek enl
radio.
Aftredende niet-herkiesbare hoofdbe
stuursleden zijn mevr. E, W. Wijnaends
FranckenDyserinck en de heeren mr.
J. Drost, prof. dr. B. D. Eerdmans, H. P.
Gelderman en prof. mr. dr. Ant. van
Gijn.
DE TARWEWET.
.Verschenen is het voorloopijl verslag
over het wetsontwerp, houdende bepa
lingen in het belang van de inheemsche
tarweteelt.
Verscheidene leden spraken er blij
kens dit verslag hun bevreemding over
uit, dat zij, die vrijheid van beweging1
als het hoogste goed plachten te beschou
wen, thans, nu hun bedrijf niet meer
winstgevend dreigt te worden, onverwijld
de regeering om' bijsta d verzoe'kten. Aan
vaardt men in. dien talk' van volkswel
vaart eenmaal steun van de overheid,
dan zijn daarvan de consequenties, dat
Indien gij over uwen staat bloost, is
dit hoogmoed.
Oud spreekwoord.
men ook; in gunstiger tijdsomstandigheden
bereid is de bemoeienis van den staat te
dulden inzak'e de economische positie
der landarbeiders.
Hiertegen werd opgemerkt, da.t tijdens
den oorlog de georganiseerde landbouw
de overheid zoo krachtig mogelijk ge
steund heeft. Thans doet hij een beroep
op de overheid om zelf in een toestand
van uitersten nood te worden geholpen.
Sjommige andere leden meenden, dat de
ontworpen plannen dit met protectie ge-
meer. hebben, dat 'n deel der bevolking
wordt bevoordeeld ten koste van het ove
rige deel. Hoewel deze leden dit beden
kelijk achtten, verklaarden zij zich bereid
over dit principieele bezwaar heen te
zien, daar het hier geldt een tijdelijken
maatregel. In b.v. den landbouw, waar
in meer dan de helft onzer bevolking! di
rect of indirect een bestaan vindt.
PRINSES JULIANA BEZOEKT DE
ANNA PAULOWNA-SCHQOL
TE SCHEVENINGEN.
Maandagmorgen bracht Prinses Ju
liana, vergezeld door freule Bentinck en
baron Baud een bezoek aan de Kon.
Naaischool te Scheveningen. De Prinses
werd ontvangen en rondgeleid door de
directrice. In verband met het 100-
jarig bestaan der school werden, door
de Prinses cadeaux uitgereikt. De dames
Krul en De Niet kregen ieder een gou
den vingerhoed. De oudste kinderen 'n
zilverenl vork en lepel, terwijl de an
dere kinderen een zilver naaigarnituur
ontvingen.
NOTARIAAT.
Bij Kon. besluit is benoemd tot nota
ris binnen het arrond. Dordrecht, ter
standplaats Dordrecht, mr. P. J. Sig-
mond, cand.-notaris te Dordrecht
HET GOOISCHE NATUUR
RESERVAAT.
De gemeenteraad van Hilversum heeft
het voorstel van B, en W., om mede te
werken aan de vorming van een natuur
reservaat in het Gooi met 16 tegen 7
stemmen aangenomen.
AARDSCHOKKEN IN
MIDDEN JAVA.
Vanmorgen om 7 uur werden hevige
aardschokken geconstateerd in Midden
Java. Deze schokken vonden echter hun
oorsprong niet in de werking van de
Merapi. Zes inwoners werden gedood
door het neervallen van de schoor-
steenen van een tapiocafabriek.
mr
Jac, van Maldegem, f
De heer H. Flierman, keurmeester
van vee- en vleesch te Middelburg
wijdt in „De Keurmeester" woordeii
van waardeering aan zijn overleden col
lega, wijlen den heer Jac. van Malde
gem en! schrijft o.a.:
„Ten allen tijde was hij bereid te
werken en nooit kwam er een klacht
over zijn lippen. Vooral in de dagen
vóór Kerstmis, bij guur weer en slechte
wegen, wanneer van onze krachten' veel
wordt gevergd, stond hij onverpoosd
klaar. Ik herinner me nog, hoe hij van
's Maandags tot Donderdags zwoegde
om een slager te bereiken, die tot op
Donderdag niet was te bereiken dan per
telefoon. Dit was tengevolge van de on
begaanbaarheid der wegen door sneeuw
en ijs, In begin van zijn werkzaamhe
den, nu pl.m. 10 jaar geleden, maakte
hij een buiteling met zijn motor in een
diepe sloot en het mag als eenl wonder
wordenl aangemerkt, dat hij er het le
ven afbracht. Helaas, hoe sterk zijn ge
stel ook was, een sloopende nierkwaal,
die eind Nov. in hevigheid toenam, maak
te dat hij op den len Kerstdag in den
ouderdom van bijna 53 jaar voor goed
de oogen sloot. Op Maandag 29 Decern
ber stonden wij aan zijn graf, waar onze
geachte directeur zeer waardeerende
woorden over hem sprak em wij diep on
der den indruk den doodenakker verlie
ten. Dat collega van Maldegem in vrede
ontsliep, en hij in onzen geest blijft
voortleven, zij een troost voor zijne be
droefde vrouw en drie kinderen. Hij
ruste in vrede."
