-Ooot St.Htcoóxasf Geef hem Chief Whip de beste sigaret voor ieders gezondheid VIRGINIA. SWEEDE BLAD VAN DE PROVINCIALE ZEEÜWSCHE MIDDELBURGSCHE COURANT VAN ZATERDAG 29 NOVEMBER 1930. No. 281. Om den Middelburgschen Raadskelder. ardath Ook met kurk en goud LONDON lil. In het vervolg van het onderhoud, het welk wij met den waard der Nederland- sche Raadskelders hadden, wees deze op de economische voordeelen, welke z, i. de Raadskelder in Middelburg zou bren gen. ijgj Ik ben aldus de heer Hendrix lid van de vereeniging „Horecaf" en draag dus den caféhouders geen slecht hart toe. Integendeel, de caféhouders in de plaatsen waar mijn Raadskelders zijn, vertellen mij, dat zij geen nadeelen heb ben; zij komen zelfs wanneer zij familie of kennissen op bezoek krijgen, met hen naar den Raadskelder, de mooie beziens waardigheid. Wanneer ik werkelijk een „rampen brenger" zou zijn zooals men het in Middelburg voorstelt dan zou het Hoofdbestuur van Horecaf mij toch niet als lid aannemen, en dit nog wel meer malen in verscheidene provincies. De voorzitter der K. v. K, te 's-Her- togenbosch zeide in zijn Nieuwjaarsrede o.a,: „dat naar aanleiding van ingekomen „rapporten uit middenstandskringen het „stichten van een Raadskelder te 's-Her- togenbosch niet weinig heeft bijgedragen „aan het vele vreemdelingenbezoek, dat „alle zaken alsook het overige café- en 4,hotelhoudersbedrijf voordeelen er van „behaalden." De gemeenteraad van Maastricht heeft met algemeene stemmen tot het stichten van een Raadskelder besloten. Na een bestaan van enkele maanden, deelde de burgemeester van Maastricht in den ge meenteraad van 29 Juli 1930 mede, dat het zijn overtuiging was, dat, indien hij geen voorstander van deze inrichting zou zijn geweest, hij er voorzeker thans een zou zijn geworden. Het gevoerd beheer en de inrichting zelve doorstonden den scherpsten critiek. De meeste vreemde lingen uit Valkenburg en van elders wip pen over naar Maastricht, naar zijn Raadskelder, welke een bewondering vraagt voor de artistieke inrichting; hij is een element van beteekenis voor be vordering van het vreemdelingenverkeer^ ook andere neringdoenden plukken de vruchten daarvan. De gemeenteraad van Utrecht heeft destijds met 1916 stemmen tot stichten van een Raadskelder besloten, nadat daags van te voren de stemmen 1818 hadden gestaakt. Luttele weken geleden heeft dezelfde gemeenteraad van Utrecht met op één na algemeene stemmen besloten, om aan mij zes kelders te verhuren voor uitbrei ding. Dus na een Raadskelderbestaan van acht maanden waren 15 tegenstem mers veranderd in voorstemmers! De Burgemeester van Utrecht ver klaarde bij de opening van den Raadskel der, dat er toovenaars aan het werk waren geweest, terwijl de Burgemeester van 's-Hertogenbosch al zooveel maal den Raadskelder heeft bezongen aldus de heer Hendrix dat ik er verlegen onder zou worden, dit alles hier over te vertellen. Mooi maken wij den Raadskelder, en daar zullen ook de Zeeuwsche kunst schilders gaarne gehonoreerd aan mede werken. De algeheele artistieke leiding van den eventueel te stichten Raadskelder, zal worden opgedragen aan den in Zeeland welbekenden kunstschilder Jan van An- rooy, die ook de Raadskelders te Utrecht, Maastricht en 's-Hertogenbosch op zijn naam heeft, maar laat die u zelf er maar een en ander van vertellen! Al ben ik belanghebbende in deze zaak, zoo besloot de heer Hendrix zijn uiteenzetting, toch durf ik met overtui ging te zeggen, dat door het stichten van dezen Raadskelder ook en op de aller eerste plaats een bijzonder Middelburgs belang wordt gediend, Is de Raadskelder er eenmaal, dan zul len ongetwijfeld de tegenstanders van thans, zoo er die nog mochten zijn, in voorstanders veranderen. STUKKEN VOOR DEN GEMEENTERAAD VAN MIDDELBURG. Overeenkomst met de Godshuizen. B. en W. deelen mede, dat van het bestuur der Godshuizen een concept eener nieuwe overeenkomst nopens ver pleging en behandeling van patiënten in het Gasthuis ter vervanging van de tot 31 December a,.s. geldende is ontvangen welke 't bestuur zou willen doen gelden voor 4 jaar, ingaande 1 Jan. 1931. In het concept is rekening gehouden melt de opheffing van de apotheek en in hoofd- Izaak houden de verschillen tusschen beide overeenkomsten daarmede verband en zijn dus als noodzakelijk te beschou wen. Na ontvangst van het concept werd in de raadsvergadering van 5 Nov. de wensch naar voren gebracht om opne ming: van een degressief tarief voor 3e .klasse patiënten te overwegen. B. fen W. hebben dezen wensch, alsmede de genoemde vergadering met betrekking lot de Godshuizen geuite verlangens ter tiennis van het bestuur gebracht, dat daarop onmiddelijk antwoordde. Oioli B. en W wil het voorkomen, dat aan het instantelijk vastleggen van een degres sief tarief ernstige bezwaren zijn ver bonden, terwijl zij ook ineenen te moetan (medewerken aan voorkomingj 'vran stag natie in de benoeming van een nieuwen 'internist. Mitsdien stellen zij voor tot vaststelling der aangeboden concept-over éénkomst te beslatten ,met toevoeging van de volgende slotbepaling: „De in vo renstaande artikelen opgenomen tarie ven zullen, met wederzijdsch goedvin den van partijen, tusschentijds kunnen worden gewijzigd. MET DE „ADELAAR" NAAR DE POOL Het verhaal van Andrée's pooltocht. Daar is het boek, waarop heel de we reld wachtte! Dat is geen overdrijving, zoo maar een uitroep, dat i s waar. Dit boek onthult het mysterie van ruim dertig jaren: hoe het Andrée, den stout- moedigen poolvaarder, die met een o n- bestuurbaren luchtballon een tocht naar de Noordpool wilde maken, ver ging- Nu behoeft niet meer, op lezingen en in boeken over luchtvaart en poolonder- zoek, een vraagteeken gesteld te worden achter den tocht van een luchtballon, waarvan men wel wist, dat hij was opge stegen, maar meer niet. Nu weten we! Dit boek, waarvan (naar verluidt voor een fabelachtige som) H. J. W. Becht het recht van uitgave voor Nederland kocht, bevat de volledige wetenschappelijke en toch zoo romantisch-spannend tevens beschrijving van de voorbereiding en den tocht van S. A. Andrée met zijn beide makkers Nils Strindberg en Knut Fraenkel; het is geschreven naar de aan- teekeningen, die in den zomer van d i t jaar werden gevonden op het Witte Eiland, en die afkomstig waren van vo rengenoemde drie mannen. De uitgave geschiedde door het Zweedsch Anthro- pologisch en Aardrijkskundig Genoot schap (vertaling van Louis Blok). Talrijke foto's en teekeningen sieren dit royaal uitgegeven boek van 285 pa gina's en daaronder zijn, o wonder van natuur-lijke conserveering en mensche- lijk kunnen, een 8-tal der best geslaagde foto's die Andrée 33 jaren geleden nam, en die al dien tijd in het ijs begraven hebben gelegen, onontwikkeld! Inderdaad: dit is een boek, waarop heel de wereld met spanning wachtte en dat, na zijn vlugge en welverzorgde ver schijning, de hooggespannen verwach tingen niet teleurstelt. Hét boek van den winter 1930 over den dolkoenen en toch ernstig-weten- schappelijk voorbereiden balon-pool- tocht in 1897. Een waardige hulde aan de nagedach tenis van het dappere drietal. Daan van der Zee: De Bran dende Stad. Em. Querido, Amsterdam, Dit is een roman over de jeneverstad Schiedam, een stad, die maar door wei nigen niet met een ongunstig adjectief zal worden genoemd. Maar voor Daan van der Zee is Schiedam niet de gore, stin kende stad, die men liefst mijdt, maar een levend geheel van hartstochten en energie. In de jenever-industrie ziet hij het groote werkbeest oprijzen, dat een geheele stadsbevolking tot onderwerping dwingt, tot een moderne hoorigheid, die in wezen