MIDDELBURG.
Het blijkt, dat niet iedereen de
benaming der brandspuiten in ons be
richt omtrent den binnenbrand-Dert
recht duidelijk is De burger ij-s puit
(,,burger"-spuit was een' zetfout) is de
Ford automobielspuit, uit het Brand
weerfonds 7-XII-'29 der gemeente aan
geboden. Wij volgen hier den burge
meester na, die in den gemeenteraad,
naar wij meenen, die handiger benaming
„burgerijspuit" voor het eerst gebruik
te. En de h u u r s p u i t is de Chevro-
let-automobielspuit van ongeveer de
zelfde capaciteit, welke de gemeente,
in afwachting der reorganisatie, in huur
heeft van de fa. Bikkers.
Het Genootschap ,van Moederlijke
Weldadigheid ontving van 'L Hurgronje-
fonds de som van f 135.
Woensdag 28 Jan. wordt door de
M. T. V. „Wilhelmina", afdeeling der
C. J. M. V. een uitvoering in het Schut
tershof gegeven.
Het programma Vermeldt zoowel
oefeningen op de plaats als aan de
werktuigen, terwijl de leden van de on
langs opgerichte damesafdeeling 2 num
mers zullen uitvoeren.
De mondorgel vereeniging „Musica"
eveneens afd. der C. J. M. V, zal op
deze uitvoering haar medewerking ver
leen en.
Voor bijzonderheden zie mem de ad
vertentie in dit nummer.
WALCHEREN.
AAGTEKERKE. Dinsdagavond had in
het gemeentelokaal een vergadering
plaats der afdeeling Aagtekerke van de
„Vereen, tot Christelijke Verzorging van
kranzinnigen in Zeeland".
Uit het verslag van den penning
meester den heer J. di© Visser, bleek
dat een batig saldo in kas is van f 10,15.
De aftredende bestuursleden'de heeren
J. dé Visser, P. de Visser en S. de Visser
worden herkozen.
Tot afgevaardigde naar de ja,arverg:a
dering „Vrederust" worden gekozen de
heeren Joh. Dekker en A. Jobse <en
als hun secundus S. de Visser Gz.
Vervolgens werd besloten op een door
het bestuur te bepalen datum ds- Van
Voorst Vader, Ned. Herv. predikant te
Middelburg uit te noodigen om een jaar-
lijksche spreekbeurt ten bate van „Vre
derust" te komen vervullen.
DOM|BiURG. Maandagavond, 19 dezer
vergaderde liet ondersteuningsfonds „Om
derlinge Hulp" alhier. Uit de verschillen
de verslagen bleek dat het de vereeniging
goed gaat oncler haar nieuw reglement
ingevoerd bij de inwerkingstelling der
ziektewet. De voorzitter W. Bpand, wees
daarop bij de opening, terwijl Mjl er te
vens op wees, dat het voorjaar veel
zie'ktejgev,allen voor de kas had gebracht.
Toch is de daardoor ontstane achteruit
gang een heel eind ingehaald in het 2e
hall jaar. Het kassaldo op 31 December
jl.l. bedroeg f 2.582. Het ledental was
stegen van 145 tot 159. De aftredende be
stuursleden de heeren M. Reijnhoudt Jr.,
W. P,assenier en Adr. Provoost Pz. wer
den allen herkozen, terwijl als lid der
controle commissie werd benoemd de
heer And. Trielier Dz. Een tweetal nieu
we artikelen werden ongewijzigd aange
nomen. Als candidaat voor het bestuur
van het -gewest Zeeland (N.V.Z.) werd
aangewezen de voorzitter der vereeniging.