nauwelijks verschilt van de hoorigheid der middeleeuwen. Hij ziet dat werkbeest zijn offers eischen in de levens der duizenden, die op den grond der brandende stad geboren worden, hij ziet het worstelen om zijn economisch bestaan en hij ziet dat werkbeest in die worsteling ondergaan als ware het een levend redelijk wezen, wegterend in den brand van zijn eigen hartstochten. Uit die brandende stad heeft hij een figuur gekozen, die het leven van de stad in zichzelf doorleeft. Een jongen uit de Schiedamsche arbeidersklasse, overge plaatst in een milieu, dat het zijne niet is en waarin hij zich niet kan handhaven en die ten slotte als zwerver ten onder gaat op dezelfde wijze als de brandende stad is ondergegaan. De noodkreet van een jonge vrouw door Corns. Benima v. Holkema en Warendorl, Amsterdam. U weet, welk een opgang indertijd Anna van Renswoudes „Noodkreet" maakte. Deze tweede druk onthult ons een geheim. Corns. Benima vertelt er al dus van: „Anna van Renswoude vertelde mij haar levensgeschiedenis, met verzoek hiervan een roman met bepaalde strek king te schrijven. Ik deed dit en liet A. Rcoiïng van boomen B. en W. stellen voor om 87 'boomen, n.l, 81 iepen en 6 esschen op verschil lende plaatsen te rooien, zijnde grooten- deels zïëken iepenboomen en in overleg met liet Staalsboschbelieer andere boo men in ae pia:als te planten en wet' pla tanen, acacia's, pterooarya-'s, linden, esclidoorns of geen vruchtdragende ka- vsH.anjcboonien, met dien verstande dat ter plaatse aanplant yam die boomen zal geschieden welke niet Yte- omgeving hel meest passend zullen blijken 'le zijn. De commissie van fabricage vereenigt zich niet het voorstel, doch het advies van de commissie van financiën was nog 'niet ontvangen Opmerkingen Ged. Staten op begreoting 1930. Bij het besluit lot goedkeuring, van de giemeentebegrooting 1930 hebben Ged Stalen eenige opmerkingen gemaakt, waarvan 1 aan den raad moest worden overgelegd, dat is die waarbij zij zeggen, dat reeds geruimen tijd bij hen de in druk beslaat, dat het aantal amhltenaren verbonden aan de productiebedrijven ■buitengewoon groot is. Teneinde daar- icmtrent eenige zekerheid tfei erlangen hebben zij inlichtingen doen inwinnen o,mlrenl het aantal ambtenaren werk tzaam bij soortgelijke bedrijven in an dere -gemeenten. Dien uitslag van het reeds in 1929 ingestelde onderzoek heb ben Ged. Staten in een overgel'egden staat verwerkt. Uit dezen staalt' blijkt li. dat het aantal ambtenaren van Middel- buiig zeer groot is. B. en "Wi. meenen da-1 de slaat geen volkomen juist beeld geeft van de aantallen bedrijfsambtenai- ren in de verschillende gemeenten. Zoo slaan de machinist 'der Duinwaterlei ding en de magazijnmeester hier als ambtenaar te boek en elders wellicht als werkman. In sommige genieenlen worden werk zaamheden door eigen personeel ver richt, terwijl andere gemeenten perso nen of instellingen, die buiten de bedrij ven staan, daarvoor aanwijzen, bijv. het incasseeren der gelden door een bank instelling, personeel van den gemeente ontvanger of werklieden der bedrijven. Maar ook wijzen B,. pn W|. er met na druk op, dat de bedrijven in de laatste 10 jaren volledig gereorganiseerd en ver beterd zijn, heigeen uit den aard der- zaak een belangrijke vermeerdering van werk heeft medegebracht. Zij herinneren in het hijzonder aan de uitbreiding en verbouwing der Gasf ah riek, aan de uit breiding van het gasbuizennet, aan den bouw der nieuwe hoiOgspanningsschakel- inrichüng, de snelle stijging' van aanslui tingen op het electrisch kabelnet, aan 'de verlegging van het open draineerkauaal' der waterleiding, aan de uiLbreidlngen op het terrein van den watertoren, den bouw van een nieuwe filter installatie enz., aan de voorbereiding van plannen voor de watervoorziening van "WJalcheren en aan de uitbreiding van liet waterlei ding-buizennet op 't Zand en omgeving. v. R. ook als schrijfster optreden. Door deze volkomen vereenzelviging van schrijver met vrouwelijke hoofdfiguur ge lukte het mij tevens te weten te komen of ik er in geslaagd was den juisten ver haaltrant van een vrouw in al haar lief en leed te vinden. Die zekerheid heb ik nu! Zonder één uitzondering hebben alle kunstrechters (pl.m. 25), dames zoowel als heeren), het in de pers over de „schrijfster"! Sommigen meenen haar zelfs te herkennen. Zoo schrijft de kunst rechter van „De Avondpost": „Telkens zocht ik achter Anna van Renswoude een bekende schrijfster. Ik zal geen ver moeden uitspreken".... Het experiment van den schrijver is dus gelukt. Maar is het zoo'n groot won der, als men van de schrijf ster spreekt, wanneer de titel als auteur een zekere Anna vermeldt? Deze tweede druk zal zijn weg wel vinden; evenals de eerste! „De Golem", legenden uit het ghetto van Praag, door Chajim Block W. J. Thieme Cie, Zutphen. Een heele reeks werken van Joden en op het gebied der Joodsche religie en Joodsche cultuur komt den laatsten tijd bij de fa Thieme van de persen. Dit is een verheugend verschijnsel te achten, want hoe weinig het anti-semitisme den Nederlander ook in het bloed moge lig gen, toch zijn er nog velen, die de Jood sche psyche niet in het minst vermogen te benaderen en die dus altijd min of meer vreemd tegenover den Joodschen landgenoot staan. Het kan niet anders of kennisname van de scherpzinnige of fijn gevoelige producten van den Joodschen geest, moet ertoe bijdragen om deze ten onrechte bestaande klove te helpen over bruggen of dichten, In het hier besproken boek vertelt Chajim Block legenden uit het Ghetto van Praag, legenden van wonderdoende heiligen, vol humor soms, ook wel met bijtenden spot. Het zijn eenvoudige ver halen tijdens den wereldoorlog in de loopgraven geschreven gesproten uit de naieve verbeelding der onderdrukte Joden in de Middeleeuwsche Ghetto's, en over den Golem, een beeld van klei, dat in den nood door spreuken uit de Kaballa en andere mystieke Joodsche, CHIEF WHIP Wanneer zij dan nog vermelden boe des tijds lot in bijzonderheden een© electrici- Ipitsvoorziening van de plattelandsge meenten op Walcheren werd voorbereid, dan gjelooven B .en Wj. wél' te hebben aangetoond, dat er eigenlijk voortdurend werken zijn voorbereid en uitgevperd, die buiten het gewone kader vallen. Ver der 'Wijzen zij er op, dat het meter op nemen hier meer tijd kost dan elders, omdat de muntgasmeters zijn ingericht op een gasprijs van 20 cent per kub. M. en hier de prijs is 13 cent en boven 250 kub. M. per jaar 9 cent. Bovendien is een kleiner aantal ambtenaren niet zon der meer als een voordeel' aan Ie mer ken. Men kan door meer personeel voor deel behalen, hetwelk men anders zou missen. Zoo zal een méter-ijker gas- en boeken, wonderbaarlijk met leven be giftigd was. W. J. HEIJDEMAN „Mijn kruistocht door Indië, Em. Querido, Amsterdam. De heer W. J. Heydeman kreeg een merkwaardig feestgeschenk bij het 50- jarig bestaan van de Middelbare technische school te Amsterdam: hem werd een reis van een 'n half jaar aan geboden naar en door Ned.-Indië en terug! Zoodoende kon hij heel wat zien en heel wat oud-leerlingen van de school in het verre Insulinde de hand drukken tevens. Toen hij terugkwam ontstond, uit erkentelijkheid voor het genotene, dit boek. Heydeman zag Indië met een open oog voor het overweldigend natuur schoon van die gezegende eilanden groep; hij werd bekoord door de nergens ongebreidelder woekeringen van een overvloedigen plantengroei en door de nergens verblindender tegenstellingen der kleurige natuur, door de nergens dia- phane'r maannachten. Maar Heydeman zag niet alleen de schoonheid van In dië, hij zag het Indische