De minister van Financiën mkatót
bekend, dat ten behoeve van 's Rijks
schatkist is ontvangen, wegens over vo
rige jlaren te weinig betaalde belastingen
naar inkomen en/of Vermogen (gewetens
geld) bij den ontvanger der directe belas
tingen te Hansweert f46.14; den in
specteur der directe belastingen te M i d-
delb urig f 379.44.
De Kamer van Koophandel te Breda
heeft besloten te voldoen aan het ver
zoek' van de Kamer van Koophandel en
Fabrieken te Middelburg om' met
deze Kamer en die te Ter N e u z e n; te
confereeren over een eventueelé 'b'eteré
iavondveijb'inding per spoor van Roo-sen
daal naar Zeeland.
De Kamer besloot adhaesie te betuigen
aan een adres der Middelburgische Ka
mer tot verlaging der kósten van tele
gramadressen.
Gisteren' heeft de afd. V 1 i s s i n
gen van de VARA een vergadering ge
pal
ij
GEOPEND VAN
IOVM.-5N.M; ÖNM.-10N.M.
(Ingez. Med.)
houden, en een motie aangenomen,
waarin zij den minister van waterstaat
verzocht een conferentie bijielein te roe
pen met de vier algemeene omroepver-
eenigingen om het vraagstuk van den
zenderbouw tot een goede oplossing te
brengen
Hedenmorgen vroeg is, vermoedelijk
door den dichten mist, het Emgelsche s.s.
Agerithys op 't Zuiderstraaid te Wiest-
kiapelle igeloopen, ongeveer een paar
meter bezuiden het Zui'üerhoofd. De boot
zit zoo hoog op. het strand dat zij te voet
te bereiken is.
Plet ischip is geladen met melasse en
was op weg naai' Antwerpen.
Ook de heer P. Scheele, opvolger
(vólgens de A.R.-lijst als lid van den ge
meenteraad te K ape lie, in de vacatu
re wijlen weth. Zegers, heeft bedankt.
Aangewezen is thans de heer J. Wisse.
Dinsdag is te Bergen op Zoom aan
gehouden -en ter beschikking van den of
ficier' van justitie te Breda gesteld J. B.
B., verdacht van oplichting te-"S t. A n-
n a 1 a n d waar hij als brillenkoopman
kans had gezien een inwoner voor on
geveer f 120 op te lichten.
In de gehouden/ gemeenteraad van
Scher'penisse werd een adres van
deni Ned. Bond van a.s. leiders in het
land-, tuinbouw en zuivelbedrijf ter zij
de gelegd Wegens niet voldoening aan
de wet. Verder geschiedde aanbieding
van het verslag bedoeld in art. 58 der
woningwet. Ten slotte wordt de begroo
ting over 1930 nog gewijzigd met een
vermeerdering van ontv. en uitgaaf van
f 29.03 wat den gewonen dienst betreft.
Maandag werd le Axel een ten
toonstelling gehouden van de bijbeluitga
ven van het Ned. Bijbelgenootschap.
Daarbij waren gevoegd verschillende In
dische vertalingen, brailleschrift en lal
van oude Bijbels, voorzoover eigendom
van Axelsche ingezetenen. Er was weinig
belangstelling.
Door de rijkspolitie le Sas v a n
Gent wordt weer wacht gehouden, ge
zien een troep zigeuners, welke in Bel
gië vertoeft, onze Zeeuwsch-Vlaamsche
grenzen nadert. Men deelde ons mede,
dat te Moerbeke een troep is gesigna
leerd ,zoodat de grenzen voor deze onge
nood© gasten moeten gesloten gehouden
orden.
De weekmarkt te Sas v. Gent had
weer een tamelijk levendig verloop. Dó
laan voer was viam goede kwaliteit en
tamelijk uitgebreid. Zooals gewoonte 'ging
het meeste materiaal weer in Belgische
hamden over en werd- terstond naar dat
land uitgevoerd.
Ds. J. Ph, F. van de Plassche, se
dert 1892 predikant bij de Ned. Herv.
gemeente te 's Heer Abts - en S i -
noutskerke, zal tegen Juli eervol
emeritaat aanvragen.
Ds. v. d. Plassche werd op 14 Octo
ber 1888 te Wapenvelde in het ambt be
vestigd, welke gemeente op 22 Mei 1892
met 's H. Abtskerke verwisseld werd.
Ds. J. D, de Stoppelaar f
Dinsdagmiddag is ds. J. D. de Stoppe
laal-, predikant bij de Ned. Herv. gemeen
te te Vlaardingen, op 587jarigen leeftijd