leven, en: hij zag technisch Indië. Zijn oud-leer lingen bekleeden daar de onderschei- denste posten. Zoo woonde hij in bij de rootsten, maar ook bij heel eenvoudi- gen. De lessen, die hij in Amsterdam gaf en die onder zijn leiding gegeven werden, zag hij in Indië als het ware gematerialiseerd in de technische uit rustingen der suiker-fabrieken, petro leum-, cassave-, rubber-, en al die an dere fabrieken, die hij bezocht; als des kundige op dit gebied zag hij de verbete ringen, die zijn eigen oud-leerlingen ginds in de praktijk in groote mate heb ben aangebracht; zag hij ook hun fouten. Van dat alles getuigt deze levendige reisbeschrijving, met meerendeels oor spronkelijk fotografisch materiaal over- vloediglijk geïllustreerd. NIEUWE BOEKEN. -De verfranschte Nederlandsche schilder Kees van Dongen heeft een boekje over zijn grooten voorvader Rem brandt geschreven; het heet „Rembrandt, Holland, vrouwen, kunst". Andries Blitz te Amsterdam gaf het uit. dngez. Med.) slrooniverlies beperken, doel een maga zijnmeester zeer goed werlk. Voor zoover" Ged. Staten mochten mteenen, dat 'n groot aantal bedrijfs-ambtenaren op fouten in het beheer wijzen, moeten B. en Wi. dit beslist ontkennen. De loonen vormen sa men een factor, die niet op zichzelf mag worden beschouwd, los van aide andere bedrijfsfactoren. Na oolk een door hen opgemaakt overzicht te hebben overge legd, waarbij opgenomen liet aantal' ge plaatste gasmeters, gesplitst in gewone meters en muntmeters; het aantal elfectri- cileilsmelers en het aantal aansluitingen op de Duinwaterleiding, deelén B. en Wi. mede ook het gevoelen Le hebben gevraagd van de Directie voor "Verificatie en financieele adviezen dor Ver. van Ne- dcrl. gemeenten. Het desbetreffende rap- Bij J. J. Romen en Zonen te R o e r- m o n d verscheen in haar bekende apo logetische serie: „De Moederkerk", een aantal opstellen door J. Hoogveld; G, Kreling O.P.; N. Sanders O.F.M.; G. van Noort; Gerard Brom; Jac. van Ginneken S.J. en anderen. W. L. J. Brusse te Rotterdam gaf een handig werkje uit: „Kamergymna stiek voor iedereen", door dr. W, P. Hu- bert van Blijenburgh. Een aantal losse platen achterin maakt het den goed-wil- lenden adspirant-gymnast makkelijk en 't is goed „voor de slanke lijn". Van de „Handleiding bij de invul ling van het aangiftebiljet voor de rijksin komstenbelasting", door W. Meijeringh, verscheen het 5e duizendtal bij H, S. Tjeenk Willink te Haarlem. Bij W. J, Thieme Cie verscheen van Jan de Vries in de serie Folklore: „Het Sprookje". Frans Hulleman beschreef „De lot gevallen van Franswatje Carelse", Mul der Co. te Amsterdam, gaf het uit. Bij de N.V. Leidsche Uitgevers maatschap verscheen van den bekenden sexuaal-psycholoog dr, Th. H. van de Velde „Ananke", een tooneelspel in drie bedrijven, dat het vraagstuk van den abortus provocatus behandelt. In het Philatelistischer Verlag van E. Schuster te Nürnberg zag een boekje het licht: „Die deutsche Mark von 1914 1924, von 1 Mark bis 100 Billionen", In al zijn eenvoud een interessant cultuur documentje. „Als de ooievaar komt" zoo noemde de Vlaamsche vroedvrouw Lis- beth Burger haar eenvoudige boek over licht- en schaduwzijden van hare prak tijk; natuurlijk niet van haar eigenlijke werk, maar van wat zich daar omheen afspeelt. (Andr. Blitz, Amsterda m). De oorspronkelijke roman van Mar tin Albers: „Twee broeders", werd uit gegeven bij W. L, en J. Brusse te Rot terdam. Bij H. J. W. Becht te Amster dam verscheen „In den greep van het leven", door Johan Bojer. Dr. H. Gerversman reist gaarne in den Harz, Duitschlands hart, zooals hij het noemt. Van zijn aangename reisher inneringen vertelt hij nu in een keurig boekje, dat bij W. L. en J. Brusse ver scheen; „De Harz" heet het.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1930 | | pagina 5